تحقیق در مورد شومینه

تاریخچه
نمونه ای از هنر سنتی مردم خانیک ساخت شومینه با استفاده از گچ و گل است که در درون دیوار خانه ها تعبیه شده و برای گرم کردن و روشنایی از آن استفاده می کردند . و سوخت آن هم هیزم بوده است. شومینه مذکور در بافت قدیمی روستا قرار دارد که درون دیوار خشت و گلی اتاق نشیمن تعبیه شده است و نمای بیرونی آن گچ بری شده است و ساخت آن به حدود یک قرن قبل برمی گردد.

شومینه:
شومینه یک واژه خارجی است . با اینکه در کشورما در قدیم انواع شومینه مخصوصاً نوع چوبی آن زیاد استفاده می شده ما واژه خاصی برای آن سراغ نداریم و از همین لغت خارجی استفاده می کنیم . شومینه به معنای دودکش است و منظور از آن فضای اجاقی است که بسیار به کار برده می شود. امروزه نوع هیزمی و گازی آن در خانه های لوکس و در اتاقهای نشیمن بسیار مورد استفاده قرار می گیرد . مصالح عمده شومینه آجر ، خاک و سیمان نسوز است . آجرهای نسوز در اشکال مختلف تولید می شوندکه به فرم این وسیله بسیار کمک می کنند .
ساختار شومینه :
معمولاً شومینه دارای منقل و کوره است . این منقل با توجه به سوخت هیزمی یا گازی شومینه متفاوت است . معمولاً در ورودی کوره وسیله ای به نام دمپر اضافه می کنند که باعث می شود گرمای زیادی از فضا خارج نشود و این فلز در فصل هایی از سال که از شومینه استفاده نمی شود بوسیله زنجیری ، مسیر دودکش را می بندد تا از انتقال باد به این قسمت جلوگیری شود.
کلیات شومینه(پیش بخاری):
پیش بخاری یکی از قدیمی ترین وسیله برای ایجاد گرما محسوب می گردد که تاریخچه آن از زمان پیدایش بشر و غار نشینی با سوزاندن تنه درختان شروع و تا امروز نوع تکامل یافته آن در کشورهای اروپایی کامین ( KAMIN ) و در ایران شومینه مصطلح نامیده می شود ، در اصل ( CHEMINEE ) یک لغت فرانسوی می باشد .
متاسفانه شومینه در ایران بدون توجه به معماری و عملکرد صحیح آن مورد استفاده قرار گرفته و تنها ظاهر آن مورد توجه بوده و در اکثر منازل به عنوان دکوراسیون فضاها جلب توجه می نماید.
معمولاً افراد ، در طراحی دکور خانه ابتدا به شکل اتاق نگاه می کنند و بیشتر به دنبال ایجاد یک نقطه ی کانونی در اتاق هستند . یعنی فضایی را برای استراحت و گپ زدن فراهم می کنند و کنار آن فضای زیبا و به خصوص را برای یک یا دو نفر تهیه می بینند.
انتخاب لوازم و مبلمان اتاق و نوع چیدمان آن ها به شکل اتاق ، تعامل اجتماعی ، نقطه ی کانونی اتاق و میزان تردد در آن اتاق بستگی دارد . سعی کنید بهترین نقطه ی کانونی اتاق را انتخاب کنید . لزومی ندارد که کانون اتاق ، فقط در مرکز یا مکان های متقارن اتاق باشد . حتی نقطه ی کانونی یک اتاق می تواند یک تابلوی نقاشی متصل به دیوار باشد که چشم ها را بیشتر از هر جای دیگر اتاق به خود جلب کند . در هر صورت نقطه کانونی یک اتاق باید جایی باشد که در واقع یک نقطه ی پایه ی اتاق هم به حساب بیاید .
نقطه ی کانونی اتاق می تواند محلی نامتقارن باشد چرا که مکان های نامتقارن کمتر کلیشه ای و قابل پیش بینی هستند و پویایی بیشتری به یک فضا می دهند . به علاوه دورنما و منظره ی آن نقطه ی کانونی از داخل یا بیرون اتاق بسیار مهم است .به هنگام طراحی دکور یک اتاق و انتخاب نقطه ی کانونی ، منظره و دورنمای آن اتاق بسیار مهم است . البته شما همیشه مجبور نیستید که مبلمان و دیگر اثاثیه ی منزل را به دور نقطه ی کانونی بچینید ، چرا که در هر صورت نقطه ی کانونی و جذب کننده ی اتاق در سر جای خود وجود دارد و لازم نیست که چیدمان اتاق به گونه ای باشد که شما را فوراً به خود جذب کند و یا مجبور باشید که به آن خیره شوید .
گاهی برخی افراد و طراحان ترجیح می دهند که برخی لوازم و مبلمان اتاق را در نزدیکی و اطراف نقطه ی کانونی اتاق بچینید ، مثلاً نقطه کانونی یک اتاق می تواند شومینه ی اتاق باشد و شما می توانید این ترتیب اتاق را دو قسمت کنید و مقداری از لوازم و مبلمان ها را در اطراف نقطه ی کانونی و مابقی را در گوشه ی دیگر اتاق بچینید و بدین ترتیب نوعی انعطاف پذیری و تنوع هم دراتاق ایجاد کنند.
سالهای متوالی شومینه ها در رده یکی از بهترین وسایل خانه برای دکوراسیون و تزئین توسط صاحبخانه ها مورد توجه قرار گرفته است، شعله های رمانتیک و آرامش بخشی که با ایجاد سایه روشن ها بر روی دیوارهای اطراف آن فضای تاثیر گذاری خواهد داشت که در آن آرامش شبانه به همراه یک موسیقی ملایمی که خود می تواند با رقص شعله های آتش موزون باشد، تمام خستگی کار روزانه شما را بدر می آورد. شعله های جذاب آتش آن می تواند در شب خود منبع نوری باشد برای مصاحبت شما با دیگر اعضای خانواده حتی هنگام صرف شام. این ارمغانی است که شومینه برای شما به همراه می آورد که نه تنها جاذبه فردی خواهد داشت بلکه ارزش خاصی به خانه می دهد.
شومینه های چوب سوز از لحاظ انرژی خیلی راندمان ندارند. می توانید یک لایی به آنها اضافه کنید و هوا یا گاز را از طریق دودکش تخلیه کنید. اینها می توانند گاز، چوب یا گلوله های چوبی را بسوزانند و در شیشه ای عایق دارند که از خروج هوای گرم از دودکش جلوگیری به عمل می آورند.
دو شومینه را می توان به صورتی طراحی کرد که یک شومینه به حساب آیند ولی به دو طرف باز باشند. این بهترین انتخاب برای خانواده هایی می باشد که تمایل دارند یک جهت آن به سمت آشپزخانه باشد. یا یک طرف آن به سوی اتاق باشد.

یک زیرزمین خنک را به وسیله آتش گرم کنید. یک شومینه یا بخاری گازی پیش ساخته، پر بازده ترین انتخاب می باشد و نیازی به دودکش ندارد. یک لوله برای آزاد سازی دود نصب نمایید، البته برای سیم کشی هواکش یا لوله کشی از یک فرد ماهر کمک بگیرید.
با یک شومینه یا بخاری دیواری می توانید در فصل سرما هم بیرون استراحت کنید. اگر در یک آب و هوای سردتر زندگی می کنید، یک بخاری در پاسیو پوشیده شده یا دالان قرار دهید. البته اگر از یک شومینه چوب سوز استفاده می کنید، باید یک هواکش هم نصب کنید.

شومینه های سرد
در خانه همه ما لوازمی وجود دارند که اگرچه کاربردی هستند ولی برای استفاده از آنها ممکن است محدودیت هایی وجود داشته باشد. در واقع به طور کلی لوازم کاربردی در فضای خانه به دو گروه اصلی تقسیم می شوند: یک گروه لوازمی هستند که کاربرد آنها مقطعی نبوده و همیشه و در هر موقعیتی می توان از آنها استفاده کرد مانند مبلمان، تلویزیون، یخچال و فریزر، اجاق گاز و مواردی مانند اینها. گروه دیگر لوازمی هستند که کاربرد آنها خلاف مورد قبلی دوره ای و موقتی بوده و به عوامل مختلفی همچون شرایط آب و هوایی، فصل و غیره بستگی دارند که مهم ترین و بارزترین این لوازم، سیستم های گرمایشی و سرمایشی هستند… حال موضوع اینجا است که این قبیل وسایل نیز به دو دسته تقسیم می شوند: ۱ لوازمی که پس از پایان زمان مصرف آنها امکان جابه جایی و حذف موقتی شان از میان دیگر لوازم کاربردی خانه وجود دارد مانند بخاری های گازی و برقی، پنکه، کولرهای دستی و غیره ۲ لوازمی که به جهت شرایط و ساختار ثابت شان جزء اجزا ساختمان به حساب آمده و تغییر مکان آنها حتی برای مدت زمان کوتاهی نیز امکان پذیر نیست. مگر آنکه تصمیم بگیرید آن عنصر ثابت کاربردی را به طور کلی حذف کرده و یا به مکان دیگری انتقال دهید. مانند رادیاتورها، کولرهای آبی و گازی توکار و همچنین شومینه ها که در اینجا موضوع همین عنصر کاربردی و دکوراسیونی مقطعی است. در اغلب خانه هایی که در فصول سرد سال از این سیستم به عنوان یکی از مهم ترین منابع گرمازای محیط استفاده می شود، چیدمان مبلمان موجود نیز تحت تاثیر قرار می گیرد. به این معنا که از آنجا که در هر چیدمان یک سویه، معمولا مرکز توجهی وجود داشته و در فصول سرد سال نیز شومینه این نقش را در خانه برعهده دارد. لذا مبلمان با هدف حداکثر بهره گیری از گرمای حاصله و با حفظ نکات ایمنی و دکوراسیونی در نزدیک ترین فاصله با شومینه چیده می شود. به این ترتیب به هنگام نشستن بر روی مبلمان، از نمای زیبای شعله های آتش نیز می توان بهره برد. حال آنکه همین مرکز توجه در شش ماه اول سال ارزش قبلی را نداشته و معمولا حداکثر کاربرد، استفاده از سطح روی طاقچه آن به عنوان کنسولی برای شمعدان، قاب عکس، آئینه و لوازم تزئینی دیگر است. همچنین در صورت امکان برای انجام تغییرات چیدمانی، حتی ممکن است نمای شومینه با مبلمان چیده شده در مقابل آن، پوشیده شود در حالی که شما می توانید در ضمن ایجاد تنوع چیدمانی در محیط، این عنصر کاربردی و دکوراسیونی را حتی با وجود خاموش بودن شعله های آتش به مرکز توجه صرفا دکوراسیونی تبدیل کنید. در چنین شرایطی به جای آنکه شومینه و فضای داخل آن به همان فرم و بدون استفاده در گوشه ای از محیط باقی بماند، از فضای داخل و همچنین اطراف آن برای کاربردهای دیگر استفاده کنید. البته از آنجا که شومینه ها به دو صورت هیزمی و گازسوز گرما تولید می کنند، فقط داخل کوره نوع هیزمی را می توان خالی کرد زیرا در نوع گازسوز، در داخل کوره، مشعل، منقل و هیزم های سفالی وجود دارند که تنها امکان برداشتن هیزم های تزئینی وجود دارد. پس تزئینات می بایست با حفظ این اجزا و در ترکیب بندی با آنها صورت گیرد: شومینه های روشن: شما می توانید با به کار بردن شمع های متعدد برای روشن کردن فضای داخل کوره از این شومینه های خاموش در گرمای تابستان نیز بهره بگیرید. برای این منظور می توانید تعدادی شمع های استوانه ای کوتاه و بلند را به صورت تکی و یا در داخل شمعدان های مجزا داخل شومینه و روی منقل قرار داده و یا آنکه از یک شمعدان ترکیبی بزرگ که حاوی چندین شمعدان کوچک است، بهره گیرید. چنین ترکیب زیبایی را از جنس فرفورژه انتخاب کنید تا با منقل ها و گاردهای رایج همخوانی بیشتری داشته باشد. راهکار دیگر پرکردن کف فضای داخل کوره در صورت هیزمی بودن با سنگریزه های بزرگ و کوچک رودخانه ای و همچنین انواع صدف ها است. سپس تعدادی شمع وارمر و در صورت دلخواه شمع های استوانه ای کوتاه تهیه کرده و به صورت تلفیقی آنها را در کنار هم و بر روی این سنگریزه ها جای دهید. نکته: در صورتی که قصد دارید شومینه ای نورانی داشته باشید ولی شرایط منقل و فضای داخل آن این امکان را فراهم نمی کنند، کافی است دیوارکی با کاربرد همزمان شمعدان تهیه کرده و آن را در نقش حفاظ شومینه در مقابل دهانه کوره قرار دهید. اگر حفاظ شومینه شما خود حالت دیوارک دارد، شما می توانید با انتخاب شمعدان ها و حتی گلدان های آویز فلزی، آنها را بر روی حفاظ بیاویزید. البته برای این منظور روش های بسیاری وجود دارد که با توجه به شرایط شومینه و به کارگیری کمی سلیقه و ابتکار به راحتی قابل اجرا هستند. گلخانه های شومینه ای: اگر برای چیدمان تعدادی از گیاهان سبز، گوشه ای از فضای خانه را اختصاص داده اید، در صورت واقع شدن شومینه در موقعیتی مناسب به لحاظ نورگیری، می توانید تغییری برای جای گلدان ها ایجاد کرده و آنها را به داخل شومینه و فضای اطراف آن منتقل کنید. به این ترتیب شومینه به گلخانه ای سبز تبدیل شده و شما می توانید از انرژی حاصل از گل ها و گیاهان زیبا روح خود را گرما بخشید. البته به جای گل ها و گیاهان طبیعی از انواع مصنوعی و یا خشک شده نیز می توان استفاده کرد به این ترتیب که ظرف و یا سبدی را با گل های مصنوعی و یا خشک و با توجه به فضای داخل کوره و همچنین ساختار شومینه تزئین کرده و در داخل کوره و یا بر روی طاقچه آن قرار دهید
شومینه ساز
شومینه ساز کسی است که بتواند از عهده اندازه گیری ، نقشه خوانی ، نصب قرنیز ، ساخت کف و کوره شومینه ، اجرای ستونها وطاق روی شومینه و نصب دودکش ، پرداخت کاری و تزیین های شومینه و نصب مشعل و راه اندازی آن و براق نمودن آجرنمای شومینه برآید.
نمونه وظایف
توانایی نصب قرنیز
آشنایی با ابزار کار
آشنایی با سنگ فرز
شناسایی اصول کار با دستگاه فرز دستی
آشنایی با سنگ سمباده نرم
آشنایی با تعویض سنگ
شناسایی اصول کار با سنگ سمباده نرم
آشنایی با شن و ماسه و سیمان
شناسایی اصول ساخت ملات سیمان
شناسایی اصول نصب قرنیز
آشنایی با وسایل اندازه گیری
آشنایی با روشهای اندازه گیری و اندازه گذاری
شناسایی اصول اندازه گیری و اندازه گذاری روی قطعه کار
توانایی نقشه خوانی
آشنایی با نقشه و انواع آن
آشنایی با پرسپکتیو
آشنایی با سه نما
آشنایی با محاسبات ریاضی
شناسایی اصول نقشه خوانی ساختمان
توانایی پیشگیری از حوادث
آشنایی با وسایل ایمنی و حفاظتی فردی در کارگاه
آشنایی با مقررات ایمنی و حفاظتی عمومی و کارگاه
آشنایی با وسایل آتش خاموش کن
شناسایی اصول پیشگیری از حوادث و رعایت نکات ایمنی
توانایی اندازه گیری و اندازه گذاری
آشنایی با متر انواع و اجزاء آن
توانایی پیشگیری از حوادث
توانایی اندازه گیری و اندازه گذاری
توانایی نقشه خوانی
توانایی نصب قرنیز
توانایی ساخت کف و کوره شومینه
توانایی اجرای ستونها و طاق روی شومینه و نصب دودکش
توانایی پرداخت کاری و تزیین نمای شومینه
توانایی نصب مشعل و راه اندازی آن
توانایی برق نمودن آجرنمای شومینه

ابزار و وسایل
قرنیز
سنگ قرنیز
سنگ سمباده
ماسه
سیمان
ابزار و وسایل مورد نیاز کار
نقشه کار
وسایل آتش خاموش کنی
وسایل اندازه گیری (متر- خط کش- گونیا و بند)

شرایط ارتقاء شغل
ارتقاء شغل شومینه ساز به سابقه کار، تجربه فراوان، خلق شومینه های محکم و زیبا بستگی دارد و حقوق و مزایای شومینه ساز بسته به محل کار، نوع کار و تعداد آن می باشد.

ویژگی های شخصیتی
شومینه سازی در کشور ما سابقه طولانی ندارد ولی با سرعت ساختمان سازی و تغییراتی که در رویه زندگی مردم ایجاد شد به سرعت رشد یافت. شومینه سازی تلفیقی از معماری یا بهتر بگوییم کار با مصالح و هنر است ابزار و وسایلی که شومینه ساز با آن سروکار دارد همانند شن و ماسه و سیمان و سنگ یک بنا نیز با آن سرو کار دارد بالاخره شومینه نیز بخشی از منزل است و طبیعتاً جنس آن نیز همانند اجناس منزل است. یک شومینه ساز باید فضای هندسی ذهن خودش را در طراحی شومینه به خوبی بکار بگیرد و دقت کافی را در کار داشته باشد. طبیعی است که سلامت جسمانی و قوت دستان شومینه ساز بسیار مهم است.

منابع :

http://fa.wikipedia.org/wiki

http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%d8%b4%d9%88%d9%85%db%8c%d9%86%d9%87+%d8%b3%d8%a7%d8%b2&SSOReturnPage=Check&Rand=0

http://www.gtalk.ir/t20934/

http://www.bushehrgas.com/index.php/-51/42–/103