به نام خدا
مقدمه
شیر به عنوان یک ماده ی غذایی ارزشمند نخستین و کامل ترین غذای نوزاد انسان و حیوان را تشکیل می دهد و در تمام طول دوران رشد عنصری حیاتی در جیره غذایی و الگوی تغذیه محسوب می شود .
مواد غذایی مختلفی که مورد استفاده بشر قرار می گیرند ، عمدتا به عنوان ماده غذایی آفریده نشده اند بلکه یک قسمت از یک موجود جاندار و یا زنده بوده و یا مثل تخم مرغ و عسل جهت برآوردن احتیاجات دیگری از قبیل ازدیاد نسل و تغذیه زمستانی می باشند .
مواد غذایی نباتی هر کدام قسمتی از گیاه و نبات مانند: میوه – ریشه – ساقه و برگ می باشند ، درحالی که شیر را به عنوان هدیه ای از مادر به فرزند خویش و به عنوان اولین ماده ی غذایی نوزاد باید شناخت که تمامی مواد غذایی مورد نیاز بدن را داراست .
مواد متشکله شیر و تاثیر عوامل مختلف بر آنها:
شیر را نمی توان به عنوان مخلوطی از پروتئین , چربی , کربوهیدرات , مواد معدنی و ویتامین ها معرفی نمود . چون مخلوط نمودن این مواد هیچ موقع شیر را به وجود نخواهد آورد و آزمایشات مختلف انجام یافته در این مورد نیز تا به حال نتیجه ای نداده است . مواد متشکله شیر از حالت خیلی ساده تا خیلی پیچیده ( کمپلکس ) که ترکیب و ساختمان قسمتی از آن ها هنوز به طور کامل مشخص و روشن نیست عبارتند از :
"" پروتئین ها – چربی ها – کربوهیدرات ها – مواد معدنی و ویتامین ها ""
تحقیقات زیادی که در این زمینه انجام شده و حتی تحقیقات سال های اخیر هم هنوز نتوانسته اند ترکیبات شیر را با تمام جزئیات آن روشن نماید .
طی روزهای نخست زایمان به لحاظ ایجاد دگرگونی گسترده در ترکیبات آن را " آغوز " می خوانند .
تغذیه نوزاد با " آغوز " بسیار مهم و ضروری است . وجود " فیزیم " زیاد در " آغوز " آن را ملین می کند و به این ترتیب در تمیز شدن روده های نوزاد و جلوگیر ی از تجمع میکروب های مضر نقش اساسی دارد . به همین دلیل وجود پاتن و مواد ایمنی ساز کارشنا سان علوم تغذیه مصرف آغوز کاملا طبیعی می دانند . همین کارشناسان در تشریح تفاوت های موجود بین شیر و آغوز می گویند . میزان پروتئین و چربی و در نهایت ماده ی خشک در آغوز بیشتر از شیر است و همچنین به خاطر تفاوت ترکیب پروتئین های آغوز با ترکیب پروتئین های شیر آغوز در مقابل مایه پنیر حساس نبوده و منعقد نمی شود ، بنابراین از آغوز نمی توان پرورش معمول پنیر تهیه کرد و شیر مانند: بسیاری از مواد غذایی دیگر خواص خود را به مدت زیادی نمی تواند حفظ کند .شیربه خودی خود حتی اگردربهداشتی ترین شرایط نیز دوشیده شود ، دارای میکروب است حتی اگر دام از سلامت کامل برخوردار باشد .
شیر پس از خروج از پستان در مرحله دوشش و پس از آن در معرض آلوده شدن به انواع میکروب ها می تواند قرار می گیرد .
شیر به صورت دایمی ترکیب و خواص خود را تغییر می دهد و این عمل تحت تاثیر میکرو ارگانیسم ها و آنزیم های موجود در ترکیب انجام می شود . شیر را نباید تنها به عنوان یک نوشیدنی تلقی کرد ، بلکه ماده ی خام و ماده اصلی خیلی از فرآورده های شیری از قبیل کره – خامه – پنیر – ماست – شیرهای کندانسه و خشک – بستنی و غیره را تشکیل می دهد و درجات خوبی و مقاومت و ارزش مواد فوق بسته به ماده ی تشکیل دهنده ی اصلی آن یعنی شیر می باشد.
برای این که بتوان به طور صحیح ترکیب شیر را بررسی کرد ، بهتر است آنرا به دو قسمت آب و ماده ی خشک تقسیم کنیم . قسمت اعظم ترکیب شیر را ( 4/87 % ) آب تشکیل می دهد. و آن محیطی است که تمام مواد متشکله شیر به صورت محلول و یا دیسپریسون در آن قرار گرفته اند . فونکسیون آب در بدن خیلی مهم است ، به طوری که نوزاد احتیاج آب بدن خود را از آب شیر تامین می نماید . به غیر ازآب مواد دیگر متشکله شیر را تحت عنوان ماده ی خشک نام می بریم .
<<< آب – شیر = ماده خشک>>>
در شیر گاوه به طور کلی ماده خشک 6/12 درصد شیر را تشکیل می دهد که مهم ترین قسمت های ماده ی خشک را لاکتوز – چربی – مواد ازته – مواد مینرال تشکیل می دهند . در ترکیبات شیر لاکتوز بعد از آب از لحاظ مقدار بیشترین قسمت آن را تشکیل می دهد ، لاکتوزدر شیر گاو بیشتر از یک سوم ماده خشک یعنی 3/ 37درصد را تشکیل می دهد . یکی دیگر از مواد مهم ماده ی خشک شیر ، چربی است که مقدار آن در شیر به طور متوسط 7/3 % و در ماده ی خشک 4/29 % می باشد . این ماده سبک ترین ماده ی متشکله شیر بوده که فوری تحت تاثیر عوامل مختلف قرار گرفته و تغییر می یابد ، چربی به حالت امولسیون در داخل شیر قرار دارد .
چربی های شیر را از دو گروه چربی های حقیقی " گلیسیریدها " و یا موا د شبیه چربی و یا وابستگی به چربی تشکیل شده است .
مواد ازت دار :
مواد ازت دار به نسبت 4/3 % درشیرو 8/28 % از ماده ی خشک را تشکیل می دهد قسمت اعظم مواد ازت دار ( 95 % ) شیررا پروتئین ها تشکیل می دهند . پروتئین های شیر هم قسمت اعظم ( 80 % ) از کازئین تشکیل می شود .
مینرال یا مواد معدنی :
75/0 درصد شیر و 5/5 % ماده ی خشک را تشکیل می دهند . برخی از مواد معدنی که در بروز خیلی از خواص فیزیکی و شیمیایی و حتی تکنولوژی شیر موثرند ، محلول بوده و برخی دیگر به حالت کلوئیدی در داخل شیر موجود می باشنند . این مواد ( کلسیم – سدیم – پتاسیم – منیزیم – آهن – مس – ید ) به حالت فسفات ها و کلرورها وجود دارد .
کمیت های فیزیکی قابل اندازه گیری شیر :
وزن مخصوص شیر :
شیر ماده ای است که از تجمع مواد مختلفی به وجود آمده و مسلما وزن مخصوص هر یک از این مواد در وزن مخصوص شیر تاثیر به خصوصی خواهند داشت .به عبارت دیگر می توان گفت : وزن مخصوص شیر مقدار متوسطی است از وزن مخصوص مواد متشکله شیر ، وزن مخصوص شیر گاو به طور متوسط 023/1 می باشد یعنی 32/0 میلی گرم از آب مقطر سنگین تر است ( لازم به ذکر است که وزن مخصوص شیر قابل قبول در کارخانجات شیر داخلی مابین 028/1 – 032/1 می باشد ) . می توان گفت که هر چه نمونه شیر از لحاظ ماده ی خشک غنی بوده باشد به همان نسبت بر وزن مخصوص آن افزوده خواهد شد ، به عنوان مثال می توان شیر انسان با وزن مخصوص 030/1 و شیر گوسفند با وزن مخصوص 036 /1 و شیر گاوه با 032/1 را ذکر کر د و نتیجه گرفت که چون ماده ی خشک شیر انسان کمتر است و در نتیجه وزن مخصوص کمتری را دارا می باشد .
**************************************
وزن مخصوص به وسیله ی دستگاههای شیشه ای کوچکی به نام " لاکتودانسیمتر " اندازه گیری می شود . در کارخانه شیر با اندازه گیری وزن مخصوص به اضافه نمودن آب در شیر و یا برداشت چربی شیر پی می برند و به همین خاطر از تحویل شیر با دانسته کمتر یا بیشتر از اعداد فوق خودداری می نمایند.
ویسکوزیته شیر :
شیر محلولی است که غلیظ تر از آب می باشد و در اثنای خالی کردن آن از ظرفی به ظرف دیگر مقاومتی از خود نشان می دهد که در اصطلاح به نام " ویسکوزیته " یا کشش سطحی نامیده می شود.که این خاصیت ازامولسیون مواد کولوئیدال مخصوصا کازئین یا چربی شیر حاصل می شود ، ویستکوزیته آب در20 درجه سانتی گراد 005/1 بوده در حالی که ویسکوزیته شیر 2 می باشد ، بعضی از میکروب ها مانند :
Ract , Lactic viscosus ., Mesntericus viscosus , Coli aerogenes سبب افزایش ویسکوزیته و حرارت باعث کاهش ویسکوزیته شیر می شوند . ویسکوزیته شیرتوسط دستگاه ویسکوزی متراندازه گیری میشود.که در کارخانجات در حال حاضر انجام نمی گیرد .
*************************************
اسیدیته شیر :
PH شیر تازه دوشیده شده برابر 6/ 6 می باشد. یعنی شیر تازه خاصیت اسیدی ضعیفی دارد . هرگاه شیر تازه در مجاورت فنل فتالئین با سود 1/0 نرمال تیتر شود به 6/1 سانتی متر سود , سود آور احتیاج می باشد. که اگر این مقدار را بر حسب اسیدلاکتیک بیان کنیم مقدار 16/0 درصد خواهد بود . این اسیدیته به نام اسیدیته طبیعی شیر که از کازئین – فسفات ها – سیترال ها و البومین حاصل می شود ، گفته می شود اسیدیته شیر گاو تحت تاثیر عوامل مختلف قرار گرفته به طوری که مقدار اسیدیته آن بین 3/0 تا 8/0 درصد متغیر می باشد ، به طوری که می دانید شیر قادر به محافظت اسیدیته خود نبوده و تحت تاثیر عوامل مختلف از جمله باکتری های لاکتیک قرار گرفته و بر مقدار اسید لاکتیک افزوده می گردد .
توسعه اسیدیته در شیر غیر مطلوب می باشد چون سبب تغییراتی در حالت تازگی و مزه شیر می شود . علاوه بر آن در مراحل مختلف تکنولوژی شیر مشکلاتی را پیش می آورد و باعث انعقاد آن در لوله ها و مخازن می شود .
کارخانه های شیر بر روی اسیدیته شیر تاکید فراوان داشته و از فاکتور های تحویل شیر محسوب می شود . اسیدیته شیر در کارخانه های داخلی بر اساس روش در نیک Dornik بیان می شود و اسیدیته قابل قبول شیر حداکثر 18 درجه در نیک و حداقل 13 درجه در نیک می باشد .بعضی از بیماری ها باعث کاهش اسیدیته می شود. و به همین خاطرحداقل آن نیزدرنظر گرفته میشود .درجه درنیک با تیتراسیون 10سی سی شیربا سود به دست می آید .روشهای دیگر مثل تورنر وسوکسلت هنکل درکارخانه های شیر به کار گرفته نمی شود .
***********************************
نقطه ی انجماد شیر :
نقطه ی انجماد شیر یکی از فاکتورهایی است که در کارخانه های شیر به وسیله ی دستگاه کریوسکوپ " Cryscop " اندازه گیری می شود . با اندازه گیری نقطه ی انجماد شیر به وجود مواد افزودنی مانند: جوش شیرین برای پایین آوردن اسیدیته پی می برند . مواد افزودنی نقطه ی انجماد شیر را پایین می آورند ، نقطه ی انجماد شیر به خاطر وجود مواد محلول حقیقی مانند: لاکتوز و مواد معدنی کمی پایین تر از آب و در حدود54/0 درجه می باشد. و مواد دیگر مانند: چربی ها و پروتئین ها در روی نقطه انجماد شیر تاثیر چندانی ندارند . نقطه انجماد شیر مانند: فشار اسمزی مقدار ثابتی است که از این خاصیت علاوه بر کشف مواد افزونی به کشف تقلبات مانند: اضافه کردن آب به شیر کمک می نماید . افزایش اسیدیته نقطه انجماد را پایین تر می آورد . در کارخانه شیر تهران هم اکنون از این دستگاه استفاده می شود .
اهمیت و ضرورت استفاده از مواد لبنی پاستوریزه :
شیر 30 درصد کل پروتئین – 75 درصد کلسیم – 20 درصد کالری و کمتر از 30 درصد چربی مورد نیاز بدن انسان را تامین می کند . به لحاظ اقتصادی نیز شیر و فرآورده های آن از جمله ارزان ترین منابع تامین پروتئین جامعه است .
امروزه استفاده از شیر پاستوریزه و هموژنیزه مورد سفارش و تاکید محافل بهداشتی در جهان قرار دارد و بسیاری از این مراکز از جمله سازمان بهداشت جهانی اساسا استفاده از شیر غیر پاستوریزه و هموژنیزه را درالگوی تغذیه مردم کشورها به ویژه کودکان مرود می دانند واز دولتها می خواهند که کنترل و نظارت دقیق تر و گسترده تری در این زمینه به عمل آورند .
استفاده از شیر و لبنیات غیر پاستوریزه به لحاظ فعال بودن میکرو ارگانیسم ها و باکتری های بیماری زای خطرناکی را متوجه سلامت انسان می کند ، به ویژه آنکه برخی بیماری های مشترک دام و انسان نیز به راحتی از طریق شیر به مصرف کننده آن منتقل می شود . تهیه و تولید این ماده ی حیاتی به روش صحیح و اصولی از یک قرن پیش در بعضی ازکشورهای جهان شروع شده است .امروزه کارخانه های شیرازنقطه نظر اقتصادی و تهیه مواد لبنی بهداشتی از اهمیت زیادی برخوردار شده اند .
هدف از پاستوریزاسیون از بین بردن یا غیر فعال کردن باکتری های بیماری زا طی عملیات اجرایی است. حرارت به عنوان یک عامل موثر در از بین بردن این گونه باکتری ها در شیر محسوب می شود. و میزان درجه حرارت با توجه به وضع فیزیولوژیکی میکروب و وضع فیزیکی شیر متغیر است بسیاری ازمیکروب شناسان بر این عقیده اند که میکروب سل نسبت به سایر میکروب های بیماری زا در برابر حرارت مقاومت بیشتری دارد . بنابراین بایستی شیر تا حد لازم حرارت داده شود ، آن گونه که قادر به از بین بردن میکروب سل باشد .
پاستوریزاسیون نیاز به زمینه های مساعدی دارد که بایستی فراهم شود . از جمله ی این زمینه ها عبارتست: ازنگهداری شیر به صورت سرد تا پیش از پاستوریزاسیون با این کار از تشکیل زهرکه ناشی از " استافیلوکوک " که در برابر حرارت مقاوم است ، جلوگیری می شود .
بیماری های مشترک انسان و دام :
بروسلولز یا تب مالت یکی از بیماری های مشترک انسان و دام است که بیشتر از راه مصرف شیر و محصولات لبنی غیر پاستوریزه ، گوشت و یا تماس با فضولات آلوده حیوان به انسان سرایت می کند . در شیر آلوده به تب مالت هیچ گونه تغییری در ظاهر شیر و طعم آن که باعث شناخت شیر آلوده از شیر سالم شود ، به وجود نمی آید ترش شدن شیر تا حدودی میکروب این بیماری را کاهش می دهد ، اما در کمتر از چند روز کاملا از بین نمی رود ، خامه ای که از شیر آلوده به میکروب بیماری تب مالت تهیه شده باشد معمولا بیشتر از بقیه شیر آلوده می شود و میکرو ارگانیسم ها مدت زیادی در آن زنده می مانند . مقاومت میکروب بیماری تب مالت در برابر حرارت کمتر از مقاومت میکروب بیماری سل بوده و در اثر حرارت کافی از بین می رود .در نهایت می توان گفت که شیر خام – خامه – کره و پنیر تهیه شده از شیر غیر پاستوریزه از نظر آلودگی به میکروب بیماری تب مالت خطرناک ترین فرآورده ها به شمارمی ورد و برای حفظ سلامت بایستی از مصرف آنها به شدت پرهیز کرد .
همان طور که در بالا اشاره شد ، بیماری سل نیز از طریق شیر خام و فرآورده های لبنی غیر پاستوریزه به انسان سرایت می کند . رفع با سیل سل در شیر خام به تناوب صورت می گیرد . آن گونه که اگر تنها از یک نمونه ی شیر حیوان مبتلا آزمایش به عمل آید ممکن است باسیل سل در آن مشاهده نشود ، تنها راه جلوگیری از ابتلا به این بیماری خطرناک جوشاندن شیر و نیز تهیه ی فرآورده های لبنی با روش پاستوریزه است . سایر بیماری هایی که از طریق شیر و مواد لبنی غیر پاستوریزه به انسان منتقل می شود ، عبارت است: از تب های حصبه ای و شبه حصبه ای – دیفتری – تب کیو – سیاه زخم – نوعی مسمومیت که منجر به مرگ می شود و بیماری عفونی .
سایر مزایای تحویل شیر به کارخانجات پاستوریزه به اختصار عبارتند از :
1- جلوگیری از بورس بازی های غیر معقول و سوء استفاده های فراوانی که در بازار آزاد محصولات لبنی به عمل می آید و در نهایت اثرات تورمی این گونه فعالیت ها بر اقتصاد کشوراست .
2-انسجام یافتن دامداران تولید کننده شیر غیر طرف قرارداد کارخانجات لبنی کشور در تشکیلاتی مناسب و امکان برنامه ریزی و خدمات رسانی در ارتباط با این گونه دامداران است .
تولید شیر در جهان و ایران :
در مورد تولید شیر توجه به آمار جهانی گویای واقعیات بسیاری است . مرکز تولید شیروفرآوردههای لنبی آن دراروپا قراردارد و پس از آن امریکای شمالی بزرگترین تولید کننده ی شیر در جهان است .در حال حاضر بزرگترین تولیدکنندگان شیر در جهان کشورهای بازار مشترک اروپا و اتحاد جماهیر شوروی سابق هستند که هر کدام به تنهایی یک چهارم و هر دو در مجموع بیش از پنجاه درصد تولید دنیا را در اختیار دارند .
کشور آلمان از جمله مهمترین کشورهای تولید کننده ی شیر در جهان است . این کشور در سال میلادی 2003-1998 سهمیه ای حدود 5/40 میلیون تن شیردر بازار مشترک داشته است . امروزه هر دامدار در آلمان دارای یک سهمیه ی معینی برای تحویل شیر به کارخانه ها است . و چنان چه مازاد بر سهمیه خود شیر تولید کند با قیمت بسیار پایین تر از قیمت تعیین شده خریداری می شود . در آلمان مجموعا 6/20 میلیون راس گاو در 390 هزار گاوداری نگهداری می شوند . از 390 هزار گاوداری موجود ، 293 هزار واحد دارای 9/4 میلیون راس گاوشیری هستند که در سال 1998 تولید شیر آن ها افزون بر 6/ 24 میلیون تن بوده است . حدود 55 درصد دامداری ها دارای بین 20 تا 50 راس گاو می باشند . وجود دامداری های بالای 100 راس گاو بسیار استثنایی و محدود است .تولید متوسط شیر سالانه هر گاو در آلمان 4417 کیلوگرم و تولید متوسط گاو نژاد " هلشتاین " 6256 کیلوگرم می باشد
در کشور ما وجود شش میلیون راس گاو بومی و حدود سیصد هزار راس گاو اصیل بیان گر امکان و قابلیت فراوان در تامین شیر و گوشت جامعه است . میزان تولید سالانه شیر در کشور به روایتی سه میلیون و هفتصد هزار تن برآورد شده است که از این مقدار تنها 300 هزار تن ( حدود 8 درصد ) جذب کارخانجات لبنی کشور شده و باقیمانده از کانال های متفرقه در جامعه عرضه می شود که به علت استفاده غلط متحمل ضایعات قابل توجهی می شود .
تعداد گاو و گوساله پراکنده در سطح روستاهای کشور بیش از 90 میلیون راس در سال 1380 بوده است که میزان شیر تولیدی آن ها در سال یاد شده از رقم 170 هزار تن فراتر رفته است.
میزان شیر دهی گاو بومی در هر دوره به 700 تا یک تن می رسد در حالی که از دام دورگه در هر دوره شیر دهی می توان 2 تا 3 تن شیر گرفت .
مصرف سرانه شیر و فرآورده های لبنی بر اساس مصوبه شورای عالی اقتصاد 103 لیتر در سال تعیین شده که با توجه به جمعیت کشور که حدود 70 میلیون نفر برآورد می گردد ،حدود هشت میلیون تن شیروفرآورده های لبنی درکشورمورد نیاز می باشد . در حالی که میزان فعلی مصرف سالانه 183 گرم میباشد که درصورتی که کلیه تولیدات شیر در اختیار واحدهای پاستوریزه قرار گیرد باز هم حدود 50 درصد کمبود در کشور در زمینه ی تولید و بیش از 90 درصد در زمینه واحد های پاستوریزاسیون به چشم می خورد . مصرف سرانه کشورهای اروپایی حدود یک لیتر در روز می باشد . متاسفانه به رغم برخورداری از امکانات نسبتا خوب در این زمینه به لحاظ پایین بودن سطح بهره وری – دامداری کشور هیچ گاه نتوانسته است آن گونه که باید و شاید توسعه یابد و در تامین منابع غذایی کشور مشارکت شایسته و بایسته داشته باشد .
******************************************
مشکلات و راه حل ها :
مراکز جمع آوری شیر :
یکی از اساسی ترین اقدامات لازم در زمینه صنعت شیر کشور دستیابی به راه های مناسب هدایت شیر تولیدی به کارخانجات لبنی می باشد .
تجارت به دست آمده چند سال اخیر در داخل کشور نیز تجربه بسیار موفق کشور هندوستان که در زمینه صنعت شیر و مشکلات آن تشابه فراوانی با ایران دارد ، نشان می دهد که احداث مراکز جمع آوری شیر در مناطق تولید راه حلی مناسب و کار ساز است .مرکز جمع آوری شیر به مشابه پلی ارتباطی بین کارخانه های لبنی و دامداران خرده پای تولید کننده مقادیر جزئی شیر و پراکنده در سطح منطقه بوده و مشکل نبود ارتباط مستقیم بین دامداران و کارخانه های لبنی سیستم واسطه گری مشکل گرفته و چنان چه بخشی از شیر تولید شده در مناطق نیز به کارخانه راه پیدا کند ، سیری جز انتقال از طریق واسطه را نمی تواند طی کند که در این نوع ارتباط بین دامداران تولید کننده و کارخانه لبنی مشکلات زیر بروز خواهد کرد :
1-امکان دستکاری شیر قبل از تحویل به کارخانه ( مانند افزودن آب و گرفتن بخشی از چربی شیر و انجام تقلباتی دیگر ) به شدت مطرح خواهد بود .
2-عدم انتقال مطلوب خدمات ارائه شده از طریق کارخانه به دامداران ذینفع ، برای نمونه دخل و تصرف در نوع و میزان علوفه سهمیه دامداران .
3-نارضایتی دامدار تولید کننده شیر از کارخانه به علت عملکرد نا مطلوب واسطه و در نهایت خودداری ازتحویل شیر برای کارخانه و در نتیجه کاهش دریافت شیر کارخانه .
4-اتکای کارخانه به عناصر واسطه که صرفا بر اساس سود شخصی عمل کرده و در نهایت ضربه پذیری فوق العاده کارخانه از سوی این عناصر .
دامداری سنتی :
نظام سنتی و موجود دامداری در کشور و خرده پا بودن قابل توجه دامداری کشور ، پراکندگی تولید و همچنین نبود ارتباط منطقی بین تولید کننده و مصرف کننده شاید اصلی ترین مشکلات حاکم بر صنعت شیر کشور باشد . امروزه نمی توان به گاوی که بازدهی مورد نظر را ندارد توجه بیش از حد کرد . بایستی با بازدهی پایین برخورد عملی کرد ،چه لزومی دارد علوفه تولیدی را به گاوی بدهیم که بازدهی آن 20 درصد کمتر از گاو دیگر است و تنها روی این نکته حساس باشیم و وسواس نشان دهیم که گاو بومی در اختیار داریم .
نباید به مسائل ژنتیکی و روش های نوین اصلاح دام بی توجه باشیم . ورود گاو اصیل به مناطق روستایی نه تنها وضع اقتصادی این مناطق را دگرگون ساخته ، بلکه در وضع بهداشتی آن ها نیز تاثیر مفید و مطلوبی داشته است . اعتقاد بر این است که منابع ژنتیکی داخلی را باید حفظ کرد و درعین حال از اصلاح نژاد گاو به ویژه گاو های شیری نبایستی غافل بود .مشکل موجود در مورد اصلاح نژاد گاو نیروی انسانی است . در حال حاضر به تعداد انگشتان دست در کل کشور نیروی متخصص دامدار به مفهوم واقعی آن وجود ندارد.
برای کار تحقیق و پژوهش نیز احتیاج به افراد کارآمد و متخصص داریم که مشکل کمبود آن نیز به خوب در کشور محسوس است .در زمینه ی دامداری بایستی به تحقیق پرداخت که از دیدگاه اقتصادی چه نوع گاو داری مقرون به صرفه است . آیا می توان علوفه مورد نیاز دام های یک منطقه را مثلا از هزار کیلومتر آن طرف تر آورد ؟ بنابر این گاوداری در محلی که دسترسی به علوفه در آن امکان پذیر است ، بایستی ایجاد شود .تبدیل دامداری سنتی به دامداری صنعتی در گرو سرمایه گذاری قابل توجه ، پرداختن به امور پژوهشی و مطالعاتی و به ترکیب نیروی انسانی متخصص و کارآمد است.
*****************************************
تولید محصولات جنبی :
هم اینک سالانه 2 تا 5/2 میلیون نفر به جمعیت کشور افزوده می شود و این در شرایطی است که منابع تولید کشاورزی تقریبا به صورت ثابت باقی مانده و امکانات و ظرفیت های بالقوه مورد استفاده قرار نگرفته است . در شرایط کنونی نسبت به سال های نخست پیروزی انقلاب حدود 30 میلیون نفر به جمعیت اضافه شده است و در پنج سال آینده نیز بیش از11 میلیون نفر به جمعیت اضافه خواهد شد . بنابراین برای تغذیه یک جامعه 81میلیون نفری در 5 سال دیگر بایستی به هر کار مشروعی در مسیر دستیابی به اهداف مربوط به تامین مواد منابع مایع و مواد غذایی دست زد .
پنیر مصرفی کشور در حال حاضر بر اساس جمعیت پنجاه میلیونی ( بدون توجه به مصارف متفرقه و صنعتی ) و بر اساس سهمیه سرانه تعیین شده از سوی شورای عالی اقتصاد یکصد و پنجاه هزار تن می باشد که در پنج سال آینده به 185 هزار تن افزایش خواهد یافت . مجهز نمودن واحدهای تولید شیر پاستوریزه به خطوط تولید پنیر و ایجاد واحدهای کوچک شیر پاستوریزه در شهرها و مناطقی که امکان تولید شیر در حداقل پنج تن در روز را داشته باشند ، ضمن اشاعه ی فرهنگ استفاده از شیر پاستوریزه امکان تبدیل مازاد شیر تازه خوری به پنیر بهداشتی در جهت رفع نیازمندی همان منطقه را فراهم نموده و گامی در جهت کاهش واردات پنیر و توجیه اقتصادی بیشتر طرح خواهد بود .
******************************************
نقش قیمت گذاری :
کمبود علوفه – گرانی علوفه – افزایش سطح هزینه ها اعم از دستمزد و حمل و نقل از مهم ترین عواملی است که در تعیین قیمت شیر بایستی مد نظر قرار گیرد . بدیهی است عدم توجه به هر یک از عوامل مذکور باعث خواهد شد شیر تولیدی وارد بازار آزاد شده و به طرق غیر بهداشتی به مصرف کنندگان عرضه شود و یا این که گاوها روانه کشتارگاه ها خواهند شد . در مورد قیمت گذاری پیشنهاد می شود قیمت شیر در آغاز هر سال بررسی شود و هزینه های مربوطه و عوامل تولید محاسبه و ملاک عمل قرار قرارگیردوچنان چه هدف ، ثابت نگهداشتن قیمت شیر باش د یکی از روش های تحویل علوفه با نرخ ثابت دولتی به دامداری ها به صورت مشروط است .
قسمت های مختلف کارخانه شیر :
بخش تحویل شیر – پاستوریزه – بسته بندی
C.I.P یا بخش شستشو و ضد عفونی
آزمایشگاه
دیگ بخار
تاسیسات سردخانه و آب سرد
تاسیسات تهویه و هوای فشرده
تاسیسات آب آشامیدنی
تاسیسات فاضلاب
تاسیسات برق
تحویل شیر – پاستوریزه :
تحویل شیر :
این قسمت از یک نوار نقاله برای حمل بیدون یک باسکول و یک تانکر یک تنی و سیستم سردکن شیر و صافی تشکیل می شود . با اندازه گیری وزن مخصوص اسیدیته چربی شیر در این بخش ، شیر بعد از توزین و سرد شدن در یک سیستم سرد کن لوله ای در تانک ذخیره 10.000 لیتری ذخیره می شود .لازم به ذکراست شیر خام تا 4 درجه ی سانتی گراد سرد شده و سپس ذخیره می شود .
***********************************
پاستوریزاسیون :
پاستوریزاسیون عبارت است: از رساندن یک ماده ی غذایی به دمایی که کلیه میکروب های پاتوژن یا بیماری زا و قسمت اعظم میکروبهای غیر پاتوژن آن از بین برود . برای پاستوریزاسیون شیر روش های مختلفی وجود دارد ، مانند: L .T.L.T U.H.T – H.T.S.T . اما روشی که تقریبا اکثر کارخانجات با آن طریق شیر را پاستوریزه می کنند ، روش H .T.S.T می باشد . در این روش کیفیت شیر نسبت به روش های دیگر بهتر حفظ شده و هم سرعت عمل مناسبی وجود دارد . در روش H.T.S.T شیر به مدت 15 ثانیه به دمای 75 درجه سانتی گراد رسیده و تا 4 درجه سانتی گراد سرد می شود ، روش مذکور در کلیه کارخانجات تولید شیر پاستوریزه کشور متداول می باشد .
پاستوریزاتور : Plant heat exchanger pasterurization درکارخانجات صنایع شیرمعمولا از صفحات تبادل حرارتی به عنوان پاستوریزاتور استفاده می شود . این صفحات دارای شیارهایی در داخل هستند که مسیر شیرهای با دمای متفاوت را مشخص می نمایند .از آن جایی که شیر در این سیستم به صورت ورقه ی نازکی در آمده و در سطح زیادی پخش می شود ، راندمان تبادل حرارتی به شدت بالاست ، دستگاه های پاستوریزاسیون معمولا از چند قسمت با دمای متفاوت ساخته شده است . زیرا جهت پر فرآیند دمای مناسب همان مورد نیاز می باشد.
به طور مثال: شیر برای سپراتور می بایست دارای دمای 40 درجه ی سانتی گراد و جهت هموژنیزاسیون 67 درجه ی سانتی گراد و جهت پاستوریزه شدن 75 درجه ی سانتی گراد و درنهایت جهت ذخیره شدن 4 درجه ی سانتی گراد باشد هر پاستوریزاتور از یک مخلوط کن بخار و آب و یک بالانس تانک که به عنوان کنترل کننده ورود شیر عمل می کند ، تشکیل شده است .
3 Kw = قدرت پمپ آب پاستوریزاسیون
1.5 Kw = پمپ بالانس تانک FMO
Steel 319 = جنس پاستوریزاتور
8 Bar = ماکزیمم فشار قابل تحمل
ºc130 = ماکزیمم دمای قابل تحمل
m²18 = سطح تبادل هر صفحه
45 m² = سطح تبادل هر بخش
هموژنیزاسیون :
شیرهای تحویلی بعد از تنظیم چربی توسط سپراتور و عبور از پاستوریزاتور به دمای 67 درجه ی سانتی گراد از دستگاهی به نام هموژنایزرعبور کرده و هموژنیزه می شود . هموژنیزاسیون چربی شیر عبارتند از :
چربی که د رسطح شیر جمع نشده و در نتیجه اکسیداسیون سریع چربی صورت نمی گیرد .
چربی به صورت همگن و یکنواخت در شیشه های مختلف تقسیم می شود و درصد چربی در شیشه ها قابل کنترل است . لازم به ذکر است که دستگاه هموژنایزر از یک سیستم سیلندر- پیستونی تشکیل شده است که شیربا فشار 200 اتمسفر از تعدادی سوراخ و شیار عبور کرده و چربی آن بر اثر ضربه ها و اصطکاک ناشی از فشار بالا به صورت خرده شده با شیر امولسیونه می شود .
سپراتور و مکانیسم عمل آن :
سپراتور یا چرخ شیر دستگاهی است که می تواند چربی شیررا به صورت خامه از آن جدا نماید . این دستگاه از تعداد زیادی قیف های قرار گرفته بر روی هم تشکیل شده که با حرکت سانتریفوژی با دور 6000 دور در دقیقه خامه را از شیر با توجه به اختلاف دانسیته ی این دو جدا می نماید . همچنین سپراتور قادر است اجسام خارجی و چرک های ناشی از ورم پستان را در هر دیسشارژ ( Dis Charge ) از شیر خارج نماید . این دستگاه در قسمت فوقانی دارای سیستم کنترل خروج خامه بوده و تنظیم خروج شیر 5/2 درصد از آن کار ساده ای است . لازم به ذکر است شیر جهت تنظیم چربی با دمای 40 درجه سانتی گراد که این دما را از پاستوریزاتور کسب می نماید از سپراتور عبور می کند ، سپراتورهای ساخت دانمارک ( وست فالیا ) ، سوئد ( الفالاوال ) و نمونه های بلغاری این دستگاه در داخل کشور مشغول کار می باشد .
******************************************
تانک ذخیره شیر خام و پاستوریزه :
تانک های ذخیره شیر معمولا دو جداره و از جنس استیل 316 می باشند ، جدار بیرونی تانک ها معمولا توسط پشم شیشه ایزوله و در داخل آن همزنی قرار دارد. تانکها جهت شستشو با سیستم CIP ارتباط دارند .
0.75 Kw = قدرت همزن
3.5 m = ارتفاع تانک
Cm190 = قطر تانک
10,000 Liter = ظرفیت
شیشه شور :
دستگاهی است به حجم تقریبی 4 متر مکعب که از استخری در قسمت تحتانی و جت های آب در قسمت فوقانی تشکیل شده است . شیشه ها توسط نوار نقاله به پای دستگاه آمده و توسط دست کارگر به دستگاه شیشه شور هدایت می شود . ( البته دستگاههای جعبه تخلیه کن نیز وجود دارد که توسط عمل مکش شیشه ها را از جعبه خارج و به دستگاه شیشه شور منتقل می نماید ) شیشه ها در بدو ورود ، با آب معمولی شسته شده سپس وارد استخر سود سوزآور ( Naoh ) شده تا کلیه اجرام موجود متلاشی شود و در مراحل دیگر شیشه به صورت واژگون قرار گرفته و با جت های آب داغ 65 درجه سانتی گراد برای مرحله ی نهایی شستشو می شود . شیشه های ( ضد عفونی ) و شسته شده به طرف فیلینگ حرکت نموده و توسط دستگاه مزبور شیشه ها از شیر پر شده و دربندی صورت می گیرد .
لازم به ذکر است که دستگاه فیلینگ (Filling) با استفاده ازمکش ( خلا ) ابتدا هوای شیشه را خالی کرده و همزمان شیر وارد شیشه ها می شود . شیشه های پر با عبور از دیسک های پرس بر روی آن فویل آلومینیوم قرار گرفته و پرس می شود .
آزمایشگاه : Laboratory
آزمایشگاه در کارخانجات شیر محل حساسی بوده و مسئول فنی بر اساس نتایج اعلام شده از آزمایشگاه ، تصمیم گیری نهایی از را می نماید . معمولا آزمایشگاه شیر از دو بخش میکروبی و شیمیایی تشکیل می شود . در بخش میکروبی آزمایشات کشت میکروبی صورت می گیرد. و در بخش دیگر آزمایشات وزن مخصوص – درصد چربی – اسیدیته انجام می گیرد.
وسایل مورد لزوم در این قسمت عمدتا عبارتند از :
وسایل تست چربی به روش ژوبر مانند سانتریفوژ ژوبر – بوتریمتر
وسایل اندازه گیری رطوبت مانند آون – بوته و . . .
وسایل اندازه گیری PH و اسیدیته مانند بورت مارت – PH متر و . . .
وسایل کشت میکروبی مانند محیط کشت – اتوکلاو – انیکوباتور – بن ماری -اجاق گاز و یخچال و …
وسایل شیشه ای مانند لاکتودانسیمتر – هیدرومتر – ترمومتر – پی پت و غیره
*****************************************
تاسیسات سردخانه – آب سرد : Cold Store
با اعلام نتایج میکروبی شیرهای تولید شده لازم است به مدت حداقل 24 ساعت در سردخانه بالای صفر یعنی 4 درجه ی سانتی گراد بماند .در این دما رشد و تکثیر میکروب ها حداقل می باشد و تقریبا در اسیدیته شیر تغییری حاصل نمی شود ، لذا سردخانه ای با سطح حداقل 100 متر مربع در نظر گرفته شده است . ایزولاسیون سردخانه با پلاستوفوم و روکش مصالح ساختمانی می باشد . سرمای مورد لزوم سردخانه از طریق یک کمپرسور 75 کیلو واتی تامین می شود.
برای سرد کردن شیرهای پاستوریزه از آب سرد که در پاستوریزاتور سیر کوله می گردد ، استفاده می شود . همچنین شیرهای تحویلی از دامدارن دارای دمایی در حدود 20 درجه ی سانتی گراد می باشد . که می بایست به 4 درجه ی سانتی گراد تقلیل یابد کلا برای تامین انرژی سرمایی از استخر آب سرد کم گرفته می شود . برای خنک کردن یک لیتر شیر پاستوریزه و شیر تحویلی از دامدار مجموعا سه لیتر آب سرد 2 درجه سانتی گراد نیاز می باشد .
تاسیسات آب و دیگ بخار : Water treatment and steam boiler
آب در طبیعت به صورت های مختلف یافت می شود مانند آبهای زیر زمینی – آبهای رو زمینی و آب باران ، آب باران که تقریبا خالص و بدون املاح است به عنوان یک منبع دایمی جهت استفاده در صنعت در دسترس نمی باشد ، لذا از آب های زیر زمینی و در بعضی از مناطق از آب های روی زمین جهت تامین آب صنعتی استفاده می شود . این نوع آبها بسته به مکانی که در آن قرار دارند دارای ناخالصی هایی از قبیل مواد معلق – کلسیم – منیزیم – پتاسیم – سدیم – سیلیسیم – آهن – کلرور – بی کربنات – کربنات – سولفات و غیره می باشد .
در مورد آب های صنعتی بسته به نوع صنعت و سیستم آب تخلیص می گردد. مثلا برای دیگ های بخار فشار قوی که حدود 2000 پاوند فشار دارد ، بایستی کلیه املاح و همچنین کلیه گازهای محلول در آب توسط سیستم تصفیه آب و سیستم دگازرگرفته شود . ولی جهت دیگ های فشار متوسط و یا فشار ضعیف نیازی به گرفتن کلیه املاح نمی باشد . در کارخانجات شیر از فشار چندان بالایی برای بخار جز برای شیرهای استریل به کار گرفته نمی شود. لذا کافی است که حداقل املاح کلسیم و منیزیم که سختی آب را تشکیل می دهند ، گرفته شوند . برای آب سرد مصرفی در سیستم های خنک کن نیز می باید املاح کلسیم و منیزیم حذف گردد.
برای این کار از سختی گیرهای رزینی که مجهز به رزین های سنتزی می باشد ، استفاده می گردد . برای تامین بخار مورد نیاز دیگ بخار ساخت ماشین سازی اراک در طرح پیش بینی شده است . در قسمت تاسیسات آب علاوه بر سختی گیر رزینی را پمپ کلر زنی نیز استفاده می شود تا آب ها از نظر میکروبی نیز سالم سازی شوند.
پمپ های به کار گرفته شده در صنایع شیر :
پمپ استیل :
پمپ های استیل در صنایع شیر برای پمپاژ – سود و اسید به کار گرفته می شود که نمونه هایی از آن ها در داخل ساخته می شود .
پمپ معمولی :
این پمپ ها جهت پمپاژ آب – فاضلاب و موادی که دارای PH نرمال می باشند ، استفاده می گردد .
پمپ پزیتیو :
از این پمپ ها در صنایع شیر جهت پمپاژ مواد غلیظ و دارای ویسکوزیته زیاد مانند خامه و ماست استفاده می شود .
= Fmo =1.5 Kw-2000-4000 L/H پمپ استیل
=2000-3000 L/H موتوژن = پمپ معمولی
= 1000- 2000 L*H پمپ پزیتیو
بخش :CIP Cleaning in place plant بخشCIP ضد عفونی کلیه ی قسمت های تولید را بر عهده دارد . پاستوریزاتور تانک ها – لوله های ارتباطی شیر – دستگاه چرن – دستگاه فیلینگ و کلیه ی قسمت هایی که به نحوی در ارتباط هستند ، حداقل می بایست روزی یک مرتبه CIP شوند . در این قسمت سه عدد تانک هزارلیتری درنظر گرفته شده است که جهت آماده سازی سود – سوزآور – اسید نیتریک و آب داغ می باشند . برای ضد عفونی یا CIP ابتدا مسیر را با آب معمولی شستشو داده تا شیرهای موجود در مسیر کاملا تخلیه گردد . بعد از آن سیرکولاسیون سود سوزآور داغ در مسیر برای مدت 15 دقیقه ادامه و مجددا شستشو با آب داغ صورت می گیرد و در نهایت لوله ها و مسیرها با بخار ضد عفونی می گردد . به طور متوسط هفته ای دو مرتبه با اسید نیتریک 8/0 درصد لوله ها و دستگاه های مختلف شسته شده ت اجرام و مواد پس مانده و قابل حل د راسید پاک میشوند. لازم به ذکر است درصد سود مصرفی برای CIP یک درصد و اسید 8/0 درصد می باشد .
1000 Liter = تانک اسید
1000 Liter = تانک سود
1000 Liter = تانک آب
1.5 Kw = پمپ FMO
تاسیسات فاضلاب : Waste water treatment
دفع فاضلاب از مسائل مهم کارخانجات صنعتی محسوب می شود. و مسائل و مشکلاتی را از نظر زیست محیطی ایجاد می نماید . در کارخانجات شیر عموما از تاسیسات سالم سازی فاضلاب استفاده می شود . این تاسیسات اکثرا ازیک مکانیسم عمل بهره می گیرند. و آن هم هوادهی میکروب های هوازی می باشد. اما نتایج جدیدی در بعضی از کارخانجات در مورد هوادهی گرفته شده است که مخارج تاسیسات فاضلاب را به شدت کاهش داه است .
در کارخانجات شیر منطقه ی اصفهان وکرمان از برج هوادهی استفاده نشده است و هوادهی فقط به وسیله کمپرسور و هوادهی سطحی صورت می گیرد . استخر فاضلاب برای یک کارخانه 30 تنی حدود سیصد متر مکعب د رنظر گرفته شده است که زمان باند آب در استخرها زیاد است . دو الکترو گیربکس جهت هوادهی سطحی و یک کمپرسورهوا جهت هوادهی عمقی و یک نقاله لجن کش درنظر گرفته شده است فاضلاب کارخانه بعد از هوادهی طولانی در استخر نهایی به حالت سکون درآمده و لجن ها ته نشین می شود و توسط نوار لجن کش از استخر خارج می گردد . BOD نهایی آب خروجی می بایست حداکثر 80 میلی گرم در لیتر باشد .
7.65 Kw = قدرت موتور کمپرسور باد فاضلاب
4.5 Kw = گیربکس همزن
300 m³ = حجم فاضلاب
1.5 Kw = گیربکس زنجیر لجن کش
7.5 Kw = پمپ های مختلف
همان طوری که در بالا نیز اشاره شد ، اساس کار بهسازی فاضلاب عبارتند از ؛ میدان دادن به میکروب های هوازی وتجزیه مواد آلی به وسیله ی آنها با استفاده از روش هوادهی می باشد . تاسیسات فاضلاب عموما از یک برج هوادهی و کمپرسور هوا و یک استخر و مخزن ذخیره لجن تشکیل می شوند . اما روشی از ادغام هوادهی توسط کمپرسور و هوادهی توسط صفحه ، پرده برداری که با PRM 2 توسط یک الکترو گیربکس بر سطح آب می چرخد ، عمل هوادهی را چند برابر ساخته و تاثیر بسزایی در رسوب دادن لجن و صاف شدن آب و کاهش COD ، BOO داشته است . ( این روش در کارخانجات شیر منطقه ی کرمان و اصفهان بدون استفاده از برج جدا شده است . ) و در نتیجه فاضلاب با مخارجی به مراتب کمتر قابل سالم سازی است .
ابتدا فاضلاب در دو استخر مجزا که توسط قانون ظورف مرتبط به هم ارتباط دارند ، هوادهی می شوند و سپس دریک استخردیگربه صورت سکون قرارگرفته ورسوب آن توسط سیستم جن کش خارج می شود . ظرفیت استخر فاضلاب 300 متر معکب بوده که با توجه به ظرفیت فوق زمان ماند آب بیش از 48 ساعت است .
بسمه تعالی
پرسش نامه تاسیس واحد تولیدی صنعتی
استان :
شهرستان :
تاریخ تهیه :
پرسشنامه شماره ی 1
اساسنامه
و
بخشی ازقوانین کلی
اساسنامه کارخانه تولیدی شیرپاستوریزه (سهامی خاص)
شماره ثبت:
تاریخ ثبت:
قوه قضائیه
اداره کل ثبت اسناد و املاک کشور
آگهی تاسیس شرکت
خلاصه اظهار نامه و اساسنامه شرکت پوشک بچه سارا سهامی خاص که در تاریخ ——-تحت شماره —- در این اداره به ثبت رسیده و در تاریخ —— از لحاظ امضاء ذیل تکمیل گردیده برای اطلاع عموم در روزنامه کثیر الانتشار آگهی می شود.
1- موضوع شرکت:
2- مدت شرکت: از تاریخ,,,,,,,,,,,,,بمدت نامحدود
3- مرکز اصلی شرکت:
4- سرمایه شرکت: مبلغ,,,,,,,,,,,,,ریال منقسم به 5/0 سهم,,,,,,,,,,,, ریالی با نام و بی نام که مبلغ,,,,,,,,,,,,,,,,,ریال آن طبق گواهی شماره —— مورخه —— بانک رفاه پرداخت و بقیه در تعهد صاحبان سهام می باشد.
5- اولین مدیران شرکت:
علی حلمی – مهدی طجری- محمد جواد فاتح پناه
برای مدت دو سال انتخاب شدند.
6- دارندگان حق امضاء : امضاء کلیه اسناد و اوراق بهادار و تعهد آور بانکی با امضاء
7- اختیارات مدیر عامل: به شرح در ماده,,,,,,,,,,,,اساسنامه
8- بازرسی اصلی و عدل البد ل شهرام کرمی به سمت بازرسی اصلی و علی نصری بسمت بازرسی علی البدل برای مدت یکسال انتخاب شدند.
رئیس اداره ثبت اسناد واملاک شهرستان
قوه قضائیه
اداره کل ثبت اسناد و املاک کشور
اداره کل ثبت شرکتها و مالکیت صنعتی
اظهار نامه ثبت شرکتها سهامی خاص / عام
1- نام شرکت: شرکت پوشک بچه سهامی خاص
2- هویت کامل واقامتگاه موسسین:
موضوع شرکت: با توجه به اینکه نوع برخورد قبلاً مشخص شده و آن سهامی خاص می باشد در رابطه با نوع فعالیت کارخانه می باشد آغاز به کار کرده است.
4- مبلغ سرمایه شرکت و تعیین مقدار نقد و غیر نقد آن به تفکیک: مبلغ کلی شرکت ——— ریال بوده است که براساس سهام و نیمی از مبلغی که پرداخت شده است.مبلغ ——- ریال آن نقد پرداخت شده است و مابقی آن به صورت چک و اقساط پرداخت می شود.
5- تعداد سهام با نام و بی نام و مبلغ اسمی آنها در صورتیکه سهام ممتاز موردنظر باشد تعیین خصوصیات و امتیازات اینگونه سهام:
پاره ای مقررات مربوط به صدور موافقت اصولی:
توجه متقاضیان احداث واحد صنعتی را قبل از تکمیل پرسشنامه به مواردی از مقررات وزارت صنایع مربوط به صدور موافقت اصولی جلب می نماید:
صدور موافقت اصولی موکول به مقایسه و انطباق پرسشنامه های تکمیل شده ی دریافتی با معیارهایی مانند : مناسب ترین قیمت تمام شده ، صرفه حویی ارزی بیشتر ، استفاده ی حداکثر از منابع داخلی ، ایجاد ارزش افزورده بالاتر ، انتخاب تکنولوژی مناسب ، انطباق ویژگی های کالا با استاندارد ملی و با استاندارد قابل قبول ، اثر طرح در ایجاد صنایع جنبی ، نقش طرح در دیگر بخش های اقتصادی ، پیش بینی روش های جلوگیری از آلودگی های محیطی ، ارائه ی خدمات بعد از فروش و دیگر معیارهای مشابه می باشد .به طرح های پذیرفته شده حداکثر چهار ماه پس از دریافت طرح موافقت اصولی داده می شود .
در مورد طرح های بزرگ و ویژه این مهلت با نظر معاون طرح و برنامه تا قابل تمدید است . از آنجا که در مرود موافقت اصولی از ذکر عناوین کلی مانند : بسته بندی مواد غذایی ، تولید انواع فرآورده های بهداشتی و . . . خودداری خواهد شد ، بنابراین متقاضیان باید نام ،ویژگی ها و فرمول انواع فرآوردههای مورد درخواست را بصورت تفکیکی در پرسشنامه قید کنند .
چنان چه متقاضی موافقت اصولی شخص و یا اشخاص حقیقی باشند تا زمانی که نسبت به تشکیل شرکت اقدام ننموده اند موافقت اصولی صادره به نام شخص و یا اشخاص حقیقی صادر می شود و اگر متقاضی شخص و یا اشخاص حقوقی باشند ، صدور موافقت اصولی به نام شخص و یا اشخاص حقوقی موکول به دریافت اساسنامه ی ممهور به مهر اداره ی ثبت شرکت ها می باشد .
متقاضی نمی تواند در یک زمان بیش از دو موافقت اصولی در دست اجرا داشته باشد در مورد صدور موافقت اصولی دوم نیز در شرایط مساوی حق تقدم با کسانی است که فاقد موافقت اصولی می باشند . در صورتی که در یک زمینه ی خاص متقاضی واجد شرایط وجود نداشته باشد، صدور موافقت اصولی سوم بلا مانع است .
مدت اعتبار موافقت اصولی از تاریخ صدور یک سال می باشد و حداکثر سه بار و هر بار به مدت 6 ماه با توجه به پیشرفت اقدامات اجرایی طرح توسط مرجع صادر کننده ی موافقت اصولی قابل تمدید می باشد .
در مناطقی که شرکت شهرک های صنعتی قادر به ارائه ی خدمات مورد لزوم از قبیل : واگذاری زمین و تامین آب و برق بوده و یا ظرف شش ماه بعد از عقد قرارداد بتواند خدمات مورد نیاز را بر اساس قرارداد ارائه نماید ، متقاضی ملزم به احداث واحد صنعتی در شهرک خواه د بود ، در غیر این صورت و چنان چه متقاضی مالک زمین مجاز بوده و یا از منابع غیر دولتی زمین مناسب را خریداری نماید ، می تواند د راین زمین با رعایت مقررات مربوطه اقدام به احداث واحد کند .
***************************************
یادآوری یک :
چنان چه برای پاسخ به پاره ای از سئوالات فضای کافی در محل مربوطه نباشد ، از پشت همان صفحه و یا با اضافه کردن صفحات دیگر پاسخ داده شود .
یادآوری دو :
در پایین کلیه ی برگ های پرسشنامه ی تکمیل شده و همچنین صفحات اضافی ضمیمه باید نام و نام خانوادگی متقاضی یا متقاضیان قید و امضا شود .
یادآوری سه :
پرسشنامه در دو نسخه ( اصل و کپی آن ) تهیه و تحویل شود .
قسمت اول – مشخصات متقاضیان :
1-مشخصات اشخاص حقیقی :
ردیف
نام و نام خانوادگی
تحصیلات
تجربه
-2مشخصات اشخاص حقیقی :
نام و نوع شرکت :
موضوع فعالیت :
شماره ، تاریخ و محل ثبت شرکت :
میزان سرمایه ی ثبت شده :
تعداد شرکا :
آدرس شرکت و شماره ی تلفن :
( فتوکپی شرکت نامه ، اساسنامه و آگهی روزنامه ی رسمی ضمیمه شود )
قسمت دوم – اطلاعات کلی مربوط به کالا یا کالاهای تولیدی :
نام و نوع کالا یا کالاهای تولیدی مورد درخواست :
شیر پاستوریزه 5/2 درصد چربی
شماره ی تعرفه ی گمرکی و میزان سود بازرگانی و حقوق گمرکی کالا یا کالاها :
تعرفه ی گمرکی شیر ( 1/4) حقوق گمرکی 10 درصد سود بازرگانی بخشوده
************************************************
ویژگی ها و مشخصات فنی مورد لزوم :
شیر پاستوریزه محصولی است به رنگ سفید با وزن 03/1 و نقطه ی انجماد 54/0 ، میزان آب موجود در هر لیتر شیر 860 گرم و مواد قندی آن 40 گرم در لیتر و چربی حاوی گلیسیرید برابر 40 گرم در لیتر بوده و اسیدیته آن کمتر از 18 درجه درنیک می باشد .
در صورتی که محصول تولیدی کالای واسطه ای و یا ماده ی اولیه ی صنایع دیگر می باشد ، نقش و کاربرد آن را در دیگر صنایع تعیین کنید .
می توانند در صنایع غذایی دیگر به عنوان کالای واسطه ای مصرف شوند .
کالا بر طبق کدام استاندارد ملی یا بین المللی تولید خواهد شد ؟
بر طبق استاندارد موسسه ی استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران
اگر برای این کالا استاندارد ملی در ایران وجود دارد ، شماره ی آخر آن را ذکر کنید
شماره ی استاندارد شیر پاستوریزه 93-1344 شماره استاندارد ملی کره 162
شماره ی استاندارد خامه پاستوریزه 191-1345 شماره استاندارد شیر خام 164
قسمت سوم – اطلاعات مربوط به بازار محصول :
در اکثر مراکز استان ها در برخی شهرهای پر جمعیت کشور کارخانجات تولید شیر پاستوریزه وجود دارد که تعدادی از آن ها به اختصار عبارتند از :
1) شیر منطقه ی خراسان
شرکت سهامی شیر و لبنیات پاستوریزه مشهد
2) کارخانجات شیر پاستوریزه تهران
3) کارخانه ی شیر منطقه ی گرگان
4) شیر منطقه ی فارس
5) شیر منطقه ی کرمان
6) شیر منطقه ی اصفهان
7) شیر منطقه ی آذربایجان
8) شیر منطقه ی همدان
9) شیر منطقه ی زنجان
شیر منطقه ی ارومیه – باختران – اراک
با ظرفیت اسمی
با ظرفیت اسمی
دو واحد با مجموع ظرفیت
با ظرفیت اسمی
با ظرفیت اسمی
با ظرفیت اسمی
با ظرفیت اسمی
با ظرفیت اسمی
با ظرفیت اسمی
با ظرفیت اسمی
با ظرفیت اسمی هر کدام
150 تن در روز
30 تن در روز
700تن در روز
150 تن در روز
150 تن در روز
150 تن در روز
150 تن در روز
75 تن در روز
75 تن در روز
75 تن در روز
40 تن در روز
روند مصرف محصول طی سالهای1382تاسال1386 :
سهم سرانه شیر و محصولات جنبی آن در حال حاضر به طور متوسط حدودا 183 گرم برای هر نفر می یاشد که بایستی به 103 لیتر در سال برای هر نفر برسد و با توجه به رشد جمعیت که سالانه حدود 5/3 درصد پیش بینی شده است . بنابراین میزان مصرف در این سالها چنان چه جمعیت در سال جاری 70 میلیون نفردر نظر گرفته شود به شرح زیر خواهد بود
سال
جمعیت
افزایش میزان مصرف
1382
1383
1384
1385
1386
61320000
63470000
65700000
68000000
70380000
180/6 میلیون تن
396/6 میلیون تن
620/6 میلیون تن
851/6 میلیون تن
091/7 میلیون تن
تولید کنندگان عمده ی جهانی این کالا چه کشورهایی هستند؟
اکثر کشورهای پیشرفته جهان جزو تولیدکنندگان عمده ی شیر و فرآورده های لبنی می باشد. که از آن جمله هلند – دانمارک – هند – استرالیا و آلمان را می توان نام برد.
قسمت پنجم – اطلاعات مربوط به تولید کالا :
برنامه ی تولید سالیانه :
ردیف
نام محصول یا محصولات
واحد
ظرفیت نهایی مورددرخواست
برنامه ی تولید سالانه
اول
دوم
سوم
چهارم
پنجم
1
شیر پاستوریزه
تن
10000
تعداد روز کار در سال : 300 روز
تعداد شیفت در روز : یک شیفت
ساعت کار در هر شیفت : هشت ساعت
فرآیند انتخابی تولید کالا ) (Process Flow Sheet.
ابتدا شیر دریافتی از نظر اسیدیته و دانسیته اندازه گیری می شود ، سپس تا 4 درجه سانتی گراد سرد شده در تانک های ذخیره نگهداری میشود. شیر به تدریج و با دمای40درجه ی سانتی گراد به سپراتورمنتقل شده و چربی شیردرحداستاندارد( 5/2 % ) گردیده و مازاد چربی جهت تولید خامه و به تانک ذخیره فرستاده می شود .
شیر با چربی 5/ 2 درصد با دمای 67 درجه ی سانتی گراد به هموژنایزر و بعد از هموژنیزه شدن چربی در دمای 75 درجه به مدت 15 ثانیه بر اساس روشH.T.S.T پاستوریزه و سپس تا4 درجه سانتی گراد سرد شده و به قسمت پرکن بطری ارسال می گردد . بطری ها در دستگاه شیشه شور با سود 5/1 % و آب 65 درجه شسته شده و پس از کنترل نهایی به وسیله ی دستگاه پر کن از شیر پر شده و بعد از دربندی توسط پرس به سردخانه فرستاده می شوند. در مورد پاستوریزاسیون شیر روش های مختلفی وجود دارد که به دلیل سرعت عمل و همچنین بسته بودن مدار تولید و کاهش امکان آلودگی ثانویه و بالا رفتن ظرفیت تولید از روش ( High temprature short time ) استفاده می شود . این روش از نظر اقتصادی بودن ( کاهش مصرف انرژی ) و بالابودن کیفیت شیر مورد قبول اکثر متخصصین علوم صنایع غذایی می باشد .
سیستم کنترل کیفیت:
وظایف روش کنترل و ایستگاههای کنترل د رخط تولید:
از خطوط تولید و تحویل شیر نمونه برداری می نمایند .درمورد تحویل شیر نمونه ها جهت آزمایشات کلی ( اسیدیته – دانسیته – چربی ) به آزمایشگاه ارسال می شوند اما در خطوط تولید نمونه ها علاوه بر کنترل آزمایشات کمی جهت کشت میکروبی و اجازه خروج از کارخانه به آزمایشگاه برده می شود . در این روش نمونه برداری چنان چه در شیر تولیدی نقایصی از نظر کمبود چربی – دانسیته و افزایش اسیدیته مشاهده شود ، مسئول فنی سریعا خط تولید را متوقف کرده تا رفع عیب شود
روش پیش بینی شده ی جهت جلوگیری از آلودگی های مذکور:
فاضلاب کارخانجات شیر پاستوریزه دارای مقدار زیادی مواد شیمیایی می باشد که با استفاده از سیستم های تصفیه فاضلاب نسبت به تصفیه آن اقدام می گردد .
( روش تصفیه فاضلاب در صفحات قبل توضیح داده شده است . )
لیست مشاغل و مقدار حقوق ماهانه و سالانه :
شـــــــــرح
تعداد
حقوق ماهانه
کل پرداخت سالیانه معادل 14 ماه
مرد
زن
مدیریت
1
–
6000000
84000000
پرسنل تولیدی
مهندس
2
–
3500000
98000000
تکنیسین
3
–
3000000
126000000
کارگر
50
–
1830000
1281000000
پرسنل تعمیرگاه و تاسیسات
4
–
2300000
128800000
پرسنل اداری ، مالی و خدمات
5
–
3000000
210000000
بن گارگری
50
–
—
60000000
جمع
65
–
—
1927800000
بیمه 23 %
338652000
جمع کل(14 ماهه حقوق وبیمه کارگری برای 12 ماه)
2266452000
بن کارگری مربوط به 50 نفرکارگر می باشد. که برای هر نفر در هرماه مبلغ 100000 ریال درنظر گرفته شده که سالانه معادل 1200000 ریال برای هر نفر میباشد.لازم به ذکراست که (از 14 ماه حقوق :1ماه مربوط به مرخصی و 1 ماه مربوط به پاداش می باشد)
محاسبه بیمه کارگری :(برای12 ماه) نرخ بیمه * حقوق 12 ماهه = بیمه کارگری
338652000 = 23% * 1472400000 = بیمه کارگری
نوع و مقدار انرژی و هزینه ی آن :
محاسبه ی انواع انرژی مورد نیاز :
محاسبه ی توان برق مصرفی ( به کیلو وات ) : توان برق مصرفی 300 کیلو وات
محاسبه ی انرژی برق مصرفی روزانه ( به کیلو وات ) :
برق مصرفی روشنایی کیلو وات 100 = 10 * 10
برق مصرفی خط تولید کیلو وات 800 = 8 * 100
برق مصرفی تاسیسات کیلو وات 2160 = 60% * 24 * 150
برق مصرفی روزانه کیلو وات 3060 = 2160 + 800 + 100
محاسبه ی آب مصرفی روزانه ( به متر مکعب ) :
آب مصرفی پرسنل متر مکعب 3/5 = 5300 = 100 * 53
آب مصرفی فضای سبز متر مکعب 6 = 6000 = 3 * 2000
آب مصرفی خط تولید و سردخانه متر مکعب 90 = 3 * 3000
آب مصرفی روزانه متر مکعب 100 = 3/101 = 3/5 + 6 + 9
محاسبه ی گازوئیل مصرفی روزانه ( به لیتر ) :1500 لیتر
محاسبه ی گاز مصرفی روزانه ( به متر مکعب ) :
به دلیل مصرف پایین از محاسبه ی آن صرف نظر شد .
محاسبه ی نفت و بنزین مصرفی روزانه ( به لیتر ) :
بنزین روزانه 50 لیتر
نفت روزانه 20 لیتر
محاسبه ی هزینه ی انواع انرژی مصرفی سالیانه : (ارقام به ریال)
شرح
واحد
مصرف سالیانه
هزینه ی واحد
هزینه ی کل
برق
کیلو وات ساعت
918000
300
275400000
آب
متر مکعب
30000
550
16500000
گازوئیل
لیتر
450000
450
20250000
گاز
متر مکعب
—
–
–
بنزین
لیتر
15000
800
12000000
نفت
لیتر
6000
300
1800000
جمع
325950000
محاسبه این میزان انرژی ها برای 300روز کاری می باشدکه به شرح زیرمی باشد:
نرخ(ریال) * تعدادروزهای کاری درسال *مصرف روزانه =محاسبه انرژی مصرفی سالیانه
275400000 = 300*300*3060 = برق مصرفی
16500000 = 550*300*100 = آب مصرفی
20250000 = 450*300*1500 = گازوئیل
12000000 = 800*300*50 = بنزین
1800000 = 300*300*20 = نفت
مساحت زمین مورد نیاز و برآورد قیمت آن :
مساحت مورد نیاز قیمت هر متر مربع(ریال) قیمت کل(ریال)
10000 25000 250000000
برآورد مساحت و هزینه های ساختمانی و محوطه سازی :
نام ساختمان
زیر بنا
( متر مربع )
هزینه ی هر مترمربع
( ریال )
هزینه ی کل
(ریال )
سالن تولید
انبارها
تعمیرگاه ، تاسیسات ، آزمایشگاه
ساختمان های اداری
نمازخانه ی ، غذا خوری
سایر ( ذکر شود )
1200
550
210
100
210
80
1200000
1200000
1200000
1200000
1200000
1200000
1440000000
660000000
252000000
12000000
252000000
96000000
جمع
2712000000
نوع فعالیت مربوط به محوطه سازی
مقدار
( متر مربع )
هزینه ی هر متر مربع ( ریال )
هزینه ی کل
( ریال )
خاکبرداری و تسطیح
2790
5400
15066000
خیابان کشی ، پارکینگ و فضای سبز
3000
50000
150000000
حصارکشی
1000
150000
150000000
جـــــمــــع
315066000
جمع کل هزینه های ساختمانی و محوطه سازی
3027066000
نقشه ی استقرار ساختمان ها تهیه و ضمیمه شده .
هزینه های قبل از بهره برداری شامل :
هزینه های تاسیس شرکت و دریافت مجوزهای مختلف 9500000
هزینه های خدمات مهندسی ، مطالعات و مشاوره 7000000
هزینه های دریافت وام بانکی 3500000
——————
جمع: 20000000
فهرست دستگاهها و تجهیزات خط تولید و قیمت انها:
ردیف
نام دستگاهها وتجهیزات
مشخصات فنی
کشور سازنده
تعداد
قیمت هرواحد
قیمت کل
1
زنجیر حمل بیدون شیر
به طول 10متر و ظرفیت100 بیدون درساعت
داخلی
1
15000000
15000000
2
باسکول یا کنتر حجمی شیر
استیل دارای تشک به ظرفیت500متر
داخلی
1
25000000
25000000
3
دستگاه شتشویی بیدون
به ظرفیت 100بیدون در ساعت
داخلی
1
50000000
50000000
4
نوار نقاله
به طول 4متربا الکتروموتور1/2 کیلووات
داخلی
1
4000000
4000000
5
تانک ذخیره شیر
با ظرفیت 1000لیترمجهز به اژیتاتور
داخلی
2
20000000
40000000
ردیف
نام دستگاهها وتجهیزات
مشخصات فنی
کشور سازنده
تعداد
قیمت هرواحد
قیمت کل
6
پمپ سانتریفوژ
3000 دور- سه فاز به ظرفیت 5000 لیتر در ساعت
خارجی
1
21250000
21250000
7
فیلتر دوبله
جهت گرفتن اجرام خارجی شیر به ظرفیت 10000*2 لیتر
خارجی
1
34000000
34000000
8
دستگاه خنک کن شیر (کولر صفحه ای )
سرد کردن شیر تا 4 درجه به ظرفیت 10000 لیتر درساعت
خارجی
1
127500000
127500000
9
تانک ذخیره ی شیر خام
به ظرفیت 10000 لیتر مجهز به اژیتاتور-لول کنترل و ترمومتر
داخلی
3
40000000
120000000
ردیف
نام دستگاهها وتجهیزات
مشخصات فنی
کشور سازنده
تعداد
قیمت هرواحد
قیمت کل
10
پمپ انتقال شیر
3000 دور – سه فاز به ظرفیت 5000 لیتر در ساعت
خارجی
2
34000000
68000000
11
بالانس تانک
به ظرفیت 100 لیتر مجهز به اژیتاتور
داخلی
1
14000000
14000000
12
سپراتور
جهت جدانمودن چربی اضافی به ظرفیت 5000 لیتر
خارجی
1
130000000
130000000
13
پاستوریزاتور صفحه ای
به ظرفیت 5000 لیتر – حرارت پاستوریزه 72 تا 90 درجه
خارجی
1
476000000
476000000
14
لیف تراک
جهت حمل و نقل بطری ها
خارجی
1
200000000
200000000
ردیف
نام دستگاهها وتجهیزات
مشخصات فنی
کشور سازنده
تعداد
قیمت هرواحد
قیمت کل
15
ژنراتور اضطراری
به قدرت 150 کیلو وات
خارجی
1
76457500
76457500
16
سواری
جهت انجام کارهای اداری
داخلی
1
61000000
61000000
17
تجهیزات آب سرد
چیلر
خارجی
1
100000000
100000000
18
تجهیزات آتش نشانی
کپسول آتش نشانی
خارجی
15
300000
4500000
19
سیستم شستشو و ضد عفونی
جهت شستشو و ضد عفونی نمودن کلیه ی دستگاهها
خارجی
سری کامل
30000000
30000000
جمع(ماشین الات وتجهیزات خط تولید)
2676707500
فهرست نام دستگاهها وتجهیزات و تاسیسات عمومی :
ردیف
نام دستگاهها وتجهیزات
مشخصات فنی
کشور سازنده
تعداد
قیمت هرواحد
قیمت کل
1
حفره چاه به انضمام امتیاز آب
به عمق 100 متر با لوله جدار
داخلی
1
50000000
50000000
2
پمپ انتقال آب
به قدرت آب دهی 15 متر مکعب در ساعت
داخلی
1
10000000
10000000
3
امتیاز برق و نصب ترانس
به قدرت 300 کیلو وات
داخلی
1
20000000
20000000
4
تابلوها و شبکه داخلی برق
تابلوها – سیم کشی های داخلی – کلید و پریز
داخلی
1
24000000
24000000
ردیف
نام دستگاهها وتجهیزات
مشخصات فنی
کشور سازنده
تعداد
قیمت هرواحد
قیمت کل
5
کمپرسور هوا
به ظرفیت 1500 لیتر در دقیقه
داخلی
1
65000000
65000000
6
کمپرسور جهت سردخانه
4سیلندربه- قدرت 35000 کیلوکالری با الکتروموتور
خارجی
2
112500000
225000000
7
کندانسور و رسیور
جهت سردخانه شیر
داخلی
1
80000000
80000000
8
اواپراتور
جهت جابجایی هوا در سردخانه
خارجی
2
59500000
119000000
9
دیگ بخار
به ظرفیت دو تن بخار
داخلی
1
120000000
120000000
10
دستگاه سختی گیر آب
جهت تصفیه آب دیگ بخار – به ظرفیت 2 متر مکعب
داخلی
1
13500000
13500000
ردیف
نام دستگاهها وتجهیزات
مشخصات فنی
کشور سازنده
تعداد
قیمت هرواحد
قیمت کل
11
لوازم و تجهیزات آزمایشگاهی
جهت کنترل تولیدات
داخلی
1
15000000
15000000
12
شوفاژ جهت قسمت اداری
جهت تامین گرمای زمستانی به ظرفیت 50000 کیلوکالری
داخلی
1
20000000
20000000
13
کولر
جهت تامین سرمای تابستان
داخلی
6
2000000
12000000
14
لوازم و تجهیزات اداری و رستوران
میز – لوازم التحریر – تلفن – صندلی – قفسه
داخلی
1
15000000
15000000
15
هموژنایز
به ظرفیت 5000 لیتر- فشار بار با موتور الکتریکی و تعیین فشار
خارجی
1
140000000
140000000
ردیف
نام دستگاهها وتجهیزات
مشخصات فنی
کشور سازنده
تعداد
قیمت هرواحد
قیمت کل
16
تانک ذخیره ی شیر پاستوریزه
به ظرفیت 5000 لیتر- فشار بار با موتور الکتریکی و تعیین فشار
داخلی
1
27000000
27000000
17
بطری شور
به ظرفیت 8500 بطری – تخلیه جعبه و نوار انتقال
خارجی
1
1100000000
1100000000
18
بطری پرکن و سرگذار
همراه با پرس دربند – هماهنگ با بطری شیر
خارجی
1
850000000
850000000
19
دستگاه جعبه شور
جهت شستشوی جعبه های شیر
داخلی
1
35000000
ردیف
نام دستگاهها وتجهیزات
مشخصات فنی
کشور سازنده
تعداد
قیمت هرواحد
قیمت کل
20
لوله و اتصالات استیل
شامل زانویی – سه راهی و …
خارجی
یکسری
61500000
61500000
جمع(ماشین الات وتجهیزات تاسیسات عمومی)
2922000000
2922000000
اثاثه اداری:
ردیف
نام
مشخصات
تعداد
قیمت هر واحد
قیمت کل
1
میز,صندلی,قفسه,مبل
جهت قرار دادن درساختمان اداری
14
———-
7300000
2
کامپیوتر
جهت انجام کارهای حسابداری
3
6000000
18000000
جمع
25300000
ارقام به ریال:
قیمت هرمیز: 600000 تعداد3 عدد قیمت هرصندلی: 100000 تعداد 5 عدد
قیمت هرقفسه: 100000 تعداد5 عدد قیمت مبل: 4500000 یک سری کاملم
ردیف
نام
مشخصات
قیمت کل
(ریال)
1
دفتر روزنامه
بابت کارهای اداری
400000
2
خودکار
بابت کارهای اداری
200000
3
ماژیک
بابت کارهای اداری
150000
جمع
750000
ملزومات:
ترازنامه
منتهی به تاریخ1/1/1386
دارایی های جاری: بدهی ها:
نقدوبانک 20570000000 وام بلند مدت 20000000000
صندوق 3705325
جمع بدهی ها: 20000000000
جمع دارایی های جاری: 20607505325 حقوق صاحبان سرمایه:
سرمایه علی 3500000000
دارایی های ثابت: سرمایه مهدی 3500000000
ساختمان 3027066000 سرمایه جواد 3000000000
زمین 250000000
ماشین آلات وتجهیزات 5654307500 جمع سرمایه 10000000000
اثاثه اداری 25300000
ملزومات 750000
هزینه پیش بینی نشده 448871175
هزینه تاسیس 20000000
جمع دارایی ها: 30000000000 بدهی وسرمایه: 30000000000
میزان قطعات و مواد داخلی مورد نیاز جهت تولید و بسته بندی کالا بر اساس ظرفیت مورد تقاضا:
ردیف
نام و مشخصات قطعات و مواد
نقش و کاربرد
مقدار مصرف سالانه
واحد
قیمت واحد ( ریال)
قیمت کل
(ریال )
1
شیر با چربی 2.5 %
ماده ی اصلی
8700
تن
2100
18270000000
2
پلاستیک
جهت بسته بندی شیر با احتساب پلاستیک در گردش و ذخیره ضایعات پلاستیک
8
تن
14000000
112000000
3
سبد 20 خانه پلاستیکی
جهت حمل و نقل بطری ها
11000
عدد
4000
44000000
4
سود سوز آور 140Naoh
جهت ضد عفونی خطوط تولید و بطری ها
32000
لیتر
450
14400000
5
اسید نیتریک H و NO
جهت ضد عفونی خطوط تولید
1000
لیتر
600
600000
ردیف
نام و مشخصات قطعات و مواد
نقش و کاربرد
مقدار مصرف سالانه
واحد
قیمت واحد ( ریال)
قیمت کل
(ریال )
6
صابون مایع
جهت نظافت
3000
لیتر
400
1200000
7
فویل آلومینیوم
جهت دربندی ظروف شیر
8500
کیلوگرم
2700
22950000
8
کلر جامد یا مایع
جهت ضد عفونی آب و محیط
500
کیلوگرم
2300
1150000
جمع کل
18466300000
محاسبه ی اجزا و میزان سرمایه ی ثابت :
شرح
مبلغ کل (ریال)
زمین
250000000
ساختمان و محوطه سازی
3027066000
هزینه های قبل از بهره برداری
20000000
ماشین آلات و تجهیزات خط تولید
2676707500
ماشین آلات ، تجهیزات و تاسیسات عمومی
2922000000
اثاثه اداری
25300000
ملزومات اداری
750000
هزینه ی نصب و راه اندازی ماشین آلات تولیدی ،
55600000
پیش بینی نشده (5%)نسبت به کل دارایی ثابت
448871175
جمع
9426294675
محاسبه اجزا ومیزان سرمایه ثابت:
قیمت کل
هزینه ی تامین قطعات و مواد مورد نیاز برای تولید و بسته بندی محصول
393962500
هزینه ی بیمه کارخانه
133224200
هزینه های فروش
17400000
سایر هزینه های جاری
2000000
جمع
546586700
جمع کل سرمایه گذاری ( به ریال ) = جمع کل سرمایه در گردش ( به ریال ) + جمع کل سرمایه ثابت ( به ریال )
9972881375 = 546586700+9426294675=جمع کل
محاسبه استهلاک:
ردیف
مورد محاسبه
نرخ
قیمت قبل از استهلاک
استهلاک
1
زمین
5%
250000000
12500000
2
ساختمان و محوطه سازی
5%
3027066000
151353300
3
هزینه های تاسیس
—-
20000000
1000000
4
ماشین آلات و تجهیزات خط تولید
5%
2676707500
133835375
5
ماشین آلات ، تجهیزات و تاسیسات عمومی
5%
2922000000
146100000
6
اثاثه اداری
5%
25300000
1265000
7
ملزومات اداری
5%
750000
37500
8
هزینه ی نصب و راه اندازی ماشین آلات تولیدی ،
5%
55600000
2780000
9
هزینه های پیش بینی نشده
5%
448871175
22443559
جمع کل
471314734
اضافه می شود که هزینه استهلاک 20ساله مستهلک می شود.
بهای تمام شده کالای فروش رفته
مواد اولیه 18270000000 دستمزد مستقیم 1927800000
بهای اولیه 20197800000
سربار ساخت:
مواد غیر مستقیم 196300000
هزینه بیمه 338652000
هزینه استهلاک 471314734
هزینه آزمایشگاه 50000000
هزینه لوازم کارکنان 25000000
هزینه تعمیرونگهداری 52430000
هزینه بیمه کارخانه 133224200
هزینه سوخت وروشنایی 325950000
هزینه تامین قطعات 393962500
سایر هزینه ها 20000000
جمع سربار ساخت: 2006833434
بهای تمام شده کالای فروش رفته: 22204633434
قیمت تمام شده یک کیلو محصول برابر با : (به ریال) 2220 = 10000000/ 22204633434
خلاصه سود وزیان
فروش: 30000000000
کسر میشود :بهای تمام شده کالای فروش رفته: (22204633434)
سود نا ویژه: 7795366566
کسر میشود :هزینه های عملیاتی
هزینه توزیع و فروش ( 17400000) کسرمیشود:هزینه بهره ( 4000000000)
سود 3777966566
کسر میشود:مالیات ( 944491642 )
سود پس از کسرمالیات 2833474924
اضافه می شدکه اولا فروش بدست آمده برای 10000 تن می باشد وقیمت بازار آزاد برابر با 3000 ریال می باشد.
ثانیا: اینکه مالیات بدست امده با نرخ 25%درصد نسبت به سود می باشد.
ثالثا:هزینه بهره یا سود بانکی برای20000000000ریال با نرخ 20%
داراییهای ثابت پس ازکسر استهلاک:
ردیف
نام دارایی
مبلغ استهلاک
قیمت دارایی
خالص دارایی
1
ساختمان
151353300
3027066000
2875712700
2
زمین
12500000
250000000
237500000
3
ماشین الات وتجهیزات وتاسیسات عمومی
282715375
5654307500
5371592125
4
اثاثه اداری
1265000
25300000
24035000
5
ملزومات
37500
750000
712500
6
هزینه های پیش بینی نشده
22443559
448871175
426427616
7
هزینه تاسیس
1000000
20000000
19000000
ترازنامه پایان دوره
منتهی به تاریخ 29/12/1386
داراییهای جاری: بدهیها:
نقدبانک 24819281300 وام بلندمدت 20000000000
صندوق 3705325 مالیات پرداختنی 94491642
جمع داراییهای جاری: 24822986625 جمع بدهی ها: 20944491642
داراییها ثابت : صاحبان حقوق سرمایه:
زمین 237500000 سرمایه علی 3500000000
ساختمان 2875712700 سرمایه مهدی 3500000000
سرمایه جواد 3000000000
ماشین آلات 5371592125 سود 2833474924
اثاثه اداری 24035000 جمع سرمایه: 13777966566
ملزومات 712500
هزینه های پیش بینی نشده 426427616
دارایی موهوم 19000000
جمع دارایی ها : 33777966566 جمع بدهی وسرمایه: 33777966566
نحوه بدست آوردن نقطه سربه سر:
هزینه های ثابت:
هزینه حقوق 1927800000
هزینه بیمه 338652000
استهلاک 471314734
هزینه تعمیر ونگهداری 52430000
هزینه بیمه کارخانه 133224200
هزینه بهره 4000000000
جمع هزینه ثابت: 6923420934
هزینه متغیر:
موجودی موادمستقیم 18270000000
موجودی مواد غیر مستقیم 196300000
هزینه آزمایشگاه 50000000
هزینه لوازم کارکنان 25000000
هزینه سوخت وروشنایی 325950000
هزینه تامین قطعات 393962500
سایر هزینه ها 20000000
هزینه توزیع وفروش 17400000
جمع هزینه های متغیر: 19298612500
جمع هزینه های ثابت و متغیر کارخانه: 26222033434
هزینه متغیر هرواحد: 1930 = 10000000÷19298612500
هزینه ثابت هر واحد: 692 = 10000000÷6923420934
فرمول نقطه سربه سر:
6923420934 هزینه ثابت کل
1930-3000 هزینه متغیرهر واحد- قیمت فروش هرواحد
که تولید در نقطه سر به سربرابر با 6470487 کیلو تولید می باشد .
هزینه و درآمد
19411460844
هزینه ریال
درآمد
مقدار تولید 6470487 کیلو گرم
نحوه به دست آوردن هزینه ودرآمد در نقطه سر به سر:
هرینه متغیر: 12488039910 =1930*6740487
جمع هزینه متغیر و ثابت درنقطه سربه سر:
19411460844=6923420934+12488039910
(لازم به ذکر است که بدلیل فاسد شدنی بودن موجودی کالا (شیر) گردش موجودی روزانه می باشد لذا حساب موجودی کالا در دفاتر نگهداری نمی شود .
وهمچنین برای خرید موجودی کالا (روزانه)، صندوق باید به اندازه کافی موجودی داشته باشد.)
فهرست مطالب
مقدمه 1
مواد متشکله شیر و تاثیر عوامل مختلف بر آنها: 2
<<< آب – شیر = ماده خشک>>> 4
مواد ازت دار : 5
5
مینرال یا مواد معدنی : 5
کمیت های فیزیکی قابل اندازه گیری شیر : 5
وزن مخصوص شیر : 5
. 6
ویسکوزیته شیر : 6
اسیدیته شیر : 7
نقطه ی انجماد شیر : 8
اهمیت و ضرورت استفاده از مواد لبنی پاستوریزه : 8
بیماری های مشترک انسان و دام : 9
سایر مزایای تحویل شیر به کارخانجات پاستوریزه به اختصار عبارتند از : 10
تولید شیر در جهان و ایران : 11
13
مشکلات و راه حل ها : 13
دامداری سنتی : 14
. 15
تولید محصولات جنبی : 15
نقش قیمت گذاری : 16
قسمت های مختلف کارخانه شیر : 17
بخش تحویل شیر – پاستوریزه – بسته بندی 17
C.I.P یا بخش شستشو و ضد عفونی 17
آزمایشگاه 17
تاسیسات سردخانه و آب سرد 17
تاسیسات تهویه و هوای فشرده 17
تاسیسات آب آشامیدنی 17
تاسیسات فاضلاب 17
تاسیسات برق 17
تحویل شیر – پاستوریزه : 18
تحویل شیر : 18
پاستوریزاسیون : 18
1.5 Kw = پمپ بالانس تانک FMO 19
تانک ذخیره شیر خام و پاستوریزه : 21
1000 Liter = تانک اسید 26
1000 Liter = تانک سود 26
1000 Liter = تانک آب 26
1.5 Kw = پمپ FMO 26
تاسیسات فاضلاب : Waste water treatment 26
قسمت دوم – اطلاعات کلی مربوط به کالا یا کالاهای تولیدی : 36
ویژگی ها و مشخصات فنی مورد لزوم : 36
قسمت سوم – اطلاعات مربوط به بازار محصول : 36
روند مصرف محصول طی سالهای1382تاسال1386 : 39
تولید کنندگان عمده ی جهانی این کالا چه کشورهایی هستند؟ 39
قسمت پنجم – اطلاعات مربوط به تولید کالا : 39
برنامه ی تولید سالیانه : 40
بهای تمام شده کالای فروش رفته 65
قیمت تمام شده یک کیلو محصول برابر با : (به ریال) 65
خلاصه سود وزیان 66
67 67
ترازنامه پایان دوره 68
72