بررسی سبک های هنری عصر رنسانس نقاشی و پیکرتراشی

موضوع تحقیق :
بررسی عصر رنسانس(نقاشی وپیکرتراشی)
پژوهشگر :
استاد راهنما :
سال تحصیلی : 98-97

فهرست:
مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………………………. 6
ایتالیا در عصر رنسانس ……………………………………………………………………………………………………………… 7
رنسانس …………………………………………………………………………………………………………………………………….8
ریشه های رنسانس …………………………………………………………………………………………………………………… 9
انسانگرایی و فرهنگ …………………………………………………………………………………………………………………10
عوامل ظهور و گسترش انسانگرایی …………………………………………………………………………………………… 12
نقاشی و پیکرتراشی ………………………………………………………………………………………………………………….13
تحولات هنری و تفاوت با قرون وسطی ……………………………………………………………………………………….14
هنر واقع گرایانه ………………………………………………………………………………………………………………………..17
نمودارسیر تاریخی هنر نقاشی……………………………………………………………………………………………………18
رنسانس آغازین و ویژگیهای نقاشی ……………………………………………………………………………………………18
جیوتو دی بوندونه …………………………………………………………………………………………………………………….20
روش فرسکو ،تمپرا……………………………………………………………………………………………………………………22
ماساکیو …………………………………………………………………………………………………………………………………..23
دلا فرانچسکا ……………………………………………………………………………………………………………………………25

فهرست:
ساندرو بوتیچلی ……………………………………………………………………………………………………………………….27
رنسانس در شمال اروپا…………………………………………………………………………………………………………….. 27
پیدایش رنگ روغن ………………………………………………………………………………………………………………… 28
رنگ روغن و ویژگیهای آن…………………………………………………………………………………………………………29
رنسانس پیشرفته………………………………………………………………………………………………………………………30
لئوناردو داوینچی ……………………………………………………………………………………………………………………..32
میکل آنژ………………………………………………………………………………………………………………………………….36
رافائل……………………………………………………………………………………………………………………………………….39
مکتب کلاسی سیسم…………………………………………………………………………………………………………………40
هنرمندان کلاسی سیسم …………………………………………………………………………………………………………..41
ویژگیهای سبک کلاسیک …………………………………………………………………………………………………………42
مکتب منریسم …………………………………………………………………………………………………………………………43
سبک باروک ……………………………………………………………………………………………………………………………44
ویژگیهای سبک باروک …………………………………………………………………………………………………………….45
هنرمندان سبک باروک …………………………………………………………………………………………………………….46

فهرست:
سبک روکوکو …………………………………………………………………………………………………………………………..47
هنرمندان سبک روکوکو……………………………………………………………………………………………………………48
سبک نئوکلاسی سیسم …………………………………………………………………………………………………………… 50
هنرمندان سبک نئوکلاسی سیسم ……………………………………………………………………………………… 51
سبک رمانتیسم ……………………………………………………………………………………………………………………….52
هنرمندان سبک رومانتیسم ……………………………………………………………………………………………………..53
نتیجه گیری …………………………………………………………………………………………………………………………….54
منابع و ماخذ ……………………………………………………………………………………………………………………………55

مقدمه:
از اواخر قرن سیزدهم میلادی بر اساس رشد اقتصادی ، توسعه شهرها و تغییراتی که بر اساس مناسبات اجتماعی – سیاسی – فرهنگی در اروپا به وقوع پیوست زمینه تحولاتی عمده در هنر فراهم گردید. در آغاز قرن چهاردهم میلادی، عصر میانی یا قرون وسطی که از زمان سقوط روم حدود هزار سال طول کشیده بود، رو به پایان بود و رنسانس، یکی از بزرگ ترین جنبش های فرهنگی تاریخ، به تدریج جایگزینش می شد. رنسانس ازابتدای قرن چهاردهم در ایتالیا آغاز شد و در عرض سه قرن در سراسر اروپا انتشار یافت. به ندرت در دوره ای چنین کوتاه از نظر تاریخی، رخدادهای متعددی به وقوع می پیوندد، حال آن که این قرنها سرشار از تغییرات اساسی و فعالیت های بزرگ است. جهان امروزی زاییده همین فعالیت هاست، زیرا رنسانس پایه های اقتصادی، سیاسی، هنری و علمی تمدن های کنونی غرب را بنا نهاد.

ایتالیا در عصر رنسانس

رنسانس:
رنسانس در لغت به معنای تولد دوباره(نوزایش، نوزایی) و در اصطلاح به مفهوم احیای آگاهانه سنتهای ادبی وهنری یونان و روم باستان بر پایه بزرگداشت مقام انسان است .در نتیجه توجه هنر رنسانس بیش از پیش بر جنبه های مادی و آرمانهای طبیعت استوار است . (میرزائی مهرو جهانی،علی اصغر وحمیدرضا،1394، ص 118 ) .

.(آ.کوریک،جیمز،1945، ص 10).
ریشه های رنسانس:
رنسانس
قرون وسطی و دوران بی توجهی
دوران یونان و روم باستان
زندگی دوباره با نوزایی فرهنگ یونان و روم باستان
تنها در این دوران چنین موفقیتهای بزرگی شکل گرفته است
نشات گیری نام رنسانس به معنای نوزایی

انسانگرایی و فرهنگ :

مطالعه ی آثار کلاسیک در دوران رنسانس، دانش نو نامیده می شد، در آن زمان ضمن احیای علاقه به نوشته های کلاسیک، به ارزش فردی نیز توجه شد. این گرایش انسانگرایی نام گرفت، زیرا طرفداران آن به جای موضوعات روحانی و الهی بیش از هر چیز مسائل انسانی را در نظر گرفتند. انسانگرایی نیز مثل خود رنسانس از ایتالیا ظهور کرد. (آ.کوریک،جیمز،1382، ص13-14).

انسانگرایان
تاکید و تمرکز بر نوع بشر
عدم انکار خداوند

عوامل ظهور و گسترش انسانگرایی در عصر رنسانس :

نقاشی و پیکر تراشی
دوره رنسانس یکی از با اهمیت ترین دورانهای پیشرفت هنری بود .رنسانس دوره تجربیات و اکتشافات هنری بود که توسط لئوناردو داوینچی ، میکل آنژ ، رافائل و نقاشان و پیکر تراشان مشهور دیگر رهبری میشد .میراث این هنرمندان بصورت مجموعه ای از آثار ایشان به جای مانده است که احتمالا در دنیای امروزی آشکارترین نشانه های دوران رنسانس هستند . ( آ.کوریک،جیمز،1382، ص 13).

تحولات هنری و تفاوت با قرون وسطی:
(آکوریک ، جیمز ،1382 ، ص 75)
هنر رنسانس
هنر قرون وسطی
علاقه به دین
توجه کمتر به موضوعات مذهبی
عمدتا پرتره مسیح و قدیسین
علاقه به پرتره افراد زنده ،مناظر ، صحنه های زندگی روزمره

همانطور که گفته شد در دوره رنسانس هنر کمتر مذهبی بود و تا حد زیادی به موضوعات دنیوی می پرداخت . با این حال موضاعات مذهبی کاملا محو نشده بودند و در واقع بعضی از بزرگترین آثار هنری مذهبی مربوط به دوره رنسانس است که از آن جمله می توان به تابلوی شام آخر (1497) اثر لئوناردو داوینچی و مجسمه داود (1504) اثر میکل آنژ اشاره کرد . (آکوریک ، جیمز ،1382 ، ص 75)
تصویر 1 :مجسمه داود ، میکل آنژ، 1504، گالری آکادمی هنرهای فلورانس ایتالیا

تحولات هنری و تفاوت با قرون وسطی:
مهمترین هنر قرون وسطی
مهمترین هنر رنسانس
معماری
علاوه بر معماری نقاشی و پیکر تراشی

هنر واقع گرایانه (طبیعت گرائی ) :
تفاوت سوم بین هنر قرون وسطی و دوره رنسانس تاکید بر واقع گرایی است .هنرمندان دوره رنسانس سعی می کردند تصویری که از انسان ارائه می کنند تا حد امکان واقع گرایانه و طبیعی باشد .به همین دلیل نقاشان و پیکرتراشان در مورد کالبد شناسی و جهان پیرامونشان بررسی و تحقیق میکردند .آنها برای نمایش جزئیات به طور دقیق و صحیح تلاش میکردند .چون واقع گرایی دوره رنسانس ارتباط نزدیکی با مشاهدات جهان طبیعی داشت ، عنوان ناتورالیسم (طبیعت گرائی ) را به آن اطلاق کردند. (آکوریک ، جیمز ،1382 ، ص 78)

1300
1425
1305
1500
1635
1570
1400
1494
1503
1598
1738
1750
1600
1849
1765
رنسانس آغازین
اوج رنسانس
منریسم
باروک
1700
1780
روکوکو
1720
نئوکلاسیک ،رومانتیک
نمودارسیر تاریخی هنر نقاشی از 1300 تا نیمه دوم قرن هجدهم
رنسانس
منریسم
باروک
روکوکو
ندوکلاسیک –رومانتیک

رنسانس آغازین

ویژگیهای نقاشی دوران رنسانس آغازین :
شکل دهی به فرمهای سه بعدی
رعایت تناسبات چهره
تاثیر نور و سایه بر موضوع اثر
(لطفی ،فوزیه ،1395،ص128).

جیوتو دی بوندونه :(1267-1337م)
رنسانس با آثار و تصاویر خلق شده جیوتو آغاز شد اما هنوز شکل و غالب اصلی خود را پیدا نکرده بود .جوتو با آثارش ختم قرون وسطی را اعلام کرد و موج عظیمی در نقاشی به راه انداخت . وی نقاش ایتالیایی اهل فلورانس بود که در اوایل قرن 13 م فضای طبیعی را در آثارش بازسازی کرد و موضوعات و افراد آثار او شخصیتهای ایتالیایی انجیل بودند که به آنها زنده نمایی می بخشید .او پیرو قوانین معینی نبود اما به نوعی بعدنمایی (پرسپکتیو ) دستیافته بود و آثارش زمینه تحولات نقاشی غربیان را فراهم ساخت. نقاشیهای او بصورت فرسکوهای با روش تمپرا و حالت سه بعدی در دو شهر فلورانس و سیه نا خلق شدند .(لطفی ،فوزیه ،مکاتب نقاشی ،1395،ص127)
تصویر 2 :نقاشی روی چوب ،جیوتو دی بوندونه ،1310م،موزه هنر کارولینا

جیوتو دی بوندونه :(1267-1337م
از بدعت گزاران حالات اندوه ، خوشی ، غم در صورت اشخاص
محقق در زمینه نقاشی
از پیشگامان طبیعت گرایی در عصر رنسانس

روش فرسکو – تمپرا
در دوره رنسانس آغازین برای نخستین بار روش (فرسکو-تمپرا ) پا گرفت و نقاشان به لحاظ فنی رنگ ها را از ترکیب پودر نرم یا زرده تخم مرغ می ساختند که تمپرا نام گرفت . این ترکیب پوسته ای بوجود می آورد که در مجاورت هوا زود خشک می شد.اما پس از خشک شدن کدر و مات می شد و حالت چرک به خود می گرفت که برای عمق نمایی و برجسته نمایی مناسب نبود . .(لطفی ،فوزیه ،1395،ص128)

تصویر 3 : ورود مسیح به اورشلیم ، تمپرا روی تخته، جوتو، 1305 م )،موزه سیویکو پادوا ایتالیا

بعد از جیوتو نقاش بزرگ طبیعت گرای توماسو دی جیووانی دی سیمونه بود که به دلیل ظاهر نامرتبش به ماساکیو یا تام شلخته مشهور است .نقاشی هایی که ماساکیو در پیزا و فلورانس در اواخر دهه 1420 کشید الگوهایی برای هنر اواخر دوره رنسانس پدید آورد .ماساکیو به جزئیات واقع گرایانه ای که در آثار جیوتو دیده میشد کیفیت سه بعدی را اضافه کرد .
توماسو دی جیووانی دی سیمونه(ماساکیو) :(1401-1428م)
تصویر 3 :تثلیث مقدس ، ماساکیو ، 1425 ، سانتا ماریا فلورانس

به نظر میرسد که نقاشی های وی عمق دارند به این معنی که اشیا و اشخاص جلویی نسبت به آنهایی که در عقب صحنه قرار دارند نزدیکتر و با جزئیات بیشتر تصویر شده اند .این تاثیر سه بعدی را پرسپکتیو (ژرفنمائی) میگویند (آکوریک ، جیمز ،1382 ، ص 80)

پیرو دلا فرانچسکا (1415-1492 م )
مطالعات ماساکیو (مازاتچو) را نقاش و ریاضی دان فلورانسی ، پی یرو دلا فرانچسکا تکمیل نمود و در رساله ای بر پایه اصول ریاضی انتشار داد .فرانچسکا ثابت کرد که اجسام هندسی ، شکل های معماری و پیکر آدمی را می توان به وسیله علم هندسه به شکل طببیعی و واقع نما بازنمایی کرد و به عامل فضا توجه خاص نمود . (میرزائی مهرو جهانی،علی اصغر وحمیدرضا،1394، ص 119).

تصویر 4 :قیامت ، پیرو دلا فرانچسکا ، 1460 ، موزه سیویکو ایتالیا

ساندرو بوتیچلی:(1445-1510 م)
(میرزائی مهرو جهانی،علی اصغر وحمیدرضا،1394، ص 120).
تصویر 5 : ولادت حضرت مسیح ، ساندرو بوتیچلی ،1500 ، موزه ملی لندن
اهل فلورانس
وارد کردن لطافت شاعرانه و بی سابقه به نقاشی های خود
استفاده از خطوط نرم و پرتحرک در نقاشی
حلقه رابط بین هنر قرن 15 و دهه های نخست هنر قرن 16

در نیمه دوم قرن چهاردهم تاثیر تجربیات هنرمندان ایتالیایی به شمال اروپا و سرزمین فلاندر رسید .به طوریکه هنرمندان آن سرزمین نیزجهت دستیابی به تناسب و پیوستگی عمق در فضا به تجربیات جدیدی نائل شدند .در این راه استاد "فلمال" با ابداع رنگ روغن فصلی نو در تجسم عمق در فضا و پیوستگی سایه روشنها در نقاشی گشود .
فلمال نامی است که برای یک نقاش فلاندری اوایل سده پانزدهم میلادی انتخاب شده است و به احتمال زیاد همان نقاش گمنام روبرت کامپن است . (میرزائی مهرو جهانی،علی اصغر وحمیدرضا،1394، ص 120).
رنسانس در شمال اروپا

پیدایش رنگ روغن :
نقاشان فلاندری یان و هوبرت وان آیک به تهیه رنگ روغن و کاربرد آن پی بردند و آن را در آثارشان استفاده کردند .به همین دلیل آنها پدر نقاشی امروزی نام گرفتند .
در این دوره نقاشی روی پارچه های کرباس و نخی به جای دیوارنگاری به سرعت رواج یافت .(اکوریک ، جیمز ، ،1380 ،ص 81 )
تصویر 6 : مریم مقدس با صدراعظم رولین ، یان وان ایک ،1435 م ، موزه لوور

رنگ روغن و ویژگیهای آن
به آهستگی خشک میشود
مخلوطی از رنگ دانه ها و روغن بزرگ
هنرمند می تواند با سرعت کمتری کار کند
با استفاده از رنگ روغن می توان رنگهای شفاف تر با سایه روشنهای بیشتری تهیه کرد
درخشندگی نقاشی به آسانی با پوشاندن سطح آن با لاک افزایش می یابد

رنسانس پیشرفته

در سالهای نیمه نخست سده شانزدهم خرد گرایی و تجربه بر اساس مشاهده عینی در غالب انسانگرایی بر نبوغ فردی و نابغه پرستی گرایش یافت و استادانی چون لئوناردو داوینچی ، میکل آنژ و رافائل با چنین گرایشی ظهور کردند .این استادان که تجربه عینی را با استنباط شخصی خود آمیختند ،هنر رنسانس را به درجه ی بالایی از شکوه و غنا رساندند . (میرزائی مهرو جهانی،علی اصغر وحمیدرضا،1394، ص 120).

لئوناردو داوینچی (1452-1519م ) :
لئوناردو داوینچی در سال 1452 متولد شد . حرفه اصلی او نقاشی بود و از خود آثار زیادی به جای گذاشته است اما لئوناردو علاوه بر آنکه نقاش بود ، مهندس ، ریاضیدان ، مخترع ، معمار و نویسنده نیز بود . از این گذشته او دانشمندی بود که نکات مورد توجه اش در زیست شناسی ، فیزیک و شیمی در 120 دفترچه ثبت شده است . همچنین داوینچی موسیقی دان موفقی بود و عود می نواخت . اما دلبستگی های فراوانش هرگز مانع خلق شاهکارهایش نبودند .در واقع هدف بررسی های او به خصوص در زمینه کالبد شناسی ، بهتر شدن نقاشی هایش بود . او به شدت معتقد بود که بابررسی آثار نقاشی دیگران تنها می توان آثار کوچکی بوجود آورد اما نقاشی که علاوه بر آن در زمینه طبیعت پژوهش کند می تواند آثار هنری بزرگی خلق کند.
تصویر 7 :مونالیزا ، لئوناردو داوینچی ، 1503 ، موزه لوور پاریس

. لئو ناردو احساس میکرد که هنرمند نباید تنها به نقاشی ظاهر اشخاص بپردازد بلکه چنانکه نوشته است:(( باید تلاش کند تا تصورات و نیات روحی او را هم به تصویر بکشد)) .به همین دلیل با کوشش زیاد می خواست که با نمایش جزئیات بدنی ویژگیها و شخصیت افراد موضوع نقاشی را نیز به تصویر بکشد و این کار را به توصیه آلبرتی می کرد که میگفت : ((نقاشی می تواند تماشاگر را به جنبش در آورد به این شرط که در تصویر تا حد ممکن احساسات کسانی که نقاشی شده اند به وضوح نشان داده شده باشد)) .
تصویر 8 :Vitrivian man (تناسب بدن مرد)، لئوناردو داوینچی ،1490، موزه آکادمی ونیز ، ایتالیا

به همین دلیل برای مثال در تابلوی شام آخر (1497) لئوناردو بر خلاف سایر هنرمندان دوره رنسانس برای نمایش گناهکاری یهودا او را از بقیه جدا نکرده است و یهودا را در بین سایر حواریون کشیده است . در عوض خیانت آتی او به مسیح به وسیله حالت صورت و وضعیت بدنی اش نشان داده شده است .صورت و بدن سایر حواریون نیز بیانگر احساسات آنهاست که از وحشت تا نگرانی و خشم و کنجکاوی متفاوت است .(اکوریک ، جیمز ،1382، ص 82-84).
تصویر 9 :تابلوی شام آخر ، لئوناردو داوینچی ، 1494 ، کلیسای سانتا ماریای میلان

هنرهای چاپ دستی در دوران رنسانس توان و رواج تازه گرفت و چندی نگذشت که در شمار یکی از شاخه های اصلی هنرهای تجسمی در آمد . از استادان بزرگ چاپ دستی عصر رنسانس آلبرشت دورر بود .آثار او همزمان با آثار لئوناردو داوینچی پا به عرصه هنر گذاشتند و آثار او در سراسر اروپا شناخته شد . لطفی ،فوزیه ،1395،ص132).
تصویر 10 : آلبرشت دورر ، چهره خود هنرمند ،1498 موزه پرادو در اسپانیا

میکل آنژ(میکل انجلو بوناروتی ) (1475-1564م ) :
میکل آنجلو بوناروتی در سال 1475 متولد شد. زمینه های علاقه میکل آنژ نیز مثل لئوناردو متفاوت بود ولی او نیرویش را بیشتر صرف هنر پیکر تراشی و نقاشی کرد . میکل آنژ در پرسپکتیو ، کالبد شکافی و اشارات ، استاد بود .این نکات در بزرگترین اثر نقاشی اش بر سقف نمازخانه سیستین در واتیکان قابل مشاهده است . درعرض چهار سال از 1508 تا 1512 او به تنهایی در حدود 350 تصویر کشیده است که همگی در مورد صحنه های اصلی کتاب تکوین است .میکل آنژ این تصویرها را که از نظر کالبد شناسی صحیح و دقیق هستند در وضعیت های بدنی مختلف و با صورتهایی که بیانگر احساسات متفاوتند ترسیم کرده است .

تصویر 11 :نمازخانه سیستین که در سقف آن آثار میکل آنژ دیده میشود

میکل آنژ در پیکر تراشی نیز طبیعت گرا بود .اگرچه خود را ملزم به واقع گرایی صوری نمی دانست . برای مثال در مجسمه حضرت موسی (ع) صورت پیامبر دو نیم شده است .نیمی از آن رحم و شفقت و نیمی دیگر درشتی و سخت گیری را نشان می دهد . در مجسمه سوگ مریم حضرت مریم (ع) پیکر حضرت مسیح (ع) را در آغوش گرفته است ، با صورتی که از صورت فرزند جوانتر است . میکل آنژ علت آنرا چنین توضیح می داد : (( زنی که واقعا پاک باشد ، جوانیش را تا ابد حفظ می کند )).
تصویر 12 : مجسمه موسی ، میکل آنژ ، 1513 ، سن پترو ، رم ، ایتالیا

.مهمترین ویژگی آثار هنری این مرحله از رنسانس تعالی طلبی و ارمان گرایی نوین در ذهن هنرمندان است .
حس نمایشگری و تلاش روح برای رهایی همه آثار میکل آنژ بوناروتی را فرا گرفته بود و این حس و باور در آثارش به پیکره ها و نقاشی های او قدرت و توانمندی درونی داده بود . (لطفی ،فوزیه ،1395،ص130).
تصویر 13 : مجسمه برده شوم ، میکل آنژ ، 1513 ، موزه لوور پاریس

رافائل (1483-1520م ) :
رافائل از هنر مندانی بود که توازن و تعادل در نقاشی را در آثارش بکار برد . رافائل بر خلاف میکل آنژ روحیه آرام داشت از این رو آثارش با وجود ترکیب بندیهای دقیق و ریاضی ،از لطافت نیز برخوردار است . (میرزائی مهرو جهانی،علی اصغر وحمیدرضا، 1394، ص 119) .
تصویر 14 : مصلوب (به صلیب کشیده شده ) با فرشته ها ، رافائل ، 1502 ، گالری ملی لندن
تصویر 15 : مدرسه آتن اکادمی افلاطون نقاشی دیواری اثر رافائل

دراین سبک نقاشان به شیوه های یونانی ورومی رجعت کردند.نزدیونانیان انسان معیارهمه چیزبود ، زیرابه واسطه ی قدرت تفکرخود قادربه شناختن وتسلط برطبیعت است وبرهمه موجودات برتری دارد.یونانیان اصولی را معین کرده بودند که برمحورزیبایی وسادگی استواربود به همین روی بازگشت به هنریونانی- رومی دردوران رنسانس معیارزیبایی پیکرآدمی را مطرح کرد.
نقاشان چیره دست این عهد خود اصولی را در زیبایی شناسی بنا نهادند که سرمشق دیگری برای هنرمندان دوره ها و سبک های بعد شد . .(لطفی ،فوزیه ،1395،ص128).

مکتب کلاسی سیسم:

هنرمندان سبک کلاسی سیسم :
مازاتچو
پائولو اچلوو
پی یرو دلافرانچسکا
لئوناردو داوینچی
از هنرمندان اولیه سبک
پایه ریزی و مطرح نمودن پرسپکتیو در قرن 15
تکامل بخشیدن پرسپکتیو علمی

ویژگیهای سبک کلاسیک در عصر رنسانس
رواج پرسپکتیو
ترکیب بندی اصولی و مثلثی در پورتره
اهمیت موضوع پرتره در حالت سه رخ و نیم تنه
توازن و تعادل
حجم سازی و فضاسازی
تاکیدنورو نوع سایه پردازی

مکتب منریسم(شیوه گرایی ):(1520-1600 م)
در ادامه سبک کلاسی سیسم با مرگ رافائل در حدود 1520 م آغاز شد و 82 سال ادامه یافت .
ویژگیهای سبک منریسم درازنمایی پیکرها ، حرکت های پر پیچ و تاب ، اختلاف تناسبها و مقیاس ها ، رنگ های تند ، شلوغی و عدم تقارن و ترکیب بندی بود .
به لحاظ مضمون نقاشی ها میتوان بازتاب رویدادهای مذهبی (اصلاح دینی ) و غارت شهر رم ، بحران کلیسا و جنگهای مذهبی شمال اروپا را در آنها دید .
نقاشان منریست آثارشان را با دریافت و شکار بصری خود خلق نمیکردند . مدلهای آنان رویت شدنی نیستند و طبیعت در تابلوهای آنان جا نداشت . (لطفی ،فوزیه ،1395،ص133-134).
تصویر 16 : شفای کور توسط مسیح ،ال گرکو ، 1573 ،گالری ملی ایتالیا ، پارما

سبک باروک :(قرن 16-18 م)
باروک واژه پرتغالی به معنی مروارید نامنظم است .باروک واکنشی علیه سبک کلاسیک بود و از سویی بازگشتی تاریخی را همراه داشت .مبنای کار باروک انسان و نگرش ((امانیسم )) و رویکردی نوین به مواهب زندگی انسانها داشت و اصولی ظاهر فریب و دیده پسند را مبنای کار قرار داد .
کلیه آثار دارای تعادل و وحدتی یکپارچه اند و عناصر گاهی متعدد و غیر تکراری اند .و حالتی روایتگر دارند .هنر باروک حتی آثار و موضوعات مذهبی ودینی را به نوعی به این دنیا ربط می دهد و رنگ بوی این جهانی را بخود می گیرد . (لطفی ،فوزیه ،1395،ص134).

آثار پر زرق و برق
اوج لذات دنیوی
تجملات و آرزوهای در ذهن پرورده
بازیهای نور در مرکز تابلو
چین و چروک لباسها
تحرک و پویایی در کار انسانها
ویژگیهای سبک باروک
تصویر 17 : قربانی کردن اسماعیل ، رامبرانت ،1635،
موزه آلت پیناکوتک آلمان ،

کاراتچی
کاراواجو
رامرانت
دیه گو ولاسکوئز
گیتر پل روبنز
هانس هولباین
هنرمندان سبک باروک

سبک رکوکو:(1720-1780 م)
معنی واژه رکوکو سنگ ریزه است و از سنگ ریزه های منظم و صدف های سواحل دریا که در تزئینات داخلی منازل به کارگرفته می شد ، برداشت شده است .(لطفی،فوزیه،مکاتب نقاشی ،ص 137)
هنر رکوکو هنری پرزرق و برق و تجملی و تزئینی با ظریفکاریهای مفرط و احساسگری افراطی در هنر و جمع ثروتمندان و درباریان و شاهزادگان بود و به موضوعات لطیف شاعرانه با شور و عشق رویایی می پرداخت . (لطفی،فوزیه،مکاتب نقاشی ،ص 137)

تصویر 18 : تمثیل نقاشی ، بوشه ، 1765 ، گالری ملی هنر واشنگتون دی سی

هنرمندان معروف سبک روکوکو:
بوگرو
بوشه
آنتون واتو
فراگنار
سیمون شاردن
ویلیام هوگارث

سبک نئوکلاسی سیسم :(1780-1810 م)
نئوکلاسی سیسم (کلاسیک گرائی نو ) گرایشی بود که علیه افراط گری های سبک رکوکو شکل گرفت .نئوکلاسیک ها بارها کوشیدند تا هنر روم و یونان را باز آفرینی کنند .انگیزه شکل گیری آن زمانی رخ داد که شهرهای معروف هرکولاتیوم و پمپئی و پستوم (1738-1765م ) طی اکتشافات باستان شناسی از زیر زمین بیرون آمدند .
تصویر 19 :مرگ سقراط ، ژاک لوئی داوید ،1787 موزه متروپل در نیویورک

رهبران این جنبش بر این نظر بودند که هنرمند راستین باید بر پایه ی شناخت آثار کلاسیک یونان نه فقط والاترین زیبایی طبیعت را در آثار خود نشان دهند بلکه زیبائی هایی را باید به تصویر بکشند که در فکر و عقل و اخلاق جای دارند . (لطفی ،فوزیه ،1395،ص138).
تصویر 20 :ناپلئون بر تخت امپراطوری، ژان اگوست دومینیک انگر،1806 ، موزه ارتش (دل ارمی )پاریس

هنرمندان سبک نئوکلاسی سیم :
بنجامین وست
ژان اگوست دومینگ انگر
ژاک لوئی داوید

سبک رومانتیسم یا رومانتیک :(1800-1850 م)
رومانتی سیسم به معانی عاطفی و تخیلی در اثر می پردازد . نقاش حس خیالی خود را با رنگهای دلخواه آمیخته کرد .این سبک علیه نئو کلاسیسم و رئالیسم و موضوعات فلسفی و سیاسی برخاست .
رومانتیسم ها می کوشیدند واقعیتی ژرف تر از واقعیت را بیابند که از سنت و قواعد بالاتر باشد . تلاش آنان بر این بود که بیننده پس از دیدن آثار آنان احساس خوشایند و عاطفی پیدا کند نه اینکه فقط آثاری خلق کنند که عناصر و اجزای هماهنگ و موزون رنگی داشته باشند .تنوع ایده و موضوع در آثار این نقاشان فراوان است . (لطفی ،فوزیه ،1395،ص140).

تصویر 21 : ونیز ، ویلیام ترنر ، 1835 ، موزه متروپل نیویورک

هنرمندان سبک رومانتیسیم :
تئو در ژریکو
فرانسیسکو گویا
جان کنستا بل
ویلیام ترنر
لوئی باری
ویلیام بلیک
ژان باتیست کامیل کرو
ژان فرانسوامیله
اوژن دلاکروا

نتیجه گیری
در تحول هنر رنسانس-از مرحله آغازین تا مرحله اوج- روندی صعودی از طبیعتگرایی به سوی کلاسیک گرایی را می توان بازشناخت.جیوتو بیشتر مشتاق بازنمایی واقعیت مرئی بود ،حال آنکه رافائل می کوشید به منظم ترین صور طبیعت دست یابد.البته گرایش کلاسیکی در رنسانس نتیجه تقلید هنرمندان از مجسمه های یونانی و رومی نبود،بلکه نگرشهای همانندی را باز می تابید.هنرمندان رنسانس از طریق تقلید صور طبیعی ،و گردآوری و تلفیق عناصر زیبای آن،به تدریج قالب((کلاسیک)) خاص زمان خود را ساختند .در واقع ،رنسانس در جریان بازشناسی هنر کلاسیک باستان، تفسیری تازه از اصول کلاسیکی ارائه کرد،که یک الگوی آرمانی جدید را پدید آورد. در مرحله اوج رنسانس،مسایل مربوط به بازنمایی طبیعت حل شد و دانشی وسیع مشتمل بر روشهای ژرفانمایی، کالبدشناسی،برجسته نمایی،تناسبات و غیره فراهم آمد. هنرمندان نسل بعد به جای آنکه پژوهش در طبیعت را ادامه دهند،آثار متاخر میکلانژ را، سرمشق خود قرار دادند.این رویکرد به معنای پایان روند کلاسیک گرایی رنسانس و آغاز جنبش های بعدی بود.

منابع و ماخذ:
مطالب :
– میرزائی مهر و جهانی ،علی اصغر حمیدرضا، آشنایی با مکاتب نقاشی ، شرکت چاپ و نشر کتابهای درسی ، 1384
– لطفی ، فوزیه ، مکاتب نقاشی ، فرهنگسرای میردشتی ،1395
-اکوریک،جیمز، مجموعه تاریخ جهان (رنسانس) ، ققنوس، 1380
عکسها :
-سایت موزه لوور پاریس https://www.louvre.fr/en
-سایت موزه هنر متروپولیتان https://www.metmuseum.org/
-سایت ویکی پدیا ttps://www.wikipedia.org/
-گالری هنر واشنگتون https://www.nga.gov/collection/art-object-page.50724.html
-موزه ارتش پاریس http://www.musee-armee.fr/en
-گالری ملی لندن ttps://www.nationalgallery.org.uk/

با تشکروقدردانی از استاد محترم
پایان