پیشینه تحقیق ومبانی نظری سند چشم انداز 1404

سند چشم انداز 1404
مقدمه
در قرن 21 – قرن توسعه اقتصادی و فناوری- هر کشوری که مایل به حفظ هویت خویش و بالا بردن قدرت چانه زنی در تعاملات بین المللی و جلوگیری از ذوب شدن در قدرت های بزرگ باشد؛ باید بداند برای نیل به این اهداف، اتخاذ چه تصمیماتی ضروری است.
شدت گرفتن دگرگونی های فنی، اقتصادی و اجتماعی نیازمند برنامه های دراز مدت است ؛ هر قدر سریعتر برانید، به همان نسبت چراغ های جلوی اتومبیل شما باید مسافت دورتری را روشن کند. لذا تدوین برنامهای که بتواند همانند چراغی در افق بلند مدت کشور روشن گردد، بیش از پیش ضروری به نظر میرسد. بدیهی است در این روند، اتخاذ رهیافتی استراتژیک نسبت به تعیین اولویتها و جهت گیری های اساسی آینده کشور نمی تواند به برنامه ها و سیاست گذاری های کوتاه مدت محدود شود، لذا اتکای برنامههای کوتاه و میان مدت به چشم اندازی با جهت گیریهای روشن و مشخص الزامی است.
در حقیقیت چشم انداز هدایت برنامه های استراتژیک بلند مدت و کوتاه مدت را بر عهده دارد و با دیدی دوربرد در یک افق زمانی معین، سعی در جلوگیری از انحراف برنامهها و در نتیجه همگرایی و افزایش بازدهی آنها خواهد داشت.
در سالیان اخیر، تحول اساسی، در برنامه ریزی های کلان در عرصه های ملی و سازمانی مبتنی بر "چشم انداز1 " به چشم می خورد که این تحول عظیم در برنامه ریزی های بلند مدت، مسئولان ارشد نظام را براین امر واداشت تا با تدوین "سند چشم انداز ملی" تصویری مطلوب و قابل دستیابی فراروی نظام قرار دهند. در حقیقت، چشم انداز ایران، زیر بنایی ترین بیانیه ارزش ها، آرمانها و اهداف کشور میباشد که استراتژیها، برنامههای میان مدت و کوتاه مدت ملی را هدایت و رهبری خواهد نمود. بنابراین چشم انداز به هریک از مولفههای اصلی جامعه جهت داده و برای آنها هدف تعیین میکند و مجموعه سیستمهای مختلف حکومت را به یکدیگر پیوند داده و یک نظام سازگار، هدفمند و همفزاینده به وجود خواهد آورد.
در واقع چشم انداز، دستیابی به منافع ملی و اجرای قانون اساسی را مدنظر داشته و با ایجاد انگیزه ملی برای همه اقشار جامعه، در تحقق اهداف چشم انداز یاری می رساند. چشم انداز 20 ساله کشور، بخشی از آرمانهای آسمانی ولی قابل تحقق بر روی زمین است که یک بخش از آن در آرمان و بخش دیگری در واقعیت قرار گرفته است که می توان آن را آرمانی دست یافتنی دانست. وقتی یک آرمان مشترک در جامعه ای شکل می گیرد، همه تلاش می کنند بر اساس آن آرمان حرکت کنند؛ همان گونه که در زمان انقلاب اسلامی و دفاع مقدس، مردم و مسئولان، همهدف و منسجم بودند. بنابراین وجود سند چشم انداز تحولی اساسی در برنامه ریزی کشور ایجاد کرده و باعث انسجام کارشناسی اداری و هماهنگی بخشی می گردد. این امر منجر به برنامه ریزیهای هدفمند شده و مسیر ملت را به سوی یک افق بلند مدت مشخص کرده و باعث جهش ملی خواهد شد.
2-5-2- ساختار چشم انداز
همانطورکه درشکل 1-1 مشاهده می گردد، چشم انداز از ترکیب چهار رکن ذیل به دست می آید:
– نظریات علمی و فرضیات ناشی از آن.
– آرمان ها و ارزش ها.
– تجارب برنامه ریزی در سازمانها و کشورهای مختلف.
– بررسی محیط های ملی، منطقه ای و جهانی و چالشهای فراروی جامعه ایران.

نمودار 2-2 – ساختار چشم انداز
2-5- 3- مبانی علمی چشم انداز
در مبانی علمی چشم انداز به روشن ساختن مفهوم چشم انداز و تبیین تفاوت ها و اشتراکات آن با مفاهیمی چون پیش بینی و آینده نگاری پرداخته می شود.
الف ) تعریف چشم انداز
چشم انداز در زبان فارسی به معنی چیزی است که از آینده در نظر انسان مجسم می شود. چشم انداز را می توان می توان ترجمه فارسی Vision دانست. چشم انداز در لغت به معنی منظر، منظره وسیع و با صفا. ( فرهنگ نظام )، چشم افکن و دور نما است ( لغت نامه دهخدا ) همچنین در فرهنگ نامه معین چشم انداز و منظره معنی شده است. ( معین، 1353)
چشم انداز از نظر تهیه کنندگان سند چشم انداز بیست ساله کشور عبارت است از تصویر مطلوب و آرمان های قابل دستیابی جامعه در یک افق زمانی بلند مدت که متناسب با مبانی ارزشی و آرمان های نظام و مردم تعیین می گردد. چشم انداز برانگیزاننده، هدایتگر و جهت دهنده اداره جامعه و همچنین الهام بخش، وحدت آفرین و قابل فهم برای همه اقشار است و باید از ویژگیهای آینده نگری، واقع گرایی، ارزش گرایی و جامع نگری برخوردار بوده و نسبت به وضع موجود چالش اساسی داشته باشد و عزم ملی را در جهت تحقق آن تشویق کند.چشم انداز یا استراتژی بلند مدت عاملی است که اولا به هریک از مولفه های اصلی جامعه جهت می دهد و برای آنها هدف تعیین می کند. ثانیاَ مجموعه این عوامل را به هم پیوند داده و از آنها یک نظام سازگار و همگرا و هم افزاینده ایجاد می کند.
در مطالعات انجام گرفته، تعاریف مختلفی از چشم انداز وجود دارد که عمده ترین آنها به شرح ذیل است:
– چشم انداز آمیزهای از ارزش و داوریهای مبتنی بر ایدئولوژی و واقعیت های اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی می باشد. طبق این دیدگاه هر ایدئولوژیی، ترسیم کننده یک چشم انداز است ؛ لذا در مقام برنامه ریزی و تصمیم گیری باید ایدئولوژی واحدی حاکم باشد تا چشم اندازی واحد شکل گیرد.
– چشم انداز، ارایه دهنده یک تصویر مطلوب، آرمانی و قابل دستیابی است که مانند چراغی در افق بلند مدت، فراروی جامعه و نظام حکومتی قرار دارد و دارای ویژگیهای جامع نگری، آینده نگاری، ارزش گرایی و واقع گرایی می باشد.
– چشم انداز به هر یک از مولفه های اصلی جامعه جهت داده و برای آن ها هدف تعیین می کند و مجموعه این عوامل را به هم پیوند داده و از آنها یک نظام سازگار، هم گرا و هم فزاینده می سازد.
– چشم انداز دستیابی به منافع ملی و اجرای قانون اساسی را مد نظر داشته و به دنبال ایجاد انگیزه برای همه اقشار و آحاد جامعه و مسوولان، جهت حفظ وحدت اجتماعی و یکپارچگی ملی میباشد.
چشم انداز ایران با در نظر گرفتن امکان تحقق در یک دوره بیست ساله و با توجه به شناخت محیط ملی (بررسی نقاط قوت و ضعف) و نگاهی دقیق به رخداد های جهانی وروند تحولات محیط بین المللی (شناخت فرصت ها و تهدیدها) و نحوه تعامل محیط بیرونی و درونی تعیین می گردد و با استفاده از امکانات، بستر مناسبی را فراهم کرده و برنامه های بلند مدت کشور را هدایت می کند. از این منظر، چشم‏انداز با ویژگى‏هاى: آینده‏نگرى، ارزش‏گرایى، واقع‏گرایى و جامع‏گرایى مى‏بایستى در افق 20 سال آینده در بردارنده و موکد امور زیر باشد:
– وفاق ملى براساس نیازهاى جامعه
– پاسخ‏گویى مولفه‏هاى مختلف و رفع ضعف‏ها و تهدیدها
– قابل دستیابى در هر زمان و کمیت‏پذیر بودن‏
– تصویر ممکن از اهداف مطلوب‏
– تعیین تصویر آینده کشور به گونه‏اى شفاف در مقطع زمانىِ چشم‏انداز – تشویق مشارکت ملى‏(سند چشم انداز 1404) و رئوس برنامه های راهبردی کشور
ب)ضرورت چشم انداز
یک چشم انداز خوب اقلا سه هدف مهم را در بر دارد: نخست اینکه با روشن کردن جهت کلی تحول، می تواند صدها یا هزاران تصمیم مفصل را ساده تر بیان کند. دوم اینکه به افراد انگیزه اقدام و کار میدهد، حتی اگر گام های نخستین دردناک نیز باشند. سوم اینکه می تواند اقدامات افراد گوناگون را حتی اگر هزاران هزار نفر هم باشند، به شیوه ای کاملا سریع و کارآمد هماهنگ کند(کاتر،1382)
ج)ویژگی های چشم انداز
شرح چشم انداز موفقیت باید کوتاه، اما برانگیزاننده و محرک، تاکید کننده بر آینده ای بهتر، امیدبخش و مشوق آرزومندی، متوسل به ارزش های مشترک و طرح کننده پیامدهای مثبت باشد و بر قدرت نظام اداری و کارکنان تاکید ورزد و تصویر یا تصاویر کلامی، ذهنی و استعاره ظریفی را به کار گیرد و شوق و شور و هیجان را القاء کند ( پسران قادر، 1381)
از نظر پیتر سنگه چشم انداز باید دارای ویژگی های زیر است:
o انرژی بخش است
o تعهدزاست
o گذشته، حال و آینده را با یکدیگر پیوند می زند
o به رفتارهای ما معنا می بخشد
o یکپارچگی و وحدت و هماهنگی را به همراه دارد
o انگیزشی است و روحیه ساز
o بیانگر ارزش ها و گرایشات متعالی ماست.(سنگه،1377)
جان کاتر استاد دانشگاه هاروارد نیز معتقد است، یک چشم انداز اثربخش حداقل باید شش ویژگی اصلی داشته باشد:
– قابل تصور: تصویری از آینده ارایه دهد.
– مطلوب: منافع بلند مدت کارکنان، مشتریان، صاحبان سهام و دیگر افراد که نقشی در فعالیت دارند را نمایش دهد. غفلت از منافع هر فرد یا گروه باعث خواهد شد آنها را دلسرد کرده و برای یک عکس العمل منفی تحریک کند.
– شدنی: اهداف واقعی و قابل حصول را شامل شود. اگر اهداف غیر ممکن به نظر آیند، اعتبارشان را از دست می دهند و بدین ترتیب در انگیزه دادن به افراد برای اقدام، ناکام می مانند. اینکه تا چه میزان به کار گیری منابع شدنی به نظر می آید، به میزان بسیاری به مسایل ارتباطی بستگی دارد -رهبران بزرگ بخوبی می دانند چگونه اهداف بلند پروازانه را شدنی به نظر آورند.
– مشخص و روشن: به حد کافی روشن باشد تا رهنمود کافی را برای تصمیم گیری ارایه دهد.
– قابل انعطاف: به حد کافی کلی باشد و به ابتکار عمل افراد اجاره دهد تا در شرایط متغیر، عکس العملهای مختلف داشته باشند.
– قابل انتقال: انتقال آن به افراد ساده باشد، به طوری که بتوان آن را در پنج دقیقه کاملا توضیح داد.( کاتر، 1382)
د) تفاوت چشم انداز و پیش بینی
در تهیه و تنظیم چشم انداز بلند مدت، دو رویکرد کلی "پیش بینی" و" آینده نگاری " را می توان مد نظر قرار داد. در اغلب متون، چشم انداز مترادف با پیش بینی در نظر گرفته می شود. پیش بینی ارزشیابی یک روند با درجه ای از احتمال است که در طول یک دوره معین و خاص اتفاق می افتد ؛ به عبارت دیگر، پیش بینی روشی است که در آن وضعیت موجود به دقت بررسی شده و بر اساس امکانات، قابلیت ها و فرصت های موجود، تصویری از آینده ترسیم می گردد. سه عامل بروز خطا که پیش بینی را از رویکرد مبتنی بر چشم انداز متمایز می سازد، به شرح ذیل میباشند:
1 ) داده های نادرست توام با مدل های بی ثبات.
2 ) اتکای مفرط به کمیت سنجی و بسط و گسترش روندهای گذشته به آینده.
3 ) تبیین آینده در پرتو گذشته.
2-5-4- پیشینه مفهومی چشم انداز
در اوایل دهه 70 میلادی بسیاری از رهبران جهان اظهار داشتند که چشم انداز از نقطه نظر فردی و سازمانی نقش تعیین کننده داشته و به عنوان عامل استراتژیک برای سازمان ها در بررسی اهداف و اجرای برنامه ها بشمار می آید. در اواخر دهه 1970 و بعد از آن برنامه های استراتژیک در کشورهای صنعتی و بیشتر روی مسائل جاری و استفاده از فرصت های آتی متمرکز شده بود اما با روند تکاملی اندیشه ذهای مدیریتی و توسعه ای بویژه در بخش تمرکز در استراتژی، زمینه برای استفاده از چشم انداز براساس چهار عامل استفهامی (کجا، چگونه، چه زمانی و تحت چه شرایطی) چشم انداز به بسط و ظهور قدرت جهت ترغیب جوامع برای رسیدن به هدف های نهایی و استراتژیک کمک کرد. (مبینی دهکردی، 1385)
2-5-5-مبانی تجربی چشم انداز
معرفی نمونه هایی از چشم اندازهای سازمانی و ملی، به درک مفهوم چشم انداز کمک نموده و تجربه سازمان ها و کشورهای مختلف در تدوین چشم انداز، می تواند برنامهریزان سطوح مختلف را در تدوین چشم اندازهای سازمانی و ملی یاری دهد ؛ لذا اشاره مختصری به چشم اندازهای "سازمانی " و "ملی" مفید خواهد بود.
توجه به چشم اندازهای سازمانی از آن جهت حائز اهمیت است که در آغاز، سازمانهای بزرگ و فراملیتی فعلی، رسیدن به اهداف و چشم انداز خود را در آن زمان غیر ممکن می دانستند. این در حالیست که امروزه برخی از این شرکت ها به اهداف سازمانی خود دست یافته اند. لذا ضمن آشنایی مدیران سازمان های بزرگ کشور با ادبیات چشم انداز، توجه آنان به طرح چشم اندازهای سازمانی، امری لازم به نظر می رسد. در ذیل به چشم انداز چندی از شرکت ها و سازمان های بزرگ و فراملیتی اشاره می شود:
– بانک مرکزی آمریکا : ما نهادی در نقطه کمال از نظر انسجام، مسوولیت پذیری و پاسخگویی خواهیم بود که شایسته اعتماد عمومی باشد.
– دانشگاه سانفرانسیسکو : ما به عنوان اولین دانشگاه با چشم اندازی جهانی به آموزش افرادی می پردازیم که می توانند دنیایی انسانی تر و عادلانه تر را به وجود آورند.
– دانشگاه کمبریج : تاثیر گذاری در جامعه از طریق تعقیب برنامه های آموزشی، تحقیقاتی در بالاترین سطوح بین المللی.
– بی بی سی2: می خواهیم خلاق ترین سازمان در دنیا باشیم.
– مایکروسافت : یک کامپیوتر روی هر میز و در هر خانه.
– جنرال موتورز ( GM ) : قصد داریم در محصولات و خدمات حمل و نقل پیشتاز باشیم.
– سی تی بانک3: ما تلاش می کنیم تا رویای مشتریانمان تحقق یابد.
2-5-5- سند چشم انداز 1404 جمهوری اسلامی ایران
2-5-5-1-مقدمه
چشم انداز، عمری بیش از یک دهه در مباحث مدیریت دارد و طرح آن به عنوان چشم انداز ملی و منطقه ای نیز به دهه نود میلادی باز می گردد. با نگرش تاریخی، این نکته مشخص خواهد شد که چشم انداز مفهومی نیست که امروز ابداع و خلق شده باشد،بلکه در دوره های پیشین نظام نیز چشماندازهای مختلفی مطرح بوده است ؛ البته این چشم اندازها به صورت سند ملی 1404 شفاف و کارشناسی شده نبوده اند، بلکه هر یک در حوزه ای مطرح شده و در همان حوزه با موفقیت هایی روبرو بوده است. لزوم طرح پیشینه چشم انداز در ایران از این رو می باشد که با نگاهی نقادانه به چشم اندازهای قبلی علل عدم تحقق آن ها در برخی موارد روشن شود تا در چشم اندازهای آینده، این نقایص رفع و چشم اندازی شفاف و جامع تدوین شود.
2-5-5-2- تاریخچه برنامه ریزی و چشم انداز در ایران
در ایران سابقه برنامه ریزی های بلند مدت به اواخر دهه 1320 برمیگردد اما به شکلی جدیدتر در اوایل دهه 1350 ضرورت توجه به برنامه ریزی در ابعاد ملی مطرح شد اما به دلایلی جون فقدان نیروی انسانی متخصص و بومی برنامه ریزی ها و سیاست گذاری ها توسط کارشناسان خارجی تدوین می شد. به عنوان نمونه شرکت فرنسوی سیتران نخستین طرح آمایش سرزمین را در سال 1354 طی قرار دادی که با دولت وقت منعقد کرده بود تهیه کرد تا برنامه های توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور بر مبنای طرح مذکور تنظیم و به اجرا درآید.
در سال 1354-1353 بدلیل افزایش درآمد حاصل از فروش نفت، تدوین چشم انداز بیست ساله برای بخش های مختلف اقتصادی در دستور کار سازمان برنامه و بودجه آن زمان قرار گرفت لیکن به دلیل فقدان انسجام در روش تهیه و تدوین چشم انداز و مشکلات دیگر با کارهای در دست اقدام، عقیم ماند( خلفی، 1388).
2-5-5-3-پیشینه چشم انداز 1404 جمهوری اسلامی ایران
سند چشم انداز پس از پنج سال کار کارشناسی در دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام و تصویب در شورای مجمع در سال 82 توسط مقام رهبران به سران سه قوه و رییس مجمع ابلاغ شد. در راستای تحقق اهداف سند چشم انداز سیاست های کلی برنامه چهارم توسعه تهیه و ابلاغ گردید. مجمع تشخیص مصلحت نظام به عنوان متولی اصلی تهیه سند چشم انداز، با هدف فرهنگ سازی به منظور جلب مشارکت عمومی در تحقق اهداف چشم انداز و تعامل صاحب نظران، نخبگان علمی و دانشگاهی و تولید ادبیات، تبیین ابعاد و بررسی فرصت ها و چالش های فرا روی تحقق سند چشم انداز همایش ها، نشست ها و کارگاه های تخصصی در سطوح منطقه ای، ملی و بین المللی برگزار نموده و مقالات علمی، پژوهشی مرتبط با مولفه های اصلی و دیگر مفاهیم و مبانی نظری آن را تدوین و منتشر کرده است که به لحاظ موضوعی با ضعف ها و کمبود منابع همچنان موجه است و ادبیات نظری و علمی سند چشم انداز نیازمند تولیدات بیشتری است، در مجموع می توان به برخی از این موارد تولید شده اشاره کرد :

1- همایش ملی سند چشم انداز، ظرفیت ها و بایستگی ها
بیش از 200 مقاله علمی به دبیرخانه این همایش رسید که مقالات پس از بررسی توسط هیات داوران در نشست های تخصصی طی دو روز و با حضور صاحب نظران و استادان دانشگاه مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
2- همایش بین المللی بنای آینده ای مطمئن برای آسیای جنوب غربی ( منطقه چشم انداز )
این همایش با حضور اندیشمندان داخلی و خارجی ( کشورهای حوزه سند چشم انداز ) با هدف یافتن زمینه های همکاری به منظور آینده ای مطمئن و برخوردار از توسعه در کشورهای آسیای جنوب غربی برگزار شد. در این همایش مجموعه مقالات برگزیده با موضوع سند چشم انداز و سیاست خارجی که به دبیرخانه همایش در سال 86 رسید و مورد ارزیابی داوران علمی قرار گرفته بود در قالب کتاب منتشر شد.
3- همایش مدیریت، نظام اداری و سند چشم انداز
همایش مدیریت و نظام اداری، نقش مدیریت در تحقق سند چشم انداز را در حوزه های داخلی و روابط خارجی مورد بررسی قرار می داد. این همایش یک روزه که با حضور صاحب نظران علمی و دانشگاهی در سال 86 برگزار شد ف چهار نشست تخصصی در زمینه دولت، مدل ها و الگوهای مدیریت و نظام اداری برگزار نمود.
4- همایش های منطقه ای سند چشم انداز در استان های سمنان، گلستان،خوزستان، مازندران، کرمان، هرمزگان و…
همایش های منطقه ای سند چشم انداز با هدف فرهنگ سازی و ایجاد انگیزه به منظور تحقق اهداف سند در استان های مختلف اط سال 86 برگزار شده است و مجموعه مقالات برگزیده در قالب کتاب و لوح فشرده منتشر شده است.

5- کتاب های " ایران آینده " و " شناخت محیط ملی "
دو کتاب با عناوین " ایران آینده " تالیف محسن رضایی و " شناخت محیط ملی " تالیف علی مبینی دهکردی پیرامون موضوع سند چشم انداز در حوزه های سیاسی، فرهنگی و اقتصادی توسط سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در سال 85 منتشر شده است که به نوعی در ارایه اطلاعات مرتبط مستندات علمی تهیه سند چشم انداز اثر بخش است.
2-5-5-4- فرآیند تهیه چشم انداز ایران 1404
با پیروزی انقلاب اسلامی و استقرار نظام جمهوری اسلامی ایران و وقوع بحران های مختلف از جمله جنگ تحمیلی زمینه برای برنامه ریزی بلند مدت و کلان ناممکن بود و پس از جنگ و اواخر دهه شصت امکان برنامه ریزی بلند مدت و کلان و تدوین سیاست های کلی و بالاخره در دهه هشتاد چشم انداز توسعه مورد توجه مسئولان جمهوری اسلامی ایران قرار گرفت.
در دولت هاشمی رفسنجانی نگاه بلند مدت به آینده ایران در قالب " ایران 1400" مورد توجه قرار گرفت و سازمان برنامه بودجه طی سالهای 75 و 76 مسئول تدوین برنامه بلند مدت 20 ساله ایران شد. علیرغم طی مراحل کارشناسی در دستگاه های مختلف این طرح به مرحله تصمیم گیری نرسید.
در مرداد ماه 79 رهبری جمهوری اسلامی ایران در دیدار با وزیر امور خارجه و روسای نمایندگی ایران در خارج از کشور با برشمردن ویژگی ها، ظرفیت ها و موقعیت کشور در منطقه و جهان چنین گفت : می توان فرض کرد که ایران اسلامی را به یک قدرت حقیقی منطقه ای و به تدریج به یک قدرت حقیقی بین المللی تبدیل کنیم.
در این فاصله برنامه بلند مدت توسعه در قالب برنامه بلند مدت 10 ساله در سازمان مدیریت و برنامه ریزی تهیه و در اول شهریور 1382 طی نامه ای از سوی سید محمد خاتمی رئیس جمهور وقت به مقام معظم رهبری تقدیم شد. هم زمان با این اقدام و با فعالیت دوره چهارم مجمع تشخیص مصلحت نظام در سال 80 کمیسیون خاصی تشکیل شد و با سیاست گذاری های بلند مدت که دارای ویژگی های پویا، گرهگشا و با ثبات و منضبط جهت تحقق برنامه های کشور بود، مامور تهیه پیش نویس چشم انداز شد.( مجمع تشخیص مصلحت نظام، 1385)
کمیسیون موارد خاص در دبیرخانه مجمع تشکیل و با مشارکت برخی از صاحب نظران و کارشناسان و تقسیم بندی آنها در کار گروه های مختلف پس از مطالعه و بررسی وضعیت موجود و میزان امکانات و توانایی ها، نتیجه کار در قالب پیش نویسی آماده طرح در جلسات کمیسیون شد و نسخه پیشنهادی پس از بررسی و اصلاح در کمیسیون اصلی جهت تصویب به شورای مجمع ارائه شد. شورای مجمع در نهایت در اولین بررسی خود در جلسه 12 مهرماه سال 82 خواستار اصلاحاتی توسط کمیسیون موارد خاص شد و کمیسیون مزبور پس از انجام اصلاحات مورد نظر شورای مجمع مجدداَ در جلسه 19 مهرماه همان سال در دستور کار شورای مجمع قرار گرفت و چشم انداز ایران 1404 به تصویب رسید. مصوبه مجمع بلافتصله جهت بررسی نهایی و ابلاغ، تقدیم مقام رهبری شد و وی در تاریخ 13 آبان 82 یعنی کمتر از یک ماه تصویب در مجمع، با افزودن عبارت " هویت اسلامی و انقلابی " سند چشم انداز ایران 1404 را به سران سه قوه و ریاست مجمع ابلاغ نمود که متن این سند به شرح زیر است :
2-5-5-5- متن کامل سند چشم انداز 1404
متن کامل سند چشم انداز بیست ساله ی جمهوری اسلامی ایران در افق 1404 هجری شمسی؛ که در تاریخ 13 آبان1382 توسط رهبر معظم انقلاب به سران قوای سه گانه ابلاغ شد به شرح زیر می باشد :
با اتکال به قدرت لایزال الهی و در پرتو ایمان و عزم ملی و کوشش برنامه ریزی شده و مدبرانه ی جمعی و در مسیر تحقق آرمان ها و اصول قانون اساسی ، در چشم انداز بیست ساله، ایران کشوری است توسعه یافته با جایگاه اول اقتصادی علمی و فناوری در سطح منطقه با هویت اسلامی و انقلابی، الهام بخش در جهان اسلام و با تعامل سازنده و موثر در روابط بین الملل.
جامعه ی ایرانی در افق این چشم انداز چنین ویژگی هایی خواهد داشت:
توسعه یافته، متناسب با مقتضیات فرهنگی، جغرافیایی و تاریخی خود، متکی بر اصول اخلاقی و ارزش های اسلامی، ملی و انقلابی، با تاکید بر مردم سالاری دینی، عدالت اجتماعی، آزادی های مشروع، حفظ کرامت و حقوق انسان ها و بهره مندی از امنیت اجتماعی و قضایی.
برخوردار از دانش پیشرفته، توانا در تولید علم و فناوری، متکی بر سهم برتر منابع انسانی و سرمایه ی اجتماعی در تولید ملی.
امن، مستقل و مقتدر با سامان دفاعی مبتنی بر بازدارندگی همه جانبه و پیوستگی مردم و حکومت.
برخوردار از سلامت، رفاه، امنیت غذایی، تامین اجتماعی، فرصت های برابر، توزیع مناسب درآمد، نهاد مستحکم خانواده، به دور از فقر، تبعیض و بهره مند از محیط زیست مطلوب.
فعال، مسئولیت پذیر، ایثارگر، مومن، رضایت مند، برخوردار از وجدان کاری، انضباط، روحیه ی تعاون و سازگاری اجتماعی، متعهد به انقلاب و نظام اسلامی و شکوفایی ایران و مفتخر به ایرانی بودن.
دست یافته به جایگاه اول اقتصادی، علمی و فناوری در سطح منطقه ی آسیای جنوب غربی (شامل آسیای میانه، قفقاز، خاورمیانه و کشورهای همسایه) با تاکید بر جنبش نرم افزاری و تولید علم، رشد پرشتاب و مستمر اقتصادی، ارتقاء نسبی سطح درآمد سرانه و رسیدن به اشتغال کامل.
الهام بخش، فعال و موثر در جهان اسلام با تحکیم الگوی مردم سالاری دینی، توسعه ی کارآمد، جامعه ی اخلاقی، نواندیشی و پویایی فکری و اجتماعی، تاثیرگذار بر همگرایی اسلامی و منطقه ای بر اساس تعالیم اسلامی و اندیشه های امام خمینی (ره).دارای تعامل سازنده و موثر با جهان بر اساس اصول عزت، حکمت و مصلحت. ( دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام، 1385)
2-5-5-6- فلسفه تبدیل شدن ایران به قدرت برتر منطقه ای و راهبردهای متخذه
واقعیتی است که ایران در طی قرون گذشته، در چارچوب کوچک شدن سرزمین اصلی، سلطه فرهنگی، سیاسی و اقتصادی تحقیر ملی شده است. از دست دادن مداوم سرزمین، رسوخ پذیری فزاینده در مقابل بیگانگان و تحقیر های همیشگی، عمیقاَ ذهن و روان ایرانیان را آزرده ساخته است. به این معنا که ایران در چرخه روزگار گرفتار مشکلات و از جمله ناکارایی و بی کفایتی حاکمان خود گردید. کشوری که زمانی خواهان گسترش حوزه نفوذ و انطباق سایرین با منافع خویش یود، اسیر رقابت قدرت در میان سایرین و از دست دادن حوزه نفوذ و کوچک شدن دائم مرزهای خود شد. به همین خاطر تعیین اولویت های منطقه ای و بین المللی ایران دچار نوسانات عدیده گردید.
هم اینک پس از وقوع انقلاب اسلامی و عبور از بحران های متعدد و پشت سر گذاشتن سالها حقارت و آشفتگی در زمان پادشاهی و حاکمان بی لیاقت گذشته تنها راه استقلال نظام و صیانت از کشور و پایان بخشیدن به اسارت های تاریخی، تبدیل شدن ایران به یک قدرت برتر منطقه ای است. در غیر این صورت محکوم به زوال تاریخی می باشد. از منظر تاریخی نیز هرگاه ایرانیان در پی تبدیل شدن به یک قدرت منطقه ای بوده اند، کاملاَ انسجام یافته و هرگاه از جستجوی موقعیت برتر در منطقه غفلت ورزیده، رو به انحطاط رفته اند (ایزدی،1385).

مروری بر ادبیات تجربی
با توجه به جدید بودن ایده انجام این تحقیق، تاکنون هیچ گونه مقاله و یا پایان نامه ای در این خصوص انجام نشده است و تنها مقالات زیر در این خصوص انجام شده است اما هیچ یک از مقالات جامعیت و هدف پژوهش حاضر را دنبال نکرده است.
– رتبه بندی کشورها براساس شاخص های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی (1987) ؛ در این پژوهش علاوه بر GNP شاخصهایی چون خالص درآمد ملی، جمعیت، حقوق سیاسی و آزادیهای مدنی، سرانه تلفن و اینترنت، تعداد جرائم مربوط به مواد مخدر نیز برای رتبه بندی کشورها استفاده شده است و در نهایت استرالیا رتبه اول و پس از آن امریکا رتبه دوم را کسب کرده است.( K. Peniwati ,T. Hsiao , 1987)
– اندازه گیری عملکرد اقتصاد کلان در سازمان همکاری اقتصادی (1995 ) ؛ در این پژوهش به مقایسه کارایی اقتصاد کلان در 14 کشور اروپایی و 5 کشور غیر اروپایی در دوره 1990-1970 پرداخته شده است و شاخص های کاهش نرخ تورم، کاهش نرخ بیکاری و افزایش نرخ تجارت برای رتبه بندی کشورها مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.(Knox Lovell,1995)
– رتبه بندی چند دادهای از شرایط سلامت 14 کشور (1999) ؛ در این پژوهش پس از رتبه بندی سلامت 14 کشور عضو اتحادیه اروپا با استفاده از تکنیک ANOVA تفاوت بین دادههای مختلف بررسی گردیده است.( Jurgen Rehm anf et al, 1999)
– بررسی اقتصادی گزارش رقابت پذیری جهانی برای شاخص های رقابت پذیری در کشورهای در حال توسعه(2001) ؛ در این پژوهش با استفاده از گزارشات World Economic forum شاخص های برتر رقابت پذیری در سطوح مختلف انتخاب گردید و کشورهای در حال توسعه با استفاده از این شاخصها بررسی و رتبه بندی گردیدند.( Sanjaya Lall , 2001)
– جایگاه اقتصاد ایران در جهان، توسعه صادرات و رشد (1384)؛ در این پژوهش به بررسی نقش تجارت در فرآیند توسعه اقتصادی ایران پرداخته شده است و دلایل پایین بودن رتبه اقتصادی ایران در جهان را از منظر تجارت و صادرات بررسی کرده است.(پسران، 1384)
– کارنامه 30 ساله جمهوری اسلامی (1387) ؛ به بررسی تحولات اقتصادی و جایگاه اقتصادی ایران در بازار های جهانی در دوره 30 انقلاب اسلامی پرداخته است. ( مرادیان، 1387)
– نظام تامین اجتماعی و اقتصاد بازار (1388) ؛ به بررسی وضعیت اقتصادی بازار ایران در جهان پرداخته است و راهکارهایی جهت بهبود اراده داده است. ( پناهی، 1388 )
– تدوین برنامه استراتژیک بازاریابی در راستای افزایش فروش شرکت کاشی نمونه( 1389) ؛ در این پژوهش با استفاده از روش هلت وینترز به پیش بینی فروش 3 ساله پرداخته شده است.(حقیقی، محمود آبادی، 1389)
– اقتصاد ایران در یک نگاه ( 1389 )؛ با استفاده از شاخص هایی چون رشد و تولید، متغیرهای سرانه، جمعیت، اشتغال وبهره وری، تورم و توزیع درآمد، پول و نقدینگی، درآمد و مخارج دولت، دخایر و بدهی ارزی، بورس و سکه و ارز و… به بررسی سالهای 389-1384 پرداخته و بدون در نظر گرفتن تشدید تحریم ها وضعیت اقتصادی ایران را در سال 1389 با روش های آماری در هریک از شاخص ها پیش بینی نموده است.
– موقعیت شاخص های اقتصادی ایران در اقتصاد جهان و کشورهای منطقه در سال 2008، در این پژوهش شاخص های اقتصادی مرتبط با سند چشم انداز 1404 بررسی گردیده و رتبه ایران با توجه به این شاخص ها تعیین و میزان شکاف برای دستیابی به اهداف سند چشمانداز تعیین گردیده است.
منابع
منابع فارسی
1. آذر، عادل و مومنی ، منصور ،(1389) ،" آمار و کاربرد آن در مدیریت "، تهران ، انتشارات سمت ، جلد دوم ،چاپ ششم، صص 365-322 .
2. اصغر پور ، محمد جواد .(1388) " تصمیم گیری های چند معیاره " ،تهران ، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ هفتم ، صص 207-191 .
3. آقازاده، هاشم، استیری، مهرداد، اصانلو، بهاره،(1386)؛ " بررسی مولفه های موثر بر رقابت پذیری بنگاهها در ایران"، فصلنامه پژوهشهای اقتصادی، سال ششم، شماره سوم.
4. اکانل، باورمن،(1375 )؛ "پیش بینی سری های زمانی" ، ترجمه رضا شیوا، موسسه مطالعات و پژوهش های بازرگانی ، تهران.
5. ایزدی ،رضا، (1385)؛ "معنا یابی ایران ،قدرت برتر منطقه ای" ،مجموعه مقالات سند چشم انداز جمهوری اسلامی ایران در افق 1404.
6. بهبودیان، جواد،(1378)؛" آمار ناپارامتری" ، مرکز نشر دانشگاه شیراز، شیراز،چاپ سوم.
7. بهکیش، محمد مهدی،(1381)؛ "روش شناسایی و کاربردهای تحلیل هزینه منابع داخلی"، ارزیابی یک رهیافت جدید، پایان نامه دکتری اقتصاد، دانشگاه اصفهان .
8. پسران قادر،مجید، (1381)؛ "مدیریت، خلاقیت و تحول سازمانی"،سازمان کیفیت، تهران،چاپ اول، ص 45.
9. پسران ، هاشم .(1384) ، " جایگاه اقتصاد ایران در جهان ، توسعه صادرات و رشد " ، ماهنامه بررسی های بازرگانی، تهران، شماره 195 ، صص 19-4 .
10. پناهی ، بهرام . ( 1388) ، " نظام تامین اجتماعی و اقتصاد بازار " ، فصلنامه رفاه اجتماعی ، شماره 12 .
11. تافلر،الوین، (1375)؛" موج سوم"،ترجمهء شهیندخت‏ خوارزمی،نشر فاخته، تهران،ص 442.
12. تافلر،الوین، (1375)؛" موج سوم"،ترجمهء شهیندخت‏ خوارزمی،نشر فاخته، تهران،ص 450.
13. تقوی، مهدی،(1381)؛ "جهانی شدن و چالش های پیش رو" ، پژوهشنامه اقتصادی ، شماره پنجم، تهران.
14. جمعی از نویسندگان،(1385)؛ "مجموعه مقالات همایش ملی سند چشم انداز بیست ساله جمهوری اسلامی ایران(جلد اول تا ششم)"، سازمان پاپ و نشر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ، تهران.
15. جمعی از نویسندگان،(1386)؛ "مجموعه مقالات همایش بین المللی بنای آینده ای مطمئن در آسیای جنوب غربی"، نشر سازمان چاپ و نشر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تهران .
16. چتفیلد، سی، (1372)؛"مقدمه ای بر تحلیل سری های زمانی"ترجمه:حسینعلی نیرومند و ابوالقاسم بزرگ نیا، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد.
17. حقیقی نصب ، منیژه و محمود آبادی ، نجمه . (1389)، " تدوین برنامه استراتژیک بازاریابی در راستای افزایش فروش شرکت کاشی نمونه " ، پنجمین کنفرانس بین المللی مدیریت استراتژیک، تهران.
18. خانی، علی، (1381)؛ "خودرو سازی ایران با دو چالش پیش رو"، روزنامه اطلاعات، شماره 22513، تیرماه، ص1.
19. ختایی، محمود،(1387)؛ "گسترش بازارهای مالی و رشد اقتصادی"، موسسه تحقیقات پولی و بانکی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، تهران.
20. خداد کاشی، فرهاد،(1385)؛ "ساختار و عملکرد بازار، نظری و کاربرد آن در بخش صنعت ایران"، موسسه مطالعات و پژوهش های بازرگانی ایران ، تهران.
21. خلفی، فرزاد و خبیری، بابک و ایزدی، جهانبخش ،(1388)؛ "معنا یابی تعامل موثر و سازنده ایران در نظام بین الملل براساس سند چشم انداز بیست ساله"، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی تهران مرکزی، تهران.
22. خلیلی ، پروین .(1387 )، " گزارش اکونومیست از دورنمای وضعیت اقتصادی ایران " ، نشر آریا، تهران.
23. دموری داریوش,فرید داریوش,اشهر مرتضی،(1390)؛ "پیش بینی شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از الگوریتم پرواز پرندگان و مقایسه آن با الگوهای سنتی"، دانش حسابداری، شماره 2، صص 7-30.
24. دی کرایر، جاناتان، (1371)؛ "تجزیه و تحلیل سری های زمانی"،ترجمه: حسینعلی نیرومند، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد.
25. دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام، سند چشم انداز بیست ساله جمهوری اسلامی ایران ، تهران، دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام، 1385 .
26. رزاقی،بهنود و رضویان، محمد تقی و تقوی ، مهدی،(1384)؛ "اثرات پیوستن ایران به سازمان تجارت جهانی(WTO) بر صنعت خودرو سازی ایران"، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه آزاد اسلامی خوراسگان.
27. رضایی، محسن ،(1385)؛ "چشم‏انداز بیست ساله ایران اسلامى ". (مندرج در سایت: (www.rezaee.ir)
28. رضایی ، محسن و مبینی دهکردی، علی ،(1385)؛ "ایران آینده در افق چشم انداز"، سازمان چاپ و نشر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ، تهران.
29. رضوانی، محمد بهروز،(1377)؛ "مدیریت سیاستگذاری در ایران خودرو"، دانشگاه علوم و فنون مازندران، ص 162.
30. روزنامه اعتماد ، 1382
31. روزنامه حیات نو، 26/2/84
32. روزنامه همشهری، اقتصاد جهان، 10/09/1386
33. رومر، دیوید،(1389), "اقتصاد کلان پیشرفته"، ترجمه مهدی تقوی، نشر دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران.
34. سرمد، زهره و همکاران، (1381)؛ "روش های تحقیق در علوم رفتاری"، انتشارات آگاه، تهران.
35. سریع القلم ، محمود ،(1384)؛ "ایران و جهانی شدن چالشها و راه حل ها "، نشر مرکز تحقیقات استراتژیک ، تهران.
36. سکاران، اوما،(1380)؛ "روشهای تحقیق در مدیریت"،ترجمه: محمد صائبی و محمود شیرازی،مرکز آموزش مدیریت دولتی ، تهران.
37. سنگه، پیتر، (1377)؛ "پنجمین فرمان"، ترجمه حافظ کمان هدایت و محمد روشن، سازمان مدیریت صنعتی، تهران، چاپ دوم.
38. سیاست کلی برنامه چهارم ، بند ج امور مربوط به روابط خارجی ، شماره 3 ، دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام ، 1382.
39. سید نورانی، سید محمد رضا، (1380)؛ "جهانی شدن کشورهای در حال توسعه و ایران"، ماهنامه اندیشه گستر سایپا، شماره 7.
40. سید نورانی، سید محمد رضا و حسینی محمدی، امید، (1380)؛ "بررسی نقش شرکتهای چند ملیتی در توسعه صادرات خودرو"، اطلاعات سیاسی – اقتصادی ، بهمن و اسفند، شماره 173 و 174، صص225-210.
41. علمی، محمد، (1386)؛ " شرکتهای دانش پایه و عوامل موثر در موفقیت آنها" ، سازمان توسعه تجارت ایران، تهران،صص 80-81.
42. علمی، محمد، (1381 ) ؛ " اقتصاد ایران در یک نگاه ،تجارت در آینده " ، موسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی .
43. علی عادل، عبدالحمید،(1389)؛ "جهانی شدن و آثار آن بر کشورهای جهان سوم"، ترجمه سید اصغر قریشی، اطلاعات سیاسی و اقتصادی ، شماره 11 و 12 ، ص 152-153.
44. فقیه نصیری، مرجان و وجدانی طهرانی، هدیه،(1381)؛ "گزارش؛نگاهی به صنعت خودرو"، دفتر مطالعات اقتصادی، معاونت برنامه ریزی و بررسی های اقتصادی وزارت بازرگانی، تهران.
45. قره باغیان ، مرتضی (1373 ) ، " اقتصاد رشد و توسعه " جلد دوم ، نشر نی ، چاپ دوم ، تهران.
46. کاتر،جان پی ،(1382)؛"رهبری تحول"،ترجمه ایران نژاد پاریزی و مینو سلسله. مرکز تحقیقات و آموزش مدیریت، تهران،ص97.
47. لطفی،ح، (مرداد 85)؛ "نقش متغیرهای کلان اقتصادی در بازار سرمایه و توسعه سرمایه گذاری"، مجموعه مقالات همایش اقتصاد ایران در گام نهم.
48. ماهنامه اندیشه گستر سایپا، همایش مدیران نظام و شرکت ایران خودرو، شماره 2، سال اول، مرداد 1379، ص 10 .
49. ماهنامه اندیشه گستر سایپا، همایش مدیران نظام و شرکت ایران خودرو، شماره 2، سال اول، مرداد 1379، ص 17 .
50. ماهنامه صنعت خودرو ، شماره 157،دی ماه 1390، ص9.
51. ماهنامه صنعت خودرو ، شماره 69،دی ماه 1382، ص29.
52. متوسلی، محمود (1377 ) ، " نقش دولتها در توسعه پویای اقتصادی " . مجله تحقیقات اقتصادی ، شماره 52 ، صص 114-93 .
53. متوسلی ، محمود (1382 ) ، " توسعه اقتصادی ". ناشر سمت . چاپ اول ، تهران .
54. مرادی، زاهد،(1385)؛ "بررسی اقتصادی و تعیین الویت های سرمایه گذاری صنعتی در استان کردستان"، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان.
55. مرادیان ، محسن . (1387) ، " کارنامه 30 ساله جمهوری اسلامی ایران " ، همایش ملی 30 سال انقلاب اسلامی ، دستاورد ها-آسیب ها و فرصت ها، تهران.
56. ملکی ،بهنام . ( 1388 ) ، " شاخص های حضور ایران در اقتصاد جهانی " ، روزنامه جام جم شماره 2646 .
57. مومنی ، منصور .(1387)، " مباحث نوین تحقیق در عملیات "،تهران، انتشارات دانشگاه تهران ،چاپ دوم.
58. " موقعیت شاخص های اقتصادی ایران در اقتصاد جهان و کشورهای منطقه " ، دفتر مطالعات اقتصادی ، 1388 .
59. وزارت صنایع و معادن،(1376)؛ "استراتژی صنعت خودرو در برنامه"، اداره کل خودرو ریز و محرکه، تهران.
60. ویلیام ک.تاب ،(1383 ) ، " فیل بی اخلاق- جهانی شدن و مبارزه برای عدالت اجتماعی" ، مترجم : حسن مرتضوی ، نشر دیگر، چاپ اول ، ص ۸۶ .
61. هاشمیان اصفهانی، مسعود،( 1377)؛ "تعیین الویت های سرمایه گذاری صنعتی"، موسسه مطالعات و پژوهش های بازرگانی، تهران.
62. هاشمیان ، مسعود و مبینی دهکردی ، علی،(1386)؛ "شناخت محیط ملی"، سازمان چاپ و نشر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ، تهران.
63. یوسفی،محمد قلی، (1378)؛ "نقش و جایگاه صنعت‏ خودرو سازی در توسعه ملی" ،مجموعه مقالات همایش‏ صنعت خودرو سازی،نشریه پیام ایران خودرو،ص 195.

منابع لاتین
1. Abraham, B., and J. Ledolter,(1983)," Statical Methods for Forecasting", New York, Wiley.
2. P. Aghion, P. & S. Durlauf, eds.,(2005),"Trade, Growth and the Size of Countries." Handbook of Economic Growth, 1st edition, Vol. 1. Amsterdam: Elsevier. 1499-542.
3. Alesina, A., E. Spolaore, and R. Enrico.(1998). "Endogenous Growth". Cambridge, MA:MIT Press.
4. Amin, M. (2009). "Labor Regulation and Employment in India's Retail Stores.", Journal of Comparative Economics, No. 37, Vol.1, pp. 47-61.
5. Buckley, P.J., Pass, C.L. & Prescott, K. (1988)."Measures of International
6. Chatfield C.,(2006)," The Holt-Winters Forecasting Procedure", Applied Statistics, Vol.27, No.3, PP.264-279.
7. Competitiveness: A Critical Survey', Journal of Marketing Management, Vol. 4, No.2, pp. 175-200.
8. Dess and Lumpkin (2003) "Strategic Management"; Mc Graw-Hill.
9. Dongning Guo; Yihong Wu; Shamai, S.; Verdú, S.;(2011), "Estimation in Gaussian Noise: Properties of the Minimum Mean-Square Error", Information Theory, IEEE Transactions on, Vol.57, No.4, PP.2371-2385.
10. Garelli, Stephanie (2005),"Competitiveness of nations: the fundamentals", IMD, world competitiveness yearbook , pp. 608-619.
11. Hamalainen, Timoj. (2003), "National Competitiveness and Economic Growth", Edward Elgar.
12. Hax Arnoldo, C. & Wilde Dean, L. (2001) "The Delta Model -Discovering New Sources of Profitability in a Networked Economy", European Management Journal , Vol. 9, No. 4, pp. 379-391.
13. http://www.irtt.ir/articles/international_economic/post_62.php
14. INTERNATIONAL MONETARY FUND ISLAMIC REPUBLIC OF IRAN, 2008.
15. Institute for Management Development (2005) "World Competitiveness Yearbook", IMD.
16. James E. Alt,(2011), "Perspective on Positive Political Economy", Cambridge, Cambridge University Press,
17. K. Peniwati ,T. Hsiao,(1987)," Ranking countries according to economic, social and political indicators", Mathematical Modeling, Vol. 9, Issues 3-5, pp. 203-209
18. Kalekar, Prajakta S., (2004),"Time series forecasting using Holt-Winters Exponential Smoothing", Kanwal rekhi school of information technology.
19. KARIĆ, Dušica.,Labovic, Dragana, ŽIVKOVIĆ, Slobodan, (2011),"Globalization Of The World Economy ", Fascicle of Management and Technological Engineering, Vol. 5, No.10.
20. Keegan ,Warren J. (1999),"Global Marketing Management"; 6th Edition, Prentice Hall, Inc.
21. Kim B. Clark, Takahiro Fujimoto,(1991),"Product development performance: strategy, organization, and management in the world automobile industry", Harvard Business Press.
22. Knox Lovell, C. A. , Jesús T. Pastorand Judi A. Turner,(1995), " Measuring macroeconomic performance in the OECD: A comparison of European and non-European countries ", European Journal of Operational Research ,Vol. 87, Issue 3, 21 December, pp. 507-518.
23. Kannan Govindan, Devika Kannan, A. Noorul Haq, (2010) "Analyzing supplier development criteria for an automobile industry", Industrial Management & Data Systems, Vol. 110 Issue: 1, pp.43 – 62.
24. Levine Ross and Demirguc-Kunt, Asli, (2008), "Finance, Financial Sector Policies, and Long Run Growth", World Bank, Policy Research Working Paper 4469.
25. Mahutga, Matthew C., Smith, David A.,(2011)," Globalization, the structure of the world economy and economic development", Social Science Research, Volume 40, Issue 1, Pages 257-272.
26. Menzler, Hokkanen, M., (1995)," Multinational Enterprise and Technology Transfer"; International Journal of Technology Management, Vol.10, pp.293-311.
27. Mishkin,FS. (2007), "The economics of money, banking, and financial markets", Pearson education.
28. Moon, H.Chang, Rugman, A.Verbeke, A., (1998), "A Generalized Double Dimond Approach to the Global Competitiveness of Korea and Singapore"; International Business Review, Vol.7, pp.135-150.
29. N.Balaan ,David,(2010), "Introduction to International Political Economy ", Prentice Hall, Inc.
30. Nunnenkamp, Peter, (2006). "Relocation, off shoring and labor market repercussions: the case of the German automobile industry in Central Europe," Open Access publications from Kiel Institute for the World Economy info: HDL: 10419/3910, Kiel Institute for the World Economy
31. Pankratz,A.(1983), "Forecasting with univariate Box-Jenkins Models :Concepts and cases" , John Wiley & sons .
32. Porter,E. Michael and Miller, E. Victor,(1985),"How Information Gives You Competitive Advantage"; Harvard Business Review
33. Porter, Michael E.,( 1990)," The Competitive Advantage of Nations", Free Press.
34. Porter, Michael E. (1979), "How Competitive Forces Shape Strategy"; Harvard Business Review, Vol. 57, No. 2, pp. 137-145.
35. Purkayastha,P.,(1994), "New Technology And Emerging Structures Of Global Domination", Economic And Political Weekly, Vol.57, NO.35.
36. Reich,R , (1992), "The Work Of Nations Preparing Ourselves For 21ST Century Capitalism", Vintage books, New York.
37. Rugman A. & D Cruz, RD , (1993), "The Double Diamond Model of International Competitiveness: The Canadian Experience"; Management International Review, Vol. 2, pp. 17-39.
38. Sanjaya Lall , (2001), "Competitiveness Indices and Developing Countries: An Economic Evaluation of the Global Competitiveness Report" , World Development , Vol. 29, Issue 9, September, pp. 1501-1525.
39. Spatz,Julius & Peter Nunnenkamp.(2010),"Globalization of the Automobile Industry Traditional Locations under Pressure"
40. T Bedirhan Üstün, Jurgen Rehm , Somnath Chatterji,Shekhar,Saxena , Robert Trotter, Robin Room, Jerome Bickenbach,(1999), "Multiple-informant ranking of the disabling effects of different health conditions in 14 countries", WHO/NIH Joint Project CAR Study Group ,the Lancet ,Vol. 354, Issue 9173, July, pp. 111-115.
41. The Global Competitiveness Report, 2000-2011, World Economic Forum.
42. The GDP Report, 2000- 2011. World Bank.
43. Wdaniel, Wayne, Terrell, James C.,(1992),"Business Statistics for management and economics", Sixth edition.
44. Wissenschaftszentrum, Berlin,(1987), "Industrial Relations and Industrial Change: The Restructuring of the World Automobile Industry in the 1970s and 1980s",Economic and Industrial Democracy , vol. 8 no. 4 437-462.

1.Vision
2.BBC
3.Citibank
—————

————————————————————

—————

————————————————————