آموزش فعال Active Teaching
« مشکل ما این نیست که بسیاری از چیزها را نمی دانیم،
مشکل ما این است که معمولا" به چیزهایی که می دانیم عمل
نمی کنیم.
اگر به چیزهایی که می دانیم عمل کنیم، چیزهایی را که نمی دانیم خواهیم آموخت.»
سید جمال الدین اسد آبادی
اهداف بحث
تدریس فعال را تعریف کند.
یادگیری فعال را تعریف کند.
مراحل تدریس فعال را نام ببرد.
طبقه بندی الگوهای تدریس را نام ببرد.
پنج مورد از روشهای تدریس فعال را نام ببرد.
مزایای استفاده از روشهای تدریس فعال را توضیح دهد.
نقش استاد و دانشجو را در روشهای تدریس فعال و رایج مقایسه کند.
روش مناسب را در هنگام تدریس به کار ببرد.
مقدمه
هرم یادگیری
تعاریف
تدریس: Teaching
عبارت است از تعامل یا رفتار متقابل معلم و فراگیر (Interaction) بر اساس طراحی منظم و هدفدار معلم برای ایجاد تغییر در رفتار فراگیر.
تدریس فعال: Active Teaching
به روشی اطلاق می شود که در آن فراگیران در جریان آموزش برانگیخته شده و در امر یادگیری می کوشند. در واقع معلم نقش راهنما و هدایت کننده را ایفا می کند و یک ارتباط متقابل بین معلم و فراگیر وجود دارد.
فرآیندیاد دهی فعال: فعالیتهایی که معلم در کلاس با کمک فراگیران انجام می دهد تا امر یادگیری با معنا محقق شود. در این تحقق، فعالیتها عبارتند از درگیر کردن دانشجویان در حل مساله، مشارکت خود دانشجویان در امر یادگیری و ایجاد تفکر انتقادی در فراگیران.
یادگیری: عبارت است از ایجاد تغییر نسبتا“ پایدار در رفتار بالقوه یادگیرنده، مشروط بر آنکه این تغییر بر اثر تجربه رخ دهد.
یادگیری فعال: Active Learning
شامل روشهایی است که در آن دانشجویان نقشی بیش از یک شنونده را به عهده می گیرند و در پردازش و کاربرد اطلاعات نیز مشارکت دارند.
اجزای اصلی یک یادگیری فعال
صحبت کردن و گوش دادن،
نوشتن،
خواندن، و
انعکاس اطلاعات
نظریه های یادگیری
1- نظریه رفتار گرایی:
به دو گروه تقسیم شدند: الف- الگوهای مبتنی بر اصول شرطی سازی کنش گرا، و ب- الگوهای مبتنی بر اصول شرطی سازی متقابل.
در این نظریه، تقویت، شرط لازم برای یادگیری است.
2- نظریه شناخت گرایی: در این دیدگاه، هر انسانی در ذهن خود اطلاعات عدیده ای دارد که می تواند در یادگیری به او کمک کند.
مقایسه دو نظریه رفتارگرایی و شناخت گرایی
3- نظریه نوروفیزیولوژیکی: این نظریه بر این باور است که یادگیری سبب تغییراتی در جریان عصبی می شود. در این نظریه یادگیری به دو مرحله تقسیم می شود: الف- یادگیری در دوران کودکی که از نوع افزایشی است، و ب- یادگیری در دوران بزرگسالی که از نوع بینشی است. این دو نوع یادگیری با هم رابطه دارند.
4- نظریه فراشناخت: عبارت است از آگاهی، کنترل و هدایت سازمان شناخت خود. در این دیدگاه، فرمان رشد فراگیران به خود آنان سپرده می شود و فراگیران هستند که باید راه یادگرفتن را یاد بگیرند.
طبقه بندی الگوهای تدریس
الگوهای تدریس در چهار خانواده اصلی به شرح زیرتقسیم بندی می شوند:
1- خانواده پردازش اطلاعات
2- خانواده الگوی فردی
3- خانواده الگوی اجتماعی تدریس
4- خانواده سیستم های رفتاری
جدول خانواده های تدریس و الگوهای آن
ادامه جدول خانواده های تدریس و الگوهای آن
ادامه جدول خانواده های تدریس و الگوهای آن
ادامه جدول خانواده های تدریس و الگوهای آن
ادامه جدول خانواده های تدریس و الگوهای آن
ادامه جدول خانواده های تدریس و الگوهای آن
ادامه جدول خانواده های تدریس و الگوهای آن
الگوها و روش های تدریس فعال
1-الگوی آموختن کنترل خود (یادگیری کنترل خود)
2- الگوی یادگیری در حد تسلط (تسلط یاب)
3- الگوی یادسپاری
4- الگوی تدریس ایفای نقش (وانمود سازی – روش تقلیدی)
5- الگوی تدریس پژوهشگری
6- الگوی بدیعه پردازی (نوآفرینی – سینکتیکز)
7- الگوی پژوهش گروهی
8- الگوی آموزش آزمایشگاهی
9 – الگوی کاوشگری علوم اجتماعی
10- الگوی آموزش برای رشد مفهوم و مهارت
11- روش پرسش و پاسخ
12- روش بحث گروهی (مباحثه ای)
13 – روش بحث گروههای کوچک
14- روش انجام دهید، نگاه کنید، یاد بگیرید
15- روش بارش مغزی (طوفان مغزی)
16- روش کنفرانس
17- روش کارگاهی
18- سمینار
19- یادگیری موضوعات کلینیکی به شکل برنامه ریزی شده گروهی
20- روش شبیه سازی
21- روش یاذگیری بر اساس طرح مساله
22- نمایش کلینیکی
23- گزارش صبحگاهی
25- سمپوزیوم
26- روش گردش علمی
27- روش فراگیر – استادی
28- روش چند حسی (مختلط)
29- روش پروژه ای
30- روش نمایشی (نمایش علمی)
مراحل تدریس فعال
تدریس فرآیندی است که چهار مرحله بنیادی دارد:
1- آمادگی
2- ارائه مطلب
3- کاربرد
4- امتحان و سنجش
رهبری نحوه تسهیل بحث
شناخت استاد و دانشجو از همدیگر
تعریف و تمجید از دانشجویان
ایجاد انگیزه و انرژی از طریق شوخی و تذکر دادن
مخالفت کردن
دریافت ایده های همدیگر در هنگام دریافت نظرات
خلاصه کردن
داشتن اهداف آموزشی واضح
گفتن ایده ها
ارائه فعالیتها
چالش ایجاد کردن
بحث مداوم و خلاصه کردن تجارب
ملاکهای انتخاب الگوها و روشهای تدریس
تعیین اهداف آموزشی
آگاهی از نظریه ها و اصول یادگیری
در نظر گرفتن توانایی های فردی فراگیران
در نظر گرفتن انگیزه فراگیران
تسهیلات، تجهیزات و منابع آموزشی
مقایسه رویکرد تدریس رایج و فعال
مثالهایی از روشهای تدریس فعال مورد استفاده توسط مدرسان
بعضی از مزایای استفاده از روشهای تدریس فعال
افزایش زمان باقی ماندن اطلاعات در ذهن
درک بهتر
تعامل دانشجویان با مدرس و با یکدیگر
کار گروهی
کسب مهارتهای ارتباطی
افزایش سطح مهارتهای فکر کردن
انگیزش / علاقمندی / تحریک
لذت بردن
فرصتهای یادگیری بیشتر
کاهش ترس / کاهش خطر شکست
عوامل خطر تشخیص داده شده از نظر اساتید
کوچک بودن کلاس
بزرگ بودن کلاس
میزها را نمی توان جابجا کرد
من به اندازه کافی وقت ندارم
زمان جلسه کافی نیست
من قادر به کار کردن با داشجوها نیستم
من وقت اضافی ندارم
دانشجویان مشارکت جدی ندارند
دانشجوها خیلی شلوغ هستند
من نمی توانم کلاس را کنترل کنم
دانشجویان کلاس از هم جدا خواهند شد
سایر اساتید فکر می کنند من کنترل کلاس خود را از دست داده ام
من با استفاده از این رویکرد احساس راحتی بیشتر می کنم
انجام فعالیتها نیاز به آمادگی های بیشتری دارد
من تجربه کافی برای آموزش فعال ندارم
من انجام نمی دهم زیرا آن را قبلا مورد آزمون قرار داده ام
پایان