مقاله بررسی تاثیرات ورزش صبحگاهی بر آمادگی جسمانی سربازان، موردمطالعه سربازان نیروی زمینی ارتش



بررسی تاثیرات ورزش صبحگاهی بر آمادگی جسمانی سربازان، موردمطالعه: سربازان نیروی زمینی ارتش
فهرست مطالب
چکیده 1
1-مقدمه: 2
2-مبانی نظری: 4
2-1دوره سربازی 4
2-2 ورزش و تاثیرات آن بر سلامت جسمانی 4
3.روش تحقیق: 5
4.نتایج و یافته های تحقیق : 6
5. بحث و نتیجه گیری: 8
منابع و مآخذ: 9

چکیده
ورزش صبحگاهی که قسمتی از برنامه سین ارتش جمهوری اسلامی ایران محسوب می شود ، در طول دوران خدمت سربازی از اهمیت فوق العاده ای در بالابردن سطح آمادگی جسمانی سربازان و کاهش بیمارها و آسیب های مختلف برخوردار است. از جمله این آسیب ها می توان به آسیب های عروقی،اسکلتی، گرفتگی عضلات قلب و ریه، اختلالات چربی و فشارخون اشاره نمود.هدف از انجام این مطالعه بررسی تغییرات حاصل از برنامه ورزش صبحگاهی در نیروی زمینی ارتش ، بر سلامت و آمادگی جسمانی سربازان می باشد.روش تحقیق مورد مطالعه از نوع نیمه تجربی می باشد و تعداد 200 سرباز نیروی زمینی ارتش، به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب و به روش آزمون T زوجی مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج حاصل از آزمون T زوجی، نشان می دهد میانگین فشار خون دیاستولیک، فشار متوسط شریانی، قدرت گروه های عضلانی، شاخص توده بدنی، ضربان قلب 2 هفته پیش و بعد از ورزش صبحگاهی ، تفاوت معناداری را نشان می دهد. تنها در مورد میانگین فشار خون سیستولیک تفاوت معناداری مشاهده نشد.
واژه های کلیدی: دوره سربازی، ورزش صبحگاهی، آمادگی جسمانی، نیروی زمینی ارتش

1-مقدمه:
در طول دهه اخیر به دلیل ماشینی شدن شیوه زندگی و کمبود تحرک افراد، کاهش تناسب جسمانی افراد امری مشهود بوده است. این موضوع برای ارگان های نظامی پیشرفته که وظیفه آماده کردن سربازان برای عملیات نظامی را به عهده دارند، اهمیت فراوانی داشته چرا که با وجود پیشرفت های فراوان تکنولوژی،انجام موفق عملیات نظامی به غیراز فراگیری مهارت های نظامی، نیازمند سطح مناسبی از تناسب جسمانی سربازان نیزمی باشد (حیدری،277:1388).
به طور کلی صدمات می تواند به کاهش سلامت جسمانی سربازان، از دست رفتن زمان برای کسب مهارت های مورد نیاز نظامی و وارد آمدن خسارات اقتصادی فراوان به ارگان های نظامی به دلیل هزینه های سنگین درمان، توان بخشی و از کار افتادگی سربازان منجر شود (337: 2003Dorotka,).
کاهش چاقی ، افزایش آمادگی قلبی، عروقی و افزایش توان عضلانی از تاثیرات ورزش در ارتقای سلامت می باشد. برخی مطالعات نشان داده اند فعالیت فیزیکی مستمر می تواند عملکرد سیستم تنفسی را بهبود ببخشد.
طبق تحقیقات انجام شده در این زمینه، تمرینات ورزشی اثر سودمندی روی تحمل، ظرفیت و همچنین کارایی تهویه ای و عملکردریه ها دارند(اسکندری،70:1391).
هدف از انجام این مطالعه بررسی تغییرات حاصل از برنامه ورزش صبحگاهی در نیروی زمینی ارتش ، بر سلامت و آمادگی جسمانی سربازان بوسیله مقایسه شاخص های سلامت جسمانی در سربازان پیش از انجام ورزش صبحگاهی و پس از آن می باشد.
مطالعات زیادی در زمینه اثر تمرین ورزشی بر عوامل مرتبط با بیماریهای قلبی – عروقی انجام شده است که اغلب آنها نشان می دهند تمرین منظم ورزشی می تواند اثرات مفیدی بر این عوامل داشته باشد.
کوجی ما و همکاران در سال 2001 نشان دادند که گرلین موجب افزایش هورمون رشد، کورتیزول و
گلوکز پلاسما می شود و نقش دوگانه ای در مورد انسولین دارد. هم چنین گرلین به عنوان تنظیم کننده هورمون رشد و تعادل انرژی در نظر گرفته شده است (118: 2001kojima,).
لی و همکاران ( 2005 ) نشان دادند که سطوح گرلین با لیپتین، انسولین و گلوکز در مردان میانسال
ارتباط معنی داری ندارد (131: 2005Lee wy ,).
کریمر و همکاران ( 2004 ) پژوهشی با عنوان گرلین و پاسخ های دیگر هورمون های تنظیم کننده گلوکز به تمرینات برون گرا و درون گرای عضلانی انجام دادند. نتایج نشان داد که سطح گرلین در پاسخ به انقباض های درون گرا کاهش و در پاسخ به انقباضات برون گرا بدون تغییر می ماند.هم چنین مشاهده شد که در فعالیت های ورزش مقاومتی با شدت متوسط، گرلین تغییری نمی کند، در حالی که هورمون رشد در هر دو انقباض درون گرا و برون گرا افزایش می یابد (240: 2004Kraemer ,).
در ارزیابی آسیب شناختی در ورزشکاران، ویدوتو و همکارانش( 2005 ) در پژوهش خود، افزایش میزان NT-proBNP پلاسما را بعد از فعالیت های ورزشی استقامتی شدید گزارش کرده اند
(240: 2006 Middeltone ,).
بنز و همکاران (2003) مشاهده کردند که تمرینات مقاومتی باعث کاهش چشمگیری در نسبت دور کمر به باسن پس از ۱۰ هفته تمرین همچنان ثابت TG و LDL شد، ولی سطوح ماند (434-430: 2003Banz ,).
همچنین در تحقیقاتی که توسط بریت و همکاران انجام گرفت، مشخص شد که تمرینات مقاومتی اثرات مطلوبی بر کاهش فشار خون و نیمرخ چربی دارد (2650: 2006Braith ,).

2-مبانی نظری:

2-1دوره سربازی
خدمت سربازی ، موضوعی است که هم جامعه به عنوان بستر رشد و نمو سربازان آینده با آن درگیر است و هم حکومت و به ویژه نیروهای مسلح که تامین کننده نیاز اساسی جامعه به امنیت هستند با آن سر وکار دارند. در عین حال کشور ما به عنوان کشوری جوان، به شدت درگیر مسائل مختلف جوانان، و از جمله سربازی است .(نظری زاده،57:1390). در دوران خدمت سربازی درارتش جمهوری اسلامی، برنامه ای برای فعالیت روزانه سربازان تحت عنوان برنامه سین تهیه گردیده است که از جمله بخش های این برنامه ورزش صبحگاهی می باشد که در روزهایی از هفته در پادگان، جهت شادابی جسم و روح سربازان صورت می پذیرد.

2-2 ورزش و تاثیرات آن بر سلامت جسمانی
از آنجا در اثر ورزش عروق خونی گشاد شده و سبب تسریع جریان خون می گردد . که از ورزش و فعالیتهای تربیت بدنی موجب تقویت عضله قلب، پیشگیری از بروز سکته های قلبی می گردد . امروزه فعالیتهای ورزشی بعنوان اقدامی جهت پیشگیری از بروز سکته های قلبی محسوب می شوند .
در اثر ورزش عروق خونی گشاد شده و سبب تسریع جریان خون ، تعادل چربی خون ، پیشگیری از بروز بیماری فشار خون ، کاهش قند خون و …. می گردد . در اثر ورزش، با تقویت عضله قلب تعداد ضربان قلب در دقیقه کم شده و سرعت ارسال خون توسط قلب افزایش می یابد.همچنین با انقباش عضلات پا ناشی از ورزش، خون به صورت راحت تری به قلب باز می گردد و از بروز بیماری های مانند واریس پا جلوگیری می شود. فعالیت فیزیکی باعث کاهش خطر تبدیل اختلال تحمل گلوکز به دیابت ، افزایش برداشت گلوکز توسط سلول های عضلانی و بافت چربی، حساسیت به انسولین و ذخیره گلوکز توسط کبد ، پیش گیری یا تاخیر در شروع اختلالات شناختی مرتبط با سن یا دمانس ، افزایش ذخیره جریان خون کرونری در بیماران مبتلا به بیماری عروق کرونر ، کاهش هایپروتروفی بطن چپ، بهبود کیفیت زندگی و کاهش فشار خون در بیماران مبتلا به پرفشاری خون می شود ( حسینی بروجنی، 15:1386). امروزه تلاش ها بیشتر در جهت پیش گیری از بیماری ها هستند و نیز با توجه به مطالعات متفاوتی که در زمینه تاثیر برنامه های تمرین درمانی مختلف بر شاخص های خونی، مقاومت به انسولین، کاهش مصرف داروها و نیز بهبود وضعیت روانی و کاهش اضطراب انجام شده است، به نظر می رسد شرکت نمودن در یک برنامه منظم و مدون ورزشی بتواند سهم عمده ای در کاهش عوارض دیابت، کاهش میزان مصرف دارو، بهبود سلامت روانی و همچنین بهبود کیفیت بیماران زندگی داشته باشد( شهرجردی، 36:1388).

3.روش تحقیق:
روش تحقیق مورد مطالعه از نوع نیمه تجربی از نوع قبل و بعد می باشد و جامعه آماری کل، سربازان نیروی زمینی ارتش بودند که تعداد 200 سرباز نیروی زمینی ارتش، به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب و به روش آزمون T زوجی مورد مطالعه قرار گرفتند. قبل از انجام هرگونه عملیات آماری، مشخص شد که مقادیر داده های مورد بررسی در هر دو گروه دارای توزیع نرمال بوده است.
جهت جمع آوری اطلاعات پاسخ دهندگان از پرسش نامه استفاده شد . جهت تعیین دقت در اندازه گیری و ثبت نتایج از روش مشاهده همزمان استفاده شد. جعت تعیین پایایی دستگاه فشار سنج، فشار خون 10 نفر سالم
به فاصله 3 دقیقه اندازه گیری شد و سپس بین مقادیر به دست آمده، ضریب همبستگی محاسبه شد و مقدار آن
0.93 به دست آمد .
فشار خون سیستولیک اولین فاز(شروع صدا) و دیاستولیک پنجمین فاز کورتوکوف (قطع صدا) در نظر گرفته شد، فشار متوسط شریانی با فرمول
(سیستولیک خون فشار+دیاستولیک خون فشار×2 )/3
محاسبه شد. در هر محاسبه فشار خون 3 بار با فاصله 1 دقیقه اندازه گیری و میانگین اندازه گیری های دوم و سوم ثبت شد.
4.نتایج و یافته های تحقیق :
میانگین سنی افراد مورد مطالعه 235 سال بود. تعداد 18 درصد از افراد مورد مطالعه متاهل و از لحاظ تحصیلات15 درصد زیر دیپلم، 29 درصد دیپلم، 42 درصد لیسانس و 14 درصد فوق لیسانس و بالاتر بودند. 18 درصد پاسخ دهندگان دارای سابقه خدمتی تا 3 ماه، 27 درصد 3 تا 9 ماه، 33 درصد 9 تا 15 ماه و 12 درصد بالای 15 درصد سابقه خدمتی داشتند. میزان ضربان قلب قبل از مداخله 757 و بعد از مداخله 748 بود که آزمون T زوجی نشان داد این تفاوت از نظر آماری معنا دار است (P=0.001).میانگین فشار خون سیستولیک قبل از مداخله 150/0412و بعد از مداخله 149/511 میلی متر جیوه بود که آزمون T زوجی نشان داد که تفاوت معناداری را نشان نداد (P=0.07).
میانگین فشار خون دیاستولیک قبل از مداخله 88/56 و بعد از مداخله 84/65 میلی متر جیوه بود که آزمون T زوجی نشان داد این تفاوت از نظر آماری معنا دار است (P=0.000).فشار متوسط شریانی قبل از مداخله 108/66 و بعد از مداخله 106/26 میلی متر جیوه بود که آزمون T زوجی نشان داد این تفاوت از نظر آماری معنا دار است (P=0.001).قدرت گروه های عضلانی قبل از مداخله 142/611و بعد از مداخله 143/812 بود که آزمون T زوجی نشان داد این تفاوت از نظر آماری معنا دار است (P=0.001).
شاخص توده بدنی نیز قبل از مداخله 25/942/3 و بعد از مداخله 25/452/8 بود که آزمون T زوجی نشان داد این تفاوت نیز از نظر آماری معنا دار است (1P=0.0).

جدول 1 _ مقایسه میانگین مقادیر متغیرهای مورد اندازه گیری قبل و بعد از مداخله
متغیر
زمان
کنترل
ضربان قلب
قبل از دو هفته از تمرین ورزشی
756

بعد از دو هفته از تمرین ورزشی
748
فشار خون سیستولیک
قبل از دو هفته از تمرین ورزشی
150/0412

بعد از دو هفته از تمرین ورزشی
149/511
فشار خون دیاستولیک
قبل از دو هفته از تمرین ورزشی
88/56

بعد از دو هفته از تمرین ورزشی
84/65
فشار متوسط شریانی
قبل از دو هفته از تمرین ورزشی
108/66

بعد از دو هفته از تمرین ورزشی
106/26
قدرت گروه های عضلانی
قبل از دو هفته از تمرین ورزشی
142/611

بعد از دو هفته از تمرین ورزشی
143/812
شاخص توده بدنی
قبل از دو هفته از تمرین ورزشی
25/942/3

بعد از دو هفته از تمرین ورزشی
25/452/8
ماخذ:مطالعات نگارنده

5. بحث و نتیجه گیری:
نتایج تحقیق نشان می دهد که انجام ورزش صبحگاهی در برنامه سین سربازان ارتش جمهوری اسلامی ایران، به مدت 2 هفته می تواند اثرات مفیدی بر ضربان قلب، فشار خون دیاستولیک، فشار متوسط شریانی، قدرت گروه های عضلانی و شاخص توده بدنی داشته باشد. در مورد تاثیر بر فشار خون سیستولیک در کوتاه مدت، رابطه معناداری دیده نشد.پیشنهاد می شود در کنار برنامه های ورزشی، توجه به برنامه غذایی سربازان با در نظر گرفتن میزان کالری مورد نیاز بدن در طول شبانه روز مورد توجه قرار بگیرد.

منابع و مآخذ:
1_ اسکندری، مهدی، (1391)، تاثیر یک برنامه ورزشی منظم بر شاخص های عملکردی ریوی دانشجویان دختر دانشگاه علوم پزشکی زنجان ، مجله علمی، پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی زنجان، دوره ی 20، شماره 83.
2_ حسینی بروجنی، سید محسن، ( 1386)، تاثیر ورزش های هوازی با شدت پایین بر فشار خون ، مجله دانشگاه علوم پزشکی شهر کرد، دوره 9، شماره 2، 14-19 .
3_ حیدری، محمد، ( 1388)، بررسی تغییرات ایجاد شده در تناسب هوازی و تحمل عضلانی سربازان ارتش ایران در طول دوره آموزشی سربازی، مجله علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی ارتش جمهوری اسلامی ایران، سال هفتم، شماره 4.
4_ شهرجردی، شهناز، ( 1388)، تاثیر تمرینات استقامتی و قدرتی بر کنترل قند خون، کیفیت زندگی و سلامت روان زنان مبتلا به دیابت نوع 2.
5_ نظری زاده، فرهاد، (1390)، آینده پژوهی خدمت سربازی در جمهوری اسلامی ایران، فصلنامه راهبرد دفاعی،سال نهم، شماره 34.

[6] Banz WJ, Maher MA, Thompson WG, Bassett DR, Moore W, Ashraf M, et al. Effect of resistance versus aerobic training on coronary artery disease risk factors. Exp Bio Med.2003;228(4):434-40.
[7] Braith RW, Stewart KJ. Resistance exercise training: Its role in the prevention of cardiovascular disease. Circulation. 2006;113(22):2642-50.
[8]Dorotka R, Jimenez-Boje E, Kypta A, Kollar, CB. The patellofemoral pain syndrome in recruits undergoing military training: a prospective 2-year follow-up study. Military medicine 2003;168 (4): 337-40.
[9] Kojima M, Hosoda H, Matsuo H, Kangawa K. (2001). "Ghrelin: Discovery of the natural endogenous ligand for the growth hormone secretagogue receptor". Trends Endocrinol Metab . Apr;12(3) ; PP:118-22. Review.
[10] Kraemer RR, Durand RJ, Hollander DB, Tryniecki JL, Hebert EP,Castracane VD. (2004). "Ghrelin and other glucoregulatory hormone responses to eccentric and concentric muscle contractions". Endocrine. Jun; 24(1) ; PP:93-8
[11] Lee WY, Rhee EJ, Back KH, Yoon KH, Kang MI, Yun EJ, Cy, Ihm SH, Choi MG, Yoo HJ, Park SW, (2005). "The relationship between serum resistin, leptin, adiponectin, ghrelin levels and bone mineral density in middle-aged men". Clin Endocrinol , 63:PP: 131-138.
[12] Middeltone N, Shave R, George K,Whyte G, Forster J, Oxborough D, et al.editors. Novel application of flow propagation velocity and ischaemiamodified
albumin in analysis of ppostexercise cardiac function in men. Exp Physio; 2006. 91: 511-19.

2