قدردانی:
با سپاس بیکران از درگاه خداوند متعال که چشم ما را به چراغ دانش منئر گردانید بی تردید انجام هر تحقیق علمی نیاز به همکاری و مشورت با اهل سخن دارد.
اکنون که کار تحقیقاتی پروژه اینجانب پایان پذیرفت بر خود لازم میدانم از همه عزیزانی در تهیه و طراحی و جمع آوری اطلاعات و تایپ مرا یاری نمودند تقدیر و قدردانی نمایم.
بویژه از استاد ارجمندم جناب آقای…………………. به عنوان استاد راهنما و مسئول محترم کتابخانه آموزش فنی شرکت کشت و صنعت کارون
فهرست مطالب
چکیده: 3
فصل یکم:
مبانی نظری ( تئوریک ) 4
مقدمه: 5
1-1: تعاریف: 6
2-1: نقش انبار در اقتصاد کشور: 7
3-1: نقش انبار در تجارت: 7
4-1: نقش انبار در صنعت: 7
5-1: انواع انبار: 8
6-1: طراحی سیستم اطلاعاتی انبار (بخش ستادی انبار) 14
دریافت و توزیع کالا Reciving 16
فصل دوم:
عملیات پژوهش 17
1-2عملیات پژوهش 18
2-2: انواع فرمهای انبار 18
3-2: فرآیند گردش اسناد انبار: 21
فصل سوم:
(نتایج و پیشنهادات) 23
3-1: نتیجه گیری 24
2-3: پیشنهادات: 25
3-3: منابع 26
چکیده:
بدون تردید لزوم و ضرورت وجود انبار در هر کشور و موسسه امری اجتناب ناپذیر است. بشر از روزی که خلقت پیدا کرد امر نگهداری و ذخیره سازی آذوقه و مایحتاج را سر لوحه زندگی خود قرار داد. امروزه -مسایلی چون تحریم اقتصادی، جنگ ها و حوادث و بلایای طبیعی موجب گردیده تا بشر بیشتر به ذخیره سازی و انبار مواد حیاتی خود * توجه نمایند. سیلوهای غله و انبارهای مواد غذایی و دارویی و کمک های اولیه فرستاده های پشتیبانی حوادث غیر متقربه مثل سیل و زلزله و کارخانه های بزرگ تولیدی و… را وادار کرده تا به نگهداری و ذخیره سازی برخی از اقلام حیاتی خود اقدام نمایند.
وجود انبارهای بزرگ با شرایط و قابلیت ها متفاوت همه و همه برای رفع نیازهای ضروری و فوری تهیه و طراحی گردیده است. وجود انواع انبار به مقتضای زمان و مکان و کاربرد اهمیت پیدا می کند.
فصل یکم:
مبانی نظری ( تئوریک )
مقدمه:
امروزه با پیشرفت علم و تکنولوژی امکان تولید انبوه کالا فراهم گردیده و اینکار نیاز به برنامه ریزی دقیق جهت استفاده بموقع و حداکثر از امکانات را می طلبد. با افزایش سریع رشد جمعیت رشد تولیدات و فرآورده های محصولات حیاتی برای بشر و ترجیحاً ذخیره سازی از اهمیت شایانی برخوردار است.
انبار به عنوان واسطه موجبات گردش محصولات و فرآورده های حیاتی از تولید تا مصرف را امکان پذیر می سازد.
انبار می تواند در عرضه به موقع محصول، جریان عادی تولید، ثبات قیمت محصول، تعمیر و نگهداری قطعات و ماشیت آلات و… نقش مهمی را ایفا می کند.
بطوریکه نقش انبار در تجارت غیر قابل انکار است. انبار هم برای صادرات و هم برای واردات و هم تولید داخلی امری اجتناب ناپذیر است.
اگر چه یکی از صاحب نظران علم اقتصاد پیتر دراکر امروز نقش انبار را * * و پدیده موجودی را صفر عنوان می کند.
اما شاید او نیز کمی خیالاتی شده است زیرا پدیده موجودی صفر فقط برای * فاصله خوب است و در دنیایی که احتکار، تحریم * * حاکم است انبار زیباست
1-1: تعاریف:
1- انبار محلی برای نگهداری کالا و مواد است.
امروزه انبار دیگر حالت یک محفظه را ندارد بلکه عملیات آن زمانی و رضایت بخش است که از دو جهت اطلاعاتی و فیزیکی مورد توجه قرار گیرد.
بطور کلی انبار محل و فضایی است که یک یا چند نوع کالای بازرگانی، صنعتی یا مواد اولیه یا فرآورده های مختلف در آن نگهداری می شود.
2- به عبارت دیگر انبار محل و فضایی است که در آن مواد اولیه برای ساخت محصولات، کالای نیم ساخته، (کالای در جریان ساخت )، محصول ساخته شده، مواد و لوازم مصرفی، قطعات یدکی ماشین آلات، ابزار آلات و اشیای اسقاط نگهداری می شود آن هم بر اساس طبقه بندی صحیح که امکان دسترسی به آنها را آسان می سازد.
پاورقی:
1- طراحی انبار ص 23
2- سیستم های خرید و انبارداری ص 7
2-1: نقش انبار در اقتصاد کشور:
درصدقابل توجهی از درآمد ناخالص ملی هر کشور به صورت مواد اولیه محصول نیمه ساخته و کالاهای ساخته شده در انبار نگهداری می شود.
البته نقش انبار در اقتصاد کشورهای مختلف متفاوت است.
در کشورهای پیشرفته انبار حلقه هایی از زنجیره تولید و توزیع و مصرف می باشد.
3-1: نقش انبار در تجارت:
انبار یکی از پایه های اصلی تجارت محسوب می شود زیرا قسمت اعظم سرمایه شرکت های تجارتی را موجودی انبارها تشکیل می دهد.
کالا از دو نظر دارای ارزش دارد:
1-قابلیت کاربرد
2- قابلیت دسترسی
قابلیت کاربرد و طراحی و ساخت محصول بستگی دارد.
قابلیت دسترسی نیز یکی از عوامل مهمی است که در ارزش مالا نقش موثری دارد.
منظور از قابلیت دسترسی موجود بودن کالا در محلی است که به آن نیاز می باشد.
مصرف کننده -قابلیت کاربرد و سهولت دسترسی را با هم می خواهد. یکی بدون دیگری کالا را فاقد ارزش می کند. در اینجاست که نقش انبار پر اهمیت می شود.
4-1: نقش انبار در صنعت:
فعالیت و تلاش صنایع کارخانه ها -تهیه و تولید مواد اولیه و ساخت محصول فرآورده های مختلف می باشد.
که هر یک از محصولات به عنوان مواد خام یا مواد اولیه و بصورت مستقیم و غیرمستقیم باید به مصرف برسند.
در هر کارخانه یا کارگاه تولیدی انبارهای مختلفی از قبیل انبار موتد اولیه – انبار مواد نیمه ساخته انبار محصول -انبار ابزار آلانت انبار قطعات یدکی دستگاه ها و انبار ضایعات و… وجود دارد.
فعالیت اصلی هر کارخانه تولید و ساخت کالا و محصول است.
با توجه به این نقش عظیم صنایعدر فعالیت های اقتصادی هر کشور و اینکه حجم زیادی از سرمایه کارخانه ها به صورت کالا و محصول در انبارها نگهداری می شود – ضرورن نوجه به انبار و وسایل مربوط به آن در صنایع روشن می گردد. * * هر کارخانه و صنایع تولیدی اهمیت انبار از لحاظ ساخت و مشکل فیزیکی و نکات ایمنی و محل جغرافیایی تعیین میگردد. انواع انبار بستگی به تولید انواع محصولات دارد و اهمیت چگونگی نگهداری آن.
5-1: انواع انبار:
انواع انبار از نقطه نظر زیر قابل تامل است:
1) از نقطه نظر نوع کالاهایی که در آن نگهداری می شود.
2) از نقطه نظر چگونگی و ماهیت عملکرد.
3) از نقطه نظر ساختمانی
4) از نقطه نظر انجام عملیات انبار توسط انسان یا ماشین
1-5-1: انواع انبار از نظر نو کالاهایی که در آن نگهداری می شود.
مولد و کالا را می توان به سه گروه و سه نوع از لحاظ موجودیت تقسیم کرد.
از لحاظ گروه:
-گروه اقلام تکی مانند تیر آهن
– ظرف شده (کانتینر شده ) مثل قطعات یدکی ( صندوق یا جعبه قطعات)
– فله ای مثل برخی غلات
از لحاظ نوع:
ممکن است جامد باشند مثل انواع سنگهای معدنی
– مایع باشند مانند انواع روغن آلات صنعتی مانند روغن موتور
– گاز باشند مانند کپسول
شرایط نگهداری گروه کالاهای مذکور به خودی خود انبار خاص با شرایط خاص را میطلبد.
علاوه بر شکل و حالت مواد شرایط و خصوصیات کالا در انباری که برای نگهداری آن مورد نیاز است * باشد.
با توجه به این مسایل می توان انبارها را به صورت زیر تقسیم نمود
1-1-5-1: انبار کالاهای معمولی:
منظور از این انبار -انباری است که خصوصیاتن مواد و اقلام ما را به استفاده از تجهیزات خاص مجبور نمی سازد.
2-1-5-1: انبار مواد قابل اشتعال یا انفجار:
انبارهایی که برای نگهداری مواد قابل اشتعال بکار می روند باید دارای شرایط ایمنی و حفاظتی شدیدی قرار گیرند و از لحاظ نوع ساختمان – محل – سیستم جلوگیری از حریق و… کاملا حفاظت شده و ایمنی باشند.
3-1-5-1: انبار کالاهای فاسد شدنی:
برخی از کالاها و محصولات مانند مواد غذایی و دارویی باید در دما و ئرجه حرارت خاص نگهداری شوند مثل انبار دارویی و مواد غذایی ( سردخانه )
4-1-5-1: انبار مواد شیمیایی و سموم:
برخی مواد خواص خطرناکی دارند بطوریکه ممکن است در تماس با بدن انسان یا مواد دیگر اثر نامطلوبی از خود به جا بگذارند.
بسیاری از مواد شیمیایی با پخش در فضای باز اثرات کوتاه مدت یا دراز مدت خطرناکی از خود بر جای می گذارند مانند انواع سموم کشاورزی و گازهای کشنده که این مواد باید در شرایط جغرافیایی خاص و در محلی مناسب احداث شوند و با شرایط کاملا ایمنی حفاطت شوند.
5-1-5-1: ابار مواد فله ای:
این انبارها ممکن است چند منظوره باشند و لذا باید از ابتدا باید نحوه طراحی و ساخت آنها با دقت و پیش بینی چند منظوره ساخته شوند مانند سیلوهای غلات – سیمان – تانک های مواد شیمیایی و نفتی که چنانچه لازم باشد چند منظوره استفاده شوند
تجهیزات لازم مانند نقاله یا لوله کشی و پمپاژ و… مورد نظر قرارگیرد
2-5-1: انواع انبار از نظر چگونگی و ماهیت عمل:
اگر چه تمامی انبارها برای نگهداری اقلام مختلف بکار می روند لیکن مسایلی چون:
– محل و موقعیت انبار
– نحوه ساختن انبار
– تاسیسات مورد نیاز
– تنوع کالاهایی که به انبار وارد می شوند
– میزان حجم یا وزن در ارتباط با سایر فعالیت های اقتصادی جامعه
وجود دارند که به همراه پاره ای مسایل دیگر، انبارها از نظر چگونگی و ماهیت عمل آنها از یکدیگر متمایز می سازد.
براین اساس می توان انبارها را با توجه به هدف و رسالت آنها از نظر کاربردی به انواع زیر تفکیک کرد:
1-2-5-1: انبارهای گمرکی و ترانزیت:
حجم فعالیت ها در این انبارها فوق العاده است. این انبارها حلقه ارتباط بین صادرات و واردات هستند – کالا در این انبارها باید از استانداردهای بین المللی و قوانین گمرکی و تجارت و بسته بندی استاندارد و… برخوردار باشد. کالا در این انبارها عمدتا به وسیله راههای هوایی – دریایی – ریل – جاده ای حمل و نقل می شوند و مشکل محموله های کانتینری – بافتی – صندوق و در مواردی تکی با وزن و حجم بالا می باشند. دریافت و توزیع در این انبارها بصورت عمده می باشند. ( فروش و خرید )
2-2-5-1: انبار های توزیع محلی:
هدف از احداث این نوع انبارها توزیع محصولات و اقلام مختلف برای یک شهر یا یک ناحیه برای مصرف سالیانه می باشد در این نوع انبارها فعالیت های توزیع بیش از دریافت می باشد. ممکن است در سال یک یا دو بار کالا یا محصول دریافت شود (عمده ) ولی جز به جز توزیع شود. ( فروش )
3-2-5-1: انبارهای کارخانه های صنعتی:
معمولا کارخانه ها دارای انبارهای متعدد هستند. مثلا یک کارخانه تولید خودرو یا شکر و یا لوازم الکتریکی و برق ممکن است در درون خود انبارهای ذیل را داشته باشند.
– انبارهای مواد اولیه – انبار غالب – انبار محصول
– انبار قطعات یدکی دستگاه ها و ماشین آلات
– انبار ملزومات و لوازمات پرسنل – انبار قطعات نیمه ساخته
– انبار ابزار – انبار ضایعات – انبار آهن آلات
3-5-1: انواع انبار از نظر ساختمان:
با توجه به نوع کالا و محصول نوع انبارها از نظر ساختمانی ممکن است به شکل زیر احداث نمایند:
– ساختمان کاملا پوشیده
– ساختمان سر پوشیده بدون دیوار
– محوطه باز یا بار انداز
1-3-5-1: انبارهای کانلا پوشیده:
این ممکن است به صورت پیش ساخته و موقت و یا با ساختمان معمولی و دائمی با مصالح مختلف ساخته شوند که بیشتر مسایل حفاظتی و ایمنی از لحاظ سرقت -بارن – برف و آفتاب امنیت دارند.
2-3-5-1: انبارهای مسقف بدون دیوار:
محوطه سرپوشیده ای را جهت انبار نمودن اقلام بزرگ فراهم می سازند در اینجا حفاظت از برف و باد و باران ضروریست
3-3-5-1: بار انداز و محوطه باز:
این نوع انبار برای اقلام حجیم و سنگین که در مقابل شرایط جوی و سرقت مقاومند و به صورت کاملا ایمنی می باشند تخصیص داده می شوند معمولا در یک فضای باز با کف مناسب از لحاظ شیب برای جلوگیری از توقف آب باران و کف سازی مناسب برای حمل و تخلیه و بارگیری احداث می شوند. و از علایم برای استقرار کالا برخوردارند.
4-5-1: انواع انبار از نظر انجام عملیات توسط انسان یا ماشین:
با توجه به رشد روزافزون علم و تکنولوژی کم کم کار با دست جای خود را به کار با ماشین داده است.
ساخت انواع ربات ها توسط بشر اگر به حذف انسان از صحنه کار نینجامد اما نقش آن را کم رنگ کرده است. و این روند می طلبد که امروز طراحی ای باید پیش بینی کرد که فضای فعالیت ربات ها را محدود نسازد مد نظر باشد. نقل و انتقال کالا و محصول در انبار و کارخانه توسط انسان یا لیفتراک یا ربات امری اجتناب ناپذیر است.
سیستم های اتوماسیون هر چه سریعتر جای خود را سازمان ها پیدا کرده و بر بی وزنی انسان در رویارویی با پدیده ها اذعان دارد.
انبار و طراحی انبار نباید از این قافله عقب بماند. ارائه خدمات مفید و موثر و ارزان و سریع از جمله مسائلی است که مورد نظر اقتصاددانان می باشد. کار ارزان یعنی کار با ماشین.
6-1: طراحی سیستم اطلاعاتی انبار (بخش ستادی انبار)
بدون شک طراحی سیستم اطلاعاتی مستلزم ساعتها کار اعم از مشاوره، مذاکره، دیدوبازدید * نظر کاربران برای همکاری، نشست های طولانی با اهل فن و خبر وکارشناسان و به عبارت دیگر کل گرایی در طراحی سیستم و ایجاد کلاسهای آموزش و دوره های آموزش برای طراحانوکاربران و دادن حق دخالت در ارایه پیشنهادات ونظرات و حتی شرکت آنها در جلسات در بهبود و طراحی وجه بهتر سیستم موُثر است. پس از طراحی سیستم می بایست سیستم را تست کرد ونواقص را دیدو بر طرف کرد و بطور آزمایش از آن استفاده کرد و لازم است در کنار سیستم جدید اتوماسیون از سیستم قدیم (دستی) به طور موازی استفاده کرد تا برخی اطلاعات بطور ناخواسته از بین نرود.
1-6-1- کاردکس انبار
در طراحی کاردکس انبار چند روش معمول است. اگر حجم فعالیت های انبارخیلی زیاد باشد و نیاز به تهیه گزارشات عریض و طویل داشته باشیم سیستم و از قفسه ( کابینت ) کاردکس نوع * مفیدتر است و اگر کاردکس برای یک انبار کوچک باشد یا مثلا یک فروشگاه بزرگ کاردکس جعبه ای مفید تر است. اما در اینجا بحث انبار مطرح است و از سیستم اتوماسیون و کامپیوتری و اتصال به شبکه مرکزی امکان ارتباط با کل انبارهای موجود در کشور را می تواند فراهم کرد. بهر حال نوع انبار و حجم فعالیت آن اقتضا میکند که چه نوع کاردکس را برای آن پیش بینی کنیم.
با توجه به محصولات و حجم آنها مشکل فیزیکی انبار و نوع سیستم آن طراحی می شود مثل قفسه – پالت – خط کش و…. و یا کاردکس یا سیستم مکانیزه.
در سیستم کاردکس دستی اعم از جعبه ای یا سینی از کارتهای مخصوص برای ثبت و ضبط اطلاعات ورودیها و خروجیها استفاده می شود که معمولا نگهداری این کارتها برای زمانهای طولانی مشخص است.
2-6-1 کدینگ انبار
کد گذاری و رمز گزاری برای افراد، اشیا، آثار و … یعنی خلاصه کردن
یک شرح طولانی به بوسیله چند علامت یا عدد که در علامت یا عدد نمایانگر یک کالا یا شخص یا آثار خواهد بود.
کدینگ و کدگذاری راه رسیدن به یک کالا یا محصول را در انبار نشان میدهد. هدف از کدینگ و کد گذاری طبقه بندی اقلام، کالاهای آثار، اشیا به دسته های منطق و معنا دار برای دستیابی آسان و سریع به آنها از هر موقعیت.
چنان چه در یک کارخانه چند انبار وجود داشته باشد ابتدا باید نوع و نام انبار مشخص شود و سپس یک عدد یک یا دو رقمی به آن اختصاص داد تا بتوان انبارها را از هم تفکیک کرد. پس در درون هر انبار کالاها را بر اساس نوع آنها تفکیک و طبقه بندی کرد بطوریکه این طبقه بندی معنا و مفهوم خاص خود را به ما نشان می دهد.
امروز در دنیا کالاها را به دو شیوه رمزگزاری می کنند 1-کد 2- بارکد
الف: کد همان شکل از کد گزاری است که توسط کارخانجات و موسسات تولیدی به صورت چند عدد یا ترکیبی از عدد و حروف انتخاب شود که بسته به میزان و تعداد اقلام می توان یک 5 الی 10 رقمی برای کد گذاری انتخاب کرده مثال:
ب: بار کد Bar Code : بار کد میله ای که شیواای است برای کد گذاری کالا در سطح 1 رقم و معمولا تا 13 رقم پیش بینی شده است که در آن کد کشور – کد شهر – کد کارخانه. کد محصولات کد * با کالا
در آن مشاهده می شود مثال:
دریافت و توزیع کالا Reciving
به واحدی که کالای خریداری شده یا تعمیر و بازسازی شده و یا مرجوع نمودن کالای خریداری شده و همچنین توزیع این قبیل کالاها را در سطح یک کارخانه یا واحد تولیدی بعهده دارد را واحد دریافت و توزیع کالا گویند که نحوه چگونگی این فعالیت در شرح وظایف و شغل در یک از کار کنان این واحد تشریح می گردد.
واحد توزیع کالا.
کلیه اقلام دریافتی را از طریق بارنامه دریافت و با نسخه اولیه درخواست خرید مقایسه و بررسی می نماید و اقدام به مستند سازی می کند.
فصل دوم:
عملیات پژوهش
1-2عملیات پژوهش
در این تحقیق مطالعه بررسی و نحوه چگونگی اهمیت انبار در تجارت و انواع انبار و وسایل و ابزارآلات و واحدهای مورد نیاز در یک موسسه یا کارخانه تولیدی وگرذش کالا مورد توجه می باشد که این تحقیق در کشت وصنعت کارون بانجام رسیده است و هدف آن است که استفاده کنندگان از این تحقیق را با شیوه و نحوه گردش کالا کالا و توزیع و * کالا در انبار و همچنین نحوه طراحی و تاسیس انبار آشنا سازد. همانطور که می دانید موفقیت یک موسسه یا کارخانه در موفقیت در مستند سازی کلیه کارها و امور تعیین * و سر و زبان بر اساس مدارک و اسناد معتبر است. منظور از اسناد و مدارک کلیه اسناد رسمی یک موسسه که در آن اسناد کلیه اطلاعات لازمه پیش بینی شده باشد. که اینک کلیه اسناد ممکنه در این فصل تعریف و تشریح و اهمیت هر یک به رشته تحریر در خواهد آمد. 1-1-2: امضا مجاز: منظور از امضا مجاز حق دخل و تصرف در یک سند به موجب اختیاراتی که از قبل به شخصی تعویض شده است. به عبارت دیگر هر سند نیاز به امضا مجاز جهت استفاده از آن سند برای آن منظوری که سند طراحی شده توسط استفاده کند.
2-2: انواع فرمهای انبار
1-2-2: فرم در خواست خرید: این فرم جهت سفارش کالا و یا درخواست خرید کالا تهیه و طراحی گردیده است
که توسط مصرف کننده کالا یا سفارش دهنده کالا تهیه و تکمیل و به واحد کنترل موجودی ارجاع می گردد. این سند باید توسط تهیه کننده و تصویب کننده بررسی کننده کنترل موجودی امضا شود ( امضا مجاز )
او به واحد تدارکات ( واحد خرید ) ارسال می گرددکه قبل از اینکه این سند به واحد خرید ارسال گردد به منظور امکان پیگیری شماره سفارش خرید به آن داده می شود تا از این پس این شماره توسط کنترل موجودی. پس از دریافت این سند توسط واحد خرید به آن شماره در خواست خرید داده می شود تا از این پس میان واحد کنترل موجودی انباری و تدارک کالا توسط خرید این شماره عامل ارتباط برای مکاتبات بعدی خواهد بود. در این سند شرح و مشخصات دقیق کالا واحد متقاضی که مرکز هزینه مصرف کننده یا و… پیش بینی شده است.
که نمونه دستی و ماشینی آن به * خواهد بود ( نمونه لاتین و فارسی )
2-2-2 فرم رسید کالا به انبار: این فرم توسط واحد دریافت و توزیع کالا تهیه و تکمیل میگردد. کالا پس از خریداری توسط مامور خرید بوسیله واحد تدارکات بارگیری و بارنامه میشود و به واحد توزیع کالا ارسال می گردد. واحد توضیع کالا بار را بر اساس بار نامه تحویل و پس از آن با سند درخواست خرید(سفارش خرید) مقایسه می نماید و پس از طی مراحل آنرا در صورت لزوم (همه یا بخش) را رسید می کند و به انبار مربوط یا واحد متقاضی تحویل می نماید.
انبار دار مربوط کالای خریداری شده یا برای اولین بار در یافت میکند یا اینکه سابقه قبلی که در صورت جدید بودن کالا آن را جهت کد گذاری به واحد کدینگ ارسال میکند تا توسط واحد کدینگ کد گذاری شود در سیستم جدید (ماشینی) کد گذاری قبل از خرید انجام میگیرد.
نکته: در سیستم جدید (ماشینی )کد گذاری قبل از خرید انجام می گیرد (زمان سفارش کالا)
3-2-2: فرم حواله انبار (صدور کالا )
این فرم توسط متقاضی یا مصرف کننده کالا تهیه و تکمیل و کلیه اقلامات لازم اعم از مشخصات کالا و مقدار مورد نیاز با امضا مجاز به واحد کاردکس انبار ارجاع و در صورت تایید توسط کاردکس این سند پاس میگردد یعنی از موجودی انبار کسر میگردد پس از طی مراحل جهت دریافت کالا از انبار به انبار ارسال میگردد (توسط متقاضی ) البته گاهی نیز متقاضی کالا مستقیماً به انبار مراجعه می نماید.
کالا را یا از توزیع کالا یا از انبار مربوط دریافت می کند پس حواله جهت کسر موجودی – واحد کاردکس کنترل موجودی ارسال می گردد: کلیه حواله های انبار طی روز جمع آوری جهت مراحل حسابداری به امور مالی جهت انجام کارهای مالی ارسال می گردد
4-2-2: فرم برگ کالا از انبار:
این فرم توسط انبار دار تهیه و پس از اخذ امضا مجاز آن را به همراه کالا برگشت به واحد توزیع کالا ارسال می نماید. در این فرم باید علت برگشت کالا نوشته شود.
5-2-2-: فرم برگشت کالا به انبار:
این فرم توسط مصرف کننده یا متقاضی کالا تهیه و تکمیل و با ذکر علت برگشت کالا به انبار ارسل می گردد
6-2-2: فرم بارنامه (مانیفست )
این فرم توسط واحد تدارکات کالا وابسته به امور بازرگانی (خرید ) تهیه و تکمیل و به امور حمل و تحویل و کالاهای خریداری شده بارگیری و به مقصد مورد نظر (امور انبارها ) جهت تخلیه یا رویت ارسال می گردد
تحویل گیرنده موظف است کالا را برابر بارنامه و سند درخواست خرید (یا سفارش کالا) تحویل گیرد. گاهی کالا در واحد انبار توزیع کالا تخلیه و گاهی به منظور جلوگیری از اتلاف وقت و سایر موارد احتمالی کالا را در محل مصرف تخلیه می نمایند.
7-2-2: فرم گزارش کسری و آسیب دیدگی کالا
کالا ممکن است به هر علت آسیب ببیند یا ناقص باشد 0مسئول دریافت بار پس از دریافت و تخلیه بار در صورت مشاهده چنین مواردی باید جهت کالاهای معیوب و آسیب دیده یا ناقص فرم گزارش کسری و آسیب دیدگی کالا تهیه و تکمیل نماید.
8-2-2: فرم ارسال کالای مرجوعی
کالای مرجوعی ممکن است به چند دلیل باشد به هر حال به هر دلیل که باشد کالا با ذکر علت مرجوعی توسط واحد توزیع کالا طی فرم مرجوعی تهیه و تکمیل و به واحد تدارکات بازرگانی در مقصد راسال می گردد.
9-2-2: فرم خروج کالا
خروج کالا ممکن است به هر دلیل باشد یا کالا مرجوعی است یا جهت مصرف در جای دیگر خارج از موسسه یا کارخانه باشد یا برای فروش باشد و… لا زم است جهت خارج کردن آن از فضای موسسه جهت آن فرم خروج کالا تهیه و تکمیل گردد.
10-2-2: فرم تعدیل ( اصلاح) موجودی
در صورت بروز اختلاف موجودی میان انبار ( موجودی فیزیکی ) با واحد کنترل موجودی یا کاردکس حسابداری موجودی آماری. پس از بررسی لازم جهت اصلاح موجودی فیزیکی یا موجودی آماری فرم اصلاح موجودی توسط واحد مربوط جهت کالای مورد نظر تهیه و تکمیل می گردد.
3-2: فرآیند گردش اسناد انبار:
کلیه اسناد انبار به منظور مستند سازی در انبار اموال شرکت یا کارخانه یا موسسه باید طی مراحل اداری در درون سازمان مصرف کننده (متقاضی ) تحویل گیرنده و تحویل دهنده یک نسخه جهت امور مالی به منظور حسابرسی و انبارگردانی و تهیه گزارشات با سازمان مالی ارسال و مستند گردد تا بتوان به برخی از مسایل مربوط به امور مالی پاسخ دهند در فرم منطقاً باید دارای امضای تهیه کننده -تصویب کننده-تحویل گیرنده -تحویل دهنده که بر اساس شرح و شغل و وظایف از قبل پیش بینی شده برای هر فرد تهیه گردیده باشد.
فرآیند گردش اسناد هر چه که کوتاهتر و تفریقی اختیار بیشتر باشد
سرعت کار سریعتر و پاسخگو بودن ایمنی تر خواهد بود.
نکته: البته برای چنین فرآیندی تربیت و آموزش پرسنل و بکارگیری فن آوری جدید (اتوماسیون ) کردن کارها ایمنی تر است.
فصل سوم:
(نتایج و پیشنهادات)
3-1: نتیجه گیری
در این تحقیق که از نوع توصیفی و کتابخانه ای و از مشاهدات شخصی نیز برخوردار میباشد. نتایج حاصله این است که:
1- انبار علمی از حوضه ی علوم اقتصادی و فنی و از یک طرف به تجارت و ذخیره سازی و بازار یابی و داد و ستد میان تولید کنندگان و توزیع کنندکان و مصرف کنندگان میباشد حلقه ی بین تولید و مصرف است.
2- انبار از بعد فیزیکی و ساختمانی به رشته ساختمان و تاسیسات خاص برق و مکانیک و امروزه الکترونیک و رباتیک وابسته گردیده است.
3- انبار نباید آنقدر پر نمود که سرمایه ها راکد شوند و نباید آنقدر از لحاظ ذخیره ضعیف و غیر قابل پیش بینی عمل کند که برای یک قطعه یک کارخانه روزها و بلکه ماهها تعطیل شود.
4- طراحی و احداث انبار باید هم از لحاظ فنی و پراکندگی جغرافیایی و هم از لحاظ زیر بنایی و ایمنی از شرایط قابل قبول برخوردار باشد.
2-3: پیشنهادات:
1- گردش اسناد و اموال نباید آنقدر طولانی باشند که روند کار را با کندی مواجه سازد و نه آنقدر کوتاه که امکان نظارت و ضریب اطمینان سازمان را پایین آورد
2- انبارها در منطقی احداث شوند که هزینه انبارداری و حمل به ارزش کالا با قطعه تولیدی آنقدر تاثیر گذار نباشد.
3- برای تولید انبوه و متنوع انبارهای چند گانه ضروری است
4- همواره سیستم مکانیزه مفید تر از سیستم دستی در انبار است.
5- برای کلیه موارد فوق آموزش وایجاد دوره های مختلف انبارداری الزامی است.
3-3: منابع
1- سیستمهای خرید و انبارداری: تالیف: دکتر علی اصغر انداری رستمی
2- طراحی انبار: تالیف: گروه مهندسی صنایع. جهاد دانشگاه اصفهان
3- اصول طبقه بندی و کدینگ کالا و کاربرد در تعمیرات و نگهداری:
تالیف: فرشید رعایت صنعتی، مرکز آموزش و تحقیقات صنعتی ایران