پاورپوینت آیین نامه حفاظت در مقابل خطرات وسایل انتقال نیرو

آیین نامه حفاظت در مقابل خطرات وسایل انتقال نیرو
آیین نامه حفاظت در مقابل خطرات وسایل انتقال نیرو
به تفکیک فصل
این آیین نامه که مشتمل بر 112 ماده می باشد به استناد ماده 47 قانون کارتدوین و در سی امین جلسه شورایعالی حفاظت فنی مورخ 21/4/1340 به تصویب نهایی رسیده و قابل اجرا است .
ماده 47 قانون کار سابق به استناد مصوبه جلسه مورخ 12/5/83 شورای عالی حفاظت فنی به ماده 85 قانون کار مصوب آبان ماه 1369 تغییر یافته است.

آیین نامه حفاظت در مقابل خطرات وسایل انتقال نیرو
قسمت اول
قسمت دوم ـ حفاظ برای وسایل ناقل نیرو (ترانسمیسیون )
قسمت سوم ـ ناقل های اصطکاکی
قسمت چهارم ـ فلکه ها
قسمت پنجم ـ انتقال حرکت به وسیله تسمه
قسمت ششم ـ انتقال نیرو به وسیله کابل ـ زنجیر یا تسمه لقمه ای
قسمت هفتم ـ انتقال حرکت قائم یا مورب
قسمت هشتم ـ تسمه های واقعی در روی فلکه های پله ای
قسمت نهم ـ فلکه هرزگرد تسمه کش
قسمت دهم ـ یاتاقان ها و وسایل روغنکاری
قسمت یازدهم
قسمت دوازدهم ـ ترمزها
قسمت سیزدهم ـ دوشاخه
قسمت چهاردهم ـ اهرم کلاچ ها و دو شاخه تسمه ها
قسمت پانزدهم ـ پدالها
قسمت شانزدهم ـ چنگک تسمه
قسمت هفدهم ـ تکیه گاه تسمه
قسمت هیجدهم ـ علایم خبری

آیین نامه حفاظت در مقابل خطرات وسایل انتقال نیرو
فصل اول ـ مقررات کلی
فصل دوم ـ جنس حفاظ ها
فصل سوم ـ نصب
فصل چهارم ـ قاب و پوشش آن
فصل پنجم ـ حفاظ تسمه های افقی سقفی
فصل ششم ـ پوشش قاب‎ها
فصل هفتم ـ توری های فلزی
قسمت اول
فصل هشتم ـ نصب
فصل نهم ـ چشمه های توری فلزی
فصل دهم ـ ارتفاع حفاظ ها
فصل یازدهم ـ فاصله بین حفاظ ها از کف کارگاه
فصل دوازدهم ـ حفاظ خودکار
فصل سیزدهم ـ حفاظ های ناودانی شکل (سپری )
فصل چهاردهم ـ حفاظ های چوبی (مصالح )
ماده 1 : تمام قطعات متحرک خارجی موتورها و وسائلی که برای انتقال نیرو به کار می رود و همچنین کلیه قسمت های خطرناک ماشین ها که در حال کار می باشند باید دارای حفاظ باشند مگر وقتی که ساختمان ماشین طوری باشد که تصادم اشیاء و یا اشخاص با قطعات متحرک غیر ممکن باشد.

ماده 2 : در تهیه و ساخت حفاظ ها باید نکات زیر مراعات گردد.
الف – عمل آنها موثر و قابل اطمینان باشد.
ب – از دسترسی به قسمت های خطرناک ماشین در موقع کار جلوگیری نماید.
ج – برای متصدی دستگاه در هنگام کار ناراحتی و مانعی ایجاد نکند.
د – حتی الامکان موجب نقصان محصول نگردد.
هـ- عمل آن به طور خودکار یا با حداقل کوشش انجام گیرد.
و – متناسب با نوع ماشین و کار آن انتخاب شود.
ز – مانع روغن کاری، آزمایش، تنظیم و تعمیر ماشین نگردد.
ح – بر حسب نوع ماشین و شرایط کار آن دوام و استقامت لازم را دارا باشد.
ط – دارای ناهمواری، زبری زوایای برنده و زوائد تیز نباشد تا ایجاد خطراتی ننماید.
ی – بالاخره حفاظ باید به طرزی تهیه شده باشد که از بروز هر گونه خطری جلوگیری نماید.
قسمت اول
آیین نامه حفاظت در مقابل خطرات وسایل انتقال نیرو
فصل اول ـ مقررات کلی

ماده 3 : حفاظ ها یا پوشش ها ممکن است از مصالح زیر ساخته شده باشند.
الف – از اجزای فلزی، قطعات ریختگی، ورق آهن پر یا مشبک، فلز رخ دار یا توری فلزی که روی قابی از نبشی لوله یا میله سوار شده باشد.
ب – از چوب، پلاستیک یا مصالح دیگری که مناسب با وضع کار باشد.
قسمت اول
آیین نامه حفاظت در مقابل خطرات وسایل انتقال نیرو
فصل دوم ـ جنس حفاظ ها

ماده 4 : کلیه حفاظ ها باید به طور محکم به ماشین یا کف کارگاه یا به دیوار یا به سقف نصب شده و در موقع کار ماشین حتماً در محل خود قرار گرفته باشند.
قسمت اول
آیین نامه حفاظت در مقابل خطرات وسایل انتقال نیرو
فصل سوم ـ نصب

برای ساختمان حفاظ ها لازم است مقررات ذیل رعایت گردد مگر آن که با مقررات آیین نامه های دیگر مغایرت داشته باشد.
الف – حفاظ های کوچک
ماده 5 : حفاظ کوچک حفاظی را گویند که ارتفاع آن از سطح زمین از 75 سانتی متر کمتر بوده و سطح آن از یک متر مربع تجاوز نکند قاب این نوع حفاظ ها باید حداقل از میله گرد 10 میلی متری یا نبشی 3×20×20 میلی متر یا از نیم رخهای دیگر که دارای مقاومت هایی نظیر آنها باشند ساخته شود.
ب – حفاظ‎های قیددار
ماده 6 : برای تامین استحکام و جلوگیری از لرزش این نوع حفاظ ها بایستی تعداد لازم قید و وسایل اتصال حفاظ به ماشین و ساختمان را در تمام ارتفاع در نظر گرفت در هر صورت فاصله این قیدها نباید از 90 سانتی متر تجاوز کند.
قسمت اول
آیین نامه حفاظت در مقابل خطرات وسایل انتقال نیرو
فصل چهارم ـ قاب و پوشش آن

ماده 7 : حفاظ هایی که ابعاد آنها بیشتر از ابعاد ماده 5 باشد قاب آنها بایستی حداقل از میله ‎گرد اینچ یا از نبشی 3×25×25 میلی متر یا از نیمرخ های دیگری که دارای مقاومتی نظیر آنها باشند ساخته شود.
ج – حفاظ های بدون قید
ماده 8 : در موقعی که حفاظ بدون قید روی زمین یا سکوی کار نصب شده قاب حفاظ را ممکن است از نبشی 4 یا لوله 1 اینچ یا نیمرخ های دیگری که مقاومتی نظیر آنها دارند تهیه نمود.
ماده 9 : حفاظ های مکعبی شکل بایستی لااقل چهارگوشه آن دارای پایه های قوی تری باشند که به توان به آسانی آنها را به زمین محکم کرد.
ماده 10 : حفاظ های استوانه شکل باید حداقل به وسیله 3 پایه به زمین متصل شوند.
د – اتصالات
ماده 11 : تمام قطعات حفاظ ها را باید با وسائلی بهم متصل کرد که مقاومت آنها کافی و مناسب با ابعاد اجزاء حفاظ باشد.
قسمت اول
آیین نامه حفاظت در مقابل خطرات وسایل انتقال نیرو
فصل چهارم ـ قاب و پوشش آن

ماده 12 : قاب حفاظ تسمه یا زنجیر کابل افقی که در ارتفاع بیش از 6/2 متر از کف کارگاه یا سکوی محل کار قرار گرفته باید از نبشی هایی با حداقل ابعاد زیر ساخته شده باشد.
الف – نبشی 5×25×25 میلی متر برای کابل ها زنجیر و یا تسمه هایی که عرض آنها کمتر از 25 سانتی متر باشد.
ب – نبشی 6×40×40 میلی متر برای تسمه هایی که عرض آنها بین 25 تا 35 سانتی متر باشد.
ج – نبشی 6×50×50 میلی متر برای تسمه هایی که عرض آنها بین 35 تا 60 سانتی متر باشد.
د – نبشی 10×80×80 میلی متر برای تسمه هایی که عرض آن بیش از 60 سانتی متر باشد.
ماده 13 : قاب حفاظ هایی که از تسمه های آهنی درست شده باشد باید حداقل دارای ابعاد زیر باشد.
الف – 6×38 میلی متر برای کابل و زنجیر و همچنین تسمه هایی که عرض آن تا 25 سانتی متر باشد.
ب – 8×50 میلی متر برای تسمه هایی که عرض آنها از 25 تا 35 سانتی متر باشد.
ج – 10×50 میلی متر برای تسمه هایی که عرض آنها از 35 تا 60 سانتی متر باشد.
د – 10×65 میلی متر برای تسمه هایی که عرض آنها بیش از 60 سانتی متر باشد.
ماده 14 : کلیه حفاظ ها باید مجهیز به تعداد کافی قید و اتصال لازم برای تامین استحکام و مقاومت باشد.
قسمت اول
آیین نامه حفاظت در مقابل خطرات وسایل انتقال نیرو
فصل پنجم ـ حفاظ تسمه های افقی سقفی

ماده 15 : اگر پوشش حفاظ ها از ورق آهن ساخته شود باید حداقل دارای 8/0 میلی متر ضخامت باشد برای ورق های مشبک حداقل یک میلی متر و برای ورق های رخ داده شده حداقل 25/1 میلی متر ضخامت در نظر گرفته شود و اگر از توری های فلزی ساخته شده باشد قطر مفتول های آن حداقل 5/1 میلی متر باشد.
ماده 16 : به جای پوشش های ذکر شده در ماده 15 می توان پوشش هایی از نوع و جنس دیگر و با مقاومتی معادل مقاومت پوشش های مذکور برای همان مقدار سطح حفاظ بکار برد.
قسمت اول
آیین نامه حفاظت در مقابل خطرات وسایل انتقال نیرو
فصل ششم ـ پوشش قاب‎ها

ماده 17 : توری های فلزی باید طوری ساخته شده باشند که مفتول های آن در نقاط تقاطع به وسیله جوش دادن یا لحیم کردن یا گالوانیزه کردن به طور محکم بهم متصل شده باشند مگر آن که دارای چشمه های لوزی یا چهارگوش به ابعاد کمتر از 20 میلی متر بوده و قطر مفتول آن 2 میلی متر باشد.
قسمت اول
آیین نامه حفاظت در مقابل خطرات وسایل انتقال نیرو
فصل هفتم ـ توری های فلزی

ماده 18 : شبکه های فلزی باید به وسیله پرچ پیچ و مهره ، جوش یا جوش نقطه به آهن نبشی قاب حفاظ به طور محکم نصب شده باشند.
ماده 19 : برای توری هایی که از مفتول 2 میلی متر درست شده و چشمه های آن بیشتر از 20 میلی متر نمی باشد و همچنین برای توری های ضخیم تر می توان از قاب های مفتولی یا لوله ای استفاده کرده و توری را دور آن بگردانند می توان روی قسمت پیچیده شده را از ورق خم کرده پوشانیده و یا به وسیله بست توری را به قاب محکم نمود.
قسمت اول
آیین نامه حفاظت در مقابل خطرات وسایل انتقال نیرو
فصل هشتم ـ نصب

ماده 20 : در موقعی که حفاظ ها یا حصارها با قسمت متحرک ماشین بیش از 10 سانتی متر فاصله ندارد ابعاد چشمه توری ها نباید بیش از 6 میلی متر باشد.
ماده 21 : در صورتی که فاصله بین حفاظ و قسمت متحرک ماشین بیش از 10 سانتی متر باشد سطح چشمه‎ها یا سوراخ‎ها نباید از 13 سانتی متر مربع تجاوز کند.
قسمت اول
آیین نامه حفاظت در مقابل خطرات وسایل انتقال نیرو
فصل نهم ـ چشمه های توری فلزی

ماده 22 : ارتفاع حفاظ های نرده ای از کف کارگاه (غیر از موارد استثنایی و شرایط خاص ) نبایستی کمتر از 80/1 متر باشد.
قسمت اول
آیین نامه حفاظت در مقابل خطرات وسایل انتقال نیرو
فصل دهم ـ ارتفاع حفاظ ها

ماده 23 : در صورتی که خطر تماس و برخورد با قسمت های متحرک ماشین در پیش نباشد بهتر است برای تامین نظافت محوطه کارگاه فاصله ای به ارتفاع تقریبی 15 سانتی متر بین قسمت تحتانی حفاظ و کف کارگاه پیش بینی شود.
قسمت اول
آیین نامه حفاظت در مقابل خطرات وسایل انتقال نیرو
فصل یازدهم ـ فاصله بین حفاظ ها از کف کارگاه

ماده 24 : در ماشین های خودکار چنانچه مقدور باشد بهتر است ضامن هایی تعبیه شود تا موقعی که درب حفاظ باز است راه انداختن ماشین غیر ممکن باشد.
قسمت اول
آیین نامه حفاظت در مقابل خطرات وسایل انتقال نیرو
فصل دوازدهم ـ حفاظ خودکار

ماده 25 : حفاظ های ناودانی شکل باید با همان مصالحی که در مورد توری های مذکور در فصل ششم قسمت اول مشخص شده ساخته شوند.
ماده26 : لبه حفاظ ها باید صاف‎بوده و درصورتی که ابعاد حفاظ مقتضی ‎باشد این لبه ها را روی خودش خم کرده یا لبه آن را روی مفتول آهن یا آهن تسمه یا آهن، نبشی برگردانده و محکم کنند.
قسمت اول
آیین نامه حفاظت در مقابل خطرات وسایل انتقال نیرو
فصل سیزدهم ـ حفاظ های ناودانی شکل (سپری )

ماده 27 : چوبی که برای ساخت حفاظ‎ها به کار می رود باید سالم و محکم باشد.
ماده 28 : حفاظ های چوبی باید به وسیله (پیچ گوشتی، میخ چوبی، میخ آهنی، پیچ و مهره ) به هم متصل گردد، سختی و استحکام آنها باید بر مبنای حفاظ های فلزی و طبق دستور فصل اول تا نهم باشد.
قسمت اول
آیین نامه حفاظت در مقابل خطرات وسایل انتقال نیرو
فصل چهاردهم ـ حفاظ های چوبی (مصالح )

آیین نامه حفاظت در مقابل خطرات وسایل انتقال نیرو
فصل اول ـ تاسیسات انتقال حرکت در محوطه بسته
فصل دوم ـ محورهای ناقل حرکت (ترانسمیسیون )
فصل سوم ـ محورهای ناقل سقفی
فصل چهارم ـ کلیه محورهای ناقل که زیر ماشین قرار دارند
فصل پنجم ـ حفاظت انتهای محورها
فصل ششم ـ پیوست ها (اتصالات محورها)
فصل هفتم ـ پیچ های اتصال ـ گاوه ها ـ خارها زواید و شیارهای جای گاوه
قسمت دوم ـ حفاظ برای وسایل ناقل نیرو (ترانسمیسیون )

ماده 29 : وقتی که محورهای انتقال، تسمه ها، فلکه ها در محوطه بسته مانند زیر زمین کانال های روبسته یا اتاق های جداگانه قرار داشته باشند در صورتی که واجد شرایط زیر باشند احتیاجی به حفاظ گذاری ندارند.
الف – درب ورودی زیرزمین یا کانال ها قابل قفل شدن بوده تا به توان از ورود اشخاص غیرمجاز جلوگیری نمود.
ب – ارتفاع آزاد راهرو از کف تا سقف یا قطعات متصل به سقف کمتر از 70/1 متر نباشد.
ج – زیر زمین دارای روشنایی کافی بوده و کف محل آن خشک و هموار باشد تا مزاحمتی برای عبور و مرور ایجاد ننماید.
د – محل عبور کارگران مامور روغن کاری طوری محافظت شده باشد که از بروز هر نوع حادثه جلوگیری به عمل آید.
قسمت دوم ـ حفاظ برای وسایل ناقل نیرو (ترانسمیسیون )
آیین نامه حفاظت در مقابل خطرات وسایل انتقال نیرو
فصل اول ـ تاسیسات انتقال حرکت در محوطه بسته

ماده30 : تمام قسمت‎های لخت میله‎ها و محورهای ناقل که در ارتفاعی کمتر از 60/2متر از کف کارگاه یا سکوی محل‎کار قراردارند (به استثنای محل‎های مخصوص گریس کاری یا محل تنظیم درموقع کار) باید طبق قسمت اول این آیین‎نامه با وسایل زیر حفاظ‎گذاری شود.
الف – به وسیله پوششی که محور ناقل را از هر طرف احاطه کرده باشد.
ب – به وسیله پوشش‎های سپری شکل که بالا و دو طرف یا زیر و دو طرف محور ناقل را به تقتقیات محل نصب به پوشانند ابعاد محفظه‎ها در مورد محورهای ناقل سقفی باید حداقل دو برابر قطر محور انتخاب شود و در محورهای ناقل زمینی ارتفاع زیر محفظه تا کف کارگاه نباید کمتر از 15 سانتی متر باشد.
ماده 31 : حفاظ های محورهای ناقل افقی هم باید طبق مقررات فصل اول تا چهاردهم این آیین نامه باشند. همچنین ممکن است برای این کار نرده هایی که 30 تا 50 سانتی متر از اجزاء متحرک فاصله داشته باشند بکار برد.
قسمت دوم ـ حفاظ برای وسایل ناقل نیرو (ترانسمیسیون )
آیین نامه حفاظت در مقابل خطرات وسایل انتقال نیرو
فصل دوم ـ محورهای ناقل حرکت (ترانسمیسیون )

ماده 32 : محورهای ناقل که در بالای راهروها قرار گرفته اند اگر در ارتفاعی کمتر از 2 متر از حد مجاز ارتفاع بارگیری وسائط نقلیه که از زیر آن عبور می کنند قرار گرفته باشند باید به طور مناسبی حفاظ گذاری شوند.
قسمت دوم ـ حفاظ برای وسایل ناقل نیرو (ترانسمیسیون )
آیین نامه حفاظت در مقابل خطرات وسایل انتقال نیرو
فصل سوم ـ محورهای ناقل سقفی

ماده 33 : کلیه محورهای ناقل که در زیر ماشین ها قرار گرفته اند باید دارای روپوشی باشند که کاملاً آن را به پوشانند ممکن است از روپوشهای سپری شکل نیز استفاده نمود.
ماده 34 : اگر محور ناقل نزدیک کف کارگاه قرار گرفته باشد کناره حفاظ سپری شکل آن باید تا فاصله 15 سانتی متری کف کارگاه ادامه پیدا کند.
ماده 35 : کناره حفاظ سپری شکل باید حداقل به اندازه قطر محور انتقالات پایین تر از زیر محور بوده و در هر صورت این اندازه نبایستی کمتر از پنج سانتی متر باشد.
ماده 36 : حفاظ ها باید طبق مقررات فصل اول تا چهارم این آیین نامه تهیه شوند. (حفاظ محورهای ناقل عمودی یا مورب )
ماده 37 : کلیه محورهای ناقل قائم یا مورب که حداقل تا ارتفاع 6/2 متر از کف کارگاه یا سکوی کار قرار دارند بایستی طبق مقررات مواد 2 تا 8 حفاظ ثابت گذاشته شده یا محصور گردند (به جز محل های مخصوص سرویس محورها)
قسمت دوم ـ حفاظ برای وسایل ناقل نیرو (ترانسمیسیون )
آیین نامه حفاظت در مقابل خطرات وسایل انتقال نیرو
فصل چهارم ـ کلیه محورهای ناقل که زیر ماشین قرار دارند

ماده 38 : انتهای برجسته محورهای ناقل باید به وسیله کلاهک های حفاظتی پوشانده شود.
قسمت دوم ـ حفاظ برای وسایل ناقل نیرو (ترانسمیسیون )
آیین نامه حفاظت در مقابل خطرات وسایل انتقال نیرو
فصل پنجم ـ حفاظت انتهای محورها

ماده 39 : پیوست های ساده باید استوانه شکل و بدون هیچ گونه زائده و برآمدگی باشند.
ماده 40 : پیوست های محورهای ناقل که تا ارتقای 60/2 متر یا کمتر از کف کارگاه یا سکوی محل کار قرار گرفته اند باید به طور مناسب حفاظ گذاری شوند.
قسمت دوم ـ حفاظ برای وسایل ناقل نیرو (ترانسمیسیون )
آیین نامه حفاظت در مقابل خطرات وسایل انتقال نیرو
فصل ششم ـ پیوست ها (اتصالات محورها)

ماده 41 : تمام پیچ های اتصال قطعات متحرک را نسبت به محل استعمالشان ممکن است از پیچ های خزینه ای انتخاب کرده و یا روی آن را حفاظ گذاری نمود.
ماده 42 : کلیه پیچ ها، گاوه ها، روغندان ها و تمام زواید قسمت های دوار باید در خزینه یا فرورفتگی های قطعه دوار جاسازی شود به طریقی که باعث بروز حادثه نگردد.
ماده 43 : دنباله شیارهای گاوه باید موقتاً پوشیده یا حفاظ گذاری شود.
قسمت دوم ـ حفاظ برای وسایل ناقل نیرو (ترانسمیسیون )
آیین نامه حفاظت در مقابل خطرات وسایل انتقال نیرو
فصل هفتم ـ پیچ های اتصال ـ گاوه ها ـ خارها زواید و شیارهای جای گاوه

آیین نامه حفاظت در مقابل خطرات وسایل انتقال نیرو
فصل اول : کلاچ
فصل دوم ـ چرخ دنده ها
قسمت سوم ـ ناقل های اصطکاکی

ماده 44 : کلیه ناقل های اصطکاکی باید محفوظ نگهداشته شوند – تمام ناقل های اصطکاکی بازویی – شعاعی یا صفحه ای بایستی به وسیله حفاظ های مخصوصی پوشیده شوند.
ماده 45 : کلیه کلاچ ها و فلکه های آن که دارای زوائدی بوده و تا ارتفاع 60/2 متر یا کمتر از کف کارگاه یا سکوی کار قرار گرفته اند و یا فاصله آنها تا یاتاقان هایی که با دست روغن کاری می شود کمتر از 90 سانتی متر است بایستی طبق مقررات فصل اول تا چهاردهم قسمت اول این آیین‎نامه حفاظ‎گذاری شوند و حفاظ ‎سپری‎ شکل در این مورد به کار برده‎ نشود.
ماده 46 : در کلاچ های ماهک دارپوش لغزنده بایستی روی محور گیرنده حرکت نصب شود (یعنی محوری که پس از قطع کلاچ در حال سکون می باشد).
قسمت سوم ـ ناقل های اصطکاکی
آیین نامه حفاظت در مقابل خطرات وسایل انتقال نیرو
فصل اول : کلاچ

آیین نامه حفاظت در مقابل خطرات وسایل انتقال نیرو
الف ـ دستورات و مقررات مربوط به حفاظ
ب ـ فلکه های خراب یا بدون استفاده
ج ـ اثر رطوبت در روی فلکه ها
د ـ اثر خوردگی در مقابل مواد شیمیایی
هـ طوقه های گرده ماهی (محدب )
و ـ میزان کردن فلکه ها
ر ـ دستگاه ضامن تسمه
قسمت چهارم ـ فلکه ها

ماده 49 : اگر قسمتی از فلکه ها تا ارتفاع 6/2 متر یا کمتر از کف کارگاه یا سکوی کار قرار گرفته باشد که تماس ، آن ایجاد خطراتی نماید و همچنین فلکه های حاصل تسمه یا کابل های عمودی یا مورب باید در محفظه قفسی شکل به طرزی قرار داده شوند که تسمه یا کابل مربوطه را کاملاً در بر گیرند در غیر این صورت فلکه باید دارای حفاظی باشد که تمام قسمت باز زیر آنرا تا بالای فلکه بپوشاند.
ماده 50 : حفاظ ها باید طبق مقررات فصل اول تا چهاردهم ساخته شوند.
ماده 51 : چرخ لنگرهای که به عنوان فلکه نیز از آنها استفاده می شود و در ارتفاع 6/2 متر یا کمتر از کف کارگاه قرار گرفته اند باید به ترتیبی حفاظ گذاری شوند که دسترسی به پره های آن ممکن نباشد.
ماده 52 : فلکه هایی که بیش از 15 سانتی متر قطر داشته و روی محور ناقل اصلی یا محور گیرنده حرکت قرار گرفته و فاصله آنها تا یاتاقانی که با دست روغن کاری می شود کمتر از 90 سانتی متر باشد بایستی از سمت یاتاقان کاملاً حفاظ گذاری شوند.
قسمت چهارم ـ فلکه ها
آیین نامه حفاظت در مقابل خطرات وسایل انتقال نیرو
الف ـ دستورات و مقررات مربوط به حفاظ

ماده 53 : فلکه ترک‎خورده یا فلکه‎ای که طوقه آن شکسته‎باشد نباید مورداستفاده قرارگیرد.
ماده 54 : فلکه هایی که مورد مصرف نیستند باید از روی محور ناقل برداشته شوند.
قسمت چهارم ـ فلکه ها
آیین نامه حفاظت در مقابل خطرات وسایل انتقال نیرو
ب ـ فلکه های خراب یا بدون استفاده

ماده55 : نصب فلکه های چوبی درمحل هایی که در معرض رطوبت قرار دارند ممنوع است .
قسمت چهارم ـ فلکه ها
آیین نامه حفاظت در مقابل خطرات وسایل انتقال نیرو
ج ـ اثر رطوبت در روی فلکه ها

ماده 56 : در محل هایی که فلکه ها در معرض خوردگی شدید قرار می گیرند باید از موادی ساخته شوند که در مقابل خوردگی مقاوم باشند.
قسمت چهارم ـ فلکه ها
آیین نامه حفاظت در مقابل خطرات وسایل انتقال نیرو
د ـ اثر خوردگی در مقابل مواد شیمیایی

ماده 57 : فلکه های محرک و فلکه های گیرنده حرکت که تسمه روی آنها ثابت می باشد باید دارای طوقه های محدب باشد.
قسمت چهارم ـ فلکه ها
آیین نامه حفاظت در مقابل خطرات وسایل انتقال نیرو
هـ طوقه های گرده ماهی (محدب )

ماده 58 : برای جلوگیری از سر خوردن و افتادن تسمه ها باید فلکه ها به دقت با هم میزان شده و محورشان موازی باشد.
قسمت چهارم ـ فلکه ها
آیین نامه حفاظت در مقابل خطرات وسایل انتقال نیرو
و ـ میزان کردن فلکه ها

ماده 59 : در صورتی که فاصله یک فلکه از فلکه ثابت یا کلاج یا یاتاقان سقفی مجاور از پهنای تسمه مربوطه تجاوز نکند برای جلوگیری از افتادن تسمه از روی فلکه به طرفی که این فاصله کافی نیست باید یک ضامن نصب شود.
ماده 60 : در موقعی که محورهای محرک یا محورهای گیرنده حرکت مجهز به فلکه هایی باشند که در سر آزاد محور قرارگرفته باشند باید یک ضامن تسمه یا چنگک سقفی به کار ‎برد.
قسمت چهارم ـ فلکه ها
آیین نامه حفاظت در مقابل خطرات وسایل انتقال نیرو
ر ـ دستگاه ضامن تسمه

آیین نامه حفاظت در مقابل خطرات وسایل انتقال نیرو
فصل اول ـ مقررات مربوط به حفاظت
فصل دوم ـ تسمه های افقی
قسمت پنجم ـ انتقال حرکت به وسیله تسمه

ماده 61 : وسایل انتقال حرکت از قبیل تسمه – کابل یا زنجیر که تا ارتفاع 6/2 متر یا کمتر از کف کارگاه قرار دارند باید حفاظ گذاری شده باشند مگر در مورد تسمه های تخت که پهنای آنها 25 میلی متر یا کمتر باشند و تسمه های گرد با قطر 10 میلی متر یا کمتر.
ماده 62 : حفاظ ها باید مطابق با مقررات فصول چهارم تا چهاردهم از قسمت اول این آیین نامه ساخته شده باشند.
قسمت پنجم ـ انتقال حرکت به وسیله تسمه
آیین نامه حفاظت در مقابل خطرات وسایل انتقال نیرو
فصل اول ـ مقررات مربوط به حفاظت

ماده 63: در موقعی که شاخه زیری یک تسمه افقی در ارتفاع 6/2 متر یا کمتر از کف کارگاه یا سکوی محل کار قرار گرفته باشد حفاظ باید حداقل 38 سانتی متر بالای شاخه رویی یا تا ارتفاع 6/2 متر (هر کدام کوچک تر باشد) قرار گیرد در هر حال ارتفاع قسمت فوقانی حفاظ از کف‎کارگاه غیر از حالتی که‎تسمه درحفاظی پوشیده شده ‎نباید از 6/10مترکمتر باشد.
ماده 64: تسمه های افقی که در ارتفاع بیش از 6/2 متر قرار گرفته و دارای شرایط زیر می باشند باید در تمام طول کاملاً حفاظ گذاری شده و حفاظ تا سقف یا نزدیک ترین دیوار مجاور ادامه پیدا کند.
الف – تسمه های با عرض بیش از 13 سانتی متر.
ب – تسمه هایی که از روی راهروها یا محل کار عبور می کنند.
د – در صورتی که فاصله محور محرک و محور گیرنده حرکت بیش از 3 متر باشد.
ماده 65: اگر محل تسمه اجازه ادامه حفاظ را تا سقف یا تا دیوار ندهد حفاظ باید شاخه های رویی و زیری تسمه و همچنین طوقه فلکه ها را به طور کامل بپوشاند.
قسمت پنجم ـ انتقال حرکت به وسیله تسمه
آیین نامه حفاظت در مقابل خطرات وسایل انتقال نیرو
فصل دوم ـ تسمه های افقی

ماده 66 : پهنای حفاظ تسمه هایی که در ارتفاع زیاد قرار گرفته اند باید حداقل تا یک چهارم از عرض تسمه ها بیشتر باشد و این اضافه پهنا ممکن است تا 15 سانتی متر از هر طرف ادامه یابد حفاظ ها باید به قدر کافی محکم باشند تا در موقع پاره شدن تسمه صدمه نبینند.
ماده 67 : در موقعی که شاخه های بالایی و پایینی تسمه های افقی طوری قرار گرفته باشند که عبور و مرور از وسط آنها میسر باشد سقف معبر یا قسمت زیر شاخه رویی تسمه و همچنین دیوارهای جانبی معبر ممکن است به وسیله حفاظ قفسی یا نرده ای محفوظ گردد لیکن محل ‎عبور یا روی‎ شاخه ‎زیرین‎ تسمه‎ حتماً باید با حفاظ غیرمشبک و محکم پوشیده شود.
قسمت پنجم ـ انتقال حرکت به وسیله تسمه
آیین نامه حفاظت در مقابل خطرات وسایل انتقال نیرو
فصل دوم ـ تسمه های افقی

ماده 68 : در صورتی که انتقال نیرو به وسیله کابل زنجیر یا تسمه لقمه ای که پهنا یا قطر آنها از پنج سانتی متر متجاوز باشد انجام گیرد این وسایل باید به همان طریقی که در مورد تسمه های مذکور که در ارتفاع قرار دارند گفته شد حفاظ گذاری شود.
عرض حفاظ باید از هر طرف اقلاً 15 سانتی متر بیشتر از عرض وسایل انتقال نیرو باشد.
ماده 69 : در صورتی که انتقال حرکت به وسیله کابل انجام گیرد و محل نصب طوری باشد که کنترل آن به سهولت مقدور نباشد باید :
الف – مجهز به وسایل خبری باشد (زنگ، چراغ و غیره ) تا در صورت پاره شدن بعضی از الیاف کابل دستگاه خبر بکار افتد.
ب – کار وسایل خبر و تامینیه مزبور باید به طریقی باشد که در صورت غیبت ممتد متصدی مربوطه نیز اعلام خطر را ادامه‎داده و درصوت لزوم از ادامه کار دستگاه نیز جلوگیری‎نماید.
قسمت ششم ـ انتقال نیرو به وسیله کابل ـ زنجیر یا تسمه لقمه ای
آیین نامه حفاظت در مقابل خطرات وسایل انتقال نیرو

ماده 70: وسایل ناقل حرکت قائم یا مورب که با کابل ـ زنجیر یا تسمه لقمه ای کار می کند باید به وسیله یک حفاظ قفسی شکل که فلکه ها یا چرخ دنده های مربوطه را نیز در بر گیرد حفاظت شود و در مورد وسایل ناقلی که ارتفاع آنها 6/2 متر یا کمتر از کف کارگاه می باشد حتماً باید حفاظ محکم تری در نظر گرفته شود.
ماده 71: تسمه ها ـ زنجیرها ـ تسمه های لقمه ای یا کابل های قائم یا موربی که روی فلکه ساده یا فلکه شیاردار و در ارتفاع بیش از 6/2 متر از کف کارگاه قرار گرفته اند و روی محل عبور یا محل کار واقع شده و سرعتشان 9 متر در ثانیه یا بیشتر است باید همانطوری که در تسمه های افقی و سقفی ذکر شده از زیر حفاظ گذاری شوند.
قسمت هفتم ـ انتقال حرکت قائم یا مورب
آیین نامه حفاظت در مقابل خطرات وسایل انتقال نیرو

ماده 72 : تسمه ها و فلکه های پله ای که در ارتفاعی بیش از یک متر از کف کارگاه قرار دارند باید به وسیله صفحه فلزی قائمی در قسمت پیشانی فلکه ها محفوظ شوند این صفحه باید تا بالای بزرگترین پله فلکه ادامه داشته باشند. در صورتی که فلکه های مذکور در ارتفاع کمتر از یک متر قرار گرفته باشند باید در حفاظ قفسی شکل به قسمی محفوظ گردند که جابجا کردن تسمه عملی باشد.
قسمت هشتم ـ تسمه های واقعی در روی فلکه های پله ای
آیین نامه حفاظت در مقابل خطرات وسایل انتقال نیرو

ماده 73 : فلکه هرزگرد تسمه کشی که کشش تسمه را به وسیله اهرم و وزنه تامین می نماید باید با استحکام کافی ساخته و سوار شده باشد.
ماده 74 : کلاهک یاتاقان این نوع تسمه کشها باید دارای استحکام کافی باشد.
ماده75 : آویز این ‎نوع فلکه ها باید طوری محکم شده‎باشد که با پاره‎ شدن تسمه سقوط نکند.
ماده 76 : وزنه های معلق برای تامین کشش که امکان بروز خطر دارد باید به وسیله حفاظ قفسی شکل محفوظ گردد.
ماده 77 : در مواردی که جابجا کردن تسمه با دست انجام می گیرد باید سعی کرد که از تسمه های بی انتها (تسمه هایی که یک پارچه ساخته شده اند) استفاده شود و در مواردی که استعمال این نوع تسمه ها مقدور نباشد باید دو سر تسمه را به وسیله نخ چرمی یا روده یا سایر اتصالات غیر فلزی به یکدیگر دوخته یا وصل نمود.
ماده 78 : هیچ نوع سیم ، قلاب یا پرچ و بست فلزی برای اتصال تسمه هایی که با دست جابجا می شود نباید به کار برد و حتی بهتر است در تسمه هایی که با دست جابجا نمی شوند نیز از استعمال این نوع بست ها مگر در موارد ضروری خودداری شود.
ماده 79 : جابجا کردن یا انداختن تسمه یا کابل با دست در موقع گردش فلکه ممنوع است .
ماده 80 : تسمه ها یا کابل ها باید به قسمی انتخاب یا نصب و نگهداری شوند که تا حد ممکن دسترسی به آنها غیر مقدور باشد در مواردی که تماس با تسمه یا کابل ضروری است بایستی از روی فلکه افتاده و دسترسی به آن آسان باشد.
قسمت نهم ـ فلکه هرزگرد تسمه کش
آیین نامه حفاظت در مقابل خطرات وسایل انتقال نیرو

الف – یاتاقان ها
ماده 81 : یاتاقان ها باید در یک امتداد قرار گرفته و میزان شده باشند.
ب – وسایل روغنکاری
ماده 82 : روغن کاری با دست در موقع کار ماشین ها ممنوع است مگر در محل روغن کاری احتمال بروز حادثه برای کارگر نباشد.
ماده 83 : روغندان یاتاقان هایی که روغن کاری و دست زدن مستقیم به آنها خطرناک است باید مجهز به لوله هایی باشد که به محل خطر هدایت شده و از آنجا عمل روغن کاری انجام شود (به استثنای یاتاقان های بلبرینگی رولبرینگی ) که روغن کاری آن خودکار بوده و همچنین یاتاقان هایی که از سیستم روغن کاری مرکزی استفاده می کنند.
ماده 84 : یاتاقان های وسایل انتقال که در ارتفاع زیادی قرار دارند نباید در موقع حرکت با دست روغن کاری شوند مگر در مواقعی که از روی سکوی کار با روغندان های فشاری نوک دار طویل عمل روغن کاری انجام شود.
ماده 85 : فلکه هرز در صورتی که به طور خودکار روغن کاری نشود باید مجهز به وسائلی باشد که در موقع ایستادن فلکه بهر وضع دلخواهی گریس کاری یا روغن کاری آن عملی شود.
ماده 86 : اگر یاتاقان ها در حین کار یا موقع روغن کاری سرریز نمایند بایستی طشتکی زیر آنها به طور ثابت نصب نمود که روغنهای اضافی در آن جمع شود.
قسمت دهم ـ یاتاقان ها و وسایل روغنکاری
آیین نامه حفاظت در مقابل خطرات وسایل انتقال نیرو

آیین نامه حفاظت در مقابل خطرات وسایل انتقال نیرو
فصل اول ـ وسایل کلی
فصل دوم ـ کلیدهای قطع و وصل کننده
فصل سوم ـ شستی کلیدها
قسمت یازدهم

ماده 87: تمام ماشین هایی که بطور مکانیکی کار می کنند و دارای موتور محرک سرخود نیستند بایستی دارای یک کلاج باشند که در دسترس کارگر مربوطه باشد تا بتوان به سرعت و به سهولت ماشین را متوقف نموده یا بکار انداخت .
قسمت یازدهم
آیین نامه حفاظت در مقابل خطرات وسایل انتقال نیرو
فصل اول ـ وسایل کلی

ماده 88: کلیدهای فرمان الکتریکی ماشین ها و تاسیسات مختلف باید طوری ساخته و نصب شده باشند که بکار افتادن تصادفی آنها در نتیجه برخورد اشخاص و اشیاء غیر ممکن باشد.
ماده 89: کلیدهایی که اهرم قطع‎و وصل‎کننده آنها درجهت افقی حرکت می کند حتی المقدور نبایستی بکار برده شود و در صورتی که قرار شود از چنین کلیدهایی استفاده بعمل‎آید باید اهرم آن حفاظ‎گذاری شود که با برخورد اشخاص و اشیاء ایجادخطری ننماید.
قسمت یازدهم
آیین نامه حفاظت در مقابل خطرات وسایل انتقال نیرو
فصل دوم ـ کلیدهای قطع و وصل کننده

ماده 90: شستی های راه انداز ماشین ها باید واجد شرایط زیر باشند.
الف ـ شستی های راه انداز ماشین ها باید در قاب کلید طوری جاسازی شده باشد که از بدنه کلیدپایین تر قرارگرفته یا دارای حفاظی‎باشد که از راه‎افتادن تصادفی‎آن‎جلوگیری بعمل‎آورد.
ب ـ کلید نباید طوری نصب گرد که شستی آن عمودی و رو به بالا قرار گیرد مگر اینکه سطح آن طوری پوشیده شده باشد که به راه افتادن غیر ارادی آن ممکن نباشد.
ماده 91: ماشین هایی که از نظر کارگر خطرناک است باید دارای چندین شستی توقف یا قطع حرکت باشد که در نقاط مختلف ماشین در دسترس متصدی مربوطه قرار گیرد.
ماده 92: شستی های راه انداز باید سبز رنگ و شستی های توقف باید قرمز رنگ باشند مگر در مورد ماده 95 همین قسمت .
ماده 93:الف ـ اگر برای یک ماشین بیش از یک متصدی وجود داشته باشد هر یک از متصدیان بایستی فرمان دگمه داری برای به راه انداختن و توقف دستگاه در اختیار داشته باشند و دستگاه نباید شروع بکار کند مگر در موقعی که شستی ها در آن واحد با هم عمل نمایند مانند پرس های مکانیکی و ماشین های خم کن .
بـ بایدتدابیر موثری اتخاذشود که اشخاص خارجی در منطقه خطرناک ماشین واردنشوند.
ماده 94: ماشین هایی که با دو یا چند موتور عمل می کنند و دارای شستی های راه انداز مجزا هستند باید دارای یک یا چند شستی اصلی جهت توقف دستگاه باشند که به آسانی بتوان دستگاه را از کار بازداشت .
ماده 95: در مورد ماده 94 همین قسمت شستی های اختصاصی موتورهای جداگانه نباید به رنگ قرمز باشد.
قسمت یازدهم
آیین نامه حفاظت در مقابل خطرات وسایل انتقال نیرو
فصل سوم ـ شستی کلیدها

ماده 96 : ماشین های سنگینی که در موقع قطع قوه محرکه تا مدتی به حرکت خود ادامه می دهند باید دارای ترمزهای موثر و مطمئنی باشند و در موقع پیش آمد خطر این ترمزها بایستی به طور خودکار عمل کنند.
قسمت دوازدهم ـ ترمزها
آیین نامه حفاظت در مقابل خطرات وسایل انتقال نیرو

ماده 97 : فلکه هرز و فلکه ثابت مربوط به آن باید دارای یک دو شاخه دائمی بوده و طرز ساختمان آن طوری باشد که مانع از لغزش تسمه از روی فلکه هرز بروی فلکه ثابت شود.
ماده 98 : دو شاخه های مکانیکی باید مجهز به وسیله ای باشند که در حال عادی در وضعیت خلاص باقی بمانند.
قسمت سیزدهم ـ دوشاخه
آیین نامه حفاظت در مقابل خطرات وسایل انتقال نیرو

ماده 99 : دستگیره ها یا اهرم های فرمان کلاچ ها یا وسائل راه اندازی ماشین ها باید دارای دسته در خارج از حفاظ باشند.
ماده 100 : سردسته دو شاخه تسمه یا کلاچ باید کروی شکل باشد و تا حد امکان از منطقه خطر ماشین دور بوده و در دسترس فوری متصدی باشد.
ماده 101 : سردسته دو شاخه تسمه نباید مستقیماً بالای محل کار یا محل عبور واقع باشد.
ماده 102 : دستگیره کلیه کلاچ ها و دو شاخه های تسمه که از یک تیپ می باشند و در یک کارگاه نصب‎ شده اند (به‎ استثناء دستگیره هایی که ‎در3 وضع عمل می کنند) باید تمام ‎ در یک ‎ جهت‎کارکنند یعنی به طور مثال برای از کار انداختن ماشین تمام به یک سمت حرکت نماید.
قسمت چهاردهم ـ اهرم کلاچ ها و دو شاخه تسمه ها
آیین نامه حفاظت در مقابل خطرات وسایل انتقال نیرو

ماده 103 : پدالهای نصب شده برای راه اندازی کلاچ یا دوشاخه تسمه باید در مقابل برخوردهای خطرناک اشیاء که ممکن است ماشین ها را به راه اندازد حفاظ گذاری شود.
قسمت پانزدهم ـ پدالها
آیین نامه حفاظت در مقابل خطرات وسایل انتقال نیرو

ماده 104 : استعمال چنگک به جای دو شاخه تسمه مکانیکی ممنوع است .
ماده 105 : در موردی که استعمال چنگک برای جا انداختن تسمه های واقع در ارتفاع زیاد ضروری و لازم باشد باید دارای قطری معادل با 40 الی 50 میلی متر باشد تا در دست گرفتن آن به آسانی مقدور شود.
ماده 106 : طول چنگک باید از فاصله شصت سانتی متری کف کارگاه تا بالای فلکه باشد.
ماده 107 : پایین انداختن تسمه باید از روی فلکه محرک شروع شود.
قسمت شانزدهم ـ چنگک تسمه
آیین نامه حفاظت در مقابل خطرات وسایل انتقال نیرو

ماده 108 : در مواقعی که استعمال فلکه هرز عملی نباشد تکیه گاه هایی برای تسمه نصب می کنند که مجهز به غلطک ها یا وسایل دیگری است و از افتادن تسمه روی محور و چرخش آن جلوگیری می کند.
ماده 109 : تکیه گاه های تسمه باید محکم و با دوام ساخته شده و طوری عمل کند که حرکت تسمه از هر طرف بی خطر باشد.
ماده 110 : علاوه بر نصب وسائل قطع کننده هر ماشین باید در هر سالن یا قسمتی از آن کلیدها یا دستگاه های قطع کننده امدادی نصب گردد، به طوری که کاملاً مشخص و در دسترس بوده و به وسیله آن به توان یک قسمت کامل یا یک قسمت مجزای محور انتقالات را از کار باز داشت .
قسمت هفدهم ـ تکیه گاه تسمه
آیین نامه حفاظت در مقابل خطرات وسایل انتقال نیرو

ماده 111 : در موردی که تمام ماشین ها از محل پست فرمان کاملاً مرئی نباشد باید دستگاه هایی برای خبر قبل از به راه انداختن به ماشین ها تعبیه نمود.
ماده 112 : این آیین نامه که مشتمل بر 112 ماده می باشد به استناد ماده 47 قانون کار تدوین و در سی امین جلسه شورای عالی حفاظت فنی مورخ 21/4/1340 به تصویب نهایی رسیده و قابل اجرا است .
قسمت هیجدهم ـ علایم خبری
آیین نامه حفاظت در مقابل خطرات وسایل انتقال نیرو

تعداد صفحات : 57 | فرمت فایل : .ppt

بلافاصله بعد از پرداخت لینک دانلود فعال می شود