دانشگاه آزاد اسلامی
واحد شهر ری
گزارش کار آموزی
موضوع
روند طراحی نقشه های ساختمانی
مکان :
شرکت مشاوره ارکان توسعه
استاد کار آموزی :
مهندس شهرام شایگان
تهیه کننده :
آفت میرزا رسول زاده
دانشگاه آزاد اسلامی
واحد شهر ری
گزارش کار آموزی
موضوع
روند طراحی نقشه های ساختمانی
مکان :
شرکت مشاوره ارکان توسعه
استاد کار آموزی :
مهندس شهرام شایگان
تهیه کننده :
آفت میرزا رسول زاده
با سپاس و تشکر از اساتید و هیئت علمی دانشگاه
آزاد اسلامی واحد شهر ری
با سپاس و تشکر از اساتید محترم دانشگاه
آزاد اسلامی یادگار امام
فهرست مطالب
چکیده
مقدمه
فصل اول : معماری رهیافتی
– ا رزیابی بخش های مرتبط کارورزی
1- طراحی پلان پارکینگ پروژه شماره 1
2- طراحی پلان تیپ طبقات پروژه شماره 1
3- طراحی پلان معماری پروژه شماره 1
4- طراحی پلان همکف پروژه شماره 2
5- طراحی پلان تیپ طبقات پروژه شماره 2
6- طراحی نما پروژه شماره 2
7- طراحی برش پروژه شماره 2
8- طراحی پرسپکتیو پروژه شماره 2
9- یادگیری و محاسبه میزان ساخت و طبق ضابطه بر اساس دستور نقشه
10- ترسیم بسیاری از مبلمان داخلی و تجهیزات بهداشتی ساختمان
11- محاسبه میزان ساخت بر اساس دستور نقشه پروژه شماره 3
12- طراحی پلان همکف و پارکینگ پروژه شماره 3
13- طراحی پلان تیپ طبقات پروژه شماره 3
14- طراحی پلان مبلمان پروژه شماره 3
15- طراحی پلان برش پروژه شماره 3
16- طراحی نمای پروژه شماره 3
17- طراحی پرسپکتیو داخلی پروژه شماره 3
18- طراحی پرسپکتیو خارجی پروژه شماره 3
19- یادگیری تعداد زیادی از دستورهای برنامه outocad از قبیل : Erase LINE Surttab Layer Extrade PE.trim.Rectangle …
فصل دوم : بررسی روند طراحی پروژه ها
– طراحی مبلمان و تجهیزات بهداشتی ساختمان
– محاسبه میزان ساخت
فصل سوم : آزمون آموخته ها و نتایج و پیشنهادات
چکیده
طبقه همکف : اطلاعات، سرویس های بهداشتی آقایان و خانم ها، اتاق های مربیان، تعدادی انبار، آبدارخانه، آزمایشگاههای آنالیز و سیگامی، شیمی و فیزیک، معدنی عمومی، شیمی آلی، فیزیک مکانیک، مکانیک سیالات، تحقیقات شیمی، اتاق رسمی فنی.
طبقه اول و دوم : سرویس های بهداشتی آقایان و خانم ها، اتاق های مربیان، تعدادی انبار، آبدارخانه، آزمایشگاههای اپتیک، فیزیک الکترونیک، مدار منطقی، الکترونیک، میکروبیولوژی، فیزیولوژی، کشاورزی، بیوشیمی، اتاق استراحت مربیان.
طبقه سوم : اتاق منشی و مسئول، سرویس های بهداشتی آقایان و خانم ها، اتاق های مربیان، تعدادی انبار، آزمایشگاه معماری کامپیوتر، کارگاههای آموزش کامپیوتر، ساخت و تعمیر آزاد کامپیوتر.
در ادامه تعدادی از نقشه ها و عکس های مربوط به این ساختمان ارائه
می شود.
و پلانهای مسکونی که هر کدام در قسمت خود آن توضیح داده شده است.
مقدمه :
معماری پنجره ای است که اگر آن را بگشایی همه چیز را زیباتر خواهی دید زیباتر زندگی خواهی کرد.
و تاثیر آن بر روح آدمی مطمئناً پلکانی خواهد بود به سوی بالا اگر یادمان نرود که معماری هنری است متناسب با فرهنگ هر ملت و معماری باید مردمی، همراه با احساسات انسانی و منظم باشد.
به امید آن روز که تمام سعی خود را برای داشتن
مکانی زیباتر، امن تر و راحت تر
برای زندگی کردن بنماییم.
فصل اول
معماری رهیافتی است به جعبه ای با دو بعد آرمان و هدف، آرمان معماری فرم بخشیدن به یک الگوی جهانی و هدف آن، بیدار کردن احساس انسانی است و برای رسیدن به این دو باید از فن و هنر در کنار یکدیگر بهره برد.
موضوع اولیه معماری ایجاد یک الگوی فضایی است، یعنی نظم بخشیدن به یک فضای برهنه و عاری از هر چیز.
انتظام فضایی. به معنای استفاده از فرمی است که فضا منشاء آن است و نظمی شفاف آن را به فضا مرتبط می کند.
برای دستیابی به این هدف، معماری به هندسه نیاز دارد، هندسه علم ایجاد نظم منطقی و هوشمندانه ای است که حامل ارتباط فرم با فرم و فرم با فضا می باشد.
از این رو، هندسه فرم آرمانی را ایجاد می کند، فرمی که بیان بصری مفهوم است و فضایی انتزاعی در آن تجلی می یابد.
به طور کلی هندسه به ارتباطات منطقی خالص توجه دارد، بنابراین هندسه مفاهیم و ارزشهای اجتماعی را منعکس می سازد و جهانی با منطق شفاف ایجاد می کند. به طور خلاصه، هندسه ثباتی منطقی باقی می ماند و ارزش هایی چون صداقت، زیبایی و خوبی در مرحله دوم ارائه می شوند.
منطقی که احساس را طرد می کند و تنها درباره حقیقت با ما صحبت می کند.
معماری، پیوسته در جستجوی انتظامی است که بر اساس نیروی طبیعی و جاذبه زمین باشد، اگر چه هنوز به آن دست نیافته است.
بر خلاف هندسه، معماری نمی تواند در تمام ابعاد نفوذ کند، زیرا نیروی جاذبه آن را به حرکت های افقی و عمودی محدود می سازد. معماری، الگویی پویاست.
یک ساختمان طبیعتاً حرکت می کند ولی زمانی که مردم در امتداد مسیری حرکت می کنند، شکل آن در حال حرکت به نظر می رسد. مردم با حرکت و تغییر نقطه دیدشان فرم کلی معماری را در ذهن تجسم می کنند.
موضوع دوم در معماری بیدار کردن احساسات انسانی است. هندسه، فضایی منطقی و با ثبات ایجاد می کند. ولی به راستی، این منطق چگونه ما را با تجربه های معماری آشنا می سازد؟ آیا تنها نظم هندسی است که فضا را روشن و واضح می سازد؟ آیا هندسه باعث یکنواختی و سکون نیست؟ آیا نیازی به رهایی فضا از ثبات هندسی ناشی می شود؟ آیا فرم و فضا صرفاً باید بر اساس منطق هندسی شکل گیرد؟
هنگامی که چند فرم یا حجم در کنار هم قرار می گیرند، این هندسه و منطق هندسی است که به آن ها نظم و ترتیب می بخشد. زمانی که این انتظام بین عناصر معماری مانند ستون، دیوار، سقف و کف ایجاد می شود، در واقع به آنها هویت می بخشد. و در نتیجه ما نظم موجود در این مجموعه را درک می کنیم. اگر در این عناصر، نسبت ها دقیقاً بر اساس ابعاد و اندازه ها و تناسبات ریاضی باشد، ما یک مجموعه خردمند را احساس می کنیم.
هندسه و تناسبات آن از اجزاء مختلف یک سیستم واضح بصری می سازند. آیا در الین سیستم صرفاً تناسبات هندسی و ایجاد فضایی با نظم مشخص مطرح است؟ در پایان آیا یک سیستم صرفاً موزون و معقولانه، دارای نوعی یکنواختی است ؟
هنگامی که نظامی منطقی بر فرم و فضا غالب باشد، فضا را تحت الشعاع خود قرار می دهد به هر حال معماری به نظم هندسی نیاز دارد، ولی ممکن است این نظم روح و جان معماری را بگیرد.
بنابراین اگر معماری صرفاً بر اساس منطق باشد نمی تواند پاسخگوی روح و احساسات ما باشد. برای دستیابی به این هدف باید از قواعد منطقی و خشک آن کناره گرفت. بنابراین، بین قواعدد نوعی و تضاد ایجاد شود، نوعی پویایی که بین فرم با فرم یا فرم با فضا ایجاد شود تا نیازهای احساسی ما نیز ارضاء شود. زیرا این تضاد و پویایی، سرشار از هیجان و احساسات است.
معماری می کوشد تا نظم را برای مردم متجلی سازد و این مردم هستند که در حرکت تدریجی نظم، فضا را درک می کنند و آن تاثیر می پذیرند. این نظم در ذهن افراد، پویایی و تحرک می یابد و مردمی که معماری را تجربه می کنند از این پویایی تاثیر می گیرند و بدین گونه معماری از طریق نظم انتزاعی خود در ما تاثیر می گذارد.
در حقیقت پویایی موضوع معماری نیست، بلکه پیامد آن است. معماری قادر به پیش بینی واکنش های احساسی ما نیست. از این رو آن را نمی توان در روند طراحی پیش بینی کرد، همانگونه که نمی توان شیوه های مختلف یک بازی را پیش بینی کرد، زیرا آنچه ذهن ما را تحت تاثیر قرار می دهد، نامشخص است. معماری باید ادامه یابد تا با آزمون و خطای روش های مختلف به یک معماری خلاقانه دست یافت.
اما برای این که یک طرح خیالی معماری را هر چند خلاقانه به واقعیت تبدیل کنیم باید دو زبان نوشتار و ترسیم را بدانیم.
در زبان نوشتار اطلاعات فنی پروژه را بررسی می کنیم.
و در زبان ترسیم با استفاده از تصاویر دو بعدی و سه بعدی به درک بهتر از آن می رسیم.
به طور کلی یک پروژه ساختمانی شامل چهار مرحله است :
1) فاز
2) فاز یک
3) فاز دو
4) فاز سه
1) فاز صفر که همان مرحله مطالعاتی پروژه می باشد این مطالعات در زمینه های مختلف انجام می گیرد. در زمینه طراحی، مطالعات شناخت پروژه و نیز بدست آورده متر مربع فضاها و … جزء فاز صفر محسوب می گردد.
برای نمونه در زیر به بررسی روند طراحی یک واحد مسکونی اشاره شده است. گ
1) انجام مطالعات اولیه برنامه ریزی فیزیکی و تعیین اهداف پروژه
2) بررسی عوامل محیطی، جغرافیایی و فرهنگی
3) شناسایی کامل اجزای عملکرد ساختمان :
الف ) ورودی
ب ) هال خصوصی (نشیمن)
ث ) پذیرایی
ج ) ناهار خوری
د ) آشپزخانه
ن ) اتاق حمام
و ) سرویس بهداشتی (حمام و دستشویی)
ه ) اتاق خواب
ی ) بالکن (تراس)
4) بررسی روابط متقابل اجزاء طرح
5) تجزیه و تحلیل زمین (آنالیز سایت) و مکان یابی ساختمان
6) تعیین نحوه استقرار ساختمان و سازماندهی فضاها در ارتفاع
7) بررسی مصالح و انتخاب سیستم ساختمانی مناسب
در موارد بالا مختصراً به بررسی فاز صفر یک ساختمان مسکونی پرداختیم. بعد از این فاز یک شروع می شود که همان مرحله تهیه نقشه های ساختمانی توسط مهندس معمار می باشد در این مرحله نقشه ها فقط حالت شناخت فضاها را دارند و به هیچ وجه جزئیات را نشان نمی دهند البته خود طراح حتماً باید در ضمن طراحی جزئیات را مدنر داشته باشد تا در مراحل بعدی با اشکال مواجه نشود. مقیاس نقشه های ساختمانی در فاز یک تا 100/1 می باشد.
فاز دو : که همان مرحله تهیه نقشه های اجرایی می باشد در این مرحله تمامی جزئیات اجرایی ساختمان باید مدنظر قرار گیرند و به طور کامل در نقشه های اجرایی نشان داده شوند. مقیاس نقشه ها در فاز دو از 50/1 تا 1/1 می باشد.
نقشه های اجرایی شامل 4 بخش است :
1) نقشه های معماری که توسط مهندس معمار تهیه می شود وبا نماد A شماره گذاری می شوند.
2) نقشه های سازه که توسط مهندس عمران تهیه می شود و با نماد S شماره گذاری می شوند.
3) نقشه های تاسیسات الکتریکی و مکانیکی که توس مهندس برق و مهندس مکانیک طراحی می شود و با نماد M شماره گذاری می شوند.
4) مدارک ضمیمه پروژه که شامل دفترچه مشخصات فنی پروژه می باشد که با نماد E شماره گذاری می شوند.
فاز سه : که همان مرحله اجرای ساختمان می باشد دراین مرحله تمامی فعالیت هایی که قبلاً بر روی کاغذ انجام شده بود باید بر روی زمین مورد نظر پیاده و اعمال شود.
ارزیابی بخش های مرتبط با کارورزی
پروژه شماره 1
پروژه شماره 2
محاسبه میزان ساخت
16/90 = 00/7 88/12 = مساحت کل
7 (2 + (6/0 88/12 )) = میزان ساخت
7 (2+ 73/7) =
M2 11/68 = 7 73/ 9 =
12 + (1/1 50) = طبق ضابطه
M2 67 = 12 + 55 =
طبق ضابطه – میزان ساخت = نورگیر
M2 11/1 = 67 – 11/68 =
طراحی مبلمان
و
تجهیزات بهداشتی
ساختمان
پروژه شماره 3
فصل دوم
بررسی روند طراحی پروژه ها
روند طراحی پروژه شماره 1
در این پروژه یک زمین 5/11 9 در اختیار داشتیم که با توجه به این که اینجانب هنوز با ضوابط شهرداری آشنایی نداشتم مسئول کارآموزی به من اجازه 96/8 متر پیشروی در طول زمین را داد که هر چند این مسئله طراحی نما را محدود می کرد ولی چون نقشه هایی که موظف به انجام آنها بودم فقط شامل پلان ها می شد لطمه چندانی به کار نمی زد.
در این پروژه ما فضاهای زیر را احتیاج داشتیم.
1) راه ارتباطی واحدها (جعبه پله )
2) هال
3) اتاق خواب
4) آشپزخانه
5) سرویس های بهداشتی
6) حیاط خلوت
اهمیت راه ارتباطی واحدها واضح است چون بدون پله ما قادر به رسیدن به واحدهای مورد نظر نیستیم. در طراحی جعبه پله سعی کردم استانداردها را رعایت کنم مثلاً عرض پله ها 4/1 گرفته شده و یا ارتفاع پله ها حدوداً 17 CM در نظر گرفته شده است و در ضمن به خاطر همجواری با نور مستقیم در همه ساعت های روز راه پله ها روشن می باشد. چون این واحدها دارای متراژ کمی می باشند بنابراین از فضای هال هم برای افراد خصوصی خانه و هم برای میهمانها استفاده می شود موقعیت هال نسبت به در ورودی طوری است که قرد تازه وارد به فضای خصوصی خانه دید ندارد از این نظر اتاق خواب در امنیت قرار دارد و در ضمن وجود حمام در داخل اتاق خواب به راحتی افراد خانه کمک می کند.
آشپزخانه را در کنار ورودی و مشرف به نور مستقیم آفتاب قرار داده ام در ضمن در کنار آشپزخانه حیاط خلوتی قرار داده ام که هم محل تهیه سرویس بهداشتی می باشد و هم تهویه آشپزخانه از این راه انجام می شود.
و به دلیل نزدیک بودن آشپزخانه و سرویس های بهداشتی در هزینه لوله کشی نیز صرفه جویی می شود.
متراژهای سرویس های بهداشتی مناسب بوده و راحتی افراد در طراحی آن لحاظ شده است.
روند طراحی پروژه شماره 2
در این پروژه یک زمین 7 8/14 در اختیار داشتیم که تمامی زمین باید ساخته می شد، زمین جنوبی بود و باید 2 باب مغازه تجاری در هم کف ساختمان به علاوه 10 واحد مسکونی بنابراین از بر زمین ما می توانستیم 2 واحد مغازه به اضافه در ورودی را داشته باشیم.
از فضای پشت جعبه پله نیز به عنوان ادامه واحدهای تجاری استفاده کردم و زیرزمین که 2 متر پایین تر از سطح زمین است به عنوان انبار این واحدهای تجاری استفاده می شود.
به دلیل این که ارتفاع داخل مغازه ها را 5 گرفته ام می توان در داخل مغازه بالکن زد و این بر کاربری این واحدهای تجاری می افزاید.
در واحدهای مسکونی فضاهای زیر را ایجاد کرده ام.
1) آشپزخانه
2) هال
3) سرویس بهداشتی
4) اتاق خواب
5) حیاط خلوت
6) راه ارتباطی واحدها (جعبه پله )
در طراحی جعبه پله استانداردهای ارتفاع و عرض کف پله را رعایت کرده و از نور مستقیم آفتاب بهره گرفته ام.
هر پادگر به دو واحد اختصاص دارد بعد از وارد شدن از در وارد فضای ورودی و همان خانه می شویم هال نور خود را از پنجره آشپزخانه که به دلیل اپن بودن آن نور راحت تر وارد هال می شود تامین می کند.
در واقع به دلیل این که نقطه مشترک آشپزخانه و اتاق خواب و سرویس های بهداشتی می تواند هال باشد هال را در وسط پلان قرار داده ام.
دستشویی را در کنار اتاق خواب قرار داده ام و در آن به کنجی از هال باز می شود و از این نظر موجب آزار افراد خانه نمی شود.
حمام را به دلیل راحتی افراد خانه در داخل اتاق قرار داده ام که از هوای آزاد مجاورش در حیاط خلوت تهویه می شود و هم از حیاط خلوت به اتاق خواب نور داخل می شود.
روند محاسبه مقدار ساخت مفید و طبق ضابطه
به طور کلی زمینها به دو دسته 1) سنددار 2) قولنامه ایی تقسیم می شوند.
برای ساخت و ساز بر روی هر زمینی باید مجوز ساخت و پروانه کسب کرد. در مجوز ساخت میزان متراژ ساخت یا تراکم تعیین می شود. که این تراکم را مهندسین شهرساز و معمار برای هر منطقه تعیین می کنند مثلاً تراکم چند منطقه کرج به شرح زیر است :
400 – 100 شاهین ویلا
170 ساسانی
120 عظیمیه
105 فردیس
در هر زمین می توان 60% از طول آن را ساخت که به این میزان طول پیشروی گفته می شود. و چنانچه همسایگان رضایت داشته باشند می توان 2 متر نیز به این میزان اضافه کرد بنابراین :
(عرض زمین) (2 + (60% طول زمین)) = میزان ساخت
مساحت جعبه پله + 1/1 (متراژ ساخت دستور نقشه) = طبق ضابطه
طبق ضابطه – میزان ساخت = نورگیر
نورگیر فضاهای اصلی مانند خواب، پذیرایی، هال باید 06/0 مساحت کل باشد و نورگیر فضاهای فرعی (آشپزخانه) باید 03/0 مساحت کل باشد.
روند طراحی پروژه شماره 3)
در این پروژه میزان ساخت را طبق آنچه در روند محاسبه میزان ساخت یادآور شده ایم محاسبه کره و به این نتیجه رسیدیم که ما می توانیم 121 متر بنا داشته باشیم و عرض پیشری زمین 12 متر می باشد (بدون 2 متر اضافی) و شروع به طراحی نموده ایم.
روند طراحی واحدها :
پذیرایی : در فرهنگ ما از آنجا که تعارفات خاصی با میهمان دارند من پذیرایی را در سمت چپ در ورودی قرار داده ام تا وارد فضای خصوصی خانه نشود و همچنین برای سرویس دادن بهتر و راحت تر به میهمان فضای مابین کابینت های بالاو پایین سمت پذیرایی را به عرض 5/1 باز گذاشته ام که البته می توان این فضا را با در کشویی کوچکی که وجود دارد بست.
در ضمن پذیرایی دارای نور مستقیم می باشد و از لحاظ چیدمان مبلمان گنجایش یک میلمان 9 نفره را به راحتی دارد.
آشپزخانه : آشپزخانه را در میان هال و پذیرایی قرار داده ام تا به هر دو فضا بتواند سرویس بدهد ولی دید آشپزخانه را به پذیرایی محدود کرده ام تا موجب آسایش افراد داخل آشپزخانه باشد ورودی آشپزخانه و قسمت ورودی خانه به هم نزدیک است چون باید به راحتی خریدهای خانه داخل آشپزخانه بشود در سمت راست آشپزخانه تراس را قرار داده ام تا به راحتی آشپزخانه افزوده شود از لحاظ چیدمان معماری جای هر چیز را در آشپزخانه مشخص کرده ام و سعی کرده ام هر چیز را در بهترین جا قرار دهم.
مثلاً سینک ظرفشویی را به این خاطر در گوشه آشپزخانه گذاشته ام تا جلوی دید افراد خانه و مهمانان نباشد تا در صورت کثیف بودن ظرفها موجب آزردگی خاطر نشود.
ناهار خوری :
در فضای روبروی آشپزخانه و در ادامه هال قرار دارد. دارای نور مستقیم است و گنجایش یک میز ناهار خوری 12 نفره را به سهولت دارد.
هال : در فضای بین ناهار و ورودی قرار دارد و در قسمت گوشه آن فضای خصوصی اتاق خوابها قرار می گیرد.
سرویس بهداشتی :
دستشویی را در فضای ورودی خانه قرار داده ام تا میهمانان برای رفتن به دستشویی به فضای خصوصی خانه وارد نشوند و دارای اندازه های استاندارد می باشد.
در بین دو اتاق خواب حمام را قرار داده ام تا دسترسی به آن برای همه افراد خانه راحت باشد و همچنین در نقطه امنی قرار دارد و دارای اندازه های استاندارد می باشد.
اتاق های خواب :
اتاق خواب دارای آسایش کافی می باشد برای آسایش و راحتی بیشتر جای کمدهای دیواری را نیز معین کرده ام و دارای متراژ مطلوبی می باشند از لحاظ چیدمان اساسیه نیز مشکلی ندارند.
طبقه همکف :
در فضاهای همکف نیز 3 پارکینگ برای واحدها در نظر گرفته ام و سه عدد انباری نیز که برای امنیت بیشتر در گوشه و در پشت دیوار راه پله قرار دارد با متراژهای مناسب و در نهایت سعی کرده ام رابطه خوبی بین طراحی و چیدمان ستون ها برقرار کرده به هیچکدام لطمه ای نخورد.
برای درک بهتر طرح یک پرسپکتیو داخلی و یک پرسپکتیو خارجی را نیز به نقشه ها اضافه کرده ام.
آزمون آموخته ها، نتایج و پیشنهادات
با یاری خداوند این مجموعه که شامل قسمت های مختلفی مانند چکیده ای از گزارش های روزانه، عکس ها و نقشه های بناها است، جهت پروژه کاروزی ارائه شده است.
هدف از این پروژه نشان دادن چیزهایی است که من در طی حضور خود در این کارگاه آموختم.
و توانستم بعضی از درس هایی را که بصورت تئوری یاد گرفته بودم را عملی اجرا کنم و تجربه های گرانبهایی را که فقط با حضور خود شخص امکان بدست آوردن آن است را کسب نمایم.
این گزارشها در چند بخش ارائه شده که به قرار زیر می باشد :
بخش اول : توصیف پروژه
بخش دوم : آشنایی و توضیح بعضی از عوامل اجرا و نظارت، شرایط عمومی و خصوصی پیمان و نحوه قرار دادها
موافقت نامه
شرایط عمومی
شرایط خصوصی
بخش سوم : توصیف ساختمان سلف سرویس (همراه با نقشه و عکس)
بخش چهارم : توصیف ساختمان کارگاه و آزمایش (همراه با نقشه و عکس)
بخش پنجم : توصیف چند عملیات ساختمانی (همراه با عکس)
امید است گزارش حاضر بتواند اطلاات خوبی ارائه کند. در پایان از همکاری دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار و همچنین استاد گرامی تشکر نمایم.
بخش اول : توصیف پروژه
در ابتدای این بخش باید ذکر کنم که محل کارورزی من شرکت ارکان توسعه ساز می باشد اما به دلیل محدود بودن فعالیت این شرکت و همچنین متوقف شدن فعالیت پروژه این شرکت اینجانب ناگزیر گردید برای اتمام طرح خود به اداره معاونت فنی و عمرانی دانشگاه آزاد واحد گرمسار که مسئولیت آن بر عهده یکی از آشنایان مهندس اجی مدیریت این پروژه به عهده داشت بروم.
کلیه عملیاتهای ساخت و ساز که هم اکنون در این دانشگاه در حال انجام است قسمتی از یک برنامه بلند مدت است که طی آن این واحد دانشگاهی گسترش و توسعه خواهد یافت.
بخشی از این برنامه عمران و توسعه انجام شده است مانند : ساختمان تحقیقات نمک کشور، کتابخانه، دو ساختمان آموزشی و …
و بخشی دیگر در حال اجرا می باشد مانند : سلف سرویس، کارگاه و آزمایشگاه، مجموعه ورزشی.
قابل ذکر است به خاطر ورود و تردد دانشجویان و کارکنان ساختمان هایی که مراحل ساخت آنها به اتمام رسیده و در حال بهره برداری است این کارگاه فاقد حصار می باشد.
این ساختمان نسبت ساختمان سلف سرویس از پیشرفت بهتری برخوردار است و علاوه بر اتمام عملیات سفت کاری و همچنین تاسیسات برق بعضی در بعضی از قسمت ها عملیات نازک کاری نیز به اتمام رسیده است.
در حال حاضر کارهایی که انجام می شود از این قرار است : لوله کشی، اجرای نما، نازک کاری، کف سازی بعضی از قسمت ها.
این بنا شامل زیرزمین، طبقه همکف، اول، دوم و سوم می باشد که هر کدام از این طبقات دارای قسمت های متنوعی است و هر طبقه شامل قسمتهای زیر می باشد :
زیرزمین : موتور خانه، سرویس های بهداشتی آقایان و خانم ها، اتاق برق، اتاق های مربیا، تعدادی انبار، آبدارخانه، کارگاههای جوشکاری، بتن، نجاری، آهنگری، ریخته گری، اتومکانیک، آزمایشگاه مکانیک خاک، سالن نمایش اسلاید و فیلم .
بخش دوم : آشنایی و توضیح بعضی از عوامل اجرا و نظارت، شرایط عمومی و خوصی پیمان و نحوه قرار دادها
معاونت فنی و عمران دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار که مسئول کلیه ساخت و سازهای این دانشگاه می باشد در اجرای طرح توسعه و گسترش دانشگاه، در حال احداث تعدادی ساختمان با کاربری های مختلفی است که در این طرح، دانشگاه نقش کارفرما و ناظر را دارد و کار اجرا، بر عهده پیمانکاران می باشد بدین صورت که اجرای هر پروژه موجود در طرح به یک پیمانکار واگذار شده است و هر کدام از آنها بطور کاملاً جدا از هم فعالیت دارند.
نحوه کار پیمانکاران روش مقطوع می باشد. (روش مقطوع : در این روش انجام فعالیت های مربوط به اجرای عملیات طی مبادله پیمان به پیمانکار به صورت متر مربع زیربنا بدون استفاده از آیتم های فهرست بها واگذار می شود. این روش مانند روش دربست یا کلیدی در کارهای دولتی ممنو می باشد).
دانشگاه که در اینجا نقش کارفرما و ناظر را دارد و پیمانکار، هر ماه 2 مرتبه کار صورت وضعیت را انجام می دهند. با وجود درخواست من برای ارائه برگه صورت وضعیت در گزارش عوامل فوق با این کار مخالفت کردند.
در این بخش من بعضی از دانستنی هایی را که باید هر دانشجو قبل از ورود به بازار کار با آنها آشنا و مانوس باشد و خودم نیز در دوره بازدید با این موارد به دفعات برخورد داشته ام را ارائه می کنم که شامل تعدادی از مهمترین تعاریف و ماده های موجود در شرایط عمومی و خصوصی می باشد :
موافقت نامه : موافقت نامه به همراه شرایط عمومی پیمان و دیگر مدارک الحاقی آن که یک مجموعه غیر قابل تفکیک است، پیمان نامیده می شود.
موافقت نام شامل موارد زیر می باشد :
ماده 1 : موضوع پیمان
ماده 2 : اسناد و مدارک
ماده 3 : مبلغ
ماده 4 : تاریخ تنفیذ، مدت، تاریخ شروع
ماده : دوره تضمین
ماده 6 : نظارت بر اجرای کار
ماده 7 : نشانی دو طرف
شرایط عمومی پیمان :
شرایط عمومی پیمان شامل 5 فصل و 54 ماده می باشد که من بعضی از مهمترین ها را ذکر می کنم :
ماده 1 : پیمان : مجموعه ای از اسناد و مدارک می باشد که بصورت کامل در ماده 2 موافقت نامه درج شده است.
ماده 2 : موافقت نامه : در این سند هفت مشخصه اصلی پیمان که قبلاً توضیح داده شده است درج گردیده است.
ماده 3 : شرایط عمومی : شرایط عمومی، مفاد همین متن است که شرایط عمومی حاکم بر پیمان را تعیین می کند.
ماده 4 : شرایط خصوصی : شرایط خصوصی، شرایط خاصی است که به منظور تکمیل شرایط عمومی، برای این پیمان، با توجه به وضعیت و ماهیت آن، تنظیم شده است. موارد درج شده در شرایط خصوصی، هیچ گاه نمی تواند موارد شرایط عمومی را نقض کند.
ماده 5 : برنامه زمانی اجرا : این برنامه شامل، برنامه زمانی کلی و برنامه زمانی تفصیلی است.
در برنامه زمانی کلی کارهای مورد پیمان برحسب ماده منعکس می شود.
ماده 6 : کارفرما : کارفرما شخص حقوقی است که یک سوی پیمان را امضاء می کند و عملیات موضوع پیمان را بر اساس اسناد و مدارک پیمان، به پیمانکار واگذار کرده است. نمایندگان و جانشین هی قانونی کارفرما، در حکم کارفرما می باشد.
نکته : اغلب کتابهای منتشر شده، حتی کتاب درسی هنرستان نیز کارفرما را شخصیت حقیقی یا حقوقی می دانند ولی در شرایط عمومی پیمان ، صراحتاً کارفرما شخص حقوقی نامیده می شود.
نکته : جانشین کارفرما، دستگاه نظارت است که در حکم کارفرما می باشد.
ماده 7 : پیمانکار : پیمانکار شخص حقوقی یا حقیقی است که سوی دیگر پیمان را امضاء می کند و اجرای موضوع پیمان را بر اساس اسناد و مدارک پیمان، به عهده گرفته است. نمایندگان و جانشینهای قانونی پیمانکار، در حکم پیمانکار می باشد.
نکته : نماینده پیمانکار، رئیس کارگاه است که در ماده 10 توضیح داده می شود.
ماده 8 : مدیر طرح: مدیر طرح، شخص حقوقی است که به منظور مدیریت اجرای کار، در چهارچوب اختیارات تعیین شده در اسناد و مدارک پیمان از سوی کارفرما به پیمانکار معرفی می شود.
ماده 9 : مهندس مشاور، مهندس ناظر :
الف) مهندس مشاور، شخص حقوقی یا حقیقی است که برای نظارت بر انجا کار، در چهارچوب اختیارات تعیین شده در اسناد و مدارک پیمان از سوی کارفرما به پیمانکار معرفی می شود.
ب ) مهندس ناظر، نماینده مقیم مهندس مشاور در کارگاه است و در چهارچوب اختیارات تعیین شده در اسناد و مدارک پیمان به پیمانکار معرفی می شود.
ماده 10 : رئیس کارگاه : رئیس کارگاه، شخص حقیقی دارای تخصص و تجربه لازم است که پیمانکار، او را به مهندس مشاور معرفی می کند تا اجرای موضوع پیمان در کارگاه را سرپرستی کند.
ماده 11 : پیمانکار جزء : پیمانکار جزء، شخص حقیقی یا حقوقی است که تخصص در انجام کارهای اجرایی را دارد و پیمانکار برای اجرای بخشی از عملیات موضوع پیمان، با او قرار داد می بندد.
نکته : تفاوت بین شخصیت حقیقی و حقوقی : شخصیت حقیقی، هر شخص عادی را شامل می شود که دارای یک شخصیت مستقل است مثل تک تک افراد جامعه ولی شخصیت حقوقی، شامل سازمان های دولتی، دولت، شرکت های دولتی یا خصوصی، ارگانهای کشوری، ادارات و غیره می باشد که در مجموع آنها با بیش از یک فرد سروکار داریم.
ماده 12 : کار، عبارت است از مجموعه ای عملیات، خدمات یا اقدامات مورد نیاز، برای آغاز کرد، انجام و پایان دادن عملیات موضوع پیمان است و شامل کارهای دائمی است که باقی خواهد ماند و به عنوان موضوع پیمان تحویل کارفرما می گردد و کارهای موقتی است که به منظور اجرا و نگهداری موضوع پیمان انجام می شود.
ب ) کارگاه، محل یا محل هایی است که عملیات موضوع پیمان در آن انجام می شود.
نکته : کارگاه یا کارخانه های تولید خارج از محل ها و زمین های تحویلی کارفرما، که به منظور ساخت تجهیزات یا قطعاتی که در کار نصب خواهد شد مورد استفاده قرار می گیرد، جزء کارگاه به شمار نمی آیند.
ج ) تجهیزات کارگاه، عبارت از عملیات، اقدامها و تدارکاتی است که باید به صورت موقت برای دوره اجرا انجام شود، تا آغاز کردن و انجام دادن عملیات موضوع پیمان، طبق اسناد و مدارک پیمان میسر گردد.
د ) برچیدن کارگاه، عبارت از جمع آوری مصالح، تجهیزات، تاسیسات وساختمان های موقت ، خارج کردن مواد زاید، مصالح، تجهیزات، ماشین آلات و دیگر تدارکات پیمانکار از کارگاه و تسطیح و تمیز کردن محل های تحویلی کارفرما می باشد.
ماده 13 : مصالح، تجهیزات، مصالح و تجهیزات پای کار، ماشین آلات و ابزار، تاسیسات و ساختمان های موقت، وسایل.
تبصره : قطعات پیش ساخته و تجهیزاتی که در اجرای موضوع پیمان، با اجازه کارفرما و زیر نظر مهندس مشاور، در کارگاه یا کارخانه های تولیدی خارج از کارگاه ساخته شده است نیز در حکم مصالح و تجهیزات پای کار به شمار می رود.
تاسیسات و ساختمان های موقت، عبارت از انواع ساختمان ها، محوطه سازی ها، انبارها، تاسیسات آب، برق، سوخت و مخابرات، شالوده دستگاهها و به طور کلی تمام تاسیسات و بناههایی است که بصورت موقت، برای دوره اجرا تامین شده و جزو کارهای تجهیز کارگاه به شمار می رود.
ماده 20 : تجهیز کارگاه، تدارک مصالح و تجهیزات و ماشین آلات نوع مقدار و تاریخ ورود مصالح و تجهیزات به کارگاه باید با حضور مهندس ناظر صورتمجلس شود. مصالح باید به طور مرتب به نحوی انبار شود که تمام آن به سهولت قابل بازرسی شمارش یا اندازه گیری باشد. انبار مصالح باید از هر لحاظ قابل حفاظت بوده تا مصالح در مقابل عوامل جوی و عوامل دیگر مصون باشد (صورتجلسه ورود به کارگاه)
پیمانکار نمی تواند ماشین آلات و ابزاری را که برای انجام عملیات لازم است، از کارگاه خارج کند. در مورد بیرون بردن ماشین آلاتی که در کارگاه مورد نیاز نیست، پیمانکار، تقاضای بیرون بردن ماشین آلات مزبور را به مهندس مشاور تسلیم می کند. مهندس مشاور، به تقاضای او رسیدگی می کند، و در صورتی که موجه باشد، اجازه خروج می دهد.
ماده 24 : واگذاری، پیمان جزء :
– هر گاه در پرداخت مطالبات پیمانکاران جزء، با توجه به شرایط درج شده در پیمان آنها، تاخیری روی دهد، درصورتی که پیمانکار جزء، تعهدات خود را بر اساس پیمان تنظیمی خود با پیمانکار کاملاً انجام داده و کار او مورد قبول و تایید مهندس مشاور باشد، کارفرما می تواند بنابر تقاضای پیمانکار جزء، با حضور نماینده پیمانکار، به کار او رسیدگی کند. اگر در اثر این رسیدگی، پیمانکار جزء طلبکار شود و کارفرما از پرداخت آن خودداری کند، کارفرما حق دارد طلب پیمانکار جزء را برای کارهایی که صورت وضعیت آن به پیمانکار پرداخت شده است، از محل مطالبات پیمانکار بپردازد. در صورتی که با اخطار کارفرما، پیمانکاریا نماینده او برای رسیدگی حاضر نشوند، کارفرما رسیدگی می نماید و به شرح پیشگفته عمل می کند و این عمل قطعی و غیر قابل اعتراض است.
ماده 46 : موارد فسخ پیمان :
الف – کارفرما می تواند در صورت تحقق هر یک از موارد زیر پیمان را طبق ماده 47 فسخ کند.
1) تاخیر در تحویل گرفتن کارگاه از جانب پیمانکار بیش از مهلت تعیین شده در بند "ب" ماده 28 یعنی 30 روز.
2) تاخیر در ارائه برنامه زمانی تفصیلی به مدت بیش از نصف مهلت تعیین شده برای تسلیم آن یعنی 30 روز
3) تاخیر در تجهیز کارگاه برای شروع عملیات موضوع پیمان، بیش از نصف مدت تعیین شده در بند "ج" ماده 4 موافقتنامه، فسخ پیمان در این حالت، در صورتی مجاز است که کارفرما قسمتی از پیش پرداخت را که باید بعد از تحویل کارگاه پرداخت کند، پرداخت کرده باشد.
4) تاخیر در شروع عملیات موضوع پیمان، بیش از یک دهم مدت اولیه پیمان یا دو ماه، هر کدام که کمتر است.
5) تاخیر در اتمام هر یک از کارهای پیش بینی شده در برنامه زمانی تفصیلی، بیش ازنصف مدت تعیین شده برای آن کار با توجه به ماده 30.
6) تاخیر در اتمام کار به مدت بیش از یک چهارم مدت پیمان با توجه به ماده 30.
7) عدم شروع کار پس از رفع وضعیت قهری
8) بدون سرپرست گذاشتن کارگاه یا تعطیل کردن کار، بدون اجازه کارفرما، بیش از 15 روز
9) عدم انجام دستور مهندس مشاور برای اصلاح کردن کارهای انجام شده معیوب، طبق بند "د" ماده 32.
10) انحلال شرکت پیمانکار
11) ورشکستگی پیمانکار یا توقیف ماشین آلات و اموال پیمانکار از سوی محاکم قضایی به گونه ای که موجب توقف یا کندی پیشرفت کار شود.
12) تاخیر بیش از یک ماه در پرداخت دستمزد کارگران، طبق بند "و" ماده 17.
13) هر گاه ثابت شود که پیمانکار برای تحصیل پیمان یا اجرای آن به عوامل کارفرما حق العمل، پاداش یا هدایایی داده است، یاآنها یا واسطه های آنها را در منافع خود سهیم کرده باشد.
ب ) در صورت احراز مواد زیر، کارفرما پیمان را فسخ می کند:
1) واگذاری پیمان به شخص ثالث
2) پیمانکاری مشمول ممنوعیت قانونی ماده 44 گردد، به استثنای حالت پیش بینی شده در بند "ب" آن، برای مشمول ماده 48.
– شرایط خصوصی پیمان :
این شرایط خصوصی، در توضیح و تکمیل موادی از شرایط عمومی پیمان است که تعیین تکلیف برخی از موارد در آنها، به شرایط خصوصی پیمان موکول شده است و هیچ گاه نمی توان مواد شرایط عمومی پیمان را نقض کند. از این رو، هر گونه نتیجه گیری و تفسیر مواد مختلف این شرایط خصوصی، به تنهایی و بدون توجه به مفاد ماده مربوط به آن در شرایط عمومی پیمان، بی اعتبار است. شماره و حروف مربوط به آن در شرایط عمومی پیمان است.
– نمونه های چند ماده که ممکن است در شرایط خصوصی بیاید از این قرار باشد :
ماده 17 – الف ) پیمانکار متعهد است که برای اجرای موضوع پیمان، تعداد ……………………. نفر / ماه کارشناس خارجی با تخصصهای تعیین شده در زیر، به کار گمارد.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
ماده 18-5) گزارش پیشرفت کار پیمانکار باید دارای جزئیات زیرباشد.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ماده 50 – الف ) در صورت اتمام بیش از موعد کار، کارفرما هزینه تسریع کار را به نحو تعیین شده در زیر، به پیمانکار پرداخت می نماید.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
.
.
.
نماینده کارفرما نماینده پیمانکار
نام و نام خانوادگی نام و نام خانوادگی
امضاء امضاء
بخش سوم : توصیف ساختمان سلف سرویس :
در این ساختمان برای دانشجویان، سالن غذاخوری برادران و سالن غذاخوری خواهران در طبقه همکف و برای کارکنان در طبقه اول به طور کاملاً مجزا وجود دارد، البته بعضی از قسمت ها نیز مانند آشپزخانه بین این دو فضا مشترک است. این ساختمان دو طبقه است. از زمانی که من دوره کارورزی خود را در این مکان آغاز کردم مراحل پیشرفت کار از این قرار می باشد:
بتن ریزی آن در تیر و مرداد انجام شده، سفت کاری سقف و دیوار چینی آن در مهر ماه به اتمام رسیده است. تاسیسات برق و لوله کشی و نما در حال حاضر در حال اجرا می باشد.
از مشخصات این ساختمان می توان به موارد زیر اشاره کرد :
قسمتی از سقف از نوع سبک می باشد که به گفته پیمانکار چون هنوز تایید نشده ممکن است اجرا نشود و علت اینکه هنوز نازک کاری انجام نشده این است که چون معلوم نیست این سقف تایید شوذد اگر گچ و خاک را انجام دهند در اثر بارشهای احتمالی برف و باران تبله می کند.
سرویس های بهداشتی در کناره های ساختمان قرار دارد، ورودی برادران و خواهران دانشجو در قسمت های شمالی و جنوبی، و ورودی کارکنان در قسمت شرقی ساختمان قرار دارد.
در ادامه تعدادی از نقشه ها و عکس های مربوط به این ساختمان ارائه می شود.
بخش پنجم : توصیف چند عملیات ساختمانی :
اجرای گچ و خاک :
ابزار کار : ماله (مخصوص گچ کاری)، شمشه، استانبولی، کاردک،
شاقول
مراحل اجرا : ابتدا اوستای گچ کار توسط شمشه و شاقول اقدام به کرم بندی می کند به این ترتیب که شمشه را به طور عمودی و فاصله دار بر دیوار تکیه داده توسط شاقول تراز می کند بعد با گچ خاک از کناره های شمشه پشت آنرا پر می کند تا چند دقیقه بعد که گچ خاک سفت شد شمشه را جدا می کند و این عمل به طور متوالی و با فاصله های تقریبی 1 متر انجام می شود و به این ترتیب کرم بندی انجام می شود.
بعد از کرم بندی فضای بین دو کرم را با اندود گچ و خاک توسط ماله پر کرده و بعد روی آن را با شمشه که به طور افقی روی آن کشیده می شود هموار می کنیم و این حالت برای بدنه های دیوار انجام می گیرد و برای سقفی که از رابیتس استفاده می شود نیازی به گچ و خاک نیست و در صورتی که بخواهیم سقف طاق ضربی را گچ و خاک کنیم تیرهای سقف حکم کرم ها را دارند و به همان صورت که برای بدنه انجام شد در سقف نیز اجرا می گردد.
–
اجرای گچ سفید (سفید کاری) :
ابزار کار : ماله معمولی ماله پرداختی، استانبولی، کاردک و شمشه.
مراحل اجرا : ابتدا اوستای گچ کار گچی را که توسط شاگرد آماده شده است، روی سطح خاک گچ می کشد بطوری که ضخامت آن تقریباً 1 سانتی متر شود. مراحل گچ کاری به این ترتیب است که اوستای گچ کار ابتدا کنج هارا با گچ توسط شمشه تراز می کند بعد نبش های دیوار را با گچ به وسیله شمشه تراز می کند و سپس بقیه سطح گچ وخاک را با مهارت خودشان پر می کنند که این لایه توسط ماله پرداختی سیقل داده می شود.
0