به نام خدا
رهبری تحول در مدیریت تحول
فهرست
مهارتهای رهبری
دو عامل برتر در مهارتهای رهبری
1-تئوری X و Y مک گریگور
2-مبانی اختیار سازمانی و رفتار مورد انتظار
الگوهای رهبری
الگوهای رهبری مبتنی بر موقعیت
الگوی اقتضائی فیدلر
الگوی راه کار-هدف
فهرست
الگوهای رهبری مراوده ای/دگرگون سازی
وجه تمایز الگوی رهبری دگرگون ساز از رهبری مراوده ای از نظر Bass
رهبری فره و الهام بخش
توجه ویژه به هر انسان سازمانی
انگیختگی هوشمندانه
فرآیند رهبری مراوده ای
الگوهای رهبر/پیروی
مدیر در نقش کارآفرین
اقدامات رهبری تحول گرا این امکان را به شرکتها می دهد تا به هنگام رقابت در یک محیط متلاطم و غیر قابل پیش بینی عملکرد خود را ارتقا دهند. هنگامی که اجزا رهبری تحول گرا به عنوان مکمل سایر اقدامات رهبری به کار رود، می تواند به یک منبع مزیت رقابتی برای شرکت تبدیل شود و استفاده از این مزیت رقابتی می تواند کمک قابل توجهی در رقابت استراتژیک و کسب بازده بالاتر در کوتاه مدت و بلند مدت کند. در واقع بدون رهبری تحول گرای اثر بخش، احتمال اینکه شرکت بتواند به هنگام مواجهه با چالشهای اقتصاد جهانی به عملکرد برتر و حتی رضایتبخش دست یابد، کاهش خواهد یافت.
رهبری تحول آفرین به نوعی رهبری اطلاق می شود که در آن رهبران دارای موهبت الهی هستند و برای پیروان خود انگیزش معنوی و توجه ویژه فراهم و با نفوذ بر قلبشان آنها را هدایت می کنند. رهبران تحول آفرین یک چشم انداز سازمانی پویا خلق می کنند که اغلب یک دگرگونی در ارزش های فرهنگی برای انعکاس نوآوری بیشتر را ضروری می سازد. رهبری تحول آفرین همچنین به دنبال برقراری یک رابطه بین علائق فردی و جمعی است تا به زیردستان اجازه کار کردن برای اهداف متعالی را بدهد. یکی از عوامل مهمی که باعث ایجاد تحقیقات گسترده در زمینه رهبری شده است، جذابیت های ناشی از مفهوم رهبری تحول آفرین می باشد. شاید این جذابیت ناشی از این مفهوم است که رهبران از طریق نفوذ در پیروان خود به اهداف مورد نظر دست می یابند و در این بین عواطف و احساسات او و پیروانش نقش تعیین کننده ای دارد، چرا که اهمیتی ندارد که رهبران شروع به انجام «چه» کار کنند یا ایجاد یک شیوه جدید یا تحریک تیم ها برای فعالیت ، در هر حال موفقیت آنها وابسته به این است که «چطور» این کار را انجام دهند، اما در این وظیفه پایه ای یعنی« کنترل هیجانات در جهت صحیح» شکست بخورند هیچ یک از کارهایی که انجام داده اند نمی تواند به آن اندازه که باید و شاید موثر واقع شود.
مهارتهای رهبری
مهارتهای رهبری
تواناسازی:مهارتی است که با برپائی فرآیندهای موثر، انسانهای سازمانی در اختیارهای مربوط به کار سهیم می شوند.
الهام و تجربه: مهارتی است که رهبران سازمان بر پایه تجربه و شناخت درستی از محیط و عوامل گوناگون آن کسب می نمایند.
مهارتهای رهبری
شناخت شخصی: مهارتی است که رهبری سازمان را در شناخت نقاط ضعف و قوت خود،پذیرش انتقاد و کسب بازیافت از دیگران و آمادگی اقدام لازم در مورد بهبود ظرفیتها و توانائی های خود یاری می دهد.
مهارتهای رهبری
دید: مهارتی است نادر که تنها اندکی از رهبران سازمانی به آن دست می یابند.
همسازی ارزشها: این مهارت مربوط به آگاهی و شناخت ارزشها و باورهای سازمانی و افراد است.
دو عامل برتر در مهارتهای رهبری
تئوری X و Y مک گریگور
بهره گیری از مبانی اختیار و قدرت سازمانی
1-تئوری X و Y مک گریگور
مفروضات تئوری X (دیدگاه مدیریت سنتی):
یک کارمند متعارف از کار بیزار است و حتی المقدور از آن پرهیز می کند.
افراد نیاز به دستورگیری دارند.
مدیران باید افراد را از طریق تهدید و یا تنبیه وادار به کار کنند.
تئوری X و Y مک گریگور
مفروضات تئوری Y (دیدگاه مدیریت نوین):
افراد علاقمند به کارند.
افرادی که نسبت به هدف سازمان احساس تعهد می کنند،خود بر کارها و نحوه انجام وظیفه کنترل دارند.
افراد سعی می کنند که قبول مسولیت کنند را یاد بگیرند و حتی در این پذیرش پیشقدم می شوند.
2-مبانی اختیار سازمانی و رفتار مورد انتظار
الگوهای رهبری
الگوهای رهبری مبتنی بر موقعیت
الگوهای رهبری مراوده ای/دگرگون سازی
الگوهای رهبری مبتنی بر موقعیت
الگوی اقتضائی فیدلرFeidlers Contingency Model
الگوی راهکار-هدف Path-Goal Model
الگوی رهبری موقعیت Situational Leadership
الگوی اقتضائی فیدلر
الگوی راه کار-هدف
الگوی رهبری موقعیت
الگوهای رهبری مراوده ای/دگرگون سازی
هر دوی این الگوها،بر رفتار و انگیختگی پیروان تاکید ویژه دارند.
وجه تمایز آنها:رهبری مراوده ای دستیابی به بهترین نتیجه در وضع موجود و رویارویی با تغغیر را در یک شکل ملایم مدنظر قرار می دهد،در حالیکه رهبری دگرگون ساز به پاسخگوئی درباره نیازهای موجود قناعت نمی کند و همواره در صدد دگرگون سازی وضع به سطح مطلوبتر است.
وجه تمایز الگوی رهبری دگرگون ساز از رهبری مراوده ای از نظر Bass
رهبری فره و الهام بخش
Charismatic&Inspirational Leadership
توجه ویژه به هر انسان سازمانی
Consideration Individualized
انگیختگی هوشمندانه
Intellectual simulation
رهبری فره و الهام بخش
رهبر فره از دیدگاه انسان سازمانی کسی است که آنها را در مورد کارشان به هیجان بیاورد،به آنها الهام دهد و در آنها وفاداری نسبت به سازمان ایجاد کند.
رهبری الهام بخش
رهبر فره،الهام بخش پیروان با بیدار کردن احساسات آنهاست. رهبر الهام بخش نیز با احساسات پیروان سروکار دارد،اما او بیدارکردن احساسات را با بکارگیری بحث، دلیل و برهان و بدون مراجعه به عواطف انجام می دهد.
توجه ویژه به هر انسان سازمانی
این عامل سه زیر فرآیند را در بر می گیرد: رشدمداری، توجه فردی و مرشدی.
از روش مدیریت ”تردد در اطراف“(Management by Walking) و تامین نیازهای اطلاعاتی اقدام می کند.
انگیختگی هوشمندانه
از دیدگاه پیروان این نوع رهبری آنها را وادار می کند که در مورد پاره ای از عقاید و باورهای خود از نو فکر کنند و با یاری وی به چارچوب ذهنی کاملاً نوینی دست یابند.
چهار عامل برجسته رهبری که اسکلت الگوی رهبری دگرگون ساز را تشکیل می دهد(از نظر Bass و همکارانش):
نفوذ آرمانی Idealized
انگیزش الهام بخش Inspirational Motivation
انگیختگی هوشمندانه Intellectual Simulation
توجه فردی Individualized Consideration
متعارف فارسی می تواند 4 الف بدین شرح باشد:
آرمان
الهام
انگیختگی
انسان گرائی
فرآیند رهبری مراوده ای
فرآیند رهبری مراوده ای
الگوهای رهبر/پیروی
نقش پیرو،امروزه بعنوان عامل اصلی پیروزی و یا شکست مدیریت بحساب می آید.
یکی از تحقیقات(Kelly)،چارچوبی ارائه می کند که پیروان را در یکی از پنج وضعیت مشخص شده قرار می دهد.
الگوهای رهبر/پیروی
این وضعیتها در رابطه با برخورد دو بعد فکری و رفتاری یعنی“نحوه طرز فکر پیرو“ و ”نحوه عمل آنها“به پنج نوع تقسیم می شوند:
پیروان موثر
بله قربان گویان
بازمانده ها
ازخودبیگانه
گوسفندان
ویژگیهای پیروان موثر
خودگردان هستند
دارای تعهد نسبت به سازمان هستند.
توانا و کارساز هستند.
در کار سازمان به شکل فعالانه ای مشارکت می کنند.
از اعتبار ویژه ای در سازمان برخوردارند.
از یک وجدان شجاعانه برخوردارند.
الگوهای رهبر/پیروی
مدیر،عامل تحول
نقش مدیر بعنوان عامل تغییر و تحول،اساسی ترین جنبه فعالیتهای وی در سازمان است.
نقشهای مدیر بعنوان عامل تحول
مدیر در نقش کارآفرین Entrepreneurship
مدیر در نقش کارساز Entrepreneur
مدیر در نقش ”ابر رهبر“ Superleader
مدیر در نقش کارآفرین
از وضع موجود خشنود نسیتند و آگاهی کافی دارند که باید در وضع موجود تغییرات اساسی داده شود.
کارآفرین ها عموماً نیروئی محرک برای نوآوری بخشهای استراتژیک سازمان هستند.آنها دارای ویژگیهای یک رهبر کارآمد مانند“دید“،“تجربه“ و انگیزه ”تواناسازی“هستند.
مدیر در نقش کارآفرین
پیروزی کارآفرین ها در شناخت بموقع تغییرات محیطی، طراحی استراتژیهای مناسب،بکارگیری تکنولوژی و ارائه فرآورده های ابتکاری و نوین به بازار است.
همین نقطه قوت آنها در مواردی تبدیل به نقطه ضعف و در نهایت شکست سازمان می شود،زیرا توجه آنها به محیط بیرونی باعث می شود که از تعدیل و تحول سیستم درونی سازمان غافل بمانند.
مدیر در نقش کارساز
مدیر کارساز بیشتر متوجه محیط درونی سازمان،فرآیندهای کارآمد کار،همسازی نیروهای انسانی با وظایف،آموزش انسانها، برپائی حواشی ها و راهنماها و تمامی ترتیبات لازم برای برپائی و اداره یک سیستم منظم عملیات و کار است.
مدیر در نقش کارساز
معمولاً سازمانها پس از دستیابی به نوآوریهای لازم از نقش کارآفرین به نقش کارساز تغییر سمت می دهند و دوباره هنگام نیاز به نوآوری به نقطه نخستین باز می گردند.
مدیر در نقش ”ابر رهبر“
این الگو تلاش می کند دامنه مشارکت انسانهای سازمانی را تا آن حد گسترش دهد که هر انسان سازمانی بتواند به شکل ”خود رهبر“ درآید.
مدیر در نقش ”ابر رهبر“
فلسفه این روند رهبری این است که چنانچه انسانهای سازمانی به چنین مرحله ای برسند،خود و سازمان حداکثر بهره گیری را از توانائی ها و ظرفیتهای آنان بدست می آورد.
فرآیند الگوی ابر رهبری
با تشکر از توجه شما