گزارش کارآموزی اداره برق خرمدره


مقدمه
مهندسان برق با خلق وعملکرد سیستمهای بسیار متنوعی سروکار دارند که به منظور بدست آوردن نیازها و خواسته های جامعه طراحی می شوند . این سیستم ها دامنه گسترده ای دارند واز سیستم های مربوط به تولید ،انتقال وکنترل مقادیر کم انرژی سیستم های کنترل و بهره وری از مقادیر بسیار زیاد انرژی رادربرمی گیرند ،درایران سیستم های برق حداکثر نقاط به صورت شعاعی ساده است و کمتر از تجهیزات ایمنی خط استفاده کرده اند وبرای تولید برق در نیروگاهها از سوختهای فسیلی استفاده می کنند وتا حد خیلی کم از توربینهای آبی وبادی و هسته ای برای تولید برق استفاده می کنند و قسمت انتقال برق نیز بیشتر به صورت هوایی است ودر بعضی از جاهای خاص از کابل کشی زمینی استفاده کرده اند .
دراین گزارش در فصل اول در مورد ایمنی دربرق وکارکردن با قسمتهای مختلف سیستم برق توضیح داده شده است وباید گفت ایمنی مهمترین ویکی از اصولی ترین کارهایی است که هر کس می خواهد با برق سروکار داشته باشد باید آن رابداند ورعایت کند که سلامت وکار طولانی ومداوم با برق رابرای خود تضمین کند ودر فصل دوم در مورد قسمتهای اداره برق و وظایف آنها شرح داده شده است و همچنین در مورد تجهیزات دستگاهی که مورد استفاده در اداره برق قرار می گیرد .
درپایان این امر را برخود واجب می شمارم که از زحمات بی شائبه جناب آقای مهندس ومحمدرضا حسن زاده و همچنین راهنمائی های بی دریغ شرکت برق شهرستان خرمدره کمال تشکر نمایم و همچنین از زحمات خدمات رایانه ای APPLE که درامر تایپ این گزارش زحمات فراوان کشیده اند سپاسگذاری می نمایم .
دستورالعمل های ایمنی وفنی
مهارکردن
1- تمام مهارتها بدون استثناءباید مقره عایق را داشته باشند .
2- مقره عایق مهار فشار قوی باید بالاتر از شبکه فشار ضعیف باشد .
3- باید توجه داشت که مقرع فشار ضعیف درارتفاعی دوراز دسترس عابرین قرار گیرد .
4- درصورتیکه سیم اتصال زمینی برروی پایه موجود باشد حتی المقدور سعی شود سیم مهار به این سیم متصل شود.
5- سیم مهار نباید با سیمهای شبکه تماس داشته باشد .
6- مهارراقبل از نصب بایستی مونتاژوسپس روی تیر نصب کرد .
7- موقع مهارکردن تیر ،سیم مهار باید طوری در مقره مهار قرار گیرد که در صورت شکست مقره ،سیمها در داخل یکدیگر بیافتد واز خوابیدن شبکه جلوگیری شود .
8- سیم مهار باید قدرت کشش شبکه را داشته باشد .
9- درصورت دردسترس نبودن مقره عایق مهار حتما"سیمهای مهار باید بطول 2 متر از سطح زمین روپوش عایق داشته باشد .
10- از کامیون ودرخت نباید برای بستن مهار موقت استفاده کرد در مواقع ضروری .
11- قبل از سیم کشی باید تیرهای واقع در زاویه مهار شوند .
12- سیمهای هیچ پایه ای را نباید باز کرد مگر اینکه آن پایه از چهار طرف مهار شده باشد .
نکات ایمنی نصب اتصال زمین
1- بعدازقطع برق مدار یک شبکه یا دستگاه دو طرف محل کار را اتصال زمین کنید حتی اگر خط از یک طرف تغذیه شده باشد .
2- محل کار نباید بیش از یک کیلومتر با محل اتصال زمین فاصله داشته باشد ودر هر حال باید اتصال زمین از محل قابل رویت باشد .
3- هرگاه بیش از یک گروه بخواهند روی یک خط فشار قوی کار کنند ،بایستی هریک از گروهها دربین اتصال زمینهای مربوط به خود کار کنند .
4- قبل از نصب وسایل اتصال زمین ،بی برق بودن شبکه را توسط تفنگ مخصوص امتحاان کنید .(درصورت پاره بودن هردو سر آنرا آزمایش نمود.)
5- دستگاه ارتینگ معمولا"دارای سه رشته سیم است ،که سه رشته آنها دارای چنگک فنری (گیره )است که به شبکه متصل میگردد وسیم چهارم از طریق قرقره به میله اتصال زمین وصل میشود .

6- طریق اتصال زمین بدینصورت است که :
ا)میله زمین را در مرطوب ترین نقطه زمین فروکنید .
ب) درشبکه فشار ضعیف سیم اتصال زمین را ابتدا به میله زمین وصل کرده وسپس سرها را دیگر آنرا توسط وسایل کار عایق به پایین ترین سیم وسپس بترتیب به سیمهای دیگر متصل کنید .
ت)هنگام برچیدن اتصال زمین نخست در شبکه فشار ضعیف اتصالات شبکه را به ترتیب از بالا به پایین با وسایل کار عایق باز کنید وبخاطر داشته باشید که بعدا"سیم اتصال زمین را از میله زمین جدا کنید .
ث)درشبکه فشار قوی پیش از اتصال کابل اتصال زمین به میله زمین اول گیره وسطی را به فاز وسط وصل می نمائیم وسپس دیگر گیره ها را به دو فاز کناری .
7- درموقع بستن وباز کردن اتصالات زمین از دستکش لاستیکی عایق استفاده کنید.
8- اتصالات زمین از طریق برجها باید با استفاده از بست مخصوص برج که قادر به هدایت جریانات پیش بینی شده باشد عملی گردد . محل اتصال باید کاملا"تمیز باشد .
9- درهنگام رعد وبرق روی خطوط یا دستگاه ها کار نکنید حتی اگر اتصال زمین خوبی داشته باشد .
10- در صورتیکه باید مدارهای دیگری نیز باشد ،کابل اتصال زمین را باید چنان ببندید تااز افتادن یا لغزیدن آن برروی سیمهای دیگر جلوگیری شود .

بالا رفتن از تیر
1- بیش از هرکار باید بدانید که شبکه برقدار است یا نه زیرا در صورت برقدار بودن با آمادگی و تحهیزات بهتری بالای تیر می روید .
2- قبل از بالا رفتن از هر تیر چوبی میبایستی استحکام آن (توسط ضربه زدن با چکش و با تکان دادن 000 )آزمایش شود ،زیرا ممکن است تیر بظاهر سالم بنظر رسد ولی موریانه آنرا از داخل خورده باشد .
3- از تیرهای پوسیده ویا صدمه دیده ویا دارای ترک و شکستگی نباید بالا رفت مگر اینکه بطور مطمئن مهار شده باشند . بیش از یک نفر حق بالا رفتن از این گونه تیرها را ندارد .
4- همیشه هنگام بالا رفتن از تیر از کلاه ایمنی استفاده کنید .
5- هنگام بالا رفتن از تیر چوبی از دستکش کار استفاده کنید که دست شما در مقابل ماده سمی کروزت درامان باشد .
6- رکابی که استفاده می کنید باید مناسب با قط تیر باشد .
7- بازدید از بند رکاب و کمربند هر دفعه از بالا رفتن لازم است .
8- با هر قدم که برمیدارید مطمئن باشید که تیر تحمل وزن شمارا دارد .
9- درحین بالا رفتن باید ساق پابا تیرزاویه 20 درجه تشکیل داده و فاصله گامها از 30 سانتیمتر پایه چراغ و غیره برخورد ننماید .
10- درموقع بالا رفتن از تیر باید حواس کارگر به طرف بالا باشد تا با شبکه وسایر موانع مانند پایه چراغ و غیره برخورد ننماید .
11- در تیرهای قطور که در موقع بالا رفتن گیر دست کم است باید به کمک طناب ایمنی بالا رفت .
12- در هنگام بالا رفتن از تیر نباید از سیم مهار یا مقره و بستهای فلزی وابزارآلات نظیر آنها بعنوان دستگیره استفاده کرد .
13- در موقع بالا رفتن باید هردو گیره سرهای تسمه ایمنی کمربند داخل حلقه کمر باشند .
14- اگر از روی تیر مایلی بالا می روید (درصورت امکان با نصب مهار موقت )از روی انحناءتیر بالا روید و سایر کارکنان باید دور از محل کار باشند.
15- درحین بالا رفتن از تیر باید توجه شود که خار رکاب به شکاف یا گیره تیر برخوردنکند ، همچنین وسایل نصب شده روی تیر از صدمه رکاب درامان باشد .
16- چنانچه تیری دارای شبکه برقدار باشد باید توجه نمود که اعضای بدن یا ابزار کار هادی با آنها برخورد نکند .
17- اگر کار روی تیر احتیاج به دو نفر یا بیشتر داشته باشد باید یکنفر بالا رفته در جای خود مستقر شود و سپس دیگری شروع به بالا رفتن نماید . در موقع پایین آمدن نیز باید یکنفر از تیر پایین آمده ،از تیر فاصله بگیرد تا دیگری شروع به پایین آمدن نماید.
حمل و نقل تیرهای چوبی و سیمانی
1- انتهای تیرهای روی تریلی باید بوسیله پرچم در روز وچراغ قرمز درشب مشخص شده باشد .
2- تیرها را باید درجائی قرارداد تا باعث مزاحمت درامر رفت وآمد وسایل نقلیه و غیره نشود.
3- اگر ناچار از گذاردن تیر در نزدیکی یا روی خیابانها وبزرگراه ها هستید باید با تابلوهای خطر و چراغهای کافی محافظت شوند .
4- تیرها را باید طوری انبار کرد که برروی هم نغلطند .
5- تیرهای که روی تریلی یا کامیون بار میشوند باید حداقل در دو نقطه از طول تیر بسته شود .
6- تیرها باید طوری بسته شوند که امکان باز کردن آن برای کارگری که روی زمین ایستاده میسر باشد .
7- هنگام باز کردن سیستم بکسل باید افراد از تریلی کاملا"فاصله داشته باشند و جلو و عقب تریلی بایستند تااگر تیرها از روی تریلی به زمین ریخته شدند به کسی صدمه نرسد .
8- هنگامیکه قلاب جرثقیل را به تیر می اندازید بایستی توجه داشته باشید که قلاب کاملا"در دوطرف تیر جاگیر شود و سپس از روی تیر کاملا"کنار روید تا جرثقیل تیر را حرکت دهد.
9- موقع پیاده کردن تیرهای چوبی بهتر است یک نفر در سر تریلی و یک نفر در ته تریلی بایستند و به کمک دیلم تیرها را بغلطانند تا تیر پیاده شود .
10- در موقع پیاده کردن تیرهای چوبی نباید روی تیرها و کف تریلی راه بروید زیرا ممکن است تیرها غلطیده و پایتان بین تیرها قرار گیرد و آسیب ببینید .
تعویض تیر چوبی یا سیمانی
1- خط را بی برق و دسته فیوز را از جایش خارج و اخطاریه نصب نمایید .
2- قبل از هرکاری بی برق بودن خط را امتحان کنید و سپس آنرا اتصال زمین و اتصال کوتاه نمائید .
3- اگر کار در حاشیه جاده ویا معابر عمومی باشد محل کار باید با قرار دادن نرده تاشو یا پرچم یا علامت گذاری با چوب و000 مشخص شود .
4- تیر هائیکه در موقع تعویض تعادلشان بهم میخورد باید مهار شوند .
5- تیر قدیمی حتما"مهار شود (بوسیله جرثقیل ،سیمهای مهار ،نیزه یا تیر نصب شده جدید )
6- درصورت بریدن تیر ،باید شبکه روی آن قبلا"پرچیده شده باشد .
یادآوری :جهت برچیدن شبکه از روی پایه ها دقت شود سیمهای دو طرف تسط وبا احتیاط کامل و توسط چرخ طناب باز شود .
7- در موقع درآوردن تیر قدیمی از زمین باید کارگران دور از تیر شکسته قرار گیرند و راننده جرثقیل باید طوری عمل نماید که صدمه ای به شبکه وارد نماید .
8- پس از نصب تیر باید خاک اطراف آن بخوبی کوبیده و سنگها و خاک اضافی آن برداشته شوند .
9- در موقع نصب تیر ،تیر باید از چهار طرف بوسیله نیزه یا جرثقیل مهار شده وتا موقعیکه گود پر نشده و استقامت کافی ندارد نباید نیزه ها را برداشت .
10- کراس آرام ،مقره ها اتریه و000 باید پس از نصب تیر روی آن سوار شوند .
11- قبل از باز کردن اتصالات تیر قدیمی باید توجه داشت که تیرهای دو طرف آن تحمل نیروئی که برآنها وارد میشود را داشته باشند ودر غیر این صورت باید آن دو تیر را نیز مهار کرد .
12- درحال نصب با برداشتن تیر در نزدیکی سیمهای برقدار اگر فاصله مجاز را نتوان حفظ کرد باید سیمهای برق شوند .
13- اگر پس از حفر گود یا پس از درآوردن تیر ،وقتی برای پرکردن گود نیست ،باید حتما"آن محوطه را با علائم خطر بوضوح مشخص کرد .
نکات ایمنی روی کابینت
1- قطع و وصل کلیه کلیدها بایستی براساس دستور مسئول مربوطه انجام گیرد و دقت شود که دسته ها اشتباها"قطع یا وصل نشود .
2- در هنگام قطع ویا وصل کردن دسته فیوزها ی فشار ضعیف ویا کلید کل تردید ویا سستی به خود راه ندهید ،دسته را باید بسرعت قطع یا وصل کرد تا احتمال پدید آمدن قوس الکتریکی کمتر شود .
3- قبل از وصل کلید کل ویا هر نوع کلید دیگر و همچنین تعویض فیوز بایستی که علت قطع ویا سوختن آن دقیقا"بررسی شده باشد .
4- هرگاه فیوز تابلوئی سوخت باید معلوم شود که دراثر اضافه بار سوخته ویا دراثر اتصال کوتاه .
5- هرگاه فیوز سوخته را با سیم بکار نیاندازید واز فیوزهای نو ومناسب استفاده کنید .
6- در هنگام قطع کردن کلید صورت خود را به یک طرف بگیرید تا درصورت بوجودآمدن قوس الکتریکی به صورت وچشمهای شما آسیبی وارد نیاید .
7- در هنگام کارروی کابینت سعی کنید حتی الامکان با یک دست کار کنید .
8- هنگامی که از فیوزهای فشار ضعیف با بسیار زیادی کشیده میشود بهتر آن است که اول کلید کل را قطع کنید و آنگاه نسبت به قطع فیوزها اقدام شود .
9- در موقع تعویض فیوز باید فیوز مناسبی از لحاظ آمپر ،اندازه (بلندی و کوتاهی فیوز )بکار برده شود.
تعویض یک تابلوی توزیع
1- ابتدا کلید کل را قطع کنید .
2- سکسیونر ویا کت اوت طرف فشار قوی را قطع کنید .
3- روی طرف فشار ضعیف و فشار قوی عمل اتصال زمین و اتصال کوتاه را انجام دهید .
4- تحقیق کنید که تابلوی توزیع بی برق است زیرا ممکن است تابلو از طریق دیگری برقدار شود .
5- اتصالات مربوطه را باز کرده وتابلو را تعویض نمائید .
6- بعد از تعویض تابلو مطمئن شوید که اتصالات را درست و هم فاز بسته اید .
7- قبل از برقدار کردن تابلوی توزیع مطمئن شوید که فازها هیچگونه ارتباطی به بدنه تابلو نداشته و همچنین کابلها زخمی نشده باشند .
8- اتصال کوتاه و اتصال زمین را برداشته و تابلو را برقدار کنید .
9- درحین انجام کار مجهز به دستکش عایق فشار ضعیف باشید .
10- هنگام تعویض کابینت ترانسهای هوائی سعی شود کابلهای زیرآن آویزان نباشند و توسط صفحه فلزی (تشتک )حفاظت شوند تا از دسترس کودکان دور بماند .

تعویض مقره فشار ضعیف
1- شبکه را بی برق و کلیه نکات ایمنی را رعایت کنید . (مانند خارج ساختن دسته فیوز ،نصب اختاریه ،وارد کردن شبکه و000 )
2- ابزار و وسایل کاررا قبل از شروع کار بررسی نمائید .
3- در موقع بالا رفتن از تیر موارد ایمنی مربوطه را بکار ببرید .
4- مقره معیوب را باز کرده و مقره های سالم را بوسیله طناب بالا دهید و جایگزین آن کنید .
5- اگر مقره در زاویه باشد هنگام باز کردن مقره کارگر نباید در وسط دو سیم قرار گیرد .
سیم کشی
1- در موقع سیم کشی نزدیک خطوط برقدار باید حتما"خطوط بی برق شده و اتصال زمین کامل شود .
2- هنگام کار روی شبکه برای قطع برق ،علاوه بر کشیدن دسته فیوز مربوطه ،فیوز معابر نیز باید درآورده شود زیرا ممکن است در اثر تاریک شدن هوا فتوسل عمل کرده و فاز معابر برقدار شود .
3- هنگام سیم کشی باید از دستکش عایق استفاده کرد .
4- قبل از شروع کار تیرهائی که نیرو به آنها وارد میشود را بازرسی کنید .
5- هیچگاه سیم نول را قبل از سیم فاز باز نکنید . (هنگام کار روی شبکه برقدار )زیرا بعلت عدم تعادل بار نول برقدار شده و ولتاژکامل ایجاد میشود .
6- قبل از دست زدن به هر سیم مطمئن شوید که اتصال زمین شده باشد .
7- هنگام سیم کشی باید از سیم گیر متناسب با مقطع سیم استفاده شود زیرا ممکن است دراثر رها شدن سیم به افراد آسیب وارد شود.
8- سیمها و وسایل لازم را با طناب دستی و با سایر وسایل مشابه باید بالای تیر فرستاد و هیچگاه نباید آنها را به بالا پرتاب نمود یاآنها را به پائین انداخت .
9- قبل از برچیدن ویا کشیدن سیم ،تیری که برآن نیرو وارد میشود بخصوص تیرهای واقع در زاویه ودداند را مهار موقت کنید .
10- سیمها نباید روی زمین کشیده شوند بعلت اینکه ممکن است صدمه ببینند همچنین نباید پیچ خوردگی داشته باشند زیرا در غیر اینصورت هنگام کشیدن سیم امکان پاره شدن آنها وآسیب رساندن به افراد وجود دارد .
11- اتصالات فشار ضعیف باید در موقعی که سیم بی برق است ورت گیرد جز اتصال نهائی که با سیم برقدار خواهد بود واین کار بایستی با حفاظت کامل انجام شود .
12- مطمئن شوید که اتصال زمینهای موقتی قبل از برقدار شدن خط برداشته شده باشند .
13- هنگام وصل کردن شبکه جدید به شبکه برقدار نباید باری روی آن باشد .
14- قبل از قطع کردن هر سیم اطمینان حاصل کنید که روی افراد و وسایل نمی افتد .
15- حد مجاز فاصله سیم از زمین باید الزاما"طبق استانداردهای مربوطه رعایت شود.
1- قطع خیابان ها ،کوچه ها و جاده ها در مناطق شهری یا روستایی یا مواقعی که خطوط برروی حریم عمومی قرار دارند یا به موازات خیابانها یا کوچه ها در مناطق شهری .
2- به موازات جاده ها در مناطق روستایی در حالیکه سیمها در حریم عمومی قرار دارند .
3- مدخل وسایل نقلیه به گاراژهای معمولی
4- فضاهای مجاز برای پیاده روها
5- عبور از جاده های اصلی
16- موقع کشیدن سیم از وسط خیابان یا جاده ها باید پرچمهای اعلام خطر بررای آگاهی رانندگان و سائط نقلیه دورتر از محل کار نصب گردد.
17- در موارد یک شبکه جدید از روی خطوط آهن عبور می نماید باید قبلا"با اداره راه آهن تماس حاصل و اجازه عبور گرفته شود .
18- اگر در نزدیکی سیمهای برق آتش سوزی رخ داد باید سریعا"جریان برق قطع شود تا ماموران اطفاءحریق بتوانند با خیال راحت آتش را خاموش سازند .
19- افراد در مواقیکه با چرخ طناب کار می کنند نبایستی طناب را دور دست یا کمر بپیچانند .
20- افرادی که روی شبکه کار می کنند نباید با همدیگر شوخی و یا حواس یکدیگر را پرت نمایند .
21- کارگران باید مرتبا"به تذکرات سرپرست مستقیم خود توجه کنند .
انشعاب گیری فرعی
الف – شبکه بی برق
1- شبکه را بی برق کنید و دسته فیوز مربوطه را خارج و اخطاریه نصب نمائید .
2- تحقیق کنید که شبکه برق نداشته باشد .
3- دو طرف محل کار روی شبکه اصلی را ارت کامل نمایید .
4- استقامت تیری که روی آن انشعاب گیری صورت می گیرد باید بررسی ودر صورت نیاز مهار گردد.
5- در موقع رگلاژباید قطعات چرخ سلنج ومخصوصا"پاچه بند بازدید شود .
ب- شبکه برق دار
1- در هنگام کار برروی شبکه برق دار هرگز نباید از لباس کار آستین کوتاه استفاده کنید .
2- همیشه از وسایل عایق مناسب و سالم از قبیل دستکش ،کلاه ،کفش و000 استفاده نمایید .
3- سیمها را حتما"با طناب مخصوص بالا ببرید .
4- به منظور انشعاب گیری برای کنتور ،سیمهای اتصال را روی زمین کاملا"حاضر و آماده نمائید بعدا"آن را بالا ببرید وبه شبکه وصل نمایید .
5- برای اتصال سیمها به شبکه برق دار ابتدا سیم نول و سپس سیم فاز را وصل کنید .
6- در موقع انشعاب گیری با احتیاط کامل عمل کنید .
حذف شاخه ها ی درختان از روی خط
1- برق را قطع و اخطاریه نصب کنید .
2- عدم فشار را در دوطرف محل کار توسط فاز متر یا تفنگ مخصوص تحقیق کنید .
3- عمل اتصال زمین و اتصال کوتاه را انجام دهید .
4- اگر بخواهید از تیری بالا بروید که از وضعیت آن مطمئن نیستید تیر را مهار کنید ودر اولین فرصت گزارش نمایید تا تعویض شود .
5- قبل از انداختن تسمه کمربند دور تنه یا یک شاخه محکم یا قبل از بستن طناب نجات به کمربند نباید شروع به کار کرد .
6- در صورت استفاده از طناب نجات (طناب ایمنی )موارد زیر را رعایت کنید .
الف- سرطناب ایمنی نباید به یک شاخه افقی بسته شود تا امکان سریدن ودرآمدن آن نباشد .
ب- موقع پایین آمدن تا مادامیکه کارگر روی زمین مستقر نشده باشد نباید گره طناب ایمنی را از کمرباز کند .
7- هنگام کار از وسایل ازایمنی مانند کلاه ،دستکش و000 استفاده کنید .
8- ابزارآلات و لوازم نباید از پایین به بالا برای کارگرانی که در بالای درخت مشغول کار هستند انداخته شوند به همین ترتیب آنها نیز نباید چیزی را به پائین پرتاب کنند .
9- ادوات و لوازم مورد احتیاج را بوسیله طناب دستی یا کیسه ی ابزار بالا و پائین برد .
10- در ضمن کار باید سعی شود روی دوشاخه ایستاد یاتکیه نمود وبیشتر وزن بدن را باید به کمربند ایمنی وارد نمود .
11- موقعی که دو نفر یا بیشتر روی یک درخت مشغول بریدن شاخه ها هستند باید طوری بایستند که به اندازه ی کافی از هم فاصله داشته باشند .
12- اگربریدن درختان یا شاخه های مزاحم شبکه در نزد یکی خیابان یا بزرگراه یا محل عبور عابر پیاده باشد باید با نصب تابلوها ،پرچم های قرمز ،سد راه ها و وسایل خبری دیگر عابرین را مطلع نماید .
13- باید سعی نمود درختان در جهتی که از شبکه های برقی یا ارتباطی دور می شوند انداخته شوند .
14- پس از اتمام کار باید وسایل اتصال کوتاه و اتصال زمین را باز کنید ،اخطاریه را بردارید و بالاخره تاسیسات را آماده ی کار اعلام دارید .
تعویض کنتور در منزل مشتری
1- فیوز داخل منزل را قطع کنید .
2- انشعاب را از سر تیر باز نمایید . توجه داشته باشید که ابتدا باید سیم فاز را قطع کنید و سپس سیم نول را .
تذکر :باز کردن فاز و نول هردو ضروری است .
3- با استفاده از فاز متر عدم وجود برق را در منزل مشترک تحقیق کنید .
4- کنتور را عوض کنید .
5- انشعاب را وصل و منزل مشترک را برق دارکنید . با توجه به اینکه باید اول سیم نول را وصل کرد و بعدا"سیم فاز را .
6- برای اطمینان خاطر،جهت گردش دیسک کنتور را نیز بررسی کنید .
نکات ایمنی روی ترانس
1- قطع برق را در اطراف محل کار تحقیق کنید . بدین طریق که :
الف- کلید کل قطع و اخطاریه داشته ودر صورت امکان قفل نیز شده باشد .
ب- کلیه دسته فیوزها ی فشار ضعیف کشیده و اخطاریه زده شده باشد .
ج- کلید تغزیه ترانس در محل کار (سکسیونر ،کت اوت ،000 )قطع و اخطاریه زده شده باشد .
د- در صورتی که احتیاج به جابه جایی ترانس و یا کار برروی اجزای شبکه ی 20 KV (سکسیونر ،کت اوت ،جمپر و00 0 )باشد باید حتما"طرف منبع تغزیه ترانس قطع شده و به ارت کامل مجهز شده باشد .
2- طرف فشار قوی را باید تا موقعی که اتصالات فشار ضعیف قطع نگردیده برق دار تلقی کرد . زیرا ممکن است طرف ثانویه ترانس به نحوی برق دار گشته ودر نتیجه اولیه (KV20) نیز برق دار گردد .
3- قبل از شروع کار روی ترانس سر سیم پیچهای اولیه و ثانویه اتصال زمین و اتصال کوتاه شده باشد .
4- قبل از کار روی ترانسهایی که نول مشترک دارند ،نول آن را مجزا کنید ،زیرا احتمال برق دار شدن سیم نول از طریق ترانسهای قبلی وجود دارد .
5- هیچ نقطه برق داری نباید اطراف محل کار (مانند بس بار یا سرکابل و000 )وجود داشته باشد وباید دوطرف نقطه تغذیه به ارت کامل مجهز باشد .
6- برای نمونه گیری ،تعویض ویا تکمیل روغن باید برق ترانس قطع شده باشد و خط تغذیه از دو طرف به زمین متصل باشد .
7- قبل از اتصال ترانسها به شبکه فشار ضعیف آنها را از لحاظ ولتاژفشار ضعیف آزمایش کنید و ولتاژخروجی را توسط تپ چنجر روی ولتاژمناسب تنظیم نمایید .
8- قبل ازآن که ترانس را به طور ثابت به خط وصل کنید مطمئن شوید فازها را درست بسته اید .
9- پس از اتمام کار ،اتصال کوتاه و اتصال زمین را بردارید و تاسیسات را آماده کار اعلام دارید .
نکات ایمنی کار روی کابل
کار روی کابل بی برق
1- پس از قطع برق ،اخطاریه هائی روی کلید های مربوطه نصب شده باشد .
2- کلیه سرکابل ها و ترمینالها و کابلها باید قبل از انجام کار به وسیله اشخاص مجاز بازرسی شود .
3- قبل از کار روی کابل ،بی برق بودن کابل را از طریق تفنگ مخصوص (یا دیگر وسایل مانند پرش و000 )تحقیق کنید .
4- قبل از انجام کار حتما"باید دو سر کابل را در نزدیک ترین محل های ممکن ارت و اتصال کوتاه کنید.
5- درحین بریدن روکش عایق کابل باید به وسایل عایق مجهز بود .
6- تمام کابل های فشار قوی را باید با دستکش لاستیکی جابجائی کنید .
7- پوشش فلزی کابل اطراف محل کار را قبل از بریدن بایستی توسط سیم مناسب به هم متصل کنید .
کار روی کابلهای برقدار
1- روی کابلهای برقدار فقط اشخاص خبره و با تجربه که دوره های تکمیلی را گذرانده اند ودر گروه هات لاین کار کرده اند می توانند کار کنند .
2- هیچکس به تنهایی نباید روی کابلهای برقدار کار انجام دهد .
3- هنگام کار روی کابلهای برقدار فقط باید درآم واحد روی یک فاز کار انجام شود .
4- کابلهائی که ممکن است توسط کابلهای فشار قوی مجاور برقدار شود (ولتاژی درآن القاءگردد )احتیاطات لازم برای جلوگیری از خطر این ولتاژباید در نظر گرفته شود .
5- هنگام کار روی کابلهای برق دار بایستی کلیه پایه ها و دستگاههای فلزی مجاور با عایق مناسب پوشیده شود .
6- در حین کار روی کابلهای برقدار باید وسایل حفاظتی کافی از قبیل دستکش های لاستیکی و ایزار دستی عایق و غیره بکار رود و فواصل مجاز رعایت گردد.
7- برای کار دریک نقطه بدون برق که نزدیک یک نقاط برقدار نیز هست و نقاط برقدار مجاور را نباید قطع کرد ،الزاما"باید از فروش لاستیکی مطمئن یا عایق های مناسب استفاده نمود .
نگهداری کابل در رابطه با ایمنی
1- باید هرچه کمتر از سه راهی و مفصل استفاده کرد تا در موقع معیوب شدن ویا قطعی زودتر به محل قطعی پی برد . همچنین آسیب پذیری کابل کمتر خواهد بود .
2- کابل کشی باید به نحوی انجام گیرد که از آسیب های مکانیکی محفوظ بماند واز معابر و گذرگاهها و نقاط کار بدور باشد .
3- مسیر کابل باید توسط علاوم مناسبی مشخص گردد.
4- در مواردی که کابلها به هم متصل شده ویا در جائی که خاتمه میابد انتهای آنها بایستی بنحوی بسته شود تا امکان دخول مواد مضره نباشد .
5- کابلهای تا 5000 ولت لااقل 60 سانتیمتر و کابلهای 20 کیلو ولت ،یک متر از سطح زمین مدفون گردد وباید با قالبهای سیمانی وآجر پوشانده شود .
6- در جاهائیکه گاز یا بخار یا مایعات قابل اشتعال و سنگین تر از هوا وجود دارد وممکن است وارد کانال شود نباید برای کابل گذاری در زیر زمین از مجراهای زیرزمینی استفاده شود .
7- غلاف و روپوش فلزی کابل باید دارای اتصال زمین خوبی باشد .
نکات ایمنی جوشکاری
الف – جابجا کردن و انبار کردن سیلندرها
1- از افتادن و برخورد کردن و یا تکان شدید سیلندرها باید جلوگیری کنید .
2- همیشه سیلندرها را پرفرض کنید و با دقت حمل نمائید .
3- هنگام حمل سیلندرها ی گاز کلاهک آهنی را روی شیر نصب نمائید .
4- هیچگاه سیلندره را با طناب بالا نکشید .
5- سیلندرها را نباید طوری قرار داد که وزن آنها بر کلاهک حافظ شیر فشار آورد .
6- هیچگاه روی سیلندرهای خالی با رنگ یا مرکب علامت گذاری نکنید . برای مشخص کردن سیلندرهای خالی می توان از برچسب استفاده کرد .
7- اتاق انبار کردن سیلندرها باید خشک و دارای تهویه مناسبی باشد .
8- سیلندرهای گاز استیلن و اکسیژن و مواد قابل اشتغال را نباید یکجا انبار کرد .
9- سلیندرهای گاز را نباید در معرض حرارت یا جرقه جوشکاری یا تابش نور خورشید انبار کرد .
10- سلیندرهای خالی را جدا از سیلندرهای پرانبار کنید .
ب- دستورات کلی
1- شیر سیلندر را به آرامی وبا آچار مخصوص باز کنید .
2-هرگز شیر اطمینان سیلندر را نباید دستکاری کرد .
3-هرگز شیر و فشار سنج و قسمتهای دیگر دستگاههای اکسیژن را روغن کاری یا گریس کاری نکنید .
4- از سیلندرهایی که نشت می کند استفاده ننمائید .
5- هرگز از شعله برای کشف نشت یک سیلندر استفاده نکنید . نشتی سیلندرها ویا دیگر قسمتهای دستگاه جوشکاری را می توان با ریختن مقداری کف صابون روی محل پیدا کرد.
6- به هیچ عنوان اختلاط دوگاز دریک سیلندر ویا خالی کردن سیلندر ی به سیلندر دیگر مجاز نیست .
7- لوله های لاستیکی دستگاه مرتب بازرسی ودر صورت سوراخ بودن تعویض شود .برای لوله های لاستیکی ،شیر سیلندر را با شیر مشعل را بسته نگهدارید ،سپس با فرو بردن لوله به داخل یک سطل پرآب می توان سالم بودن آنرا تشخیص داد.
8- قبل از جوشکاری در محل گرد و غبار و گاز دار باید تهویه کامل صورت گیرد .
9- قبل از جوشکاری یا بریدن هر نوع لوله یا مخزن و تانک حتما" مطمئن شوید که از مواد قابل اشتعال و گازهای منفجره خالی است .
10- قبل از شروع جوشکاری باید وسایل سنگین جوشکاری را که روی چرخ سوار شده اند کاملا"مهار کرد که به طور اتفاقی شروع به حرکت ننماید .
11- هیچکس نباید به عمل جوشکاری نگاه کند مگر اینکه مجهز به حفاظ چشم باشد .
12- مراقب باشید قبل از سرد شدن کامل محل جوشکاری به آن دست نزنید .
13- برای حفاظت دستها ،صورت ،چشمهاو بدن ،جوشکار در حین انجام کار باید دستکش ،ماسک و لباس مناسب و عینک تیره داشته باشد .
14- جوشکار نباید لباس کارآلوده به روغن و نفت و یا مواد دیگر قابل اشتعال بپوشد زیرا خیلی زود آتش می گیرد .
15- جوشکاری باید درجائی انجام گیرد که مواد قابل اشتعال درآنجا نباشد .
ج- جوشکاری با برق
1- بدنه دستگاه جوشکاری را حتما"قبل از برقدار شدن اتصال زمین کنید .
2- جوشکار باید از ایستادن در جاهای مرطوب و تماس با قطعاتی که به مدار زمین وصل شده است خودداری کند .
3-درشرایط عادی ولتاژجوشکاری برای جوشکار خطرناک نیست ولی اگر بعلتی مثلا"یک اختلال درکار ژنراتور یا سیم پیچی ترانسفورماتور و غیره ولتاژبالا برود عبور جریان از بدن خطرناک خواهد شد .
4- به قسمت های لخت و بدون عایق مدار جوشکاری دست نزنید .
5- کفش جوشکاری باید چرمی و ساقه بلند باشد و میخ دار نباشد .
6- عینک مناسب باید در موقعی که ماسک کنار زده می شود در چشم باشد تاآن رااز ذراتی که در اثر تمیز کردن قشر جوش می جهند حفظ نماید .
7- در موقعی که جوشکاری متوقف می شود و یا جوشکار کار را برای مدتی رها می نماید ،باید کلید اصلی دستگاه را قطع نماید .
8- کابل های جوشکاری را خشک ،تمییز و بدون روغن و گریس نگهداری کنید .

جوشکاری با گاز
1- برای روشن کردن شعله از فندک مخصوص استفاده کنید نه از کبریت
2- شیر سیلندر گاز را در مواقعی که از دستگاه جوش استفاده نمی کنید . ببندید .
3- موقع روشن کردن شعله یک اول فقط گاز استیلن را باز کنید و بعد از روشن کردن اکسیژن را ودر موقع خاموش کردن نیز اول گاز استیلن را ببندید .
نکات ایمنی حمل بار
1- هیچگاه بارهای بیش از طاقت خود را بلند نکنید .
2- برای اینکه در موقع بلند کردن بار حداقل نیرو مصرف شود باید تاآنجا که ممکن است به بار نزدیک شوید و برای این کار بهتراست در صورت امکان دو پا را دو طرف بار قرار دهید .
3- هنگام بلند کردن بار کمر خودرا راست نگه دارید و زانوها را خم کنید ،دست ها را به بار قلاب کرده وپاها را راست کنید بدین ترتیب باربلند می شود .
4- باری را که تا سطح رانها بلند کرده اید به راحتی می توانید روی سطح بلندتری قرار بدهید به این ترتیب که ساق پا را کمی خم کرده سنگینی را به عقب بدهید و یا کمی فشار توسط ران به طرف بالا بار روی بلندی قرار می گیرد .
5- هنگامی که بار را از درون یک راهرو و یا چارچوب در عبور می دهید متوجه باشید .
که فضای کافی برای عبور شما وجود دارد .اگر راهرو (چارچوب )خیلی تنگ باشد ،یک برخورد جزئی می تواند دست شمارا زخمی کرده یا حتی ممکن است بشکند .
6- برای بلند کردن تیر چوبی دست ها را زیر تیر برده و به نحو هماهنگی ویا فرمان یک نفر آن را تا ارتفاع بازو بردارید سپس با فرمان یک شخص آن را برروی شاخه بگذارید . هماهنگی دراین امر از فشار بیش از حد برروی یک شخص جلو گیری می کند .
7- برای بلند کردن کپسول اکسیژن ویا گاز استیلن ،فردی که سر کپسول را گرفته (نفر اول )باید تا حد امکان پاها را خم نماید تا نیروئی که نفر دوم تحمل می کند کمتر باشد ،سپس آن را به محل دلخواه انتقال دهید .
نکات کلی ایمنی
1- هرکس درکار خود مسئول ایمنی خویش می باشد .
2- قبل از شروع کار تمام افراد باید اطلاع کامل از چگونگی انجام کار و نکات ایمنی مربوطه داشته باشند .
3- هر مداری باید برق دار تلقی گردد ،مگر اینکه بی برق بودن آن ثابت شود .
4- قبل از شروع کار روی شبکه ویا تجهیزات برقی ،لازم است حتما"پس از قطع کلید اصلی روی آن اخطاریه نصب و اتصالات زمین را در نقاط مناسب برقرار کنید .
5- هنگام کار روی شبکه و یا تجهیزات برقی ،بسته به نوع کار از وسایل ایمنی مانند دستکش عایق ،کفش ،کلاه ،کمربند ،انبردست عایق و مناسب همان ولتاژاستفاده نمائید .
6- هرگونه سیم کشی ویا نصب تجهیزات برقی ،اگر چه موقت هم باشد باید به طور اصولی و مطابق با قوانین ایمنی انجام پذیرد
7- در موارد لازم از گذاشتن حصار و علائم خطر در اطراف محل کار دریغ نورزید .
8- هنگام کار در جوار شبکه و تجهیزات برقی مراقب باشید که اشیاءفلزی مانند ساعت ،انگشتر و دکمه فلزی همراه شما نباشد .
9- درحین کار سعی کنید حواستان فقط متوجه کار باشد واز شوخی کردن به خصوص شوخی یدی خودداری کنید .
10- درصورت مشاهده شبکه فرسوده ویا هراشکال دیگری که ممکن است منجر به آسیب و حادثه ای شود باید مراتب را هر چه زودتر گزارش نمود
11- هیچگاه به تنهائی نباید برروی شبکه برق دار کار کرد.
12- در هنگام هوای بارانی و طوفانی نباید روی شبکه کار کرد .(مگر در مواقع اضطراری آن هم با رعایت مقررات ویژه )
13- سابقه ی کار نباید شخص را به خود مغرور کند .
14- نحوه صحیح اجرای کار یکی از مسائل ایمنی است .
15- افراد در موقعی که می خواهند کت اوت یا کلیدهای دیگری را دربالای تیرها زیر بار قطع کنند باید سعی کنند مستقیما"زیر کلید ویا کت اوت قرار نگیرند .
16- اگر درنزدیکی سیم های برق آتش سوزی رخ دادباید سریعا"جریان برق قطع شود تا ماموران اطفاءحریق بتوانند با خیال راحت آتش را خاموش سازند .
17- همیشه باید فاصله مجاز قسمت های مختلف بدن تا تجهیزات برقی رعایت گردد،برای مثال :برای کار کردن نزدیک خطوط برق دار 11 تا 22 کیلووات ،این فاصله نباید از 2 تا 64 سانتی متر تجاوز کند .
اداره برق
تعریف اداره برق
قسمتهای اداره برق :اتفاقات ،امور مشترکین
وظیفه اداره برق :برق رسانی از خطوط فشار قوی و پستهای توضیح که به محل زندگی مشترکین و تبدیل فشار قوی به فشار ضعیف وآن را دردرب نزل ومکان مورد نظر تحویل دادن و مراقبت کردن ازآن اکنون سعی می کنیم این وظیفه اداره برق را به صورت علمی ونقشه ها و تصاویر به طور کلی توضیح دهیم وباید بگوییم این توضیحات من براساس اداره برق کل کارآموزی و منطق تحت نظر آن می باشد .
برق منطقه که من در مورد آن توضیح میدهم :منطقه ای است به اسم شهرستان خرمدره و نواحی اطراف آن وبرق این منطقه از دو سمت نساره تغذیه می شود وبرق ورودی این سمت از دو نواحی ورودی تبریز وکرمانشاه می باشد .
روی این فیدرها 400 متری وصل شده است که 190 ترانس برای مشترکین و مصارف خانگی می باشد و210 ترانس . حال که برق به ترانسهای توزیع رسیده است از سر ترانس به کنتورها وصل می شود .
که طبق شکل در مورد ترانس توضیحاتی تا حد توان می دهم .
هر ترانس در مرحله اول باید ایمنی آن تضمین شود زیرا توزیع ترانس حساس ترین قسمت برق است چون اگر یک ترانس خراب شود چندین روز و یا شاید چندین هفته طول بکشد تا یک ترانس راعوض و جابه جا کنند ولی اگر هر قسمت توزیع خراب شود با پیچ کردن نیرو می توان دریکی دو روز آن را درست کرد پس برای ایمن نگه داشتن ترانس و جلوگیری از خراب شدن آن در مرحله اول ترانس را طوری درست می کنند که نوسانات نتوانند به ترانس صدمه بزند .
برای این کار در سرسال اداره برق هر منطقه یا خود شرکت های خصوصی تحت نظر آن بازدید انجام می دهند که طبق چک لیست های که قبلا"تهیه شده است این کار را انجام می دهند که نمونه این چک لیست آورده شده است .
که در این چک لیست ها بازرسی کل ترانس ها و تابلوهای برق توزیع آن نشان داده می شود .
توضیح میگر
دستگاهی است که از آن برای اندازه گیری ارت استفاده می شود ،برای اندازه گیری هریک از آیتم های مقاومتی نسبت به زمین که شامل بدنه ترانس ،بدنه تابلو ،نول می شود که باید کمترین مقاومت را داشته باشد تا در موقعی که رعد وبرق ویا نوسانانی دیگری را که به وجود می آید را به زمین انتقال دهد و صدمه ای به تجهیزات نرسد . باید این مقاومت کمتر از 5 باشد برای تجهیزات زیرا اگر بیشتر باشد این نوسانات به زمین نمی تواند انتقال یابد و تجهیزات دچار صدمه می شوند .
دستگاه میگر تشکیل شده از قسمت های زیر است :
تشکیل شده از یک عقربه سنج و دارنده یک شمارنده گردان است که مقدار مقاومت را نشان می دهد و دکمه Power که با فشار دادن آن درست کار کردن هریک از سیستمها وباتری را امتحان کنیم .
میگر دارای سه سیم با رنگهای زرد ،قهوه ای ،قرمز ،می باشد
اندازه سیم زرد m 10 و قرمز m 15 و قهوه ای به اندازه دلخواه ،اندازه سیمهای زرد و قرمز به این خاطر زیاد است چون دقیق جای چاله ارت مشخص نیست اگر بخواهیم اندازه هرکدام ازآیتمها را بگیریم دوسیم زرد و قرمز وصل زمین می شوند سیم قهوه ای به آیتم مورد اندازه گیری وصل می شوند و بعد عدد روی دستگاه اندازه آیتم ارت می شود . حال که برق به هر ترانس رسید نوبت به توزیع آن در منطقه مسکونی میرسد که برای این کار اول باید فهمید که چند خانواده یا چند مصرف کننده از این برق استفاده می کنند و چقدر مصرف دارند که ترانس متناسب با مصرف آنها را دراین منطقه قراردهند که اداره برق برای خود لیست ها و میانگین ها مصرف خانواده های مصرف کننده های خصوصی که در اداره برق محل کارآموزی من برای هر خانواده روستایی 3 آمپر مصرف در نظر می گرفتند و به طور مثال برای 35 خانوار از ترانس با قدرت KW 100 استفاده می کردند که همیشه از ترانسهای استفاده می کنند که درآینده هم اگر مصرف کننده جدیدی باشد بتوان به راحتی از ترانس استفاده کرد . وحال بصورت علمی و دقیق برای کارگاهها ،مناطق مسکونی ،0000 توضیح داده شده است .
نحوه انتخاب ترانسفورماتور درجریان متناسب با قدرت قراردادی :
یکی از مسائلی که در هر انتخاب ترانسفورماتورهای جریان باید مورد توجه قرار گیرد متناسب جریان اسمی طرف اولیه آن را قدرت قراردادی انشعاب مورد نظر می باشد . برای این محصول می توان از رابطه زیر استفاده کرد :
با توجه به اینکه براساس مقررات آیین نامه تکمیلی تعرفه های برق درحال حاضر cosp برابر 9/0 در نظر گرفته شده بنابراین هرآمپر تک فاز در شبکه 220 ولت معادل یک کیلو وات و 5 آمپر سه فاز در شبکه
380 * 3 ولت برابر 3 کیلیو وات می باشد .
در شبکه 20 کیلو وات نیز هر 100 کیلو وات برابر با 2/3 آمپر ،در شبکه 11 کیلو ولت هر 100 کیلو وات معادل 8/5 آمپر ودر شبکه 33 کیلو ولت هر 100 کیلو وات برابر با 94/1 آمپر است .
توان ترانسفورماتور (va) تا n برابر جریان نامی طرف اولیه تقریبا"متناسب با حاصل ضرب (va)n می باشد و تنها ممکن است در n برابر جریان نامی این توان حداکثر تا 10- %خطا داشته باشد بطور مثال ترانسفورماتور جریان با مشخصات 5/100 آمپر و 5>n30 =va به مداری با مصرف 10 ولت آمپر در ثانویه وصل شود وضعیت زیر را پیدا می کند توان ترانسفورماتور در نقطه اشباع 30*5=150va که این توان باید در طرف ثانویه مصرف شود و برای این منظور ضریب مصرف عبارتست از : وچون 5<15 و حدود 3 برابر ضریب اشباع می باشد جریان ثانویه بیش از حد تجاوز زیاد شده و باعث سوختن لوازم اندازه گیری می شود . بنابراین ضروریست مصرف مدارهای متصل به ثانویه برابر با توان ترانسفورماتور جریان باشد باید با افزودن مقاومت در مسیر سیمها ی رابط لوازم اندازه گیری و مصرف رابه توان ترانسفورماتور نزدیک نمود ویا اینکه از ترانسفورماتور با توان کمتر و متناسب با مصرف مدار ثانویه استفاده کرد .
ترانسفورماتورهای با کلاس 3-1 /0 را می توان بطور دائم تا 1/2In یعنی تا 20 درصد بیش از جریان نامی اولیه مورد استفاده قرار داد واز ترانسفورماتور های کلاس 1g-3g /0 نیز می توان تا دوبرابر جریان نامی اولیه بطور دائم استفاده کرد . لذا لازم نیست که ترانسفورماتورهای جریان را یک رنج بالاتر از قدرت قراردادی انتخاب کنیم و فقط کافی است نزدیکترین نسبت تبدیل به قدرت قراردادی با توجه به فرمول بند فوق انتخاب شود .
توجه :لازم به ذکر است که اگر نسبت تبدیل ترانسفورماتور جریان کمتر از حد مورد نیاز انتخاب شود نیز باعث افزایش درصد خطا در لوازم اندازه گیری خواهد شد .
اداره برق برای زحمتی که برای مردم کشیده است پول میگیرد که برای گرفتن این پول و ولتاژهر ترانس از دستگاههای بنام کنتور استفاده می کند که جریان مصرفی را یادداشت می کند که اراده برق برای هر نوع مصرف کننده و مقدار مصرف تعرفه های خاص خودرا برای پول دریافتی از مصرف کننده دارد ولی چیزی که برای کنتورها مهم است این است که باید درست کار کنند که اداره برق در موقع نصب آنها را امتحان می کند که در زیر بصورت کلی توضیح داده شده است :
چگونگی تست کنتور تک فاز و سه فاز
تست کنتور تکفاز آنالوگ :
تست این کنتورها با استفاده از دستگاهی به نام MtIIo که برای تست کنتور تک فاز ابتدا بین آن را بررسی می کنیم واگر مشکلی داشته باشد آن را تعمیر یا تعویض می کنیم که اگر مشکلی نداشته باشد شروع به تست کنتور می کنیم .
بااستفاده از قسمتی از دستگاه که شبیه آوومتر انبری است به دور سیم حامل جریان قرار می گیرد . اوخروجی کنتور که یک سیم فاز و یک سیم نول دارد هرکدام دواشترا می گیریم ویک سررا برای مصرف کننده ویک سرراآزاد می گذاریم .سپس دستگاه انبری را دور سیم فاز قرار میدهیم ودو سین دیگر که آزاد می بشاد به دوسر دستگاه MTLLO وصل می شود ودر نهایت دستگاه را روشن می کنیم وآن را برروی قسمت تست قرار می دهیم ودراین حالت باید برای دستگاه تعریف شود که درچند دور کنتور تست شود .
وقتی دستگاه آمده شد کنتور باید به مصرف کننده وصل شودتا کار کند در نهایت وقتی قسمت چرخنده دستگاه که قسمتی ازآن سیاه رنگ است با هر چرخش که به قسمت سیاه عقربه می رسد باید یک بار دکمه Enter را فشار می دهیم سپس با توجه به تعریفی که برای کنتور شده بود و با توجه به تعداد دور کنتور ضریب خطایی را به صورت مثبت یا منفی بر روی Display دستگاه نشان می دهد که با چرخاندن پیچ داخلی کنتور باید ضریب خطاب آن را به صفر برسانیم دراین صورت است که کنتور سالم می باشد و کاملا"تست شده تحویل داده می شود.

شرکت نیروی برق استان زنجان / شهرستان خرمدره
چک لیست بازدید و سرویس ترانسفورماتور توزیع
ردیف
شرح
محل عیب
1
شماره ترانسفورماتور وسریال آن
7627195
2
کنترل سطح روغن ،تامین کسری روغن وهواگیری آن

3
کنترل تاریخ آزمایش روغن ونمونه برداری جهت آزمایش

4
نشت گیری روغن 000
طرف فشار ضعیف منتهی دارد
5
بازدید کانال تهویه ،چاله ،زیر ترانس وپوشش زیرآن

6
بازدید تمیز نمودن سطوح مقره ها وپوشینگها

7
آچارکشی اتصالات روی پوشینگها

8
بازدید رطوبت گیر وتعویض ماده رطوبت گیر(سیکاژل)درصورت نیاز

9
تنظیم شاخکهای برفگیر طبق استاندارد

10
بازدید سیم اتصال زمین ترانس

11
بازدید نحوه استقرار ترانس روی سکو

12
بازدید ضامن های مکانیکی جهت جلوگیری از حرکت ترانس

13
نظافت ترانس ،لکه گیری یارنگ آمیزی آن درصورت نیاز

14
بازدید سیستمهای فرمانهای حرارتی از قبیل ترموستارت ،فن ،کلیدهای فشار ضعیف یا فشار متوسط

15
بازدید رله بوخهلتس ،هواگیری وکنترل مدار فرمان آن بازدیدوسرویس خازنهای منصوبه در پست

شرکت توزیع نیروی برق استان زنجان
فرم شناسنامه وپیک بار پستهای توزیع شهرستان خرمدره
نام پست : آمپراژ
کدپست :
قدرت ترانس :
سریال ترانس :
نام خط تغذیه کننده :
قدرت خازن منصوبه : آمپراژکنتاکتور :
عمومی اختصاصی سریال کنتاکتور
نوع پست : زمینی هوائی تعداد تپ (تپ چنجر): تپ انتخاب شده :
برفگیر وبدنه ترانس : اندازه مقاومت زمین : ارت بدنه تابلو : نول :
تاریخ بهره برداری : تاریخ بازدید: ساعت بازدید :
مشخصات
پیک بار
ولتاژانتهای فیدر

ردیف
نام فیدر
مقطع کابل
فیوزها A
طول خط
قرمز R
زردS
آبی T
نولO
R
S
T

1
آزادگان

160

2/38
6/54
8/36
5/10
214
217
213

2
بانک کشاورزی

125

8/58
8/44
3/42
8/28
213
214
216

3
معابر

125

2/8
0
8/13

217
215
214

4

5

6

7

8

فیدراصلی

8/109
7/88
3/90
5/35
389
391
393

ملاحظات

شرکت نیروی برق استان زنجان /شهرستان خرمدره
چک لیست بازدید وسرویس تجهیزات پستهای هوایی

ردیف
شرح
محل عیب
1
شماره گذاری ویانام گذاری پست

2
کنترل نقشه های تک خطی وشبکه توزیع محدوده پست

3
مراعات نمودن استاندارد ساختمان پستهای هوائی دراحداث آن

4
بازدید تابلو توزیع فشار ضعیف طبق دستورالعمل

5
اندازه گیری مقاومت اتصال زمین بدنه ،نول ترانس

6
بازدید هائمیها واتصالات مربوط به سیستمهای زمین

7
بازدید برفگیرها واتصالات مربوطه

8
بازدید فیوزکات اوت وعملکرد آن

9
کنترل آمپراژفیول متعلق به فیوزکات اوت ومقایسه آن با جدول استاندارد

10
رنگ آمیزی براکتب ،سکوی ترانس تابلوها در صورت نیاز

11
بازدید لوله های محافظ کابل وپستها مربوطه

12
نحوه اتصال پست به شبکه هوائی با استفاده از کلمپ

13
چگونگی اتصال کابلهای فشار ضعیف به شبکه فشار ضعیف

14
بررسی نقاط اتصال هادیهای آلومینیوم به مس با استفاده از کلمپها وکابلشوهای بی مثال

15
آچار کشی کلیه اتصالات

16
موقعیت محل نصب پست

ستست کنتور سه فاز :
برای تست و خواندن این کنتور که بعضی از انها به علت بالا بودن جریان پست دارای CT هستند و از ان برای کاهش جریان مصرفی استفاده می شود تا کنتور بتواند مقدار مصر ف را اندازه گیری کند در پست بیمارستان امام خمینی CT کنتور5/400 می باشد و به این معنی است که جریانی که وارد کنتور می شود 80 برابر کاهش میابد تا کنتور مقی ار مصرفی را اندازه گیری کند در غیر اینصورت کنتور خواهد سوخت برای قرائت کنتور کیلووات را اندازه گرفته سپس با توجه به Cآن در مقدار جریان کاهشی ضرب می کنیم برای تست این کنتورها به روش دیگری نیز عمل می کنند که شیوه کار به صورت زیر است:
استفاده از دستگاهMT2000 تست میکنیم که این دستگاه نیز شبیه دستگاه MT110 می باشد .
که دستگاه MT2000باید 3فازوورودی به آن وصل شود .(یعنی بر روی هر فازی که وارد کنتورمی شود باید وصل شود).
سپس یک سیم نول نیز به آن وصل می کنیم ونیز یک سیم چندرشته ای دیگر این سیم ها هر کدام باید به شکل خاصی به انبرها وصل شود که باید سه تا انبر نیز به دسنگاه وصل شود.
وهمچنین یک شمارنده نیز به آن وصل می کنیم با وصل کردن دستگاه به داخل تابلوها که کنتور داخل تابلوهایی که کنتور داخل آنها قراردارد واین تابلوها داخل خود شینه بندی شده اند که ما در دستگاه را برروی شینه بندی قرار می دهیم سپس دستگاه را وقتی که وصل می کنیم خود روشن می شود بعد مانند دستگاه MT110 برای دستگاه تعریف می کنیم که در چند دور کنتور تست کنند واین دستگاه قابلیت خواندن ولتاژجریان هرسه فاز رادارد ومیزان اکتیو وراکتیودستگاه را نیز می توان مشاهده کرد وبعد از این دستگاه میزان درصد خطا را نیز نمایش می دهد ونیز می تواند تمام اطلاعات داخلی این دستگاه میزان درصد خطا را نیز نمایش می دهد ونیز می تواند تمام اطلاعات داخلی این دستگاه رابا استفاده از کابل به استفاده از کابل به کامپیوتر متصل کرد ودر نهایت اطلاعات داخلی را تخلیه کرد .
تعمیر کنتورهای تک فاز آنالوک
ابتدا برای تست وتعمیر این کنتورها قالب شیشه ای آنرا برمی داریم .و سپس سیم پیچ انرا یک پیچ گوشتی تست می کنیم تا ببینیم که قابلیت مغناطیسی را دارند اگر این قا بلیت را داشت نشان از سالم بودن سیم پیچ کنتور را می رساند سپس بعد از انکه از سالم بودن سیم پیچ اطمینان حاصل کردیم با استفاده از چرخنده ی کنتور و یک تابلو که قبلا معرفی شده زمانی را برای چرخش عقربه لازم است را اندازه می گیریم . زمانی را که برای چرخش عقربه لازم است 79 ثانیه است. در صورتی که این زمان به دست نیا ید با چرخاندن دیگر پیچ که زیر سیم پنج قرار دارد این زمان را کنتر ل می کنیم که دقیق 79 ثانیه به دست بیاید.تعریف ما کسیمتر دیماند متر و انواع آن ماکسیمتر دستگاهی است که در روی کنتور ها ی اکتیو نصب شدخ است و حداکثر توان مصرفی اکتیو را در یک زمان معین نشان می دهد این زمان معمولا15 دقیقه و در بعضی انواع ماکسیمتر 30 دقیقه می باشد و زمان اندازه گیری یا دوره اندازه گیری نامیده می شود .نکته ای که باید توجه داشت این است که ماکسیمتر متوسط قدرت مصرفی مشترک را در پریود زمانی 15یا 30 دقیقه نشان می دهد و در هر 15 یا 10 دقیقه سیستم محاسبه گر متوسط قدرت مصرفی را در پریود جدید اندازه گیری می کند و چنانچه از عدد نشان داده شده در پریود های زمانی قبلی بیشتر باشد عدد بزرگتر را به عنوان ماکزیمم دیماند نشان می دهد که پس از قرائت آن توسط کنتور خوان بایستی صفر شود.
شمارنده کیلووات (حلقه شمارش ماکسیمتر )در کنتورهای ساخت شرکت سهامی کنتورسازی به صورت حلقه ای بوده و مستقیما"برحسب کیلو وات درجه بندی شده و جهت سهولت خواندن توان ماکزیمم مصرفی ،پنجره حلقه شمارش ماکسیمتر به یک عدسی بزرگ نما مجهز شده است . این ماکسیمتر دارای دکمه ایست که قابل پلمپ بوده وبا فشردن آن حلقه شمارش ماکسیمتر توسط موتور سنکرون به صفر بر می گردد . حلقه شمارش در کنتورهای فشار ضعیف سه تعرفه ساخت این کارخانه از صفر تا 5 ،در کنتورهای دو تعرفه از صفر تا چهار ودر کنتورهای فشار قوی از صفر تا یک مدرج می باشد . ضریب ماکسیمتر دراین کنتور ها عموما"یک بوده ولی نوعی ازآن دارای ضریب 19/1 ویا ضرایب دیگر می باشد . تا بعضی کنتورهای اکتیو که بدون مبدل جریان در مدار قرار می گیرند ماکسیمتر عقربه ای نصب شده که از صفر تا 5 دور برحسب کیلووات مدرج است . بعضی از کنتورهای ساخت کارخانه های دیگر (مانند زیمنس )دارای ماکسیمتر عقربه ای هستند و صفحه مدرج آنها دایره ای شکل بوده ودر کنتورهای فشار ضعیف از صفر تا 50 ودر کنتورهای فشار قوی از صفر تا 130 مدرج شده است . ضریب این ماکسیمتر 1/0 میباشد . بعضی از کنتورها مجهز به دستگاه جمع کننده ماکسیمتر نیز میباشند .در کنتورهای معمولی با صفر کردن رقم ماکسیمتر دیگر امکان برگرداندن ماکسیمتر به وضعیت قبل از صفر کردن وجود نداشته ودر صورتی که برقرائت رقم آن اشتباه شده باشد هیچگونه امکانی برای بررسی وجود ندارد . کنتورهایی که مجهز به جمع کننده ماکسیمتر هستند پس از هربار صفر کردن رقم ماکسیمتر به جمع کننده اضافه شده ودر هر زمان مجموع قدرت مصرفی را نشان می دهد .نوعی از ماکسیمترها با سیستم فرمان دور کار می کنند ورقم آن به وسیله سیگنالی که دریافت می کند صفر می شود .
بعضی از ماکسیمتر ها فقط در زمانهای مخصوصی که تقاضا بیش از عرضه است ماکسیمم دیمانند را اندازه گیری می کند این نوع ماکسیمترها جهت هماهنگی تولید و مصرف برق در مناطقی که مصرف مشترکین یکنواخت نیست استفاده می شود .
وقتی برق به دست مصرف کننده رسید اداره برق وظیفه حفاظت و نگهداری از سیستم توزیع را به عهده دارد که مشترکین بصورت مداوم از این برق استفاده کنند برای این کار از یک قسمت بنام اتفاقات استفاده می کنند که خرابی ها ی سیستم را برطرف می کنند .
برای جلوگیری از خرابی های سیستم را برطرف می کنند .
برای جلوگیری از خرابی های سیستم توزیع ودانستن ولتاژوجریان خطوط بردی بنام پیک بار انجام می دهند که در پیک بار ولتاژفازها وجریان فازها چه در قبل از رسیدن به ترانس وچه بعد از ترانس انجام می دهند که بصورت یک لیست در می آید که نمونه آن در زیر با اطلاعات کلی آورده شده است .
پیک بار را توسط دستگاه های مختلف که توان اندازه گیری جریانها وولتاژهای فشار ضعیف وقوی رادارند انجام می دهند که درزیر دو نمونه آورده شده است :
الف – آومتر
آومتر از دوسیم باسرهای سوسماری تشکیل شده است که برای اندازه گیری جریان از جریان لقایی استفاده می کند واز دوسیم سوسماری برای اندازه گیری ولتاژیک فاز نسبت به فاز دیگر یا نول بدست می آورند .
ب- دستگاه فازمتر فشارضعیف
این دستگاه همانطور که از نام آن پیداست ازآن فقط برای فشار ضعیف استفاده می شود وعکس آن درزیر آمده است
باید گفت که سیستم توزیع این منطقه یک سیستم شعاعی ساده است که درفیدر زرینه یک از سکشنالیزر ودر فیدرزرینه دواز رلکولزرودر فیدرهای سارال ونساره از سکسیونر .
برای این بیشتر استفاده کرده اند که نقشه کل سیستم درCD آورده شود ولی متاسفانه به علت بزرگی نقشه در مقیاس کوچک درچاپ اطلاعات روی هم می افتد واز چاپ کردن آن ناتوان مانده ایم .
ولی سیستم توضیح در مناطق مسکونی بطور مثال روستاها برطبق خانه ها و کوچکها انجام شود که نمونه ای ازاین نقشه آورده شده است که سیستم های مناطق مسکونی به سیستم ساده شعاعی بدون وسایل حفاظتی بوده ودارای کمترین ایمنی است .
ازکارهای دیگر که اداره برق انجام می دهد برداشته کروکی است که دراین کار سیستم برق رسانی یک منطقه رابا کل تجهیزات روی نقشه آورد وآنرا نشان می دهد مثلا"طبق نقشه زیر کل تیرهای برق ترانس را لامپهای روشنایی مسیر سیمها ،تعداد بیشترکنی …
واز روی این برداشت کروکی نقشه کاملی بدست می آید که ازآن بعدا"برای بررسی استفاده می کنند .
که آیا خرابی درتیرها سیمها یا لامپهای روشنایی و… به وجود آمده است یا نه وهمچنین می توانند که دریک سیستم منطقه از چه تجهیزاتی استفاده کرده اند و تصمیم گیری در مورد تغییرات ایمنی آنها راحت تر انجام می گیرد ونمونه دیگر کار اداره برق بررسی تکی مشترکین است که یک مشترک می خواهد برق تک فاز خودرا به سه فاز تغییر دهد یا نه از تجهیزات دیگری که در زمینه کاری خود استفاده کند ویا می خواهد تعرفه برق مصرفی خودرا تغییر دهد که از وظایف دیگر اداره برق گذاری سیم برق رسانی مشترک است که یا خود انجام می دهد ویا برای انجام آن نظارت میکند وچندین نوع سیم داریم ABD که هرکدام چند نوع هستند که روی تیرها توسط شرکت سازنده شخصی می شود که برحسب تعداد سیم ،ومشترکین که روی آن قرار می گیرد استفاده می کند که باید گفت تیر D از B قویتر وBاز A قویتر است . سعی کردم در حد توان خویش وچیزهایی که در این مدت کار یاد گرفتم گزارش کارم کامل باشد . 10/4/86
اولین روز کارآموزی که دراین روز برحسب اتفاق وشانس برخورد به زمان بررسی ارت و ترانسهایی که دراولین روز با دستگاه تکثیر آشنا شدم که بیشتر مدت با آن کار می کردیم ما امروز در مسیر فیذر نساره حرکت کردیم و از انتهای خط شروع بررسی دو چاه آب که ترانس روستای حصار سفید مشکل نداشتند .و به بررسی دو چاه آب که ترانس یکی از آنها دچار نشینی روغن شده بود و بعد چندین ترانسروستای نجف آباد که ترانس فقط مقارهایش کثیف بود و بعد چندین ترانس فقط مقارهایش کثیف بود وچندین ترانس چاه آب دیگر را بررسی کردیم که مشکلی نداشته بود .
سومین روز کارآموزی که دراین روز به ادامه به بررسی ترانس های فیدرنساره علیا ادامه دادیم که از ترانس روستای باغچله شروع شود وهیچ عیبی نداشت ومقدار ارتهای تابلو ، ترانس ونول درحد استاندارد بود وبعد روستای دالان که اول هم مشکلی نداشت وبعد ترانس کارخانه گچ که فقط گرد وغبار مقرها را گرفته بود وبعد ترانس یک چاه آب وفیدر روستای دیگر که هیچ کدوم مشکلی نداشتند وارت های آن درحد استاندارد بود .
بررسی ترانس های نساره که هیچکدام مشکلی نداشتند وارتهای آن درحد استاندارد بود وبعد ترانس کارخانه گونی بافی ودو شرکت آسفالت ویک کارخانه آرد وچند کارخانه ماسه شویی که همه دارای مقارهای کثیف بودند.
بررسی خط ترانس زرینه یکی از انتهای خط شروع بازدید کردیم در ابتدا دو ترانس روستای نوبهار که مشکلی نداشتند فقط یکی از فیوزهای قطع کن فاز R قطع شده بود که فیوز ان را عوض کردند بعدترانس چاه آب شهرک که مشکلی نداشت . ونوبت به ترانس یک مرغ داری وفیدر یک چاه آب کشاورزی که هیچکدام از آنها هیچگونه مشکلی نداشتند.
روز دیگر وبررسی ادامه ترانسهای خط زرینه یک بررسی ترانس روستای درویش خاکی وروستای تپه محمدی وچند ترانس خصوصی دیگر ویک ترانس نجاری ویک ترانس جوشکاری که هیچکدام ازآنها مشکلی نداشتند که فقط ارت بدنه ترانس عدد 6 را نشان می داد که آن هم زیاد مهم نبود .
امروز ابتدا به بررسی ترانس کارخانه قند پرداخته وبعد به یک شهرک صنعتی رفتیم که چندین ترانس درآن بود که طبق موارد لیست هیچ کدام مشکلی خاصی نداشت و فقط یک تابلو کنار ترانس ایمنی نبود .
اول بازدید رااز ترانس کارخانه آرد شفق شروع کردیم که مقرهایش کثیف بود و ترانس دچار نشتی روغن شده بود . بعد پس ازآن به روستای درویان فارس رفتیم وچندین ترانس چاه آب کشاورزی هم بود که هیچکدام مشکلی نداشت وبعد به سراغ یک ترانس مربوط به مخابرات رفتیم که ترانس مشکل زیاد نداشت .
امروز به سراغ ترانسهای فیدرسارال رفتیم که ابتدا از انتهای فیدر واز روستای گل قباغ شروع به بازدید کردیم که یکی از مقره های سمت فشار قوی ترانس ترک پیدا کرده بود وبعد چند ترانس چاه آب ، شرب ،مخابرات را بررسی کردیم که مشکلی نداشتند .
روز دوم بازدید از ترانسهای فیدر سارال اولین ترانس مورد بازدید دچار نشتی روغن بود وروغن کسر کرده بود وباید حتما"روغن آن رابه حالت استاندارد برمی گرداندند وچند ترانس روستای دیگر وچاه آب را بازدید کردیم که آنها مشکلی نداشتند.
از چند روز پیش دیگر بازدید ترانس ها رابه خاطر نداشتن بنزین به حالت تعلیق درآوردند ولی امروز به بازدید کل سیستم روستای محمودآباد رفتیم که ببینیم آیا لامپهای روشنایی ،سیمها ،تیرها وغیره مشکلی دارند یا نه که طبق نقشه زیر مشخص شده است .
امروز آخرین روز بازدید از اداره برق بود وبا یکی از تکنسین های اداره بنا به درخواست یکی از مشترکین رفتیم تابرق تک فاز مشترک رابه سه فاز تغییر دهیم . اول از همه چیز باید میدیدیم که چند متر سیم ،چند تا مقره برای اینکار لازم است وباید گفت انتخاب مسیر هم مهم است که می توان گفت همان تقسیم ولتاژمشترکین می باشد .

نتیجه
درمدت کارآموزی که گذرانده شد نتیجه می گیریم که کار عملی خیلی بهتر از تئوری است وچیزهایی راکه دراین مدت یاد گرفتیم فکر نمی کنم بادوسال درس تئوری خواندن آنهارایاد می گرفتیم و سیستم های برق رسانی درایران وشاید درمحل کارآموزی من دارای کمترین ایمنی بود وباید قبول کنیم که با کشورهای دارای صنعت برق خیلی فاصله داریم .

پیشنهادات
اولا"مدت کارآموزی درصورت امکان بیشتر شود وخود دانشگاه با شرکتها وکارخانجاتی که با صنعت برق سروکار دارند ارتباطی تنگاتنگ داشته باشند که دانشجویان بتوانند درکنار درسهای تئوری با کارهای عملی آشنا شوند که بعد از فارغ التحصیل شدن حرفی برای گفتن داشته باشند.

فهرست مطالب
مقدمه 1
دستورالعمل های ایمنی وفنی 2
مهارکردن 2
نکات ایمنی نصب اتصال زمین 3
بالا رفتن از تیر 5
حمل و نقل تیرهای چوبی و سیمانی 7
تعویض تیر چوبی یا سیمانی 8
نکات ایمنی روی کابینت 10
تعویض یک تابلوی توزیع 11
تعویض مقره فشار ضعیف 12
سیم کشی 12
انشعاب گیری فرعی 15
حذف شاخه ها ی درختان از روی خط 16
تعویض کنتور در منزل مشتری 18
نکات ایمنی کار روی کابل 20
کار روی کابل بی برق 20
کار روی کابلهای برقدار 21
نگهداری کابل در رابطه با ایمنی 22
نکات ایمنی جوشکاری 22
جوشکاری با گاز 26
نکات ایمنی حمل بار 26
نکات کلی ایمنی 27
اداره برق 29
تعریف اداره برق 29
قسمتهای اداره برق :اتفاقات ،امور مشترکین 29
توضیح میگر 30
نحوه انتخاب ترانسفورماتور درجریان متناسب با قدرت قراردادی : 32
چگونگی تست کنتور تک فاز و سه فاز 34
تست کنتور تکفاز آنالوگ : 34
شرکت نیروی برق استان زنجان / شهرستان خرمدره 35
چک لیست بازدید و سرویس ترانسفورماتور توزیع 35
فرم شناسنامه وپیک بار پستهای توزیع شهرستان خرمدره 37
چک لیست بازدید وسرویس تجهیزات پستهای هوایی 39
ستست کنتور سه فاز : 41
تعمیر کنتورهای تک فاز آنالوک 42
نتیجه 50
پیشنهادات 51

8