دانشجو:
علیرضا کلان فریبایی- محمد زارعی
بنام آنکه حکمت آموخت
پروژه درس : مدیریت فناوری
ارشد کسب و کار-استراتژی
کتاب مدیریت فرآیند انتقال تکنولوژی
عنوان فصل: انتقال تکنولوژی
از دانشگاه به صنعت
سرفصل ها
مقدمه
اهمیت انتقال تکنولوژی از دانشگاه به صنعت
تاریخچه ی انتقال تکنولوژی دانشگاهی
جنبه های انتقال تکنولوژی دانشگاهی
مراحل شکل دهنده فرآیند انتقال تکنولوژی دانشگاهی
مشارکت کنندگان درفرآیند انتقال تکنولوژی دانشگاهی
مکانیسم های انتقال تکنولوژی دانشگاهی
عوامل موثر در روند انتقال تکنولوژی دانشگاهی
مدل های انتقال تکنولوژی دانشگاهی
توانایی تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی
نقش دفاتر انتقال تکنولوژی دانشگاهی
اهداف
آشنایی با فرآیند تجاری سازی تکنولوژی ها و نحوه فعالیت دفاتر انتقال تکنولوژی که پل ارتباطی و حلقه ای واسط در فرآیند تجاری سازی پژوهش های دانشگاهی هستند
معرفی مدل های انتقال تکنولوژی دانشگاهی و نقش مهم دانشگاه ها در توسعه اقتصادی
اگر دستاوردهای منتج شده از فعالیت های پژوهشی اساتید دانشگاهی و دانشجویان تربیت یافته از طریق تجاری سازی تبدیل به خدمات و محصول شود می توانند در بازار های داخلی ایفای نقش نموده و علاوه بر رفع نیاز های تکنولوژیک، دانشی و محصولی ارزش آفرینی اقتصادی نیز به همراه داشته باشند.
هم چنین می توان در حوزه صادرات نیز با معرفی محصولات و خدمات تکنولوژیک و دانشی نسبت به فروش آنها به کشور های دیگر اقدام نمود و علاوه بر ارزش آفرینی مادی، شاخص های اقتصادی را نیز بهبود بخشید.
مقدمه
انتقال تکنولوژی از یک طرف ارتباطی بین دانشگاه و کسب و کارهاست که دانشگاه ها می توانند به منابع، تجهیزات مدرن، تحقیقات، دانش و موضوعات مربوط به تجارت فعلی دسترسی پیدا کنند و از سوی دیگر شرکت تجاری می تواند بدون استفاده از کارکنان خود به کارکنان بسیار متخصص وتحقیق و توسعه با منابع عمومی دسترسی پیدا کند.
رشد بالای فعالیت های مرتبط با انتقال تکنولوژی دانشگاهی مانند ثبت اختراعات دانشگاه و اعطای لیسانس و همچنین ایجاد شرکت های زایشی علاقه دانشگاه را به انتقال تکنولوژی دانشگاهی نشان می دهد بخصوص که این توجه در متون دانشگاهی مرتبط با انتقال تکنولوژی نیز به چشم می خورد.
اهمیت انتقال تکنولوژی از دانشگاه به صنعت
ایالات متحده یکی از اولین کشور های بود که خاستگاه انتقال نتایج تحقیقات از دانشگاه ها به بخش تجاری بوده است. با بررسی تاریخ این کشور روابط نزدیکی بین تحقیقات دانشگاهی و دولت و همچنین شرکت های خصوصی مشاهده می شود.
آلشامایمری و هان(Alshumaimri & Han) نشان دادند که کشور های توسعه یافته برای سرمایه گذاری دانش، ارتباط بین دانشگاه-دولت-صنعت را پایه گذاری می کنند و با سرمایه گذاری در زمینه علم و تکنولوژی به ایجاد نوآوری می پردازند و ضمن آموزش، همه تلاش می کنند این پتانسل را توسعه دهند.
تاریخچه ی انتقال تکنولوژی دانشگاهی
تاریخچه ی انتقال تکنولوژی دانشگاهی
عاملین، شامل بازیگران و اپراتورها که در انتقال تکنولوژی شرکت میکنند
مراحل، نشان دهنده گام ها ، فاز ها و فرآیند ها
مکانیسم های انتقال یا کانال های انتقال، ابزارهایی هستند که از طریق آن فرآیند انتقال تحقق می یابد
عوامل موفقیت، جنبه هایی که در روند انتقال تکنولوژی مد نظر است
مدل، مجموعه ای از عناصر و ارتباطات آن ها
جنبه های انتقال تکنولوژی دانشگاهی
تورپین (2001)(Teurpin) مراحل جستجو، ارزیابی، رویکرد، استراتژی، توسعه و بهره برداری را در راهنمایی انتقال تکنولوژی اروپایی با بهترین شیوه توصیف می کند.
مدل ارایه شده توسط موسسه تکنولوژی ماساچوست(2005)
(Massachusetts Institute Of Technology) تحقیق، بررسی نظری توسعه تکنولوژی، ارزیابی تاثیر بازار، حفاظت از مالکیت فکری، بازاریابی، ایجاد کسب و کاری جدید، تحلیل صدور مجوز استراتژی های کسب و کار، صدور مجوز، تجاری سازی و ایجاد درآمد.
مراحل شکل دهنده فرآیند انتقال تکنولوژی دانشگاه
گورشک (2006)(Gorschek) : شناسایی زمینه های بهبود بالقوه بر اساس نیاز های صنعت، تدوین یک طرح تحقیق، تدوین یک گزینه راه حل، انجام آزمایش اعتبار سنجی، انجام اعتبار سنجی ایستا، انجام اعتبار سنجی پویا (نمونه آزمایشی) و انتشار راه حل.
مولر (2008)(Molero): شناسایی و ارزیابی فرصت ها، توسعه طرح کسب و کار، شناسایی منابع و مدیریت شرکت ایجاد شده.
مراحل شکل دهنده فرآیند انتقال تکنولوژی دانشگاه
ارایه دهنده تکنولوژی که به عنوان تامین کننده، ایجاد کننده یا انتقال دهنده نیز شناخته شده است.
دریافت کننده تکنولوژی که به عنوان کاربر، مشتری، ذینفع یا نماینده نیز شناخته می شود.
واسطه که به عنوان یک شتاب دهنده، تسهیل کننده، مشاور یا انتشار دهنده شناخته می شود.
مشارکت کنندگان در فرآیند انتقال تکنولوژی
مکانیسم های انتقال تکنولوژی دانشگاهی
انتشارات
کنفرانس و شبکه سازی
مشاور
استخدام در صنعت و استقرار دانشجو
استانداردها
کانال سنتی، کانال اصلی ماموریت انتشار دانش
تحقیقات مشارکتی
مشارکت های تحقیقات تکنولوژی
قرارداد تحقیقاتی
ثبت اختراع و صدور پروانه
شرکت های انشعابی از تحقیقات دانشگاهی
تشکیل شرکت توسط دانشجویان و فارغ التحصیلان آموزش دیده
کانال کمتر سنتی
تسهیل کننده ها و موانع؛ این دو گروه توسط ابعاد عوامل موثر بر انتقال تکنولوژی دانشگاهی شامل:
فرهنگ سازمانی، ساختار سازمانی، محیط سازمانی، عوامل انسانی و تکنولوژی اطلاعات، سازماندهی می شوند.
دو گروه عوامل در روند انتقال تکنولوژی :
مدل خطی(Linear Model) :
وگا (2010)(Vega)بیان می کند که مدل خطی ، فرآیند را از منظر دانشگاه، تحقیقاتی اساسی برای تحقیقات کاربردی دیده و از این رو همچنان به مدیریت مالکیت فکری ادامه می دهد تا زمانی که به تجاری سازی دست یابد.
مدل مارپیچ سه گانه(Triple helix Model) :
بر خلاف مدل پویای خطی، این مدل رابطی برای انتقال تکنولوژی است که به عنوان ارایه خدمات، کارآفرینی و صدور مجوز ثبت اختراع و غیره لحاظ می شود.
مدل های انتقال تکنولوژی دانشگاهی
مدل موسسه تکنولوژی ماساچوست :
استراتژی این مدل نیز بر تجاری سازی پتنت های دانشگاهی و صدور مجوز و توجه به بازاریابی، با هدف درآمد زایی استوار است.
مدل نوردیک(Nordic Model) :
برای انتقال تکنولوژی با شیوه ضعیف ترویج انتقال تکنولوژی از دانشگاه به صنعت شناخته می شود، به ویژه در مورد سوئد این امر عمدتا به این دلیل است که سیستم سوئد مبتنی بر فعالیت شرکت های بزرگ است که تحقیق و توسعه را خود انجام می دهند. (مبتنی بر نوآوری شرکت و اهمیت کمتر به انتقال تکنولوژی از دانشگاه)
مدل های انتقال تکنولوژی دانشگاهی
مدل مدیترانه ای(Mediterranean Model) :
ویژگی برجسته این مدل اهمیت بیشتر ساختار های متمرکز تحقیق مانند مرکز ملی تحقیقات علمی فرانسه، شورای تحقیقات ملی ایتالیا و شورای تحقیقات ملی اسپانیا، در برابر فعالیت دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی دیگر است. (تمایل کمتر به انتقال دانش از طریق ثبت اختراع)
مدل اروپای مرکزی(Central European Model) :
ویژگی مشخص این مدل مبتنی بر سیاست نوآوری و انتقال تکنولوژی از نهاد های فدرال و منطقه ای است و اینکه هر دو سطح سیاسی در هماهنگی برای ترویج انتقال تکنولوژی عمل می کنند.
مدل های انتقال تکنولوژی دانشگاهی
سرمایه گذاران تمایل زیادی به سرمایه گذاری برای فعالیت های نوآورانه با منابع مالی محلی، ملی ومنطقه ای ندارند
احتمال بیشتری برای استفاده از مشتریان، رقبا، دانشگاه و به میزان کمتری نشریات علمی به عنوان منابع اطلاعاتی وجود دارد.
عدم وجود تقاضا برای نوآوری تنها در مورد شرکت های ایتالیایی و اسپانیایی محتمل به نظر می رسد.
در مقایسه با مدل مدیترانه ای، همکاری با مشریان، شرکت های گروهی و دانشگاه ها بیشتر وجود دارد. این ارتباطات وسیع عموما باعث افزایش فعالیت های مرتبط با کپی رایت نیز می شود.
تفاوت مدل اروپای مرکزی با مدل مدیترانه ای
مدل تورپین:
مدل تورپین را می توان یک راهنمای اروپایی برای بهترین فعالیت های انتقال تکنولوژی نامید، چراکه تجربیات چندین پروژه اروپایی در روند انتقال تکنولوژی و مراحلی راکه باید توسط ارایه دهنده و دریافت کننده تکنولوژی در نظر گرفته شود، را نشان می دهد.
مدل آنگلوساکسون(Anglo-Saxon Model):
ایسیتونو(2012) به مدل آنگلوساکسون اشاره کرده که این مدل توسط بریتانیا نمایندگی می شود و در میان ویژگی های کلی سیستم نوآوری آن می توان؛ یک شبکه کسب و کار با کیفیت و همچنین سطح بالایی از آموزش را مشاهده کرد.
مدل های انتقال تکنولوژی دانشگاهی
مدل مالزی(Malaysian Model):
به اعتقاد صالح (2013) این مدل که مربوط به دانشگاه مالزی است، توضیح می دهد که چگونه این دانشگاه سایر دانشگاه ها را تشویق می کند تا مشارکت های استراتژیک با موسسات تحقیقات بین المللی و دانشگاه های خارجی را برای تقویت فعالیت های تحقیق و توسعه به ویژه در مورد تکنولوژی های نوظهور تقویت کنند.
دولت قصد دارد از طریق سه رویکرد به این اهداف دست یابد :
1- اجرای برنامه های ارتباط بیشتر با صنعت
2- تقویت مدیریت مالکیت فکری توسعه یافته در دانشگاه ها
3- حمایت و تسریع در بازاریابی نوآوری ها و تکنولوژی های جدید
مراحل شکل دهنده فرآیند انتقال تکنولوژی دانشگاه
عوامل خارجی
عوامل خارجی به تاریخچه ی منطقه ی جغرافیایی و محیط کارآفرینی آن اشاره می کنند. تاریخچه ی منظقه ای که در آن دانشگاه فعالیت می کند تاثیر مستقیمی بر توانایی انتقال تکنولوژی از حوزه عمومی به حوزه خصوص دارد.
وجود پایگاه و مراکز صنعتی وشهرهای دانشگاهی در منطقه، سوابق ارتباط دانشگاه و صنعت در منطقه و فرهنگ پذیرش صنعت و کارآفرینی از جمله نکاتی است که بر عوامل خارجی تاثیر خواهد گذاشت.
توانایی تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی
عوامل داخلی
نخستین مورد، فرهنگ کارآفرینی دانشگاه است که برای حمایت از ریسک پذیری، نوآوری، ایجاد کسب و کار جدید و تمایل به همکاری با صنعت شکل گرفته است.
دومین عامل داخلی، سیاست انتقال تکنولوژی است که بر توانایی دانشگاه برای ثبت اختراع، اعطای حق امتیاز وشرکت های زایشی تاثیر می گذارد.
سومین عامل داخلی، دفاتر انتقال تکنولوژی دانشگاه است که توانایی تاثیر گذاری بر تجاری سازی تکنولوژی را دارد.
توانایی تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی
برای ارزش یابی اختراع و تعیین اینکه آیا آنها قابلیت پتنت شدن دارند؟
پتنت کردن اختراعات
لایسنس کردن تکنولوژی
در برخی موارد کمک به ایجاد شرکت های زایشی
چهار هدف اصلی دفاتر انتقال تکنولوژی در دانشگاه
نقش دفاتر انتقال تکنولوژی تنها به ایجاد رابطه بین دانشگاه و صنعت خلاصه نمی شود. بلکه نقش اصلی آن، نظارت، تسهیل و قانونمند نمودن، ارتباط میان شبکه ی علمی و اجرایی کشور است.
دفاتر انتقال تکنولوژی وظیفه تجاری سازی دارایی های فکری یک دانشگاه یا مراکز رشد و تکنولوژی که شامل اختراع ثبت شده، طرح صنعتی ،کپی رایت، علامت های تجاری، دانش فنی را بر عهده دارند.
مدیران دفاتر انتقال تکنولوژی باید بتوانند ادبیات پژوهشی دانشگاه ها و صنایع مختلف را با هم یکسان نموده تا منجر به هم افزایی حداکثری گردد.
نقش دفاتر در انتقال تکنولوژی دانشگاهی
ماموریت اول می تواند ارایه خدمات پشتیبانی مانند مسایل مربوط به حقوق مالکیت فکری، طراحی قرارداد برای پروژه های همکاری و راه اندازی شرکت های زایشی در نظر گرفت.
در ماموریت دوم این دفاتر هدفشان توسعه نوآوری و اقتصادی است و به ایجاد شغل کمک می کنند.
ماموریت سوم درباره حداکثر کردن درآمد حاصل از انتقال دانش و تکنولوژی بین اشخاص مختلف است.
ماموریت دفاتر انتقال تکنولوژی
تحقیقات مشارکتی
تحقیقات قراردادی، مشاوره
راه اندازی و تکمیل کردن شرکت ها
فراهم نمودن امکان رشد شرکت ها
صدور مجوز
ثبت اختراع
کانال های مورد استفاده دفاتر انتقال تکنولوژی
فرآیند انتقال تکنولوژی دانشگاهی در دفاتر
ساختار سنتی
طبق این ساختار، دفتر انتقال تکنولوژی به عنوان یک واحد مستقل در سلسه مراتب دانشگاهی تاسیس می شود که مسئول آن وظیفه تهیه و ارائه گزارش به معاون پژوهشی دانشگاه را بر عهده دارد.
واحد تحقیق غیر انتفاعی
این نوع دفاتر انتقال تکنولوژی به عنوان یک واحد یا مرکز تحقیقاتی مستقل منفک از ساختار مدیریتی دانشگاه است، اداره می شود. هیئت مدیره مستقل خود را دارند که غالبا رئیس دانشگاه مدیر عامل آن می باشد.
ساختار دفاتر و مراکز انتقال تکنولوژی
واحد های خصوصی خود گردان
این واحد ها بر رشد سود خود تمرکز دارند و با هدف ایجاد کسب و کار های مستقل تاسیس می شوند. به نظر می رسد که این ساختار انعطاف پذیری و استقلال بیشتری برخوردار است و به دلیل آزادی بیشتر در اتخاذ تصمیم و انتخاب استراتژی از جذابیت بالاتری نیز جهت کسب سودآوری برخوردار است.
رشد خارجی دفتر انتقال تکنولوژی زمانی اتفاق می افتد که دو یا چند دفتر برای رسیدن به یک یا چند هدف مشترک تصمیم به همکاری می گیرند.
ساختار دفاتر و مراکز انتقال تکنولوژی
ساختار دفاتر و مراکز انتقال تکنولوژی
خدمات اطلاعاتی و روابط عمومی
آموزش و پشتیبانی
مشاوره های تخصصی و انجام مطالعات میدانی
انجام تحقیقات به صورت قراردادی
آموزش اجرای تحقیق
انتقال محقق
تاسیس شرکت های مستقل جدید
تشکیل شورای تخصصی و برنامه ریزی انجام تحقیقات
خدمات دفاتر انتقال تکنولوژی
از حسن توجه شما سپاسگزاریم