موضوع
کارآفرینی کارگاه تولید ظروف یکبار مصرف پت
Entrepreneurship Project workshop production of disposable pet
نام استاد :
نام محقق :
فهرست مطالب
عنوان شماره صفحه
خلاصه طرح : 4
فصل اول 5
کلیات 5
مقدمه : 6
جدول ١ برخی از ویژگیهای بطری PET را نشان می دهد. 7
در جدول ٢ ارتفاع ایمنی سقوط برای بطر یهای ساخته شده از مواد مختلف با یکدیگر مقایسه شده است. 8
نام کامل طرح و محل اجرای آن : 9
محل اجرا : 9
مشخصات متقاضیان : 9
دلایل انتخاب طرح : 9
وضعیت و میزان اشتغالزایی : 10
تاریخچه و سابقه مختصر طرح : 10
نام و کد محصولات 10
شماره تعرفه گمرکی 10
شرایط واردات 11
بررسی و ارائه اطلاعات لازم در زمینه قیمت تولید داخلی و جهانی محصول 11
موارد مصرف و کاربرد 11
شمای کلی الگوی مصرف این گرید PET در نمودار ١ نشان داده شده است. 12
بررسی کالاهای جایگزین و تجزیه و تحلیل اثرات آن بر مصرف محصول 13
کشورهای عمده تولید کننده و مصرف کننده محصول 14
شرایط صادرات 16
ظرفیت و میزان تولید داخلی انواع بطری پت 16
ظرفیت و میزان تولید داخلی انواع پری پت 21
واحدهای در دست احداث انواع بطری پت 23
واحدهای در دست احداث انواع پریفرم پت 23
در جدول ١٦ ظرفیت های در دست اجرای تولید انواع پریفرم ثبت شده در آمار وزارت صنایع بررسی می شوند: 23
بر اساس نتایج جداول بالا روند تولید انواع پری پت در حال حاضر و طی سالهای آتی بشرح جدول ١٨ می باشد. 24
بررسی روند واردات محصول از آغاز برنامه سوم تا نیمه اول سال ٨٥ 25
روند واردات بطریهای پت 25
روند واردات انواع پریفرم پت 26
بررسی روند مصرف از آغاز برنامه 26
بررسی روند مصرف انواع بطری پت 26
بر اساس رابطه بالا مصرف ظاهری بطری پت طی سالهای گذشته در جدول زیر لیست شده است. 27
بررسی روند مصرف انواع پریفرم 28
در جدول ٣٦ عرضه و تقاضای داخلی انواع پریفرم به همراه پیش بین ی آن تا سال ١٣٩٠ ارائه گردیده است. 29
بررسی روند صادرات محصول از آغاز برنامه سوم تا نیمه اول سال ٨٥ و امکان توسعه آن 29
بررسی نیاز به محصول با اولویت صادرات تا پایان برنامه چهارم 30
بررسی اجمالی تکنولوژی و روش های تولید و عرضه محصول در کشور و مقایسه آن با دیگر کشورها 30
در ادامه به بررسی این فرآیند پرداخته میشود: 31
الف- دستگاه تزریق 31
قالب پریفرم 32
قالبگیری دمشی 33
مجوز های قانونی : 34
مراحل صدور جواز تاسیس : 34
شرایط عمومی متقاضیان ( اعم از اشخاص حقیقی یا حقوقی ) دریافت جواز تاسیس 35
1- اشخاص حقیقی 35
2- اشخاص حقوقی 35
مدارک مورد نیاز: 35
اصلاحیه جواز تاسیس : 36
تعریف: 37
صدور پروانه بهره برداری : 37
مراحل صدور توسعه طرح : 37
فصل دوم 39
روش انجام کار 39
جنبه های ابتکاری بودن و خلاقیت به کار رفته شده : 40
پیشنهاد منطقه مناسب برای اجرای طرح 40
وضعیت حمایت های اقتصادی و بازرگانی 41
الف- حمایت تعرفه گمرکی (محصولات و ماشین الات) و مقایسه با تعرفه های جهانی 41
ب- حمایت های مالی (واحدهای موجود و طرح ها ) بانک ها و شرکت های سرمایه گذار 41
ظرفیت طرح 42
فصل سوم 43
امور مالی طرح 43
سرمایه گذاری ثابت طرح : 44
خرید دفتر کار : 44
هزینه زمین : 44
هزینه محوطه سازی : 45
هزینه ساختمان سازی : 45
هزینه سرمایه گذاری ثابت : 46
حقوق و دستمزد پرسنل اداری خدماتی : 46
حقوق و دستمزد پرسنل تولیدی : 47
هزینه آب و انرژی و ارتباطات : 47
فصل چهارم 48
جمع بندی – نتیجه گیری و پیشنهادات 48
نتایج حاصله از اجرای طرح : 49
خلاصه طرح :
در این طرح به بررسی تولید ظروف یکبار مصرف پت پرداخته شده است ، برای بررسی طرح از روش های آماری و اقتصادی و برآورد های مالی استفاده شده است ، این طرح شامل چهار فصل میباشد ، فصل اول به بیان کلیاتی از قبیل مقدمه ، تاریخچه ، مجوز های قانونی مورد نیاز ، وضعیت بازار ، میزان واردات و صادرات و … پرداخته است ، فصل دوم به بیان روش انجام کار پرداخته است ، بازدید از واحد کاری مشابه ، نیروی انسانی ، نحوه تامین سرمایه و … از جمله عناوین موجود در این فصل میباشد ، فصل سوم به بررسی طرح از دیدگاه اقتصادی پرداخته است ( طرح توجیهی یا BP ) ، عناوینی از قبیل نیروی انسانی مورد نیاز ، میزان سرمایه گذاری ، مواد اولیه مورد نیاز ، ماشین آلات مورد نیاز و … از جمله عناوین موجود در این فصل میباشد ، در نهایت فصل چهارم به بیان نتیجه اجرای طرح می پردازد .
فصل اول
کلیات
مقدمه :
پلی اتیلن ترفتالات معروفترین و پرمصرف ترین پلی استر گرما نرم خطی است که از سال ١٩٧٧ به این طرف وارد بازار مواد پلیمری شده و به سرعت کاربردهای فراوانی در صنعت و مصارف خانگی پیدا کرده است.
از جمله این کاربردها می توان به ساخت بطری نوشابه های گازدار، فیلم عکاسی، نوارهای مغناطیسی صوتی و تصویری، دیسکت های کامپیوتر، فیل مهای بسته بندی مواد غذایی، الیاف مصنوعی جهت پوشاک، پتو و دهها کاربرد دیگر اشاره نمود.
اما از این میان، رشد وسیع این ماده در صنایع بطری نوشابه چشمگیر است. رمز موفیت PET در این صنعت، چقرمگی، شفافیت، قدرت شکل گیری و جهت گیری زنجیرها، عدم تاثیر گذاری بر روی مزه و طبیعت غیر سمی آن است. علاوه بر این بطری های نوشابه PET سبک، ارزان و قابل بازیافت م یباشند.
ویژگیهای بطری پت وابسته به کیفیت ماده اولیه آن دارد. PET در مقابل قلیا و اسید رقیق مقاومت خوبی دارد، اما مقاومت آن در برابر اسیدها و بازهای غلیظ کم است. در برابر چربی ها و روغن ها نیز مقاومت خوبی از خود نشان می دهد.
پلیمر PET با ویسکوزیته ذاتی ( Inherent Viscosity) حدود6/0 – 5/0 به روش پلیمریزاسیون پیوسته مذاب تولید می شود. در ادامه PET به شکل میله اکسترود شده و به قطعات کوچکتر (چیپس) بریده می شود که پلیمر اصلی برای ساخت الیاف پلی استر، فیلم و رزین مهندسی است و تحت نام پلیمر فاز مذاب (Melt Phase) یا چیپس PET شناخته می شود .
جدول ١ برخی از ویژگیهای بطری PET را نشان می دهد.
برای تولید بطری PET رزین جامد PET به روش قالبگیری تزریقی به شکل بطری پیش فرم در می آید. سپس تا دمای قالبگیری بادی گرم شده و وارد قالب مخصوص می شود. در مراحل بعد هوای فشرده وارد قالب شده و مواد را به دیواره قالب می فشارد و همزمان بوسیله میله های مخصوص در دو جهت کشیده می شود در نهایت محصول سرد شده و بطری از قالب خارج می گردد. بطری ساخته شده با این روش در جهت شعاعی نسبت به جهت محوری، آرایش یافتگی بیشتری دارد، بطوریکه استحکام ضربه ای و ترکیدگی آن در این جهت بیشتر است و بطری در هنگام ضربه یا فشار خرد نشده و نمی شکند.
در جدول ٢ ارتفاع ایمنی سقوط برای بطر یهای ساخته شده از مواد مختلف با یکدیگر مقایسه شده است.
همچنین بطری PET خزش پائینی دارد، چقرمه است و دی اکسید کربن، آب و اکسیژن براحتی از آن عبور نم یکنند. بالا بودن خواص مکانیکی ذکر شده این اجازه را میدهد که دیواره بطری نازک باشد و برای ساخت بطری با کارایی مطلوب پلیمر کمتری مصرف گردد. PET جامد باید بسیار خشک باشد تا از هیدرولیز آن جلوگیری شده و خواص فیزیکی و مکانیکی آن نیزحفظ گردد. PET براقیت و شفافیت عالی دارد، ضمن آنکه نسبت به بطری های شیشه ای در وزن هر بطری بطور قابل ملاحظه ای صرفه جویی می شود. از آنجائیکه حمل و نقل بطریهای PET مشکل میباشد، بنابراین این محصولات را بصورت پریفرم یا پری پت جابه جا میکنند.
در واقع پریفرم محصولی است که در مرحله قالبگیری دمشی تبدیل به بطری PET میگردد. در شکل ١ نمایی از پریفرم و بطری ساخته شده از آن ارائه گردیده است.
نام کامل طرح و محل اجرای آن :
تولید ظروف یکبار مصرف PET
محل اجرا :
مشخصات متقاضیان :
نام
نام خانوادگی
مدرک تحصیلی
تلفن
دلایل انتخاب طرح :
مهمترین مزیت استفاده از پت بعنوان بسته بندی در صنایع غذایی سازگاری مناسب آن با موا دغذایی می باشد و کوچکترین اثری بر روی مواد نمی گذارد. علاوه بر این به علت ضریب نفوذ بسیار پایین آن نسبت به انواع گازها در صنایع بسته بندی که نیاز به ایزولاسیون کامل است بسیار مناسب می باشد. از لحاظ زیست محیطی نیز محصولی است که به راحتی بازیافت می شود و از این بابت نیز نیز مزیت مهمی برای آن محسوب می شود.
وضعیت و میزان اشتغالزایی :
تعداد اشتغالزایی این طرح 24 نفر میباشد .
تاریخچه و سابقه مختصر طرح :
نام و کد محصولات
محصولات این واحد شامل انواع پریفرم و بطریهای پت بوده و طبق لوح فشرده وزارت صنایع به ترتیب دارای کدهای ISIC ٢٥٢٠١٣٩٧ و ٢٥٢٠١٣٩٤ می باشد. کد ISIC انواع پریفرم و بطریهای پت در جدول 3 ارائه گردیده است.
شماره تعرفه گمرکی
انواع پریفرم تحت تعرفه ٣٩٢٦٩٠ به کشور وارد و یا صادر میگردند. با توجه به این که بحث صادرات و واردات برای بطری پت به تنهایی وجود ندارد لذا کد مربوط به تعرفه گمرگی برای این محصول در ایران تعریف نشده است.
شرایط واردات
مبادلات انواع بطری پت به دلیل مشکلات حمل و نقل چندان رایج نیست و مبادلات این محصول بیشتر به شکل ابتدایی آن یعنی پریفرم رایج است . واردات انواع پریفرم تحت تعرفه گمرکی ٣٩٢٦٩٠٦٠ )سیستم هماهنگ شده توصیف و کدگذاری کالا ( با موافقت وزارت بازرگانی و با سود % ٢٥ انجام می پذیرد.
در جدول ٤ شماره تعرفه گمرکی، کد زیر تعرفه، نوع کالا و سود بازرگانی محصول درج گردیده است.
بررسی و ارائه اطلاعات لازم در زمینه قیمت تولید داخلی و جهانی محصول
قیمت فروش محصول بعنوان یکی از مهمترین فاکتورهای واحد تولید شناخته می شود
– بطری پت ٢٠٠ سی سی : ٣٥٠ ریال
– بطری پت ١٥٠٠ سی سی : ٧٥٠ ریال
موارد مصرف و کاربرد
موارد کاربرد PET گرید جامد( بطری) به تفکیک در جدول ٦ ارائه شده است .
شمای کلی الگوی مصرف این گرید PET در نمودار ١ نشان داده شده است.
همانطور که ذکر شد بیشترین کاربرد رزین PET حالت جامد بعنوان بطری نوشیدنی هاست، که عمدتاً در اندازه های 1و2و3 لیتری م یباشند. موارد کاربرد این بطری ها عمدتاً با قوطی های آلومینیومی قابل مقایسه می باشند.
سایر کاربردهای بطری PET تحت عنوان ظروف سفارشی می باشد که سایر بطری ها را که برای مصارفی غیر از نوشیدنی ها مورد استفاده قرار می گیرند، دربر میگیرد. برای ساخت ظروف دهن گشاد برای انواع سس، ترشی، ادویه جات، ظروف و قوطی های لوازم آرایشی، بطری شویند ههای مایع، قوطی های توپ تنیس، ظروف فر و قالب نان مخصوص فر نیز از PET جامد استفاده می شود. در ادامه موارد کاربرد این محصول بطور کامل مورد بررسی قرار گرفته است.
بررسی کالاهای جایگزین و تجزیه و تحلیل اثرات آن بر مصرف محصول
در کاربرد بطری های PET به عنوان بطری نوشابه های گازدار، بطری های شیشه ای و قوطی های آلومینیومی رقیب بطری های PET به شمار می آیند . در این زمینه روند مصرف بطر ی های شیشه ای رو به کاهش است ولی قوطی های آلومینیومی هنوز هم به صورت گسترده درکنار بطر ی های PET مورد استفاده قرار می گیرند.
همچنین بطری های ساخته شده از PVC می توانند جایگزین بطری های PET مصرفی در روغن های خوراکی، بطری های نگهداری رنگ روغن و مواد آرایشی باشند، ولی از آنجا که شفافیت و قابلیت بازیافت بطری های PET بالاتر است، در حال حاضر بیشتر مورد توجه قرار گرفته اند .اما قیمت پایین تر PVC در مقایسه با PET همچنان باعث کاربرد نسبتا گسترده بطری های PVC در این زمینه شده است . در زمینه کاربردهای خاص PET که نفوذپذیری نسبت به گازهای محیطی از اهمیت خاصی برخوردار است میتوان از پلی اتیلن نفتالات نیز استفاده کرد.
کشورهای عمده تولید کننده و مصرف کننده محصول
کاربردهای روز افزون پلاستیک ها به دلیل ارزان بودن، حمل و نقل آسان، مقاوم بودن در تمامی زمینه های صنعتی و خانگی موجب رشد سریع تولید و مصرف آن فرآورده های پتروشیمیایی در جهان ١ درصد تولید هر بشکه نفت به پلاستیک تبدیل می شود و تقریبا نیمی از تولیدات / گردیده است . پتروشیمی در دنیا صرف تولید پلاستیک ها می شود. در بین پلاستیک ها، پلی الفی نها، پلی استایرین PVC و PET به پلیمرهای تجاری معروفند و سهمی حدود ٧٠ درصد از کل بازار جهانی مواد پلیمری را به خود اختصاص می دهند و تولید این مواد به موازات افزایش درآمد ملی کشورها افزایش یافته است . تولید پلاستیک های تجاری جهان در سال ٢٠٠١ برابر با ١٥٠ میلیون تن بوده و تا سال ٢٠٠٧ به ١٩٠ میلیون تن در سال برسد . همچنین تولید PET در سال 2001 درصد تولید پلاستی کهای تجاری بوده است که از این مقدار ٢٦ درصد صرف تولید بطری شده است . پیش بینی می شود در سال ٢٠٠ , 21 درصد تولید پلاستیک های تجاری را محصول PET به خود اختصاص دهد و از این مقدار PET ٣٠ درصد صرف تولید بطری گردد. بیشترین نرخ رشد تولید و تقاضا در بین صنایع پلاستیک مربوط به PET میباشد.
در سالهای ۲۰۱۰ و ۲۰۱۵ کل مصرف جهانی PET در کاربردهای مختلف بطری ، الیاف، فیلم و مهندسی به ترتیب به 5/53 و 5/67 میلیون تن پیش بینی شده است . در حالی که این رقم در سال5 ۲۰۰ میلادی به میزان ۴۰ میلیون تن بود کشورها و شرکتهای دارای تکنولوژی خط تولید پریفرم و بطری پت -٩-١ در حال حاضر سازندگان بس یاری اقدام به تو لید و یا واردات این ماشین آلات در کشور می نمایند. عمده ماشین آلات موجود در بازار به قرار زیر است:
١- تولید داخل و با قطعات درجه یک اروپایی
٢- تولید داخل و با قطعات متوسط چینی
٣- ماشین آلات خارجی چینی
٤- ماشین آلات خارجی با کیفییت مطلوب )ساخت اروپا(
موارد ٢و ٣ به دلیل اینکه کیفیت مطلوبی ندارند، از قیمت پایین و کارآیی کمی برخوردار می باشند. به دلیل هزینه استهلاک بالا و عدم کیفیت تولید این گونه ماشین آلات پیشنهاد نمی گردد. مگر با ظرفیت تولید و یا کیفیت پایین. بخش شماره ٤ نیز به دلیل هزینه های سرمایه گذاری بالا و قیمت بالای این گونه ماشین آلات مقرون به صرفه نیست. بخش شماره ١ به دو دلیل دارای مزیت میباشد
1. هزینه پایین
2. کیفیت مطلوب
به این دلیل این گونه ماشین آلات توسط این مشاور پیشنهاد می گردد. بر این اساس با در نظر گرفتن این موارد و همچنین سابقه سازنده ماشین آلات و نمونه کارهای انجام شده چند شرکت مورد بررسی قرار گرفته اند که در پایان شرکتهای یکتا شیر و بالنده گام پارس حائز بیشترین امتیاز جهت تامین ماشین آلات شدند. همچنین شرکت فردوسرای جهت تهیه تجهیزات آزمایشگاه مناسب میباشد. لازم به توضیح است که سازندگان دانش کافی در ساخت این گونه ماشین آلات را دارا میباشند و کیفیت ماشین آلات ساخت این شرکت ها قابل رقابت با ماشین آلات مشابه خارجی می باشد. همچنین سازندگان متقبل شده اند که نقشه های اجرایی، دستور العملهای تعمیر و نگهداری را در اختیار خریدار قرار دهند. همچنین سازنده موظف است کلیه مراحل از طراحی تا نصب و راه اندازی و رساندن به ظرفیت اسمی را پیشنهاد نماید.
شرایط صادرات
صادرات انواع پریفرم تحت تعرفه گمرکی ٣٩٢٦٩٠٦٠ انجام می پذیرد.
بررسی ظرفیت بهره برداری و روند تولید از آغاز برنامه سوم تاکنون و محل واحد ها و تعداد آنها و سطح تکنولوژی واحد های موجود، ظرفیت اسمی، عملی، علل عدم بهره برداری کامل از ظرفیتها، نام کشورها و شرکت های سازنده ماشین آلات مورد استفاده در تولید محصول در ادامه به بررسی بازار داخلی انواع پری پت و بطری پت پرداخته میشود :
ظرفیت و میزان تولید داخلی انواع بطری پت
طبق اعلام برنامه پنج ساله چهارم توسعه می بایست سالانه کشور رشدی هشت درصدی را تجربه نماید. برمبنای این اصل که دولت جهت رفع بیکاری و رسیدن به چشم انداز بیست ساله می بایست این قانون را اجرا نماید که در قسمت های مختلف از جمله صنایع غذایی و بسته بندی آن اقدامات گسترده ای صورت پذیرد.
این امر منجر به افزایش شاخص های سلامت کشور می گردد. لذا می بایست زیرساخت های لازم جهت گسترش این صنایع فراهم گردد. تولید بطری پت طی چند سال اخیر بعلت استقبال زیاد صنایع بسته بندی افزایش چشمگیری داشته است. در حال حاضر حدود ١٥٠ واحد تولید کننده بطری پت در کشور وجود دارد که مجموع تولید واقعی آنها حدود ٦٥٠٠٠ تن می باشد. طبق بررسی های بعمل آمده و همچنین مطالعات میدانی این مشاور، راندمان این واحدها در حدود ٦٠ درصد برآورد می گردد. که علل آن عبارتند از :
– عدم مدیریت تولید علمی و مرتبط با تولید واحدهای صنعتی
– کمرنگ بودن حضور افراد متخصص
– سیاستهای ناپایدار مراکز تصمیم گیری در امر تولید
– عدم انتخاب تکنولوژی مناسب و بروز تولید
– نبود برنامه ریزی در امر تعمیر و نگهداری که سبب تعطیلی موقت واحدهای تولید می شود.
– نوسانات قیمت مواد اولیه
– کمبود ماشین آلات
ضمناً با توجه به اینکه در زمان اخذ جواز تاسیس از طرف وزارت صنایع بررسی دقیقی بر مقدار ظرفیت اسمی انجام نمی پذیرد، اغلب ظرفیت عملی ماشین آلات کمتر از ظرفیت اسمی بوده است. همچنین اغلب سرمایه گذاران در هنگام اجرای پروژه برآورد بهتری از وضعیت مالی خود داشته و سعی در کاهش هزینه ها می نمایند و اقدامی جهت تغییر جواز تاسیس انجام نمی پذیرد.
بعلت کثرت واحدها در جدول واحدهای موجود هر استان به همراه ظرفیت واحدها لیست شده است.
با توجه به تاریخ بهره برداری واحدهای جدول بالا روند تولید بطری پت طی سالهای گذشته بدست خواهد امد که در جدول زیر نشان داده شده است.
همانطور که ملاحظه م یگردد تولید بطری پت از حدود ١٨ هزار تن در سال ١٣٨٠ به ٦٥ هزار تن در سال ١٣٨٥ افزایش یافته است. در جداول قبل عرضه بطری پت طی سالهای گذشته مورد بررسی قرار گرفت. با توجه به رشد تولید این محصول چنانچه سالانه به طور متوسط ٥ درصد رشد در تولید برای این محصول در نظر گرفته شود پیش بینی عرضه واحدهای موجود طبق جدول زیر خواهد بود.
ظرفیت و میزان تولید داخلی انواع پری پت
تعداد و مشخصات واحدهای تولیدکننده انواع پری پت در جدول ١١ آورده شده است.
با توجه به جدول اخیر تعداد ٢٤ واحد فعال تولید انواع پریفرم با ظرفیت کلی ٤٤ هزار تن در کشور وجود دارد. روند تولید انواع پریفرم طی سالهای گذشته در جدول ١٢ نشان داده شده است.
همانطور که ملاحظه میگردد ظرفیت تولید از ٣٦٩٩ تن در سال ١٣٨٠ به ٤٣٧٦٦ تن در سال ١٣٨٥ افزایش یافته است.
پیش بینی افزایش ظرفیت تولید قایق های فایبرگلاس طی سالهای آتی با در نظر گرفتن رشد ٨ درصدی توسعه کل کشور مطابق برنامه چهارم توسعه، در جدول ١٣ ارائه گردیده است.
باید توجه داشت که بسیاری از واحدهای تولیدکننده بطری پت، پریفرم تولیدی خود را به مصرف تولید بطری میرسانند و واحدها با توجه به نیاز بازار و سفارش مشتری تولید پریفرم میکنند.
بررسی وضعیت طرحهای جدید و طرحهای توسعه در دست اجرا) از نظر تعداد، ظرفیت، محل اجرا، میزان پیشرفت فیزیکی و سطح تکنولوژی آنها و سرمایه گذاری انجام شده اعم از ارزی و ریالی و مابقی مورد نیاز(
واحدهای در دست احداث انواع بطری پت
علاوه بر واحدهای فعال طرحهای در دست اجرا و توسعه های نیز در سالهای آتی به بهره برداری خواهند رسید. براساس پیشرفت فیزیکی این واحدها زمان راه اندازی آنها تخمین زده شده است و نتایج آن در جدول زیر امده است. در جدول زیر فرض شده است که واحدهای در دست احداث با بهره ٦٠ % کار میکنند.
بر اساس نتایج جداول بالا روند تولید بطری پت در طی سالهای آتی بشرح جدول زیر می باشد.
واحدهای در دست احداث انواع پریفرم پت
در جدول ١٦ ظرفیت های در دست اجرای تولید انواع پریفرم ثبت شده در آمار وزارت صنایع بررسی می شوند:
با توجه به رشد هشت درصدی پیش بینی شده در برنامه پنج ساله چهارم توسعه، پیش بینی ظرفیت تولید واحدهای در دست احداث انواع پریفرم پت طی سالهای آتی مطابق جدول ١٧ خواهد بود.
بر اساس نتایج جداول بالا روند تولید انواع پری پت در حال حاضر و طی سالهای آتی بشرح جدول ١٨ می باشد.
بررسی روند واردات محصول از آغاز برنامه سوم تا نیمه اول سال ٨٥
روند واردات بطریهای پت
طبق استعلام از بخش واردات وزارت صنایع و معادن مشخص گردید که هیچ وارداتی برای انواع بطری پت به تنهایی گزارش نشده است و اصولا به خاطر حجیم بودن بصورت خالی مراوداتی ندارد. در جدول زیر عرضه انواع بطری پت طی سالهای گذشته جمع بندی شده است.
در مورد بطری پت خالی با توجه به روند سالهای گذشته پیش بینی می شود که این محصول در آینده نیز مانند حال واردات نداشته باشد. بنابراین در جدول زیر کل عرضه انواع بطری پت در سالهای آینده لیست شده است.
روند واردات انواع پریفرم پت
واردات انواع پریفرم قبل از سال ١٣٨٣ تحت تعرفه عمومی ٣٩٢٦٩٠ به نام "سایر اشیاء از مواد پلاستیکی که در جای دیگر گفته نشده باشد " صورت میگرفته است. از سال ١٣٨٣ به بعد انواع پریفرم تحت ٣٩٢٦٩٠ به کشور وارد و یا صادر میگردند. در جدول ٢١ میزان و ارزش واردات پریفرم در سالهای ١٣٨٣ و ١٣٨٤ ارائه گردیده است.
با مطالعه واردات انواع پریفرم طی سالهای ١٣٨٣ و ١٣٨٤ مشخص گردید که حدود ٢ درصد محصولات تحت تعرفه ٣٩٢٦٩٠ طی سالهای قبل متعلق به واردات انواع پریفرم بوده است.
بررسی روند مصرف از آغاز برنامه
بررسی روند مصرف انواع بطری پت
برای بررسی تقاضا اطلاع از وضعیت گذشته ضروری می باشد و استفاده از شاخص مصرف ظاهری یک روش برآورد معمول می باشد و از رابطه مقابل بدست می آید:
C=Y+M-X-K
که در آن:
مصرف ظاهری C
تولید داخلی Y
واردات M
صادرات X
موجودی انبار K
بر اساس رابطه بالا مصرف ظاهری بطری پت طی سالهای گذشته در جدول زیر لیست شده است.
بررسی روند مصرف انواع پریفرم
برای بررسی روند مصرف انواع پریفرم در کشور از برآورد مصرف ظاهری استفاده شده است.
با توجه به رشد مصرف ظاهری انواع پریفرم پت طی سالهای گذشته و پیش بینی رشد ٥% در بدبینانه ترین حالت طی سالهای آتی، پیش بینی روند مصرف ظاهری طی سالهای آتی به صورت جدول ٣٥ ارائه می گردد.
در جدول ٣٦ عرضه و تقاضای داخلی انواع پریفرم به همراه پیش بین ی آن تا سال ١٣٩٠ ارائه گردیده است.
توجه به عرضه و تقاضای داخلی انواع پریفرم، می توان نتیجه گیری نمود که بازار د اخلی این محصول اشباع میباشد.
بررسی روند صادرات محصول از آغاز برنامه سوم تا نیمه اول سال ٨٥ و امکان توسعه آن
در مراجعه به گمرک و وزارت صنایع صادراتی برای انواع بطری پت گزارش نشده است، ظاهرا صادرات بطری پت به تنهایی چندان مرسوم نمیباشد. صادرات پریفرم پت از سال ١٣٨٣ به بعد از طریق تعرفه ٣٩٢٦٩٠٦٠ صورت میگیرد. در جدول ٣٧ میزان و ارزش صادرات پریفرم در سالهای ١٣٨٣ تا ١٣٨٥ ارائه گردیده است.
در جدول ١٣ میزان صادرات پریفرم تحت تعرفه ٣٩٢٦٩٠٦٠ بر حسب کشورهای مقصد طی سالهای اخیر ارائه گردیده است.
با بررسی های انجام گرفته بر روی صادرات انواع پریفرم طی سالهای ١٣٨٣ و ٨٤ مشخص گردیده که حدود ١٠ % صادرات محصولات تحت تعرفه ٣٩٢٦٩٠ به صادرات انواع پریفرم تعلق داشته است که با در نظر گرفتن همین نسبت برای سالهای ١٣٨٠ تا ١٣٨٢ میزان تقریبی صادرات این محصول مشخص میگردد.
بررسی نیاز به محصول با اولویت صادرات تا پایان برنامه چهارم
در مورد بطری پت نیز همانطور که اشاره شده مراودات تجاری بین کشورها وجود ندارد و در آمار گمرک ایران نیز آماری برای صادرات ان گزارش نشده است. بنا بر دلایل زیر پیش بینی می شود برای این واحد تقاضای خارجی وجود نداشته باشد.
١. تولید این محصول از تکنولوژی بالایی برخوردار نمی باشد.
٢. حمل و نقل این محصول برای مسیرهای طولانی مشمول هزینه های زیادی می شود.
بنابراین کل تقاضای این محصول برابر با تقاضای داخلی آن می باشد . در جدول زیر کل تقاضای بطری پت طی سالهای آتی آمده است.
بررسی اجمالی تکنولوژی و روش های تولید و عرضه محصول در کشور و مقایسه آن با دیگر کشورها
ابتدا مواد اولیه پت که به صورت گرانول وجود دارد را در داخل دستگاه تزریق به وسیله مکنده جهت تولید پریفرم که دار ای قالبها یی با سایزها و اوزان مختلف می باشد ریخته می شود که این مواد پس از طی مراحلی گرم و سپس نرم شده و به صورت خمیر ی در آمده و به داخل قالب پریفرم تزریق می شود . پس از انجام این فرآیند پریفرم تولید شده، پس از سرد شدن و سفت شدن از داخل قالب بیرون می آید و جهت باد شدن به سمت دستگاه بادکن هدایت می شود. در قسمت باد، پریفرم تولید شده توسط دستگاه اون گرم و نرم شده به حد ی که نه زیاد گرم و نه زیاد سرد باشد )هر دو عامل باعث نابودی پریفرم می گردد ( پریفرم نرم شده را درون دستگاه بادکن قرار داده و به اندازه دلخواه باد م ی کنیم که این مقدار به سایز، وزن پریفرم و نوع قالب بستگی دارد. بدین ترتیب بطریهای پت تولید می شود.
در ادامه به بررسی این فرآیند پرداخته میشود:
الف- دستگاه تزریق
یکی از مهمترین روشهای رایج برای شکل دادن پلاستیکها، قالبگیری تزریقی است . در ابتدا PET گرید بطری را که به شکل خاکه یا دانه گونه می باشد، از طریق قیف تغذیه به محفظه اکسترودر هدایت و در آنجا حرارت دیده، نرم و ذوب می شود. سپس با عبور از افشانک با فشار به داخل قالب نسبتاً سردی به نام قالب پریفرم رانده میشود که دو نیمه اش کاملاً به یکدیگر جفت شده است در شکل ٣ نمایی از دستگاه تزریق ارائه گردیده است.
قالب پریفرم
پس از گذشت زمان مناسب و لازم برای سرد و جامد شدن پلاستیک، قالب باز شده و قطعه پریفرم از آن خارج میشود. این عملیات به دفعات تکرار میشود. در شکل ٤ نمایی از قالبهای پریفرم ارائه گردیده است
قالبگیری دمشی
به طور کلی فرایند قالبگیری دمشی به دو نوع قالبگیری دمشی رانشی و قالبگیری دمشی تزریقی تقسیم میشوند که نوع رانشی گستردگی بیشتری دارد. قدم اول در قالبگیری دمشی رانشی ساخت یک لوله نازک از مذاب پلیمر به وسیله اکسترودراست که به صورت عمودی و آزادانه آویزان میشود و به آن روده میگویند. وقتی که طول روده به اندازه مشخص رسید، یک قالب دور روده را می گیرد، انتهای آن را می بندد و آن را از دای جدا می کند. سپس یک سوزن وارد روده شده و با دمش جریان هوای فشرده روده را باد کرده و به سطح داخلی قالب می چسباند.
قالب تا زمان سرد و جامد شدن پلیمر، بسته باقی می ماند. سپس باز شده و محصول از آن خارج میشود. در مرحله آخر ممکن است لازم باشد قسمت های اضافی چیده شوند. این کار یا بصورت خودکار و همزمان با خروج قطعه از قالب یا طی مرحله ای جداگانه و دستی صورت می گیرد. گاهی اوقات برای ساخت محصولات چندلایه و دستیابی به ویژگ یهایی مانند سفتی، چقرمگی و سدگری مورد نظر از کواکسترودکردن استفاده میشود. برای قالب گیری قطعات بزرگ مثل بشک ههای ذخیره مواد شیمیایی، لازم است رانش پیوسته روده آنقدر سریع انجام گیرد که از جداشدن روده در اثر وزن یا جامد شدن قسمت هایی از آن قبل از بادشدن جلوگیری شود. قدم اول در قالبگیری دمشی تزریقی تولید یک قطعه اولیه به نام پیش فرم است که در صنعت به آن بچگی هم م یگویند. پیش شکل دارای دهانه بطری با ابعاد بسیار دقیق و به دنبال آن یک لوله از پلیمر است که انتهای آن بسته است. در مرحله بعدی پیش شکل نرم شده به داخل قالب دمش منتقل میشود و سپس هوای فشرده به داخل آن دمیده شده و آن را باد می کند. مزیت قالبگیری دمشی تزریقی نسبت به رانشی در آن است که بطری های حاصل دارای دهانه ای با ابعاد بسیار دقیق هستند و در محل چیدن اجزای اضافی نقطه ضعف ایجاد نمی شود. علاوه براین فرایند ضایعات کمتری دارد. روش قالبگیری دمشی تزریقی پیچیده تر و در نتیجه گران تر است.
مجوز های قانونی :
تعریف: جواز تاسیس مجوزی است که جهت احداث ساختمان و تاسیسات بنام اشخاص حقیقی و حقوقی در زمینه تولید بخش سازمان صنایع صادر میگردد.
مراحل صدور جواز تاسیس :
1- پذیرش درخواست متقاضی صدور جواز تاسیس فعالیتهای صنعتی و تکمیل پرونده توسط مدیریت سازمان سازمان صنایع شهرستان .
2- بررسی پرونده از نظر مدارک و تطبیق با مصادیق والویتهای سرمایه گذاری در واحد صدور مجوز مدیریت سازمان صنایع .
3- تکمیل پرسشنامه جواز تاسیس ( فرم شماره یک ) توسط متقاضی .
4- ارسال پرونده منضم به فرم شماره یک به اداره مربوطه بمنظور بررسی ، اصلاح و تائید فرم پرسشنامه جواز تاسیس با استفاده از اطلاعات طرحهای موجود ، طرحهای تیپ و تجربیات کارشناسی و ارجاع پرونده به مدیریت .
5- ارجاع پرونده توسط مدیریت به واحد صدور مجوز جهت مراحل صدور جواز تاسیس .
شرایط عمومی متقاضیان ( اعم از اشخاص حقیقی یا حقوقی ) دریافت جواز تاسیس
1- اشخاص حقیقی
– تابعیت دولت جمهوری اسلامی ایران
– حداقل سن 18 سال تمام
– دارا بودن کارت پایان خدمت یا معافیت دائم
2- اشخاص حقوقی
– اساسنامه ( مرتبط با نوع فعالیت )
– ارائه آگهی تاسیس و آگهی آخرین تغییرات در روزنامه رسمی کشور
مدارک مورد نیاز:
1- ارائه درخواست کتبی به مدیریت سازمان سازمان صنایع شهرستان.
2- اصل شناسنامه وتصویر تمام صفحات آن
3- تصویر پایان خدمت یا معافیت خدمت سربازی
4- تصویر مدرک تحصیلی و سوابق کاری مرتبط با درخواست
5- یک قطعه عکس از هریک از شرکاء
6- تکمیل فرم درخواست موافقت با ارائه طرح صنایع تبدیلی و تکمیلی
7- پوشه فنردار
8- درصورت داشتن شرکت ، ارائه اساسنامه ، آگهی تاسیس و روزنامه ، مرتبط با فعالیت مورد درخواست
اصلاحیه جواز تاسیس :
1- ارسال درخواست متقاضی توسط سازمان سازمان صنایع شهرستان (متقاضی) به مدیریت و ارجاع به واحد صدور مجوز.
2- دبیرخانه در مورد تغییرات مدیریت ضمن بررسی اصلاحیه صادر و به اطلاع اداره تخصصی میرساند.
3- دبیرخانه در موردی که نیاز به کارشناسی تخصصی دارد درخواست را به اداره تخصصی جهت بررسی و اعلام نظر ارجاع می دهد.
4- اداره تخصصی پس از بررسی وتائید به دبیرخانه صدور مجوز ارجاع میدهد.
5- دبیرخانه صدور مجوز پس از تائید مدیر اقدام به صدور اصلاحیه جواز تاسیس نموده و رونوشت آنرا به بخشهای ذیربط ارسال می نماید.
تعریف:
پروانه بهره برداری مجوزی است که پس از اتمام عملیات ساختمان و تاسیسات جهت فعالیت بنام اشخاص حقیقی و حقوقی در زمینه صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش سازمان صنایع صادر می گردد.
صدور پروانه بهره برداری :
1- تکمیل فرم درخواست پروانه بهره برداری توسط متقاضی و تائید و ارسال آن توسط سازمان صنایع شهرستان به مدیریت.
2- ارجاع به دبیرخانه صدور مجوز جهت بازدید کارشناسان (کارشناس تخصصی) با هماهنگی روسای ادارات تخصصی.
3- تائید رئیس اداره تخصصی و ارجاع به دبیرخانه صدور مجوز.
4- اخذ استعلام از ادارات ذیربط.
5- تهیه پیش نویس پروانه بهره برداری و تائید مدیریت.
6- صدور پروانه بهره برداری و ارسال رونوشت به بخشهای ذیربط.
مراحل صدور توسعه طرح :
1- تکمیل فرم درخواست توسعه طرح توسط شهرستان (متقاضی) و ارسال به مدیریت.
2- ارجاع به دبیرخانه صدور مجوز جهت بررسی و اظهار نظر و بازدید کارشناسان (کارشناس تخصصی ) با هماهنگی روسای ادارات تخصصی.
3- دبیرخانه صدور مجوز پس از تائید ادارات تخصصی در کمسیون بررسی طرحها مطرح می نماید و در صورت عدم تایید کمسیون به شهرستان و متقاضی اعلام مینماید و در صورت تایید از ادارات ذیربط استعلام می نماید.
4- ارجاع به اداره تخصصی جهت بررسی طرح توسعه.
5- ارجاع به دبیرخانه صدور مجوز جهت صدور موافقت با توسعه طرح پس از تایید مدیر.
6- ارسال رونوشت به بخشهای و ادارات تخصصی و سازمانهای ذیربط.
فصل دوم
روش انجام کار
جنبه های ابتکاری بودن و خلاقیت به کار رفته شده :
ابتکار و نوآوری در کلیه رشته ها می تواند عامل پیشرفت و توسعه قرار گیرد در بخش تولید محصولات فرفورژه نیز که بازار رقابتی بسیار شدیدی دارد استفاده از ایده های نو و نوآوری و خلاقیت می تواند به عامل موفقیت تبدیل شود ، متد های نوین تبلیغاتی یکی از عوامل پیشرفت و توسعه اقتصادی در کشور های صاحب سبک در صنعت میباشد ، الگوبرداری از این روشها برای معرفی کالا و محصولات می تواند به عنوان یک ایده نو مورد استقیال قرار گیرد .
پیشنهاد منطقه مناسب برای اجرای طرح
در مورد مسئله مکان یابی احداث واحد و یا طرح، مدلها و روشهای متعددی وجود دارد که پارامترهای بسیار مهم، اساسی و موثر در دستیابی به محل مناسب اجرای طرح دخالت می کنند. از مهمترین پارامترهای موجود در این رابطه می توان به موارد ذیل اشاره نمود:
١- نیروی انسانی )جمعیت کاری و اداری مورد نیاز جهت ایجاد اشتغال(
٣- قیمت زمین )ارزانی زمین و دستیابی به مساحت زیاد و قابل تامین(
٣- معافیت مالیاتی )جهت افزایش میزان سوددهی طرح(
٥- دستیابی به منابع تامین مواد اولیه )پارامتر بسیار مهم در طرحهای پتروشیمی(
٦- دسترسی به پایگاههای جهانی )جهت صادرات محصول و واردات مواد مورد نیاز(
٧- امکان تامین موارد تاسیساتی همچون برق و سوخت مورد نیاز
با توجه به اینکه بازار مصرف این محصول در داخل کشور در نظر گرفته شده است لذا پیشنهاد می گردد که واحد تولیدی پریفرم و بطری پت در شهرک های صنعتی اطراف شهرهای بزرگ کشور احداث گردد.
وضعیت حمایت های اقتصادی و بازرگانی
الف- حمایت تعرفه گمرکی (محصولات و ماشین الات) و مقایسه با تعرفه های جهانی
در اغلب واحدهای تولیدی بخشی از ماشین آلات از خارج از کشور تامین می شود . این ماشین آلات پس از تست های اولیه و عدم مشکلات فنی از طریق گمرک وارد کشور خواهند شد . حقوق گمرکی که در حال حاضر برای این گونه ماشین آلات وجود دارد حدود ١٠ درصد قیمت ماشین آلات خارجی می باشد. از طرف دیگر واحدهای تولیدی که محصولات آنها به خارج از کشور صادر می شود ، مستلزم پرداخت حقوق گمرکی می باشند . خوشبختانه در سالهای اخیر برای تر غیب تولیدکنندگان داخلی به امر صادرات مشوقهایی برای آنها تصویب شده است که باعث شده است حجم صادرات افزایش یابد.
ب- حمایت های مالی (واحدهای موجود و طرح ها ) بانک ها و شرکت های سرمایه گذار
یکی از مهمترین حمایت های مالی برای طرح های صنعتی اعطای تسهیلات بلند مدت برای ساخت و تسهیلات کوتاه مدت برای خرید مواد و ملزومات مصرفی سالانه طرح می باشد. در ادامه شرایط این تسهیلات برای طرح های صنعتی آمده است.
1. در بخش سرمایه گذاری ثابت جهت دریافت تسهیلات بلند مدت بانکی اقلام ذیل با ضریب عنوان شده تا سقف ٧٠ درصد سرمایه گذاری ثابت در محاسبه لحاظ می شود.ساختمان و محوطه سازی طرح، ماشین آلات و تجهیزات داخلی، تاسیسات و با ضریب ٦٠ درصد محاسبه می گردد.
2. ماشین آلات خارجی در صورت اجرای طرح در مناطق محروم با ضریب ٩٠ درصد و در غیر این صورت با ضریب ٧٥ درصد محاسبه می گردد.
3. در صورتیکه حجم سرمایه گذاری ماشین آلات خارجی در سرمای ه گذاری ثابت کمتر از ٧٠ درصد جهت دریافت تسهیلات ریالی با ضریب ٧٠ درصد محاسبه می گردد، باشد. اقلام اشاره شده در بند 2 این امکان وجود دارد، طرح هایی که به مرحله بهره برداری می رسند سرمایه در گردش مورد نیاز آنها به میزان ٧٠ درصد از شبکه بانکی تامین گردد.
ظرفیت طرح
بر اساس پیش بینی های بخش بازار بطری پت، کمبود آتی این محصول حدود ١٠٠٠٠ تن برآورد گردیده است. با توجه به حداقل ظرفیت اقتصادی طرح )بر اساس استعلام از واحدهای موجود تولیدکنند بطری و پریفرم پت) که در حال حاضر ٦٢٥ تن میباشد، پیشنهاد مشاور برای احداث این واحد بر مبنای ٦٢٥ تن در سال میباشد. تمام ظرفیت این واحد با توجه به اشباع بودن بازار داخلی پریفرم پت، به تولید بطری پت اختصاص یافته است.
فصل سوم
امور مالی طرح
سرمایه گذاری ثابت طرح :
خرید دفتر کار :
در نظرات آپارتمانی به مساحت 60 متر مربع به عنوان دفتر شرکت خریداری شود که در این دفتر قسنت های بازاریابی طراحی تور و سایت دانستنی نیست و امور مالی و بایگانی و آرشیو مستقر شود که هزینه خرید هر متر مربع به مبلغ 15000000 ریال پیش بینی می شود. بنابراین قسمت خرید آن به شرح ذیل خواهخد بود.
جهت تغییرات داخل و بیرون نما از قرار هر متر مربع 300000 ریال پیش بینی می شود که هزینه نمایند بنابراین هزینه آن عبارت خواهد بود .
هزینه زمین :
هزینه محوطه سازی :
هزینه ساختمان سازی :
هزینه سرمایه گذاری ثابت :
حقوق و دستمزد پرسنل اداری خدماتی :
حقوق و دستمزد پرسنل تولیدی :
هزینه آب و انرژی و ارتباطات :
فصل چهارم
جمع بندی – نتیجه گیری و پیشنهادات
نتایج حاصله از اجرای طرح :
جدول زیر پیش بینی امکانات عرضه و تقاضا برای پریفرم و بطری پت طی سالهای آتی طبق بررسی های بخشهای قبل را نشان می دهد. با توجه به تراز تجاری انواع پریفرم طی سالهای آتی مشخص میگردد که در سالهای آتی با مازاد تقریبا ٣٠٠٠٠ تنی انواع پریفرم مواجه هستیم و بسیاری از واحدهای تولیدکننده بطری پت، پریفرم تولیدی خود را تبدیل به بطری پت کرده و پریفرم را با توجه به نیاز بازار و مشتری تولید میکنند.
ولی در مورد بطریهای پت بر اساس آمار طی سالهای آتی تقاضای محصول نسبت به عرضه آن روند افزایشی بیشتری دارد و بنابراین کمبود این محصول طی سالهای آتی بوجود خواهد آمد. میزان کمبود در سال ١٣٨٦ حدود ١٥ هزار تن و در سال ١٣٩٠ به ١٠ هزار تن خواهد رسید.
بنابراین با توجه به بررسی های انجام شده به نظر میرسد سرمایه گذاری برای تولید بطریهای پت جهت بازار داخلی جذاب و مقرون به صرفه باشد. لذا با توجه به کمبود ١٠٠٠٠ تنی بطری PET آتی، پیشنهاد احداث چندین واحد ٦٢٥ تنی در شهرک های صنعتی اطراف شهرهای بزرگ کشور میگردد.
49