بررسی ارزیابی عملکرد شرکت های تعاونی شهرستان رشت با استفاده از مدل تحلیل پوششی داده ها DEA



دانشگاه آزاد اسلامی
واحد رشت
دانشکده مدیریت و حسابداری
گروه آموزشی مدیریت
پایاننامه تحصیلی جهت اخذ درجه کارشناسی ارشد
رشته : مدیریت بازرگانی گرایش: مدیریت مالی

عنوان:
ارزیابی عملکرد شرکتهای تعاونی شهرستان رشت با استفاده از مدل تحلیل پوششی دادهها (DEA)

استاد راهنما:
دکتر رضا آقاجان نشتایی

نگارش:
سمانه گنجکار

بهمن 1392

تقدیر و تشکر
سپاس خدای را که سخنوران، در ستودن او بمانند و شمارندگان، شمردن نعمتهای او ندانند و کوشندگان، حق او را گزاردن نتوانند. و سلام و دورد بر محمّد و خاندان پاک او، طاهران معصوم، هم آنان که وجودمان وامدار وجودشان است؛ و نفرین پیوسته بر دشمنان ایشان تا روز رستاخیز…

از استاد گرامیم جناب آقای دکتر رضا آقاجان نشتایی بسیار سپاسگذارم چرا که بدون راهنماییهای ایشان تامین این پایان نامه بسیار مشکل می نمود.
****
از کلیه کارمندان اداره تعاون ، کار و رفاه اجتماعی شهرستان رشت جهت همکاری بیدریغ ایشان جهت پیشبرد این پایان نامه سپاسگزارم.
****

و با تشکرخالصانه خدمت همه کسانیکه به نوعی مرا در به انجام رساندن این مهم یاری نموده اند.

تقدیم به پدر و مادرم :
خدای را بسی شاکرم که از روی کرم، پدر و مادری فداکار نصیبم ساخته تا در سایه درخت پر بار وجودشان بیاسایم و از ریشه آنها شاخ و برگ گیرم و از سایه وجودشان در راه کسب علم و دانش تلاش نمایم. والدینی که بودنشان تاج افتخاری است بر سرم و نامشان دلیلی است بر بودنم، چرا که این دو وجود، پس از پروردگار، مایه هستی ام بوده اند دست مرا گرفتند و راه رفتن را در این وادی زندگی پر از فراز و نشیب آموختند. آموزگارانی که برایم زندگی، بودن و انسان بودن را معنا کردند…. و همچنین تقدیم به یگانه خواهرم که وجودش شادی بخش و صفایش مایه آرامش من است.

فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول: کلیات تحقیق
1-1- مقدمه 2
1-2- بیان مسئله 2
1-3- ضرورت و اهمیت تحقیق 3
1-4- اهداف تحقیق 4
1-5- سوالات تحقیق 4
1-6- فرضیه ها 4
1-7- مدل مفهومی 4
1-8- قلمروتحقیق 6
1-8-1قلمرو موضوعی 6
1-8-2قلمرو مکانی 6
1-8-3- قلمرو زمانی 6
1-9- تعریف واژه ها و اصطلاحات 6

فصل دوم: ادبیات و پیشینه تحقیق
2-1- مقدمه 10
2-1-1شرکت تعاونی 10
2-2- مروری بر ادبیات موضوع 11
2-2-1- تعاریف ارزیابی عملکرد 11
2-2-2- سابقه ارزیابی عملکرد 12
2-2-3- تاریخچه ارزیابی عملکرد در ایران 12
2-2-4- فرایند ارزیابی؛ مراحل ارزیابی عملکرد 13
2-2-5- اثرات ارزیابی عملکرد 14
2-2-6- اهمیت ارزشیابی عملکرد 14
2-2-7- ابعاد ارزیابی عملکرد 15
2-2-7-1عملکرد کارکنان 15
2-2-7-2ارزیابی عملکرد بخشی از یک سازمان 15
2-2-7-3- ارزیابی عملکرد مدیر 15
2-2-8- تعریف کارایی 16
2-2-9- مفهوم بهره وری 17
2-2-10 روشهای کلی اندازه گیری کارایی 19
2-2-10-1روشهای پارامتری 19
2-2-10-2 روشهای غیرپارامتری 19
2-2-11انواع کارایی 22
2-2-11-1 کارایی فنی یا تکنیکی 22
2-2-11-2 کارایی تخصیصی 23
2-2-11-3 کارایی اقتصادی 23
2-2-11-4 کارایی مقیاس 23
2-2-12 روش تحلیل پوشش دادهها 24
2-2-13 اندازه گیری کارایی با روش تحلیل پوششی داده ها 26
2-2-13-1 روش تابع مرزی تصادفی 26
2-2-13-2روش تحلیل پوششی داده ها 26
2-2-14 تحلیل پوششی داده ها 27
2-2-15 انواع مدلهای تحلیل پوششی داده ها 30
2-2-16 مزایای روش تحلیل پوششی دادهها 37
2-2-17معایبDEA 37
2-2-18 ویژگیهای تحلیل پوششی داده ها 38
2-2-19 قابلیتهای کاربردی تحلیل پوششی دادهها 38
2-2-20 رتبه بندى در روش تحلیل پوششی دادهها 38
2-3 پیشینه تحقیق 39
2-3-1 تحقیقات خارجی 39
2-3-2 تحقیقات داخلی 42
فصل سوم: روش شناسی تحقیق
3-1 مقدمه 46
3-2 جامعه آماری 46
3-3 پارامترها 47
3-3-1 ورودیها 47
3-3-2 خروجیها 47
3-4 شاخصها (پارامترهای) ورودی 48
3-4-1 کل دارایی 48
3-4-2 حقوق صاحبان سهام 49
3-5 شاخصها (پارامترهای) خروجی 50
3-5-1 نسبت جاری 50
3-5-2 سود خالص 51
3-5-3 شاخص EPS 52
3-5-4 رشد فروش 53
3-6 روش گردآوری دادهها 54
3-7 روشهای آماری مورد استفاده 54
3-8 درباره نرمافزار DEA-SOLVER 55
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل یافته های تحقیق
4-1 مقدمه 57
4-2اطلاعات تحلیلی برای DMUها توسط DEA-SOLVER 57
4-2-1 تجزیه تحلیل شرکتهای تعاونی با مدل CCR-Inputو CCR-Output 57
4-2-2تجزیه تحلیل شرکتهای تعاونی با مدل BCC-InputوBCC-Output 96
4-3 رتبه بندی واحدهای کارا و ناکارادرمدلCCR-InputوCCR-Output 133
4-3-1 واحدهای کارا در سال 90 در مدلCCR-InputوCCR-Output 133
4-3-2واحدهای ناکارا در سال 90 درمدلCCR-InputوCCR-Output 133
4-3-3واحدهای کارا در سال 91درمدلCCR-InputوCCR-Output 134
4-3-4واحدهای ناکارا در سال 91 درمدلCCR-Input وCCR-Output 134
4-4رتبه بندی واحدهای کارا و ناکارا درمدل BCC-Input و BCC-Output 135
4-4-1واحدهای کارا درسال 90 درمدلBCC-InputوBCC-Output 135
4-4-2 واحدهای ناکارا درسال 90 درمدلBCC-InputوBCC-Output 135
4-4-3واحدهای کارا درسال 91 درمدلBCC-InputوBCC-Output 136
4-4-4واحدهای ناکارا درسال 91 درمدلBCC-Input وBCC-Output 136
فصل پنجم: خلاصه و نتیجه گیری
5-1 مقدمه 138
5-2 خلاصه و نتیجه گیری 138
5-3 محدودیت های تحقیق 139
5-4 پیشنهادهای کاربردی تحقیق 139
5-5 پیشنهاد برای تحقیقات آتی 140
5-6 فهرست منابع و مآخذ 141
5-6-1 منابع فارسی 141
5-6-2 منابع انگلیسی 145

فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول3-1- کل دارایی 48
جدول3-2- حقوق صاحبان سهام 49
جدول3-3- نسبت جاری 50
جدول3-4- سود خالص 51
جدول3-5- شاخص EPS 52
جدول3-6- رشد فروش 53
جدول4-1- تجزیه تحلیلDEA برای مدلCCR ورودی محور سال 90 58
جدول4-2- جدول وزنی DEA برای مدلCCR ورودی محور سال 90 62
جدول4-3- رتبه بندی تشخیص واحدهای کارا و ناکارا مدلCCR ورودی محور سال 90 63
جدول4-4- رتبه بندی واحدهای کارا و ناکارا مدلCCR ورودی محور سال 90 65
جدول4-5- تجزیه تحلیلDEA برای مدلCCR خروجی محور سال 90 68
جدول4-6- جدول وزنی DEA برای مدلCCR خروجی محور سال 90 72
جدول4-7- رتبه بندی تشخیص واحدهای کارا و ناکارا مدلCCR خروجی محور سال 90 73
جدول4-8- رتبه بندی واحدهای کارا و ناکارا مدلCCR خروجی محور سال 90 75
جدول4-9- تجزیه تحلیلDEA برای مدلCCR ورودی محور سال 91 78
جدول4-10- جدول وزنی DEA برای مدلCCR ورودی محور سال 91 82
جدول4-11- رتبه بندی تشخیص واحدهای کارا و ناکارا مدلCCRورودی محور سال 91 83
جدول4-12- رتبه بندی واحدهای کارا و ناکارا مدلCCR ورودی محور سال 91 85
جدول4-13- تجزیه تحلیلDEA برای مدلCCR خروجی محور سال 91 87
جدول4-14- جدول وزنی DEA برای مدلCCR خروجی محور سال 91 91
جدول4-15- رتبه بندی تشخیص واحدهای کارا و ناکارا مدلCCR خروجی محور سال 91 92
جدول4-16- رتبه بندی واحدهای کارا و ناکارا مدلCCR خروجی محور سال 91 94
جدول4-17- تجزیه تحلیلDEA برای مدلBCC ورودی محور سال 90 97
جدول4-18- جدول وزنی DEA برای مدلBCC ورودی محور سال 90 101
جدول4-19- رتبه بندی تشخیص واحدهای کارا و ناکارا مدلBCC ورودی محور سال 90 102
جدول4-20- رتبه بندی واحدهای کارا و ناکارا مدلBCC ورودی محور سال 90 104

جدول4-21- تجزیه تحلیلDEA برای مدلBCC خروجی محور سال 90 106
جدول4-22- جدول وزنی DEA برای مدلBCC خروجی محور سال 90 110
جدول4-23- رتبه بندی تشخیص واحدهای کارا و ناکارا مدلBCC خروجی محور سال 90 111
جدول4-24- رتبه بندی واحدهای کارا و ناکارا مدلBCC خروجی محور سال 90 113
جدول4-25- تجزیه تحلیلDEA برای مدلBCC ورودی محور سال 91 115
جدول4-26- جدول وزنی DEA برای مدلBCC ورودی محور سال 91 119
جدول4-27- رتبه بندی تشخیص واحدهای کارا و ناکارا مدلBCC ورودی محور سال 91 120
جدول4-28- رتبه بندی واحدهای کارا و ناکارا مدلBCC ورودی محور سال 91 122
جدول4-29- تجزیه تحلیلDEA برای مدلBCC خروجی محور سال 91 124
جدول4-30- جدول وزنی DEA برای مدلBCC خروجی محور سال 91 128
جدول4-31- رتبه بندی تشخیص واحدهای کارا و ناکارا مدلBCC خروجی محور سال 91 129
جدول4-32- رتبه بندی واحدهای کارا و ناکارا مدلBCC خروجی محور سال 91 131

فهرست نمودارها
عنوان صفحه
نمودار1-1- مدل مفهومی 5
نمودار2-2- انواع کارایی از دیدگاه فارل 22
نمودار2-3- روش تحلیل پوششی داده ها 26
نمودار 2-4- مرز فارل 27
نمودار2-5- مرز فارل برای مدل MAJ 34
نمودار4-1- رتبه بندی تشخیص واحدهای کارا و ناکارا مدلCCR ورودی محور سال 90 64
نمودار4-2- رتبه بندی واحدهای کارا و ناکارا مدلCCR ورودی محور سال 90 66
نمودار4-3- رتبه بندی تشخیص واحدهای کارا و ناکارا مدلCCR خروجی محور سال 90 74
نمودار4-4 – رتبه بندی واحدهای کارا و ناکارا مدلCCR خروجی محور سال 90 76
نمودار4-5- رتبه بندی تشخیص واحدهای کارا و ناکارا مدلCCRورودی محور سال 91 84
نمودار4-6- رتبه بندی واحدهای کارا و ناکارا مدلCCR ورودی محور سال 91 86
نمودار4-7- رتبه بندی تشخیص واحدهای کارا و ناکارا مدلCCR خروجی محور سال 91 93
نمودار4-8- رتبه بندی واحدهای کارا و ناکارا مدلCCR خروجی محور سال 91 95
نمودار 4-9- رتبه بندی تشخیص واحدهای کارا و ناکارا مدلBCC ورودی محور سال 90 103
نمودار4-10- رتبه بندی واحدهای کارا و ناکارا مدلBCC ورودی محور سال 90 105
نمودار4-11- رتبه بندی تشخیص واحدهای کارا و ناکارا مدلBCC خروجی محور سال 90 112
نمودار4-12- رتبه بندی واحدهای کارا و ناکارا مدلBCC خروجی محور سال 90 114
نمودار4-13- رتبه بندی تشخیص واحدهای کارا و ناکارا مدلBCC ورودی محور سال 91 121
نمودار4-14- رتبه بندی واحدهای کارا و ناکارا مدلBCC ورودی محور سال 91 123
نمودار4-15- رتبه بندی تشخیص واحدهای کارا و ناکارا مدلBCC خروجی محور سال 91 130
نمودار4-16- رتبه بندی واحدهای کارا و ناکارا مدلBCC خروجی محور سال 91 132

چکیده
یکی از دغدغه های مدیران سازمان ها، آگاهی آنها از عملکرد سیستم های تحت مدیریت آنهاست. هدف اصلی این تحقیق، یافتن مقادیر کارایی هر یک از شرکت های تعاونی شهرستان رشت و شناسایی دلایل ناکارایی شرکت های تعاونی مورد بررسی با استفاده از تکنیک تحلیل پوششی داده ها می باشد. در نهایت درصدد ارائه راهکارهای منطقی بهبود عملکرد شرکت های تعاونی و ارائه استراتژی مناسب با استفاده از این تکنیک هستیم.
کارایی هر یک از واحدهای شرکت های تعاونی به عنوان متغیر وابسته و شاخص های ورودی و خروجی به عنوان متغیرهای مستقل در نظر گرفته می شوند.
پژوهش حاضر فرضیه ندارد، بلکه سنجش کارایی، مقایسه و تحلیل صورت می گیرد. این تحقیق در سطح شرکت های تعاونی شهرستان رشت انجام می شود و بالطبع قابلیت اجرا در شرکتهای تعاونی را دارد. نوع و روش تحقیق، تحلیلی ـ توصیفی بوده،روش گردآوری اطلاعات، کتابخانه ای و میدانی می باشد. ابزار گردآوری اطلاعات، اسنادو مدارک موجود در شرکت های تعاونی شهرستان رشت بوده و در نهایت داده های مرتبط به شاخص ها با استفاده از مدل انتخابی و تحت نرم افزار DEA-SOLVERحل شده و خروجی ها تحلیل شدند.
کلید واژگان: تحلیل پوشش داده ها (DEA)، کارایی، ارزیابی عملکرد، رتبه بندی، ترازنامه.

فصل اول
کلیات تحقیق

1-1 مقدمه
امروزه به دلیل پیچیدگی های فزاینده محیطی، محدودیت منابع و امکانات تولید و رشد سریع هزینه ها موضوع افزایش کارایی و بهره وری کلیه موسسات، کانون توجه مدیران قرار داده و ضرورت کاربرد اصول علمی و مدیریتی را در این بخش توجیه می کند. یکی از مهم ترین این اصول اندازه گیری کارایی است. ارزیابی عملکرد و متعاقب آن رتبه بندی واحدهای سازمانی به صورت روش های سنتی با استفاده از نسبت های مالی و شاخص های مالی رایج صورت میپذیرد که این امر مسئله ارزیابی عملکرد را به چالش واداشته است.تحلیل پوششی دادهها تکنیکی است که از کلیه مشاهدات گردآوری شده برای اندازهگیری کارایی استفاده میکند در واقع این روش با استفاده همزمان از چندین ورودی و چندین خروجی برخلاف روشهای سنتی هر کدام از مشاهدات را در مقایسه مرز کارا بهینه میکند(مهرگان، 1383).
بنابراین در تحقیق حاضر، با هدف بررسی و شناخت مدل تحلیل پوششی داده ها و ارزیابی کارایی و بهرهوری شرکت های تعاونی با استفاده از مدل تحلیل مذکور، پس از مرور ادبیات موضوعی مربوط از میان جامعه آماری کل شرکت های تعاونی، تعداد 21 شرکت ناهمگن در شرکت های تعاونی که دارای صورت حساب (ترازنامه) و صورت سود و زیان از تاریخ 1/1/90به مدت دو سال لغایت 29/12/91 انتخاب شدند. سپس با جمع آوری اطلاعات لازم، ارزیابی کارایی و بهره وری شرکت های تعاونی و رتبه بندی آنها پرداخته شد و در پایان نیز پیشنهاداتی برای مدیران ارائه شد.
رتبه بندی شرکت ها نقاط ضعف و قدرت شرکت ها و همچنین فرصت ها و خطرات سرمایه گذاری در آنها را به خوبی مشخص می کند. روش های نوین در برآورده کردن کارایی ما را متوجه روشی نو با رویکردی جامع به نام تحلیل پوششی داده ها (DEA) معطوف می دارد.
در این فصل پس از ارائه مقدمه، به بیان مسئله تحقیق و همچنین اهمیت و ضرورت تحقیق پرداخته می شود. همچنین اهداف تحقیق ، سوالات (فرضیات) اصلی و فرعی، مدل مفهومی تحقیق، قلمرو تحقیق شامل قلمرو موضوعی و زمانی و مکانی و در نهایت واژه های کلیدی تحقیق ارائه شده است.

1-2 بیان مساله
ارزیابی عملکرد سازمانها و شرکتها از موضوعاتی است که مدیران و محققین توجه زیادی به آن داشتهاند و تاکنون در این زمینه، مقالات زیادی منتشر شده است. وجود و یا عدم وجود نظام ارزیابی عملکرد کارآمد ، با حیات و مرگ سازمان رابطهای مستقیم دارد. تعاونیها سازمانهایی هستند که باید مستقلاً و به دور از حمایت و نظارت دولت تشکیل شده و به کار خود ادامه میدهدو یا اینکه لازم است زیر چتر حمایتی دولت قرار گیرند. اما این حمایتها دائمی نبوده صرفاً تا زمانی که دولتها بر تصمیم خود اصرار داشته باشند تا به اهداف سیاسی و اقتصادی نایل شوند پابرجا بوده است. بر پایه فلسفه تعاون ایجاد و گسترش تعاونیها صرفاً بایستی توسط مردم صورت گیرد یعنی اعضاء به حیات خود تداوم بخشند.هر شرکت تعاونی متعهد به ارائه خدمات به اعضاء مربوط میباشند در این راستا شناسایی شاخصهای موثر بر عملکردها و اندازهگیری کارایی هر یک از شرکتها و شناخت نقاط قوت و ضعف آنها در اهمیت بالایی برخوردار است.
تحلیل پوششی داده ها (DEA) روشی برای مقایسه و ارزیابی کارایی نسبی واحدهای تصمیم گیرنده ایست که هر یک دارای چندین ورودی و خروجی مشابه هستند، مانند مدارس، دانشگاه ها، بانک ها و غیره (Kleine,2001).در این تحقیق با استفاده از ابزار تحلیل پوششی دادهها به ارزیابی عملکرد و تعیین کارایی و رتبهبندی چندین شرکت موجود در تعاونی خواهیم پرداخت.
چالش اصلی این تحقیق تعیین نقاط قوت و ضعف شرکتهای مورد نظر با استفاده از پارامترهای موجود در ترازنامه و تعیین منابعی که موجودی ناکارامدی شرکتهای ناکارا میگردد و همچنین اتخاذ تصمیمات و ارائه راهکارها برای قرار گرفتن شرکتهای ناکارا در مرز کارایی و یا افزایش رتبه آنها در رتبهبندی تحقیق حاضر میباشد.
در این راستا مسئله اصلی تحقیق عبارتست از:وضعیت عملکردی شرکتهای تعاونی شهرستان رشت از حیث کارامدی چگونه است؟
اساس کار ارزیابی عملکرد شرکت های تعاونی شهرستان رشت با استفاده از تکنیک تحلیل پوششی داده ها (DEA) است، تحلیل پوششی داده ها یک تکنیک غیرپارامتری برای اندازه گیری کارایی نسبی یک مجموعه از واحدهای تصمیم گیری متجانس است. عبارت نسبی به این دلیل است که کارایی، نتیجه مقایسه واحدهای تصمیم گیرنده با یکدیگر است. از انواع مدل هایی که برای تحلیل مفهوم کارایی و به منظور ارزیابی کارایی نسبی واحدهای تصمیم گیرنده در تحلیل پوششی داده ها مورد استفاده قرار می گیرند. می توان به مدل های CCR (چارنز، کوپر و رودز (1978))، BCC (بنکر، چارنز و کوپر (1984))، مدل جمعی، مدل اندرسن پیترسن (1993) و مدل SBM (تون (1999)) اشاره نمود که در تحقیق حاضر پس از جمع آوری شاخص ها و تعریف واحدهای تصمیم گیری، مدل مناسب انتخاب شده است.

1-3 ضرورت و اهمیت تحقیق
ارزیابی عملکرد به عنوان یکی از ضروری ترین زیر مجموعه های وظیفه کنترل ـ یکی از چهار عنصر دانش سازمان و مدیریت ـ در سازمانها است که به اندازه گیری و سنجش وضع موجود می پردازد تا بتوان از آن به عنوان مبنایی جهت تصمیم گیری در مورد ادامه، تعدیل و یا جلوگیری از کاری که در حال انجام است استفاده نمود. سیستم ارزیابی کارایی سازمان ها، یک مکانیزم مهم کنترل در راستای خط مشی ها و سیاست های کلی سازمان بوده و اطلاعات مهم و حیاتی را در خصوص میزان تناسب و سازگاری کارایی واحدها با برنامه ها، در اختیار مدیران قرار می دهند، البته وقوع این امر در گرو آن است که:
نظام ارزیابی کارایی از جامعیت کافی برخوردار باشد تا نتایج آن قابل استفاده بوده و تمام جوانب فعالیت ها را مدنظر قرار دهد (اداره تحقیقات و برنامه ریزی، 1384).
1-4 اهداف تحقیق
هدف اساسی این تحقیق ارزیابی عملکرد شرکت های تعاونی شهرستان رشت با استفاده از مدل DEA است. در این راستا اهداف فرعی تحقیق نیز که مدنظر است عبارتند از:
– شناخت شاخص های موثر بر عملکرد شرکت های تعاونی شهرستان رشت و تعیین میزان کارایی و ناکارایی آنها و نیز نقاط قوت و ضعف آنها وهمچنین رتبه بندی شرکت های تعاونی شهرستان رشت
– شناسائی شرکت های تعاونی الگو به عنوان تعاونی های کارا ـ شناخت میزان اثرگذاری شاخص های موثر بر کارائی و برنامه ریزی به منظور استفاده بهینه از تمام پتانسیل های موجود در زمینه ارائه خدمت. ارائه تصمیمات یا راهکارهایی برای شرکت های ناکارا.

1-5 سوالات تحقیق
سئوال اصلی
وضعیت عملکردی شرکت های تعاونی شهرستان رشت از حیث کارآمدی چگونه است؟
سئوال فرعی
شاخص های موثر بر عملکرد شرکت های تعاونی شهرستان رشت کدامند؟
کدام شرکت های تعاونی کارآمد و کدام شرکت ها ناکارآمد هستند و نقاط قوت شرکت های تعاونی کارآمد و نقاط ضعف شرکت های ناکارآمد کدامند؟
چگونه می توان با ارائه یک مدل ریاضی عملکرد شرکت های تعاونی شهرستان رشت را ارزیابی کرد؟
1-6 فرضیه ها
با توجه به ماهیت تحقیق مبنی بر ارزیابی عملکرد شرکت های تعاونی شهرستان رشت با استفاده از تکنیک DEA، فرضیه ای برای آن تعریف نمی شود.
1-7 مدل مفهومی
هر مدل مفهومی به عنوان نقطه آغاز و مبنایی جهت انجام مطالعات و تحقیقات است، بنحوی که متغیرهای موردنظر و روابط میان آنها را مشخص می نماید (Edwards etal, 2000). بدین معنی که می توان بیان نمود که به صورت ایده آل، مدل مفهومی همان نقشه ذهنی است (Masstricht school of management, 2001).
ابزار تحلیلی یک استراتژی جهت شروع و انجام تحقیق است که انتظار می رود در حین اجرای پروژه، متغیرها، روابط و تعاملات بین آنها را مورد بررسی و آزمون قرار دهد و حسب ضرورت تعدیلاتی در آنها انجام نماید و عواملی نیز از آنها کاسته و یا به آنها بیفزاید (Sautter & Leisen, 1999). همان طور که در بیان فلسفه استفاده از مدل مفهومی تحقیق هم بیان شده، شروع کار تحقیق با استفاده از این الگو مفهومی خواهد بود. اما در حین کار مطمئناً از مدل های (الگوهای مفهومی) دیگر نیز بهره گرفته خواهد شد. مدل مورد استفاده در نمودار شماره یک آمده است. (میرزایی، 1375)
به منظور آزمون قابلیت اجرایی بودن یک مدل، در حالت کلی می توان از سه متد استفاده کرد که عبارتند از:
1- اجرای مدل در دنیای واقعی (Koontz etal, 1980) (الوانی، 1380).
2- استفاده از روش دلفی یا نظرسنجی از خبرگان (Mulford & Klonglan, 1982).
3- استفاده از فنون ریاضی و شبیه سازی (Barjis etal, 2000).
بر این اساس، در تحقیق حاضر فنون ریاضی و شبیه سازی مورد استفاده قرار گرفته است.

متغیرهای ورودی

متغیرهای خروجی

نمودار 1-1- مدل مفهومی)منبع اسمعیلی کاکرودی،1388)

ورودی ها شامل: کل دارایی و حقوق صاحبان سهام
خروجی ها شامل: نسبت جاری، سود خالص، EPS ، رشد فروش می باشند.

1-8 قلمرو تحقیق
1-8-1 قلمرو موضوعی
این تحقیق به ارزیابی عملکرد شرکت های تعاونی شهرستان رشت با استفاده از مدل تحلیل پوشش داده ها می پردازد.
1-8-2 قلمرو مکانی
قلمروی مکانی تحقیق حاضر، شامل 21 شرکت موجود در شرکت های تعاونی شهرستان رشت میباشد.
1-8-3 قلمرو زمانی
با توجه به مقطعی بودن این تحقیق و هدف آن که ارزیابی عملکرد شرکت های تعاونی شهرستان رشت میباشد؛ اطلاعات مورد نیاز از عملکرد شرکت های تعاونی از طریق ترازنامه و صورت سود و زیان برای دو سال مالی 1390-1391 انتخاب گردیده است.
1-9 تعریف واژه ها و اصطلاحات
• عملکرد:
عملکرد به چگونگی انجام وظایف و فعالیت ها و نتایج حاصله از آنها اطلاق می شود (انوار رستمی، حسینی و آذر، 1384).
* ارزیابی عملکرد:
ارزیابی عملکرد فرآیندی است که همه سازمان ها باید آن را انجام دهند، آنها ممکن است این کار را به صورت کاملاً سیستماتیک و یا خیلی سریع و خاص انجام دهند ولی به هر حال برای بهبود عملکرد باید به آن توجه کنند (Parker, 2000).
* تحلیل پوششی داده ها1:
تحلیل پوششی داده یک مدل برنامه ریزی ریاضی به کار گرفته شده برای داده های مشاهده است که روش جدیدی برای تخمین تجربی مرز کارایی را همچون تابع تولید فراهم می سازد که پایه اقتصاد مدرن می باشد. از آنجا که روش های موجود ارزیابی عملکرد از روش های تجربی بوده و همه فاکتورهای مربوط به کارایی را در بر نمی گیرد (به عنوان مثال اکثر روش ها فقط ستاده های سازمان را ملاک قرار داده و کمتر به مقایسه نسبت ستاده ها به نهادههای واحد می پردازند، که به موجب آن اتلاف منابع در واحدهایی که سطح ستاده های آنها بالاست، کمتر مورد توجه قرار می گیرد). در این تحقیق، از روش تحلیلی پوششی داده ها که یک روش علمی و ناپارامتری است و به مقایسه نسبت ستاده ها به داده ها می پردازد، استفاده شده است. (قربانی، 1383).

• کارایی2:
بیانگر این مفهوم است که یک سازمان به چه نحوی از منابع خود در راستای تولید نسبت به بهترین عملکرد در مقطعی از زمان استفاده کرده است. کارایی عبارت است از نسبت بازده واقعی به بازده مورد انتظار (استاندارد تعیین شده). به عبارت دیگر، نسبت مقدار کاری که انجام شده به مقدار کاری که باید انجام شود، کارایی گفته می شود.
= کارایی
• کارایی فنی3:
کارایی فنی توانایی یک واحد تولیدی برای رسیدن به حداکثر تولید، با استفاده از مجموعه ثابتی از منابع موجود می باشد (فارل، 1975). این کارایی متاثر از عملکرد مدیریتی و مقیاس آن واحد (بنگاه) می باشد. به عبارت دیگر، کارایی فنی اختلاف بین نسبت خروجی به ورودی مشاهده شده با نسبت خروجی به ورودی در بهترین شرایط تولید است. TE=ON/OS
• کارایی تخصصی4:
کارایی تخصیصی عبارت است از توانایی یک واحد در استفاده بهینه از نهاده ها برای تولید، با توجه به قیمت و تکنولوژی، به گونه هایی که هزینه حداقل گردد. در کارایی تخصیصی فرض بر این است که سازمان مورد نظر از لحاظ تکنیکی کاملاً کاراست.
ALE=OM/ON
این نوع کارایی، مفهومی است که به تشخیص بهینه عوامل تولید با توجه به قیمت این عوامل اطلاق می شود. فارل این نوع کارایی را هزینه می نامد. در این کارایی مقادیر ورودی و خروجی با توجه به قیمت، طوری انتخاب می گردد که هزینه های تولید حداقل گردد.
• کارایی اقتصادی5:
این نوع کارایی در واقع ترکیبی از کارایی فنی و کارایی تخصیصی می باشد و از آن به کارایی کل نیز تعبیر می شود، که برابر است با:
کارایی تخصیصی × کارایی فنی = کارایی اقتصادی
همانطور که گفته شد، کارایی فنی بیانگر حداکثر سطح تولید ممکن برای یک بنگاه تولیدی با استفاده از نهاده های معین است و کارایی تخصیصی با توجه به قیمت عوامل و محصولات و لحاظ سطح معین و ثابتی از تکنولوژی، میزان به کارگیری نهاده ها را در اندازه بهینه شان نشان می دهد. این دو مفهوم در مجموع بیانگر کارایی اقتصادی است که از آن به کارایی هزینه نیز یاد می شود. یک سازمان زمانی به کارایی اقتصادی می رسد که هم از لحاظ فنی و هم از لحاظ تخصیصی کارا باشد. به عبارت دیگر کارایی فنی، بخشی از کارایی اقتصادی است و این دو رابطه ضروری ـ و نه کافی ـ دارند.
ECE=TE×ALE=ON/OS×OM/ON=OM/OS
(فقیه نصیری و همکاران، 1389).
• کارایی مقیاسی6:
در متدلوژی تحلیلی پوششی داده ها، کارایی دیگری به عنوان کارایی مقیاسی مطرح می شود، که بیانگر نسبت کارایی فعلی یک واحد به کارایی در مقیاس بهینه آن واحد تولیدی است. به عبارت دیگر کارایی مقیاس، بیانگر تولید در مقیاس بهینه یک واحد تولیدی است (فلاح، 1386).
تاکنون تعاریف متنوعی از کارایی ارائه شده است. مفهوم کارایی در اقتصاد، تخصیص مطلوب منابع است. اما از نظر اهداف کاربردی، تعاریف گوناگونی بیان شده است. به طور کلی کارایی، معرف نسبت ستانده ها به نهاده ها در مقایسه با یک استاندارد مشخص است.
از این رو تشخیص کارایی، منوط به تعریف و مقایسه با یک واحد مطلوب استاندارد است. مبنای چنین حد مطلوبی می تواند با روش های مختلفی تعیین و مشخص شود.

• رتبه بندی7:
ترتیب شرکت های تعاونی بر اساس میزان کارایی که با استفاده از روش DEA به دست می آید، رتبه بندی می شود.

• بازده به مقیاس8:
عبارتست از رابطه بین تغییرات در خروجی ها نسبت به تغییرات در ورودی ها. بازده به مقیاس می تواند ثابت، افزایشی و کاهشی باشد، یعنی با افزایش ورودی ها، ممکن است خروجی به همان مقدار یا به مقدار بیشتر و یا به مقدار کمتر باشد.

• واحد تصمیم گیری (DMU):
در مطالعات DEA سازمان هایی که مورد ارزیابی قرار می گیرند واحدهای تصمیم گیری نام دارند. در تحقیق حاضر 21 شرکت از شرکت های تعاونی شهرستان رشت، واحدهای تصمیم گیری می باشند.

فصل دوم
ادبیات وپیشینه تحقیق

2-1 مقدمه
تعاون و همکاری به معنی وسیع کلمه و با توجه به مفهوم اجتماعی آن در ایران مانند دیگر نقاط جهان دارای سابقه طولانی است.زیرا همکاری و همبستگی از خصایص ایرانیان و جزء رسوم ملی مردم این مرز و بوم محسوب می شود و ایرانیان از قدیم الایام با الهام از روح آزادگی و پیروزی از تعالیم مذهبی پیوسته کوشش داشته اند مسائل و مشکلات عمده را که فرد به تنهایی قادر به رفع آن نیست با همکاری یکدیگر برطرف سازد ولی قوائد و مقررات خاصی به صورت مدون در زمینه همکاری های اجتماعی وجود نداشت، بلکه نوعی تعهد اخلاقی بر روابط مردم حاکم بود که با نظم و قاعده خاصی اجرا می شد.
واژه تعاون در مفاهیم متعددی مورد استعمال قرار می گیرد تعاون به معنی همکاری، یکدیگر را مدد رساندن و تشریک مساعی در جهت ارضای نیازی مشترک به کار برده شده است.در این معنی فعالیت های مختلفی که انسان در طول روز انجام می دهد،نوعی تعاون و همکاری است: " تعاون یکی کردن مساعی دو یا چند شخص است برای حصول اطمینان به هدفی معین" با استفاده از تعریف مزبور ،می توان هرگونه همکاری را در جهت انجام کار و منظور مشخص،تعاون نامید. تعاون در این معنی بیشتر مفهوم "همکاری" یعنی با هم کارکردن را به ذهن متبادر می سازد.
تعاون و همکاری از بعد جامعه شناختی مفهوم دیگری را می رساند همکاری9 یا تعاون یکی از کنش های متقابل پیوسته می باشد و منظور از آن کنش های متقابلی است که در جهت یگانه ای صورت می گیرد،در مقابل سبقت جویی را در کوشش شخصی برای وصول به هدفی که مورد نظر دیگری نیز هست،دانسته و رقابت را کوششی که شخص برای پس انداختن دیگری از وصول به هدفی که مورد نظر هردوی آنان است،می دانند(آگ برن).سبقت جویی و رقابت را جزء کنش متقابل گسسته کنش هایی متفاوت با کنش تعاون ذکر کرده اند.بنابر تعریف مزبور اگر عمل شخصی همسو و دارای جهت واحد با کنش سایر اعضا گروه باشد تعاون و یکی شدن مساعی اعضای گروه نامیده می شود.

2-1-1 شرکت تعاونی
می توان تعاون را متشکل از عوامل مولفه متعددی دانست که وجود تعدادی از این عوامل برای تجلی "تعاون" ضرورت دارد. عوامل مزبور عبارتند از :
– وجود تعدادی از افراد به نحوی که تشکیل یک گروه اجتماعی را بدهند.(دارای روابط و کنش های متقابل اجتماعی باشند).
– وجود نیاز مشترک و محسوس
– اشتراک مساعی در جهت رفع نیاز مشترک به صورت ارادی و داوطلبانه.
– علاوه بر سه عامل فوق که معمولاً در هر کار گروهی و در هر فهالیت اقتصادی وجود داردعامل یا عواملی دیگر را باید ذکر کرد که متضمن مفاهیم رفاه، توسعه، عدالت اجتماعی، تعالی ارزش های اخلاقی، جلوگیری از سود جویی مفرط و ممانعت از استعمار دیگران و… نیز می باشد.
گروهی که دور هم گرد آمده و در جهت رفع نیاز مشترک و محسوس خود با یکدیگر همکاری می نمایند، ممکن است با توجه به معانی مختلف تعاون نوعی کار تعاونی انجام دهند،لیکن تعاون در مفهوم خاص اقتصادی- اجتماعی خود فعالیت گروهی از افراد در جهت رفع نیاز یا نیاز های مشترک و محسوس با رعایت اصول و قواعد ویژه ایست که آن را از سایر شکل های فعالیت گروهی و جمعی متمایز می سازد.
شرکتهای تعاونی به منظور خاصی تشکیل میشوند و اهدافی را دنبال میکنند
1. ترویج و تحکیم مشارکت، همکاری و تعاون عمومی.
2. ایجاد و تامین شرایط و امکانات کار برای همه به منظور رسیدن به اشتغال کامل.
3. قرار دادن وسایل کار در اختیار کسانی که قادر به کارند ولی وسایل کار ندارند.
4.پیشگیری از تمرکز و تداوم ثروت در دست افراد و گروه های خاص جهت تحقق عدالت اجتماعی.
5.جلوگیری از کارفرمای مطلق شدن دولت.
2-2 مروری بر ادبیات موضوع
2-2-1 تعاریف ارزیابی عملکرد
ارزیابی عملکرد به مجموعه اقدامات و اطلاعاتی اطلاق می گردد که به منظور افزایش سطح استفاده بهینه از امکانات و منابع جهت دستیابی به اهداف و شیوه های اقتصادی توام با کارایی و اثربخشی صورت می گیرد. به طوری که ارزیابی عملکرد در "بعد سازمانی" معمولاً اثربخشی فعالیتهاست. منظور از اثربخشی میزان دستیابی به اهداف و برنامه ها با ویژگی کارا بودن فعالیت ها و عملیات است (کاپلان، 1385).
به طور کلی نظام ارزیابی عملکرد را می توان فرآیند سنجش و اندازه گیری و مقایسه میزان و نحوه دستیابی به وضعیت مطلوب دانست. برخی تعاریف موجود در مورد ارزیابی عملکرد به شرح زیر است:
* ارزیابی عملکرد فرآیندی است که به سنجش و اندازه گیری، ارزشگذاری و قضاوت درباره عملکرد طی دوره ای معین می پردازد (طاهری، 1382).
* ارزیابی عملکرد در بعد نحوه استفاده از منابع در قالب شاخص های کارایی بیان می شود. اگر در ساده ترین تعریف، نسبت داده به ستاده را کارایی بدانیم، نظام ارزیابی عملکرد در واقع میزان کارایی تصمیمات مدیریت در خصوص استفاده بهینه از منابع و امکانات را مورد سنجش قرار می دهد (طاهری،1382).
* به طور کلی نظام ارزیابی عملکرد را می توان فرآیند سنجش و اندازه گیری و مقایسه میزان و نحوه دستیابی به وضعیت مطلوب با معیارها و نگرش معین در دامنه و حوزه تحت پوشش معین با شاخص های معین و در دوره زمانی معین با هدف بازنگری، اصلاح و بهبود مستمر آن می باشد (ای . لیکانن، 1381).
2-2-2 سابقه ارزیابی عملکرد
اگر بخواهیم سابقه ارزیابی عملکرد را مورد کاوش قرار دهیم باید به تاریخ زندگی بشر باز گردیم، به اولین باری که افراد کار کردن به صورت گروهی را آغاز کردند. در آن دوران ارزیابی تنها بر اساس قضاوت های ذهنی و شخصی انجام می شد، اما به مرور زمان و در دوره های مختلف مدیریت و در کشورهای مختلف شیوه های مختلفی برای کنترل به سمت زمان سنجی کار و پیش بینی همه شرایط و نتایج دستیابی بود. نظام ارزیابی عملکرد برای اولین بار به صورت رسمی، در سطح فردی و سازمانی از سال 1800 میلادی توسط رابرت اون در اسکاتلند در صنعت نساجی مطرح گردید به طوری که کالاهای تولید شده با استفاده از چوب هایی در رنگ های مختلف درجه بندی می شدند که این کار در واقع نوعی ارزیابی از کیفیت و یا ستاده سازمان بوده است (پورنظری، 1388).
2-2-3 تاریخچه ارزیابی عملکرد در ایران
در ایران ارزشیابی به صورت کلاسیک، توسط خواجه رشیدالدین فضل الله که بیش از بیست سال مقام وزارت مغول ها را عهده دار بوده است، در اواخر قرن هفتم هجری مطرح شده است (پورنظری،1388).
اما به طور رسمی و در سطح ملی برای نخستین بار در سال 1349 مقرر گردید سازمان های دولتی از نظر مدیریت و نحوه اداره امور مورد ارزیابی قرار گیرند. به همین منظور مرکز ارزشیابی سازمان های دولتی در نخست وزیری تشکیل گردید. هدف اصلی از تاسیس این مرکز اصلاح سازمان های دولتی و تغییر اساسی در روش کار آنها، اعمال مدیریت صحیح، دقت در حسن انجام کارهای اداری و سرعت در اتخاذ تصمیم ذکر شده است. هم چنین در اسناد و مدارک مربوطه آمده است که هدف از این ارزشیابی آن است که علل عدم توفیق مسئولین در انجام وظایف و اعمال مدیریت مشخص و با انعکاس نقایص موجود، مدیران را در جهت بهبود وضع وادار به تفکر نماید.
در سال 1352 با آغاز برنامه پنجم عمران و به موجب بند 8 ماده 5 فصل برنامه و بودجه وظایف ارزشیابی کارایی عملکرد دستگاه های اجرایی بر عهده سازمان برنامه و بودجه گذاشته شد. به همین منظور معاونت ارزشیابی سازمان های دولتی در این سازمان تشکیل گردید.
دو سال بعد و در سال 1354 به موجب اصلاحیه مورخ 28/12/53 قانون استخدام کشوری و به موجب بند 6 قسمت ب ماده 104 وظیفه ارزشیابی کارایی عملکرد دستگاههای اجرایی کشور به منظور ارشاد و راهنمایی آنها در جهت برقراری روش های صحیح اداری و اصول مدیریت به سازمان امور اداری و استخدامی واگذار گردید. در همین راستا دفتری تحت عنوان دفتر ارزشیابی سازمان های دولتی در این سازمان تشکیل شد. در سال 1359 دفتر مذکور منحل و تا سال 1376 اقدامات مربوط به ارزیابی عملکرد دستگاههای اجرایی متوقف شد.
در سال 1376، مجدداً موضوع ارزیابی عملکرد در قالب یک دفتر در ساختار سازمان امور اداری و استخدامی کشور شکل گرفت تا در زمینه استقرار نظام ارزیابی عملکرد و تهیه سیاست های اجرایی و خط مشی های کلی مربوط به ارزیابی سازمان های دولتی اقدامات لازم را به عمل آورد. پس از ادغام دو سازمان برنامه و بودجه و امور اداری و استخدامی کشور در سال 1379 به موجب تشکیلات و شرح وظایف مصوب سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور وظیفه بررسی، مطالعه، طراحی و استقرار نظام ارزیابی عملکرد مدیریت در دستگاههای اجرایی کشور، تهیه گزارش های لازم در این مورد به عهده دفتر ارزیابی عملکرد سازمان فوق قرار گرفت (دفتر ارزیابی عملکرد و بهبود مدیریت، 1380).
2-2-4 فرایند ارزیابی؛ مراحل ارزیابی عملکرد
در برنامه ریزی جهت بررسی امکان پذیری و نیز بررسی اثربخشی و کارآمدی برنامه ریزی صورت گرفته در سه مرحله برنامه ها مورد ارزیابی قرار می گیرد. این مراحل را می توان به شرح ذیل بیان کرد (صمدی، 1381)
مرحله اول؛ ارزیابی پیش از اجرا(امکان سنجی برنامه ها).
مرحله دوم؛ نظارت و ارزیابی حین اجرا (نظارت).
مرحله سوم؛ ارزیابی پس از اجرا (ارزشیابی).
امکان سنجی پیش از اجرا یا فقدان ظرفیت های فنی، نهادی، قانونی و مالی را برای اجرای سیاست ها ارزیابی کرده و درجه واقع بینی اهداف و سیاست ها را افزایش می دهد که این نوع ارزیابی خود می تواند از نتایج ارزیابی برنامه های گذشته برای انجام صحیح ارزیابی قبل از اجرا استفاده کند. نظارت حین اجرا، خطاهای هدف گذاری، برآورد منابع، اثربخشی و یا خطاهای اجرایی یا انحرافات ناشی از تغییر شرایط پیرامونی را شناسایی کرده زمینه ساز اقدام به موقع برنامه ریزان برای اصلاح برنامه ها خواهد شد و ارزیابی های پس از اجرا با ارزشیابی معناداری، کارآمدی و اهمیت برنامه ها و سیاست های در حرکت به سمت توسعه تصویری واقعی از وضعیت موجود اقتصادی و اجتماعی در آستانه برنامه های بعدی ارائه خواهد داد.
هر فرآیندی شامل مجموعه ای از فعالیت ها و اقدامات با توالی و ترتیب خاص منطقی و هدف دار می باشد. در فرایند ارزیابی عملکرد نیز هر مدل و الگویی که انتخاب شود، طی مراحل و رعایت نظم و توالی فعالیت های ذیل ضروری می باشد (صمدی، 1381).
الف- تدوین شاخص ها و ابعاد و محورهای مربوطه و تعیین واحد سنجش آنها.
ب- تعیین وزن شاخص ها به لحاظ اهمیت آنها و سقف امتیازات مربوطه.
ج- استانداردگذاری و تعیین وضعیت مطلوب هر شاخص.
د- سنجش و اندازه گیری از طریق مقایسه عملکرد واقعی پایان دوره ارزیابی با استاندارد مطلوب از قبل تعیین شده.
و- استخراج و تحلیل نتایج.
2-2-5 اثرات ارزیابی عملکرد
در جریان ارزیابی عملکرد که برنامه ها بر اساس اهداف از پیش تعیین شده طراحی گردیده همواره مورد سنجش و اندازه گیری قرار می گیرد. در اینجاست که تحقق استراتژی برنامه ها، مدیریت کیفیت، اثربخشی مدیریت و بهره وری و دیگر موارد که همواره از دیدگاههای مدیریتی مورد توجه قرار دارد درصد رشد و یا تضعیف هر یک سنجش می گردد. طراحی که روش ها و خط مشی های عمومی و کلی را برای به دست یافتن به هدف های خاص در نظر می گیرد. به ویژه طرحی برای استراتژی صنفی برای آینده، طرح ریزی استراتژیک یعنی مطالعه، فرآیند یا فعالیتی مبنی بر تهیه طرح های استراتژی (محمدزاده، 1375).
از وظایف چهارگانه اساسی مدیریتی اولین وظیفه، برنامه ریزی است که بر حسب تعریف رسمی عبارت است از فرآیند تعیین هدف ها و تدوین برنامه ها برای تحقق آنها. هدف ها نتایج مشخصی هستند که شخص می خواهد به دست آورد. برنامه ها، بیانیه های عملیاتی هستند که توضیح می دهند که چگونه هدف ها تحقق می یابد. برنامه ریزی سرآغاز فرآیند مدیریت است و مراحل بعدی کوشش های مدیریتی در زمینه سازماندهی (تخصیص و تنظیم منابع برای انجام فعالیت های لازم)، هدایت (راهنمای تلاش های منابع انسانی برای اطمینان یافتن از انجام وظایف در سطح مطلوب) و کنترل (نظارت بر امور و انجام اقدامات اصلاحی لازم) پس از آن صورت می گیرد. مدیریت کاربردی 5 گام فرآیند برنامه ریزی را تبیین می کند (محمدزاده،1375).
1. هدف ها باید تعیین شده و در حد کافی مشخص باشد.
2. موقعیت فعلی باید شناسائی شود.
3. عواملی که در دستیابی به هدف موثر هستند باید شناسائی شوند.
4. برنامههای مورد نیاز برای دستیابی به هدف باید تدوین شود.
5. برنامه عملیاتی اجراء و نتایج باید ارزیابی شود.
2-2-6 اهمیت ارزشیابی عملکرد
بهبود مستمر عملکرد سازمان ها، نیروی عظیم هم افزایی ایجاد می کند که این نیروها می تواند پشتیبان برنامه رشد و توسعه و ایجاد فرصت های تعالی سازمانی شود. دولت ها و سازمان ها و موسسات تلاش جلو برنده ای را در این مورد اعمال می کنند. بدون بررسی و کسب آگاهی از میزان پیشرفت و دستیابی به اهداف و بدون شناسائی چالش های پیش روی سازمان و کسب بازخور و اطلاع از میزان اجراء سیاست های تدوین شده و شناسائی مواردی که به بهبود جدی نیاز دارند، بهبود مستمر عملکرد میسر نخواهد شد. تمامی موارد مذکور بدون اندازه گیری و ارزیابی امکان پذیر نیست (سیدجوادین، 1385).
لرد کلوین فیزیکدان انگلیسی در مورد ضرورت اندازه گیری می گوید: "هر گاه توانستیم آنچه درباره آن صحبت می کنیم اندازه گرفته و در قالب اعداد و ارقام بیان نماییم می توانیم ادعا کنیم درباره موضوع مورد بحث چیزهایی می دانیم. در غیر اینصورت آگاهی و دانش ما ناقص بوده و هرگز به مرحله بلوغ نخواهد رسید"
علم مدیریت نیز مبین مطالب مذکور است. هر چه را که نتوانیم اندازه گیری کنیم نمی توانیم کنترل کنیم و هر آنچه را که نتوانیم کنترل کنیم مدیریت آن امکان پذیر نخواهد بود. موضوع اصلی در تمام تجزیه و تحلیل های سازمانی، عملکرد است و بهبود آن مستلزم اندازه گیری است و از این رو سازمانی بدون سیستم ارزیابی عملکرد قابل تصور نمی باشد.
2-2-7 ابعاد ارزیابی عملکرد
باید از ارزیابی کوچکترین اجزاء تاثیرگذار در عملکرد یک نهاد شروع کرده و با طی کردن سلسله مراتب سازمانی و استفاده از اطلاعات ارزیابی اجزاء و ارزیابی عملکرد نهاد پرداخت برای انجام ارزیابی یک نهاد در سه سطح ضروری است (سعادت، 1377).
2-2-7-1 عملکرد کارکنان
این نوع ارزیابی، ارزیابی کوچکترین واحد یک سازمان می باشد. ادبیات موجود و حوزه مدیریت در این حوزه بسیار فراوان می باشد. در مدل های بسیاری برای ارزیابی عملکرد کارکنان ارائه شده است و هر کدام از الگوهای ارائه شده در این حوزه با تکیه بر شاخص هایی که برای ارزیابی معرفی کرده اند به ارائه شیوه ای برای سنجش عملکرد کارکنان اقدام می پردازد. در این حوزه می توان رویکردهای فراوانی را عنوان نمود.
2-2-7-2 ارزیابی عملکرد بخشی از یک سازمان
این ارزیابی که به عنوان زیرمجموعه ای از ارزیابی سازمانی می باشد برای ارزیابی عملکرد یک سازمان ضروری است. از آنجا که یک سازمان متشکل از زیرمجموعه ها (بخش هایی) مختلف می باشد که مجموع این بخش ها سازمان را تشکیل می دهد. لذا برای ارزیابی عملکرد سازمان ارزیابی عملکرد این زیرمجموعه بر مبنایی با شاخص ها و معیارهای ارزیابی آنها ضروری است. در این نوع ارزیابی ابتدا اهداف و ماموریت های یک بخش در راستای اهداف و ماموریت های دستگاه مشخص شده و سپس شاخص های ارزیابی آنها تعریف شده و به محاسبه شاخص ها و سپس ارزیابی نتایج شاخص ها اقدام می شود.
2-2-7-3 ارزیابی عملکرد مدیر
از آنجا که در هر سازمان نقش مدیر آن سازمان با عنوان یکی از عوامل مهم راهبری و هدایت سازمان غیر قابل اغماض می باشد، لذا ارزیابی عملکرد مدیر برای آگاهی از میزان موفقیت در انجام نقش راهبری خود برای دستیابی به نتایج صحیح ارزیابی عملکرد سازمان ضروری است. در ادبیات مدیریت نیز نظریات مختلفی برای ارزیابی عملکرد مدیر یک سازمان معرفی شده است که هر کدام از این نظریات نیز با معرفی کردن نوع نگاه به مدیریت یک سازمان و نیز شاخص ها و معیارهایی برای ارزیابی به ارائه شیوه ای برای ارزیابی مدیریت می پردازد. به عنوان مثال می توان به نظریاتی همچون: الف) مدل های رفتاری ـ رهبری، ب) نظریه های اقتضایی ـ رهبری، ج) نظریه های بهره وری و غیره اشاره نمود که هر کدام در یک رویکرد خاص به معرفی شاخص های معیارهای صحیح عملکرد در جهت اهداف سازمانی اقدام نموده و بر همین اساس برای ارزیابی یک سازمان استفاده از نتایج ارزیابی کارکنان و بخش های مختلف یک سازمان ضروری است (سعادت،1377).
2-2-8 تعریف کارایی
انسان در تمام قرون و اعصار همیشه با مشکلی به نام محدودیت و کمیابی مواجه بوده است. این محدودیت و کمیابی در تمام زمینه ها از جمله عوامل تولید و به تبع آن کالاها و خدمات کاملا محسوس است. از این رو، کوششهای اقتصادی انسان همواره معطوف بر آن بوده که حداکثر نتیجه را با کمترین امکانات و عوامل موجود به دست آورد. از طرفی تداوم بقای واحدها و سازمانها در هر نظام اقتصادی در گرو ایجاد ارزش افزوده است. برای دستیابی به این مهم تنها داشتن منابع کافی نیست، بلکه نحوه ترکیب و استفاده از منابع اهمیت به سزایی دارند که این مهم خود در گرو طرز عمل و نحوه کار در سازمانها می باشد. استفاده از ابزارهای علمی سنجش کارایی و بهره وری می تواند ارائه کننده اطلاعات مفید برای مدیریت جهت تصمیم گیری به منظور بهبود شیوه های انجام فعالیت و بکارگیری منابع باشد. امروزه با وجود فضای رقابتی، سازما نها علاوه بر اینکه باید بتوانند با منابع موجود به مقدار مورد نیاز تولید کنند، بلکه باید این توانایی را داشته باشند که فرایند تولید را به گونه ای پیش ببرند که بتوانند از رقبا پیشی بگیرند تا به حیات خود ادامه دهند. به همین دلیل سازمان ها با به کارگیری رو شهایی که در جهت ارزیابی عملکردشان می باشد ضعفها و قوتها، فرصتها و تهدیدها را برای بهبود و اصلاح روشها نمایان می سازند. (افشار و همکاران، 1388)
ارزیابی کارایی واحدهای خدماتی، تولیدی، آموزشی و … همواره مساله مهمی نزد مهندسان و اقتصاددانان بوده است. اینکه یک واحد چگونه از مجموعه امکاناتی که در اختیار دارد استفاده نموده و طی یک دوره مورد بررسی چگونه عملکردی داشته، سوالی است که در حیطه ارزیابی کارایی می گنجد. (خدابخشی و بیرانوند،1390)
محدودیت عوامل تولید موجب گردیده است که توجه انسان به کارایی هرچه بیشتر در تمام فعالیتها و اقداماتی که به عمل می آورد به یک پدیده دائمی و مقبول نظر همگان مبدل شود. از این رو، در اقتصاد ملی هر جامعه ای کارایی و ارتقاء آن از جمله موضوعات برخوردار از اولویت قلمداد می گردد.(سبحانی و کارجو،1391)
در محیط رقابتی امروز که دوام و بقای سازمان ها به کیفیت تصمیمات ذینفعان بستگی دارد ارزیابی عملکرد از اهمیت قابل توجهی برخوردار بوده و نقش مهمی در بهبود عملکرد سازمان ها خواهد داشت. ارزیابی عملکرد بایستی از چنان جامعیتی برخوردار باشد که بتواند تمامی ابعاد پیرامون مترتب بر فعالیت سازمانها را با عملکرد آنها مرتبط نموده و نقش تصمیمات مدیران در نیل به اهداف و ارتقا عملکرد آنها را منعکس نماید. (اسلامی و همکاران،1390)
کارایی در مفهوم عام آن به معنای درجه و کیفیت رسیدن به مجموعه اهداف مطلوب است. بنابراین یک تولید کننده در صورتی کارا خواهد بود که بتواند به کلیه اهداف تولیدی که برای او در نظر گرفته شده برسد. مفهوم کارایی عموما در سه سطح مختلف ، خرد ، سطح صنعت یا سازمان و سطح کلان به کار برده می شود. (کرد و همکاران، 1390)
کارایی در مفهوم عام به معنای درجه و کیفیت رسیدن به مجموعه اهداف مطلوب است. کارایی بخشی از بهره وری است و به صورت های گوناگونی تعریف می شود. ولی در یک مفهوم ساده شامل نسبت ستانده به نهاده در یک سیستم می باشد. در تعریف دیگر کارایی، به صورت نسبت حداقل هزینه ممکن به هزینه تحقق یافته برای ارائه میزان مشخص ستاده در مقایسه با سایر واحدهای موجود در آن صنعت در نظر گرفته می شود. کارایی مقیاس، کارایی فنی، کارایی تخصیصی، کارایی اقتصادی و کارایی قیمت، انواع مختلف کارایی هستند و همه آنها برای حداکثر کردن تولید با هزینه مشخص یا حداقل نمودن هزینه با سطح تولید مشخص هستند و نتیجه آنها نیز حداکثر کردن سود واحد تصمیم گیرنده است. (طحاری و همکاران، 1390)
مفهوم کارایی عمدتا در سه حوزه مهندسی، مدیریت و اقتصاد مطرح است. در اقتصاد، مفهوم کارایی، همان تخصیص بهینه منابع است. هر چند که از نظر اهداف کاربرد ی، تعاریف گوناگونی از کارایی عنوان شده است ، اما به طور کلی می توان گفت که کارایی، معرف نسبت ستاده ها به نهاده ها در مقایسه با یک استاندارد مشخص است. از طرفی دیگر، در حوزه علم مدیریت علاوه بر سرمایه های فیزیکی، سرمایه های انسانی نیز به عنوان نهاده هایی مهم و تعیین کننده در نظر گرفته می شوند. لذا از آن جا که کارایی افراد – با توجه به تشویق ها و تنبیه ها- ممکن است از توان افراد نیز بیشتر و یا کمتر شود، مقدار محاسبه شده برای آن ، محدود به مرز واحد نمی شود. به عبارت دیگر می توان گفت که کارایی، بهینگی استفاده از منابع در راستای تامین اهداف کارکردی است.. (عالم تبریز و همکاران، 1388)
2-2-9 مفهوم بهره وری
به طور کلی بهره وری مفهومی است که برای نشان دادن نسبت برونداد به درونداد یک فرد، واحد یا سازمان به کار گرفته می شود و به بررسی رابطه بین داده ها و ستانده ها می پردازد که به صورت زیر بیان می شود:
داده / ستانده = بهره وری
ستانده، خدمات ارائه شده توسط واحد اقتصادی است که می توان آن را بر حسب تولید کل یا تولید خالص یا هر دو بیان کرد. داده، شامل عواملی نظیر نیروی انسانی، مواد، انرژی، سرمایه و دیگر منابع مرتبط به بهره وری است که در جهت ایجاد ستانده مورد استفاده قرار می گیرد. از بین عوامل ذکر شده، عوامل نیروی انسانی و سرمایه نسبت به بقیه عوامل مهمتر تلقی شده و جایگاه بهتری در تحلیل بهره وری نیز دارند.
افزایش بهره وری یک شرکت می تواند منجر به بهبود کیفیت خدمات شود و هزینه های آنرا کاهش دهد. در نتیجه سود و سهم از بازار افزایش می یابد. سهم بیشتر از بازار به رشد فروش منجر می شود که دستیابی به سطوح مختلف عملیات و فعالیتها را ممکن می سازد. با افزایش سود، اعتبار و امکانات لازم برای تحقیق و توسعه افزایش می یابد که به نوبه خود به بهبود سیستمهای تولیدی و فرایندها کمک می کند و مشوقی برای ایجاد فناوری و محصولات جدید خواهد بود. این موضوع، سوداوری درازمدت سازمان و نیز دوام آن را تضمین می کند.
بهره وری حاصل همکنشی دو عامل کارایی و اثربخشی است منظور از کارایی انجام فعالیتها با صرف حداقل منابع یا حداقل هزینه است و مقصود از اثربخشی حداکثر استفاده بهینه از مخارج و هزینه هاست و و مقصود از اثربخشی، حداکثر استفاده بهینه از مخارج و هزینه هاست. به عبارت دیگر، کارایی کار را خوب انجام دادن و اثربخشی، کار خوب را انجام دادن است و بهره وری به عنوان ترکیب این دو مفهوم یعنی کار خوب را خوب انجام دادن است. (قائمی و همکاران،1390)
لذا با توجه به تعاریف ارائه شده تشخیص کارایی منوط به تعریف و مقایسه با یک حد مطلوب استاندارد است و مبنای چنین حد مطلوبی می تواند به روشهای متفاوتی تعیین گردد که از جمله این روشها می توان به روش تحلیل نسبت و روش تحلیل مرزی اشاره نمود.
در روش تحلیل مرزی از مفهوم کارایی که رابطه مستقیمی بامفهوم ارزیابی عملکرد دارد استفاده شده و مرزی به عنوان مرز کارایی به وجود می آید و شعبه ها و واحدهایی که بر روی این مرز فعالیت می کنند کارا شناخته می شوند و به عبارت دیگر ، آنها بهترین عملکرد را داشته و واحدهایی که در زیر مرز کارایی فعالیت کنند به عنوان واحدهای ناکارا شناخته می شوند. در تئوری های اقتصادی برای تعیین مرز کارایی (تابع تولید ) دو روش مهم پارامتریک و ناپارامتریک وجود دارد . در رویکرد پارامتریک تعیین مرز کارایی، روشهای متفاوتی چون روش مرزی تصادفیSFA10 ، روش مرزی ضخیمTFA11 ، روش توزیع آزادDFA12 وجود دارد. اصولاً در تمامی این روشهای پارامتریک سعی بر آن است که با استفاده از فرضهای متفاوت، یک تابع تولید مرزی به شکل خاصی (نظیر کاب داگلاس13، ترانسلوگ14 و .. ) با یک جمله خطای ترکیبی، تخمین زده شود و به این وسیله میزان ناکارایی واحد ها رابه دو دسته عوامل تصادفی و عوامل ناکارایی نسبت دهد. )ودودی و همکاران، 1384(

2-2-10 روشهای کلی اندازه گیری کارایی
1) پارامتری و 2) ناپارامتری
2-2-10-1 روشهای پارامتری
در روش های پارامتری که بیشتر بر پایه اصول اقتصادسنجی است و در اقتصاد مورد استفاده قرار می گیرد، ابتدا یک فرم تابعی (معمولا تابع تولید کاب- داگلاس) برای تولید در نظر گرفته می شود. لازم به ذکر است که در روش های پارامتری علاوه بر محدودیت انتخاب تابع تولید، با محدودیت های دیگری نیز روبرو هستیم:
اول اینکه واحدها باید فقط یک محصول تولیدی داشته باشند و این در حالی است که ممکن است واحدهای تحت ارزیابی چند محصولی باشند.
دوم اینکه استفاده از روش کمترین مربعات برای برآورد پارامترهای تابع تولید بیان کاملی از نقاط ممکن تولید نمی باشد. زیرا تابع تولید بیشترین تولید ممکن به ازای هر ورودی است؛ در حالی که تابع محاسبه شده از این روش بیشترین تولید ممکن را در هر ورودی به دست نمی دهد. اولین مدل تخمین به روش پارامتری در سال 1977 توسط ایگنز لاول و اشمیت و همچنین میوزن و وان دن بروک ارایه شد. روش های پارامتری به دو گروه کلی قطعی و تصادفی تقسیم می شوند. (بحیرایی و حامدی، 1391)
در روش پارامتری، تابع تصادفی تولید(SFA) را به روشهای اقتصادسنجی با استفاده از نظریه اقتصاد خرد تعیین می کنیم. این تابع رویه ای در فضای n بعدی است. با توجه به تابع تولید مرزی تصادفی بدست آمده، کارایی دیگر واحدها را تعیین می کنیم. برتری روش (SFA) نسبت به روشهای معمولی اقتصادسنجی در این است که در برازش تابع، نقاط متوسط در نظر گرفته نمی شود بلکه نقاط مرزی لحاظ می شود. معادله این تابع به این صورت است:

به طوری V که همان جزء تصادفی (جمله اخلال) در اقتصادسنجی است و دارای توزیع نرمال است و U معرف ناکارایی است که بیشتر با توزیع نرمال در نظر گرفته می شود. تابع f(x) تابع تولید و به شکل تابع کاب-داگلاس یا از نوع ترانسلوگ است.

2-2-10-2 روشهای غیرپارامتری
در تلاش برای رفع مشکلات موجود در روش های پارامتری روش های غیرپارامتری ایجاد شدند. فارل در سال 1967 اولین روش غیرپارامتری را جهت تعیین کارایی در حالت دو ورودی و یک خروجی ارایه نمود. وی بجای برآورد تابع تولید مرز کارای قطعه قطعه خطی را با اعمال فرض های زیر و با استفاده از تبدیل یک به یک به دست آورد. شیب پاره خطها منفی یا صفر است و هیچ واحدی بین مرز و مبدا قرار نمی گیرد. نقاطی که روی مرز قرار می گیرند نقاط کارا و بقیه ناکارا هستند. (بحیرایی و حامدی، 1391)
در روشهای ناپارامتری، تابع تولید برآورد نمی شود. مهمترین روش غیرپارامتری، روش تحلیل پوششی داده ها(DEA) است و نیازی به تابع تولید برای تعیین کارایی نیست. این روش توسط سه نفر ارائه شد و موسوم به روش CCR است.
میخواهیم کارایی چند واحد تصمیم گیر(DMU) همگن را تعیین کنیم. اگر Xj،j=1 تا n، داده ها،نهاده ها یا بعبارت دیگر متغیرهای ورودی و Yj،i=1 تا m ستانده ها یا متغیرهای خروجی باشند، کارایی برابر است با:

ui ضریب اهمیت ستانده ها و vj ضرایب اهمیت نهاده هاست. مسئله مهم تعیین این ضرایب است. گاهی این ضرایب مشخص، به عنوان مثال می تواند قیمت باشد و باید قیمت آنها را در نظر گرفت اما در بیشتر مواقع ممکن است قیمتها در دسترس نباشد یا نظرات متفاوتی در مورد این ضرایب وجود داشته باشد. CCR به نحو جالبی در این حالت مشکل ضرایب را حل می کند. آنها پیشنهاد کردند که این ضرایب را هر واحد تصمیم گیر می تواند به مقدار دلخواه اختیار کند، به شرط اینکه کارایی دیگر واحدها با این ضرایب از یک بیشتر نباشد. به عبارت دیگر برای بنگاه pام با فرض اینکه s واحد تصمیم گیر داشته باشیم، ماکزیمم مقدار کارایی را با تعیین ضرایب u و V چنان تعیین می کنیم که دیگر واحدها کارایی کمتر یا مساوی یک داشته باشند، یعنی:

برنامه ریزی تابع یادشده یک برنامه ریزی غیرخطی است که آن را می توان به برنامه ریزی خطی تبدیل کرد، دوگان آن را حل کرده و به طور مستقیم کارایی را حساب کرد. ممکن است برای ضرایب vjp و uip محدودیت هایی در نظر گرفته به عنوان مثال این ضرایب بزرگتر از صفر باشد یا رابطه ای بین آنها وجود داشته باشد.
(0< ε) یعنی ضرایب صفر نباشد. این مدل موسوم به CCR /ε است که بانکر و چارنز آنرا ارائه کردند. در این حالت، دوگان بصورت فرمول شماره (31) در می آید:

ثابت می شود θp که همان کارایی واحد pام است و در این رابطه θ و λ متغیرهای دوگان و Z و W متغیرهای کمکی هستند. از مدل یاد شده می توان برای تعیین کارایی در زمینه های مختلف نظیر بانکها، صنعت، آموزش عالی یا طبقه بندی دانشگاهها استفاده کرد. (پورکاظمی، 1383)
مهمترین ایراد روش پارامتریک، فرضهای متفاوتی است که برای توابع و جزء ناکارایی در نظر می گیرد. لذا با درنظر گرفتن فرضهای مختلف، تخمینهای بسیار متفاوتی حاصل می گردد که امکان مقایسه عملی بین واحدها را با مشکل مواجه می سازد.
در مقابل، در روش ناپارامتریک که برای اولین بار توسط فارل ( 1957 ) برای تخمین کارایی ارائه شد نیازی به تعیین شکل تبعی خاصی برای توابع نبوده و عوامل تصادفی نیز وجود ندارند . فارل به جای حدس تابع تولید، مقادیر داده ها و ستانده ها را مشاهده کرده و مرزی را برای واحدها در نظر گرفته و آنرا ملاک کارایی قرار داد . فارل کارایی یک واحد اقتصادی را شامل دو جزء کارائی فنی و کارائی تخصیصی می دانست . کارایی فنی مربوط به ساختار تکنولوژیکی یک واحد است . به عبارت دیگر در کارایی فنی بحث بر سر رابطه بین نهاده و خدمات و چگونگی تبدیل نهاده ها به خدمات است . کارایی تخصیصی نیز مربوط به اهداف رفتاری واحدهاست . چون اهداف رفتاری عموماً مواردی نظیر حداکثر نمودن درآمدها، حداقل کردن هزینه ها و یا حداکثر نمودن سود است از اینرو به اطلاعات قیمتی در مورد نهاده ها و محصولات نیازمند است و نهایتاً از ضرب این دوکارایی، کارایی کل(اقتصادی ) بدست می آید. در سطح الگوهای ناپارامتریک، روشهای متفاوتی برای مشاهده ناکارایی وجود دارد که از مهمترین و پرکاربردترین آنها می توان به روش مرز پله ای و روش برنامه ریزی خطی اشاره نمود که هر دو جزو الگوهای برنامه ریزی ریاضی هستند. (ودودی و همکاران، 1384)
در مدل های کمی و عینی مرتبط با اندازه گیری کارایی، آنچه مهم است تعیین تابع تولید و استفاده از آن در مدل است. زیرا با داشتن آن می توان عملکرد یا کارایی یک واحد را محاسبه کرد. برای تعیین و تقریب تابع تولید دو روش عمده پارامتری و غیرپارامتری وجود دارد. در روش پارامتری، تابع تولید مشخصی با استفاده از روش های مختلف آماری و اقتصادسنجی تخمین زده شده و سپس با بکارگیری این تابع نسبت به تعیین کارایی اقدام می گردد. اما در روش غیرپارامتری که فارل برای اولین بار به تعیین کارایی به این روش پرداخت. نیازمند تخمین تابع تولید نمی باشیم و به جای توجه به تابع تولید به مرز تولید توجه می شود. (اسدی و همکاران، 1388)
معرفی انواع روشهای اندازه گیری عملی کارایی از سوی فارل(1957) صورت گرفته است. وی پیشنهاد کرد که برای اندازه گیری کارایی یک بنگاه، باید عملکرد آن با عملکرد بهترین واحدهای موجود در آن صنعت مقایسه شود. فارل سه نوع کارایی برای بنگاه مطرح کرد. وی نظر خود را با مثال ساده ای از واحدی که با استفاده از دو عامل تولید X1 و X2 به تولید یک ستانده Y با فرض بازده به مقیاس ثابت و بر مبنای حداقل نهاده می پردازد، بیان کرد. (بحیرایی و حامدی، 1391)

2-2-11 انواع کارایی

نمودار2-2- انواع کارایی از دیدگاه فارل
2-2-11-1 کارایی فنی یا تکنیکی
کارایی فنی یا تکنیکی عبارت است از توانایی یک واحد در بدست آوردن حداکثر خروجی با یک دسته از ورودیهای ثابت.
این کارایی متاثر از عملکرد مدیریتی و مقیاس آن واحد (شعبه) می باشد. به عبارت دیگر کارایی فنی، اختلاف بین نسبت خروجی به ورودی مشاهده شده با نسبت بین خروجی به ورودی در بهترین شرایط است. (فقیه نصیری و همکاران، 1389)

2-2-11-2 کارایی تخصیصی
کارایی تخصیصی عبارت است از توانایی یک واحد در استفاده بهینه از نهاده ها برای تولید، با توجه به قیمت و تکنولوژی، به گونه ای که هزینه حداقل گردد. در کارایی تخصیصی فرض بر این است که سازمان مورد نظر از لحاظ تکنیکی کاملاً کاراست. (فقیه نصیری و همکاران، 1389)

2-2-11-3 کارایی اقتصادی
کارایی اقتصادی ترکیبی است از کارایی فنی و تخصیصی. همانطور که گفته شد، کارائی فنی بیانگر حداکثر سطح تولید ممکن برای یک واحد خدمات با استفاده از نهاده های معین است و کارایی تخصیصی با توجه به قیمت عوامل و محصولات و لحاظ سطح معین و ثابتی از تکنولوژی، میزان بکارگیری نهاده ها را در اندازه بهینه شان نشان می دهد. این دو مفهوم در مجموع بیانگر کارایی اقتصادی است که از آن به کارایی هزینه نیز یاد می شود. یک سازمان زمانی به کارایی اقتصادی می رسد که هم از لحاظ فنی و هم از لحاظ تخصیصی، کارا باشد. به عبارت دیگر کارایی فنی، بخشی از کارایی اقتصادی است و این دو رابطه ضروری- و نه کافی دارند. (فقیه نصیری و همکاران، 1389)

2-2-11-4 کارایی مقیاس
کارایی مقیاس، بیانگر نسبت کارایی فعلی یک واحد به کارایی در مقیاس بهینه آن واحد تولیدی است. به عبارت دیگر کارایی مقیاس، بیانگر تولید در مقیاس بهینه یک واحد تولیدی است. (فلاح، 1386)
تاکنون تعاریف متنوعی از کارایی ارایه شده است. مفهوم کارایی در اقتصاد، تخصیص مطلوب منابع است. اما از نظر اهداف کاربردی، تعاریف گوناگونی بیان شده است. به طور کلی کارایی، معرف نسبت ستانده ها به نهاده ها در مقایسه با یک استاندارد مشخص است .
از این رو تشخیص کارایی، منوط به تعریف و مقایسه با یک واحد مطلوب استاندارد است. مبنای چنین حد مطلوبی می تواند با روش های مختلفی تعیین و مشخص شود.
2-2-12 روش تحلیل پوشش داده ها
روش تحلیل پوشش داده ها (DEA) که رویکرد ناپارامتریک برآورد توابع مرزی است برای اولین بار توسط چارنز، کوبر و رودز (1987) معرفی شد. این محققین مفاهیم پیشنهادی فارل را رواج دادند و از آن پس در مقالات زیادی این روش به کار گرفته شد. در این روش بدون در نظر گرفتن شکل تبعی خاصی برای توابع، از برنامه ریزی خطی (LP)15 و در نظر گرفتن نهاده ها و ستانده های بسیار متفاوت استفاده شده است و اقدام به یک سری بهینه یابی می شود و مقدار کارایی واحدهای مورد بررسی تحت دو فرض بازدهی ثابت و متغیر به مقیاس تعیین می شود. در روش DEA شکل های متفاوتی مانند شکل نسبی، شکل فزاینده و شکل پوششی (یا فراگیر) وجود دارد که در هرکدام از اینها در تعیین کارایی واحدهای مورد بررسی به روش خاصی عمل می شود. به این منظور از روش های مختلفی مانند یک مرحله ای، دو مرحله ای و چند مرحله ای استفاده می شود.
دو مدل بسیار اساسی در روش DEA وجود دارد که به مدل های CCR و BCC معروف هستند که به ترتیب معرفی می شوند. اگر فرض شود که بانکی دارای n شعبه بود و هرکدام از شعب با استفاده از m نهاده مقدار r ستانده را تولید کنند در این حالت میزان کارایی فنی یک شعبه منفرد با نام DMU به شرح زیر است:

در این مدل که با فرض بازدی ثابت به مقیاس CRS16 و با نگرش به نهاده ها طراحی شده است، λیک بردارN*1 شامل اعداد ثابت است که وزنهای مجموعه مرجع را برای شعب ناکارا نشان می دهد. مقادیر اسکالر به دست آمده برای θکارایی واحدها خواهد بود که شرط 1≥ θ را تامین می کند. مدل برنامه ریزی خطی فوق بایستی Nبار و هر بار برای یکی از شعب حل شود و در نتیجه میزان کارایی برای هر شعبه به دست می آید. اگر 1= θباشد به این معنی است که شعبه مورد نظر روی مرز تولید یکسان (تولید مرزی) بوده و بنا به نظریه فارل دارایی کارایی صد در صد است. اما فرض بازدهی ثابت به مقیاس زمانی مناسب است که همه واحدها در مقیاس بهینه عمل نمایند (در قسمت منحنی هزینه متوسط بلند مدت) ولی مسایل متفاوتی نظیر اثرات رقابتی محدودیت ها کارکردهای ضعیف مدیریتی و نظیر اینها باعث می شود که واحدها در مقیاس بهینه فعالیت نکنند از این رو بانکر چانز و کوپر مدل قبلی CCR را به گونه ای بسط دادند که بازدهی متغیر به مقیاس VRS17 را نیز در نظر بگیرد. می توان مدل BCC را با افزودن یک قید تحدب به شکل N'I λ=1به جای λ≥0به دست آورد. برای محاسبه کارایی مقیاس یک شعبه باید از هر دو مدل CRS (هدف بلند مدت) و VRS (هدف کوتاه مدت) استفاده کرد و با تقسیم کارایی بدست آمده از حالت CCR برحالت BCC کارایی مقیاس شعبه مورد نظر به دست می آید. مهمترین ایراد روش DEA در نظر نگرفتن عوامل تصادفی است. (حقیقت و نصیری، 1382)
کارآیی یکی از مهمترین شاخصهای ارزیابی عملکرد بهینه واحدهای اقتصادی است. هر چند تعاریف متعددی از کارآیی ارائه می شود؛ اما وجه اشتراک آنها این است که واحدی کارآست که از ترکیب داده های معین بیشترین ستانده را به دست آورد. اگر اثرات منفی فعالیتهای واحد نیز به صورت ستانده منفی در نظر گرفته شود، تعاریف متفاوت کارآیی شبیه یکدیگر می شوند. با استفاده از این رویکرد می توان کارآیی داخلی واحد(کارایی خصوصی) و کارآیی خارجی(کارآیی اجتماعی) آنرا تفکیک نمود. کارآیی داخلی به بهینه بودن اقدامات واحد با فرض محدودیتهای نهادی وارده بر واحد مربوط می شود. بدین معنی که واحد در شرایط موجود چگونه عمل کرده است؟ کارآیی خارجی به بهینه بودن اثرات فعالیتهای واحد در اقتصاد مربوط می شود. به عبارت دیگر منافع خصوصی در کارآیی داخلی و منافع اجتماعی در کارآیی خارجی مدنظر قرار می گیرد. اینکه چگونه می توان کارآیی خصوصی را در راستای کارآیی اجتماعی قرار داد، یکی از موضوعات اساسی اقتصاد است.
" اسمیت " که از او به عنوان پدر علم اقتصاد یاد می شود، نشان داد که دست نامرئی بازار رقابتی این همگرایی را بوجود می آورد و نیازی به دخالت در اقتصاد نیست. با توجه به این رویکرد که به اقتصاد کلاسیک معروف است. دخالت دولت در اقتصاد محدود می شود و یکی از وظایف اساسی آن تعیین و حمایت از حقوق مالکیت است.
برخی از اقتصاددانان با بسط نظریه شکست بازار و بهره گیری از پیامدهای خارجی، برای دولت نقش فعالتری قائل شدند. راه حل این دسته، تصدی دولت در برخی فعالیتها برای ایجاد کارآیی اجتماعی است. از آنجا که در این نظریات به ابزارهای ایجاد کارآیی داخلی کمتر توجه می شد، تصدی گری دولت بسیار مورد انتقاد قرارگرفت. حتی برخی ادعا کردند که امکان حصول به کارآیی خصوصی در تصدی های دولتی وجود ندارد. لذا بازگشت مجددی به نظریه های بازار آزاد و دولت حداقل به وجود آمد.
در بین این چالشهای نظری و تجربیات متفاوت اقتصادی،به دست اوردن معیاری که از طریق آن بتوان به انتخاب بین بازار و تصدی دولتی پرداخت، اهمیت زیادی دارد. بنظر می رسد دیدگاه نهادگرایی تا حدود زیادی این معیار را فراهم نموده است. در این دیدگاه شرط حصول به کارایی، تدارک نهادهای لازم برای این امر است. بنابر این بازار در شرایطی منجر به کارایی اجتماعی می شود که نهادهای متناسب با آن وجود داشته باشد. در شرایط فقدان نهادهای مزبور، بازار توانایی حصول به کارایی اجتماعی را ندارد. دخالت کارایی دولت نیز نیازمند نهادهای مربوطه می باشد و فقدان این نهادها دخالت دولت را ناکارامد می سازد. (امیری و رئیس صفری، 1385)

2-2-13 اندازه گیری کارایی با روش تحلیل پوششی داده ها
درباره اینکه کارایی واحدهای تولیدی چگونه محاسبه و ارزیابی شود دو روش اصلی وجود دارد:

2-2-13-1 روش تابع مرزی تصادفی
در این روش، ابتدا شکل خاصی از تابع تولید (هزینه) در نظر گرفته می شود و با استفاده از روش های رایج اقتصادسنجی تخمین زده می شود. طبق تعریف تابع تولید، واحدهایی که در یک صنعت کارا عمل می کنند منطبق بر تابع تولید می باشند. با در اختیار داشتن مقادیر تولید واحدهای تولیدی می توان میزان انحرافات (واریانس) مقادیر تولید واقعی با مقادیر تولید بالقوه که بر اساس تابع تولید تخمین زده شده است، کارایی واحدها را، ارزیابی و سنجش نمود. مشکل عمده این روش ها تخمین تابع تولید می باشد.

2-2-13-2 روش تحلیل پوششی داده ها
این روش نیازی به تعیین تابع تولید ندارد. فرض کنید در یک صنعت، تنها دو ورودی (نهاده) و یک خروجی (ستاده) وجود داشته باشد. اگر اطلاعات مقادیر ورودی و خروجی را برای تمامی واحدهای تولیدی فعال در آن صنعت در یک فضای دو بعدی مانند شکل زیر نشان دهیم، با اتصال نقاطی که به محورها و مبدا مختصات نزدیکتر هستند، تابع محدبی به دست می آید که به آن منحنی تولید مرزی (کارا) گفته می شود. واحدهایی که بالاتر از این منحنی قرار گیرند برای تولید همان مقدار محصول (خروجی) از مقادیر بیشتری نهاده (ورودی) استفاده کرده اند (فلاح، 1386).

نمودار2-3- روش تحلیل پوششی داده ها

2-2-14 تحلیل پوششی داده ها
اندازه گیری کارایی به خاطر اهمیت آن در ارزیابی عملکرد سازمان ها همواره مورد توجه محققین بوده است. چنان که قبلا نیز اشاره شد فارل در سال 1957 برای اولین بار با استفاده از روش غیر پارامتری اقدام به اندازه گیری کارایی یک واحد تولیدی نمود. در ادامه محققانی نظیر چانز و همکارانش دیدگاه فارل را توسعه دادند و مدلی را ارائه نمودند که تحت عنوان تحلیل پوششی داد ها نام گرفت. در سال های اخیر نیز در اغلب کشورهای جهان برای ارزیابی عملکرد نهادها و دیگر فعالیت های رایج در زمینه های مختلف کاربردهای متفاوتی از DEA دیده شده است. علت مقبولیت گسترده این روش به سایر روش ها امکان بررسی روابط پیچیده و اغلب نامعلوم بین چندین خروجی است که در این فعالیت ها وجود دارد. DEA امکان نگرش جدید به فعالیت هایی که قبلا به روش های دیگر ارزیابی شده اند فراهم کرده است.

نمودار 2-4- مرز فارل

برای مثال امکان محک زنی با استفاده از این روش به شناسایی منابع ناکارا در شرکت های خیلی سودآور منجر شده است. مطالعه کارایی نسبی سازمان های مختلف مانند بانک ها که مطالعات قبلی قادر به ارزیابی توان بالقوه آنها نبوده اند به کمک DEA میسر می شود. ( بحیرایی و حامدی، 1391)
DEA که بوسیله چارنز و همکاران در سال ۱۹۷۸ معرفی شد، یک تکنیک برنامه ریزی خطی برای ارزیابی واحد های تصمیم گیری (DMU) متجانس است که هرکدام تعدادی شاخص ورودی را دریافت و به شاخص های خروجی تبدیل می کنند. با استفاده از این روش واحدهای تصمیم گیری به دو دسته کارا و ناکارا تقسیم می شوند. مرز کارایی DEA که بوسیله قطعات ترکیب خطی بهترین واحدهای مشاهده شده حاصل می شود، یک مجموعه امکان تولید محدب را مشخص می سازد . بنابراین DEA نیازی به تعریف صریحی از رابطه تولید بین بردارهای ورودی و خروجی DMUها ندارد .
تعیین کارایی با استفاده از مدل های تحلیل پوششی داده ها بر اساس میزان فاصله هر واحد تصمیم گیری از مرز کارایی و نوع تصویر شدن آن بر روی مرز انجام می شود. دو نوع روش کلی در نحوه تصویر روی مرز عبارتند از شعاعی و غیر شعاعی. مدلهای شعاعی درDEA ، همانند BCC18 و CCR19 ورودیهای و خروجیهای غیر شعاعی را نادیده می گیرند. از اینرو مدلهای غیر شعاعی واقعی تر می باشند و این مدلها بطور همزمان تقلیل ورودی ها و افزایش خروجی ها را انجام می دهند. (آصفی و داودی،1390)
تحلیل پوششی داده ها یک روش برنامه ریزی خطی است که با استفاده از اطلاعات سازمانها و واحدهای خدماتی به عنوان واحدهای تصمیم گیرنده، اقدام به ساخت مرز کارایی می کند. مرز فوق براساس اطلاعات در قالب نهاده ها و ستاده ها و بر اساس نتایج برنامه ریزی خطی متوالی ساخته می شود و درواقع درجه عدم کارایی هر واحد تصمیم گیرنده به میزان فاصله واحد مزبور تا مرز کارایی است تقسیم می شوند. هر کدام BCC و CCR مدلهای اصلی تحلیل پوششی داده ها به دو دسته از این مدلها را میتوان به دو رویه ورودی محور و خروجی محور مورد بررسی قرار داد. تفاوت دو مدل BCC وCCR در فرض مربوط به بازدهی ثابت یا متغیر نسبت به مقیاس است. در مدل CCR فرض بر بازدهی ثابت نسبت به مقیاس، و در مدل BCC فرض بر بازدهی متغیر نسبت به مقیاس است. منظور از بازدهی ثابت نسبت به مقیاس این است که ستاده ها به نسبتی که نهاده ها تغییر می کنند تغییر کنند، برای مثال اگر نهاده ها دوبرابر شدند ستاده ها هم دو برابر شوند. اما منظور از بازدهی متغیر نسبت به مقیاس این است که ستاده ها متناسب با نهاده ها تغییر نکنند. فرض بازدهی ثابت نسبت به مقیاس تنها در صورتی قابل اعمال است که واحدها در مقیاس بهینه عمل کنند. مسایل متفاوتی از قبیل آثار رقابتی، محدودیتها و غیره موجب می شوند واحدها در مقیاس بهینه عمل نکنند. استفاده از فرض بازده ثابت نسبت به مقیاس، زمانی که تمام واحدها در مقیاس بهینه فعالیت نمی نمایند، مقادیر محاسبه شده برای کارایی فنی را دچار اختلال خواهد کرد. (خواجوی و همکاران، 1389)
بطور کلی، کارایی معرف نسبت ستانده ها در مقایسه با استاندارد مشخص و موجود است. مبنای چنین حد مطلوبی می تواند با روش تحلیل نسبت و روش تحلیل مرزی تدوین شود. روش تحلیل نسبت یکی از قدیمی ترین روشهای اندازه گیری کارایی در سطح واحدهای اقتصادی است که با محاسبه برخی از شاخصهای مالی بانکها مانند شاخص کفایت سرمایه و مقایسه این نسبتها با شاخصهای استاندارد صنعت بانکداری، درباره کارایی یا ناکارایی بانکهای مورد مطالعه اظهارنظر می گردد. اشکال اساسی این روش این است که با انتخاب چند نسبت جزئی نمی توان درباره ابعاد گوناگون عملکرد یک شعبه اطلاعات کاملی بدست آورد.
در روش تحلیل مرزی، با برآورد توابع تولید یا تابع هزینه یا سود، مرزی را بعنوان مرز کارایی یک بانک یا گروهی از بانکها مشخص میکنند و شعبی که در این مرز فعالیت دارند بعنوان شعب کارا و شعبی که خارج از آن قرار دارند بعنوان شعب ناکارآمد شناخته می شوند. روشهای تخمین تابع تولید یا مرز کارایی، به دو روش پارامتریک و روشهای ناپارامتریک تقسیم میشوند.
در رویکرد پارامتریک، برای تخمین زده شود و به این وسیله میزان ناکارایی واحدها را به عوامل تصادفی و عوامل ناکارایی نسبت دهد. مهمترین ایراد روشهای پارامتریک، فرضهای مختلفی است که برای توابع و جزء ناکارایی در نظر می گیرند. فروض مختلف، تخمین های بسیار متفاوتی را ایجاد و امکان مقایسه عملی بین شعب را با مشکل مواجه می کند. (باصری و همکاران، 1389)
از سوی دیگر تحلیل پوششی داده ها به عنوان ابزار مهمی برای ارزیابی واحدهای تصمیم گیری و بهبود عملکرد عملیات تولیدی و خدماتی شناخته شده است. این روش بطور گسترده ای در ارزیابی عملکرد سازمان های تولیدی و خدماتی بکار می رود. تحلیل پوششی داده ها مجموعه ای از مدل های برنامه ریزی ریاضی است که با نگرش نهاده ای ستاده ای به واحدهای تصمیم گیری، آنها را مورد ارزیابی نسبی قرار می دهد.
در تعریف دیگری تحلیل پوششی داده ها یک روش تحلیلی بهره وری چند معیاره برای اندازه گیری کارایی نسبی مجموعه ای از واحدهای تصمیم گیری همگن بیان شده است. در این صورت رابطه کارایی با معیارهای چندگانه ورودی و خروجی به صورت زیر تعریف می شود.

این تعریف کارایی برای نخستین بار توسط فارل ارائه شد و با نام مرز کارایی فارل شناخته می شود. با استفاده از روابط ریاضی، مرز کارا تعیین و بر اساس ملاک دور افتادگی واحد تصمیم گیرنده از مرز یاد شده، کارایی آن اندازه گیری می شود. (فضلی و منصوری، 1388)
فارل (1975) برای نخستین بار روشهای ناپارامتریک را برای سنجش کارایی مطرح کرد. وی پیشنهاد کرد تا برای سنجش سطح کارایی یک واحد خاص، عملکرد آن واحد با عملکرد بهترین واحدهای موجود در آن سازمان مقایسه شود. این روش، شامل مفاهیم تابع تولید مرزی است که به عنوان شاخصی برای سنجش کارایی به کار می رود. روش تحلیل پوششی داده ها بعنوان یکی از روشهای ناپارامتریک، محاسبه ارزیابی سطوح کارایی را در داخل یک گروه از فعالان اقتصادی در درون یک سازمان نشان می دهد. این روش توسط رودس در سال 1978 گسترش یافت. وی بر مبنای برنامه ریزی خطی به تعیین مرز تولید و رتبه بندی واحدهای مورد بررسی می پردازد. با استفاده از این رویکرد، هنگام اندازه گیری کارایی، نوع بازده نسبت به مقیاس تولید را نیز می توان به تفکیک واحدها ارائه نمود. کاربرد مهم این روش در واحدهای غیرانتفاعی و خدماتی است که نمی توان عملکرد آنرا با یک مقیاس(برای نمونه واحد پول) ارزیابی کرد و در این قبیل تحلیل ها چند نهاده و ستانده مجزا از ترکیب ستانده ها مورد بررسی قرار می گیرد. (باصری و همکاران، 1389)
از روش های مختلف مانند روش های پارامتری (روش تا بع تولید مرزی قطعی وتصادفی ) و روش ها ی ناپارامتری (روش وصل نقاط حدی، تاکسونومی عددی و روش تحلیل پوششی داده ها) می توان به رتبه بندی و تعیین کارایی پرداخت. این روش ها هرکدام مزایا و معایب خاص خود را دارا هستند، از آن جا که روش های ناپارامتری مبتنی بر یک سری بهینه سازی اند، برای محاسبه کارایی نسبی از آن ها استفاده می شود . عبارت نسبی در جمله بالا بسیار حائز اهمیت است زیرا کارایی به دست آمده در این روش، نتیجتاً مقایسه واحدهای موجود با یکدیگر را نشان می دهد. بنابراین، در صورتی که تعدادی از مشاهدات حذف و یا تعداد آنها اضافه شود، ممکن است مقدار کارایی محاسبه شده نیز تغییر و کم یا زیاد گردد. از این حیث کارایی به دست آمده نسبی است نه مطلق. در روشهای غیر پارامتری نیاز به انتخاب فرم تابع نبوده و محدودیتی نیز برای تعداد ستانده وجود ندارند. از میان سه روش ارزیابی ناپارامتری؛ تحلیل پوششی داده ها، وصل نقاط حدی و تاکسونومی عددی، روش تحلیل پوششی داده ها با توجه به مبانی برنامه ریزی ریاضی در هر مدل، ارزیابی مناسبتری از دو روش دیگر پدید می آورد. (عیسی زاده و خسروی، 1390)

2-2-15 انواع مدلهای تحلیل پوششی داده ها
مدل CCR: در سال 1978 چالز، کوپر و رودز روش فارل را برای حالت چند ورودی و چند خروجی تعمیم دادند که به خاطر حرف اول اسم ارائه دهندگان آن به روش CCR معروف شد. در مدل CCR میزان کارایی مانند روش های پارامتری به صورت نسبت خروجی به ورودی تعریف می شود. واحدی یا DMU که این نسبت برای آن بیشترین باشد واحد کارا نامیده می شود.
فرض کنیم اندیس های i، j و k به ترتیب اندیس ورودی ها، خروجی ها و واحدهای سازمانی باشند. اگر میزان ورودی نوع iام برای واحد kام را با xik میزان خروجی نوع jام برای واحد kام را با yjk نمایش دهیم، می توان آنها را به صورت ماتریس های زیر نمایش داد.

ستون kام ماتریس فوق ورودی ها و خروجی های واحد kام DMUk هستند.

قیدهای فوق تضمین می کنند که میزان کارایی برای هر واحد بیشتر از یک نمی شود. در این مدل وزن های ورودی ها و خروجی ها متغیر در نظر گرفته شده و در یک فضای رقابتی توسط مدل تعیین می شوند. از آنجایی که مدل بررسی شده کارایی را با تعیین وزن های ورودی و خروجی محاسبه می کند به آن مدل وزنی یا مضربی گفته می شود.
شکل دوگان حالت فرم مضربی مدل CCR فرم پوششی این مدل نام داد که در حالت خروجی محور به صورت زیر است:

فرم پوششی، کارایی را بر اساس تخمیت تابع تولید و مقایسه واحد تحت ارزیابی با مرز کارایی محاسبه می کند. نتیجه کارایی هر دو فرم یکسان است. ولی نتایج جانبی مختلفی از هر کدام به دست می آید. با محاسبه فرم پوششی مدل CCR، می توان واحدهای مرجع و اهداف مورد انتظار از واحدهای ناکارا را تعیین کرد.
مدل BCC: در قسمت قبل مدل CCR را با فرض بازده نسبت به مقیاس ثابت مورد بررسی قرار دادیم. حال اگر به جای بازده نسبت به مقیاس ثابت، مدل را تحت بازده نسبت به مقیاس متغیر که اولین بار در سال 1984 توسط بنکر، چارنز و کوپر ارزیابی شد مورد بررسی قرار دهیم مدل به دست آمده همان مدل BCC است که به احترام ابداع کنندگان آن به این نام شهرت یافته است. فرم مضربی این مدل در حالت ورودی محور به ازای k = 1,2,…,s به صورت زیر است:

همانند مدل CCR دوگان فرم مضربی مدل BCC را نیز فرم پوششی این مدل می نامند. که در حالت ورودی محور و خروجی محور به صورت است:

(بحیرایی و حامدی، 1391)
الف) مدل CCR در ماهیت ورودی
در ماهیت ورودی سعی در پیدا کردن واحد مجازی Tc هستیم که همان خروجی را با حداقل ورودی ممکن تولید کند.

ب) مدل BCC در ماهیت ورودی

ج) مدل BCC بدون ورودی

د) مدل رتبه بندی MAJ20
با توجه به مشکلات اساسی مدل AP 21، محرابیان و همکاران (1999) مدل دیگری را جهت رتبه بندی DMUهای کارا مطرح نمودند. در مدل AP حرکت به سوی مرز در امتداد شعاعی صورت میگرفت که ممکن بود سطح پوششی PPS را قطع نکند. در این صورت مساله جواب شدنی ندارد و یا ممکن بود در فاصله بسیار دور، سطح پوششی PPS را قطع نماید. در این صورت مساله ناپایدار است. در مدل MAJ حرکت به سوی مرز در امتداد شعاع فوق الذکر صورت نمی گیرد. بلکه در امتداد موازی ورودی ها ( در ماهیت ورودی) و به صورت حرکاتی در مسیرهای قایم و عمود بر هم و قدم های مساوی انجام می شود. برای روشن شدن مطلب فرض کنید شکل زیر نشان دهنده مرز فارل در حالت دو ورود ی- یک خروجی و پس از حذف DMUی تحت ارزیابی A باشد:

نمودار2-5- مرز فارل برای مدل MAJ

مقدار تابع هدف بهینه مساله بالا به واحد اندازه گیری ورودیها بستگی دارد. برای از بین بردن این مشکل، لازم است که داده ها را نرمالیزه نماییم. دوآل مساله فوق همان فرم مضربی مدل MAJ است که به قرار زیر می باشد:

(جلودار و همکاران،1390)
نتیجه تحقیقات چارنز کوپر و رودز برای ارایه مدلی ریاضی برای ارزیابی عملکرد واحد های تصمیم گیری متجانس که ورودی های از یک نوع را برای تولید خروجی های همگون مورد استفاده قرار می دهند بر اساس تحقیقات فارل با ارایه مدل CCR به نتیجه رسید. با این مدل تحلیل پوششی داده ها به عنوان روشی مبتنی بر برنامه ریزی خطی مسیری جدیدی را برای ارزیابی عملکرد و محاسبه کارایی گشود. با این فرض که n واحد تصمیم گیری DMUj J=1…n از m ورودی برای تولید s خروجی استفاده می کنند کارایی واحد تصمیم گیری o=1…n، DMU0 که با صرف ورودی Xio، i=1…m، به تولید Yro، r=1…s دست یافته است چنین است:

θ میزان کارایی واحد تصمیم گیری DMU0 که O=1…n را بدست میدهد. (دانشیان و همکاران، 1386)

2-2-16 مزایای روش تحلیل پوششی داده ها
* روش تحلیل پوششی داده های تصادفی بر خلاف روش رایج ارزیابی عملکرد روشی آینده نگر است و براساس آن می توان در خصوص عملکرد آتی شعب پیش بینی هایی انجام داد.
* روش تحلیل پوششی داده های تصادفی ورودی ها و خروجی های شعب را در ارزیابی عملکرد آنها ملحوظ می نماید بر خلاف روش رایج ارزیابی عملکرد که تنها بر خروجی های شعب در ارزیابی عملکرد آنان متمرکز است.
* از نتایج روش تحلیل پوششی داده های تصادفی می توان در برنامه ریزی بهبود عملکرد استفاده نمود این در حالی است که به دلیل تمرکز روش رایج ارزیابی بر خروجی های شعب و نیز تحت کنترل نبودن اکثر خروجی ها امکان برنامه ریزی برای بهبود عملکرد اکثر شعب با استفاده از افزایش خروجی ها وجود ندارد.
* روش تحلیل پوششی داده های تصادفی برخلاف روش رایج ارزیابی عملکرد براستانداردهای عملکرد در خصوص هر یک از خروجی های شعب استوار نیست و بنابراین نیاز به تغییر و بازنگری مداوم در این استانداردها نیست.
* روش تحلیل پوششی داده های تصادفی با در نظر گرفتن ارزشی مخالف ارزش خروجی ها برای هزینه نیروی انسانی (برخلاف روش رایج ارزیابی عمکرد ) به نحو معقولانه تری حجم نیروی انسانی را در ارزیابی عملکرد شعب لحاظ می نماید. (فضلی و خوئینی، 1379)
بطور کلی مزایای DEA نسبت به سایر روشهای پارامتریک عبارتند از:
* تمرکز بر هر یک از مشاهدات در مقابل میانگین جامعه
* استفاده همزمان از چندین ورودی و خروجی
* سازگاری با متغیرهای برون زا
* عدم نیاز به دانستن شکل تابع توزیع
* امکان به کارگیری ورودیها و خروجیها با مقیاس های اندازه گیری متفاوت (عالم تبریز و همکاران، 1388)

2-2-17 معایب DEA
1. به عنوان بهترین تکنیک بهینه سازی امکان پیشگیری خطا در اندازه گیری و سایر خطاها را ندارد.
2. جهت اندازه گیری کارایی نسبی است و کارایی مطلق را نمی سنجد، یعنی می تواند مشخص کند که واحد نسبت به بقیه واحدها چگونه عمل می کند ولی نسبت به عملکرد بهینه از نظر تئوریک مقایسه ای را ممکن نمی سازد.
3. چون غیرپارامتری است انجام آزمون های آماری برای آن مشکل است.
4. اضافه کردن یک واحد جدید به مجموعه واحدهای قبلی بررسی شده موجب تغییر در امتیاز کارایی تمامی واحدها می گردد.
5. تغییر در نوع و تعداد ورودی ها ممکن است در نتایج ارزیابی تغیر دهد (عالم تبریز و همکاران، 1388).
2-2-18 ویژگیهای تحلیل پوششی داده ها
تحلیل پوششی داده ها دارای ویژگیهای منحصر به فردی است که آنرا از سایر مدلهای کلاسیک و پارامتریک اندازه گیری کارایی متمایز می سازد. اهم این ویژگیها عبارتند از:
* ارزیابی واقع بینانه
* ارزیابی همزمان مجموعه عوامل
* عدم نیاز به وزنهای از قبل تعیین شده
* جبرانی بودن
* ارزیابی با گرایش مرزی به جای گرایشهای مرکزی
* تصویر کردن بهترین وضعیت عملکردی به جای وضعیت مطلوب
2-2-19 قابلیتهای کاربردی تحلیل پوششی داده ها
قابلیتهای اساسی این روش عبارتند از:
* رتبه بندی واحدهای تصمیم گیری
* ارائه واحدهای نشانه و راه کارهای بهبود عملکرد
* ارائه واحدهای با بیشترین مقیاس بهره وری22 و تخمین بازده به مقیاس23
* ارائه راهکارهای توسعه ای شامل انبساط و انقباض واحدها
* تعیین پیشرفت و پسرفت تکتیکی واحدها
* تعیین تراکم در نهاده ها
* تخصیص بهینه منابع
* تعیین پتانسیل های عملکردی
* ارزیابی پویای کارایی (فتحی هفشجانی، 1381)
2-2-20 رتبه بندى در روش تحلیل پوششی داده ها
تحلیل پوششی داده ها واحدهای تحت بررسی را به دو گروه واحدهای کارا و غیر کارا تقسیم می کند. واحدهای کارا واحدهایی هستند که امتیاز کارایی آنها برابر با یک است. واحدهای غیر کارا با کسب امتیاز کارایی قابل رتبه بندی هستند، اما واحدهایی که امتیاز کارایی آنها برابر یک می باشد با استفاده از مدل های کلاسیک تحلیل پوششی داده ها قابل رتبه بندی نیستند.
در روش تحلیل پوششی داده ها روش های مختلفی برای تعیین رتبه واحدهای کارا ارایه شده پیترسون، مدل q است مانند روش اندرسون رتبه بندی کارایی متقاطع و مدل محرابیان، علیرضایی و جهانشاهلو (MAJ).
روش اندرسون- پیترسون
در سال ۱۹۹۳ اندرسون و پیترسون (AP) روشی را برای رتبه بندی واحدهای کارا پیشنهاد کردند که امکان تعیین کاراترین واحد را میسر می سازد. با این تکنیک امتیاز واحدهای کارا می تواند از یک بیشتر شود به این ترتیب واحدهای کارا نیز مانند واحدهای غیر کارا می توانند رتبه بندی گردند. (طلوعی-حسینی، 1386)
2-3 پیشینه تحقیق
2-3-1 تحقیقات خارجی
1. فارل در سال 1975 برای اولین بار برای تخمین تابع تولید روش غیرپارامتریک را مطرح کرد. او به جای تخمین تابع تولید با استفاده از مشاهدات مقادیر مرزی ورودی ها و خروجی های کارایی را برای واحدهای مورد مطالعه محاسبه نمود و مرز کارایی را به دست آورد. این مرز به عنوان معیاری برای مقایسه کارایی واحدهای تصمیم گیرنده به کار برده شد. همچنین فارل کارایی را به دو بخش تکنیکی و تخصیصی تقسیم نمود که با ترکیب این دو کارایی، کارایی اقتصادی به دست آمد. بعدها چارنز، کوپر و رودز دیدگاه فارل را توسعه داده و مدلی ارائه کردند که توانایی اندازه گیری کارایی با چندین ورودی و چندین خروجی را داشت. این مدل تحت عنوان (تحلیل پوششی داده ها) نام گرفت و اول بار در رساله دکتری ادوارد رودز و به راهنمایی کوپر تحت عنوان (ارزیابی پیشرفت تحصیلی دانش آموزان مدارس ملی آمریکا) در سال 1976 در دانشگاه کارنگی مورد استفاده قرار گرفت. چارنز، کوپر و رودز در سال 1978 مقاله ای تحت عنوان (اندازه گیری واحدهای تصمیم گیرنده) ارائه نمودند.
از آنجا که این مدل توط چارنز، کوپر و رودز ارائه گردید به مدل CCR که از اول نام این سه فرد تشکیل شده معروف گردید. چارنز، کوپر و رودز تحلیل پوششی داده ها را چنین تعریف کرده اند: تحلیل پوششی داده ها یک مدل برنامه ریزی ریاضی به کار گرفته شده برای داده های مشاهده شده است که روش جدیدی را برای تخمین مرز کارایی و همچون تابع تولید فراهم می سازد که پایه اقتصاد مدرن می باشد.
در این تکنیک با استفاده از مجموعه ای از مشاهدات یک تابع تولید تجربی از داده های مشاهده شده ساخته می شود. این روش یک مرزی به دست می دهد که تمام داده ها را تحت پوشش قرار می دهد، به همین دلیل آن را تحلیل پوششی یا تحلیل فراگیر می گویند. بنکر، چارنز و کوپر در سال 84 با وارد کردن کارایی فنی و کارایی مقیاس تحول دیگری در DEA به وجود آوردند. پس از آن مطالعات زیادی با استفاده از این مدل شکل گرفت (جلودار و همکاران، 1390).
2. کانگ چن و میکاییل اسکالی(2005) مقاله آنها کارایی فنی و هزینهای و تخصیصی 43 بانک چین را در دوره زمانی 1993- 2000 روش DEA مورد بررسی قرار دادهاند. هدف از بررسی آنها شناسایی تغییرات در کارایی بانکهای چین بود که این بانکها تابع برنامههای آزادسازی مالی در سال 1995 بودند. نتایج نشان میداد که بانکها با اندازه بزرگتر و کوچکتر نسبت به بانکها با اندازه متوسط کاراتر هستند. مضافاً اینکه کارایی فنی بر کارایی تخصیصی برتری دارد. آزادسازی مالی از سال 1995 سطوح کارایی هزینه که شامل هر دو نوع کارایی فنی و کارایی تخصیصی میشود را بهبود داده است.
3. تسا وانینا سوتانتو و ریکی (2011)، از روش تحلیلی غیرپارامتری، تحلیل پوششی داده ها (DEA)، به تجزیه و تحلیل کارایی نسبی 10 تا از بزرگترین بانک ها در سال 2009 در طول دوره 2003-2008 استفاده کردند. می توان نتیجه گرفت که اندازه تنها عامل برای اثبات کارایی در راه مولد و مقرون به صرفه بودن نیست. به طور کلی بسیاری از بانک ها در لیست کارایی در هر دو نقش (ارائه دهنده خدمات و رویکرد واسطه گری) با وجود حقیقت انتظارهای ملی بالاتر از نقش واسطه ای بانک عمل می کنند (Vanina Soetanto & Ricky,2011) در مطالعات داخلی، حقیقت و نصیری (1382) با استفاده از روش تحلیل پوششی داده ها، کارایی 72 شعبه از بانک کشاورزی را در استان های آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی و اردبیل، با فرض بازدهی ثابت و متغیر به مقیاس و با جهت گیری نهاده ای و به کارگیری روش چند مرحله ای در سال 1381 آزمون نموده و دریافتند واحدهایی که از موقعیت مکانی مناسب تری برخوردارند کارایی بیشتری داشته اند (باصری و همکاران، 1389).
4. لوپز و لانزر (2001)24 عملکرد 58 دپارتمان یک دانشگاه برزیلی را ارزیابی کردند، در این تحقیق ایشان عملکرد دانشگاه را در چهار بعد بهره وری آموزشی، بهره وری پژوهشی، خدمات و کیفیت ارزیابی کردند. هر یک از این ابعاد نیز شامل شاخص هایی هستند. مثلاً بعد بهره وری، آموزشی این شاخص ها را در برمی گیرد. تعداد دریافت کنندگان مدرک لیسانس در سال 1995 تعداد دریافت کنندگان مدرک ارشد، … و حجم کار دانشجویان دوره لیسانس. شاخص های بهره وری پژوهشی عبارتند از: تعداد مقاله های چاپ شده در ژورنال های ISI و ژورنال های علمی و پژوهشی، تعداد کتاب های چاپ شده، کتاب های ویرایش شده، تعداد مقالات چاپ شده در کنفرانس های ملی و بین المللی در بعد بهره وری خدمات نیز به تعداد فعالیت های فرهنگی دپارتمان، فعالیت های مشاوره ای، سمینارها و غیره اشاره کردند. تنها ورودی در این پژوهش تعداد پروفسورهای تمام وقت هر دپارتمان است.این اطلاعات به صورت فازی جمع آوری شده و سپس مدل DEA برای هر چهار بعد حل شد. نتایج نشان داد که بهره وری آموزش در بین دپارتمان ها نسبتاً همگن بوده ولی این نتیجه برای کیفیت پژوهشی و خدمات مشاهده نشد. از طرف دیگر همبستگی بین چهار بعد نیز بررسی شده است. این بررسی نشان می دهد که همبستگی بین آموزش و تحقیق و توسعه صفر است. زیرا دانشگاه های برزیل توسط پروفسورها اداره می شود. همچنین همبستگی مثبت ضعیفی بین بهره وری تحقیق و اندازه دپارتمان کشف شد (37/0=R) در حالی که همبستگی بین آموزش و اندازه دپارتمان منفی ضعیفی بود (در سطح معناداری 5٪). به طور کلی نتایج نشان داد که 50 تا از مجموع 58 دپارتمان دانشگاه ها عملکرد پایین دارند و عدم همبستگی بین آموزش و پژوهش و خدمات و همبستگی ضعیفی بین پژوهش و کیفیت دیده شد (Lopes & Lanzer, 2002).
5. مارتین (2003)25 در پژوهشی عملکرد 52 دپارتمان دانشگاه Zaragoza را با استفاده از مدل جمعی تحلیل پوششی داده ارزیابی کرد. در این پژوهش ورودی های مورد استفاده در سه دسته قرار گرفته اند که عبارتند از: منابع انسانی، منابع مالی و تجهیزات (منابع مادی). مارتین منابع انسانی را به دو گروه پرسنل علمی و تحقیقی (PDI) و پرسنل مدیریتی و خدماتی (PAS) تقسیم کرده است که در این پژوهش تنها پرسنل علمی و تحقیقی که خود به دو دسته دکترا و غیر دکترا تقسیم می شوند را مدنظر قرار داده است. منابع مالی بودجه ای است که به هر دپارتمان جهت توسعه فعالیت هایش تخصیص داده می شود. منابع مادی یا تجهیزات شامل کالاهایی هستند که دپارتمان ها در فعالیت هایشان استفاده خواهند کرد. خروجی ها نیز در دو سطح آموزشی و پژوهشی تقسیم شده اند. میزان ساعات تخصیص داده شده به هر دانشجو، میزان فعالیت های هر دپارتمان در آموزش دوره های بعد لیسانس از جمله شاخص های آموزشی هستند. از شاخص های پژوهشی نیز می توان به تعداد رساله ی دکترای خوانده شده در طول سال، درآمد سالانه تحقیق و محاسبه فعالیت پژوهشی اشاره کرد. در این پژوهش برای ارزیابی عملکرد دپارتمان ها چهار مدل DEA به کار رفته است. مدل اول تمام متغیرهای ورودی و خروجی به کار رفته است ولی در بقیه مدل ها یکی از متغیرهای خروجی حذف شده است. بدین وسیله می توان تاثیر متغیر حذف شده بر عملکرد و کارایی دپارتمان را شناسائی کرد. در این تحقیق 36 دپارتمان کارا شناسائی شدند (martin, 2003).
6. باروس و ماسکارنهاز در سال 2005 در مقاله ای تحت عنوان "کارایی فنی و تخصیصی هتل های کوچک" به بررسی کارایی 43 هتل در کشور پرتغال پرداختند و به منظور ارزیابی عملکرد آنها از مدل DEA خروجی محور با ورودی تعداد کارکنان، تعداد اتاق ها و خروجی های میزان فروش و تعداد مهمانان استفاده گردید. نتایج نشان داده است که تحت بازدهی متغیر به مقیاس 4 هتل از 43 هتل، هم کارایی تخصیصی بودند که امتیازات کارایی آنها 1 بوده است و 7 تای آنها فقط کارایی فنی بوده و 2 تای آنها نیز فقط کارایی تخصیصی بوده اند.
7. اولین مطالعه واحدهای بانکی به روش DEA توسط شرمن و گلد در سال 1985 انجام شد. آنها 14 شعبه از بانک های پس انداز آمریکا را بررسی کردند و به این نتیجه رسیدند که از بین 14 شعبه بررسی شده فقط 6 شعبه کارایی 100 درصد داشته اند. علل ناکارایی دیگر شعب نیز عواملی از قبیل ضعف مدیریت، اندازه شعبه، تعداد کارکنان و هزینه های عملیاتی می باشد. پس از آنها مطالعات زیادی در این زمینه انجام شد. مطالعه 20 بانک توسط آویل در ترکیه، مطالعه 17 بانک توسط هیوکاس در یونان، مطالعه 74 بانک توسط ساهای در هندوستان، مطالعه 291 بانک توسط روزن در کانادا نمونه هایی از این مطالعات هستند. شرمن و لاندینو در سال 1998 کارایی 33 شعبه از یک بانک را بررسی کردند. برای این کار از 5 داده و 5 نهاده استفاده شد. نتایج نشان داد 23 شعبه از 33 شعبه کارا هستند. ساها و راویساکار در هند به بررسی 25 شعبه پرداختند. مدل انتخابی آنها CCR با ماهیت خروجی محور بود. 25 بار مدل برنامه ریزی خطی حل شد. نتایج بیانگر ناکارایی اغلب واحدهای مورد بررسی بود (کرد و همکاران، 1390).

2-3-2 تحقیقات داخلی
1. در زمینه بهره وری تحقیقی با عنوان "طراحی مدل بهره وری با رویکرد تحلیل پوششی داده ها" توسط دکتر عادل آذر و دکتر علیرضا موتمنی به نگارش درآمده که در این تحقیق برای اندازه گیری بهره وری ارزیابی عملکرد در سازمان ها مدل جامعی با استفاده از DEA طراحی گردیده که از دقت و صحت بالایی برخوردار است. در این مدل نهاده های محسوس بر اساس دوره های زمانی ماهیانه استفاده گردیده است.
مدل های BCC, BCC-CCR, CCR-BCC و CCR بر اساس اطلاعات یک شرکت بزرگ تولیدی مورد آزمون قرار گرفته و مدل CCR برای اجرای مدل، مناسب تشخیص داده شد. این مدل ابزاری کارآمد برای کنترل سازمان در اختیار مدیران قرار داده است که قادرند درجه انحراف عملکرد را از مرز کارایی در دوره های قبل تشخیص داده و پیش از مواجه شدن با مشکلات جدید با تحلیل دلیل انحرافات به برنامه ریزی آینده می پردازند.
2. اجلی و صفری (1390) طی پژوهشی تحت عنوان ارزیابی عملکرد واحدهای تصمیم گیری با استفاده از مدل ترکیبی شبکه های عصبی پیش کننده عملکرد تحلیل پوشش داده ها (شرکت ملی گاز ایران) به ارزیابی عملکرد و کارایی شرکت های گاز استانی با استفاده از رویکرد یا مدل مضربی CCR ورودی محور و روش اندرسون ـ پیترسون (AP) برای رتبه بندی واحدهای کارا در قالب مدل های تحلیل پوشش داده ها قرار گرفت و ضعف مدل ها از نظر محاسبه و تفکیک کارایی شرکت ها مشخص شد. در این تحقیق، برای تحلیل و ارزیابی کارایی شرکت ها از رویکرد شبکه های عصبی پیش بینی کننده عملکرد در قالب مدل های ترکیبی تحلیل پوششی داده ها و شبکه های عصبی مصنوعی استفاده شد. نتایج تحلیل کارایی محاسبه شده واحدها با استفاده از این مدل ها نشان از قدرت بالای شبکه در محاسبه و تفکیک پذیری شرکت ها از نظر کارایی بود (اجلی، صفری، 1390).
3. قربانی(1383) عملکرد دانشکدههای مدیریت وزارت علوم ،تحقیقات و فناوری را با استفاده از DEA ارزیابی و رتبهبندی کرد. وی برای رتبهبندی دانشگاهها هشت سناریو را اجرا کرد. در سناریوی اول به مقایسه آن دسته از دانشکدههایی پرداخت که سه رشته مدیریت بازرگانی، صنعتی و دولتی را دارا بوده و دانشجو و دانشآموخته در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد باشد. تنها سه دانشکده مدیریت دانشگاه تهران، علامه طباطبایی و شهید بهشتی این شرایط را داشتند. در این سناریو سه متغیر ورودی (تعداد دانشجویان دو مقطع کارشناسی و ارشد، تعداد هیئت علمی، تعداد کارکنان اداری تمام وقت) و چهار متغیر خروجی (تعداد دانشآموختگان در مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد ، تعداد کتب و مقالات اعضای هیئت علمی، تعداد طرحهای پژوهشی اعضای هیئت علمی و درصد پذیرفتهشدگان مقطع کارشناسی در آزمون کارشناسی ارشد) در نظر گرفته شده است. در این سناریو چون تعداد واحدهای مورد ارزیابی از مجموع متغیرهای ورودی و خروجی کمتر بود سه دانشکده کارا معرفی شدند سپس با استفاده از روش اندرسون – پترسون (AP) رتبه بندی شدند .که نتایج بصورت زیر است.
دانشگاه شهید بهشتی < دانشگاه علامه طباطبایی <<< دانشگاه تهران
سناریوی دوم ،سوم و چهارم هر یک به مقایسه رشته مدیریت دولتی، مدیریت بازرگانی و مدیریت صنعتی میپردازد در این سناریوها تنها یک متغیر ورودی( تعداد دانشجویان کارشناسی) و یک متغیر خروجی( تعداد دانشآموختگان کارشناسی)در نظر گرفته شده است.سناریوی پنجم دانشکدههایی که سه رشته بازرگانی، دولتی و صنعتی را دارند با سه ورودی (تعداد دانشجویان کارشناسی، هیئت علمی تمام وقت،تعداد کارکنان اداری) و دو خروجی(تعداد فارغالتحصیلان کارشناسی، درصد پذیرش از کارشناسی به کارشناسی ارشد)مقایسه و ارزیابی شدند. درسناریوی ششم دانشگاههایی که دو رشته بازرگانی و دولتی،سناریوی هفتم دانشگاههایی که دو رشته مدیریت بازرگانی و صنعتی و سناریوی هشتم دانشگاههایی که دو رشته مدیریت صنعتی و دولتی را دارند با سه متغیر ورودی و دو متغیر خروجی سناریوی پنجم ارزیابی و رتبهبندی شدهاند.
4. فتاحی (1380) عملکرد دانشکده های دانشگاه علم و صنعت ایران را در طی سال های 79-78 ارزیابی کرد. ایشان در این پژوهش از تلفیق دو روش تحلیل پوششی داده و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP/DEA) استفاده کرد. این مدل دارای دو مرحله می باشد. در مرحله اول مقایسات زوجی واحدها با روش DEA انجام می شود و سپس در مرحله دوم، نتایج مرحله اول در مدل AHP وارد می شود و رتبه بندی کامل صورت می گیرد (فتاحی، 1380).
5. عیسی خانی در سال 1381 گروه های آموزشی دانشکده علوم انسانی دانشگاه تربیت مدرس را با استفاده از DEA ارزیابی کرد. ایشان در این پژوهش از مدل تحلیل پوششی داده ها با ماهیت ورودی محور استفاده کردند. زیرا به نظر ایشان مدیریت توان اعمال کنترل بیشتری بر روی داده ها نسبت به ستاده ها دارد. واحدهای مورد ارزیابی در این پژوهش گروه های آموزشی دانشکده علوم انسانی است که شامل 22 گروه آموزشی می باشد. داده های منتخب در این پژوهش عبارتند از: تعداد دانشجویان ورودی در دو مقطع کارشناسی ارشد و دکتری، هزینه حق التدریس.
ستاده ها شامل تعداد دانش آموختگان، تالیفات اعضای هیئت علمی، تعداد پذیرفته شدگان در مقطع دکتری و نمره ارزشیابی گروه ها می باشند (عیسی خانی، 1381)
6. ثریائی و قاروئی در پژوهشی در سال 1386 برای رسیدن به اهداف 5 گانه ای همچون درجه بندی شعب، تعیین کارایی، تعیین شعب مرجع، ارائه راهکارهایی برای شعب ناکارا و در نهایت رتبه بندی واحدهای کارا صورت پذیرفت. عدم توزیع صحیح نیرو در سطح شعب و تمرکز وجوه در برخی شعب از عوامل ناکارایی بودند. بحرینی و همکاران به بررسی کارایی اقتصادی دو گروه بانک های خصوصی و دولتی، با فرض بازدهی متغیر نسبت به مقیاس پرداختند. محاسبات نشان می داد که کارایی اقتصادی بانک های دولتی بیشتر از بانک های خصوصی است (کرد و همکاران، 1390).
7. امیر مرادی و همکارانش (2011)، در مقاله خود از تجزیه و تحلیل پوششی داده ها (سه مرحله ای: خطر، کارایی و اثربخشی) (DEA) برای اندازه گیری عملکرد و خطر از بانک های استرالیا در طول دوره از سال 2001 تا 2007 استفاده نمودند. تحلیل پوششی داده ها نشان می دهد که اثر از بانکهای بزرگتر بیشتر از بانک های متوسط است. در مقابل، بانک های متوسط قادر به دستیابی به نمرات بهره وری بالاتر هستند. علاوه بر این، برخی از بانک ها سود را با توجه به در نظر گرفتن ریسک بالاتر و نه از دیگر حالت های ممکن پایدار خود در درازمدت به دست می آوردند. نتایج نشان می دهد همچنین که میانگین نمرات خطر از بانک های بزرگ و متوسط، هیچ اختلاف قابل توجهی ندارد، با این حال، صرف نظر از اندازه بانک ها سیاست های غیرمشابه از لحاظ عملکرد و خطر وجود دارد) Moradi etal, 2011 (

فصل سوم
روش شناسی تحقیق

3-1 مقدمه
این تحقیق از حیث هدف ، یک تحقیق کاربردی است. تحقیقات کاربردی، تحقیقاتیاند که نظریهها، قانونمندیها، اصول و فنونی که در تحقیق بنیادی تدوین میشوند را برای حل مسائل اجرایی و واقعی به کار میگیرند. بر اساس اجرا یک تحقیق میدانی است.
از حیث روش و نگهداری اطلاعات یک تحقیق توصیفی است. تحقیق توصیفی شامل جمعآوری اطلاعات برای آزمون فرضیه یا پاسخ به سوالات مربوط به وضعیت فعلی موضوع مورد مطالعه میشود و لازم به ذکر است که یک تحقیق توصیفی آنچه را که هست، توصیف و تفسیر میکند و به شرایط و روابط موجود فرایندهای جاری یا روندهای در حال گسترش توجه دارد.(خاکی، 1389)

3-2 جامعه آماری
در این تحقیق 21 شرکت تعاونی انتخاب گردیدهاند. برای پیدا کردن شاخصها صورت وضعیت مالی (ترازنامه و صورت سود و زیان) دو ساله شرکتها برای سالهای مالی 90 و91 انتخاب گردید.
تعداد شرکتها طبق رابطه تعداد DMU 21 شرکت انتخاب گردید که همواره بزرگتر از MAX دو حالت فوقالذکر میباشد.
در این تحقیق برای سنجش کارایی شرکتهای تعاونی از 2 ورودی و 4خروجی استفاده گردیده که با توجه به اینکه DMUهای تحقیق 21 واحد میباشد بنابراین طبق رابطه فوق داریم:
یا
شرکتها ازمصرفی، خدماتی و تولیدی انتخاب شدهاند. قابل ذکر است که شرکتهای تعاونی شهرستان رشت شامل 6 بخش مرکزی، خمام، کوچصفهان، خشکبیجار، لشت نشاء، سنگر میباشد که همگی زیر نظر رشت به فعالیت خود ادامه میدهند.

شرکت هایی که از مصرفی ، خدماتی و تولیدی انتخاب شدهاند نامهای آنها به شرح زیر است:
1. شرکت تعاونی مصرف کارکنان سازمان تامین اجتماعی استان گیلان
2. شرکت تعاونی مصرف فرهنگیان لشت نشاء
3. شرکت تعاونی مصرف کارکنان کانال پیش ساخته
4. شرکت تعاونی مصرف منابع طبیعی گیلان
5. شرکت تعاونی مصرف فرهنگیان خشکبیجار
6. شرکت تعاونی مصرف کارگران لامپ پارس شهاب
7. شرکت تعاونی مصرف صدا و سیمای گیلان
8. شرکت تعاونی مصرف کارکنان سازمان بهزیستی گیلان
9. شرکت تعاونی مصرف کارکنان بانک صادرات استان گیلان
10. شرکت تعاونی مصرف کارکنان مجتمع زیباکنار
11. شرکت تعاونی خدماتی ندای سبز برنا
12. شرکت تعاونی فلزکاران رشت و حومه
13. شرکت تعاونی سهام عدالت شهرستان رشت
14. شرکت تعاونی خدمات کامپیوتری حنا سیستم شمال
15. شرکت تعاونی پرورشدهندگان ماهی سنگر
16. شرکت تعاونی تولیدی چاپ قیام
17. شرکت تعاونی تولیدی دامپروری و کشاورزی میلاد
18. شرکت تعاونی تولیدی ظروف و لفاف و بستهبندی پلاستیکی سارا بسپار
19. شرکت تعاونی تولیدی مرغ سحر
20. شرکت تعاونی تولید صنعت آلومینیوم
21. شرکت تعاونی تولید نان حجیم گل گندم گلسار
در این تحقیق ما به رتبهبندی واحدهای تصمیمگیری که همان شرکتهای تعاونی شهرستان رشت میباشد با کمک DEA میپردازیم. در این تحقیق ما شش شاخص که دوتای آن بصورت ورودی و چهارتای آن بصورت خروجی میباشد را انتخاب کردهایم.

3-3 پارامترها
3-3-1 ورودیها: ورودیها با نماد I نمایش داده میشوند و شامل:
1. کل دارایی 2. حقوق صاحبان سهام

3-3-2 خروجیها : خروجیها با نماد O نمایش داده میشوند و شامل:
1. نسبت جاری 2. سود خالص 3. EPS 4. رشد فروش

3-4 شاخصها (پارامترهای) ورودی:
3-4-1 کل دارایی: یکی از شاخصها کل دارایی میباشد که برای 21 شرکت برای دو سال مالی به شرح زیر میباشد.

جدول3-1- کل دارایی
نام شرکت
کل دارائی90
کل دارائی91
تامین اجتماعی
5,241,059,212
5,563,330,779
فرهنگیان لشت نشا
2,780,605,273
3,225,678,283
کانال پیش ساخته
575,722,754
594,319,936
منابع طبیعی گیلان
842,346,687
1,338,541,199
فرهنگیان خشکبیجار
2,367,385,702
3,210,862,515
لامپ پارس شهاب
3,130,256,435
2,531,797,092
صدا و سیما
2,391,451,347
2,154,401,792
بهزیستی گیلان
3,360,013,837
3,073,031,522
بانک صادرات
2,495,413,459
3,194,603,106
مجتمع زیبا کنار
2,037,610,834
2,008,323,577
ندای سبز برنا
2,333,821,738
2,517,915,795
فلز کاران رشت و حومه
10,383,542,669
16,695,120,723
سهام عدالت
4,881,148,878
5,348,080,497
حنا سیستم شمال
423,604,940
708,694,121
پرورش دهندگان ماهی سنگر
7,602,327,108
8,235,764,703
چاپ قیام
3,435,800,497
4,091,244,104
دامپروری و کشاورزی میلاد
2,323,681,771
4,071,474,924
ظروف سارابسپار
1,355,002,014
1,195,394,339
مرغ سحر
279,274,010
551,421,489
صنعت آلومینیوم
15,924,487,520
14,597,197,262
نان حجیم گل گندم گلسار
3,946,726,418
3,371,888,050

3-4-2 حقوق صاحبان سهام:
جدول3-2- حقوق صاحبان سهام
نام شرکت
حقوق صاحبان سهام 90
حقوق صاحبان سهام 91
تامین اجتماعی
3,147,295,974
3,509,289,487
فرهنگیان لشت نشا
1,125,467,744
1,142,532,106
کانال پیش ساخته
246,990,447
255,821,385
منابع طبیعی گیلان
411,043,178
463,021,000
فرهنگیان خشکبیجار
1,636,796,911
1,749,819,555
لامپ پارس شهاب
1,102,182,208
1,395,529,438
صدا و سیما
600,866,721
672,586,662
بهزیستی گیلان
2,665,042,031
2,705,045,836
بانک صادرات
1,736,056,885
2,170,445,119
مجتمع زیبا کنار
1,231,800,817
1,382,040,054
ندای سبز برنا
163,825,108
176,868,874
فلز کاران رشت و حومه
1,031,847,750
910,660,710
سهام عدالت
3,046,189,460
3,033,926,672
حنا سیستم شمال
18,930,148
71,627,885
پرورش دهندگان ماهی سنگر
764,172,160
835,167,830
چاپ قیام
951,577,533
622,011,631
دامپروری و کشاورزی میلاد
11,098,627
11,600,330
ظروف سارابسپار
220,545,014
260,889,469
مرغ سحر
37,591,474
47,595,554
صنعت آلومینیوم
13,016,307
-1,779,619,369
نان حجیم گل گندم گلسار
28,509,083
31,299,076

3-5 شاخصها (پارامترهای) خروجی:
3-5-1 نسبت جاری: یکی از شاخصها نسبت جاری میباشد که برای 21 شرکت تعاونی برای دو سال مالی به شرح زیر میباشد.
نسبت جاری
جدول3-3- نسبت جاری
نام شرکت
نسبت جاری سال90
نسبت جاری سال91
تامین اجتماعی
2.64
2.88
فرهنگیان لشت نشا
1.64
1.85
کانال پیش ساخته
1.75
1.86
منابع طبیعی گیلان
2.19
1.65
فرهنگیان خشکبیجار
2.85
2.22
لامپ پارس شهاب
1.04
1.38
صدا و سیما
1.29
1.41
بهزیستی گیلان
4.62
24.14
بانک صادرات
3.50
0.40
مجتمع زیبا کنار
2.12
2.68
ندای سبز برنا
1.08
1.08
فلز کاران رشت و حومه
0.75
0.82
سهام عدالت
2.38
2.23
حنا سیستم شمال
0.53
0.77
پرورش دهندگان ماهی سنگر
16.10
12.75
چاپ قیام
0.42
0.35
دامپروری و کشاورزی میلاد
1.22
1.11
ظروف سارابسپار
0.41
0.39
مرغ سحر
0.53
0.82
صنعت آلومینیوم
0.03
0.0006
نان حجیم گل گندم گلسار
0.09
0.04

3-5-2 سود خالص: این شاخص خروجی به صورت زیر محاسبه میشود. که برای سالهای 90 و 91 در جدول زیر نمایش داده شده است:
حاشیه سود خالص
جدول3-4- سود خالص
نام شرکت
حاشیه سود خالص سال90
حاشیه سود خالص سال 91
تامین اجتماعی
4.60
3.82
فرهنگیان لشت نشا
3.48
6.19
کانال پیش ساخته
1.42
4.18
منابع طبیعی گیلان
1.36
1.89
فرهنگیان خشکبیجار
3.44
4.21
لامپ پارس شهاب
0.36
6.38
صدا و سیما
0.07
6.68
بهزیستی گیلان
0.62
4.19
بانک صادرات
0.51
2.11
مجتمع زیبا کنار
9.34
1.51
ندای سبز برنا
6.06
4.61
فلز کاران رشت و حومه
0.22
0.38
سهام عدالت
10.12
2.96
حنا سیستم شمال
2.56
5.25
پرورش دهندگان ماهی سنگر
0.27
0.35
چاپ قیام
0.81
-8.41
دامپروری و کشاورزی میلاد
0.09
0.04
ظروف سارابسپار
0.05
0.01
مرغ سحر
0.16
0.59
صنعت آلومینیوم
0.19
-64.52
نان حجیم گل گندم گلسار
1.08
0.44

3-5-3 شاخص EPS : این شاخص سود هر سهم میباشد که از رابطه زیر با استفاده از دادههای موجود در ترازنامه و صورت سود و زیان بدست میآید.
رابطه به شرح زیر میباشد:
جدول3-5- شاخص EPS
نام شرکت
سال 90Eps
سال 91Eps
تامین اجتماعی
291650.25
287448.32
فرهنگیان لشت نشا
308254.54
697124.19
کانال پیش ساخته
152759.16
347593.62
منابع طبیعی گیلان
45922.94
86641.70
فرهنگیان خشکبیجار
735190.68
1246907.07
لامپ پارس شهاب
19690.48
451298.99
صدا و سیما
9265.53
868247.71
بهزیستی گیلان
56764.56
384261.09
بانک صادرات
18825.49
98616.29
مجتمع زیبا کنار
2770329.57
699692.10
ندای سبز برنا
9011129.85
10506457.08
فلز کاران رشت و حومه
1023952.82
2596317.73
سهام عدالت
246.37
68.35
حنا سیستم شمال
1953223.86
8273962.43
پرورش دهندگان ماهی سنگر
10480.00
12435.20
چاپ قیام
2049407.55
-27911129.00
دامپروری و کشاورزی میلاد
96558.71
75534.14
ظروف سارابسپار
291690.00
129114.00
مرغ سحر
326369.50
1557297.25
صنعت آلومینیوم
1193398.71
-252790658.71
نان حجیم گل گندم گلسار
2035520.00
969788.00

3-5-4 رشد فروش : این شاخص خروجی از طریق افزایش فروش نسبت به سال قبل خود محاسبه میشود.

میزان رشد فروش برای سال 90 و 91 به شرح زیر میباشد:
جدول3-6- رشد فروش
نام شرکت
رشد فروش سال 90
رشد فروش سال 91
تامین اجتماعی
96
120
فرهنگیان لشت نشا
100
126
کانال پیش ساخته
61
77
منابع طبیعی گیلان
104
131
فرهنگیان خشکبیجار
105
132
لامپ پارس شهاب
103
129
صدا و سیما
86
108
بهزیستی گیلان
78
98
بانک صادرات
100
126
مجتمع زیبا کنار
124
156
ندای سبز برنا
122
153
فلز کاران رشت و حومه
109
137
سهام عدالت
76
95
حنا سیستم شمال
165
207
پرورش دهندگان ماهی سنگر
72
91
چاپ قیام
104
130
دامپروری و کشاورزی میلاد
137
172
ظروف سارابسپار
117
147
مرغ سحر
103
129
صنعت آلومینیوم
50
63
نان حجیم گل گندم گلسار
92
116

3-6 روش گردآوری دادهها
دادههای مورد نظر از طریق اطلاعات موجود در دفاتر اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی بصورت ترازنامه و صورت سود و زیان برای هر شرکت برای دو سال مالی 90 و 91 گردآوری شده است.

3-7 روشهای آماری مورد استفاده
در این تحقیق با استفاده از نرمافزار DEA-SOLVER و دادهها با استفاده از مدل CCR ورودی محور و خروجی محور و BCC ورودی محور و خروجی محور جهت تجزیه و تحلیل دادهها قرار گرفت و شرکتهای مورد نظر به ترتیب کارایی درجهبندی گشته و راهکارهایی جهت بهبود کارایی شرکت ناکارا و چگونگی رسیدن آنها به سطح شرکت کارا ارائه گردید.
مدل CCR پس از تعیین منحنی مرز کارا، مشخص میکند که واحدهای تصمیم گیرنده در کجای این مرز قرار دارند و برای رسیدن به مرز کارا چه ترکیبی از نهادهها و ستاندهها را میبایست انتخاب کنند که این امر میسر نمیشود مگر به وسیله مشخص کردن ضرایب نهادهها و ستاندهها برای هر واحد. در الگوهای DEA با دیدگاه ورودی، به دنبال بدست آوردن ناکارایی فنی به نسبتی میباشیم که بایستی در ورودیها کاهش داده شود تا خروجی، بدون تغییر بماند و واحد در مرز کارایی قرار بگیرد. از اینرو فرم مضربی CCRبصورت زیر میباشد:

مدلهای DEA نحوه کاراسازی واحدهای مورد ارزیابی که ناکارا شناخته شده اند را نیز معرفی می کند. این مدل ها روشی ویژه برای محققانی می باشند که علاقه مند به کارایی چند ستاده در مقابل چند داده می باشد.
دو جهت گیری کلی در DEA وجود دارد:
• تمرکز بر ورودیها در مدل ورودی محور
• تمرکز بر خروجیها در مدلهای خروجی محور
چارنز، کوپر و رودز براساس این دیدگاه کارآیی را به صورت زیر تعریف می کنند:
1- در یک مدل ورودی محور یک واحد در صورتی ناکارا است که امکان کاهش هر یک از ورودیها بدون افزایش ورودیهای دیگر یا کاهش هر یک از خروجی ها وجود داشته باشد.
2- در یک مدل خروجی محور یک واحد در صورتی ناکارا است که امکان افزایش هر یک از خروجیها بدون افزایش یک ورودی یا کاهش یک خروجی دیگر وجود داشته باشد.
یک واحد تصمیم گیری کارا است اگر و تنها اگر هیچ کدام از دو مورد فوق تحقق نیابد. در این صورت امتیاز کارایی آن برابر یک خواهد بود. کارایی کمتر از یک برای یک واحد بیانگر آن است که ترکیب خطی واحدهای دیگر میتواند همان مقدار خروجی را با ورودیهای کمتر تولید کند که چنین واحدی را ناکارا مینامند. (عالم تبریز و همکاران، 1389)

3-8 درباره نرمافزار DEA-SOLVER
سالهای اخیر انواع زیادی از برنامههای کاربردی DEA (تحلیل پوششی دادهها) برای استفاده در ارزیابی عملکرد انواع مختلفی از اشخاص درگیر در فعالیتهای مختلف در بسیاری از زمینههای مختلف در بسیاری از کشورهای مختلف دیده میشود. یکی از دلایل این است که DEA فرصتهایی را برای استفاده در مواردی که مقاوم در برابر روشهای دیگر به دلیل طبیعت پیچیده (غالباً ناشناخته) از روابط بین ورودیهای متعدد و خروجیهای متعدد درگیر در بسیاری از این فعالیتها (که اغلب در واحدهای غیر قابل اندازهگیری با هم گزارش شده است) باز کرده است. مثالها عبارتند از :فعالیتهای نگهداری از پایگاههای نیروی هوایی ایالات متحده در نقاط مختلف جغرافیایی ، و یا نیروهای پلیس در انگلستان و ولز و همچنین اجرای بانکهای شعبه در قبرس و کانادا ، و بهرهوری از دانشگاهها در آموزش و پرورش و عملکرد پژوهش در ایالات متحده ، انگلستان و فرانسه. این نوع از برنامههای کاربردی را برای ارزیابی کارایی شهرها ، مناطق و کشورهای با بسیاری از انواع ورودیها و خروجیها که شامل "اجتماعی" و "ایمنی خالص" هزینه به عنوان ورودی و مختلف "کیفیت زندگی" ابعاد به عنوان خروجی گسترش میدهند.

فصل چهارم
تجزیه و تحلیل یافتههای تحقیق

4-1 مقدمه
ما در این فصل تحقیق به مطالعه مدلهای انتخابی برای رتبهبندی شرکتهای مورد نظر میپردازیم. پس از اینکه در فصول قبل دادههای مورد نظر که همان کل دارایی ، حقوق صاحبان سهام بعنوان ورودی و نسبت جاری، سود خالص، EPS ، رشد فروش بعنوان خروجی از صورت وضعیت مالی یا صورت سود و زیان شرکتها با انجام محاسبات انجام شده بر روی آنها برای هر شرکت و برای دو سال مالی منتهی به اسفندماه 90 و 91 بدست آمد.سپس در این فصل از تحقیق با استفاده از دو مدل CCR ورودی محور و خروجی محور و BCC ورودی محور و خروجی محور ، اطلاعات مورد نظر در نرمافزار DEA-SOLVER برای دو مدل فوقالذکر، بصورت دادههایی در جداول اکسل وارد میشود. سپس نرمافزار به تحلیل دادهها و در نهایت به رتبهبندی شرکتها برای هر سال مالی میپردازد. در این صورت شرکتها به دو نوع کارا و ناکارا تقسیم میشوند. که بر اساس درجه کارایی شرکتها میتوان برای شرکتها گرافی ترسیم کرد که رتبه بندی شرکتها بصورت راحتتر قابل دید ، فهم و تفکیک باشد.

4-2 اطلاعات تحلیلی برای DMUها توسط DEA-SOLVER
اطلاعات مورد نظر برای تحلیل دادهها و همچنین نوع رتبهبندی شرکتها و همچنین میزان کارایی و ناکارایی شرکتها بصورت زیر برای دو سال 90 و 91 بشرح زیر موجود میباشد:
4-2-1 تجزیه تحلیل شرکتهای تعاونی با مدل CCR-Inputو CCR-Output
در این بخش برای جلوگیری از تکرار نتایج و ازدحام، بصورت تصادفی از چند شرکت تعاونی برای نمایش دادهها استفاده گردید که عبارتند از:
واحد 4- واحد8- واحد 12- واحد16- واحد20

سال90 CCR-Input
واحد4 : ناکارا، برای رسیدن به کارایی،X1 باید به اندازه 10.39% و X2 باید به اندازه 27.77%کاهش یابند. Y2 باید به اندازه 24.17% و Y3 باید به اندازه515.90%افزایش یابند.
واحد8: ناکارا، برای رسیدن به کارایی،X1 باید به اندازه54.76% وX2 باید به اندازه 75.53%کاهش یابند. Y2 باید به اندازه504.65% و Y3 باید به اندازه 610.45% و Y4 باید به اندازه106.46% افزایش یابند.
واحد12: ناکارا، برای رسیدن به کارایی،X1 وX2 باید به اندازه 95.83%کاهش یابند.Y2 باید به اندازه 505.89% افزایش یابند.
واحد 16: ناکارا، برای رسیدن به کارایی،X1 باید به اندازه 87.06% وX2 باید به اندازه 97.91%کاهش یابند.Y1 باید به اندازه32.40% و Y2 باید به اندازه 231.61% و Y4 باید به اندازه 66.47% افزایش یابند.
واحد20: ناکارا، برای رسیدن به کارایی،X1 باید به اندازه 98.37%وX2 باید به اندازه 11.14%کاهش یابند.Y1 باید به اندازه979.41%و Y2 باید به اندازه 723.23%و Y4 باید به اندازه 101.63%افزایش یابند.

جدول4-1- تجزیه تحلیلDEA برای مدلCCR ورودی محور سال 90
Model Name = DEA-Solver Pro5.0/ CCR(CCR-I) Returns to Scale = Constant (0 =< Sum of Lambda < Infinity)
Workbook Name = C:UsersTakinpardazeDesktopCCR-I90.xls

No.
DMU
Score

I/O
Data
Projection
Difference
%
1
1
0.220591069

X1
5241059212
1156130856
-4084928356
-77.94%

X2
3147295974
308128958.5
-2839167016
-90.21%

Y1
2.64
2.64
0
0.00%

Y2
4.6
4.6
0
0.00%

Y3
291650.25
2430967.2
2139316.95
733.52%

Y4
96
261.1048989
165.1048989
171.98%
2
2
0.284484029

X1
2780605273
791037791.3
-1989567482
-71.55%

X2
1125467744
175086007.6
-950381736.4
-84.44%

Y1
1.64
1.64
0
0.00%

Y2
3.48
3.48
0
0.00%

Y3
308254.54
2067409.091
1759154.551
570.68%

Y4
100
205.0201213
105.0201213
105.02%
3
3
1

X1
575722754
575722754
0
0.00%

X2
246990447
246990447
0
0.00%

Y1
1.75
1.75
0
0.00%

Y2
1.42
1.42
0
0.00%

Y3
152759.16
152759.16
0
0.00%

Y4
61
61
0
0.00%
4
4
0.896080804

X1
842346687
754810696.6
-87535990.38
-10.39%

X2
411043178
296912688.9
-114130489.1
-27.77%

Y1
2.19
2.19
0
0.00%

Y2
1.36
1.688646566
0.328646566
24.17%

Y3
45922.94
282837.6576
236914.7176
515.90%

Y4
104
104
0
0.00%
5
5
0.45177931

X1
2367385702
1069535879
-1297849823
-54.82%

X2
1636796911
372666872.4
-1264130039
-77.23%

Y1
2.85
2.85
0
0.00%

Y2
3.44
3.44
0
0.00%

Y3
735190.68
1258177.552
522986.8718
71.14%

Y4
105
176.9023448
71.9023448
68.48%
6
6
0.135768845

X1
3130256435
424991301.9
-2705265133
-86.42%

X2
1102182208
117397703.2
-984784504.8
-89.35%

Y1
1.04
1.04
0
0.00%

Y2
0.36
0.630626014
0.270626014
75.17%

Y3
19690.48
311977.1496
292286.6696
999.90%

Y4
103
103
0
0.00%
7
7
0.220870688

X1
2391451347
528201505.1
-1863249842
-77.91%

X2
600866721
132713846.2
-468152874.8
-77.91%

Y1
1.29
1.29
0
0.00%

Y2
0.07
0.655002123
0.585002123
835.72%

Y3
9265.53
252693.662
243428.132
999.90%

Y4
86
86
0
0.00%
8
8
0.45235173

X1
3360013837
1519908071
-1840105766
-54.76%

X2
2665042031
652054780.1
-2012987251
-75.53%

Y1
4.62
4.62
0
0.00%

Y2
0.62
3.7488
3.1288
504.65%

Y3
56764.56
403284.1824
346519.6224
610.45%

Y4
78
161.04
83.04
106.46%
9
9
0.461424741

X1
2495413459
1151445508
-1343967951
-53.86%

X2
1736056885
493980894
-1242075991
-71.55%

Y1
3.5
3.5
0
0.00%

Y2
0.51
2.84
2.33
456.86%

Y3
18825.49
305518.32
286692.83
999.90%

Y4
100
122
22
22.00%
10
10
0.779885385

X1
2037610834
1589102910
-448507924
-22.01%

X2
1231800817
99329397.1
-1132471420
-91.94%

Y1
2.12
2.12
0
0.00%

Y2
9.34
9.34
0
0.00%

Y3
2770329.57
7007116.221
4236786.651
152.93%

Y4
124
598.0860654
474.0860654
382.33%
11
11
0.837376102

X1
2333821738
1954286550
-379535187.6
-16.26%

X2
163825108
87333574.61
-76491533.39
-46.69%

Y1
1.08
2.445136432
1.365136432
126.40%

Y2
6.06
11.81047031
5.750470314
94.89%

Y3
9011129.85
9011129.85
0
0.00%

Y4
122
761.2217195
639.2217195
523.95%
12
12
4.17E-02

X1
10383542669
433272337.5
-9950270331
-95.83%

X2
1031847750
43055737.41
-988792012.6
-95.83%

Y1
0.75
0.75
0
0.00%

Y2
0.22
1.33296338
1.11296338
505.89%

Y3
1023952.82
1023952.82
0
0.00%

Y4
109
109
0
0.00%
13
13
0.356724595

X1
4881148878
1741225858
-3139923020
-64.33%

X2
3046189460
121098359.9
-2925091100
-96.02%

Y1
2.38
2.38
0
0.00%

Y2
10.12
10.12
0
0.00%

Y3
246.37
7539268.976
7539022.606
999.90%

Y4
76
646.2942534
570.2942534
750.39%
14
14
1

X1
423604940
423604940
0
0.00%

X2
18930148
18930148
0
0.00%

Y1
0.53
0.53
0
0.00%

Y2
2.56
2.56
0
0.00%

Y3
1953223.86
1953223.86
0
0.00%

Y4
165
165
0
0.00%
15
15
1

X1
7602327108
7602327108
0
0.00%

X2
764172160
764172160
0
0.00%

Y1
16.1
16.1
0
0.00%

Y2
0.27
0.27
0
0.00%

Y3
10480
10480
0
0.00%

Y4
72
72
0
0.00%
16
16
0.129362795

X1
3435800497
444464753.9
-2991335743
-87.06%

X2
951577533
19862335.82
-931715197.2
-97.91%

Y1
0.42
0.556099085
0.136099085
32.40%

Y2
0.81
2.686063505
1.876063505
231.61%

Y3
2049407.55
2049407.55
0
0.00%

Y4
104
173.1251869
69.12518686
66.47%
17
17
1

X1
2323681771
2323681771
0
0.00%

X2
11098627
11098627
0
0.00%

Y1
1.22
1.22
0
0.00%

Y2
0.09
0.09
0
0.00%

Y3
96558.71
96558.71
0
0.00%

Y4
137
137
0
0.00%
18
18
0.223558209

X1
1355002014
302921823.8
-1052080190
-77.64%

X2
220545014
17847055.41
-202697958.6
-91.91%

Y1
0.41
0.41
0
0.00%

Y2
0.05
1.568447961
1.518447961
999.90%

Y3
291690
1231755.689
940065.6887
322.28%

Y4
117
117
0
0.00%
19
19
1

X1
279274010
279274010
0
0.00%

X2
37591474
37591474
0
0.00%

Y1
0.53
0.53
0
0.00%

Y2
0.16
0.16
0
0.00%

Y3
326369.5
326369.5
0
0.00%

Y4
103
103
0
0.00%
20
20
0.88858662

X1
15924487520
258818049.1
-15665669471
-98.37%

X2
13016307
11566116.24
-1450190.762
-11.14%

Y1
0.03
0.323824283
0.293824283
979.41%

Y2
0.19
1.564132387
1.374132387
723.23%

Y3
1193398.71
1193398.71
0
0.00%

Y4
50
100.8132202
50.81322023
101.63%
21
21
0.691980911

X1
3946726418
441452894.9
-3505273523
-88.81%

X2
28509083
19727741.22
-8781341.779
-30.80%

Y1
0.09
0.55233075
0.46233075
513.70%

Y2
1.08
2.667861737
1.587861737
147.02%

Y3
2035520
2035520
0
0.00%

Y4
92
171.952026
79.95202602
86.90%

جدول4-2- جدول وزنی DEA برای مدلCCR ورودی محور سال 90

جدول4-3- رتبه بندی تشخیص واحدهای کارا و ناکارا مدلCCR ورودی محور سال 90
Model Name = DEA-Solver Pro5.0/ CCR(CCR-I)

Workbook Name = C:UsersTakinpardazeDesktopCCR-I90.xls
Rank
DMU
Score

1
19
1

1
17
1

1
15
1

1
3
1

1
14
1

6
4
0.896081

7
20
0.888587

8
11
0.837376

9
10
0.779885

10
21
0.691981

11
9
0.461425

12
8
0.452352

13
5
0.451779

14
13
0.356725

15
2
0.284484

16
18
0.223558

17
7
0.220871

18
1
0.220591

19
6
0.135769

20
16
0.129363

21
12
4.17E-02

نمودار4-1- رتبه بندی تشخیص واحدهای کارا و ناکارا مدلCCR ورودی محور سال 90

جدول4-4- رتبه بندی واحدهای کارا و ناکارا مدلCCR ورودی محور سال 90
Model Name = DEA-Solver Pro5.0/ Super-Radial(Super-CCR-I)
Workbook Name = C:UsersTakinpardazeDesktopI90-CCR.xls
Rank
DMU
Score

1
14
4.858754

2
17
3.926167

3
15
1.281437

4
3
1.241574

5
19
1.139174

6
4
0.896081

7
20
0.888587

8
11
0.837376

9
10
0.779885

10
21
0.691981

11
9
0.461425

12
8
0.452352

13
5
0.451779

14
13
0.356725

15
2
0.284484

16
18
0.223558

17
7
0.220871

18
1
0.220591

19
6
0.135769

20
16
0.129363

21
12
4.17E-02

نمودار4-2- رتبه بندی واحدهای کارا و ناکارا مدلCCR ورودی محور سال 90

سال90 CCR-Output
واحد4 : ناکارا، برای رسیدن به کارایی، X2 باید به اندازه 19.39%کاهش یابد.Y1 باید به اندازه11.60% و Y2 باید به اندازه 38.56% و Y3باید به اندازه 587.32% و Y4 باید به اندازه 11.60%افزایش یابند.
واحد8: ناکارا، برای رسیدن به کارایی،X2 باید به اندازه 45.91% کاهش یابد.Y1 باید به اندازه121.07%و Y2 و Y3باید به اندازه 999.90%و Y4 باید به اندازه 356.42%افزایش یابند.
واحد12: ناکارا، برای رسیدن به کارایی،Y1 وY2 و Y3و Y4باید به اندازه 999.90%افزایش یابد.
واحد 16: ناکارا، برای رسیدن به کارایی، X2 باید به اندازه 83.86%کاهش یابد.Y1 باید به اندازه 923.51% وY2 باید به اندازه 999.90% و Y3باید به اندازه 673.02%و Y4باید به اندازه 999.90%افزایش یابد.
واحد20: ناکارا، برای رسیدن به کارایی، X1 باید به اندازه 98.17%کاهش یابد.Y1 باید به اندازه 999.90% وY2 باید به اندازه 826.45% و Y3باید به اندازه 12.54% و Y4باید به اندازه 126.91% افزایش یابد.

جدول4-5- تجزیه تحلیلDEA برای مدلCCR خروجی محور سال 90
Model Name = DEA-Solver Pro5.0/ CCR(CCR-O) Returns to Scale = Constant (0 =< Sum of Lambda < Infinity)
Workbook Name = C:UsersTakinpardazeDesktopCCR-O90.xls

No.
DMU
1/Score

I/O
Data
Projection
Difference
%

1
1
4.53327509

X1
5241059212
5241059212
0
0.00%

X2
3147295974
1396833332
-1750462642
-55.62%

Y1
2.64
11.96784624
9.327846237
353.33%

Y2
4.6
20.85306541
16.25306541
353.33%

Y3
291650.25
11020243.05
10728592.8
999.90%

Y4
96
1183.660334
1087.660334
999.90%

2
2
3.515135817

X1
2780605273
2780605273
0
0.00%

X2
1125467744
615451096.6
-510016647.4
-45.32%

Y1
1.64
5.76482274
4.12482274
251.51%

Y2
3.48
12.23267264
8.752672644
251.51%

Y3
308254.54
7267223.744
6958969.204
999.90%

Y4
100
720.6735715
620.6735715
620.67%

3
3
1

X1
575722754
575722754
0
0.00%

X2
246990447
246990447
0
0.00%

Y1
1.75
1.75
0
0.00%

Y2
1.42
1.42
0
0.00%

Y3
152759.16
152759.16
0
0.00%

Y4
61
61
0
0.00%

4
4
1.115970787

X1
842346687
842346687
0
0.00%

X2
411043178
331345887.1
-79697290.91
-19.39%

Y1
2.19
2.443976023
0.253976023
11.60%

Y2
1.36
1.884480237
0.524480237
38.56%

Y3
45922.94
315638.5633
269715.6233
587.32%

Y4
104
116.0609618
12.06096183
11.60%

5
5
2.213470112

X1
2367385702
2367385702
0
0.00%

X2
1636796911
824886984.1
-811909926.9
-49.60%

Y1
2.85
6.308389821
3.458389821
121.35%

Y2
3.44
7.614337187
4.174337187
121.35%

Y3
735190.68
2784938.407
2049747.727
278.80%

Y4
105
391.568053
286.568053
272.92%

6
6
7.365460001

X1
3130256435
3130256435
0
0.00%

X2
1102182208
864688087.2
-237494120.8
-21.55%

Y1
1.04
7.660078401
6.620078401
636.55%

Y2
0.36
4.644850682
4.284850682
999.90%

Y3
19690.48
2297855.217
2278164.737
999.90%

Y4
103
758.6423801
655.6423801
636.55%

7
7
4.527536033

X1
2391451347
2391451347
0
0.00%

X2
600866721
600866721
0
0.00%

Y1
1.29
5.840521483
4.550521483
352.75%

Y2
0.07
2.965545713
2.895545713
999.90%

Y3
9265.53
1144079.66
1134814.13
999.90%

Y4
86
389.3680989
303.3680989
352.75%

8
8
2.21066912

X1
3360013837
3360013837
0
0.00%

X2
2665042031
1441477367
-1223564664
-45.91%

Y1
4.62
10.21329133
5.593291335
121.07%

Y2
0.62
8.287356397
7.667356397
999.90%

Y3
56764.56
891527.8887
834763.3287
999.90%

Y4
78
356.0061551
278.0061551
356.42%

9
9
2.167200655

X1
2495413459
2495413459
0
0.00%

X2
1736056885
1070555717
-665501168
-38.33%

Y1
3.5
7.585202292
4.085202292
116.72%

Y2
0.51
6.15484986
5.64484986
999.90%

Y3
18825.49
662119.5032
643294.0132
999.90%

Y4
100
264.3984799
164.3984799
164.40%

10
10
1.282239697

X1
2037610834
2037610834
0
0.00%

X2
1231800817
127364096.1
-1104436721
-89.66%

Y1
2.12
2.718348158
0.598348158
28.22%

Y2
9.34
11.97611877
2.636118771
28.22%

Y3
2770329.57
8984802.581
6214473.011
224.32%

Y4
124
766.8896953
642.8896953
518.46%

11
11
1.194206519

X1
2333821738
2333821738
0
0.00%

X2
163825108
104294324.1
-59530783.89
-36.34%

Y1
1.08
2.919997867
1.839997867
170.37%

Y2
6.06
14.10414064
8.044140639
132.74%

Y3
9011129.85
10761150.01
1750020.158
19.42%

Y4
122
909.0559396
787.0559396
645.13%

12
12
2.40E+01

X1
10383542669
10383542669
0
0.00%

X2
1031847750
1031847750
0
0.00%

Y1
0.75
17.97404618
17.22404618
999.90%

Y2
0.22
31.9449938
31.7249938
999.90%

Y3
1023952.82
24539433.69
23515480.87
999.90%

Y4
109
2612.228044
2503.228044
999.90%

13
13
2.803283017

X1
4881148878
4881148878
0
0.00%

X2
3046189460
339472975.9
-2706716484
-88.86%

Y1
2.38
6.671813581
4.291813581
180.33%

Y2
10.12
28.36922414
18.24922414
180.33%

Y3
246.37
21134704.68
21134458.31
999.90%

Y4
76
1811.745705
1735.745705
999.90%

14
14
1

X1
423604940
423604940
0
0.00%

X2
18930148
18930148
0
0.00%

Y1
0.53
0.53
0
0.00%

Y2
2.56
2.56
0
0.00%

Y3
1953223.86
1953223.86
0
0.00%

Y4
165
165
0
0.00%

15
15
1

X1
7602327108
7602327108
0
0.00%

X2
764172160
764172160
0
0.00%

Y1
16.1
16.1
0
0.00%

Y2
0.27
0.27
0
0.00%

Y3
10480
10480
0
0.00%

Y4
72
72
0
0.00%

16
16
7.730197877

X1
3435800497
3435800497
0
0.00%

X2
951577533
153539786.2
-798037746.8
-83.86%

Y1
0.42
4.298755967
3.878755967
923.51%

Y2
0.81
20.76380241
19.95380241
999.90%

Y3
2049407.55
15842325.89
13792918.34
673.02%

Y4
104
1338.291952
1234.291952
999.90%

17
17
1

X1
2323681771
2323681771
0
0.00%

X2
11098627
11098627
0
0.00%

Y1
1.22
1.22
0
0.00%

Y2
0.09
0.09
0
0.00%

Y3
96558.71
96558.71
0
0.00%

Y4
137
137
0
0.00%

18
18
4.473107936

X1
1355002014
1355002014
0
0.00%

X2
220545014
79831805.19
-140713208.8
-63.80%

Y1
0.41
1.833974254
1.423974254
347.31%

Y2
0.05
7.015837022
6.965837022
999.90%

Y3
291690
5509776.147
5218086.147
999.90%

Y4
117
523.3536285
406.3536285
347.31%

19
19
1

X1
279274010
279274010
0
0.00%

X2
37591474
37591474
0
0.00%

Y1
0.53
0.53
0
0.00%

Y2
0.16
0.16
0
0.00%

Y3
326369.5
326369.5
0
0.00%

Y4
103
103
0
0.00%

20
20
1.12538269

X1
15924487520
291269352.2
-15633218168
-98.17%

X2
13016307
13016307
0
0.00%

Y1
0.03
0.364426243
0.334426243
999.90%

Y2
0.19
1.760247512
1.570247512
826.45%

Y3
1193398.71
1343030.25
149631.54
12.54%

Y4
50
113.4534529
63.45345293
126.91%

21
21
1.44512657

X1
3946726418
637955307.8
-3308771110
-83.84%

X2
28509083
28509083
0
0.00%

Y1
0.09
0.798187842
0.708187842
786.88%

Y2
1.08
3.855397881
2.775397881
256.98%

Y3
2035520
2941584.035
906064.0353
44.51%

Y4
92
248.4924415
156.4924415
170.10%

جدول4-6- جدول وزنی DEA برای مدلCCR خروجی محور سال 90

جدول4-7- رتبه بندی تشخیص واحدهای کارا و ناکارا مدلCCR خروجی محور سال 90

Model Name = DEA-Solver Pro5.0/ CCR(CCR-O)

Workbook Name = C:UsersTakinpardazeDesktopCCR-O90.xls
Rank
DMU
Score

1
19
1

1
17
1

1
15
1

1
3
1

1
14
1

6
4
0.896081

7
20
0.888587

8
11
0.837376

9
10
0.779885

10
21
0.691981

11
9
0.461425

12
8
0.452352

13
5
0.451779

14
13
0.356725

15
2
0.284484

16
18
0.223558

17
7
0.220871

18
1
0.220591

19
6
0.135769

20
16
0.129363

21
12
4.17E-02

نمودار4-3- رتبه بندی تشخیص واحدهای کارا و ناکارا مدلCCR خروجی محور سال 90

جدول4-8- رتبه بندی واحدهای کارا و ناکارا مدلCCR خروجی محور سال 90
Model Name = DEA-Solver Pro5.0/ Super-Radial(Super-CCR-O)
Workbook Name = C:UsersTakinpardazeDesktopO90-CCR.xls
Rank
DMU
Score

1
14
4.858754

2
17
3.926167

3
15
1.281437

4
3
1.241574

5
19
1.139174

6
4
0.896081

7
20
0.888587

8
11
0.837376

9
10
0.779885

10
21
0.691981

11
9
0.461425

12
8
0.452352

13
5
0.451779

14
13
0.356725

15
2
0.284484

16
18
0.223558

17
7
0.220871

18
1
0.220591

19
6
0.135769

20
16
0.129363

21
12
4.17E-02

نمودار4-4 – رتبه بندی واحدهای کارا و ناکارا مدلCCR خروجی محور سال 90

سال91 CCR-Input
واحد4 : ناکارا، برای رسیدن به کارایی،X1 باید به اندازه 56.48% وX2 باید به اندازه 62.02% کاهش یابند.Y2 باید به اندازه 80.56%و Y3 باید به اندازه 999.90%افزایش یابند.
واحد8 : کارا
واحد12: ناکارا، برای رسیدن به کارایی،X1 وX2 باید به اندازه 95.23%کاهش یابند. Y2 باید به اندازه534.00% و Y4 باید به اندازه 27.49% افزایش یابند.
واحد16: ناکارا، برای رسیدن به کارایی،X1 باید به اندازه 89.06% وX2 باید به اندازه 92.73%کاهش یابند.Y1 باید به اندازه 37.97%و Y2 باید به اندازه 139.43% و Y3 باید به اندازه 118.71%افزایش یابند.
واحد20: کارا

جدول4-9- تجزیه تحلیلDEA برای مدلCCR ورودی محور سال 91
Model Name = DEA-Solver Pro5.0/ CCR(CCR-I) Returns to Scale = Constant (0 =< Sum of Lambda < Infinity)
Workbook Name = C:UsersTakinpardazeDesktopCCR-I91.xls

No.
DMU
Score

I/O
Data
Projection
Difference
%

1
1
0.132058859

X1
5563330779
734687113.7
-4828643665
-86.79%

X2
3509289487
330178410.1
-3179111077
-90.59%

Y1
2.884381932
2.884381932
0
0.00%

Y2
3.823494464
3.823494464
0
0.00%

Y3
287448.3241
3750537.003
3463088.678
999.90%

Y4
120.3177511
120.3177511
0
0.00%

2
2
0.265942282

X1
3225678283
857844244.6
-2367834038
-73.41%

X2
1142532106
235685514.9
-906846591.1
-79.37%

Y1
1.853703829
1.853703829
0
0.00%

Y2
6.191266425
6.191266425
0
0.00%

Y3
697124.1887
4998991.833
4301867.644
617.09%

Y4
125.9206776
177.1353051
51.21462752
40.67%

3
3
1

X1
594319936
594319936
0
0.00%

X2
255821385
255821385
0
0.00%

Y1
1.855458775
1.855458775
0
0.00%

Y2
4.184764122
4.184764122
0
0.00%

Y3
347593.62
347593.62
0
0.00%

Y4
77.41348311
77.41348311
0
0.00%

4
4
0.435165026

X1
1338541199
582486315.3
-756054883.7
-56.48%

X2
463021000
175877519.3
-287143480.7
-62.02%

Y1
1.650123959
1.650123959
0
0.00%

Y2
1.888571021
3.409936281
1.521365261
80.56%

Y3
86641.69916
5066110.9
4979469.2
999.90%

Y4
130.8148287
130.8148287
0
0.00%

5
5
0.218947355

X1
3210862515
703009854.5
-2507852661
-78.11%

X2
1749819555
258312309.3
-1491507246
-85.24%

Y1
2.221973516
2.221973516
0
0.00%

Y2
4.205635694
4.205635694
0
0.00%

Y3
1246907.068
4160061.923
2913154.855
233.63%

Y4
131.9869564
131.9869564
0
0.00%

6
6
0.343937332

X1
2531797092
870779538
-1661017554
-65.61%

X2
1395529438
157186704.7
-1238342733
-88.74%

Y1
1.375170693
1.375170693
0
0.00%

Y2
6.377358801
6.377358801
0
0.00%

Y3
451298.9891
7837102.102
7385803.113
999.90%

Y4
128.959301
219.9800707
91.02076976
70.58%

7
7
0.422858474

X1
2154401792
911007054
-1243394738
-57.71%

X2
672586662
159372112.3
-513214549.7
-76.30%

Y1
1.407366082
1.407366082
0
0.00%

Y2
6.677711522
6.677711522
0
0.00%

Y3
868247.7085
8370069.375
7501821.667
864.02%

Y4
108.4753788
232.6278586
124.1524798
114.45%

8
8
1

X1
3073031522
3073031522
0
0.00%

X2
2705045836
2705045836
0
0.00%

Y1
24.13541559
24.13541559
0
0.00%

Y2
4.193339597
4.193339597
0
0.00%

Y3
384261.0891
384261.0891
0
0.00%

Y4
97.90813358
97.90813358
0
0.00%

9
9
0.134949543

X1
3194603106
431110228.4
-2763492878
-86.51%

X2
2170445119
43572414.31
-2126872705
-97.99%

Y1
0.400569033
0.469422367
6.89E-02
17.19%

Y2
2.105833287
3.196044478
1.090211192
51.77%

Y3
98616.29253
5033186.712
4934570.419
999.90%

Y4
125.6772758
125.6772758
0
0.00%

10
10
0.386229033

X1
2008323577
775672872.8
-1232650704
-61.38%

X2
1382040054
289497900
-1092542154
-79.05%

Y1
2.677436408
2.677436408
0
0.00%

Y2
1.5145842
4.111649976
2.597065776
171.47%

Y3
699692.0959
5926774.546
5227082.45
747.05%

Y4
155.7758109
155.7758109
0
0.00%

11
11
0.51962296

X1
2517915795
1252881959
-1265033836
-50.24%

X2
176868874
91905127.91
-84963746.09
-48.04%

Y1
1.075551187
1.075551187
0
0.00%

Y2
4.609543091
6.670790644
2.061247553
44.72%

Y3
10506457.08
10506457.08
0
0.00%

Y4
153.223185
277.0802917
123.8571068
80.83%

12
12
0.047708374

X1
16695120723
796497066.4
-15898623657
-95.23%

X2
910660710
43446141.9
-867214568.1
-95.23%

Y1
0.816596372
0.816596372
0
0.00%

Y2
0.383092172
2.428786835
2.045694663
534.00%

Y3
2596317.726
2596317.726
0
0.00%

Y4
136.5213257
174.049553
37.52822734
27.49%

13
13
0.106621246

X1
5348080497
570219004
-4777861493
-89.34%

X2
3033926672
253761467.9
-2780165204
-91.64%

Y1
2.226131538
2.226131538
0
0.00%

Y2
2.962725106
2.962725106
0
0.00%

Y3
68.35141629
3016983.239
3016914.888
999.90%

Y4
94.78929804
94.78929804
0
0.00%

14
14
1

X1
708694121
708694121
0
0.00%

X2
71627885
71627885
0
0.00%

Y1
0.771674737
0.771674737
0
0.00%

Y2
5.253918333
5.253918333
0
0.00%

Y3
8273962.429
8273962.429
0
0.00%

Y4
206.5985463
206.5985463
0
0.00%

15
15
0.944135635

X1
8235764703
7775678934
-460085769
-5.59%

X2
835167830
788511709.1
-46656120.85
-5.59%

Y1
12.749099
12.749099
0
0.00%

Y2
0.348754684
2.821067428
2.472312744
708.90%

Y3
12435.19841
12435.19841
0
0.00%

Y4
91.1362833
1498.672283
1407.536
999.90%

16
16
0.109351243

X1
4091244104
447382628
-3643861476
-89.06%

X2
622011631
45217069.65
-576794561.3
-92.73%

Y1
0.353067291
0.487140872
0.13407358
37.97%

Y2
-8.411313172
3.316680245
11.72799342
139.43%

Y3
-27911129
5223166.026
33134295.03
118.71%

Y4
130.4210066
130.4210066
0
0.00%

17
17
1

X1
4071474924
4071474924
0
0.00%

X2
11600330
11600330
0
0.00%

Y1
1.108751636
1.108751636
0
0.00%

Y2
3.93E-02
3.93E-02
0
0.00%

Y3
75534.14286
75534.14286
0
0.00%

Y4
171.6070604
171.6070604
0
0.00%

18
18
0.420902488

X1
1195394339
503144451.2
-692249887.8
-57.91%

X2
260889469
50852930.51
-210036538.5
-80.51%

Y1
0.389951993
0.547858167
0.157906174
40.49%

Y2
1.46E-02
3.730071659
3.715461822
999.90%

Y3
129114
5874182.051
5745068.051
999.90%

Y4
146.6766961
146.6766961
0
0.00%

19
19
1

X1
551421489
551421489
0
0.00%

X2
47595554
47595554
0
0.00%

Y1
0.824886915
0.824886915
0
0.00%

Y2
0.594544274
0.594544274
0
0.00%

Y3
1557297.25
1557297.25
0
0.00%

Y4
129.137124
129.137124
0
0.00%

20
20
1

X1
14597197262
14597197262
0
0.00%

X2
-1779619369
-1779619369
0
0.00%

Y1
6.02E-04
6.02E-04
0
0.00%

Y2
-64.52315463
-64.52315463
0
0.00%

Y3
-252790658.7
-252790658.7
0
0.00%

Y4
63.2212578
63.2212578
0
0.00%

21
21
0.456217402

X1
3371888050
604798967.1
-2767089083
-82.06%

X2
31299076
14279183.13
-17019892.87
-54.38%

Y1
4.16E-02
0.429789978
0.388234852
934.26%

Y2
0.441834749
1.997481397
1.555646648
352.09%

Y3
969788
969788
0
0.00%

Y4
115.9742081
115.9742081
0
0.00%

جدول4-10- جدول وزنی DEA برای مدلCCR ورودی محور سال 91

جدول4-11- رتبه بندی تشخیص واحدهای کارا و ناکارا مدلCCRورودی محور سال 91
Model Name = DEA-Solver Pro5.0/ CCR(CCR-I)

Workbook Name = C:UsersTakinpardazeDesktopCCR-I91.xls
Rank
DMU
Score

1
20
1

1
19
1

1
17
1

1
3
1

1
14
1

1
8
1

7
15
0.944136

8
11
0.519623

9
21
0.456217

10
4
0.435165

11
7
0.422858

12
18
0.420902

13
10
0.386229

14
6
0.343937

15
2
0.265942

16
5
0.218947

17
9
0.13495

18
1
0.132059

19
16
0.109351

20
13
0.106621

21
12
0.047708

نمودار4-5- رتبه بندی تشخیص واحدهای کارا و ناکارا مدلCCRورودی محور سال 91

جدول4-12- رتبه بندی واحدهای کارا و ناکارا مدلCCR ورودی محور سال 91
Model Name = DEA-Solver Pro5.0/ Super-Radial(Super-CCR-I)
Workbook Name = C:UsersTakinpardazeDesktopI91-CCR.xls
Rank
DMU
Score

1
14
3.417181

2
8
2.515688

3
17
1.703047

4
19
1.235155

5
3
1.172365

6
20
1

7
15
0.944136

8
11
0.519623

9
21
0.456217

10
4
0.435165

11
7
0.422858

12
18
0.420902

13
10
0.386229

14
6
0.343937

15
2
0.265942

16
5
0.218947

17
9
0.13495

18
1
0.132059

19
16
0.109351

20
13
0.106621

21
12
4.77E-02

نمودار4-6- رتبه بندی واحدهای کارا و ناکارا مدلCCR ورودی محور سال 91

سال91 CCR-Output
واحد4: ناکارا، برای رسیدن به کارایی، X2 باید به اندازه 12.71% کاهش یابد.Y1باید به اندازه 129.80% وY2 باید به اندازه 314.91% و Y3باید به اندازه 999.90% و Y4 باید به اندازه 129.80%افزایش یابد.
واحد8: کارا
واحد12: ناکارا، برای رسیدن به کارایی،.Y1 وY2 و Y3و Y4 باید به اندازه 999.90% افزایش یابد.
واحد 16: ناکارا، برای رسیدن به کارایی، X2 باید به اندازه 33.52%کاهش یابد. Y1باید به اندازه 999.90% وY2 باید به اندازه 460.59% و Y3باید به اندازه 271.13%و Y4 باید به اندازه 814.48%افزایش یابد .
واحد20: کارا

جدول4-13- تجزیه تحلیلDEA برای مدلCCR خروجی محور سال 91
Model Name = DEA-Solver Pro5.0/ CCR(CCR-O) Returns to Scale = Constant (0 =< Sum of Lambda < Infinity)
Workbook Name = C:UsersTakinpardazeDesktopCCR-O91.xls

No.
DMU
1/Score

I/O
Data
Projection
Difference
%

1
1
7.572381052

X1
5563330779
5563330779
0
0.00%

X2
3509289487
2500236736
-1009052751
-28.75%

Y1
2.884381932
21.84163909
18.95725716
657.24%

Y2
3.823494464
28.95295703
25.12946257
657.24%

Y3
287448.3241
28400495.33
28113047.01
999.90%

Y4
120.3177511
911.0918584
790.7741073
657.24%

2
2
3.760214402

X1
3225678283
3225678283
0
0.00%

X2
1142532106
886228067.2
-256304038.8
-22.43%

Y1
1.853703829
6.970323832
5.116620004
276.02%

Y2
6.191266425
23.28048918
17.08922275
276.02%

Y3
697124.1887
18797281.08
18100156.9
999.90%

Y4
125.9206776
666.0667253
540.1460477
428.96%

3
3
1

X1
594319936
594319936
0
0.00%

X2
255821385
255821385
0
0.00%

Y1
1.855458775
1.855458775
0
0.00%

Y2
4.184764122
4.184764122
0
0.00%

Y3
347593.62
347593.62
0
0.00%

Y4
77.41348311
77.41348311
0
0.00%

4
4
2.297978792

X1
1338541199
1338541199
0
0.00%

X2
463021000
404162809.2
-58858190.82
-12.71%

Y1
1.650123959
3.79194986
2.141825902
129.80%

Y2
1.888571021
7.835961255
5.947390234
314.91%

Y3
86641.69916
11641815.4
11555173.7
999.90%

Y4
130.8148287
300.6097019
169.7948732
129.80%

5
5
4.567307975

X1
3210862515
3210862515
0
0.00%

X2
1749819555
1179791870
-570027684.7
-32.58%

Y1
2.221973516
10.14843736
7.926463845
356.73%

Y2
4.205635694
19.20843345
15.00279775
356.73%

Y3
1246907.068
19000284
17753376.93
999.90%

Y4
131.9869564
602.8250785
470.8381221
356.73%

6
6
2.907506414

X1
2531797092
2531797092
0
0.00%

X2
1395529438
457021352.1
-938508085.9
-67.25%

Y1
1.375170693
3.998317609
2.623146917
190.75%

Y2
6.377358801
18.54221162
12.16485282
190.75%

Y3
451298.9891
22786424.63
22335125.64
999.90%

Y4
128.959301
639.5934667
510.6341657
395.97%

7
7
2.364857421

X1
2154401792
2154401792
0
0.00%

X2
672586662
376892322.5
-295694339.5
-43.96%

Y1
1.407366082
3.328220122
1.92085404
136.49%

Y2
6.677711522
15.79183565
9.114124125
136.49%

Y3
868247.7085
19794020.67
18925772.97
999.90%

Y4
108.4753788
550.1317177
441.6563389
407.15%

8
8
1

X1
3073031522
3073031522
0
0.00%

X2
2705045836
2705045836
0
0.00%

Y1
24.13541559
24.13541559
0
0.00%

Y2
4.193339597
4.193339597
0
0.00%

Y3
384261.0891
384261.0891
0
0.00%

Y4
97.90813358
97.90813358
0
0.00%

9
9
7.410177016

X1
3194603106
3194603106
0
0.00%

X2
2170445119
322879303.1
-1847565816
-85.12%

Y1
0.400569033
3.478502838
3.077933805
768.39%

Y2
2.105833287
23.68325534
21.57742205
999.90%

Y3
98616.29253
37296804.49
37198188.2
999.90%

Y4
125.6772758
931.2908605
805.6135847
641.02%

10
10
2.589137312

X1
2008323577
2008323577
0
0.00%

X2
1382040054
749549814.6
-632490239.4
-45.76%

Y1
2.677436408
6.932250504
4.254814096
158.91%

Y2
1.5145842
10.64562637
9.131042168
602.87%

Y3
699692.0959
15345233.12
14645541.02
999.90%

Y4
155.7758109
403.3249644
247.5491535
158.91%

11
11
1.924472312

X1
2517915795
2411136640
-106779154.6
-4.24%

X2
176868874
176868874
0
0.00%

Y1
1.075551187
2.06986848
0.994317293
92.45%

Y2
4.609543091
12.83775189
8.228208803
178.50%

Y3
10506457.08
20219385.74
9712928.665
92.45%

Y4
153.223185
533.2333497
380.0101647
248.01%

12
12
2.10E+01

X1
16695120723
16695120723
0
0.00%

X2
910660710
910660710
0
0.00%

Y1
0.816596372
17.11641586
16.29981949
999.90%

Y2
0.383092172
50.90902545
50.52593328
999.90%

Y3
2596317.726
54420586.96
51824269.24
999.90%

Y4
136.5213257
3648.197114
3511.675789
999.90%

13
13
9.378993789

X1
5348080497
5348080497
0
0.00%

X2
3033926672
2380027231
-653899440.5
-21.55%

Y1
2.226131538
20.87887387
18.65274233
837.90%

Y2
2.962725106
27.78738037
24.82465527
837.90%

Y3
68.35141629
28296267.06
28296198.71
999.90%

Y4
94.78929804
889.0282376
794.2389396
837.90%

14
14
1

X1
708694121
708694121
0
0.00%

X2
71627885
71627885
0
0.00%

Y1
0.771674737
0.771674737
0
0.00%

Y2
5.253918333
5.253918333
0
0.00%

Y3
8273962.429
8273962.429
0
0.00%

Y4
206.5985463
206.5985463
0
0.00%

15
15
1.059169852

X1
8235764703
8235764703
0
0.00%

X2
835167830
835167830
0
0.00%

Y1
12.749099
13.5034613
0.754362297
5.92%

Y2
0.348754684
2.987989569
2.639234885
756.76%

Y3
12435.19841
13170.98726
735.7888453
5.92%

Y4
91.1362833
1587.3485
1496.212216
999.90%

16
16
9.144843469

X1
4091244104
4091244104
0
0.00%

X2
622011631
413503024.1
-208508606.9
-33.52%

Y1
0.353067291
4.454827017
4.101759726
999.90%

Y2
-8.411313172
30.33052168
38.74183485
460.59%

Y3
-27911129
47765035.72
75676164.72
271.13%

Y4
130.4210066
1192.67969
1062.258683
814.48%

17
17
1

X1
4071474924
4071474924
0
0.00%

X2
11600330
11600330
0
0.00%

Y1
1.108751636
1.108751636
0
0.00%

Y2
3.93E-02
3.93E-02
0
0.00%

Y3
75534.14286
75534.14286
0
0.00%

Y4
171.6070604
171.6070604
0
0.00%

18
18
2.375847207

X1
1195394339
1195394339
0
0.00%

X2
260889469
120818792.9
-140070676.1
-53.69%

Y1
0.389951993
1.301627295
0.911675302
233.79%

Y2
1.46E-02
8.862080334
8.847470496
999.90%

Y3
129114
13956159.02
13827045.02
999.90%

Y4
146.6766961
348.4814187
201.8047226
137.58%

19
19
1

X1
551421489
551421489
0
0.00%

X2
47595554
47595554
0
0.00%

Y1
0.824886915
0.824886915
0
0.00%

Y2
0.594544274
0.594544274
0
0.00%

Y3
1557297.25
1557297.25
0
0.00%

Y4
129.137124
129.137124
0
0.00%

20
20
1

X1
14597197262
14597197262
0
0.00%

X2
-1779619369
-1779619369
0
0.00%

Y1
6.02E-04
6.02E-04
0
0.00%

Y2
-64.52315463
-64.52315463
0
0.00%

Y3
-252790658.7
-252790658.7
0
0.00%

Y4
63.2212578
63.2212578
0
0.00%

21
21
2.191937432

X1
3371888050
1325681495
-2046206555
-60.68%

X2
31299076
31299076
0
0.00%

Y1
4.16E-02
0.942072741
0.900517615
999.90%

Y2
0.441834749
4.378354244
3.936519495
890.95%

Y3
969788
2125714.618
1155926.618
119.19%

Y4
115.9742081
254.2082079
138.2339998
119.19%

جدول4-14- جدول وزنی DEA برای مدلCCR خروجی محور سال 91

جدول4-15- رتبه بندی تشخیص واحدهای کارا و ناکارا مدلCCR خروجی محور سال 91

Model Name = DEA-Solver Pro5.0/ CCR(CCR-O)

Workbook Name = C:UsersTakinpardazeDesktopCCR-O91.xls
Rank
DMU
Score

1
20
1

1
19
1

1
17
1

1
3
1

1
14
1

1
8
1

7
15
0.944136

8
11
0.519623

9
21
0.456217

10
4
0.435165

11
7
0.422858

12
18
0.420902

13
10
0.386229

14
6
0.343937

15
2
0.265942

16
5
0.218947

17
9
0.13495

18
1
0.132059

19
16
0.109351

20
13
0.106621

21
12
4.77E-02

نمودار4-7- رتبه بندی تشخیص واحدهای کارا و ناکارا مدلCCR خروجی محور سال 91

جدول4-16- رتبه بندی واحدهای کارا و ناکارا مدلCCR خروجی محور سال 91
Model Name = DEA-Solver Pro5.0/ Super-Radial(Super-CCR-O)

Workbook Name = C:UsersTakinpardazeDesktopO91-CCR.xls

Rank
DMU
Score

1
14
3.417181

2
8
2.515688

3
17
1.703047

4
19
1.235155

5
3
1.172365

6
20
1

7
15
0.944136

8
11
0.519623

9
21
0.456217

10
4
0.435165

11
7
0.422858

12
18
0.420902

13
10
0.386229

14
6
0.343937

15
2
0.265942

16
5
0.218947

17
9
0.13495

18
1
0.132059

19
16
0.109351

20
13
0.106621

21
12
4.77E-02

نمودار4-8- رتبه بندی واحدهای کارا و ناکارا مدلCCR خروجی محور سال 91

4-2-2 تجزیه تحلیل شرکتهای تعاونی با مدل BCC-Inputو BCC-Output
سال90 BCC-Input
واحد4 : کارا
واحد8: ناکارا، برای رسیدن به کارایی،X1 باید به اندازه 40.51% وX2 باید به اندازه 84.92%کاهش یابند. Y2 باید به اندازه90.55% و Y3 باید به اندازه56.36% افزایش یابند.
واحد12: ناکارا، برای رسیدن به کارایی،X1 وX2 باید به اندازه 95.78%کاهش یابند. Y2 باید به اندازه460.90 % و Y4 باید به اندازه17.86%افزایش یابند.
واحد 16: ناکارا، برای رسیدن به کارایی،X1 باید به اندازه 86.91% وX2 باید به اندازه 97.80%کاهش یابند.Y1 باید به اندازه27.98% و Y2 باید به اندازه221.94%و Y4 باید به اندازه58.09%افزایش یابند.
واحد20: کارا، برای رسیدن به کارایی، Y1 باید به اندازه0.03% و Y2 باید به اندازه0.02% افزایش یابند.

جدول4-17- تجزیه تحلیلDEA برای مدلBCC ورودی محور سال 90

Model Name = DEA-Solver Pro5.0/ BCC(BCC-I) Returns to Scale = Variable (Sum of Lambda = 1)
Workbook Name = C:UsersTakinpardazeDesktopBCC-I90.xls

No.
DMU
Score

I/O
Data
Projection
Difference
%

1
1
0.295068809

X1
5241059212
1546473101
-3694586111
-70.49%

X2
3147295974
706971568.7
-2440324405
-77.54%

Y1
2.64
2.64
0
0.00%

Y2
4.6
4.6
0
0.00%

Y3
291650.25
1196919.829
905269.5787
310.40%

Y4
96
96
0
0.00%

2
2
0.341528278

X1
2780605273
949655330.7
-1830949942
-65.85%

X2
1125467744
384379060.6
-741088683.4
-65.85%

Y1
1.64
1.64
0
0.00%

Y2
3.48
3.48
0
0.00%

Y3
308254.54
1337226.858
1028972.318
333.81%

Y4
100
111.0404211
11.04042107
11.04%

3
3
1

X1
575722754
575722754
0
0.00%

X2
246990447
246990447
0
0.00%

Y1
1.75
1.75
0
0.00%

Y2
1.42
1.42
0
0.00%

Y3
152759.16
152759.16
0
0.00%

Y4
61
61
0
0.00%

4
4
1

X1
842346687
842346687
0
0.00%

X2
411043178
411043178
0
0.00%

Y1
2.19
2.19
0
0.00%

Y2
1.36
1.36
0
0.00%

Y3
45922.94
45922.94
0
0.00%

Y4
104
104
0
0.00%

5
5
0.628590634

X1
2367385702
1488116479
-879269222.9
-37.14%

X2
1636796911
637849079.4
-998947831.6
-61.03%

Y1
2.85
2.85
0
0.00%

Y2
3.44
3.44
0
0.00%

Y3
735190.68
778600.7937
43410.1137
5.90%

Y4
105
105
0
0.00%

6
6
0.141864238

X1
3130256435
444071442.7
-2686184992
-85.81%

X2
1102182208
119842530.6
-982339677.4
-89.13%

Y1
1.04
1.04
0
0.00%

Y2
0.36
1.366361713
1.006361713
279.54%

Y3
19690.48
714492.9987
694802.5187
999.90%

Y4
103
103
0
0.00%

7
7
0.220871061

X1
2391451347
528202396.3
-1863248951
-77.91%

X2
600866721
132714070.2
-468152650.8
-77.91%

Y1
1.29
1.29
0
0.00%

Y2
0.07
0.655005194
0.585005194
835.72%

Y3
9265.53
252701.9487
243436.4187
999.90%

Y4
86
86.00255404
2.55E-03
0.00%

8
8
0.594877391

X1
3360013837
1998796264
-1361217573
-40.51%

X2
2665042031
401836651.7
-2263205379
-84.92%

Y1
4.62
4.62
0
0.00%

Y2
0.62
1.181417978
0.561417978
90.55%

Y3
56764.56
88754.48935
31989.92935
56.36%

Y4
78
78
0
0.00%

9
9
0.592205365

X1
2495413459
1477797239
-1017616220
-40.78%

X2
1736056885
440873561.5
-1295183323
-74.60%

Y1
3.5
3.5
0
0.00%

Y2
0.51
1.257919178
0.747919178
146.65%

Y3
18825.49
44954.17529
26128.68529
138.79%

Y4
100
100
0
0.00%

10
10
1

X1
2037610834
2037610834
0
0.00%

X2
1231800817
1231800817
0
0.00%

Y1
2.12
2.12
0
0.00%

Y2
9.34
9.34
0
0.00%

Y3
2770329.57
2770329.57
0
0.00%

Y4
124
124
0
0.00%

11
11
1

X1
2333821738
2333821738
0
0.00%

X2
163825108
163825108
0
0.00%

Y1
1.08
1.08
0
0.00%

Y2
6.06
6.06
0
0.00%

Y3
9011129.85
9011129.85
0
0.00%

Y4
122
122
0
0.00%

12
12
4.22E-02

X1
10383542669
438435595.6
-9945107073
-95.78%

X2
1031847750
43568827.84
-988278922.2
-95.78%

Y1
0.75
0.75
0
0.00%

Y2
0.22
1.233972379
1.013972379
460.90%

Y3
1023952.82
1023952.82
0
0.00%

Y4
109
128.4699549
19.46995495
17.86%

13
13
1

X1
4881148878
4881148878
0
0.00%

X2
3046189460
3046189460
0
0.00%

Y1
2.38
2.38
0
0.00%

Y2
10.12
10.12
0
0.00%

Y3
246.37
246.37
0
0.00%

Y4
76
76
0
0.00%

14
14
1

X1
423604940
423604940
0
0.00%

X2
18930148
18930148
0
0.00%

Y1
0.53
0.53
0
0.00%

Y2
2.56
2.56
0
0.00%

Y3
1953223.86
1953223.86
0
0.00%

Y4
165
165
0
0.00%

15
15
1

X1
7602327108
7602327108
0
0.00%

X2
764172160
764172160
0
0.00%

Y1
16.1
16.1
0
0.00%

Y2
0.27
0.27
0
0.00%

Y3
10480
10480
0
0.00%

Y4
72
72
0
0.00%

16
16
0.130868187

X1
3435800497
449636981.3
-2986163516
-86.91%

X2
951577533
20904746.69
-930672786.3
-97.80%

Y1
0.42
0.537495287
0.117495287
27.98%

Y2
0.81
2.60769728
1.79769728
221.94%

Y3
2049407.55
2049407.55
0
0.00%

Y4
104
164.4140049
60.41400485
58.09%

17
17
1

X1
2323681771
2323681771
0
0.00%

X2
11098627
11098627
0
0.00%

Y1
1.22
1.22
0
0.00%

Y2
0.09
0.09
0
0.00%

Y3
96558.71
96558.71
0
0.00%

Y4
137
137
0
0.00%

18
18
0.230157938

X1
1355002014
311864470.2
-1043137544
-76.98%

X2
220545014
33376940.26
-187168073.7
-84.87%

Y1
0.41
0.5299947
0.1199947
29.27%

Y2
0.05
0.701973755
0.651973755
999.90%

Y3
291690
693747.4734
402057.4734
137.84%

Y4
117
117
0
0.00%

19
19
1

X1
279274010
279274010
0
0.00%

X2
37591474
37591474
0
0.00%

Y1
0.53
0.53
0
0.00%

Y2
0.16
0.16
0
0.00%

Y3
326369.5
326369.5
0
0.00%

Y4
103
103
0
0.00%

20
20
1

X1
15924487520
15924130423
-357097.2572
0.00%

X2
13016307
13016307
0
0.00%

Y1
0.03
3.00E-02
7.55E-06
0.03%

Y2
0.19
0.190035324
3.53E-05
0.02%

Y3
1193398.71
1193398.71
0
0.00%

Y4
50
50.00130622
1.31E-03
0.00%

21
21
0.723265735

X1
3946726418
445878326.6
-3500848091
-88.70%

X2
28509083
20619642.86
-7889440.137
-27.67%

Y1
0.09
0.536413075
0.446413075
496.01%

Y2
1.08
2.600810474
1.520810474
140.82%

Y3
2035520
2035520
0
0.00%

Y4
92
164.4986142
72.49861418
78.80%

جدول4-18- جدول وزنی DEA برای مدلBCC ورودی محور سال 90

جدول4-19- رتبه بندی تشخیص واحدهای کارا و ناکارا مدلBCC ورودی محور سال 90
Model Name = DEA-Solver Pro5.0/ BCC(BCC-I)

Workbook Name = C:UsersTakinpardazeDesktopBCC-I90.xls
Rank
DMU
Score

1
20
1

1
19
1

1
17
1

1
3
1

1
4
1

1
15
1

1
14
1

1
13
1

1
11
1

1
10
1

11
21
0.723266

12
5
0.628591

13
8
0.594877

14
9
0.592205

15
2
0.341528

16
1
0.295069

17
18
0.230158

18
7
0.220871

19
6
0.141864

20
16
0.130868

21
12
4.22E-02

نمودار 4-9- رتبه بندی تشخیص واحدهای کارا و ناکارا مدلBCC ورودی محور سال 90

جدول4-20- رتبه بندی واحدهای کارا و ناکارا مدلBCC ورودی محور سال 90
Model Name = DEA-Solver Pro5.0/ Super-Radial(Super-BCC-I)
Workbook Name = C:UsersTakinpardazeDesktopI90-BCC.xls
Rank
DMU
Score

1
17
4.681326

2
19
1.516795

3
3
1.245726

4
20
1.208104

5
4
1.154158

6
15
1

6
14
1

6
13
1

6
11
1

6
10
1

11
21
0.723266

12
5
0.628591

13
8
0.594877

14
9
0.592205

15
2
0.341528

16
1
0.295069

17
18
0.230158

18
7
0.220871

19
6
0.141864

20
16
0.130868

21
12
4.22E-02

نمودار4-10- رتبه بندی واحدهای کارا و ناکارا مدلBCC ورودی محور سال 90

سال90 BCC-Output
واحد4:کارا.
واحد8: ناکارا، برای رسیدن به کارایی،X2 باید به اندازه 85.84%کاهش یابد و Y1 باید به اندازه 51.82% وY2 باید به اندازه 135.40% و Y3 باید به اندازه 999.90% و Y4باید به اندازه 51.82%افزایش یابد.
واحد12: ناکارا، برای رسیدن به کارایی، X1 باید به اندازه 93.34%و X2 باید به اندازه 95.47%کاهش یابد و Y1 باید به اندازه 48.19% وY2 باید به اندازه 999.90%و Y3 باید به اندازه 83.67%و Y4باید به اندازه 48.19% افزایش یابد.
واحد 16: ناکارا، برای رسیدن به کارایی، X1 باید به اندازه 78.31%و X2 باید به اندازه 95.42%کاهش یابند و Y1 باید به اندازه 51.77% وY2 باید به اندازه 286.71%و Y3 و Y4باید به اندازه 51.77%افزایش یابند.
واحد20: کارا، برای رسیدن به کارایی، Y1 باید به اندازه0.04% و Y2 باید به اندازه0.03%افزایش یابند.

جدول4-21- تجزیه تحلیلDEA برای مدلBCC خروجی محور سال 90
Model Name = DEA-Solver Pro5.0/ BCC(BCC-O) Returns to Scale = Variable (Sum of Lambda = 1)
Workbook Name = C:UsersTakinpardazeDesktopBCC-O90.xls

No.
DMU
1/Score

I/O
Data
Projection
Difference
%

1
1
1.341648969

X1
5241059212
2321542056
-2919517156
-55.70%

X2
3147295974
820237726.3
-2327058248
-73.94%

Y1
2.64
3.541953277
0.901953277
34.16%

Y2
4.6
6.171585256
1.571585256
34.16%

Y3
291650.25
2164447.996
1872797.746
642.14%

Y4
96
128.798301
32.798301
34.16%

2
2
1.422927972

X1
2780605273
1588894222
-1191711051
-42.86%

X2
1125467744
535899255.6
-589568488.4
-52.38%

Y1
1.64
2.333601874
0.693601874
42.29%

Y2
3.48
4.951789342
1.471789342
42.29%

Y3
308254.54
2112880.872
1804626.332
585.43%

Y4
100
142.2927972
42.29279719
42.29%

3
3
1

X1
575722754
575722754
0
0.00%

X2
246990447
246990447
0
0.00%

Y1
1.75
1.75
0
0.00%

Y2
1.42
1.42
0
0.00%

Y3
152759.16
152759.16
0
0.00%

Y4
61
61
0
0.00%

4
4
1

X1
842346687
842346687
0
0.00%

X2
411043178
411043178
0
0.00%

Y1
2.19
2.19
0
0.00%

Y2
1.36
1.36
0
0.00%

Y3
45922.94
45922.94
0
0.00%

Y4
104
104
0
0.00%

5
5
1.291750932

X1
2367385702
2171427914
-195957788.5
-8.28%

X2
1636796911
550184111.3
-1086612800
-66.39%

Y1
2.85
3.681490157
0.831490157
29.18%

Y2
3.44
4.443623207
1.003623207
29.18%

Y3
735190.68
1899826.471
1164635.791
158.41%

Y4
105
135.6338479
30.63384789
29.18%

6
6
1.539810519

X1
3130256435
917587215.6
-2212669219
-70.69%

X2
1102182208
70211746.08
-1031970462
-93.63%

Y1
1.04
1.601402939
0.561402939
53.98%

Y2
0.36
2.402420505
2.042420505
567.34%

Y3
19690.48
1819539.757
1799849.277
999.90%

Y4
103
158.6004834
55.60048341
53.98%

7
7
1.794625049

X1
2391451347
1246629674
-1144821673
-47.87%

X2
600866721
104370508.4
-496496212.6
-82.63%

Y1
1.29
2.315066313
1.025066313
79.46%

Y2
0.07
2.297456528
2.227456528
999.90%

Y3
9265.53
1730492.542
1721227.012
999.90%

Y4
86
154.3377542
68.3377542
79.46%

8
8
1.51824174

X1
3360013837
3360013837
0
0.00%

X2
2665042031
377316396.4
-2287725635
-85.84%

Y1
4.62
7.014276839
2.394276839
51.82%

Y2
0.62
1.459492898
0.839492898
135.40%

Y3
56764.56
883010.0932
826245.5332
999.90%

Y4
78
118.4228557
40.42285572
51.82%

9
9
1.390884462

X1
2495413459
2423732312
-71681147.33
-2.87%

X2
1736056885
226568626.2
-1509488259
-86.95%

Y1
3.5
4.868095618
1.368095618
39.09%

Y2
0.51
1.921962815
1.411962815
276.86%

Y3
18825.49
1411938.785
1393113.295
999.90%

Y4
100
139.0884462
39.08844622
39.09%

10
10
1

X1
2037610834
2037610834
0
0.00%

X2
1231800817
1231800817
0
0.00%

Y1
2.12
2.12
0
0.00%

Y2
9.34
9.34
0
0.00%

Y3
2770329.57
2770329.57
0
0.00%

Y4
124
124
0
0.00%

11
11
1

X1
2333821738
2333821738
0
0.00%

X2
163825108
163825108
0
0.00%

Y1
1.08
1.08
0
0.00%

Y2
6.06
6.06
0
0.00%

Y3
9011129.85
9011129.85
0
0.00%

Y4
122
122
0
0.00%

12
12
1.481900299

X1
10383542669
691677524.8
-9691865144
-93.34%

X2
1031847750
46759467.45
-985088282.5
-95.47%

Y1
0.75
1.111425224
0.361425224
48.19%

Y2
0.22
2.474485307
2.254485307
999.90%

Y3
1023952.82
1880676.636
856723.8156
83.67%

Y4
109
161.5271326
52.52713257
48.19%

13
13
1

X1
4881148878
4881148878
0
0.00%

X2
3046189460
3046189460
0
0.00%

Y1
2.38
2.38
0
0.00%

Y2
10.12
10.12
0
0.00%

Y3
246.37
246.37
0
0.00%

Y4
76
76
0
0.00%

14
14
1

X1
423604940
423604940
0
0.00%

X2
18930148
18930148
0
0.00%

Y1
0.53
0.53
0
0.00%

Y2
2.56
2.56
0
0.00%

Y3
1953223.86
1953223.86
0
0.00%

Y4
165
165
0
0.00%

15
15
1

X1
7602327108
7602327108
0
0.00%

X2
764172160
764172160
0
0.00%

Y1
16.1
16.1
0
0.00%

Y2
0.27
0.27
0
0.00%

Y3
10480
10480
0
0.00%

Y4
72
72
0
0.00%

16
16
1.517650449

X1
3435800497
745214710
-2690585787
-78.31%

X2
951577533
43545290.52
-908032242.5
-95.42%

Y1
0.42
0.637413188
0.217413188
51.77%

Y2
0.81
3.132328366
2.322328366
286.71%

Y3
2049407.55
3110284.288
1060876.738
51.77%

Y4
104
157.8356467
53.83564667
51.77%

17
17
1

X1
2323681771
2323681771
0
0.00%

X2
11098627
11098627
0
0.00%

Y1
1.22
1.22
0
0.00%

Y2
0.09
0.09
0
0.00%

Y3
96558.71
96558.71
0
0.00%

Y4
137
137
0
0.00%

18
18
1.407845921

X1
1355002014
445374785
-909627229
-67.13%

X2
220545014
21190132.81
-199354881.2
-90.39%

Y1
0.41
0.577216827
0.167216827
40.78%

Y2
0.05
2.553055457
2.503055457
999.90%

Y3
291690
1947332.389
1655642.389
567.60%

Y4
117
164.7179727
47.71797271
40.78%

19
19
1

X1
279274010
279274010
0
0.00%

X2
37591474
37591474
0
0.00%

Y1
0.53
0.53
0
0.00%

Y2
0.16
0.16
0
0.00%

Y3
326369.5
326369.5
0
0.00%

Y4
103
103
0
0.00%

20
20
1

X1
15924487520
15923987102
-500417.8056
0.00%

X2
13016307
13016307
0
0.00%

Y1
0.03
3.00E-02
1.06E-05
0.04%

Y2
0.19
0.190049501
4.95E-05
0.03%

Y3
1193398.71
1193398.71
0
0.00%

Y4
50
50.00183046
1.83E-03
0.00%

21
21
1.188796266

X1
3946726418
549888439.1
-3396837979
-86.07%

X2
28509083
28509083
0
0.00%

Y1
0.09
0.566360231
0.476360231
529.29%

Y2
1.08
2.79138329
1.71138329
158.46%

Y3
2035520
2419818.576
384298.576
18.88%

Y4
92
162.157291
70.15729101
76.26%

جدول4-22- جدول وزنی DEA برای مدلBCC خروجی محور سال 90

جدول4-23- رتبه بندی تشخیص واحدهای کارا و ناکارا مدلBCC خروجی محور سال 90
Model Name = DEA-Solver Pro5.0/ BCC(BCC-O)

Workbook Name = C:UsersTakinpardazeDesktopBCC-O90.xls
Rank
DMU
Score

1
20
1

1
19
1

1
17
1

1
3
1

1
4
1

1
15
1

1
14
1

1
13
1

1
11
1

1
10
1

11
21
0.841187

12
5
0.774143

13
1
0.745351

14
9
0.718967

15
18
0.710305

16
2
0.702776

17
12
0.674809

18
16
0.658913

19
8
0.658657

20
6
0.649431

21
7
0.557219

نمودار4-11- رتبه بندی تشخیص واحدهای کارا و ناکارا مدلBCC خروجی محور سال 90

جدول4-24- رتبه بندی واحدهای کارا و ناکارا مدلBCC خروجی محور سال 90
Model Name = DEA-Solver Pro5.0/ Super-Radial(Super-BCC-O)
Workbook Name = C:UsersTakinpardazeDesktopO90-BCC.xls
Rank
DMU
Score

1
15
6.262879

2
11
4.315791

3
20
2.165014

4
10
1.764117

5
3
1.302742

6
4
1.094325

7
13
1.088534

8
19
1

8
17
1

8
14
1

11
21
0.841187

12
5
0.774143

13
1
0.745351

14
9
0.718967

15
18
0.710305

16
2
0.702776

17
12
0.674809

18
16
0.658913

19
8
0.658657

20
6
0.649431

21
7
0.557219

نمودار4-12- رتبه بندی واحدهای کارا و ناکارا مدلBCC خروجی محور سال 90

سال91 BCC-Input
واحد4: ناکارا، برای رسیدن به کارایی،X1 باید به اندازه 51.26%وX2 باید به اندازه 65.49%کاهش یابند. Y3باید به اندازه999.90% افزایش یابد.
واحد8: کارا
واحد12: ناکارا، برای رسیدن به کارایی،X1 وX2 باید به اندازه 95.19%کاهش یابند. Y2باید به اندازه 545.23%و Y4 باید به اندازه 25.11%افزایش یابند.
واحد 16: ناکارا، برای رسیدن به کارایی،X1 باید به اندازه 86.46%وX2 باید به اندازه 92.28%کاهش یابند.Y1 باید به اندازه133.38% و Y2 باید به اندازه 107.99% و Y3باید به اندازه 105.98% افزایش یابند.
واحد20: کارا

جدول4-25- تجزیه تحلیلDEA برای مدلBCC ورودی محور سال 91
Model Name = DEA-Solver Pro5.0/ BCC(BCC-I) Returns to Scale = Variable (Sum of Lambda = 1)
Workbook Name = C:UsersTakinpardazeDesktopBCC-I91.xls

No.
DMU
Score

I/O
Data
Projection
Difference
%

1
1
0.140279293

X1
5563330779
780420106.4
-4782910673
-85.97%

X2
3509289487
335914021.9
-3173375465
-90.43%

Y1
2.884381932
2.884381932
0
0.00%

Y2
3.823494464
3.823494464
0
0.00%

Y3
287448.3241
2554030.44
2266582.116
788.52%

Y4
120.3177511
120.3177511
0
0.00%

2
2
0.544461762

X1
3225678283
1756258482
-1469419801
-45.55%

X2
1142532106
553029915.9
-589502190.1
-51.60%

Y1
1.853703829
1.853703829
0
0.00%

Y2
6.191266425
6.191266425
0
0.00%

Y3
697124.1887
3025272.797
2328148.609
333.96%

Y4
125.9206776
136.9395723
11.01889472
8.75%

3
3
1

X1
594319936
594319936
0
0.00%

X2
255821385
255821385
0
0.00%

Y1
1.855458775
1.855458775
0
0.00%

Y2
4.184764122
4.184764122
0
0.00%

Y3
347593.62
347593.62
0
0.00%

Y4
77.41348311
77.41348311
0
0.00%

4
4
0.487350231

X1
1338541199
652338363
-686202836
-51.26%

X2
463021000
159792786.7
-303228213.3
-65.49%

Y1
1.650123959
1.650123959
0
0.00%

Y2
1.888571021
1.888571021
0
0.00%

Y3
86641.69916
2252957.8
2166316.1
999.90%

Y4
130.8148287
130.8148287
0
0.00%

5
5
0.22751396

X1
3210862515
730516044.9
-2480346470
-77.25%

X2
1749819555
261762003.3
-1488057552
-85.04%

Y1
2.221973516
2.221973516
0
0.00%

Y2
4.205635694
4.205635694
0
0.00%

Y3
1246907.068
3440420.906
2193513.837
175.92%

Y4
131.9869564
131.9869564
0
0.00%

6
6
1

X1
2531797092
2531797092
0
0.00%

X2
1395529438
1395529438
0
0.00%

Y1
1.375170693
1.375170693
0
0.00%

Y2
6.377358801
6.377358801
0
0.00%

Y3
451298.9891
451298.9891
0
0.00%

Y4
128.959301
128.959301
0
0.00%

7
7
1

X1
2154401792
2154401792
0
0.00%

X2
672586662
672586662
0
0.00%

Y1
1.407366082
1.407366082
0
0.00%

Y2
6.677711522
6.677711522
0
0.00%

Y3
868247.7085
868247.7085
0
0.00%

Y4
108.4753788
108.4753788
0
0.00%

8
8
1

X1
3073031522
3073031522
0
0.00%

X2
2705045836
2705045836
0
0.00%

Y1
24.13541559
24.13541559
0
0.00%

Y2
4.193339597
4.193339597
0
0.00%

Y3
384261.0891
384261.0891
0
0.00%

Y4
97.90813358
97.90813358
0
0.00%

9
9
0.182289666

X1
3194603106
582343133.3
-2612259973
-81.77%

X2
2170445119
104061822.2
-2066383297
-95.21%

Y1
0.400569033
1.082543239
0.681974207
170.25%

Y2
2.105833287
2.105833287
0
0.00%

Y3
98616.29253
2097691.219
1999074.927
999.90%

Y4
125.6772758
125.6772758
0
0.00%

10
10
0.404896661

X1
2008323577
813163511.3
-1195160066
-59.51%

X2
1382040054
270116724.8
-1111923329
-80.46%

Y1
2.677436408
2.677436408
0
0.00%

Y2
1.5145842
2.636955152
1.122370953
74.10%

Y3
699692.0959
3990524.576
3290832.48
470.33%

Y4
155.7758109
155.7758109
0
0.00%

11
11
1

X1
2517915795
2517915795
0
0.00%

X2
176868874
176868874
0
0.00%

Y1
1.075551187
1.075551187
0
0.00%

Y2
4.609543091
4.609543091
0
0.00%

Y3
10506457.08
10506457.08
0
0.00%

Y4
153.223185
153.223185
0
0.00%

12
12
4.81E-02

X1
16695120723
802221301.1
-15892899422
-95.19%

X2
910660710
43758378.98
-866902331
-95.19%

Y1
0.816596372
0.816596372
0
0.00%

Y2
0.383092172
2.471843634
2.088751462
545.23%

Y3
2596317.726
2596317.726
0
0.00%

Y4
136.5213257
170.8065299
34.28520428
25.11%

13
13
0.12317737

X1
5348080497
658762487.5
-4689318009
-87.68%

X2
3033926672
265863693.1
-2768062979
-91.24%

Y1
2.226131538
2.226131538
0
0.00%

Y2
2.962725106
3.023807391
6.11E-02
2.06%

Y3
68.35141629
740003.5734
739935.2219
999.90%

Y4
94.78929804
94.78929804
0
0.00%

14
14
1

X1
708694121
708694121
0
0.00%

X2
71627885
71627885
0
0.00%

Y1
0.771674737
0.771674737
0
0.00%

Y2
5.253918333
5.253918333
0
0.00%

Y3
8273962.429
8273962.429
0
0.00%

Y4
206.5985463
206.5985463
0
0.00%

15
15
1

X1
8235764703
8235764703
0
0.00%

X2
835167830
835167830
0
0.00%

Y1
12.749099
12.749099
0
0.00%

Y2
0.348754684
0.348754684
0
0.00%

Y3
12435.19841
12435.19841
0
0.00%

Y4
91.1362833
91.1362833
0
0.00%

16
16
0.135417319

X1
4091244104
554025308.2
-3537218796
-86.46%

X2
622011631
47993801.99
-574017829
-92.28%

Y1
0.353067291
0.823995815
0.470928523
133.38%

Y2
-8.411313172
0.671842692
9.083155864
107.99%

Y3
-27911129
1668718.86
29579847.86
105.98%

Y4
130.4210066
130.4210066
0
0.00%

17
17
1

X1
4071474924
4071474924
0
0.00%

X2
11600330
11600330
0
0.00%

Y1
1.108751636
1.108751636
0
0.00%

Y2
3.93E-02
3.93E-02
0
0.00%

Y3
75534.14286
75534.14286
0
0.00%

Y4
171.6070604
171.6070604
0
0.00%

18
18
0.491076278

X1
1195394339
587029802.6
-608364536.4
-50.89%

X2
260889469
53037113.88
-207852355.1
-79.67%

Y1
0.389951993
0.812828957
0.422876964
108.44%

Y2
1.46E-02
1.649637003
1.635027166
999.90%

Y3
129114
3078246.604
2949132.604
999.90%

Y4
146.6766961
146.6766961
0
0.00%

19
19
1

X1
551421489
551421489
0
0.00%

X2
47595554
47595554
0
0.00%

Y1
0.824886915
0.824886915
0
0.00%

Y2
0.594544274
0.594544274
0
0.00%

Y3
1557297.25
1557297.25
0
0.00%

Y4
129.137124
129.137124
0
0.00%

20
20
1

X1
14597197262
14597197262
0
0.00%

X2
-1779619369
-1779619369
0
0.00%

Y1
6.02E-04
6.02E-04
0
0.00%

Y2
-64.52315463
-64.52315463
0
0.00%

Y3
-252790658.7
-252790658.7
0
0.00%

Y4
63.2212578
63.2212578
0
0.00%

21
21
0.613591238

X1
3371888050
2068960963
-1302927087
-38.64%

X2
31299076
19204838.79
-12094237.21
-38.64%

Y1
4.16E-02
0.870049973
0.828494847
999.90%

Y2
0.441834749
2.297835066
1.856000317
420.07%

Y3
969788
969788
0
0.00%

Y4
115.9742081
192.462127
76.48791884
65.95%

جدول4-26- جدول وزنی DEA برای مدلBCC ورودی محور سال 91

جدول4-27- رتبه بندی تشخیص واحدهای کارا و ناکارا مدلBCC ورودی محور سال 91
Model Name = DEA-Solver Pro5.0/ BCC(BCC-I)

Workbook Name = C:UsersTakinpardazeDesktopBCC-I91.xls
Rank
DMU
Score

1
20
1

1
19
1

1
17
1

1
3
1

1
15
1

1
14
1

1
6
1

1
7
1

1
8
1

1
11
1

11
21
0.613591

12
2
0.544462

13
18
0.491076

14
4
0.48735

15
10
0.404897

16
5
0.227514

17
9
0.18229

18
1
0.140279

19
16
0.135417

20
13
0.123177

21
12
4.81E-02

نمودار4-13- رتبه بندی تشخیص واحدهای کارا و ناکارا مدلBCC ورودی محور سال 91

جدول4-28- رتبه بندی واحدهای کارا و ناکارا مدلBCC ورودی محور سال 91
Model Name = DEA-Solver Pro5.0/ Super-Radial(Super-BCC-I)
Workbook Name = C:UsersTakinpardazeDesktopI91-BCC.xls
Rank
DMU
Score

1
17
3.296464

2
15
1.642472

3
19
1.431347

4
3
1.317035

5
20
1

5
14
1

5
6
1

5
7
1

5
8
1

5
11
1

11
21
0.613591

12
2
0.544462

13
18
0.491076

14
4
0.48735

15
10
0.404897

16
5
0.227514

17
9
0.18229

18
1
0.140279

19
16
0.135417

20
13
0.123177

21
12
4.81E-02

نمودار4-14- رتبه بندی واحدهای کارا و ناکارا مدلBCC ورودی محور سال 91

سال91 BCC-Output
واحد4 : ناکارا، برای رسیدن به کارایی،X1 باید به اندازه 33.95% وX2 باید به اندازه 42.35%کاهش یابند. Y1 باید به اندازه51.77%و Y2 باید به اندازه174.03%و Y3 باید به اندازه999.90% و Y4 باید به اندازه 51.77% افزایش یابند.
واحد8: کارا
واحد12: ناکارا، برای رسیدن به کارایی،X1 باید به اندازه 95.48% وX2 باید به اندازه 86.55%کاهش یابند. Y1 باید به اندازه49.79%و Y2 باید به اندازه 999.90% و Y3 باید به اندازه 212.81%و Y4 باید به اندازه 49.79%افزایش یابند.
واحد 16: ناکارا، برای رسیدن به کارایی،X1 باید به اندازه 82.68% و X2 باید به اندازه 88.48%کاهش یابند. Y1 باید به اندازه118.56% و Y2 باید به اندازه 162.46%و Y3 باید به اندازه129.64%و Y4 باید به اندازه 58.41%افزایش یابد.
واحد20: کارا

جدول4-29- تجزیه تحلیلDEA برای مدلBCC خروجی محور سال 91
Model Name = DEA-Solver Pro5.0/ BCC(BCC-O) Returns to Scale = Variable (Sum of Lambda = 1)
Workbook Name = C:UsersTakinpardazeDesktopBCC-O91.xls

No.
DMU
1/Score

I/O
Data
Projection
Difference
%

1
1
1.417603159

X1
5563330779
1529532682
-4033798097
-72.51%

X2
3509289487
791310893.2
-2717978594
-77.45%

Y1
2.884381932
4.088908939
1.204527007
41.76%

Y2
3.823494464
5.420197831
1.596703367
41.76%

Y3
287448.3241
5056041.576
4768593.252
999.90%

Y4
120.3177511
170.562824
50.24507294
41.76%

2
2
1.020855137

X1
3225678283
2313577322
-912100960.8
-28.28%

X2
1142532106
1142532106
0
0.00%

Y1
1.853703829
1.892363075
3.87E-02
2.09%

Y2
6.191266425
6.320386132
0.129119707
2.09%

Y3
697124.1887
1129586.885
432462.6961
62.04%

Y4
125.9206776
128.5467705
2.626092933
2.09%

3
3
1

X1
594319936
594319936
0
0.00%

X2
255821385
255821385
0
0.00%

Y1
1.855458775
1.855458775
0
0.00%

Y2
4.184764122
4.184764122
0
0.00%

Y3
347593.62
347593.62
0
0.00%

Y4
77.41348311
77.41348311
0
0.00%

4
4
1.517700758

X1
1338541199
884039922.5
-454501276.5
-33.95%

X2
463021000
266929444.4
-196091555.6
-42.35%

Y1
1.650123959
2.504394383
0.854270425
51.77%

Y2
1.888571021
5.17526288
3.286691859
174.03%

Y3
86641.69916
7688840.354
7602198.655
999.90%

Y4
130.8148287
198.5377647
67.722936
51.77%

5
5
1.311939125

X1
3210862515
1478199562
-1732662953
-53.96%

X2
1749819555
707082650.8
-1042736904
-59.59%

Y1
2.221973516
2.915093991
0.693120475
31.19%

Y2
4.205635694
5.517538014
1.311902319
31.19%

Y3
1246907.068
5160765.04
3913857.972
313.89%

Y4
131.9869564
173.1588521
41.17189571
31.19%

6
6
1

X1
2531797092
2531797092
0
0.00%

X2
1395529438
1395529438
0
0.00%

Y1
1.375170693
1.375170693
0
0.00%

Y2
6.377358801
6.377358801
0
0.00%

Y3
451298.9891
451298.9891
0
0.00%

Y4
128.959301
128.959301
0
0.00%

7
7
1

X1
2154401792
2154401792
0
0.00%

X2
672586662
672586662
0
0.00%

Y1
1.407366082
1.407366082
0
0.00%

Y2
6.677711522
6.677711522
0
0.00%

Y3
868247.7085
868247.7085
0
0.00%

Y4
108.4753788
108.4753788
0
0.00%

8
8
1

X1
3073031522
3073031522
0
0.00%

X2
2705045836
2705045836
0
0.00%

Y1
24.13541559
24.13541559
0
0.00%

Y2
4.193339597
4.193339597
0
0.00%

Y3
384261.0891
384261.0891
0
0.00%

Y4
97.90813358
97.90813358
0
0.00%

9
9
1.643881482

X1
3194603106
708694121
-2485908985
-77.82%

X2
2170445119
71627885
-2098817234
-96.70%

Y1
0.400569033
0.771674737
0.371105704
92.64%

Y2
2.105833287
5.253918333
3.148085046
149.49%

Y3
98616.29253
8273962.429
8175346.136
999.90%

Y4
125.6772758
206.5985463
80.92127053
64.39%

10
10
1.249400043

X1
2008323577
969125721
-1039197856
-51.74%

X2
1382040054
361698688.8
-1020341365
-73.83%

Y1
2.677436408
3.345189164
0.667752756
24.94%

Y2
1.5145842
5.137095659
3.622511459
239.18%

Y3
699692.0959
7404912.376
6705220.28
958.31%

Y4
155.7758109
194.6263049
38.85049402
24.94%

11
11
1

X1
2517915795
2517915795
0
0.00%

X2
176868874
176868874
0
0.00%

Y1
1.075551187
1.075551187
0
0.00%

Y2
4.609543091
4.609543091
0
0.00%

Y3
10506457.08
10506457.08
0
0.00%

Y4
153.223185
153.223185
0
0.00%

12
12
1.497920006

X1
16695120723
754386663.1
-15940734060
-95.48%

X2
910660710
122520604.6
-788140105.4
-86.55%

Y1
0.816596372
1.223196043
0.406599671
49.79%

Y2
0.383092172
5.233421876
4.850329704
999.90%

Y3
2596317.726
8121488.205
5525170.479
212.81%

Y4
136.5213257
204.4980249
67.97669927
49.79%

13
13
1.820504155

X1
5348080497
1482706797
-3865373700
-72.28%

X2
3033926672
756465639.2
-2277461033
-75.07%

Y1
2.226131538
4.052681714
1.826550177
82.05%

Y2
2.962725106
5.393653367
2.43092826
82.05%

Y3
68.35141629
5254894.38
5254826.029
999.90%

Y4
94.78929804
172.5643109
77.7750129
82.05%

14
14
1

X1
708694121
708694121
0
0.00%

X2
71627885
71627885
0
0.00%

Y1
0.771674737
0.771674737
0
0.00%

Y2
5.253918333
5.253918333
0
0.00%

Y3
8273962.429
8273962.429
0
0.00%

Y4
206.5985463
206.5985463
0
0.00%

15
15
1

X1
8235764703
8235764703
0
0.00%

X2
835167830
835167830
0
0.00%

Y1
12.749099
12.749099
0
0.00%

Y2
0.348754684
0.348754684
0
0.00%

Y3
12435.19841
12435.19841
0
0.00%

Y4
91.1362833
91.1362833
0
0.00%

16
16
1.584089494

X1
4091244104
708694121
-3382549983
-82.68%

X2
622011631
71627885
-550383746
-88.48%

Y1
0.353067291
0.771674737
0.418607445
118.56%

Y2
-8.411313172
5.253918333
13.6652315
162.46%

Y3
-27911129
8273962.429
36185091.43
129.64%

Y4
130.4210066
206.5985463
76.17753977
58.41%

17
17
1

X1
4071474924
4071474924
0
0.00%

X2
11600330
11600330
0
0.00%

Y1
1.108751636
1.108751636
0
0.00%

Y2
3.93E-02
3.93E-02
0
0.00%

Y3
75534.14286
75534.14286
0
0.00%

Y4
171.6070604
171.6070604
0
0.00%

18
18
1.408530134

X1
1195394339
708694121
-486700218
-40.71%

X2
260889469
71627885
-189261584
-72.54%

Y1
0.389951993
0.771674737
0.381722744
97.89%

Y2
1.46E-02
5.253918333
5.239308495
999.90%

Y3
129114
8273962.429
8144848.429
999.90%

Y4
146.6766961
206.5985463
59.92185024
40.85%

19
19
1

X1
551421489
551421489
0
0.00%

X2
47595554
47595554
0
0.00%

Y1
0.824886915
0.824886915
0
0.00%

Y2
0.594544274
0.594544274
0
0.00%

Y3
1557297.25
1557297.25
0
0.00%

Y4
129.137124
129.137124
0
0.00%

20
20
1

X1
14597197262
14597197262
0
0.00%

X2
-1779619369
-1779619369
0
0.00%

Y1
6.02E-04
6.02E-04
0
0.00%

Y2
-64.52315463
-64.52315463
0
0.00%

Y3
-252790658.7
-252790658.7
0
0.00%

Y4
63.2212578
63.2212578
0
0.00%

21
21
1.754485957

X1
3371888050
1011250567
-2360637483
-70.01%

X2
31299076
31299076
0
0.00%

Y1
4.16E-02
0.754877162
0.713322036
999.90%

Y2
0.441834749
3.733847882
3.292013133
745.08%

Y3
969788
2586756.022
1616968.022
166.73%

Y4
115.9742081
203.4751195
87.50091139
75.45%

جدول4-30- جدول وزنی DEA برای مدلBCC خروجی محور سال 91

جدول4-31- رتبه بندی تشخیص واحدهای کارا و ناکارا مدلBCC خروجی محور سال 91

Model Name = DEA-Solver Pro5.0/ BCC(BCC-O)

Workbook Name = C:UsersTakinpardazeDesktopBCC-O91.xls
Rank
DMU
Score

1
20
1

1
19
1

1
17
1

1
3
1

1
15
1

1
14
1

1
6
1

1
7
1

1
8
1

1
11
1

11
2
0.979571

12
10
0.800384

13
5
0.76223

14
18
0.70996

15
1
0.705416

16
12
0.667592

17
4
0.658891

18
16
0.631277

19
9
0.608316

20
21
0.569968

21
13
0.549298

نمودار4-15- رتبه بندی تشخیص واحدهای کارا و ناکارا مدلBCC خروجی محور سال 91

جدول4-32- رتبه بندی واحدهای کارا و ناکارا مدلBCC خروجی محور سال 91
Model Name = DEA-Solver Pro5.0/ Super-Radial(Super-BCC-O)
Workbook Name = C:UsersTakinpardazeDesktopO91-BCC.xls
Rank
DMU
Score

1
14
4.571957

2
8
4.478554

3
3
2.269227

4
15
1.562646

5
11
1.273607

6
7
1.155328

7
6
1.001009

8
20
1

8
19
1

8
17
1

11
2
0.979571

12
10
0.800384

13
5
0.76223

14
18
0.70996

15
1
0.705416

16
12
0.667592

17
4
0.658891

18
16
0.631277

19
9
0.608316

20
21
0.569968

21
13
0.549298

نمودار4-16- رتبه بندی واحدهای کارا و ناکارا مدلBCC خروجی محور سال 91

4-3 رتبه بندی واحدهای کارا و ناکارا در مدل CCR-Input و CCR-Output
برای رتبه بندی شرکتهای تعاونی که طی دو سال 90 و 91 انجام گرفت نتایج بدست آمده به شرح زیر میباشند قابل ذکر است که نتایج بدست آمده درCCR-Input و CCR-Output در سال 90 برهم و در سال 91 برهم منطبق بوده .

4-3-1 واحدهای کارا در سال 90 در مدل CCR-Input و CCR-Output
به ترتیب عبارتند از :
1- واحد3
2- واحد14
3- واحد 15
4- واحد 17
5- واحد 19

4-3-2 واحدهای ناکارا در سال 90 در مدل CCR-Input و CCR-Output
به ترتیب عبارتند از:
1- واحد1
2- واحد2
3- واحد4
4- واحد5
5- واحد6
6- واحد 7
7- واحد8
8- واحد9
9- واحد10
10-واحد11
11- واحد12
12- واحد13
12- واحد16
13- واحد18
14- واحد 20
15- واحد21

4-3-3 واحدهای کارا در سال 91 در مدل CCR-Input و CCR-Output
به ترتیب عبارتند از:
1- واحد 3
2- واحد8
3- واحد14
4- واحد 17
5- واحد19
6- واحد 20

4-3-4واحدهای ناکارا در سال 91 در مدل CCR-Input و CCR-Output
به ترتیب عبارتند از:
1- واحد1
2- واحد2
3- واحد4
4- واحد5
5- واحد6
6- واحد7
7- واحد9
10-واحد10
11- واحد11
12- واحد12
13- واحد13
14- واحد15
15- واحد16
16- واحد18
17- واحد 21

4-4رتبه بندی واحدهای کارا و ناکارا در مدل BCC-Input و BCC-Output
برای رتبه بندی شرکتهای تعاونی که طی دو سال 90 و 91 انجام گرفت نتایج بدست آمده به شرح زیر میباشند قابل ذکر است که نتایج بدست آمده درBCC-Input و BCC-Output در سال 90 برهم و در سال 91 برهم منطبق بوده .

4-4-1 واحدهای کارا در سال 90 در مدل BCC-Inputو BCC- Output
به ترتیب عبارتند از :
1- واحد3
2- واحد4
3- واحد10
4- واحد11
5- واحد 13
6- واحد14
7- واحد 15
8- واحد 17
9- واحد 19
10-واحد 20

4-4-2 واحدهای ناکارا در سال 90 در مدل BCC-Input و BCC- Output
به ترتیب عبارتند از:
1- واحد1
2- واحد2
3- واحد5
4- واحد6
5- واحد 7
6- واحد8
7- واحد9
8- واحد12
9- واحد16
10- واحد18
11- واحد 21
4-4-3 واحدهای کارا در سال 91 در مدل BCC-Input و BCC-Output
به ترتیب عبارتند از:
1- واحد3
2- واحد6
3- واحد 7
4- واحد8
5- واحد11
6- واحد14
7- واحد15
8- واحد17
9- واحد 19
10-واحد20

4-4-4 واحدهای ناکارا در سال 91 در مدل BCC-Input و BCC-Output
به ترتیب عبارتند از:
1- واحد1
2- واحد2
3- واحد4
4- واحد5
5- واحد9
6- واحد10
7- واحد12
8- واحد13
9- واحد16
10-واحد18
11- واحد21

فصل پنجم
خلاصه و نتیجه گیری

5-1 مقدمه
در فصل گذشته، داده های بدست آمده را با روش DEA و با استفاده از نرم افزار DEA-solver مورد تجزیه و تحلیل قرار دادیم. حال در این فصل میخواهیم با توجه به تجزیه و تحلیلهای فصل قبل، خلاصه ای از آنرا بیان و نتیجه گیری نموده و سپس محدویتهای تحقیق را شرح داده و پس از آن پیشنهاداتی را با توجه به نتایج حاصل مطرح نماییم و در انتها نیز پیشنهاداتی را برای تحقیقات آتی ارائه نماییم.

5-2 خلاصه و نتیجه گیری
در نتایج بدست آمده از هر دو حالت CCR-Input و CCR-Output ، برای سال 90 تنها 5شرکت تعاونی و برای سال 91 تنها 6 شرکت تعاونی از 21 شرکت تعاونی مورد نظر کارا بودند که بطور کل در دو سال متوالی تنها 4 شرکت کارا بودند که عبارتند از واحدهای 3، 14، 17 و19 و بقیه شرکتهای تعاونی اگرچه در یکی از سالها کارا بودند اما در نهایت و براساس عملکرد مقایسه دو سال دچار ناکارایی و نقصان در برخی از ورودیها یا خروجیهایشان بودند.

واحدهای کارا در سال90 با مدل CCR ورودی محور و خروجی محورعبارتند از:
واحدهای 3، 14، 15، 17، 19

واحدهای ناکارا در سال90 با مدل CCR ورودی محور و خروجی محور عبارتند از:
واحدهای1، 2، 4، 5، 6، 7، 8 ،9 ، 10،11، 12، 13، 16، 18، 20،21

واحدهای کارا در سال91 با مدل CCR ورودی محور و خروجی محور عبارتند از:
واحدهای 3، 8، 14، 17، 19، 20

واحدهای ناکارا در سال91 با مدل CCR ورودی محور و خروجی محور عبارتند از:
واحدهای1، 2، 4، 5، 6، 7، 9، 10، 11، 12، 13، 15، 16، 18، 21

همچنین در نتایج بدست آمده از هر دو حالت BCC-Input و BCC-Output ، برای سال 90 تنها 10 شرکت تعاونی و برای سال 91 نیز تنها 10 شرکت تعاونی از 21شرکت تعاونی مورد نظر کارا بودند که بطور کل در دو سال متوالی تنها 7 شرکت کارا بودند که عبارتند از واحدهای 3،11، 14،15، 17 ،19 و20 همچنین بقیه شرکتهای تعاونی اگرچه در یکی از سالها کارا بودند اما در نهایت و براساس عملکرد مقایسه دو سال دچار ناکارایی و نقصان در برخی از ورودیها یا خروجیهایشان بودند.

واحدهای کارا در سال90 با مدل BCC ورودی محور و خروجی محورعبارتند از:
واحدهای3، 4، 10، 11، 13، 14، 15، 17، 19، 20

واحدهای ناکارا در سال90 با مدل BCC ورودی محور و خروجی محور عبارتند از:
واحدهای1، 2، 5، 6، 7، 8 ،9 ، 12، 16، 18،21

واحدهای کارا در سال91 با مدل BCC ورودی محور و خروجی محور عبارتند از:
واحدهای3، 6 ، 7 ، 8 ، 11، 14، 15، 17، 19، 20

واحدهای ناکارا در سال91 با مدل CCR ورودی محور و خروجی محور عبارتند از:
واحدهای1، 2، 4، 5، 9، 10، 12، 13، 16، 18، 21

5-3 محدودیت های تحقیق
* اطلاعات خیلی کلی و پراکنده بود.
* از حیث دسترسی به داده ها و شاخصهای تحقیق دارای محدودیت هایی بود.
* با توجه به تحلیل داده های تحقیق توسط حسابداران، دسترسی به آنها با مشکل مواجه بود.
* از آنجاکه دیدگاه ها متفاوت بودند؛ به همین دلیل اولویت بندی داده ها سلیقه ای هستند.
* نتیجه تحلیل داده ها نیز با پراکندگی زیادی همراه بود و می بایست از بین نتایج بدست آمده، تحلیل های دیگری صورت گیرد.

5-4 پیشنهادهای کاربردی تحقیق
پیشنهاداتی جهت سوق دادن شرکتهای تعاونی ناکارا به سمت کارایی ارائه گردیده که به شرح زیر می باشد:
* استفاده از شرکتهای تعاونی کارا بعنوان مرجع برای افزایش کارایی شرکتهای تعاونی ناکارا و نیز بررسی و مقایسه نقاط ضعف شرکتهای تعاونی ناکارا با شرکتهای تعاونی مرجع جهت بهبود وضعیت آنها
* استفاده بهینه از منابع انسانی موجود و تعدیل آنها
* استفاده موثرتر از دارایی های ثابت موجود و نیز افزایش داراییهای جاری شرکتها
* بررسی علل کمبود داراییهای جاری در برخی از شرکتهای تعاونی و رفع نواقص مربوط به آن
* بررسی علل کاهش سود خالص برخی شرکتهای تعاونی
* بررسی علل کاهش EPSدر برخی از شرکتهای تعاونی
* بررسی علل کاهش رشدفروش در برخی از شرکتهای تعاونی

5-5 پیشنهاد برای تحقیقات آتی
* برای تحقیقات آتی، میتوان از ورودی ها و خروجی های دیگری نیز در تحقیق استفاده کرد.همچنین میزان سالهای مورد نظر را افزایش داد و درصورت داشتن اطلاعات کلیدی از اطلاعات به روزتراستفاده کرد.
* با توجه به تعداد واحدها، میتوان ورودی ها و خروجی های موجود را کاهش یا برخی از آنها را پس از ترکیب با هم استفاده نمود.
* برای دستیابی به نتایج بهتر و کاملتر، میتوان تعدادی از شرکتهای تعاونی دیگر را نیز به جامعه آماری اضافه نمود و سپس مورد بررسی قرار داد.
* برای دستیابی به نتایج مطلوبتر، میتوان تعدادی از ورودی ها یا خروجی ها را بصورت مجزا مورد تحلیل قرار داد.
* با توجه به اهمیت ورودی ها و خروجی ها برای هر تحقیق و با کمک نرم افزارهای جدیدتر و قویتر، میتوان داده ها را بصورت دستی وزن دهی نمود تا نتایج مورد نظر و دلخواه محقق گردد.

5-6 فهرست منابع و مآخذ
5-6-1 منابع فارسی
1- اسدی-اصلانی،عباس-محمود، ارزیابی کارایی پژوهشی گروه های آموزشی با استفاده از مدل DEA، فصلنامه رهبری و مدیریت آموزشی،1388،شماره3
2- اسلامی-بهرامی-رجبی-میهنی،زهرا-مریم-محمد-مریم،ضرورت تدوین الگوی رتبه بندی بانکها و ارائه مدل پیشنهادی، اداره تحقیقات و کنترل ریسک بانک سپه،1390
3-اسماعیلی کاکرودی،علیاکبر، ارزیابی عملکرد شعب بانک صادرات استان مازندران با استفاده از مدل تحلیل پوششی دادهها، پایان نامه ارشد به راهنمایی داودکیاکجوری،رشت: دانشگاه آزاد اسلامی،1388
4- آصفی-داودی،توران-علیرضا، طراحی یک سیستم مبتنی بر دانش برای تشخیص کانال توزیع انتخابی مشتریان به کمک DEA، دومین کنفرانس مد یریت اجرایی،1390
5- افشار-طلوعی-قلم سیاه،محمدعلی-عباس-لیلی،طراحی مدل ترکیبی کارت امتیاز متوازن و تحلیل پوششی، نظام سلامت،1388
6-الوانی، سید مهدی، تصمیم گیری و تعیین خط و مشی دولت، تهران: انتشارات سمت، 1380
7- امامی میبدی،علی،اصول اندازه گیری کارایی و بهره وری،تهران:موسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی، 1384
8- امیری-رئیس صفری،هادی-مجتبی،بررسی کارایی بانکهای تجاری در ایران و عوامل نهادی موثر بر آن، جستارهای اقتصادی،1385
9- انوار رستمی- حسینی- آذر ،علی اصغر- خداد-عادل، مرکز مطالعات مدیریت و بهره وری ایران، تهران: اولین کنفرانس ملی مدیریت عملکرد دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه تهران، 1384
10- باصری-باقری-برات پور،بیژن-محمد-مصطفی،تحلیلی بر کارایی فنی شعب منتخب بانک ملت در شهر تهران، فصلنامه پژوهشها و سیاستهای اقتصادی،1389،شماره54
11- بحیرایی-حامدی،علیرضا-رضا،مدلسازی و اندازه گیری کارایی بانکهای ایران: با رویکرد تحلیل پوششی داده ها، سومین کنفرانس ریاضیات مالی و کاربردها،1391
12- پورکاظمی،محمدحسین،رتبه بندی بانکهای تجاری کشور،فصلنامه پژوهشها و سیاستهای اقتصادی،1383 ، شماره39و40
13- پورنظری، معصومه، ارزیابی عملکرد مدیریتهای شعب بانکهای دولتی با استفاده از تکنیک تحلیل پوششی داده ها( مطالعه موردی: مدیریت های شعب بانک مسکن)، پایان نامه کارشناسی ارشد به راهنمایی محمدحسن قلیزاده ، تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، 1388
14- جلودار-شجاع-شیرخانلو،مهدی-نقی-فهیمه،ارزیابی کارایی شعب بانک سپه در استان تهران با استفاده از روش تحلیل پوششی داده ها،سومین همایش ملی تحلیل پوششی داده ها،1390
15- حقیقت-نصیری،جعفر-ناصر،بررسى کارایی سیستم بانکى با کار برد تحلیل پوشش داده ها،فصلنامه پژوهشهاى اقتصادى،1382،شماره ٩و١0
16- خاکی،غلامرضا،روش تحقیق با رویکردی به پایان نامه نویسی،چاپ ششم،انتشارات بازتاب،1389
17- خدابخشی-بیرانوند،محمد-اسما،استفاده از تحلیل پوششی داده ها در ارزیابی کارایی یک سیستم بانکی با داده های غیرقطعی،سومین همایش ملی تحلیل پوششی داده ها،1390
18- خواجوی-غیوری-غفاری،شکراله-علی-محمدجواد، تکنیک تحلیل پوششی داده ها مکملی برای تحلیل سنتی نسبتهای مالی،بررسیهای حسابداری و حسابرسی،1389،شماره60
20- دانشیان-پورجعفر-کافی-دهقان نژاد،بهروز-صادق-آذرنوش،پریناز،تحلیل پوششی داده ها و تحلیل های آماری، مجله ریاضیات کاربردی واحد لاهیجان،1386،شماره12
19- دفتر ارزیابی عملکرد و بهبود مدیریت ، نگاهی به موضوع ارزیابی عملکرد ، سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور، 1380
20- سبحانی-کارجو،حسن-حلیمه،بررسی و اندازه گیری کارایی فنی شعب منتخب بانکهای صادرات استان تهران، فصلنامه پژوه شها و سیاس تهای اقتصادی،1391،شماره62
21- سعادت، اسفندیار، مدیریت منابع انسانی، تهران: انتشارات سمت، 1381
22- سید جوادین، سید رضا، مدیریت منابع انسانی و امور کارکنان، تهران: نگاه دانش، 1384
23- صمدی، علی، راهنمای ارزیابی عملکرد دستگاه های اجرایی، تهران: انتشارات سازمان مدیریت و برنامه ریزی، 1381
24- طاهری، شهنام، بهره وری و تجزیه و تحلیل آن در سازمانها، تهران: انتشارات هوای تازه، 1382
25- طحاری-فرید-بابایی،محمدحسین-داریوش-حمید،ارائه یک مدل ترکیبی از تحلیل پوششی داده ها و برنامه ریزی آرمانی برای بهبود سنجش کارایی واحدهای تصمیم گیری، فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات مدیریت صنعتی،1390،شماره21
26- طلوعی-حسینی،عباس-سیدمحمد،ارزیابى کارایى واحدهاى خرید شرکت هاى گاز استانى،فنی،1386، شماره38
27- عالم تبریز-رجبی پور-زارعیان،اکبر-علیرضا-محمد،بررسی کارکرد تکنیک تاپسیس فازی در بهبود سنجش کارایی شعب بانکها با استفاده از تکنیک DEA،مدیریت صنعتی،1388،شماره3
28- عالم تبریز-فرجی-سعیدی،اکبر-راضیه-حسام،ارزیابی کارایی دانشکده های دانشگاه شهید بهشتی با رویکرد تلفیقی تحلیل پوششی داده ها و مدل برنامه ریزی آرمانی،فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات مدیریت صنعتی سال هشتم،1389، شماره19
29-عیسی خانی، احمد، طراحی مدل ریاضی ارزیابی کارایی گروههای آموزشی دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس با استفاده از تحلیل پوششی داده ها ، پایان نامه کارشناسی ارشد به راهنمای عادل آذر، تهران: دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده علوم انسانی، 1381
30-عیسی زاده-خسروی،یوسف-بهزاد،رتبه بندی مخابرات استا نهای کشور با رویکرد تحلیل پوششی داده ها، مجله تحقیق در عملیات و کاربردهای آن،1390،شماره3
31- فتاحی، امیرافشین، ارزیابی عملکرد دانشکده های دانشگاه علم و صنعت با AHP / DEA ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، تهران: دانشگاه علم و صنعت، 1380
32- فتحی هفشجانی، کیامرث، توسعه مدل پویای تحلیل پوششی داده ها برای ارزیابی کارائی واحدهای تصمیم گیری، 1381
33- فضلی-خوئینی،صفر-امیر،ارائه الگویی به منظور پیش بینی کارایی دستگاههای اجرایی و واحدهای سازمانی در دستگاههای اجرایی،1379
34- فضلی-منصوری،صفر-صالح،مقایسه رویکردهای تحلیل پوششی داده ها(DEA) و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی(AHP) در رتبه بندی شاخصهای کلیدی تصمیم گیری خرید و فروش سهام،فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات مدیریت،1388،شماره15
35- فقیه نصیری-عریانی-سوری-گرشاسبی،مرجان-بهاره-امیررضا-علیرضا،مقایسه ی کارایی سرپرستی های پست بانک ایران با استفاده از دو روش ناپارامتری و پارامتری،پژوهشنامه ی علوم اقتصادی علمی – پژوهشی، 1389،شماره2
36- فلاح،محمد،ارزیابی کارایی شعب شرکتهای بیمه با روش تحلیل پوششی داده ها،تازه های جهان بیمه، 1386 ،شماره115و116
37- قائمی-حمیدی-زواری،محمدحسین-سلمان-اکبر،رابطه شاخصهای مالی و شاخصهای بهره وری در شرکتهای تولیدی،حسابرس،1390،شماره52
38- قربانی، کامران ، تعیین کارایی نیبت دانشکدههای مدیریت با رویکرد تحلیل فراگیر دادهها، پایان نامه کارشناسی ارشد به راهنمایی عادل آذر، تهران: دانشگاه علامه طباطبایی، دانشکده حسابداری و مدیریت،1383
39- کاپلان، رابرت اس، نورتون، دیوید پی، سازمان استراتژی محور، ترجمه پرویز بختیاری، تهران: سازمان مدیریت صنعتی، 1385
40- کرد-شیخ زاده-جعفری،باقر-شکوه-راضیه،ارزیابی کارایی بانکها به روش تحلیل پوششی داده ها،سومین همایش تحلیل پوششی داده ها،1390
41- لیکانن، ای، مبانی و مفاهیم ارزشیابی( طرحهای عمرانی) ، ترجمه احمد باقری، تهران: انتشارات دفتر نظارت و ارزشیابی وزارت جهاد کشاورزی،1381
42- محمدزاده ، عباس ، مدیریت توسعه، تهران: انتشارات دانشکده علوم اقتصاد و دارایی ،1375
43- مهرگان،محمدرضا،مدلهای کمی در ارزیابی عملکرد سازمانها:تحلیل پوششی داده ها ،دانشکده مدیریت دانشگاه تهران،1383
44- ودودی-موسی خانی-حمیدی،بهرام-مرتضی-ناصر،توسعه مدلی برای ارزیابی کارایی و رشد بهره وری در مراکز آموزش عالی،1384

5-6-2 منابع انگلیسی:
1. Afsharian-Kryvko-Reichling,Mohsen-Anna-Peter,Efficiency and Its Impact on the Performance of European Commericial Banks,Faculty of Economics and Management,2011
2. AKIN- KILIÇ- ZAĐM, Ahmet- Merve- Selim, Determinants of Bank Efficiency in Turkey: A Two Stage Data Envelopment Analysis, International Symposium on Sustainable Development,2009
3. Amadou Barry- José O. Dacanay- Lepetit- Tarazi, Thierno- Santos- Laetitia- Amine, Ownership Structure and Bank Efficiency in Six Asian Countries, Philippine Management Review,2010
4. Asmild- Bogetoft- Leth Hougaard, Mette- Peter- Jens, Rationalising Ineciency: A Study of Canadian Bank Branches, Department of Economics,2008
5. BASAR- BASAR, Mehmet- A. Banu, ASSESSMENT OF TURKISH BANKS' PERFORMANCE BY USING DATA ENVELOPMENT ANALYSIS,Advancing Business and Management in Knowledge-based Society,2006
6. Bazrkar- Khalilpour, Ardeshir- Kamal, A comparative study on ranking the banks using Data Envelopment Analysis (DEA) and Stochastic Frontier Analysis (SFA) approach, International Research Journal of Applied and Basic Sciences,2013
7. Ben Naceur-Ben-Khedhiri-Casu, Sami-Hichem-Barbara, What Drives the Performance of Selected MENA Banks? A Meta-Frontier Analysis, International Monetary Fund,2011
8. Chao- Yu- Wu, Chuang_Min- Ming_Miin- Hsiao_Ning, An Application of the Dynamic Network DEA Model: The Case of Banks in Taiwan, Department of Business Management,2013
9. Chen, Tien-Hui, Using Data Envelopment Analysis (DEA) to the efficiency evaluation and improvement of a Taiwanese commercial bank, Department of Tourism Management,2010
10. Duygun Fethi-Pasiouras, Meryem-Fotios, Assessing Bank Performance with Operational Research and Artificial Intelligence Techniques: A Survey, University of Bath School of Management,2009
11. D. Varias- Sofianopoulou, Anastasios-Stella, Efficiency evaluation of Greek commercial banks using data envelopment analysis, Lecture Notes in Management Science,2008
12. Farhan Akhtar- Ali- Sadaqat, Muhammad- Khizer- Shama, PERFORMANCE EFFICIENCY OF COMMERCIAL BANKS OF PAKISTAN:
NONPARAMETRICTECHNIQUE DATA ENVELOPMENT ANALYSIS (DEA), Asian Journal of Business and Management Sciences,2011
13. Fiorentino- Karmann- Koetter, Elisabetta- Alexander- Michael, The cost efficiency of
German banks: a comparison of SFA and DEA, Deutsche Bundesbank Eurosystem,2006
14. Gulumser Arslan- Hakan Ergec, Bengul- Etem, The Efficiency of Participation and Conventional Banks in Turkey: Using Data Envelopment Analysis, International Research Journal of Finance and Economics,2010
15. Gu- Yue, Hongmei- Jiahui, The Relationship between Bank Efficiency and Stock Returns: Evidence from Chinese Listed Banks, World Journal of Social Sciences,2011
16. Hasan Eken- Kale, Mehmet- Suleyman, Measuring bank branch performance using Data
Envelopment Analysis (DEA): The case of Turkish bank branches, Finance and Banking PhD Programme, Institute of Social Sciences,2010
17. H. Osman- Hitti- Al-Ayoubi, Ibrahim- Aline- Baydaa, DATA
ENVELOPMENT ANALYSIS:
A TOOL FOR MONITORING THE RELATIVE EFFICIENCY OF LEBANESE BANKS, European and Mediterranean Conference on Information Systems,2008
18. HUANG-CHEN, LI-WEI-YI-KAI, Does Bank Performance Benefit from Non-traditional Activities? A Case of Non-interest Incomes in Taiwan Commercial Banks, Asian Journal of Management and Humanity Sciences,2006
19. J.B. Yang – B.Y.H. Wong – D.L. Xu – X.B. Liu – R.E. Steuer, Integrated bank performance assessment and management planning using hybrid minimax reference point – DEA approach, European Journal of Operational Research,2010
20. Jeeyoung Min, Elizabeth, Evaluating Customer Service Representative Staff Allocation and Meeting Customer Satisfaction Benchmarks: DEA Bank Branch Analysis, Centre for Management of Technology and Entrepreneurship,2011
21. Johnes- Izzeldin- Pappas, Jill- Marwan- Vasileios, A comparison of performance of Islamic and conventional banks 2004 to 2009, Department of Economics Lancaster University Management School,2012
22. K. Klimberg- D. Lawrence- Lal, Ronald- Kenneth- Tanya, USING DATA ENVELOPMENT ANALYSIS (DEA) TO FORECAST BANK
PERFORMANCE ,2009
23. K.Sharma- Sharma- K. Barua, Anil- Dipasha- Mukesh, Efficiency and Productivity of Indian Banks: An Application of Data Envelopment Analysis and Tobit Regression, National Conference on Emerging Challenges for Sustainable Business,2012
24. Kumara- Yasushi, Manjula- SUZUKI, Can state-owned banks outperform private banks? – The evidence from Sri Lanka, Ritsumeikan Asia Pacific University,2011
25. Kumar-Charles, Mukesh-Vincent, Evaluating the Performance of Indian Banking Sector using Data Envelopment Analysis during Post-Reform and Global Financial Crisis, CENTRUM Católica – Pontificia Universidad Católica del Perú,2012
26. KUMAR- GULATI, Sunil- Rachita, An Examination of Technical, Pure Technical and Scale Efficiencies in Indian Public Sector Banks using Data Envelopment Analysis, Eurasian Journal of Business and Economics,2008
27. Kumar Mishra- N. Gadhia- Prasad Kar- Patra- Anand, Aswini- Jigar- Bibhu- Biswabas- Shivi, Are Private Sector Banks More Sound and Efficient than Public Sector Banks? Assessments Based on Camel and Data Envelopment Analysis Approaches, Research Journal of Recent Sciences,2013
28. Kumbirai- Webb, Mabwe- Robert, A financial Ratio Analysis of Commercial Bank Performance in South Africa, African Review of Economics and Finance,2010
29. Liu- Lin- Fang, Z_John- Fengyi- Li_Peng, A STUDY OF APPLYING DEA TO MEASURE
PERFORMANCE ON BANK IMPLEMENTING FINANCIAL ELECTRONIC DATA INTERCHANGE, International Journal of Electronic Business Management,2009
30. Matthews, Kent, Risk Management and Managerial Efficiency in Chinese Banks: A Network DEA Framework, Cardiff Economics Working Papers,2010
31. Matthews- Xiao- Zhang, Kent- Zhiguo- Nina, Rational Cost Inefficiency in Chinese Banks,2011
32. Mohamad- Hassan- I. Bader, Shamsher- Taufiq- Mohamed Khaled, Efficiency of Conventional versus Islamic Banks:International Evidence using the Stochastic Frontier Approach (SFA), Journal of Islamic Economics, Banking and Finance,2008
33.Mohd Tahir-Mazlina Abu Bakar-Haron,Izah-Nor-Sudin,Evaluating Efficiency of Islamic Banks Using Data Envelopment Analysis: International Evidence,Journal of Islamic Economics,Banking and Finance,2011
34. Moradi_Motlagh- Salman Saleh- Abdekhodaee- Ektesabi, Amir- Ali- Amir- Mehran, Examining the Performance of Australian Banks by Considering the Issue of Risk, Faculty of Engineering and Industrial Sciences ,2011
35. Muhammad, Tanko, A DEA Analysis of Bank Performance in Nigeria, Munich Personal RePEc Archive,2008
36. NIGMONOV, Asror, Bank Performance and Efficiency in Uzbekistan, Eurasian Journal of Business and Economics,2010
37. NIŢOI, Mihai, Efficiency in the Romanian Banking System: An Application of Data Envelopment Analysis, Faculty of Economics and Business Administration,2009
38. Oberholzer- Westhuizen, M- G van der, Estimating technical and scale efficiency in banks and its relationship with economic value added: A South African study, Unit for Business Mathematics and Informatics,2009
39. Öztorul, Güliz, PERFORMANCE EVALUATION OF BANKS AND BANKING GROUPS: TURKEY CASE, Approval of the Graduate School of Social Sciences,2011
40. Rahnamay Roodposhti- Hosseinzadeh Lotfi- Vaez Ghasemi, Fereydon- Farhad- Mohsen, Performance Evaluation through Data Envelopment Analysis Technique and Balanced Scorecards Approach and its Application in Bank, Applied Mathematical Sciences,2010
41. Rastar- Baghban Oobari- Ghorbani Digesarai- Sadeghian, Habibeh- Hamidreza- Esmail- Sadegh, Province Bank Branches Performance Evaluation by using data envelopment analysis (DEA), International Journal of Business and Behavioral Sciences,2013
42. Sajid Nazir- Alam, Mian- Atia, The Impact of Financial Restructuring on the Performance of Pakistani Banks:A DEA Approach,2010
43. Šegota, Alemka, Evaluating shops efficiency using data envelopment analysis: Categorical approach, Preliminary communication,2008
44.Shahooth-Battall,Khalid-Hussein,Using Data Envelopment Analysis To Measure Cost Efficiency With an Application on Islamic Banks,Assistant Instructor of Economics,2006
45. Tripe, David, Using DEA to investigate bank safety and soundness – which approach works best?, Centre for Banking Studies Massey University,2009
46. Vanina Soetanto- SE, Tessa- Ricky, Performance Evaluation of 10 Indonesian Banks Using Data Envelopment Analysis (DEA), International Business Management Program, Faculty of Economics Petra Christian University,2011
47. W. Ketkar- L. Ketkar, Kusum- Suhas, LIBRALIZATION AND DEREGULATION: PERFORMANCE OF BANKS IN INDIA,2005
48. Wozniewska, Grazyna, METHODS OF MEASURING THE EFFICIENCY OF COMMERCIAL BANKS: AN EXAMPLE OF POLISH BANKS, Banking Department Wroclaw University of Economics,2008
49. Yang, Zijiang, Bank Branch Operating Efficiency: A DEA Approach, Proceedings of the International MultiConference of Engineers and Computer Scientists,2009