بررسی روشهای آموزشی ناشنوایان و تاثیر آن در پیشرفت تحصیلی شان

 پیشگفتار
ای با هندو و ترک همزبان ای بسا در ترک چون بیگانگان
پس زبان محرمی خود دیگر است همدلی از همزبانی خوشتر است "مولوی"
آموزش زبان به ناشنوایان مطمئناً یکی از بزرگترین تلاش های آموزشی است . زبان از مهمترین چیزهایی است که ما یاد می گیریم ، در عین حال خردسالان شنوا زبان را به شکل عملی وبدون آموزش فرا می گیرند . در این امر موقعیت برای کودک ناشنوا پیچیده تر است زیرا او نمی شنوند وزبانش به طور طبیعی رشد نمی کند . کودک ناشنوا به تعلیم وتربیت ی خاص نیاز دارد .ما باید چشمهایش را جانشین گوشهایش بکنیم ومتاسفانه چشم به اندازه گوش در فراگیری زبان موثر نیست . همچنین باید نقش والدین را در آموزش فرزندانشان دوباره سازماندهی کنیم . همه والدین معلم هستند وهمه بچه ها از والدین خود چیزهایی یاد می گیرند ولی والدین یک کودک ناشنوا دریاری کودک شان برای فراگیری زبان نقش بسیار ویژه ای دارند همان طور که خانم اسپنسرترسیی ، بنیان گذار کلینیک جان ترسی ، متذکر می شود : "یک کودک ناشنوا به کسی نیاز دارد که با او صحبت کند ، به چیزی نیاز دارد که درباره اش صحبت کند وبه رغبتی برای صحبت کردن نیاز دارد" موجه ترین کسانی که می توانند به رشد زبان کودک کمک کنند والدین هستند زیرا آنها بیشتر از هر کس دیگری به فرزندشان علاقمندند وبیش از هر کس دیگری در دسترس کودک قرار دارند .

خلاصه تحقیق :
فصل اول : که بیان مسئله نام دارد از عنوان ویک مقدمه تشکیل شده است . … در قسمت مقدمه با یک دید کلی به تعریف ناشنوایی وروشهای آموزشی پرداخته شده ودر قسمت بعد توضیح اهمیت مساله از دیدگاه اجتماعی پرداخته وسپس اهداف کلی وجزیی آن را توضیح داده شده وبعد از آن فرضیه های پژوهش وهمچنین محدودیتها واصطلاحات ومفاهیم خاص بیان شده است .
فصل دوم : که (ادبیات تحقیق) نام دارد ابتدا به بررسی پیشینه تحقیق پرداخته وپس از آن تعریفی از ناشنوایی ، علل ناشنوایی ، انواع ناشنوایی وروش های آموزش به ناشنوایان وهمچنین ناشنوایی ، طرق سنجش شنوایی وهمچنین مشاوره با والدین کودکان ناشنوا توضیح داده شده است .
فصل سوم : که در آن جامعه آماری ، نمونه آماری ، روش نمونه گیری وابزارهای اندازه گیری وروشهای گردآوری داده ها آورده شده است .
فصل چهارم : که یافته های پژوهش نام دارد . جداول ، نمودارها وتحلیل داده ها صورت گرفته است .
فصل پنجم : که آن نتیجه گیری صورت گرفته است وهمچنین فهرست منابع ونمونه ای از پرسشنامه آورده شده است .

خدا آسمان را آفرید ، خدا زمین را آفرید
خدا انسان را آفرید ، خدا زبان را آفرید
جایگاه رفیع زبان در پیدایش وتوسعه تمدن انسانی بر کسی پوشیده نیست . بی شک چهار رکن :شنیدن ، گفتن ، نوشتن ، خواندن ، لازمه کلیه زبانهای ارتباطی جوامع انسانی است . در ارتباطات انسانی شنیدن ، یک ضرورت افکار ناپذیر است ونوشتن وخواندن مجوز آزادی از زندان جهل وبیسوادی است . اما سخن گفتن بهترین موهبت زندگی بشر است . مولا علی (ع) می فرماید (کلام بهترین خلقت خداوند است) .
یکی از اهداف نمایی ونهایی آموزش وپرورش استثنایی در همه جوامع انسانی رسیدن به این مرحله از توسعه است که هیچ کودک استثنایی بدون آموزش وهیچ کودک ناشنوا بدون کلام نماند . برای پر کردن شکاف بین دنیای صامت ناشنوایان ودنیای ناطق شنوایان راهی جز شکستن دیوار سکوت وآزاد کردن ناشنوایان از دنیای خاموش نیست واین مهم عملی نخواهد شد مگر با استفاده از گفتار خوانی ، تکلم ، سخن گفتن وبه کار گیری ضمنی کلمات یعنی الفاظ وبهره گیری از قوه منطق وقدرت بیان ، که تعطیل کردن وعدم به کارگیری آن خود یک ضایعه جبران ناپذیر ومخالف قوانین رشد ومشیت الهی است این نوشته با سخن نغز موفق ترین استثنایی (هلن کلر) به پایان می بریم که در کتاب "زندگی من" معترضانه ودردمندانه می نویسد : سخن گفتن حق هر کودک است از جمله ناشنوایان است وکسی نباید به خودش اجازه دهد این حق طبیعی وقانونی را از او بگیرد .

بیان مسئله
صدای کودک ناشنوا از جمله
با شکوهترین اصوات تاریخ بشریت است
(Deaf chidren )
انسان به چند جهت اشرف مخلوقات لقب گرفته . تعقل ، تفکر وتجسم از جمله صفاتی هستند که انسان را نسبت به حیوانات ممتاز ساخته است . راست قامتی ، یکی دیگر از امتیازاتی است که پیشرفت بشر را سبب گردیده است زیرا به خاطر راست قامتی وآزادبودن دست ها انسان می تواند از دستان خود در سازندگی وبه کارگیری ابزارهای مختلف استفاده کند سخن گویی نیز یکی از مشخصات ممتاز بشری است . انسان به وسیله تکلم بادیگر افراد جامعه رابطه برقرار می کند می فهمد ومی فهماند ودانستنیهای خود را به دیگران می آموزد واین آموخته ها را به صورت مکتوب به نسلهای دیگر منتقل می کند پس به جا وشایسته است اگر گفتار وتکلم را یکی از مواهب بشری بدانیم وقبول کنیم که تمدن امروزه بشر از جهاتی بسیار مدیون این موهبت است لذا هر کودک تاآنجا که ممکن است باید از حق بشری برخوردار گردد . تا در این پیشرفت تمدن از دیگران عقب نماند واز آنجا که نقص شنوایی برتکلم اثر می گذارد یکی از معلولیتهای مهم به شمار می رود وبا توجه به اینکه شیوه های جدید تعلیم وتربیت به ناشنوایان نیز می توان طریقه تکلم را آموخت پس وظیفه ماست تا با استفاده از مجموعه تدابیر وامکانات روشهای موجود از جمله لب خوانی استفاده از خواص اصوات زبان وباقیمانده شنوایی تا حد امکان در تکلم هر چه بهتر کودکان ناشنوا بکوشیم تا آنان هم بتوانند با دیگر افراد جامعه مراوده برقرار نمایند واز امکانات بهتری برای زندگی برخوردار گردند . پس باید قبول کنیم که در صورت شناخت توانائیهای افراد ناشنوا وبا توجه به خصوصیت آنان می توان از طریق تعالیم لازم ، از این گروه نه تنها انسانهای خودکفا بلکه افراد مفید وموثر به حال جامعه با بازده اقتصادی کافی تربیت نمود ولی با این همه این حقیقت را باید پذیرفت که هر معلولیتی از جمله ناشنوایی در رابطه با جامعه محدودیتهای را سبب می گردد که هر چند جامعه با خصوصیات فردی واجتماعی این گروه ها بیشتر آشنا باشد این محدودیتها کمتر خواهد بود امید است که تحقیقات آینده در این زمینه پرتو بیشتری برمسئله بیفکند .

اهمیت موضوع تحقیق :
کودکان استثنایی نیز همانند دیگر کودکان انسانهایی هستند که باید از حقوق خاص خود برخوردار شوند . تلاش ما جهت احقاق حقوق آنها در واقع نه اظهار لطف نسبت به آنان بلکه انجام یک وظیفه است ونسل کنونی وارشادین چندین هزار ساله است که بشریت نسبت به این کودکان وارد حال اگر برای افراد از جان نیز مایه بگذاریم سزاوار خواهد بود .
گرچه هزاران سال است که کودکان استثنایی به عنوان جزیی جدا ناپذیر از زندگی اجتماعی ما حضور داشته اند با این که سابقه تعلیم وتربیت به قدمت حیات بشری بوده است متاسفانه در کشور ما سابقه آموزش رسمی برای کودکان تنها به چند دهه اخیر محدود می شود .
تشخیص به موقع وزود اهمیت به سزایی دارد زیرا با استفاده از وسایل وابزار افزایش نیروی امواج ، باقیمانده شنوایی به کار گرفته می شود ودر نتیجه گفتار می تواند در سن معمول آموخته شود . باید این نکته قویاً واقع شود که کودک دچار نقص شنوایی خود نمی تواند بداند که قادر به شنیدن نیست واین وظیفه پزشکان ومعلمان است که به موقع تشخیص لازم را بدهند وبا توجه به اهمیت موضوع همه دست اندرکاران تعلیم وتربیت نیز می بایست از مجموعه تدابیر وامکانات آموزشی موجود در جامعه استفاده کنند تا حتی الامکان در تکلم هر چه بهتر کودکان ناشنوا بکوشند تا آنان هم بتوانند مانند دیگران با افراد جامعه مراوده برقرار نمایند واز امکانات بهتری برای زندگی برخوردار گردند .

اهداف تحقیق :
اهداف کلی :
بررسی تاثیر روشهای آموزشی در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان ناشنوا

اهداف جزیی :
1- شناخت روش هایی که باعث پیشرفت بهتر وآسانتر دانش آموزان ناشنوا می شود
2- استفاده از این روش ها در پیشرفت تحصیلی
3- استفاده از این روش در ارتباط با اعضاء جامعه.

فرضیه :
1- بین روش اشاره ومیزان پیشرفت تحصیلی ناشنوایان رابطه وجود دارد .
2- بین ترکیب روش های مختلف آموزشی وپیشرفت تحصیلی ناشنوایان رابطه وجود دارد .
3- بین مشاوره با اولیاء دانش آموزان ناشنوا وپیشرفت تحصیلی شان رابطه وجود دارد .
4- بین عوامل مادرزادی وعوامل ناشنوایی رابطه وجود دارد .
5- بین روش لب خوانی یا گفتارخوانی وپیشرفت تحصیلی رابطه وجود دارد .

محدودیتهای پژوهش :
البته هر تحقیقی که صورت می گیرد به دنبال خود محدودیت ها وتنگناهایی را ایجاد می کند
محدودیت هایی که در این تحقیق وجود داشت :
1- عدم دسترسی آسان به منابع وکتب
2- عدم همکاری بعضی از مسئولین
3- عدم آشنایی مسئولین اداره آموزش وپرورش در ارتباط با تحقیقات دانشجویی
4- عدم وجود دستورالعملی ثابت در ادارات آموزش وپرورش.

تعریف اصطلاحات و مفاهیم خاص :
زبـان :
مجموعه ای است که از کلمات وروشهای ترکیب کلمات که بوسیله تعداد قابل توجهی از افراد فهمیده وبه کار گرفته می شود
زبان دریافتی :
مربوط به فراگیری وفهم زبان است
زبان بیانی : مربوط به کاربرد زبان به طریق ی معنادار است (آنچه می گوییم )
نمادهای کلامی : (Verbal Symbols )
نمادهای نوشتاری ، صوتی یا حرکات واشاراتی هستند که برای بیان مفهومی خاص در ارتباط بین انسانها به کار می رود .

لب خوانی : (Lipreading )
به عنوان یک اصطلاح ساده تر برای ادراک گفتار است که نه تنها اطلاعات به دست آمده از حرکات لب بلکه اطلاعات حاصله از بیان چهره ای را نیز شامل می شود .
روش ارتباط کلی : (Total – Cimmuhication approach )
روشی که برای اندازه گیری میزان نقص شنوایی به کار می رود وترکیبی از تکنیکهای دستی وزبانی است .
گفتارخوانی :
روشی است که در آن به کودک می آموزند تا به جای لب خوانی از مجموعه ای از اطلاعات بصری برای فهم آنچه به او گفته می شود استفاده کند .

لب خوانی :
روشهای برای همراه کردن لب خوانی با قواعد دستی را شامل می شود .
صحبت با انگشتان (صحبت انگشتی) شامل اشکال مختلف دستی که در کشورهای مختلف رایج است
اشارات (شامل زبان اشاره وروشهای طراحی شده که نماینده زبان گفتاری است .

بررسی ادبیات تحقیق :
سابقه تاریخی تعلیم وتربیت استثنایی :
تعلیم وتربیت این گونه کودکان سابقه زیادی در مقایسه با خلقت انسان ندارد اگر چه در مواردی برای برخی از گروههای استثنایی از جمله ناشنوایان در قرون یازده ودوازده میلادی کوششهایی به عمل آمده ولی به طور قاطع وکامل تعلیم وتربیت گروههای مختلف کودکان استثنایی به صورت جدی از اواخر قرن هیجده وشاید بهتر بگوییم از آغاز قرن نوزدهم میلادی آغاز شده است .
جین گاسپارد اتیارد پزشک فرانسوی باید به عنوان یکی از پیشکسوتان در این راه نام برد ازمونکسوری اولین زنی که در ایتالیا موفق به اخذ درجه دکتری پزشکی گردید به عنوان یکی از متخصصان تعلیم وتربیت کودکان عقب مانده ذهنی نیز نام برد . تئوریهای وی در دهه 1960 تا 1970 در بسیاری از مراکز آموزشی اروپا وامریکا مورد استفاده قرار گرفت .
از جمله دیگر کسانی که در آموزش وپرورش کودکان استثنایی خدماتی ارزنده نموده اند از ساموئل هو نیز می توان نام برد بخصوص در زمینه ناشنوایی .
توماس پکنیز گلودت در آغاز با دیدن دوشیزه ناشنوایی علاقمند به تعلیم وتربیت وکمک به وی گردید سپس برای تحقیق بیشتر به اروپا رفت وپس از بازگشت در سال 1817 م اولین مدرسه آمریکایی ناشنوایان را در آمریکا تاسیس کرد .
لویی بریل فرانسوی در سال 1809 متولد شد وی در هفت سالگی بینایی خود را از دست داد .
دکتر جان بولورا اولین نویسنده انگلیسی است که مطالبی درباره مشکلات شنوایی نگاشته است نامبرده یکی از پیشقدمان است که فکر ایجاد مدرسه ناشنوایان را در سر پرورده است ولی به طور کلی مدرسه واقعی برای این گروه تا قرن 18 تشکیل نگردید .
در سال 1775 دلپی اولین مدرسه ملی کرولال ها را در فرانسه تاسیس نمود در ابتدا روش مختلط را پیش گرفت ولی بعد از مدتی به علت کثرت دانش آموز قادر نبود تمامی شاگردان را تلفظ وتکلم بیاموزد لذا به ناچار تکلم را از برنامه کارخود حذف نمود وفقط با روش اشاره به کار خود ادامه داد به وی القاب مختلفی از قبیل پیشوای کرولال ها یا پدر متد اشاره داده اند ومکتب اشاره او را مکتب فرانسوی نیز می گویند . او از جمله کسانی بود که زحمات زیادی برای طبقه ناشنوا کشید .
به خصوص خدمات وی از نقطه نظر شناسایی این گروه به عنوان یک طبقه از طبقات اجتماعی شایسته تحسین کرد .
در سال 1880 در شهر میلان ایتالیا یک کنفرانس بین المللی به منظور بحث درباره روشهای موجود در تعلیم ناشنایان تشکیل گردید .
در همین کنفرانس بود که اکثریت قریب باتفاق شرکت کنندگان تصویب نمودند که روش تکلم بهترین ومفیدترین روش شناخته شده در تعلیم ناشنوایان است وباید برهر روش دیگر مقدم شناخته شود .
سابقه تعلیم وتربیت ناشنوایان در ایران :
مدارک موجود در تعلیم وتربیت کودکان ناشنوا در ایران به حدود اولین دهه سال 1300 شمسی مربوط می گردد در حالی که جبار باغچه بان را باید اولین موسس مدرسه ناشنوایان در ایران دانست نام ذبیح الله بهورز را به عنوان آغازگر تعلیم به ناشنوایان وبخصوص انتشار مطالبی در مورد ناشنوایان نباید فراموش کرد . در طی چهل سال از ایجاد اولین مدرسه ناشنوایی در ایران پیشرفتهای بسیاری در زمینه آموزش وپرورش نابینایان انجام پذیرفت .
مدارس تبریز ، گلبیدی اصفهان ، منصوری ، نظام سافی ومجتمع آم وزشی ناشنوایان نیمروز در تهران از جمله مدارسی هستند که در طی 40 سال اخیر وقبل از ایجاد دفتر برنامه ریزی آموزشی استثنایی بنیان یافتند کانون کرولال های ایران یکی از موسسات اولیه ای است که در جهت امور رفاهی واجتماعی ناشنوایان قدم برمی دارد این کانون در سال 1339 توسط خود ناشنوایان ایجاد گردیده وحمایت از تمامی افراد ناشنوا را در تمام مراحل به عهده گرفته است .
از آنجاکه تمامی اعضای اصلی وهمچنین هیئت مدیره این کانون را افراد ناشنوا تشکیل می دهند یکی از موسسات کم نظیر نه تنها در ایران بلکه در جهان است .
سازمان ملی رفاه ناشنوایان ایران نیز از جمله موسسات رفاهی بود که در سال 1350 شمسی جهت امور رفاهی وکاریابی افراد ناشنوا ایجاد گردید .
فعالیت سازمان مزبور که در آغاز زیر نظر وزارت بهداری انجام وظیفه می کرد بعدها با ایجاد سازمان بهزیستی کشور که وظیفه کمک به تمامی افراد استثنایی وتوان خواه را به عهده گرفت در سازمان بهزیستی ادغام گردید . در طی سالهای اخیر در امر ورزش ناشنوایان نیز قدم های موثر وارزنده ای برداشته شده است . تشکیل المپیک مخصوص ورزشهای ناشنوایان از جنبه بین المللی وایجاد فدراسیون ورزشهای ناشنوایان از نظر ملی از جمله اقدامات موثر قرن در امر ورزش ناشنوایان می باشد .

سابقه تاریخی تعلیم وتربیت ناشنوایان :
کوشش در راه خدمت به گروهی از انواع بشر که فاقد یکی از مهمترین حواس انسانی می باشند همواره مورد نظر دانشمندان ، پزشکان ، معلمان ، علمای اقتصاد وبالاخره مردان راه خدا بوده است .
اولین مدرک تاریخی که از تعلیم وتربیت کودکان ناشنوا در دست است مربوط به سال 691 میلادی است چند سال بعد نیز در ایتالیا شخصی به نام کاسترو اقدام به تعلیم کودکان ناشنوا کرد .
کاردانو پزشک معروف قرن 16 م اقدام به پیدا کردن الفبای مخصوصی برای تعلیم ناشنوایان نمود او متد اشاره را توام با تکلم به شاگردان خود عرضه داشت .
در حالی که در قرون 16 میلادی بسیاری از کشورهای اروپایی تازه شروع به اقداماتی در زمینه باسوادکردن ناشنوایان نموده بودند اسپانیا اولین قدمهایی را در این راه برداشته بودند ویکی از پرچمداران تعلیم وتربیت ناشنوایان به شمار می رفت .
در سال 1620 برای اولین بار کتاب الفبای سهل وآسان وروش تعلیم وگفتار به ناشنوایان در شهر مادرید اسپانیا انتشار یافت .
نویسنده کتاب جان پابلو روش اشاره را در تعلیم وتربیت ناشنوایان تحریم نمود وروش تکلم موثر ومفید دانست . وی اولین کسی است که از لب خوانی در تعلیم ناشنوایان نام می برد وحتی آن را هنر لب خوانی می نامد .
علاقمند به آموزش نابینایان گردید . زحمات او در سال 1829 منجر به ایجاد سیستم شش نقطه ای برجسته که خطی خاص برای آموزش نابینایان است گردید .
الکساندر گراهام بل مخترع تلفن نیز یکی دیگر از کسانی است که در قرن نوزدهم کوششهایی فراوان در زمینه تعلیم وتربیت ناشنوایان انجام داد .
تعریف بر ناشنوایی :
ناشنوا کسی است که مقدار باقیمانده شنوایی او برای فراگیری زبان از طریق شنوایی استمرار تکلم طبیعی وفراگیری مطالب از راه گوش کافی نباشد لذا برای یادگیری نیاز به روشهای خاص وبرنامه ریزی ویژه داشته باشد برطبق یکی از آخرین نظریه ها ناشنوایان با توجه به میزان باقیمانده شنوایی به چهار گروه تقسیم می گردند .
1- ناشنوایی مطلق (Profound ) که بیش از 85 تا 90 دسی بل از شنوایی خود را از دست داده اند .
2- ناشنوایی حاد (Serere ) که حدود 70 تا 84 دسی بل از شنوایی خود را از دست داده اند .
3- گروه ناشنایان ملایم (Moderate ) که حدود 55 تا 69 دسی بل از شنوایی خود را از دست داده اند.
4- ناشنوایی خفیف (Mild ) که حدود 25 تا 54 دسی بل در آن کمبود شنوایی محسوس است .
علل ناشنوایی
1- علل ارثی 2- متدرزادی مربوط به دوران قبل از تولد 3- علل عارضی
علل ارثی :
کم وبیش هر کس مقداری از خصوصیات جسمی وحالات روانی خود را از اجدادش به ارث برده است . رنگ مو -رنگ چشم – قد وبسیاری از مشخصات هر فرد میراث اجداد اوست ولی تنها این مشخصات وصفات بشری نیست که از نسلی به نسل دیگر منتقل می گردد گاهی نقایص جسمی وروانی نیز میراثی است که از فرد به فرزندش منتقل می شود چسبندگی انگشتان ، کندذهنی ، نارساییهای قلبی ، کوتاهی دستان وبالاخره نقص شنوایی نیز از جمله نقایصی هستند که در اثر توارث از نسلی به نسل دیگر منتقل می گردد از آنجاکه نقایص معلول وراثت کمتر به صورت تنها ظهور می کند معمولاً در بین اجداد شخص نیز باید وجود داشته باشد لذا در صورتی که ناشنوایی معلول وراثت باشد معمولاً باید در بین اطرافیان واجداد فرد ناشنوای دیگری نیز وجود داشته باشد . در غیر اینصورت نقص معلول وراثت نبوده بلکه مربوط به محیط قبل از تولد یعنی دوران بارداری بوده است .
در ازدواج فامیلی نظر به همخونی زن ومرد در صورت وجود ژن خاصی در یکی از دو زوج امکان وجود ژن از همان نوع در زوج دیگر بسیار زیاد است مثلاً اگر ژن بارز شنوایی در مرد باشد به سبب همخونی امکان وجود ژن بارز شنوایی در زن که با وی نسبت فامیلی دارد فوق العاده زیاد است لذا فرزندان آنها به احتمال خیلی قوی از شنوایی کامل برخوردار است . وبه عکس چنانچه ژن نهفته کری از دو زوج باشد به علت همان رابطه همخونی ونسبت فامیلی امکان وجود ژن نهفته کری در دیگری نیز وجود دارد ودر اینصورت ممکن است ژن های نهفته کری سبب بروز نقایص در حس شنوایی کودک گردد .
علل مادرزادی :
گاه مشاهده می گردد که نوزاد به طور مادرزادی فاقد قسمتی از دستگاه شنوایی است برحسب اینکه فقدان در کدام قسمت گوش باشد میزان از دست رفته شنوایی فرد تغییر می کند مثلاً تقلیل میزان شنوایی در اثر فقدان لاله گوش که در بسیاری از موارد مشاهده شده است چندان مهم نیست در حالی که نقص شنوایی در اثر فقدان استخوان های سه گانه از اهمیت بیشتری برخوردار است با عمل جراحی پلاستیک نبودن بعضی از قسمت های گوش خارجی یا میانی را جبران می نمایند .

علل عارضی :
علل یا عواملی که بعد از تولد کری یا نقصان شنوایی را سبب می گردد به سه دسته تقسیم می نمایند . 1- عللی که مربوط به گوش خارجی است 2- عللی که مربوط به گوش میانی است 3- عللی که مربوط به گوش داخلی است .
عللی که مربوط به گوش خارجی است
الف ) تجمع ماده زرد رنگ در حفره خارجی گوش :
این ماده که از غدد حفره خارجی گوش ترشح می گردد ممکن به تدریج در اثر جمع شدن وخارج نگردیدن سوراخ گوش را مسدود نمایند ودر نتیجه مانع رسیدن امواج صوتی به پرده صماخ شود تجمع ماده زرد رنگ در گوش نقصان شنوایی را باعث می گردد معمولاً شخص مبتلا هنگام استحمام بیش از مواقع دیگر این نقص را حس می کند زیرا قطره آب آخرین روزنه کوچک را که به پرده صماخ از میان توده ماده زردرنگ وجود دارد مسدود می کند وبه کلی مانع رسیدن امواج صوتی به پرده گوش میشود . اشخاصی که حفره خارجی گوش آنان تنگتر باشد بیش از دیگران دچار این عارضه می گردند این نقص توسط شستشو از بین می رود .
ب) اتیت خارجی :
بعضی تغییرات در سطح پوستی مجاری خارجی گوش سبب تجمع وازدیاد باکتریهای مختلف در سوراخ گوش می شود که در نتیجه انتقال ارتعاشات صوتی به خوبی انجام نگردیده وامواج صوتی به پرده تمپان نمی رسند این عارضه ممکن است در اثر ایجاد خراشی در سطح پوست مجرای خارجی بروز کند یا اینکه به علت تغییرات جوی روی دهد مثلاً در مناطق گرمسیر با ازدیاد بخار آب در هوا امکان بروز چنین عارضه ای بیشتر است عفونت قارچی نیز در مجرای خارجی گوش گاهی به شکل اتیت خارجی ظهور می کند .

ج) سوراخ شدن پرده صماخ :
ایجاد سوراخ در پرده گوش از حساسیت شنوایی می کاهد ودر آن صورت اصوات به خوبی برای شنونده واضح نخواهد بود بنابراین این سوراخ شدن پرده گوش هرگز باعث کری مطلق نگردیده تنها نقصانی در شنوایی شخص پدیدار می آورد که اکثراً قابل ترمیم است .
عللی که مربوط به گوش میانی است :
الف ) التهاب شیپور استاش :
در سرماخوردگیهای سخت به خصوص در مواردی که در ناحیه سر احساس سرماخوردگی، درد وسنگینی می شود معمولاً قسمت داخلی لوله استاش ملتهب می گردد در نتیجه هنگام بلع نمی تواند به اندازه کافی صندوق صماخ را تامین نماید نرفتن هوای کافی به صندوق صماخ سبب عدم تعادل هوای گوش میانی وحفره خارجی گوش می شود ادامه این وضعیت سبب می گردد که پرده صماخ به طرف گوش میانی وحفره خارجی متمایل گردد تمایل پرده به داخل گوش میانی استخوان های سه گانه را به هم نزدیک می کند ودر نتیجه علل انتقال امواج صوتی به خوبی انجام نمی یابد .
ب) اتیت میانی :
ادامه سرماخوردگی والتهاب شیپور استاش ممکن است سبب شود که باکتریها از راه شیپور مزبور به گوش میانی وارد شده وتولید عفونت نمایند که در اصطلاح پزشکی آن را به اتیت میانی خوانند این عارضه در میان کودکان به علت کوتاه بودن لوله استاش وسهولت ورود باکتری به صندوق بیش از بزرگان رایج است .

ج) ماستوئیدیت :
چنانچه اتیت میانی به موقع مداوا نگردد وادامه یابد باکتریها وعفونت موجود در صندوق صماخ به حفره های ماستوئیدیت وارد گشته وتولید ماستوئید می کند که اغلب همراه با دردهای نسبتاً شدیدی در پشت گوش است .
د) نقص در استخوانهای سه گانه :
عللی که مربوط به گوش داخلی است
الف ) امراض عفونی :
بعضی از امراض عفونی وبرخی دیگر از امراض که با تب های شدید همراه هستند گاه تولید کری عصبی می کنند وگاه علاوه بر صدمه زدن به مراکز اصلی شنوایی نقایص دیگر جسمی وروانی از قبیل لمسی یا عقب افتادگی فکری را باعث می گردد وعمده ترین این امراض مننژیت ، سرخجه ، حصبه ، آنفولانزا ، اوریون ، سیاه سرفه ، ذاﺓ الریه ودیفتری .
ب) مسمومیت دارویی :
استعمال بیش از حد ونامناسب بعضی از داروها گاهی نقایصی را در دستگاه شنوایی سبب می گردد کنین ، آسپرین ، سموم وبخصوص استعمال بیش از حد داروهای آنتی بیوتیک تاثیر نامطلوبی بر دستگاه شنوایی می گذارد در مواردی که شخص هنگام مصرف داروی خاص احساس ناراحتی در دستگاه شنوایی خود نمود باید در نظر گرفتن پزشک مصرف آن را قطع نماید .
ج) سر وصدا :
اشخاصی که در کارخانه ها یا مکان های شلوغ کار می کنند پس از مدتی نسبت به آن اصوات مصونیت پیدا می کنند وپس از چندی متوجه می گردند که حساسیت شنوایی آنان نسبت به برخی از صداها تقلیل یافته است .

د) تقلیل وپیری :
به تدریج که انسان رو به پیری می رود یک نوع فرسودگی عمومی در وی ظاهر می گردد این افسردگی شامل دستگاه شنوایی نیز می گردد به تجربه ثابت گردیده که بعد از چهل سالگی بعضی از اعضای کورتی واعصاب شنوایی روبه ضعف می روند معمولاً شنوایی در پیران برای اصوات زیر بیشتر مشهود است .
طرق های سنجش شنوایی
1- آزمایش شنوایی به طریق ایوئینگ :
در این آزمایش از مقداری وسایل بازی مانند طبل شیپور ، سوت وزنگ استفاده می گردد وسایل مزبور را به طریقی قرار می دهیم که پشت طفل به آنها باشد آنگاه یکی از وسایل مزبور را که فرکانس شدت تقریبی آنها را قبلاً معین کردیم در می آوریم واز کودک می خواهیم که نشان دهد که کدام یک از وسایل مزبور به صدا درآمده است نسبت به فاصله ای که طفل از این وسایل دارد وشدت صدای وسیله ای که به صدا درآمده میزان کمبود شنوایی اورا معلوم می کنیم تا بعداً با آزمایش با دستگاه شنوایی سنج نقصان وی به دقت معین گردد . هنگام استفاده از وسایل مزبور برای تعیین میزان تقریبی کمبود شنوایی اورا بهتر است ابتدا این وسایل را به کمک خود طفل چند بار به صدا درمی آوریم تا وی با دیدن این وسایل و شنیدن صدای آنها بین وسایل مزبور صدای آن ها رابطه ای برقرار کند سپس از او می خواهیم پشت به ما کرده وباشنیدن صدای مزبور آن ها را مشخص سازد وبگوید کدام وسیله به صدا درآمده است .
آزمایش از طریق انعکاس مشروط (گلونیک تست) :
اساس وپایه این آزمایش برتجربه پاسخ شرطی ایوان پاولف دانشمند روسی پیشرو تحقیقات بازتابهای شرطی قرار گرفته است . می دانید پاسخی را شرطی می گوییم که محرکی غیر از محرک اصلی آن را سبب شود . ساده ترین ومشهورترین این گونه آزمایشها تحقیقاتی است که پاولف با سگها انجام داد ومتوجه شد هنگامی که محرکهایی چون صدای زنگ با غذا همراه می گردند مثل خود غذا سبب تراوش بزاق سگ می شود . دانشمندان تجربه کرده اند که بین سن وشرطی شدن پاسخ رابطی است بدین معنی که گر چه شرطی شدن پاسخ در هر سنی ممکن است ولی در دوران طفولیت با سهولت بیشتری انجام پذیر است در انجام آزمایش شنوایی از طریق انعکاس مشروط نیز از همین رویه استفاده می گردد ومعمولاً میزان کمبود شنوایی کودکان را بدین طریق می سنجند روش کار چنین است که صوت معینی را که محرک شرطی است به گوش کودک می رسانیم همراه با صوت شوک الکتریکی ضعیفی را به طفل وارد می نماییم صوت که چند بار با جریان الکتریکی همراه باشد محرک شرطی می شود یعنی همان بازتاب را ایجاد می کند از جمله فعالیت غدد پوست ایجاد عرق می نماید واین تغییرات را می توان برروی دستگاه پیکوگالوانومترنیز ضبط نمود پس از مدت زمان کوتاهی آزمایش را بدون شوک الکتریکی انجام می دهیم یعنی فقط صوت را به گوش کودک می رسانیم اگر طفل صوت مزبور را بشنود از آن جا که قبلاً با شوک همراه بوده است بدنش همان عکس العمل ها را ایجاد می کند .

انواع ناشنوایی
1- کری انتقالی 2- کری عصبی یا ادراکی
1- کری انتقالی :
در این نوع ناشنوایی علت اصلی در گوش خارجی یا میانی است معمولاً این علل باعث کری مطلق نگردیده است بلکه شخصی فقط مقداری از شنوایی خود را از دست داده است اصوات برای چنین فردی به خوبی واضح نخواهد بود اگر میزان شنوایی فرد مبتلا به کری انتقالی را اندازه بگیریم ممکن است حداکثر 50 تا 60 دسی بل نقصان شنوایی دروی مشاهده شود وی قادر نخواهد بود صدای حاصل از دیاپازن مرتعشی را در نزدیکی گوش خود حس کند بنابراین حساسیت شنوایی او در انتقال ارتعاشات به وسیله هوا تقلیل یافته است . اما اگر همان دیاپازن مرتعش را در نقطه ای از استخوان جمجمه او قرار دهیم آن را خواهد شنید . لذا چنین نتیجه می گیریم که اعصاب شنوایی وبه طور کلی آن قسمت که مربوط به گوش داخلی ومغز است در چنین شخصی کاملاً طبیعی وسالم است وی قادر خواهد بود با گوشهایی استخوانی که برروی استخوان پشت گوش قرار می گیرد تا اندازه ای همانند یک فرد طبیعی از دستگاه شنوایی خود استفاده نماید . افرادی که به کری انتقالی مبتلا هستند معمولاً در محافل شلوغ وپرسروصدا از قبیل کارخانه ها مکالمات معمولی را به خوبی دیگران می شنوند .
2- کری ادراکی یا عصبی :
علت اصلی این نوع کری در گوش داخلی به خصوص در اعصاب یا سلولهای شنوایی است ونسبت به اینکه در عضوهای کرتی یا اعصاب حلزونی ویا در قسمت های دیگر اعصاب ومغز باشد خود انواع مختلفی دارد میزان شنوایی این قبیل اشخاص نسبت به فرکانسهای مختلف برابر نمی باشد . به تجربه ثابت شده است که در این نوع کری معمولاً حساسیت شنوایی شخص نسبت به صداهای زیر کمتر است چنین افرادی معمولاً برای فهم مطالب دیگران متکی به تفاوت های بسیار کوچکی از صدای متکلم می باشند .
روشهای آموزش زبان به ناشنوایان
1- تربیت شنوایی :
روشی است که برای آموزش به کودک ناشنوا وکم شنوا تا از آن مقدار شنوایی که برخوردار است استفاده لازم را ببرد . طرفداران این روش مدعی هستند به جز تعدادی از کودکان که کاملاً ناشنوا هستند بقیه می توانند از برنامه شنوایی بهره مند شوند . فواید مربوط به برنامه تربیت شنوایی به علت پیشرفت هایی که در زمینه اختراع وسایل کمک آموزشی مثل سمعک حاصل شده است روبه افزایش است .
برنامه تربیت شنوایی اغلب سه هدف عمده دارد :
1- رشد آگاهیهای مربوط به صداها .
2- رشد تواناییهای مربوط به تشخیص صداهای مربوط به محیط .
3- رشد تواناییهای مربوط به تشخیص صداهای گفتاری .
2- آموزش شنوایی :
که شامل سه مرحله است در مرحله اول آموزگار باید اطمینان داشته باشد که کودک به اصوات مختلفی که در محیطش وجود دارد آگاهی دارد وبه عبارت دیگر رشد آگاهی به وجود صداها باقی است . در این مرحله کودکانی که اختلال شنوایی شدید دارند باید سمعک استفاده کنند به دلیل ناآشنا بودن کودکان با سمعک ومشکلات که ممکن است در استفاده از سمعک پیدا کنند بدین جهت طرفداران این روش استفاده از وسایل کمک آموزشی را هرچه زودتر توصیه می کنند . مرحله دوم موقعی شروع می شود که کودک آگاهی از وجود صدا در اطراف خود را احساس کند ومعمولاً سن شروع این مرحله در سه سالگی است در این مرحله کودک باید صداهایی که قبلاً ضبط شده وبا تصاویری که به او نشان می دهند مطابقت داده وبیان کند به عبارت دیگر رشد وتوانایی تشخیص وجدا کردن صداهای محیطی را داشته باشد .
در مرحله سوم وقتی کودک قادر به درک واختلاف صداهای محیط شد باید به تشخیص اختلاف صداهای صحبت افراد آموزش داده شود . بهترین روش این است که از کودک خواسته شود ابتدا صدا را گوش کند وآن را عیناً تکرار کند ابتدا باید صداها یا طنین کم وبعد تدریجاً با صداهای باطنین عادی وبالا جهت یادگیری کودک بکار برده شود .
3- گفتار خوانی یا لب خوانی :
لغتی رایج ومصطلح است ودر آموزش کودکان ناشنوا به کار می رود . کودک با نگاه دقیق به حرکت های لب صحبت کننده متوجه منظور او می شود وبا او ارتباط برقرار می کند . این روش به دو طریق انجام می گیرد :
1- تجزیه ای است که در آن تاکید به آموزش هجا وسیلاب کلمات وسپس تشخیص حروف الفبا وقتی که در جمله ای گفته می شود .
2- روش ترکیبی است که در اینجا تاکید برداشتن معنای صحبت است بدون اینکه الفبا وصداهای کلمات جدا جدا در نظر گرفته شده است .
ساندرز در سال 1982 برای این نوع آموزش سه روش مختلف پیشنهاد کرده است . روش اول حرکاتی که از محیط می رسند ودر آن ارتباط برقرار می شود مثل نشان دادن تصاویر وسوال کردن در مورد آنها . روش دوم حرکاتی هستند که ارتباط مستقیم با پیغام داده شده دارد بدون اینکه صحبتی زده شود مثل قیافه گرفتن وروش سوم تمیز اصوات گفتاری که حرکاتی که مستقیماً با نحوه صحبت کردن وصدا ارتباط دارد مانند باز وبسته کردن لب ، چانه ، چرخاندن زبان .

4- انگشت خوانی یا صحبت با حرکات انگشت
که از زمان سقراط وقرن سوم برای ناشنوایان مرسوم بوده است در این روش حرکات وتکان دادن دست وانگشتان به جای حرکات وتکان دادن زبان بکار می رود ودر حقیقت هر حرکت انگشت یا انگشتان بعنوان یک ایراد ویک حرف از حروف الفبا می باشد در صورتی که روش گفتارخوانی وانگشت خوانی بطور توام به کار روند روش ارتباط کلی نامیده می شود .
طبق آمار 79% دانش آموزان ناشنوا گهگاهی و67 درصد همه وقت از آن در کلاس های درس استفاده می کنند .

چند نکته که در آموزش لب خوانی باید مورد توجه قرار گیرد :
1- تا حد امکان بکوشید چهره شما روبه نور وچهره کودک پشت به نور باشد
2- حتماً آموزش لب خوانی را با استفاده از لغات شناخته شده عینی وملموس شروع کنید .
3- سعی کنید آهسته وشمرده سخن بگویید تا فرصت درک گفتار شما برای کودک فراهم آید .
4- هرگز هنگامی که مشغول خوردن یا استعمال دخانیات هستید به این امر اقدام نکنید زیرا در چنین حالتی حرکات لب ودهان کاملاً آشکار نخواهد بود .
5- به جای استفاده از جمله های پیچیده وطولانی از جملات کوتاه وساده استفاده کنید .
6- " تکرار " مهمترین اصل در آموزش لب خوانی است .
7- اغراق در تلفظ تا حدی خاص جایز است چنانچه بیش از حد در تلفظ واژه ها اغراق کنید کودک مفهوم را به خوبی نخواهد آموخت .
8- تا آنجا که ممکن است حرکات اضافه سروبدن بخصوص دست ها را کنترل کنید .
9- کودک را تشویق کنید که برای تمایز برخی از حروف لب ها واندامهای گویای شما را لمس کند .
10- به هنگام لب خوانی حتماً باید فاصله معینی را رعایت کنید فاصله نباید کمتر از نیم متر وبیشتر از چهارمتر باشد .

شیوع ناشنوایی :
تعیین دقیق میزان شیوع نقیصه شنوایی 1- به دلیل فقدان یک معیار ثابت برای تعریف آن و 2- به دلیل وجود مشکلات روش شناختی در تحقیقات مربوطه به آن دشوار است .معیارهای تعریفی مختلفی برای تعیین وطبقه بندی نقایص شنیداری به کار برده شده است مثلاً : ممکن است تفاوت بین نقایص واحد یک گوش و دوگانه دو گوش مدنظر قرار نگرفته است وبالاخره مساله سن افراد نیز وجود دارد چرا که اکثر تحقیقات انجام شده منحصراً بر کودکان دبستانی متمرکز است .
میزان شیوع کودکان ناشنوا فقط یک در هزار ومیزان شیوع کودکان کم شنوا در حدود 3 تا4 هزار می باشد . باید توجه داشت کودکانی که مشکلات شنوایی آنان خفیف است ویا از طریق سمعک وگفتار درمانی برطرف می شود نباید در زمره کودکانی که مشکلات شنوایی آنان شدید می باشد ونیازمند آموزش ویژه هستند قلمداد شوند .
مشاوره با والدین کودکان ناشنوا :
پدران ومادرانی که صاحب کودکان ناشنوا هستند مسئولیت خطیری بردوش دارند ونحوه رفتار اعضای خانواده به ویژه مادر باکودک ناشنوا در رشد عاطفی وسازگاری اجتماعی وآمادگی آموزش مهارت های زبان بسیار مهم وتعیین کننده است .
مادری که نمی داند با کودک ناشنوای خود چگونه رفتار کند وچطور با او صحبت نموده وارتباط برقرار کند در نتیجه کودک تجربه نمی اندوزد در حالی که برقراری ارتباط با کودک تاقبل از دبستان تجاربی پرارزش برای کودک است وچنانچه این تجارب براصول صحیحی استوار نباشد بسیار سخت وناگوار خواهد بود .
لذا مشاوره با خانوادهایی که دارای کودک استثنایی هستند از ارزش خاصی برخوردار است . به طور کلی در مشاوره با والدین این کودکان باید دانست که پندواندرز در مورد آنها به هیچ وجه موثر نیست . بلکه ما باید از نگرشهای متعارض والدین در برابر فرزند استثنایی شان آگاهی داشته باشیم واساساً باید پذیرفت که ابراز همدردی وبه طور کلی افکار والدین درمورد کودک استثنایی جهت حفظ " احساس احترام به خود" آنان است که این خود یکی از واکنشهای مهم دفاعی است .کمک واقعی یعنی درک واقعی وفهم مشکلات وتعارفات والدین . هیچگاه نباید با والدین کودک ناشنوا به جروبحث بپردازیم باید بدانیم که اولیاء هر کودک مشکلات ومسایل خاص خود را دارند وما باید برایشان جابیاندازیم که نگهداری وتربیت یک فرزند ناشنوا از مسئولیتهای پرارج والدین بوده ونزد خداوند متعال از بهترین عبادت ها محسوب می شود .

روشهای پژوهش :
جامعه : دانش آموزان ناشنوا در سطح مشهد .
نمونه : دانش آموزان ناشنوا مقاطع ابتدایی مدارس سوم شعبان شماره 3 وکامران مولوی .
روش نمونه گیری : روش نمونه گیری که به صورت تصادفی می باشد .

روش جمع آوری اطلاعات وابزار اندازه گیری داده ها :
روش تحقیق بستگی به هدف ها وماهیت موضوع پژوهش وامکانات اجرایی آن دارد .
در هر تحقیقی نیاز به انتخاب وسیله جهت جمع آوری اطلاعات دارد ودر این تحقیق محققان جهت جمع آوری اطلاعات مورد نیاز خود از پرسشنامه بسته یا چند گزینه ای که دارای 20 سوال می باشد وبا فرضیه ها در نظر گرفته شده است استفاده کرده اند ونکاتی زیر در طرح سوالات حتی المقدور رعایت شده است .
1- با مقدمه ای رسا و واضح در پرسشنامه هدف از تهیه آن را برای آزمودنیها توضیح داده وراهنماییهای لازم برای پاسخگویی به سوالات عرضه شده است .
2- از طرح سوالات طویل در پرسشنامه خودداری شده است .
3- واژه ها واصطلاحات نامفهوم ونامانوس به کار نرفته است .
4- از طرح سوالات مبهم ودو پهلو خودداری شده است .
" لازم به تذکر است که پرسشنامه ها توسط دبیران دانش آموزان ناشنوا تکمیل شده است "

فصل چهارم : یافته های پژوهش
فرضیه 2
سوال 10-6
تعداد نفرات
میانگین
انحراف معیار
درجه آزادی
همبستگی
درجه معنی داری

50
32/15
54/2
48
93%
000/.

با توجه به عدد به دست آمده درسمت معنی داری جدول که عدد 000/. می باشد (هرگاه عدد مذکور مساوی 5/. وپایین تر باشد معنی دار والا معنی داری رد می شود) فرضیه موجود اثبات می گردد . وارتباط معناداری در سطح 999/. بین معدل ودرستی روش ترکیبی وجود دارد .

فرضیه 5
سوال 20-16
تعداد نفرات
میانگین
انحراف معیار
درجه آزادی
همبستگی
درجه معنی داری

50
68/13
01/1
48%
87%
000/.

با توجه به عدد بدست آمده درسمت معنی داری جدول فرضیه موجود اثبات می گردد . وارتباط معنی داری در سطح 999/. بین معدل ودرستی روش لب خوانی یا گفتار خوانی وجود دارد .
فرضیه 3
سوال 14-11
تعداد نفرات
میانگین
انحراف معیار
درجه آزادی
همبستگی
درجه معنی داری

50
16/17
18/2
48
89%
000/.

با توجه به عدد بدست آمده درسمت معنی داری جدول فرضیه موجود اثبات می گردد .
وارتباط معناداری در سطح 999% بین معدل ودرستی مشاوره با اولیاء ناشنوایان وپیشرفت تحصیلی شان وجود دارد .
فرضیه 1
سوال 5-1
تعداد نفرات
میانگین
انحراف معیار
درجه آزادی
همبستگی
درجه معنی داری

50
30/14
06/3
48
29/.
39/.

با توجه به عدد بدست آمده در سمت معنی داری جدول که 39/. می باشد فرضیه موجود اثبات نمی گردد و ارتباط ضعیفی بین روش اشاره وپیشرفت تحصیلی ناشنوایان وجود دارد .

فرضیه4
سوال 16-15
تعداد نفرات
میانگین
انحراف معیار
درجه آزادی
همبستگی
درجه معنی داری

50
26/13
19/3
48
83%
000/.

با توجه به عدد بدست آمده در سطح معنی داری جدول که 000/. می باشد در سطح 999/. بین معدل ودرستی ارتباط علل مادرزادی به عنوان یکی از عوامل موثر در ناشنوایی کودکان تایید می گردد وفرضیه موجود اثبات می گردد .

نمودار : رابطه روش اشاره با میزان پیشرفت تحصیلی

بحث وتفسیر داده ها :
فرضیه 1 :
با دقت نظر نمودار فوق وهمچنین عدد به دست آمده در سمت معنی داری جدول شماره 1 نتیجه که رابطه بین روش اشاره وپیشرفت تحصیلی ناشنوا وجود دارد . با توجه به این که در حال حاضر این روش اشاره وپیشرفت تحصیلی ناشنوا وجود دارد . با توجه به این که در حال حاضر این روش در مدارس و همچنین اجتماع ناشنوا کاربرد کمی داشته است و زبان اشاره که شامل حرکات رسمی دستها وبازوها برای بیان افکار می باشد وهمچنین هجی با انگشتان یا اشارات الفبایی که در آن هر یک از حروف الفبای فارسی با وضعیت خاصی از پنج انگشت یک دست نمایش داده می شود دشوار می باشد وهمچنین متخصصین معتقدند که ارتباطات دستی مانع یادگیری مهارتهای تکلمی وزبانی می شود نتیجه گرفته می شود که روش مذکور روش مناسبی نخواهد بود همچنین متخصصین علوم تربیتی معتقدند که اگر کودک اجازه برقراری ارتباط توسط زبان اشاره داده شود وی تلاش لازم را برای یادگیری تکلم نخواهد کرد .

نمودار رابطه روش ترکیبی با میزان پیشرفت تحصیلی

فرضیه 2 :
با دقت نظر به نمودار فوق وهمچنین عدد بدست آمده در سمت معنی داری جدول شماره 2 اثبات می گردد یعنی اینکه بین روش ترکیبی یا کلی وپیشرفت تحصیلی کودک ناشنوا رابطه وجود دارد .
با توجه به اینکه روش ارتباط کلی اختلاطی از هجی کردن با انگشتان دست ، زبان اشاره ، گفتار خوانی ، تکلم وشنوایی به طور همزمان است در این روش از کانالهای متعدد شنیداری ، دستی ، تکلمی برای ارتباط موثر استفاده می شود . کودکان می توانند از طریق این روش به آموزش بهتر وموثرتری دست یابند وپیشرفت تحصیلی بهتری داشته باشند .

نمودار رابطه مشاوره با میزان پیشرفت تحصیلی

فرضیه 3 :
با دقت نظر به نمودار فوق وهمچنین عدد بدست آمده در سمت معنی داری جدول فرضیه موجود اثبات می گردد . یعنی اینکه بین مشاوره با اولیای دانش آموزان ناشنوا وپیشرفت تحصیلی آنان رابطه وجود دارد از آنجایی که نحوی رفتار اعضای خانواده به ویژه مادر با کودک ناشنوا در رشد عاطفی وسازگاری اجتماعی وآمادگی آموزش مهارتهای زبان تحصیلی بسیار مهم وتعیین کننده می باشد خانواده ای که نمی داند چگونه با کودک ناشنوای خود رفتار نماید وچطور با او صحبت کرده وارتباط برقرار نماید در حالی که برقراری ارتباط با کودک تا قبل از دبستان تجاربی پرارزش است واگر این تجارب بر اصول صحیحی استوار نباشد بسیار سخت وناگوار خواهد بود لذا مشاوره با خانواده ها از ارزش خاصی برخوردار است .

نمودار رابطه عوامل مادرزادی با میزان ناشنوایی

فرضیه 4 :
با توجه به نتیجه بدست آمده در این جدول متوجه می شویم که بین علل مادرزادی به عنوان یکی از عوامل موثر در ناشنوایی همبستگی زیادی وجود دارد وتحقیقات نشان می دهد که پنج علت اصلی در این زمینه دخالت داشته است این عوامل عبارتنداز : وراثت – سرخجه دوران حاملگی مادر- پیش رسی نوزاد ومننژیت وناسازگاریهای خونی مادر وجنین که وراثت نقش مهمی را در بسیاری از مسائل ومشکلات از جمله ناشنوایی ایفا می کند بسیاری از موارد ژنتیکی مانند ژنهای غالب ومغلوب ونیز ژنهای وابسته به کروموزوم جنسی x می تواند ناشنوایی را به وجود آورد .
تعیین درصد مشخصی از کودکان که علت ناشنوایی آنان ژنتیکی می باشد دشوار است اما دامنه آن بین 30 تا60 درصد تخمین زده شده است . با توجه به رواج ازدواج های فامیلی در ایران ونیز تمایل افراد ناشنوا به ازدواج با فرد ناشنوای دیگر بررسی وتعیین ضریب احتمال تولد کودک ناشنوا توسط متخصصین توصیه می شود .

نمودار رابطه روش لب خوانی با میزان پیشرفت تحصیلی ناشنوایان

فرضیه 5 :
با توجه به جدول شماره 5 وعدد بدست آمده فرضیه موجود را اثبات می کند نشان می دهد که رابطه معناداری بین روش لب خوانی وپیشرفت تحصیلی ناشنوا وجود دارد . از آنجاکه در روش اشاره که ناشنوا در آن از حرکات دست استفاده می کند وروش دشواری بوده وفقط خود افراد ناشنوا یا آن هایی که با آن روش آشنایی دارند می توانند مقصود آنها را درک کنند .
از آنجایی که ناشنوایان به علت احتیاج به درک مطلب مخاطب ودر اثر تمرین وتعلیم بعد از مدتی قادر خواهند بود که از حرکات لب گوینده مقصود خود را به خوبی درک کنند وبا توجه به اینکه روش مذکور کاربرد فراوانی در بین ناشنوایان داشته واز طریق آن می توانند پیشرفت زیادی در تحصیل وارتباطشان با افراد جامعه داشته باشند وچون این فعالیت پاسخی سازمان یافته را در بر می گیرد در روش لب خوانی کامل وموثرتر از روش اشاره می باشد .

بحث ونتیجه گیری :
علاوه برآنچه که در قسمت اهمیت وضرورت موضوع مورد پژوهش به طور مفصل پرداخته شد در این فصل یادآور می شویم که با توجه به تحقیق انجام گرفته به این نتیجه می رسیم که همه دست اندرکاران تعلیم وتربیت استثنایی که با این گونه دانش آموزان سروکار دارند باید بدانند روشهای آموزشی که برای ناشنوایان به کار برده می شود هر یک در جای خود مفید وموثر می باشد هر چند ممکن است یکی از این روش ها بر دیگری ارجحیت داشته وموثرتر باشد اما ترکیب این روش ها واستفاده به جا از آن ها در موقعیت های مختلف آموزشی تاثیر زیادی در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان ناشنوا داشته باشد هر چند اقدامات موثری در رابطه با تاثیر آموزش ناشنوایان انجام گرفته اما آموزش وپرورش باید آنقدر انعطاف پیدا کرده تا بتواند برای تفاوتهایی که افراد استثنایی دارند ارزش قائل شود تا هر فرد استثنایی به حداکثر رشد ذهنی روانی وجسمی متناسب با تواناییهایش برسد ودیگر نیازی به برچسب استثنایی زدن به آنان نیز نخواهد بود وهمچنین تحقیقات صورت گرفته ومصاحبه با دبیران دانش آموزان ناشنوا وتکمیل پرسشنامه توسط آنان به این نتیجه رسیدیم که روش لب خوانی یکی از موثرترین وپرکاربردترین روش در بین مدارس وآموزش ناشنوایان می باشد زیرا از این طریق آسانتر می توانند مقصود خود را به دیگران انتقال داده وهمچنین افراد دیگر نیز با آنان ارتباط برقرار کنند .

پیشنهادها :
– برگزاری کلاس های آموزشی برای والدین . چون بیشتر وقت دانش آموز ناشنوا در خانه می گذرد ، آموزش پدر ومادر می تواند خیلی موثر باشد . همچنین برگزاری مرتب جلسات هفتگی وپیگیری منظم آن . در ارتباط خانه ومدرسه می تواند مفید باشد . دادن تکالیف درسی به صورت تکمیلی وراهنمایی خواستن از اولیاء نیز راه دیگری برای برقراری ارتباط با والدین این دانش آموزان می باشد . استفاده بیشتراز وسایل کمک آموزشی . برگزاری دوره ها وکلاس های ضمن خدمت . تشویق بیشتر معلمین این دانش آموزان نیز می تواند موثر باشد وکارایی آنان را افزایش دهد . کوشش شود از معلمینی در این مدارس استفاده شود که به کار با این دانش آموزان بسیار علاقمند بوده وپرحوصله ومهربان باشند وایجاد علاقه وانگیزه در کودک نمایند .
سعی شود از معلم ثابت در طول سال تحصیلی استفاده شود واز جابه جایی معلمین در طول سال تحصیلی جلوگیری نمایند . اولیاء مدرسه نظارت دقیقی بر حضور وغیاب دانش آموزان داشته باشند واز مشاورین کارآزموده استفاده نمایند .

پرسشنامه :
دبیران گرامی پرسشنامه ای که پیش رودارید صرفاً مربوط به یک تحقیق دانشجویی است ونیازی به نوشتن نام ونام خانوادگی شما نمی باشد امید است با دقت در جوابگویی به سوالات آن ما رادر این امر یاری نمایید .
1- با روش اشاره افراد اجتماع به مقصود ناشنوایان پی می بریم ؟
خیلی کم کم متوسط زیاد خیلی زیاد
2- آسانترین روش برقراری ارتباط با ناشنوایان روش اشاره است ؟
خیلی کم کم متوسط زیاد خیلی زیاد
3- با روش انگشت خوانی ناشنوایان به پیشرفت تحصیلی بیشتری دست می یابند ؟
خیلی کم کم متوسط زیاد خیلی زیاد
4- به وسیله روشهای اشاره ناشنوایان آسانتر می توانند مقصود خود را به دیگران انتقال دهند ؟
خیلی کم کم متوسط زیاد خیلی زیاد
5- با روش انگشت خوانی ناشنوایان می توانند بهتر احساسات ، افکار خود را به دیگران انتقال دهند ؟
خیلی کم کم متوسط زیاد خیلی زیاد
6- با ترکیب روش های مختلف ناشنوایان به پیشرفت بهتری دست می یابند ؟
خیلی کم کم متوسط زیاد خیلی زیاد
7- روش های مختلف آموزشی ناشنوایان را به دنبال اطرافشان نزدیکتر می کند ؟
خیلی کم کم متوسط زیاد خیلی زیاد
8- با استفاده از روش های آموزشی ناشنوایان می توانند به خودکفایی بهتری دست یابند ؟
خیلی کم کم متوسط زیاد خیلی زیاد
9- میزان تاثیر وسایل آموزشی وکمک آموزشی در پیشرفت تحصیلی چقدر است ؟
خیلی کم کم متوسط زیاد خیلی زیاد
10- ترکیب روش های آموزشی چه میزان بردرک وانتقال مفاهیم انتزاعی موثر است ؟
خیلی کم کم متوسط زیاد خیلی زیاد
11- مشاوره با اولیاء ناشنوایان تا چه میزان در پیشرفت تحصیلی فرزندانشان موثر است ؟
خیلی کم کم متوسط زیاد خیلی زیاد
12- مشاوره با ناشنوایان تا چه اندازه آنها را در پذیرش بهتر معلولیت ، خودشناسی وسازندگی اجتماعی یاری می کند ؟
خیلی کم کم متوسط زیاد خیلی زیاد
13- برای جلوگیری از پیشرفت ناشنوایی واحتمالاً مداوای آن توانبخشی به چه اندازه می تواند موثر باشد ؟
خیلی کم کم متوسط زیاد خیلی زیاد
14- مشاوره با ناشنوایان احتمالاً فاصله بین انها وافراد جامعه را کاهش می دهد ؟
خیلی کم کم متوسط زیاد خیلی زیاد
15- علل مادرزادی می تواند یکی از علل موثر در ناشنوایی باشد ؟
خیلی کم کم متوسط زیاد خیلی زیاد
16- مسمومیت دارویی در دوران بارداری تا چه میزان یکی از عوامل موثر در ناشنوایی می باشد ؟
خیلی کم کم متوسط زیاد خیلی زیاد
17- روش لب خوانی یا گفتار خوانی تا چه میزان باعث پیشرفت تحصیلی ناشنوایان می گردد ؟
خیلی کم کم متوسط زیاد خیلی زیاد
18- در دوره ابتدایی آموزش با استفاده از روش لب خوانی تا چه اندازه موثر است ؟
خیلی کم کم متوسط زیاد خیلی زیاد
19- روش شفاهی یا لب خوانی باعث می شود ناشنوایان خود رامانند دیگران احساس کنند ؟
خیلی کم کم متوسط زیاد خیلی زیاد
20- با روش لب خوانی تا چه میزان ناشنوایان می توانند ارتباط بهتری با اجتماع برقرار کنند ؟
خیلی کم کم متوسط زیاد خیلی زیاد

فهرست منابع :
– آر.دی ساویج -ال . ایوانز- جی اف – ساویج . روانشناس ارتباط با کودکان ناشنوا . مترجم شرمین خزائلی . انتشارات آستان قدس رضوی . معاونت فرهنگی 1371
– دانیل پی هالاهان . جیمز ام . کافمن – کودکان استثنایی (مقدمه ای بر آموزشهای ویژه . مترجم مجتبی جوادیان . انتشارات آستان قدس رضوی – تاریخ انتشار . چاپ اول 1371
– کودکان استثنایی – تالیف محمود پاکزاد . تهران وزارت فرهنگ وارشاداسلامی – سازمان چاپ وانتشارات 1376
– کودکان استثنایی . مشاوره خانواده . مترجم نرگس ادیب سرشکی
– مجله تعلیم وتربیت استثنایی اسفند 74 – شماره 6 احمد امیدوار
– روزنامه همشهری – سال هفتم – 24 اسفند 75
– آشنایی با ویژگیها ومسائل کودکان استثنایی دوره کاردانی کد 9001 سازمان چاپ ونشر کتاب های درسی . حاج بابایی . مرتضی دهقانی . هشتمین . یاور 1372
– مولف . دکتر پرویز شریفی درآمدی – روانشناسی کودکان استثنایی
– ترجمه تالیف از کینیک جان ترسی
– دکتر غلامعلی افروز – مقدمه ای بر روانشناسی کودکان استثنایی
– دکتر بهروز میلانی فر – روانشناس کودکان ونوجوانان
– فری اس تیدول . ترجمه حمیده طباطبایی راهنمایی آموزش زبان به ناشنوایان

بررسی روشهای آموزشی ناشنوایان و تاثیر آن در پیشرفت تحصیلی شان 