بررسی معماری میدان سنت پیتر
تاریخچه میدان سنت پیتر
در سال ۱۶۵۶، پاپ آلکساندر هفتم، جیان لورنزو برنینی را برای ساختن یک میدان با ارزش، هم ردیف و مستحق بنای باسیلیکای سنت پیتر به کار گمارد. برنینی از معماران به نام آن دوره از تاریخ بود که بسیاری از بناهای دیگر ایتالیا را طراحی کرده بود. برنینی یک میدان به شکل بیضی را طراحی نمود. برنینی این میدان را به شکلی طراحی کرده است که در دو طرف آن، چهار ردیف ستون به شکل دوریک در یک ردیف قرار گرفته اند و شبستان بسیار خیره کننده ای را در دو طرف میدان ایجاد نموده اند. این دو شبستان و راهرو که با چهار ستون طراحی شده اند، معنای سمبلیکی از در آغوش گرفتن بنای کلیسای سنت پیتر به عنوان کلیسای مادر مسیحیت دارند. در بالای این قسمت از ستون ها و راهروها حدود ۱۴۰ مجسمه قرار گرفته است. این مجسمه ها نشان دهنده مقدسات، شهیدان، پاپ ها و بنیانگذاران تعلیمات دینی و مذهبی در کلیسای کاتولیک هستند.
معرفی میدان
میدان سن پیترو طراحی بسیار باشکوهی دارد و کلیسای سن پیتر نیز بر زیبایی آن افزوده است. این میدان شکلی بیضی مانند دارد و در دو طرف شمال و جنوب این میدان، دو فواره بزرگ و زیبا ساخته شده اند. اطراف این میدان فوق العاده جذاب، با ستون ها که روی آنها مجسمه هایی از قدیسین دین مسیحیت قرار دارند، مزین شده است. این میدان در مقابل کلیسای سنت پیترو در شهر واتیکان رم است
ویژگی میدان
میدان سن پیتر که در زبان محلی سَن پیِترو خوانده می شود، میدان بیضی شکل پهناوری است که روبروی کلیسای سن پیتر قرار دارد. میدان سن پیتر به گفته لوئیجی آکاتولی روزنامه نگار ایتالیایی که اخبار واتیکان را گزارش می دهد، “برای مبهوت کردن طراحی شده است”.
بنای عظیم و سفید کلیسا با صحن بسیار بزرگ نیمه محصورش و تک ستون مصری باستانی اش که سر به فلک کشیده، مشهودترین و به یادماندنی ترین چشم انداز واتیکان است.
میدان سنت پیتر واتیکان یا پیازا سن پیترو در مقابل کلیسای سنت پیتر، یکی از مشهورترین میدان های کل ایتالیا است
ویژگی طراحی
مهمترین جنبه معماری برنینی در میدان سنت پیتر واتیکان توجه دقیق او به تقارن است. هنگامی که برنینی طرح های خود را برای این میدان می کشید، مجبور شد به دیگر بناها و عناصر تاریخی میدان نیز توجه نشان دهد. یکی از این عناصر مذهبی که در این مکان و روبروی باسیلیکای سنت پیتر قرار داشت، یک ابلیسک مصری بود. این ابلیسک مصری، که در سال ۱۵۸۶ در این محل عناصر مهمی بود که در طراحی برنینی جای گرفت و تبدیل به یکی از کانون های بیضی میدان شد. برنینی شالوده میدان خود را با در نظر گرفتن محور مرکزی میدان از این ابلیسک و پس از آن دو فواره کوچک قرار داد. هر کدام از این دو فواره کوچک دارای فاصله مساوی تا ابلیسک و ردیف ستون هاست.
مشخصات کلی میدان
کل میدان ۳۴۰ متر عرض و بیضی آن دارای ۲۴۰ متر کمان است. هر قوس وکمان میدان در دو طرف توسط ۲۸۴ ستون و ۸۸ سرستون احاطه شده است. در بالای نرده ها در بالای هر قسمت نیز ۱۴۰ مجسمه که نماینده بسیاری از مقدسین کاتولیک اند، وجود دارد. سرانجام، در پایه ای از پله های بزرگ کلیسا دو مجسمه بزرگ از سنت پیتر و سنت پل وجود دارد که نشان دهنده وفاداری آن هاست.
همچنین در بالای این ستون بند ۱۴۰ مجسمه از پاپ ها، شهدا، قدیسین و کاتبان انجیل نصب شده است. تمامی این مجسمه ها نیز توسط برنینی و شاگردانش ساخته شده اند.
در ستون بند میدان سن پیتر، در واقع ۴ ردیف ستون ۳۶ تایی در دو طرف قرار گرفته است، اما بر روی یکی از دو صفحه ای بایستد که نقاط کانونی بیضی را مشخص کرده اند، ستون ها چنان دقیق صف کشیده اند که فقط یک ردیف بیش تر دیده نمی شود. می توانید در سمت راست و چپ ابلیسک وسط میدان این صفحات را پیدا کنید.
معماری میدان سن پیتر
میدان سن پیتر در دو طرف توسط دو ستون بند نیم دایره ای محصور شده است. این ستون بند که در سال ۱۶۶۰ ساخته شده است، در مجموع دارای ۲۸۴ ستون به سبک دوریک است. بلندی هر ستون ۲۰ متر و قطر آن ۱٫۶ متر است.
طراحی برنینی برای میدان سن پیتر
فکر برنینی این بود که میدانی عمومی برای کلیسا بسازد. شبیه به مکان های اجتماع عظیم ستون داری که از وجوه متعارف زندگی در روم باستان بود. میدان گنجایش دست کم ۲۰۰ هزار نفر (در زمان شلوغی تا ۴۰۰ هزار نفر) را دارد و چنین جمعیت عظیمی در روزهای مقدس بزرگ همچون عید پاک و کریسمس و رویدادهای خاصی مثل بخشیدن مقام قدیسی به یک فرد، مراسم تشییع جنازه پاپ و انتخاب جانشین او امری عادی به شمار می آید.
ابلیسک مصری میدان سن پیتر
محل میدان سنت پیتر واتیکان در آن زمان، زمین بازی های کالیگولا بود که حتی هنوز باقی مانده این زمین ها را در زیر میدان و باسیلیکای سنت پیتر وجود دارد. جدای از رمز و رازی که در این زمین های بازی زیرزمینی اکنون وجود دارد، خود کالیگولا نیز جزو پادشاهان عجیب و عاشق راز رومی بود. در سال ۱۵۸۶ پاپ سیکتوس پنجم آن را به مرکز میدان و مکان فعلی اش آورد. ابلیسک واتیکان ۲۵٫۵ متر ارتفاع و ۳۲۶ تن وزن دارد که آن را تبدیل به بزرگترین ابلیسک مصری در ایتالیا می نماید. این ابلیسک چهار پایه معروف دارد. در اطراف آن نیز، دو ردیف ستون های سنگی کوچ با دو شعال متفاوت قرار گرفته است. همچنین این تنها ابلیسک در رم است که در هنگام برپایی به زمین نیفتاده و نشکسته است.
تک ستون (ابلیسک) هرمی واتیکان حدود سال ۶۰۰ قبل از میلاد در مصر تراشیده و حکاکی شده و در سال ۳۷ میلادی به رم آورده و در مکان سیرک نرون نصب شده بود. پاپ سیکستوس پنجم در سال ۱۵۸۵ تصمیم گرفت تک ستون را به جلوی باسیلیکای سن پیتر منتقل کند.
در یکی از بزرگ ترین شاهکارهای مهندسی تاریخ، معمار و سازنده معروف “دومنیکو فونتانا” با استفاده از پنج اهرم ۱۵٫۵ متری، ستون یادبود چهارصد تنی را از پایه اش در آورد. از چهل بالابر و ده ها قرقره برای پایین آوردن ستون و قرار دادن آن به پهلو روی داربست چوبی اش استفاده شد.
ابلیسک مصری که در یکی از کانون های بیضی میدان سنت پیتر واتیکان قرار گرفته است را ابلیسک واتیکان هم می نامند. این ابلیست تنها ابلیسکی از دوران رم باستان در ایتالیاست که همچنان سالم باقی مانده است. فرعون مصر برای قرار دادن این ابلیسک در شهر هلیوپولیس دستور ساخت آن را در حدود سال های ۳۰ تا ۲۸ سال قبل از میلاد صادر کرده بود. پس از آن این ابلیسک که از سنگ های گرانیتی قرمز رنگی ساخته شده بود، با دستور آگوستون رومی به میدان یا فوروم جولین در الکساندریا آورده شد. کالیگولا به این نماد معماری علاقه مند شد و در سال ۳۷ بعد از میلاد آن را خرید و با خود برای نصب در باغ های خود به مکان کنونی آن آورد.
ستون یادبود را ۱۴۰ اسب و ۹۰۰ مرد به محل جدید بردند. این جابجایی بزرگ ۵ ماه به طول انجامید و نهایتا در ۱۰ سپتامبر ۱۵۸۶، کار به مراتب حساس تر یعنی بلند کردن آن آغاز شد. فونتانا دستور داده بود تا جمعیت عظیمی که برای تماشا ایستاده بودند، سکوت مطلق را رعایت کنند. اما یک ملوان از نحوه ی کشیده شدن طناب ها نگران شد و فریاد زد: “Aigua ae corde!” یعنی “طناب ها را خیس کنید.” توصیه ای فوق العاده بود. طناب های خیس محکم شد و تک ستون سر جایش قرار گرفت.
سیکتوس پنجم صلیبی که ظاهرا قطعه ای از صلیب واقعی مسیح را داشت روی ستون یادبود نصب کرد. هشتاد سال بعد، هنرمند ایتالیایی جیان لورنزو برنینی، ابلیسک مصری را نقطه مرکزی میدان سن پیتر قرار داد و تا به امروز این ستون در همان جا قرار دارد.
در سال ۱۶۱۳ آب نمایی که توسط “کارلو مادرنو” طراحی شده بود در سمت راست ابلیسک مصری ساخته شد. بعدها برنینی برای ایجاد تقارن و توازن در میدان، تصمیم گرفت یک آب نمای کاملا مشابه در نقطه مقابل یعنی سمت چپ ابلیسک مرکزی بسازد. این آبنمای جدید در سال ۱۶۷۷ توسط “کارلو فونتانا” ساخته شد.
فواره های درون میدان
در این میدان دو فواره کوچک قرار گرفته است. یکی از این فواره ها توسط کارلو مادرنو ساخته شده است. این طراح و مجسمه ساز همچنین نمای کلیسای سنت پیتر را در اوایل قرن هفدهم بازسازی کرد. برنینی برای انکه تقارن را در میدان سنت پیتر واتیکان رعایت کند، قرینه ای برای این فواره ساخت و آن را در قسمت شمالی ابلیسک مصری قرار داد. برنینی با این کار سعی کرد تا تعادل را در میدان برقرار نماید. همچنین سنگ فرش ها و کفپوش میدان را نیز، طراحی نمود. در کفپوش ترکیبی از سنگ های لاشه و سنگ های تراورتن بکاربرده شده است. که به صورت شعاعی با مرکزیت ابلیسک مصری قرار گرفته اند. این طراحی بر مرکزیت این میدان تاکید می کند.
https://www.eligasht.com/Blog/travelguide/%D9%85%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D8%B3%D9%86%D8%AA-%D9%BE%DB%8C%D8%AA%D8%B1-%D9%88%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D9%86/
https://www.alaedin.travel/attractions/italy/rome/st-peter-square
https://karimzabet.com/%D9%85%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D8%B3%D9%86-%D9%BE%DB%8C%D8%AA%D8%B1/
https://www.kojaro.com/attraction/41807-%D9%85%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D8%B3%D9%86-%D9%BE%DB%8C%D8%AA%D8%B1%D9%88/