هلال احمر
صلیب سرخ و هلال احمر
فهرست مندرجات
* صلیب سرخ و هلال احمر بزرگترین سازمان بشر دوستانه دنیا
* بانیان این انجمن عبارتند بودند از:
* تشکیلات
* تاریخچه ورود ایران به کنوانسیون بین المللی صلیب سرخ
* ایران، تنها استثنای جهان
* تاسیس جمعیت شیر و خورشید سرخ
* اولین تجربه های جمعیت شیر و خورشید سرخ
* ۵ هلال احمر در ایران
* منابع
صلیب سرخ و هلال احمر بزرگترین سازمان بشر دوستانه دنیا
در سال 1863 انجمن سلامت عمومی ژنو توسط پنچ شهروند سوئیسی تاسیس شد. این افراد تحت تاثیر کتابی از هنری دونانت (Henry Dunant) که عقاید بشردوستانه وی را درباره پرستاری و مراقبت از بیماران و مجروحین جنگی بیان می کرد، اقدام به تاسیس انجمن خود نمودند. در کتاب دونانت پیشنهاد شده بود که خدمت به آسیب دیدگان و نظامیان زخمی، فعالیتی بی طرف محسوب گردد.
بانیان این انجمن عبارتند بودند از:
هنری دوفور (1787-1875) ژنرال سوئیسی که در سال اول فعالیت انجمن به عنوان رئیس انجمن، و از آن پس به عنوان رئیس افتخاری باقی ماند. گوستاو موینر (1826-1910) وکیل جوان و باهوش که تمامی عمر خود را در خدمت صلیب سرخ و گسترش سازمان صرف نمود. لوئیس آپیا (1818-1898) و تئودور ماینویر (1806-1869)، و هنری دونانت که پزشکانی با وسعت نظر بوده و سعی بر کاهش دردهای نوع بشر داشتند.
به واسطه تیزهوشی و درایت موینر، کمیته در اکتبر 1863 طی فراخوانی بین المللی از 16 کشور دعوت به عمل آورد تا نسبت به حصول توافقی براصول و باورهای کمیته در مورد حمایت از مجروحان جنگی، اقدام کرده و باورهای بشردوستانه خود را به رسمیت شناسند. کمیته همچنین اصول و باورهای خود را به دیگر ملل دنیا معرفی نمود و از آنها برای عضویت، دعوت به عمل آورد. سرانجام با تلاشهای بانیان و دیگر بشر دوستان، انجمن پنج نفره به جمعیت صلیب سرخ جهانی تبدیل شد.
کمک رسانی صلیب سرخ در جریان نا آرامیهای کنیا در آفریقا
در سال 1864 جامعه بین الملل طی کنفرانس ژنو به تصمیم گیری درباره قوانین برخورد با اسرا، زخمی ها و غیر نظامیان در جنگها می پرداخت. کنفرانس ژنو از توافق 1863 اعضای صلیب سرخ جهانی به عنوان مرجعی برای تعریف قوانین خود بهره برد. طی این قوانین، بی طرفی جامعه پزشکی در جنگها، حین کمک رسانی و مداوای مجروحین جنگی تعریف شد. در این معاهده بین المللی مصونیت نیروهای امداد رسان و پزشکی در میدانهای جنگ، از حملات نیروهای متخاصم نیز به تائید رسید.
همچنین در همین سال نشان صلیب سرخ رنگ بر روی زمینه سفید، ابتدا توسط 12 عضو و سپس توسط تمامی اعضا به رسمیت شناخته شد. با شروع به کار صلیب سرخ جهانی قانون دیگری نیز به مجموعه قوانین آن افزوده شد. این قانون به محافظت از مجروحین و اسرای جنگی در نبردهای دریایی می پرداخت.
صلیب سرخ، تاکنون در میادین جنگ، جان بسیاری را نجات داده و زخمهای بسیاری را مرحم بخشیده است. اعضای صلیب سرخ در این راستا، خود را از انجام سخت ترین و خطرناکترین ماموریتها، نیز معاف نکرده اند. بدین ترتیب صلیب سرخ جهانی دامنه فعالیتهای خود را آهسته آهسته گسترش داده است، بطوری که اکنون برنامه های منظم بشر دوستانه خود را در زمان صلح نیز به انجام می رساند.
کمکهای هلال احمر در جاده منتهی به فلوجه – عراق
تشکیلات
صلیب سرخ سازمانی اکیدا بی طرف است، و کلیه منابع و توانایی های خود را درجهت اهداف بشر دوستانه و کاهش آلام بشر به مصرف می رساند. کشورهای اسلامی جمعیتی به نام هلال احمر را که همانند صلیب سرخ بوده و ارتباطی نزدیک با آن دارد تاسیس کرده اند.
فدراسیون صلیب سرخ و هلال احمر از 181 عضو تشکیل می شود. دبیرخانه مرکزی در ژنو قرار دارد و بیش از 60 نمایندگی برای پشتیبانی و انتقال کمکهای بین المللی به مناطق جنگی و مصیبت زده، در سراسر دنیا فعال هستند. جمعیتهای صلیب سرخ و هلال احمر با 97 میلیون داوطلب و 300000 کارمند سالانه به بیش از 230 میلیون نیازمند رسیدگی می کنند. جمعیتهای صلیب سرخ و هلال احمر توسط اعضای داوطب خود در کشورهای عضو به طور جهانی عمل می کنند و تمامی اعضا هنگام وقوع حوادث مصیبت بار به کمک یکدیگر می شتابند و به درمان، اسکان آواره گان و پناهنده گان حوادث طبیعی و یا جنگها می پردازند.
اهداف
فدراسیون بین المللی صلیب سرخ و هلال احمر، بزرگترین سازمان بشر دوستانه دنیاست، که بدون هیچ تبعیضی از قبیل ملیت، نژاد، عقاید دینی و دیدگاههای سیاسی کمکهای خود را به بشریت ارائه می کند. هدف اصلی فدراسیون ارتقاء سطح زندگی مردم آسیب پذیر توسط بسیج نیروهای بشردوستانه است.
این نهاد بین الملل برنامه هایی بلند مدت و همچنین برنامه های ضرب العجلی در مواق بحرانی دارد:
• برپایی پناهگاههای اضطراری جهت تغذیه و امدادرسانی.
• کمپ های اضطراری برای تهیه آب آشامیدنی و سرویس های بهداشتی.
• یافتن اعضای خانواده های مصیبت زده.
• آموزش وسیع کمکهای اولیه و مراقبت های پزشکی در مواقع اضطراری.
• پیشگیری و ریشه کنی بیماری ها.
• پیشگیری از گسترش ایدز.
• تامین نیازهای خونی توسط جمع آوری و نگهداری خون در مواقع ضروری.
• ساماندهی به فعالیتهای داوطلبین.
سگهای تربیت شده صلیب سرخ در جریان زلزله بم
تاریخچه ورود ایران به کنوانسیون بین المللی صلیب سرخ
نخستین کوشش ایرانیان برای پیوستن به کنوانسیون های بین المللی در مورد تشکیلات بین المللی صلیب سرخ به دوران پادشاهی ناصرالدین شاه قاجار باز می گردد. ایران در زمان حکومت او و در دسامبر سال ۱۸۷۴/شوال ۱۲۹۱، کنوانسیون مصوب ۱۸۶۴ ژنو را پذیرفت. اما عملاً برای دهها سال پس از این تاریخ هیچ گونه اقدامی برای تاسیس موسسه، یا سازمانی که عامل اجرایی این کنوانسیون در ایران باشد صورت نگرفت. در طی این سالها، جدی ترین کوشش ایران در این زمینه، اعزام نماینده ای به سومین کنفرانس بین المللی صلیب سرخ در ژنو در سال بود. در این کنفرانس، عبدالصمد ممتازالسلطنه سیاستمدار و وزیر مختار وقت ایران در پاریس، نقش بسیار مهمی در تبیین نگرش جوامع اسلامی به نشان بین المللی صلیب سرخ داشت و توانست موافقت کنفرانس را در پذیرش نشان شیر خورشید سرخ به عنوان نشان رسمی دولت ایران برای جمعیت خود اخذ نماید. این نشان چند سال بعد از این زمان مورد تایید کنفرانس دیپلماتیک صلیب سرخ در ژنو نیز قرارگرفت. اگر چه همچنان هیچ نهادی از سوی دولت ایران برای انجام وظایف مربوط به صلیب سرخ بوجود نیامد. فعالیت های مربوط به این موسسه تنها در اثر کوششهای شخصی افراد و به صورت غیرمتواتر انجام می شود. از جمله، تلاشهای دکتر امیرخان اعلم (مشهور به امیراعلم، از جمله دانش آموختگان ایرانی در اروپا در رشته پزشکی و از بنیانگذاران چند بیمارستان به سبک غربی در ایران) در خلال جنگ های داخلی ایران بین مستبدین و مشروطه خواهان در سالهای پس از پیروزی انقلاب مشروطیت ایران بود.
ایران، تنها استثنای جهان
یک دهه بعد از اتمام جنگ جهانی اول، کنفرانس مهم دیپلمات های جهان در سال ۱۹۲۹ میلادی در شهر ژنو، عرصه بسیار مهمی برای کسانی بود که می کوشیدند از آنچه "فجایع جنگ" می نامیدند، بکاهند. یکی از موضوعات اصلی این کنفرانس نیز، مصونیت امدادرسانان در زمان جنگ بود که با توجه به چندین تجربه موفق قبلی، با استقبال اکثر کشورهای جهان همراه بود.کشورهای مصر و ترکیه رسما درخواست کردند که کشورهای اسلامی اجازه داشته باشند، از آرم "هلال احمر" برای گروههای امدادرسان در زمان جنگ استفاده کنند. کشور ایران نیز رسما در خواست کرد که به جای صلیب سرخ و هلال احمر، آرم ویژه خود را داشته باشد: "شیر و خورشید سرخ" که نمادی ملی بود و بر پرچم ایران نیز جای داشت. این درخواست ها مباحث گسترده ای را به دنبال داشت و با مخالفت های بسیاری نیز رو به رو شد. کشورهای جهان در پایان در برابر درخواست ایران سر تعظیم فرود آوردند اما برای استفاده از هلال احمر، استفاده از این آرم را به کشورهای مصر و ترکیه محدود کردند و سال ها بعد کشورهای اسلامی دیگر نیز اجازه یافتند تا از هلال احمر استفاده کنند.
مدال شیر و خورشید سرخ ایران
صلیب سرخ، هلال احمر، کریستال سرخ
پس از ناکام ماندن درخواست اسراییل برای ثبت ستاره سرخ داود در کنفرانس جهانی صلیب سرخ سال 1949 ، با پیگیری های آن دولت و با توجه به عدم تمایل بعضی کشورهای غیر مسیحی و غیر مسلمان در استفاده از نشان های صلیب سرخ و هلال احمر ، کنوانسیون ژنو در سال 2005 " پروتکل سوم الحاقی " را بمنظور اصلاح در آیین نامه نهضت جهانی صلیب سرخ و هلال احمر به تصویب رساند، این پروتکل در سال 2006 در ۲۹امین کنفرانس جهانی صلیب سرخ و هلال احمر به تصویب رسید و بدین ترتیب راه حلی برای این مشکل دیرینه یافت و نشان سومی بنام کریستال سرخ را به دو نشان قبلی اضافه نمود.
بدین ترتیب از سال 2006 حرکت جدیدی با عنوان صلیب سرخ، هلال احمر، کریستال سرخ با مشارکت و همراهی کشورهای بیشتری راه اندازی شد .
تاسیس جمعیت شیر و خورشید سرخ
نخستین رویکرد تشکیل موسسه خیریه امدادی در ایران تحت حمایت دولت در سال ۱۳۰۱ خورشیدی صورت گرفت. در این سال به کوشش دکتر امیراعلم اقداماتی برای تاسیس شیر و خورشید با حمایت دولت انجام شد. در سال ۱۳۰۱، دکتر امیراعلم مقررات وضع شده از سوی صلیب سرخ جهانی برای جمعیت ها را ترجمه و در اختیار احمد شاه قاجار، پادشاه وقت ایران قرارداد تا شاه آن را مطالعه کرده و مقدمات تشکیل جمعیت فراهم شود. بر اساس این متن ترجمه شده، نظامنامه اساسی (اساسنامه) جمعیت شیرو خورشید سرخ ایران تهیه و در اسفند ماه ۱۳۰۱ شمسی به امضای ولیعهد، محمد حسن میرزای قاجار رسید. این اساسنامه در ۱۰ فصل و ۶۰ ماده تهیه شده و برابر مقدمه ی آن، ریاست افتخاری جمعیت با ولیعهد بود. اگر چه به روایت دکتر امیراعلم، شاه و ولیعهد با طفره رفتن های مکرر، از شرکت در مجلس که به منظور افتتاح جمعیت برپا شده بود، خودداری کردند، اما نخستین جلسه رسمی کمیته مرکزی جمعیت در مرداد ماه سال ۱۳۰۲ تشکیل گردید. جمعیت شیر و خورشید سرخ نخستین و بزرگترین جمعیت خیریه ایران است که عهده دار وظایف مهم و متعددی در مسائل مربوط به امداد رسانی در حوادث غیرمترقبه و امدادی، تاسیس بیمارستان و درمانگاه، تهیه دارو و تجهیزات پزشکی، تربیت پرستار، نگهداری از کودکان بی سرپرست، ارائه برنامه های ویژه برای جوانان و برخی فعالیت های عمرانی در داخل و خارج از کشور بوده است.
اولین تجربه های جمعیت شیر و خورشید سرخ
نخستین حرکت امدادی جمعیت، کمک به زلزله زدگان تربت حیدریه بود که در زمانی که هنوز هیچ گونه امکاناتی در اختیار جمعیت نبود، به همت دکتر امیراعلم صورت گرفت. از جمله این کارها تعیین هیئت مرکزی موسسه، تشکیل هیئت های مختلف جمعیت در بعضی ایالت های کشور و نیز راه اندازی مجله ای به عنوان ارگان رسمی جمعیت به نام " شیر و خورشید سرخ" بود. در سال ۱۳۰۶ در جلسه ی هیئت مرکزی جمعیت، به ترتیب حسن مستوفی الممالک، سیاستمدار مشهور به عنوان رئیس و دکترامیراعلم به عنوان نایب رئیس اول جمعیت انتخاب شدند. اعضای این کمیته مرکزی، از میان بنیانگذاران و یاری رسانندگان به جمعیت و درجلسه عمومی جمعیت انتخاب می شدند. در سال ۱۳۰۷ نیز نخستین اقدامات برای تشکیل جمعیت زنان شیر و خورشید سرخ ایران صورت گرفت. در سال های بعد، تشکیلات جمعیت رو به گسترش گذاشت و بسته به موقعیت افراد عضو جمعیت به کمک سانحه دیدگان و نیز نیازمندان می شتافت. از جمله این موارد، کمک رسانی به زلزله زدگان شیروان در سال ۱۳۰۸ خورشیدی بود. در همین سال نیز کنفرانس دیپلماتیک ژنو درباره صلیب سرخ بین المللی، نشان شیر و خورشید سرخ را در کنار نشان های هلال احمر و صلیب سرخ به عنوان نشان امدادی و دارای مصونیت در میادین نبرد به رسمیت شناخت. همچنین اقداماتی برای گسترش تشکیلات جمعیت صورت گرفت. از جمله سازمان جوانان جمعیت ، عهده هدار مسئولیت آموزش جوانان در جهت حس وظیفه شناسی و همکاری اجتماعی بوجود آمد. اقداماتی نیز جهت تاسیس چند واحد بیمارستانی و تشکیل ترابری جمعیت صورت گرفت.
هلال احمر در ایران
بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران در بهمن ماه ۱۳۵۷، دولت ایران در سال 1980 رسما به فدراسیون جهانی اعلام کرد که از این پس به جای نماد شیر و خورشید سرخ، همانند دیگر کشورهای اسلامی از "هلال احمر" استفاده خواهد کرد. فدراسیون جهانی صلیب سرخ و هلال احمر نیز اعلام کرد که استفاده از آرم "شیر و خورشید سرخ" به شکلی انحصاری در اختیار ایران است و اگر نظام سیاسی موجود، تمایلی به استفاده از این آرم ندارد، این حق ملغی نمی شود. بنا به اعلام این فدراسیون، دولت ایران در هر زمانی که بخواهد می تواند از نشان شیر و خورشید سرخ استفاده کند و تمامی کشورهای عضو فدراسیون باید به این آرم احترام بگذارند و این آرم، بار حقوقی کاملا برابر با صلیب سرخ و هلال احمر دارد.
صلیب سرخ جهانی به سبب کوششهای بی مانند در جنگها تا کنون چهار بار موفق به دریافت جایزه صلح نوبل شده است. (سالهای 1901 – 1917 – 1944 – 1963 ).
استمداد جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران برای کمک به مردم تحت محاصره فلسطین
وضعیت بحرانی کودکان و زنان بی دفاع و مظلوم فلسطین ……
ادامه محاصره غزه و حملات وحشیانه صهیونیستی ، وضعیت بحرانی کودکان و زنان بی دفاع و مظلوم فلسطین را هر روز تشدید می کند و امکان دسترسی به مایحتاج اولیه زندگی را برای آنها همچنان سخت و دشوار ساخته است.
جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران به عنوان نهاد بین المللی امداد رسان در کشور برای کمک به کاهش آلام و رنج های مردم مسلمان فلسطین از امت حزب الله و خداجو در سراسر کشور دعوت کرد تا با واریز کمک های نقدی به شماره حساب 99999 ریالی نزد بانک ملی شعبه مرکزی و شماره حساب 702070 ارزی نزد بانک ملی شعبه مرکزی در صواب این امر خدا پسندانه شریک باشند . علاوه بر این ، بیش از 3360پایگاه و صندوق جمع آوری کمک های مردمی از 14 لغایت 17 آذر در میادین اصلی و پر تردد و همچنین در مصلاهای نماز جمعه در سراسر کشور برای نمازگزاران عزیز بر پا شد.
ملت شریف و نوعدوست کشورمان که پیوسته آمادگی خود را برای شرکت در این صحنه ها اعلام داشته اند این بار نیز کمک های نقدی و جنسی خود را برای یاری مسلمانان در فلسطین به صندوق ها ریختند .
منابع
* سالنامه سلامت (تاریخ پزشکی ایران)، انتشارات تیمورزاده، ۱۳۸۷.
* وبگاه جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران
* ۸۰ سال روزنامه اطلاعات، چاپخانه ایرانچاپ، ۱۳۸۴، تهران.
19