در اینجا راههای پیشگیری از پوسیدگی دندان مطرح می گردد که هر یک مربوط به کنترل یا از بین بردن یک یا چند عامل ایجاد کننده پوسیدگی است. به عبارت دیگر با شکستن حلقه های چهار گانه عوامل ایجاد کننده پوسیدگی می توان از ایجاد و پیشرفت پوسیدگی جلوگیری کرد. در ادامه به طور کامل درباره هر یک از شیوه های پیشگیری بحث خواهد شد.
است. روش بهترین میکروبی پلاک برداشتن برای فیزیکی روشهای از استفاده که معتقدند همه امروزه ولی شد. می … و آنزیمها بیوتیکها، آنتی میکروبها حذف سابقاً>پلاک دندانی چیست؟
بسیاری از غذاهایی که شما می خورید، موجب می شوند که باکتریها در دهان شما اسید تولید کنند.این مجموعه (غذا+ باکتری+ محصولات تولیدی باکتری)پلاک دندانی نام دارد، که با چشم دیده نمی شود. نه تنها غذاهای شیرین مثل شکلات وشیرینی بلکه مواد نشاسته ای مثل نان، بیسکوئیت و غلات نیز باعث تولید اسید می شوند. اگر شما به دفعات تنقلات میل کنید، فعالیت اسیدی را در تمام روز خواهید داشت و پس از تعداد زیادی از این فعالیتهای اسیدی، دندان شما پوسیده خواهد شد.
پلاک دندانی باعث تحریک لثه ها، جدا شدن لثه از دندان و نهایتاً تخریب استخوان مجاور دندانها نیز می شود. در چنین حالتی ، دندانها لق شده و از دست می روند. بیماری لثه دلیل اصلی از دست دادن دندان دربالغین است.
هر چند شستشوی دهان با آب ظاهراً دندانها را تمیز می کند، ولی همانطور که گفته شد پلاک میکروبی ورقه چسبنده ای است که به سادگی پاک نمی شود. بنابراین شستشو با آب پلاک میکروبی را از روی سطح دندان برنمی دارد. پاک کردن پلاک میکروبی از دندان بوسیله مسواک صورت می گیرد.
است: زیر مشخصات دارای خوب مسواک>
1. مسواک باید رشته های نایلونی داشته باشد.
2. رشته های مسواک باید نرم و متوسط باشد. مسواک های زیر به لثه و دندانها آسیب می رساند.
3. اندازه سر مسواک باید متناسب با دهان فرد باشد و همچنین لازم است مسواک کودکان کوچکتر از بزرگسالان باشد. مسواک به طول دو سانتیمتر برای کودکان مناسب است.
4. مدتی که باید از یک مسواک استفاده شود، بستگی به میزان تمیزی، محکمی و فرم رشته های مسواک دارد. تا وقتی که رشته های مسواک تمیز، محکم و صاف است. می توان از آن استفاده کرد. اگر فردی طور مرتب و با دقت مسواک کند، معمولاً عمر مسواک او چهار تا شش ماه است. اگر مسواک پس از یک هفته فرسوده شود نشانه این است که فرد نادرست مسواک می زند.
ویژگیهای یک مسواک خوب چیست؟
مسواک بایستی نرم و از نظر اندازه کوچک باشد. مسواک های نرم نایلونی که انتهایموهای آن گرد و پخ شده ترجیح داده می شوند. دستجات الیاف مسواک باید در عرض در 4-3 ردیف و در طول در 12-10 ردیف قرار گرفته باشند.
چرا مسواک نرم توصیه می شود؟
عامل ایجاد کننده بیماریهای لثه و دندان، لایه بیرنگ و چسبنده ای است که شامل میکروبها در زمینه ای از بزاق و مواد غذایی بوده که به سطح دندان می چسبد و پلاک میکروبی نامیده می شود. پلاک با کشیدن ناخن بر روی دندان به زیر آن جمع شده و دیده می شود. هدف از مسواک زدن، تمیز کردن دندانها از باقیمانده مواد غذایی و برداشتن پلاک میکروبی بوده که با استفاده از مسواک نرم به این هدف می توان نائل گردید.
چرا نباید از مسواک زبر استفاده کرد؟
علیرغم تصور مردم جرم رسوب یافته بر دندانها، با عمل مسواک زدن برطرف نمی گردد و نیاز به کمک دندانپزشک و استفاده از وسایلی چون قلم و دستگاه جرم گیری دارد. استفاده از مسواک های زبر و خشن و یا خمیر دندانهای ساینده علاوه بر اینکه باعث تحلیل لثه شده، سبب ایجاد سائیدگی و خراشیدگیهایی بر روی دندانها شده و استعداد گیر پلاک میکروبی و همچنین ریسک ایجاد پوسیدگی را بالا می برد.
آیا مسواک برقی بر مسواک دستی ارجحیت دارد؟
خیر، هیچگونه تفاوتی از نظر تمیز کردن دندان با این دو روش وجود ندارد. کما اینکه نوع دستی قابلیت مانور بیشتری دارد.
زمان تعویض مسواک چه موقع است؟
به محض اینکه موهای مسواک شروع به سائیده شدن نمود، مسواک باید تعویض شود که این مدت معمولاً سه ماه است. اما این زمان بستگی تام به شدت و نحوه مسواک زدن فرد دارد.
< p از که می و دارای دهد. کاهش درصد 30 تا 15 مقدار به را دندانها پوسیدگی میزان فلوراید حاوی دندان خمیر افزایش برابر در مقاومت هستند ترکیبات برخی همچنین باشد، کننده طمع خوش خوشبو کننده، براق پاک شوینده، مواد>استفاده از نمک خشک، جوش شیرین، و سایر پودرها برای مسواک کردن صحیح نیست و باعث ساییدگی مینا و خراشیدن لثه می شود . استفاده از آب نمک رقیق (نصف قاشق چایخوری در یک لیوان آب جوشیده سرد شده ) مفید می باشد، ولی نمی تواند جایگزین مسواک و خمیردندان شود.
آیا از خمیر دندانها، به اندازه ای که تمام موهای مسواک را بپوشاند باید استفاده نمود؟
خیر، لازم نیست به مقداری که در فیلم ها و آگهی های تبلیغاتی دیده می شود،از خمیر دندان استفاده کرد. استفاده از مقدار کمی خمیر دندان کافی است چون در عمل تمیز نمودن دندانها، نقش موثر و مهم را خود مسواک بر عهده دارد.
ترکیب خمیر دندانها چیست؟
اکثر خمیر دندانها از مواد زیر تشکیل شده اند:
– دترژانها به عنوان شوینده و کف کننده
– مواد خوشبو کننده و طعم دهنده
– مقدار کمی مواد ساینده
– مواد مرطوب کننده(غالباً گلیسیرین)
– فلوراید بعضی از خمیر دندانها با اهداف درمانی ساخته شده و ممکن است حاوی مواد داروئی خاصی باشند.
از چه خمیر دندانی بهتر است استفاده شود؟
اکثریت بیماران دندانپزشکی و مردم بر این تصورند که خمیر دندانهای خارجی بهترند، که به چند دلیل جای تردید دارد: اکثر این خمیر دندانها به طرق قاچاق وارد شده و از منشاء ساخت، ترکیب و تاریخ تولید، شرایط نگهداری و حمل و نقل آنها اطلاع دقیقی در دسترس نیست همچنین قیمت آنها بسیار گرانتر بوده و بسیاری از آنها نیز ممکن است تقلبی باشند. علاوه بر این همانطوری که قبلاً گفته شد، عمل مسواک زدن از خمیر دندان مهمتر است. توصیه می گردد از خمیر دندانهای استاندارد ساخت داخل استفاده شود.
آیا خمیر دندان را باید مرتب عوض کرد؟
جواب این سوال به سلیقه و ذائقه افراد بستگی دارد. معمولاً استفاده از یک نوع صابون، عطر، غذا، خمیر دندان و … انسان را خسته و بی میل می کند. تنوع در استفاده از خمیر دندان انگیزه ای برای تداوم عمل مسواک زدن می شود.
< A>
1. مسواک را آب سرد خیس کنید . سپس با تکان دادن ، آب اضافی آن را بگیرید و به اندازه یک نخود خمیردندان روی آن قرار دهید.
استفاده از خمیر دندان زیاد باعث ایجاد کف زیاد در دهان شده و در نتیجه فرد قبل از اینکه دندانها را کاملا مسواک کند، مجبور به شستن دهان می شود. برای اینکه خمیردندان در تماس با همه دندانها قرار گیرد، خمیر دندان را به داخل موهای مسواک فشار دهید.
2. موهای مسواک را به طور مایل (با زاویه 45 درجه) روی سطح خارجی دندانها قرار دهید. به طوری که نصف موهای مسواک روی لثه قرار گیرد. به این ترتیب موهای وسط مسواک روی طوق دندانها قرار می گیرد. در هر بار سعی کنید مسواک روی دو دندان رابه طور کامل بپوشاند.
3. مسواک را از روی طوق دندان 10 تا 15 بار به سمت سطح جونده بکشید.
4. این کار را برای سطح خارجی تمام دندانهای آن فک انجام دهید.
5. کارهایی را که در ردیفهای 2 و 3 گفته شد، در سطح های زبانی (داخلی) دندانهای آن فک هم انجام دهید.
6. برای سطح داخلی دندانهای جلو مسواک را به صورت عمودی بر روی دندانها قرار دهید و با حرکات بالا و پائین این سطح را تمیز کنید.
7. بعد از اینکه سطح داخلی و خارجی دندانها را مسواک کردید، سطح جونده دندانها را مسواک کنید. برای این کار مسواک را بر روی سطح جونده دندانها کمی فشار دهید تا موهای مسواک به خوبی به داخل شیارهای سطح جونده وارد شود. بعد چند بار، مسواک را به جلو وعقب بکشید تا سطح جونده به خوبی تمیز شود.
8. تمامی اعمالی که گفته شد، در فک دیگر نیز تکرار کنید تا تمام دندانهای آن فک نیز با استفاده از مسواک تمیز گردد.
9. چون خرده های مواد غذایی و میکروبها روی سطح زبان جمع می شود بهتر است روی زبان را هم با مسواک تمیز کنید. برای این کار مسواک را در عقب زبان قرار دهید و به طرف جلو بکشید. این کار را چند بار انجام دهید. تمیز کردن زبان نقش مهمی در از بین بردن بوی بد دهان دارد.
10. پس از مسواک کردن دندانها و زبان، دهان را چند بار با آب بشوئید. ماساژ دادن لثه ها با انگشت پس از مسواک کردن مفید می باشد.
11. وقتی مسواک کردن دندانها تمام شد مسواک را خوب با آب بشویید و در جایی دور از آلودگی نگهداری کنید.
توجه داشته باشید که هیچ وقت مسواک خیس را در جعبه سربسته نگذارید، چون مرطوب ماندن مسواک باعث رشد میکروب ها روی آن می شود.
آیا همه افراد باید با یک روش دندانها را مسواک بزنند؟
روشهای متعددی برای مسواک زدن وجود دارند. دندانپزشکان برای اطفال و بیماران معلول جسمی و ذهنی روشهای خاصی را توصیه می کنند. در مورد اشخاص بالغ نیز روشهای متعددی برای مسواک زدن وجود دارد.ولی روش را که متخصصین لثه بیشتر توصیه می کنند روش Bass می باشد که مسواک بطور مایل تقریباً با زاویه 45 درجه نسبت به محور طولی دندانها در ناحیه اتصال لثه به دندان قرار میگیرد، بطوریکه احساس شود قسمتی از موهای مسواک به داخل شیار لثه ای فرو رفته است. سپس در همین حالت، حرکات لرزشی کم دامنه ای در جهت جلو عقب (حداقل 10 بار در هرناحیه) انجام می شود. مزیت این روش آن است که علاوه بر لبه لثه و سطح دندان حتی الامکان داخل شیار مابین لبه لثه و دندان که پناهگاه خوبی برای میکروبهاست، نیز تمیز می گردد. بهتر است پس از این نحوه مسواک زدن، چند بار نیز مسواک از روی لثه به طرف لبه دندان بصورت چرخشی و جاروئی کشیده شود. برای تمیز کردن سطح پشتی دندانهای قدامی و دندانهای عقل می توان از روبرو مسواک را داخل دهان برده و مسواک نمود.
راهکارهایی برای افراد با ناتوانی اندام که در گرفتن مسواک مشکل دارند:
1) از یک نوار الاستیک برای گرفتن مسواک با دست استفاده کنید.
2) دسته مسواک را با اسفنج، توپ لاستیکی یا دسته دوچرخه ضخیم نمائید.
3) طول دسته مسواک را با یک تکه چوب یا پلاستیک مثلاً یک خط کش یا یک چوب زبانی افزایش دهید.
4) نخ دندان را به شکل حلقه درآورید تا راحت تر در دست گرفته شود.
5) از مسواک های الکتریکی یا نگهدارنده های نخ دندان که بطور تجاری در دسترس می باشند، استفاده نمائید.
< p برای از همه می و مسواک را دندانها کنید. صبحانه بعد یا قبل صبح خواب شب دوبار، حداقل شود توصیه نیست، عملی کار این چون البته کرد. غذا، وعده هر است بهتر>نکته مهمی که وجود دارد این است که در مسواک کردن باید پلاک میکروبی را از روی دندانها برداشت، در حالی که بسیاری از مردم در هنگام مسواک کردن فقط به حذف خرده های غذایی از روی دندانها فکر می کنند. در واقع خرده های باقی مانده غذا معمولاً با حرکت لب، زبان، گونه و جریان بزاق از روی دندانها پاک و شسته می شوند.
مطلب دیگری که حائز اهمیت می باشد، این است که وقتی سطوح دندانی پاک و براق می شوند امکان چسبیدن میکروب ها به آنها کمتر خواهد شد بنابراین اگر شخص حتی یک بار در شبانه روز با دقت و حوصله تمام سطوح دندانهایش را مسواک کند کافی خواهد بود.
این نکته بخصوص در مورد کودکان اهمیت دارد. بسیاری از پدر و مادرها کودک خود را در ساعات پایانی شب که کودک خسته و خواب آلوده است، مجبور به مسواک کردن می کنند. در حالی که اگر در هر ساعتی از شبانه روز ، که کودک آمادگی و نشاط لازم برای مسواک زدن را دارد، این کار صورت بگیرد علاوه بر تمیز شدن دندانها در ایجاد فرهنگ بهداشتی مناسب هم اثر خواهد داشت.
< p پلاک از استفاده که می حذف مسواک را دندان شود کار این البته کرد. میروبی توان کشیده نوزاد دندانهای روی مرطوبی پارچه با بلکه شود. نمی انجام ، کرد شروع باید اولین رویش ابتدای همان کودک کردن ز>از سن دو و نیم سالگی، که تقریباً همه دندانهای کودک رویش یافته است، باید مسواک کردن دندانهای کودک را شروع کرد. این کار باید توسط پدر و مادر انجام گیرد و تا 5-4 سالگی که کودک خود قادر به مسواک کردن نباشد لازم است پدر و مادر دندانهای او را تمیز کنند و سپس بر مسواک زدن کودکان نظارت کنند.
< P>
برای از استفاده که ولی می و تا را فلوراید حاوی دندان خمیر در یا توصیه است بهتر دندانهای شود. کودک کند، خارج دهان بتواند زمانی گردد. بدون نشود عادت، رفع دهند، قورت کودکانی مفید کودکان>
در تهیه خمیر دندان کودکان باید دقت کرد. خمیر دندانهای مخصوص کودکان اگر مواد قندی بیشتری داشته باشد برای دندانها مضر بوده و بهتر است استفاده نشود.
قبل یا بعد از مسواک کردن دندانها، باید با استفاده از نخ دندان سطوح بین دندانی را تمیز کرد. برای استفاده از نخ دندان باید :
1. قبل از استفاده از نخ، دستها را با آب و صابون خوب بشویید.
2. حدود 30 سانتی متر از نخ دندان را ببرید.
3. دو طرف نخی را که بریده اید، در هر دو دست، به دور انگشت وسط بپیچید .
4. سه انگشت آخر را ببندید و دو دست را از هم دور کنید تا نخ محکم کشیده شود. به این ترتیب انگشت نشانه و شست هر دست آزاد می ماند.
5. قطعه ای از نخ به طول 2 سانتی متر را مطابق شکل، بین انگشتان شست و اشاره هر دست نگاه دارید.
6. نخ را باحرکتی شبیه اره کشیدن به آرامی به فضای بین دندانها وارد کنید. مواظب باشید نخ لثه را زخم نکند.
1/6 _ برای وارد کردن نخ بین دندانهای فک پایین از دو انگشت اشاره استفاده کنید.
2/6 _ برای وارد کردن نخ بین دندانهای فک بالا از دو انگشت شست یا انگشت شست و اشاره استفاده کنید.
اگر استفاده از مسواک و نخ دندان باعث درد و خونریزی از لثه ها شود، نباید آن را ترک کرد. در اکثر مواقع با ادامه این کار و سالم شدن لثه، درد و خونریزی هم از بین می رود . اگر درد و خونریزی پس از یک هفته از بین نرود. لازم است به دندانپزشک مراجعه شود.
توصیه های مهم:
1 – فاصله انگشتانی که برای کنترل نخ در حین پاک کردن سطوح بین دندانی بکار می روند از یکدیگر نباید بیشتر از 2 سانتی متر باشد.
2 – نخ را به آرامی و با حرکتی اره مانند و بدون فشار از بین دندانها عبور دهید و سپس آن را با کمک هر دو انگشت بکار گرفته شده به مدت چند بار (متوسط 6 بار) در جهت بالا و پایین در یک طرف دندان و در تماس با دندان حرکت دهید. این عمل را برای دندان کناری نیز انجام دهید.
3 – نخ را تا مدخل شیار لثه ای (شیار موجود بین دندان و لبه لثه) برده، ولی نباید داخل لثه فرو برده و باعث زخمی شدن آن شوید.
4 – سعی کنید به هنگام تمیز نمودن، نخ تمام سطوح جانبی دندان را در برگیرد.
5 – وقتی نخ ریش و یا کثیف شد با چرخاندن و انتقال مقداری از آن به دور انگشت وسط یک دست توام با آزاد کردن قسمت مساوی از آن که به دور انگشت وسط دست دیگر پیچیده شده است ، می توانید از قسمت تازه نخ استفاده کنید.
6 – بهتر است بعد از هر وعده غذا، پس از مسواک کردن از نخ دندان استفاده شود.