پروژه و کارآفرینی کشت و صنعت


تحقیق پروژه و کار آفرینی
موضوع:
شرکت کشت و صنعت
استاد مربوطه:

محقق:

فهرست مطالب

عنوان صفحه
فصل اول
تاریخچه و اهمیت موضوع 7
تاریخچه و مشخصات کلی 8
برنامه ریزی و طراحی فعالیت 9
منابع مالی 11
تامین نیروی انسانی 11
تامین تجهیزات و ماشین آلات 11
ساختار و چارت سازمانی 12

فصل دوم
تهیه مواد اولیه 18
قرارداد با کشتکاران 19
تولید 23
خط تولید 23
نحوه بازاریابی و توزیع و فروش 27
نحوه محاسبه قیمت تمام شده 27

عنوان صفحه

فصل سوم
سر فصل حساب ها و نحوه کد بندی آنها 29
نحوه ثبت حساب ها 35
دفتر اندیکاتور 38
نحوه محاسبه استهلاک 39
نحوه رفع مغایرات 41
نحوه محاسبه حقوق و دستمزد 43
نحوه بود جه بندی 51

فصل چهارم
نحوه گردش مدارک انبار 57

تاریخچه و اهمیت موضوع
بشر در هر مرحله از زندگی خود نیاز به تغذیه دارد. در زمان های اولیه انسان ها مواد اولیه را اکثرا به صورت خام استفاده می کردند. در دوره های بعد با پیشرفت تکنولوژی تغذیه انسان دچار تغییر و تحول شد .
امروزه نیز با صنعتی شدن اکثر کشور ها و کمبود وقت به دلیل شاغل بودن افراد ترجیح می دهند از روشی استفاده کنند که در حداقل زمان نیاز تغذیه خویش را تامین نمایند .
در این مواقع بیشتر بیشتر از کنسرو جات و مواد نیمه آماده استفاده می کنند تا هم کمبود وقت را جبران کنند و هم در همه فصول از مواد غذایی دلخواه استفاده نمایند .
در این میا کارخانجات کشت و صنعت وظیفه بزرگی را به عهده دارند از طرفی در کشود های جوان و نوپا که کمبود شغل یکی از معضلات اجتماعی می باشد باعث اشتغال نیروی انسانی در رده های تخصصی و پایین تر می شود .
در استان گلستان به دلیل موقعیت مطلوب جغرافیایی و فیزیکی و آب و هوایی مواد او لیه این نوع کارخانه جات به وفور یافت می شود .
به خاطرنقش های مهم ذکر شده فوق ترجیح دادیم به عنوان یک کار آفرین عملکرد و فعالیت یک نمونه از کارخانجات کشت و صنعت را بررسی نماییم .

تاریخچه و مشخصات کلی شرکت کشت و صنعت :
شرکت کشت و صنعت در تاریخ 21/12/1351 تاسیس شده است و در تاریخ 7/12/1355 پروانه بهره برداری آن به امضاء وزارت صنایع و کشاورزی وقت تحت عنوان " کشت و صنعت " صادر گردیده است ومرکز اصلی آن در گرگان و فعالیت اصلی آن بر اساس ماده3 اساسنامه عبارت است از انجام کلیه عملیات مربوط به کشت و صنعت انجام هرگونه فعالیتهای مربوط به تولید ، تبدیل و عرضه و فروش محصولات اصلی و فرعی و همچنین بهره برداری از سردخانه به ظرفیت 3 هزار تن است .
این واحد در مجموعه گروه تولیدی دشت مرغاب ( یک و یک ) در قبل از انقلاب اسلامی متعلق به بخش خصوصی بوده و پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران تا سال 1366 در اختیار سازمان صنایع ملی ایران قرار داشته و در حال حاضر سهامی عام
می باشد .
موقعیت مکانی شرکت کشت و صنعت گرگان در مسیر جاده ارتباطی مازندران ـ خراسان در شهرستان گرگان واقع شده است که کل مساحت آن 108265 مترمربع و کل مساحت زیربنایی آن 16700 مترمربع بوده که شامل بخشهای اداری ، تولیدی ، خدماتی ، انبار و سردخانه می شود .
ظرفیت اسمی تولید کشت و صنعت گرگان بالغ بر پانزده هزار تن در سال بوده که با تولید محصولات متنوع که تا بیست و پنج نوع را شامل می گردد ، در فصول مختلف سال صورت می گیرد .
از آنجا که اساسنامه شرکت به عنوان اوراق بهادار شرکت محسوب می شود و به صورت محرمانه می باشد طبق آیین دادرسی خروج اساسنامه از شرکت به منزله انزوا شرکت می شود به دین لحاظ از ارائه اساسنامه شرکت و موارد ذکر شده در آن خودداری شد

برنامه ریزی
فعالیت های آینده امری بسیار حیاتی بوده وبدون چنین برنامه ریزی هایی ادامه فعالیت مستمر یک سازمان میسر نخواهد شد.اداره یک واحد تجاری در شرایط اقتصادی پویای امروز وظیفه ی پیجیده ودشواری است مدیران هر مرحله از عملیات,باید واحد خود را از قبل و به دقت طرح ریزی نموده و با اعمال روش های کنترل ا زاجرای دقیق و به موقع اّن اطمینان حاصل نمایند.
اجرای وظایف طرح ریزی و کنترل نیز با تقسیم کار و ارجاع مسولیت ها به دوایر و بخش های مختلف انجام می پذیرد. بدین منظور برای دستیابی به اهداف تعیین شده و اجرای طرح ها بودجه درقالب بخش های مالی و صنعتی طراحی و مورد اجرا گذارده خواهد شد.
بودجه طراحی شده به گروههای زیر تقسیم گردیده است:
1.بودجه عملیاتی
2.بودجه سرمایه ای
3.بودجه نقدی

بودجه عملیاتی:
بودجه عملیاتی که درواقع محور نظام بودجه میباشد از طریق محاسبه قیمت تمام شده تولیدات(صنعتی و مزرعه ) و خدمات بر اساس پیش بینی مقدار تولید 11500تن و مصرف مواد اولیه و هزینه ها بر اساس آن ا زیک طرف ودرآمد شرکت بر اساس پیش بینی مقادیر فروش محصولات صنعتی و مزرعه و خدمات از طرف دیگر, حاصل عملکرد یک دوره بودجه را در قالب سودوزیان منعکس می نماید.

بودجه سرمایه ای:
بودجه سرمایه ای منعکس کننده و براآورد مجموع مخارجی است که پیش بینی می شود در دارایی های ثابت سرمایه گذاری شود.اقلام سرمایه ای که برای آنها بودجه در نظر گرفته شده ممکن است به بیش ا زیک دوره بودجه مربوط شود که در این صورت آن بخش از بودجه پروژه ها که به دوره بودجه مورد نظر ارتباط می یابد تفکیک شده و در بودجه سال مورد نظر درج گردیده است.

بودجه نقدی:
جهت آگاهی مدیران از منابع نقدی و به منظور ایجاد توازن در دریافت و پرداخت شرکت بودجه وضعیت نقدی پیش بینی شده است. دوره ی بودجه مشابه دوره ی بودجه عملیاتی و سالانه و منطبق با آن می باشد. بودجه نقدی به دوره ای سه ماهه تفکیک شده, که سه ماهه اول نیز به دوره های کوتاهتر ماهانه تقسیم شده اند.

تفسیر بودجه:
بودجه به طور کلی عبارت ا ست از بیان مالی و یا مقدار سیاست های شرکت که در طول مدت معینی از زمان آینده عموما یک سال برای حصول به هدف های تعیین شده باید تعقیب شود. این سیاست ها در قالب برنامه ریزی عملیات شرکت ,مخارج سرمایه ای و گردش وجوه مطرح می شوند. تهیه ی بودجه قسمتی از سیستم کنترل بودجه را تشکیل می دهد که خود عبارت ا ست از تهیه ی بودجه ی مربوط به مسولیت های مدیران جهت نیل به هدف های تعیین شده و مقایسه نتایج واقعی با برنامه های بودجه شده جهت حصول اطمینان از رسیدن به اهداف و یا ایجاد مبناء برای تجدید ارزیابی آن ها.

منابع مالی :
راه های تامین اعتباراین شرکت به دو صورت انجام می گیرد .
یکی از طریق فروش محصولات تولیدی و دیگری از طریق وام بانکی که به صورت تسهیلات مالی بلند مدت توسط بانک مرکزی داده میشود تسهیلات مالی در صورتی داده می شود که افزایش سرمایه توسط شرکت صورت بگیرد .
اصولا افزایش سرمایه شرکت از طریق تولید محصول جدید امکان پذیر است. بدین صورت که شرکت پروژه محصول جدید را که شامل پیش بینی خط تولید, میزان پرسنل مورد نیاز, مواد اولیه, تجهیزات و ماشین آلات , پیش بینی فروش و بازار یابی و به طور کلی کلیه منابع مورد نیاز جهت پروژه می باشد به بانک مرکزی ارسال می نمایدو بانک نیز پس از بررسی پروژه در صورت تایید آن ( احتمال تایید 90 درصد ) جواز تاسیس و فرم تایید آن را ارسال می نماید که نمونه آن در قسمت ضمائم ( ضمیمه 2 ) آمده است.
تامین نیروی انسانی :
اصولا تامین نیروی انسانی در شرکت های دولتی از طریق آزمون های استخدامی صورت می گیرد بعضی از نیروهای انسانی شرکت از طریق معرفی وزارت صنایع و معادن صورت گرفته است . همچنین به دلیل نوسانات کار در قسمت حمل و نقل از نیروی روز مزد بیرون شرکت استفاده می شود .

نحوه تامین تجهیزات و ماشین آلات :
80 درصد ماشین آلات به دلیل عدم تو لید در داخل کشور از کشورهای خارجی تامین می شود . کشور هایی نظیر سوئد , انگلستان , فرانسه و گاهی نیز آسیای میانه برای خرید ماشین آلات در نظر گرفته شده اند .

ساختار سازمانی شرکت کشت و صنعت گرگان
هیئت مدیره :
تعداد اعضای هیئت مدیره 5 نفر بوده که از میان اساتید دانشگاه ، مدیران صنعتی و کارشناسان مالی و بانکی انتخاب شده اند .
مدیرعامل :
برابر قانون تجارت مدیریت اجرائی شرکت را به عهده دارد و در حال حاضر مدیرعامل شرکت کارشناس شیمی می باشد و از نظر اجرایی مسئول هماهنگ کردن و رهبری سایر بخشها را به عهده دارد
واحد اداری :
این واحد کارهای مربوط به برنامه ریزی و ارائه خط مشی اجرای امور اداری و پرسنلی شرکت ، نظارت بر اجرای قوانین و آیین نامه های پرسنلی و استخدامی و غیره را به عهده دارد .
واحد امور مالی :
این واحد علاوه بر برنامه ریزی و نظارت بر امور قسمتها کلیه اسناد دریافتی و پرداختی و عملیات حسابداری و مالی و تنظیم صورتحسابهای مالی و تنظیم بودجه را بر عهده دارد .
واحد کشاورزی :
شرکت کشت و صنعت گرگان در سطح حدود 165 هکتار از اراضی کشاورزی منطقه گرگان و گنبد به صورت مستقیم اقدام به فعالیتهای کشاورزی با روشهای مکانیزه و روشهای جدید کاشت و برداشت می نماید و از این طریق همه ساله مقداری از مواد اولیه مورد نیاز خود را تامین می کند .
واحد انبارها :
با توجه به اهمیت نگهداری محصولات در صنایع تبدیلی واحد انبارهای شرکت کشت و صنعت گرگان با مساحت 7450 مترمربع و فضای سردخانه ای با مساحت 2244 مترمربع به ارائه خدمات و تغذیه خطوط تولید و عرضه و تحویل محصولات ساخته شده بر شکبه وسیع پخش سراسری ایران اقدام می نماید .
واحد کنترل کیفی :
بدلیل حساسیت بسیار زیاد مواد غذایی تبدیلی و توجه ویژه به کیفیت ظاهری و باطنی محصولات تولیدی شرکت با به کارگیری نیروی کار ماهر و کارآزموده در واحد کنترل کیفی کلیه مراحل قبل و بعد از تولید را با روشها و دستگاههای جدید آزمایشگاهی کنترل و آزمایش می کند و برای این منظور تعداد 6 کارشناس در رشته های مهندس غذایی ، میکروبیولوژی کشاورزی را به خدمت گرفته است .
واحد تعمیر و نگهداری :
این واحد به منظور سرویس دهی به واحد تولید و به کارگیری تکنولوژی جدید با انجام برنامه های بازسازی و آماده سازی خطوط در جهت افزایش ظرفیت و بقای فعالیتهای فصلی تولید محصولات کار می کند .

واحد تولید :
این واحد کارهای مربوط به تنظیم و ارائه برنامه های تولید و نظارت اجرای عملیات طرحهای توسعه و اصلاح خط تولید هماهنگی با واحدهای دیگر و تولید محصول بر اساس برنامه های پیش بینی شده را به عهده دارد .
واحد تحقیق و توسعه :
این واحد در سال 1371 به عنوان یکی از بخشهای اصلی ساختار سازمانی شرکت کشت و صنعت گرگان به تصویب رسید و آنچه در به وجود آمدن این بخش دارای اهمیت می باشد این است که به نمود بخشیدن به برخی از فعالیتهای تحقیق و توسعه از قبیل برنامه ریزی و اجرای برنامه بازسازی خطوط تولید ، بنیه کارشناسی شرکت از طریق استخدام نیروی متخصص بالا بردن سطح دانش فنی و به انجام رساندن نظرها و ایده های جدید به تاسیس این واحد اقدام گردید .
ازجمله فعالیتهای این واحد درزیرآورده شده است:
1ـ تحقیق و بررسی انواع نهاده های کشاورزی و نظارت و کنترل شیوه های کاشت ، داشت و برداشت در زمین تحقیقاتی به مساحت 5 هکتار .
2ـ تحقیق و بررسی در زمینه کیفیت محصولات تولید و تلاش در جهت ارتقاء کیفیت محصولات با استفاده از روشهای جدید .
3ـ تحقیق و بررسی در خصوص تولید محصولات جدید و تنوع در محصولات جدید با هدف افزایش ظرفیت تولید و کاهش زمان بیکاری و ایجاد اشتغال .
4ـ تحقیق و بررسی در زمینه بازارهای هدف و تجزیه و تحلیل فرصتهای موجود در بازارهای داخلی و خارجی .
5ـ تحقیق و بررسی در خصوص وضعیت نیروی انسانی شیوه های جدید آموزش به منظور بالا بردن سطح کیفی و دانش فنی پرسنلی شرکت .

مواد اولیه:
برای ساخت محصول باید از موادی که در طبیعت وجود دارد و یا از موادی که در
کارخانه های دیگر ساخته شده اند استفاده نمود که به این نوع مواد ، مواد اولیه می گویند .
مواد اولیه این شرکت می تواند انواع سبزیجات ، حبوبات و میوه جات باشد .
معمولاً قسمت عمده ای از بهای تمام شد را مواد اولیه تشکیل می دهند به عبارت دیگر موثرترین عامل در قیمت تمام شده مواد مصرفی می باشد به همین دلیل تعیین دقیق مقدار و مبلغ مواد مصرفی از اهمیت زیادی برخوردار می باشد .

محصولات تولیدی شرکت کشت و صنعت :
تولیدات شرکت کشت و صنعت با توجه به فصلی بودن مواد اولیه عنوانهای آنها به تفکیک ماههای سال به صورت زیر می باشد :
گروه کنسرو سبزیجات و حبوبات :
ـ کنسرو نخود فرنگی اردیبهشت ماه
ـ کنسرو خیار اردیبهشت و خرداد و تیر
ـ کنسرو لوبیا سبز خرداد و تیرماه
ـ کنسرو رب گوجه فرنگی تیرومردادوشهریور
ـ کنسرو ذرت شیرین مرداد و شهریور
ـ کنسرو خوارک بادمجان مهر و آبان و آذر
ـ کنسرو میرزا قاسمی مهروآبان وآذرماه
ـ کنسرو لوبیا چیتی مهر و اسنفد ماه
ـ کنسرو سبزیجات مخلوط کوکتل آبان واسفند ـ کنسرو انواع ماهی آبان واسفند
گروه کمپوت جات :
ـ کمپوت گیلاس تیر و مرداد ماه
ـ کمپوت هلو تیر و مرداد ماه
ـ کمپوت گلابی مهر و آبان ماه
ـ کمپوت سیب مهر و آبان ماه
گروه مرباجات :
ـ مربای توت فرنگی اردیبهشت و خرداد
ـ مربای آلبالو تیر و مرداد
ـ مربای گیلاس تیر و مرداد ماه
ـ مربای گلابی مهر و آبان ماه
ـ مربای سیب مهر و آبان ماه
ـ مربای هویچ دی و بهمن ماه
قرار داد با کشتکاران :
شرحی کوتاه از وظایف دایره ی حسابداری کشتکاران (قراردادی) وارتباط آ ن با دوایر دیگربه صورت زیر می باشد .

انواع وظایف:
1.قرارداد با کشاورز
2.انجام مراحل قانونی برای ثبت قرارداد
3.نوشتن سند تفضیلی
4.مشخص کردن هر کشاورز باکد مخصوص (با همکاری قسمت کامپیوتر)
5.مراحل ابتدایی تصفیه حساب کشاورز با شرکت پس از به پایان رسیدن محصول
همان طوری که از نام این دایره معلوم و مشخص است مسولین این دایره ارتباط مستقیم با کشاورز دارند و همان طوری که از واژه ی قراردادی مشخص است کشاورزان باید با کمک این دایره و دایره ی کشاورزی با این شرکت قراردادی را به امضاء برسانندو تعهد کنند که در قبال قراردادی که با این شرکت به امضاء رسانیده اند و خدماتی که این شرکت به کشاورز ارائه می دهد محصولات خود را در اختیار این شرکت بگذارند.

نوشتن قرارداد:
ابتدا کشاورزان به قسمت (دایره) کشاورزان مراجعه می کنند و اعلام می کنند که حاضر هستند با این شرکت قراردادی را امضاء کنند. بعد از این که قرارداد امضاء شد این قراردادبه دایره ی حسابداری کشتکاران فرستاده می شود,تا مراحل بعدی در این دایره انجام شود. بعد ا زآن وظیفه ی این دایره این است که به منظور انجام تعهد کشاورز در موئد مقرر (تحویل محصول )چک هایی (چک تضمین شده) را از کشاورز دریافت کند. این چک های تضمین شده به شرکت اطمینان میدهد که کشاورز به تعهد خود عمل میکند. ممکن است که بعضی از کشاورزان به تعهدات خود عمل کنند و بعضی ازآن ها به تعهدات خود عمل نکنند.کشاورزانی که به تعهدات خود عمل کنند در روزی که با شرکت تسویه حساب میکنند چک های آن ها به آن ها برگردانده می شود, ولی اگر کشاورزی به تعهدات خود عمل نکند شرکت چک او را نزد بانک به اجرا می گذارد تا بانک مربوطه مراحل قانونی را انجام دهد.
پس از گرفتن چک ممکن است بعضی از کشاورزان از شرکت درخواست بذر کننداین دایره دستور همکاری با کشاورزان را به دایره ی دیگری می دهد تا بذر در اختیار کشاورز قرار گیرد. در مورد دریافت مبلغ بذر از کشاورز ممکن است که شخص آن مبلغ را نقدا بپردازد در غیر اینصورت شرکت در روز تسویه حساب از حساب وی کسر خواهد کرد.
پس از انجام مراحل فوق , دایره ی حسابداری کشتکاران با کمک قسمت کامپیوتر به هر کشاورز کد مخصوص را می دهد و کشاورز موظف است که محصولات خود رابا کد ارائه شده ی مخصوص به خود وارد شرکت کند. پس از گذشت چند ماه , زمانی که کشاورزان محصولات خود را برداشت کردند و آن را جهت تحویل به کارخانه اوردند, ابتدا قسمت باسکول, وزن خالص محصول را طی چند مرحله محاسبه می کند و قبضی رابا نام قبض باسکول همراه رسیدی که تعهد می کند کشاورز محصول خود را تحویل داده است تهیّه می کند. در این رسید میزان خالص محصول شخص, میزان افت محصول, کسورات و وزن نهایی پس از کسر کسورات ثبت می شود.
در مورد میزان افت یک محصول پس از تخلیه محصول در قسمت آزمایشگاه آزمایش هایی بر روی محصول انجام می دهند و میزان مرغوبیت آنها سنجیده میشود و بعد ازآن میزان افت آن را اعلام و آن را از وزن خالص کسر کرده و وزن نهایی اعلام می شود.
سپس این قبض توسط قسمت انبارها به دایره حسابداری کشتکاران فرستاده میشود ودر سند مربوطه ثبت می شود.

سند تفضیلی :
این سند نیز مانند اسناد دیگر مهم ومعتبر است .

نمونه سند تفضیلی در قسمت ضمائم( ضمیمه 1)آمده است .

تولید:
به طور کلی تولید محصول را می توان به سه بخش تقسیم کرد:
1. قسمت پذیرش:
در مرحله مواد اولیه مورد نظر برای تولید و به طور کلی مواد اولیه وارده توسط کشاورزان از لحاظ شاخص های سیستم صنایع غذایی مورد آزمایش قرار می گیرند و درجه کیفیت و کمیت آن را می سنجند و در این قسمت درصد افتی را برای آن در نظر می گیرند.
درصد افت یک محصول ، میزان ضایعات مواد اولیه است که از مواد سالم باید جدا شود و مواد اولیه با وزن خالص از یک قسمت به مرحله بعد فرستاده می شوند.
به این تنوع زیاد محصولات تولیدی و همچنین فصلی بودن تولید محصولات در اینجا ما فقط به یک مورد از محصولات تولیدی این کارخانه می پردازیم.
و تولید کنسرو نخود فرنگی را به عنوان محصول مورد نظر انتخاب کردیم زیرا در این فصل کاشت نخود فرنگی که ماده اولیه تین نوع کنسرو است در این مناطق فراوان است.

2. قسمت فریز کردن مواد اولیه:
عمل فریز کردن مواد اولیه به ابن دلیل انجام میگیرد که مواد اولیه مورد نیاز در آینده که در فصل خاصی تولید می شود با این عمل برای همان دوره نگهداری می شود بدون آنکه خاصیت و کیفیت خود را از دست بدهند. با این عمل می توان محصولاتی تولید کرد که از درجه کیفیت و تازگی بالایی برخوردار باشند.
عمل فریز کردن شامل مراحل زیر است:
مرحله 1: دان کردن نخود
در این مرحله مواد ناخالصی به خصوص پوست نخود فرنگی از آن جدا می شود.
مرحله 2: شست و شوی نخود
در این مرحله نخود را شست و شوی اولیه میدهند، گرد و غبار آن از بین رود.
مرحله3:بلنچ کردن
بلنچ کردن به معنی پخت اولیه است و بدین صورت است که مواد اولیه شست و شو داده شده را دردمای خاصی بخار داده می شود که این عمل باعث نیم پخت آن می شود.
مرحله 4: بسته بندی
پس از مرحله بلنچ کردن مواد اولیه بوسیله یک لوله به مرحله خروجی رسیده و در کیسه های 20 کیلویی بسته بندی می شود و در سرد خانه مخصوص یخ زده نگه داری می شود.

خط تولید:
تولید کنسرو نخود فرنگی شامل مراحل زیر می باشد.
مرحله اول: شست و شو و سنگ گیری
در اولین مرحله دوباره نخود فرنگی ها شست و شو و سنگ گیری می شوند تا مواد نا خالصی آن به صورت کامل گرفته شود.
مرحله دوم: بلنچ کردن
در این مرحله دوباره نخود فرنگی را به صورت نیم پخت می پزند در حالت خاص بخار داده می شوند.
مرحله سوم :سورتینگ
سورتینگ کردن به معنی تمیز کردن نخود می باشد.

مرحله چهارم: پر کن جامدات
در این مرحله نخود فرنگی تمیز شده از مرحله قبل از یک طرف و طرف دیگر قوطی های آماده برای بسته بندی به این مرحله همزمان می رسند و توسط دستگاه مخصوص آن ، بسته بندی می شوند این دستگاه دستگاه پر کن جامدات می گویند.
مرحله پنجم : پر کن مایعات
در این مرحله مایع مخصوصی که شامل آب و درصدی نمک است و توسط آزمایشگاه آزمایش شده و همچنین پاستوریزه و استرلیزه شده به قوطی های حاوی نخود فرنگی اضافه می شود به دستگاه این عمل ، دستگاه پر کن مایعات می گویند.
مرحله ششم: درب بندی
همانطور که از نام آن پیدا است در این مرحله درب قوطی ها توسط دستگاه مخصوص این کار بسته می شود.
مرحله هفتم : بخار
در این مرحله دوباره قوطی های حاوی مواد بخار داده می شود.
مرحله هشتم : کوکر
کوکر دستگاهی است که عمل پختن نهایی کنسروها توسط آن صورت می گیرد این دستگاه به شکل استوانه می باشد و شامل طبقه های مخصوص برای قرار دادن قوطی ها می باشد که حجم آن حدود 3500 قوطی می باشد و در هر پخت که حدود 10 الی 20 دقیقه طول می کشد این حجم را در داخل خود جای می دهد.
مرحله نهم : کولر
دستگاه کولر عمل سرد کردن را انجام می دهد بدین صورت که قوطی هایی که از دستگاه های کوکر بیرون می آیند مستقیما وارد این دستگاه می شوند تا سرد شوند. حجم این دستگاه کمتر از دستگاه کوکر می باشد.
لازم به ذکر است که دستگاه کوکر و کولر در این کارخانه با بیشترین حجم رتبه اول را در خاورمیانه به خود اختصاص داده اند.
مرحله10: انبار قرنطینه
پس از خروج قوطی ها از دستگاه کولر آنها را به انبار قرنطینه انتقال می دهد تا ادامه عملیات برروی آن صورت گیرد.
مرحله 11: برچسب زنی و تاریخ زنی
در این مرحله برچسب مخصوص نوع مخصوص و تاریخ تولید و انقضا آن توسط دستگاههای مربوط به ترتیب زده می شود.
مرحله 12:شرنیک
در این مرحله بسته بندی نهایی کنسروهای آماده انجام می گیرد که بعد از این مرحله ، محصولات تولید شده آماده برای بارگیری هستند.
نکته ای که باید به آن توجه داشت به دلیل اهمیت صنایع غذایی با کیفیت بدون محصول ارائه شده به مشتریان عمل بازرسی و کنترل تولید محصولات در تمام مراحل مذکور توسط کارشناسان و مهندسان و مسئولان آزمایشگاه به صورت دقیق و مرحله به مرحله انجام می شود و اگر موردی مشاهده شود از خط تولید خارج می شود.
تمام این موارد را می توان به صورت خلاصه به صورتی که در صفحه بعدآمده بیان کرد:

نحوه بازار یابی و توزیع و فروش :
1. بازار یاب شخصی (یک نفر از شرکت بازار یابی میکند)
2. بر اساس فروش جند سال قبل (پیش بینی برای آینده )
3. بازاریاب به صورت فیزیکی (از کارشناسان بورس )
نحوه محاسبه قیمت تمام شده :
قیمت تمام شده هر واحد = %30 قیمت تمام شده
مواد = نرخ هر واحد * مواد اولیه مصرفی
همانطور که در فرمول بالا که برای بدست آوردن قیمت تمام شده هر واحد می باشد عواملی که به طور مستقیم و غیرمستقیم در قیمت تمام شده موثر می باشند شامل 3 جزء اصلی
می باشد که عبارتند از :
1 ـ مواد اولیه
2ـ دستمزد
3ـ سربار

قیمت فروش
چند در صد + قیمت تمام شده = قیمت فروش درب کارخانه
چند درصد + قیمت فروش درب کارخانه = قیمت عمده فروش
چند درصد + قیمت عمده فروش = قیمت مصرف کننده

سرفصل حسابها و نحوه کدبندی های آنها :
سرفصل حسابهای ترازنامه ای :
گروه 1 ـ داراییهای ثابت و سایر داراییها
گروه 2 ـ داراییهای جاری
گروه 3 ـ حقوق صاحبان سهام و بدهیهای بلندمدت
گروه 4 ـ بدهیهای جاری و ذخائر

سرفصل حسابهای عملکرد سود و زیان
گروه 5 ـ فروش و درآمد
گروه 6 ـ قیمت تمام شده فروش و درآمد
گروه 7 ـ هزینه های تولیدی و کشاورزی
گروه 8 ـ هزینه خدماتی و سردخانه
گروه 9 ـ هزینه های اداری ، تشکیلاتی و عمومی
گروه صفر ـ جذب و تسهیم سربار و مغایرات
کدبندی حسابهای این شرکت به طور یک ساله می باشد و از اعداد 1 تا 5000 می باشد که تحت عنوان کدینگ حسابها در اختیار کارمندان شرکت قرار داده شده است و کد گروه حسابها که از دو رقم تشکیل شده است و شماره ترتیب آن عدد سمت چپ و در سمت راست آن از بین اعداد 9 ـ 0 قرار می گیرد .
در زیر ، اجزای سرفصل ها را همراه با کدبندی آورده شده است :

گروه 1 ـ داراییهای ثابت و سایر دارییها :
10ـ زمین و ساختمان و تجهیزات
11ـ ماشین آلات ، ادوات ، ابزار و قالبها
12ـ وسائط نقلیه
13ـ اثاثیه و منسوجات
14ـ دارایی ثابت در جریان
15ـ ذخیره استهلاک
16ـ سرمایه گذاری ها
17ـ مطالبات بلند مدت
18ـ هزینه سنوات آتی

گروه 2 ـ دارییهای جاری :
20ـ سفارشات و اقلام در راه
21ـ موجودی مواد اولیه و لوازم بسته بندی ، لوازم یدکی
22ـ کالای در جریان ساخت و نیمه ساخته ها
23ـ موجودی محصولات
24ـ بدهکاران تجاری
25ـ سایر بدهکاران
26ـ سپرده ها و پیش پرداختها
27ـ اسناد دریافتی
28ـ موجودی نقد بانک
گروه 3 ـ حقوق صاحبان سهام وبدهیهای بلندمدت :
30ـ سرمایه
31ـ اندوخته ها
32ـ عملکرد و سود و زیان
33ـ سود و زیان انباشته
34ـ بدهیهای بلند مدت
35ـ اسناد پرداختی بلند مدت
36ـ حسابهای انتظامی
37ـ تراز افتتاحیه و اختتامیه
گروه 4 ـ بدهیهای جاری و ذخائر :
40ـ بستانکاران تجاری
41ـ جاری مشتریان
42ـ سایر بستانکاران
43ـ ذخائر
44ـ سپرده های دریافتی ، پیش پرداختها و ودایع
45ـ اسناد پرداختی کوتاه بلند مدت
46ـ وامهای کوتاه مدت
47ـ تعهدات عقود اسلامی
گروه 5 ـ فروش و درآمد :
50ـ فروش محصولات صنعتی
51ـ فروش محصولات مزرعه
52ـ درآمد خدمات
53ـ برگشت از فروش
54ـ عملیاتی
55ـ درآمد و هزینه های غیرعملیاتی آن
گروه 6 ـ قیمت تمام شده فروش و درآمد :
60ـ قیمت تمام شده فروش محصولات صنعتی
61ـ قیمت تمام شده فروش محصولات مزرعه
62ـ قیمت تمام شده قطعات
گروه 7 ـ هزینه تولیدی و کشاورزی :
70ـ حقوق و دستمزد و مزایا
71ـ هزینه های کارکنان
72ـ هزینه های عملیاتی
73ـ هزینه های استهلاک
74ـ سهم دوایر کشاورزی از دوایر خدماتی
گروه 8 ـ هزینه های خدماتی و سردخانه :
80ـ حقوق و دستمزد مزایا
81ـ هزینه های کارکنان
82ـ هزینه های عملیاتی
83ـ هزینه استهلاک
گروه 9 ـ هزینه های اداری ، تشکیلاتی و عمومی :
90ـ حقوق و دستمزد مزایا
91ـ هزینه های کارکنان
92ـ هزینه های عملیاتی
93ـ هزینه استهلاک
94ـ هزینه توزیع و فروش
95ـ هزینه های مالی
96ـ هزینه تحقیق و توسعه
97ـ سایر هزینه ها
98ـ هزینه های غیرمترقبه
گروه صفر ( دهمین گروه ) ـ جذب و تسهیم سربار و مغایرات :
01ـ جذب سربار دوایر تولیدی
02ـ تسهیم سربار دوایر خدماتی
03ـ ضایعات غیرعادی
04ـ مغایرات نرخ مواد
05ـ مغایرات مصرف مواد
06ـ مغایرات سربار دوایر تولیدی
07ـ مغایرات سربار دوایر خدماتی
08ـ مغایرات تجدید استاندارد موجودیها

نحوه کدبندی حسابها :
شماره حساب و یا به عبارت دیگر کد حساب به سه قسمت در سند حسابداری تقسیم
می شود که شامل :
1ـ شماره حساب کل 2ـ معین 3ـ تفضیلی
برای توضیح بهتر این موضوع از مثالی استفاده می کنیم :
به طور مثال شرکت آلفا پیش پرداختی به مبلغ 2900000 ریال به منظور خرید داخلی انجام داده است برای ثبت این مثال در سند تفضیلی حسابداری ابتدا باید شماره حساب را به ترتیب زیر پیدا کرد .
ـ چون پیش پرداختها مربوط به گروه 2 یعنی گروه داراییهای جاری می باشد و هفتمین حساب این گروه می باشد در قسمت شماره حساب به صورت کل عدد 27 را می آوریم .
ـ برای کد معین از عدد 53 استفاده می کنیم زیرا این ثبت مربوط به خرید داخلی می باشد .
ـ برای کد تفضیلی پیش پرداختها از عدد 42001 ـ 44002 معین شده است بنابراین کد تفصیلی این حساب 42708 می باشد زیرا در پیش پرداخت مربوط به خرید داخلی می باشد .
پس در نتیجه 27 کد مربوطه به داراییهای جاری می باشد برای شماره حساب کل و 53 و برای کد معین و 42708 برای کد تفضیلی که به صورت جمعی 275342708 می باشد مورد استفاده قرار می گیرد . که در سند تفصیلی به صورت زیر می آید .
نحوه ثبت حسابها :
در زیر برای هر یک از سرفصل های حسابها ، یک نمونه از ثبت آورده شده است .
1ـ ثبت داراییهای ثابت :
زمین ، ساختمان و تاسیسات * *
ماشین آلات ، ادوات و ابزار و قالبها * *
موجودی نقد بانکها * *
2ـ ثبت داراییهای جاری :
موجودی نقد بانک * *
اسناد دریافتی * *
بدهکاران تجاری * *
موجودی اولیه لوازم بسته بندی * *

3ـ ثبت حقوق صاحبان سهام و بدهیهای بلند مدت :
حساب انتظامی * *
طرف حساب انتظامی * *

وسایط نقلیه * *
اسناد پرداختی بلند مدت * *
4ـ بدهیهای جاری و ذخائر :
تعهدات عقود اسلامی * *
اسناد پرداختی کوتاه مدت * *
سایر بستانکاران * *
هزینه های عملیاتی تولیدی * *
هزینه های کارکنان خدماتی * *
5ـ ثبت فروش و درآمد :
موجودی نقد بانک * *
هزینه ها و درآمدهای غیرعملیاتی * *
فروش محصولات صنعتی * *
6ـ نحوه ثبت قیمت تمام شده فروش و درآمد :
قیمت تمام شده محصولات صنعتی * *
کار در جریان و نیم ساخته ها * *
7ـ ثبت هزینه های تولیدی و کشاورزی :
حقوق و دستمزد مزایای تولید * *
هزینه های کارکنان تولید * *
موجودی نقد بانک * *

8ـ ثبت هزینه های خدماتی و سردخانه :
حقوق و دستمزد مزایای خدماتی * *
هزینه های کارکنان خدماتی * *
موجودی نقد بانک * *
9ـ نحوه ثبت هزینه های تشکیلاتی و عمومی :
هزینه های تولید فروش * *
هزینه های مالی * *
اسناد دریافتی * *
10ـ نحوه ثبت جذب و تسهیم سربار و مغایرات :
مغایرات سربار و دوایر تولیدی * *
مغایرات نرخ مواد * *
جذب سربار دوایر تولیدی * *
سهم سربار دوایر تولید ی * *

دفتر اندیکاتور :
دفتری است که نامه هایی را که از طرف نهادها و موسسات دیگر به شرکت فرستاده می شود در آن نگهداری می شود .
البته در مقابل نامه هایی را که از طرف شرکت به نهادها و سازمانهای دیگر فرستاده می شود در دفتری به نام اندیکس نگهداری می شود .
وقتی نامه ای وارد شرکت می شود به دبیرخانه ارجاع داده می شود در دبیرخانه شماره
ردیف دفتر و تاریخ روز در روی نامه و قبل از آن داخل دفتر ثبت می شود . در اول سطر
نام موسسه ای که نامه از آنجا آمده ( مثلاً دانشگاه ) در قسمت نام موسسه در دفتر آورده
می شود .
نامه را در چند کلمه طوری که منظور اصلی را برساند در قسمت شرح آورده می شود .
در ردیف آخر تاریخ روزی که نامه از طرف فرستنده صادر شده است آورده می شود . بعد از ثبت مشخصات نامه در دفتر و شماره گذاری کردن نامه قبل از مهر زدن نامه آن را به مدیرعامل ارجاع می دهند تا به عنوان مافوق رئیس قسمت دبیرخانه دستور لازم را دهد . سپس نامه دوباره به دبیرخانه آورده می شود تا پس از مهر زدن اصل آن را در دفتر اندیکاتور نگه داشته وکپی آن را به قسمت مربوطه که مدیرعامل مشخص کرده است ارجاع می دهد . البته نامه هایی که وجهه مالی دارند کپی آن را نگه داشته و اصل آن را ارجاع می دهند .

نحوه محاسبه استهلاک :
نحوه محاسبه استهلاک دراین شرکت به دوروش
می باشد که نرخ آن و مبنای آن به صورت زیرمی باشد .
گروه داراییها :
1ـ زمین ، ساختمان و تاسیسات که مبنای آن نزولی: می باشد و نوع آن ثبت به نوع دارایی
12 ـ 7 درصد می باشد .
2ـ ماشین آلات وادوات و ابزار لوازم آزمایشگاهی:
مبنای محاسبه استهلاک ماشین آلات و ادوات نزولی و نرخ آن بین 15 ـ 10 درصد می باشد .
مبنای استهلاک ابزار آلات خط مستقیم و عمر مفید آن بین 7 ـ 3 سال می باشد .
مبنای محاسبه استهلاک وسائط نقلیه نزولی و نرخ آن 35 ـ 25 درصد می باشد .
مبنای استهلاک اثاثیه خط مستقیم و عمر مفید آن 10 ساله می باشد .
برای محاسبه استهلاک دارایی استهلاک آن از تاریخ خرید محاسبه می شود و از نظر تاریخ محاسبه استهلاک به دو نوع روزشمار و ماه شمار تقسیم می شود . چنانچه نحوه محاسبه روزشمار باشد قیمت تمام شده دارایی در مدت زمان استفاده از دارایی به صورت روز تقسیم بر 1360 ضرب می شود و سپس در نرخ معین شده استهلاک دارایی ضرب می شود و استهلاک دارایی مورد نظر بدست می آید .
به طور مثال چنانچه یک ماشین حساب به مبلغ تمام شده 100000 در تاریخ 9/3/80 خریداری کرده باشیم محاسبه استهلاک آن به صورت زیر می باشد .
استهلاک ماشین حساب در سال X
که ثبت روزنامه آن به صورت زیر می باشد .
ه ـ استهلاک 083/8
ذخیره استهلاک 083/8
در صورتی که نحوه محاسبه استهلاک ماه شمار باشد قیمت تمام شده را در مدت زمان استفاده از تاریخ خرید تا پایان سال ضرب و سپس آن را در نرخ تعیین شده ضرب می کنیم چنانچه تاریخ خرید ما قبل 15 ماه باشد آن ماه محاسبه می شود و چنانچه بعد از 15 ماه باشد آن ماه در محاسبه استهلاک تاثیری ندارد .
به طور مثال حل مثال قبلی به روش ماه شمار به صورت زیر می شود .
که ثبت روزنامه آن به صورت زیر می باشد .
ه ـ استهلاک 333/8
ذخیره استهلاک 333/8
به علت اینکه با استفاده از روشهای مختلف محاسبه استهلاک مبلغ استهلاک تغییر می کند . یک شرکت از ابتدا تا پایان سال از یک روش در محاسبه یک نوع دارایی استفاده کند و
نمی تواند در اواسط سال محاسبه استهلاک را تغییر دهد در این صورت مغایرتی بین استهلاک بوجود می آید .

نحوه رفع مغایرت :
نوع قیمت تمام شده در طول سال به نرخ استاندارد محاسبه می شود و فقط یک بار در پایان سال قیمت تمام شده به نرخ واقعی محاسبه می شود چون قیمت تمام شده مواد خریداری شده در طی سال ثبت می شود و در بیشتر مواقع بین نرخ استاندارد مواد با نرخ واقعی آن اختلاف وجود دارد در چنین حالت بین طرف بدهکار ثبت و طرف بستانکار آن اختلاف به وجود می آید . در نتیجه باید برای رفع این مغایرت از یک حساب کمکی استفاده شود .
برای درک بهتر این موضوع از مثال زیر برای توضیح آن استفاده می کنیم .
شرکت X مبلغ 10000000 ریال برای خرید نخودفرنگی به آقای X پرداخت نموده است طبق نرخ استاندارد این مقدار نخودفرنگی خریداری شده به نرخ استاندارد 8000000 ریال
می باشد مطابقت ثبت خرید .
ملاحظه می شود که در مثال بالا مبلغ نخود فرنگی با نرخ واقعی و نخودفرنگی با نرخ استاندارد اختلاف وجود دارد . برای محاسبه این مغایرت به ترتیب زیر عمل می کنیم .
انحراف = نرخ استاندارد ـ نرخ واقعی
2000000 = 8000000 ـ 10000000
برای رفع این انحراف بدست آمده آن را به حسابی با عنوان مغایرت نرخ استاندارد می دهیم که به صورت زیر ثبت می شود .
خرید نخودفرنگی به نرخ استاندارد 8000000
مغایرت نرخ استاندارد 2000000
آقای X 10000000
البته این امکان وجود دارد که انحراف به صورت مطلوب باشد .
انحرافات به دو نوع انحرافات نامساعد ( انحرافی که در مثال قبل بدست آمده است ) و انحراف مساعد می باشند .
انحراف مساعد : در صورتی که نرخ واقعی کمتر از نرخ استاندارد باشد در نتیجه آن قیمت تمام شده کاهش و سود افزایش می یابد پس از این مغایرت مطلوب می باشد .
انحراف مساعد نرخ استاندارد نرخ واقعی
چنانچه در مثال قبل مبلغ استاندارد خرید 12000000 باشد انحراف آن به صورت زیر
می باشد .
خرید نخودفرنگی با نرخ استاندارد 12000000
مغایرت نرخ استاندارد 2000000
آقای X 10000000
2000000 = 12000000 ـ 10000000
همانطور که ملاحظه می شود انحراف منفی بدست آمده یعنی علاوه بر اینکه انحراف نامطلوب وجود ندارد انحراف مطلوبی نیز بوجود آمده که باعث افزایش سودآوری شرکت می شود .

انحراف نامساعد : در صورتی که نرخ واقعی بیش از نرخ استاندارد باشد در نتیجه آن قیمت تمام شده افزایش و سود شرکت کاهش می یابد که این انحراف نامطلوب می باشد .
انحراف نامساعد نرخ استاندارد نرخ واقعی
همانطور که در مثال اول آورده شده در شرکت انحراف مثبت بدست آمده یعنی انحراف نامطلوب می باشد که باعث کاهش قدرت سودآوری شرکت می شود .

نحوه محاسبه حقوق و دستمزد :
قسمت اول ـ اطلاعاتی که برای محاسبه حقوق ودستمزد نیاز است .
برای محاسبه حقوق و دستمزد باید اطلاعات و عوامل لیست حقوق و دستمزد را شناخت و علاوه بر آن از قوانین و مقررات مربوط به کار و بیمه های اجتماعی ، مالیات و غیراطلاع کافی داشت . برخی اطلاعات مربوط به دستمزد شامل مدت کار کرد ، حقوق پایه ، اضافه کاری ، حق نوبت کاری ، مرخصی استحقاقی ، پاداش ،کارآموزی ، اوقات تلف شده ، طرحهای تشویقی ، حق بیمه های اجتماعی ، سهم کارفرما ، بیمه عمر ، بیمه حوادث ناشی از کار و هزینه های رفاهی کارگران می باشد که شرح مختصری در مورد بعضی از آنها داده می شود .

1ـ حقوق پایه :
حقوقی است که با رعایت قانون کار ( برای کارگران رسمی ) و یا بوسیله عقد قراردادی که مغایر قانونی کار نباشد ( برای کارگران قراردادی ) برای انجام یک ساعت کار و یا تولید یک واحد محصول تعیین و به صورت ساعتی ، روزانه ، هفتگی و معمولاً ماهانه پردخت
می شود .
2ـ ساعت کار عادی :
مطابق ماده 51 قانون کار ساعت کار عادی ، مدت زمانی است که کارگر نیرو و یا وقت خود را به منظور انجام کار در اختیار کارفرما قرار می دهد تعبیر از مواردی که در این قانون منتفی شده است ساعات عادی کار کارگران در شبانه روز نباید از 8 ساعت تجاوز کند به موجب تبصره 1 ماده 51 قانون کار ، کارفرما با توافق کارگر نماینده یا نمایندگان قانونی آنان
می توانند ساعت کار را در بعضی از روزهای هفته کمتر از میزان مقرر و در دیگر روزها اضافه بر این میزان تعیین کند به شرط آنکه مجموع ساعت کار هر هفته از 44 ساعت تجاوز نکند .
3ـ ساعت اضافه کاری :
مطابق قانون کار اضافه کاری باید تابع شرایط زیر باشد :
الف ـ موافقت کارگر
ب ـ پرداخت 40% اضافه بر مزد هر ساعت کار عادی
ج ـ ساعت اضافه کاری نباید از 4 ساعت در روز تجاوز کند ، مگر در موارد خاص با توافق طرفین
مطابق قانون کار ازساعت 6 بامداد تاساعت 22 کار روزانه و از ساعت 22 تا 6 بامداد روز بعد کار شبانه محسوب می شود .
اگر قسمتی از کار در روز و قسمتی از کار در شب انجام شود کار مختلط محسوب می گردد که مطابق قانون به آن قسمت از کار که در شب انجام می شود 35% مزد اضافه بر مزد ساعات کار عادی تعلق می گیرد .
ـ به قسمتی از دستمزد ساعت اضافه کاری که علاوه بر نرخ ساعت عادی به کارگران پرداخت می شود فوق العاده اضافه کاری گویند .
فوق العاده اضافه کاری = 40% * حقوق پایه
دستمزد یک ساعت اضافه کاری = فوق العاده اضافه کاری + حقوق پایه
4ـ نوبت کاری :
در بسیاری از واحدهای تولیدی به دلایل مختلف کارگران به صورت نوبتی کار می کنند . مطابق ماده 55 قانون کار ، کار نوبتی عبارت از کاری که در طول ماه گردش دارد به نحوی که نوبتهای آن در صبح یا عصر یا شب واقع می شود .
به کار کارگری که در طول ماه به صورت نوبتی کار می کند اگر نوبت کارش در صبح و عصر واقع شود 10% و چنانچه نوبت کار او در صبح و عصر و شب قرار گیرد 15% و در صورتی که نوبت کار تو در صبح و شب و یا عصر و شب باشد 5/22% علاوه بر دستمزد عادی به عنوان فوق العاده نوبت کاری پرداخت خواهد شد .
ساعت نوبت کاری ممکن است از 8 ساعت در شبانه روز و 24 ساعت در هفته تجاوز کند لذا جمع ساعات کار 4 هفته متوالی نباید از 176 ساعت بیشتر شود.
برای ثبت هزینه دستمزد و فوق العاده نوبت کاری به ازای دستمزد عادی ساعات نوبت کاری حساب کنترل در جریان ساخت و به ازای فوق العاده نوبت کاری حساب کنترل سربار ساخت بدهکار می گردد در مقابل به ازای جمع دستمزد و فوق العاده نوبت کاری حساب کنترل حقوق و دستمزد بستانکارمی شود:
حساب کنترل کالا در جریان ساخت * *
حساب کنترل سربار ساخت * *
حساب کنترل حقوق و دستمزد * *

5ـ پاداش :
معمولاً در پایان دوره مالی یا در پایان هر فصل به مناسبتهای مختلف مبلغی به عنوان عیدی و پاداش به کارگران و کارکنان پرداخت می شود.
از نظر حسابداری ، ثبت پاداش در حسابها به منظور تخصیص هزینه ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است . چنانچه مبلغ پاداش سالانه در آخرین ماه از سال مالی در حسابها منعکس می شود .
بهای تمام شده محصولات در آن ماه افزایش قابل توجهی خواهد یافت به همین دلیل بهتر است مبلغ پاداش را در طول دوره مالی به طور یکنواخت به محصولات ویژه سرشکن نموده بنابراین در ابتدای هر دوره مالی هنگام برآورد بودجه دستمزد مبلغ پاداش سالانه نیز بر اساس تجربیات سال گذشته پیش بینی می گردد .
پاداش کارکنان قسمتهای مختلف برحسب محل کارشان به حساب ، سربار ساخت ، سربار داری و تشکیلاتی یا سربار توزیع و فروش منظور گردد .

ثبت حسابهای آن به ترتیب زیر می باشد :
حساب کنترل حقوق و دستمزد * *
حساب ذخیره پاداش * *
ثبت پاداش 000 ماه به حساب ذخیره پاداش

حساب کنترل سربار ساخت * *
حساب کنترل سربار اداری و تشکیلاتی * *
حساب کنترل سربار توزیع و فروش * *
حساب کنترل هزینه و حقوق و دستمزد * *
ثبت پاداش 000 ماه در حسابها

هنگام پرداخت تمام یا قسمتی از پاداش کارکنان نحوه ثبت چنین است .
حساب ذخیره پاداش * *
بانک ( صندوق ) * *
ثبت پرداخت پاداش کارکنان

قسمت دوم ـ کسورات حقوق و دستمزد :
دایره حسابداری موظف است در زمان تنظیم هر لیست حقوق و دستمزد ، با توجه به مصوبات قانونی یا بر اساس توافق بعمل آمده با کارگر ، مبالغی را تحت عنوان کسور دستمزد از حقوق و دستمزد کارکنان کسر و به سازمانهای مربوط ذینفع پرداخت می شود این مبالغ شامل کسورات قانونی وکسورات توافقی می باشد .
کسور قانونی :
عبارت است از وجوهی که کارفرما به نمایندگی از طرف سازمانهای مربوط و بر اساس مصوبه های قانونی ، باید از دستمزد کارگران کسر و به سازمانهای ذینفع پرداخت شود .
که کسور قانونی شامل :
1ـ مالیات حقوق و دستمزد 2ـ حق بیمه های اجتماعی کارگر
3ـ بدهی کارگر به صندوق اجر ( اجرائیات ) می باشد .

1ـ مالیات حقوق و دستمزد :
طبق قانون کار ، کارفرما موظف است مبلغی را با توجه به ضرایب جدول مالیاتی و پس از کسر معافیتهای قانونی در هنگام تنظیم لیست حقوق محاسبه نموده و از حقوق کارگر کسر و به حساب وزارت امور اقتصادی و دارایی واریز نماید .
ـ در صفحه بعد جدول مالیاتی که توسط مرکز اطلاعات فنی ایران تهیه شده است را برای بهمن و اسنفد 1382ملاحظه می فرمایید .

2ـ حق بیمه های اجتماعی :
حق بیمه های اجتماعی کارگران 30% حقوق و دستمزد ناخالص است که 7% آن سهم
کارگر ، 20% آن سهم کارفرما و 3% باقی مانده آن توسط دولت تامین می گردد .
حق بیمه سهم کارگر معادل 7% دستمزد ناخالص و یکی از عوامل کسور است باید هنگام تنظیم لیست توسط کارفرما از دستمزد او کسر و به سازمان تامین اجتماعی پرداخت شود . بنابراین سهم کارگر بابت بیمه اجتماعی هزینه ای را ندارد . حق بیمه اجتماعی سهم کارفرما معادل 20% دستمزد ناخالص است که کارفرما باید هنگام تنظیم لیست علاوه بر دستمزد محاسبه کند و همراه حق بیمه سهم کارگر پرداخت کند باید متذکر شد که حق بیمه سهم کارفرما جزء کسور دستمزد محسوب نمی شود بنابراین به عنوان یکی از اقلام هزینه در گروه هزینه های غیرمستقیم ( سربار ) طبقه بندی می شود . حق بیمه سهم دولت معادل 3% دستمزد ناخالص است که از سوی دولت به سازمان مذکور پرداخت می شود . کارفرما باید حداکثر 20 روز پس از تنظیم لیست حقوق و دستمزد ، باید یک نسخه از آن را به همراه چکی معادل حق بیمه سهم کارگر و کارفرما ، به سازمان تامین اجتماعی تسلیم نماید . در غیر اینصورت ، مشمول جریمه دیر کرد می شود .
توجه به اینکه به موجب قانون ، کارفرما باید در هنگام تنظیم لیست حقوق و دستمزد
معادل 3% حقوق کارکنا ن را علاوه بر دستمزد به عنوان حق بیمه بیکاری محاسبه و به صندوق بیکاری واریز نماید . حق بیمه بیکاری نیز مانند حق بیمه های اجتماعی سهم کارفرما یکی از اقلام هزینه سربار محسوب می شود .

3ـ صندوق اجر ( اجرائیات ) :
یکی دیگر از عوامل مربوط به کسورات حقوق بدهی کارگران به صندوق اجرا می باشد . اجرائیات ، به مبلغی گفته می شود که طبق قانون یا به موجب احکام صادره از سوی مراجع قانونی باید توسط کارفرما از حقوق کارگر به حساب صندوق اجر واریز شود .
یکی از دلایل صدور احکام مبنی بر کسر مبلغی از حقوق کارگر توسط دادگاهها می تواند عدم پرداخت بدهی توسط کارگر به اشخاص ثالث و شکایت طلبکار به دادگستری برای وصول طلب خود و محکوم شدن کارگر به پرداخت غرامت می باشد.
چنانچه مبلغ مورد شکایت بیش از یک سوم حقوق ماهانه کارگر باشد بر اساس حکم دادگاه به صورا اقساط ماهانه از دستمزد و به حساب صندوق اجر واریز خواهد شد .
4ـ کسورات توافقی :
کسور توافقی عبارت از وجوهی است که با توافق کارگر و یا بر اساس قرارداد بین کارگر و کارفرما در زمان تنظیم لیست از دستمزد کارکنان کسر می شود . بعضی از اقلام کسور توافقی عبارتند از : بدهی کارگران به شرکت تعاونی ، اقساط مربوط به وام مسکن ، سهم کارگر بابت طرح بازنشستگی و مساعده یا پیش پرداخت حقوق و دستمزد و 000
5ـ بدهی کارگر به شرکت تعاونی یا به اشخاص :
بنا به درخواست کارگرانی که به شرکت تعاونی یا به اشخاص دیگر بدهکارند ، دایره حسابداری اقساط بدهی را ماهانه از دستمزد آنان کسر و به طلبکاران پرداخت می نماید .
6ـ مساعده یا پیش پرداخت حقوق و دستمزد :
در واحدهای تولیدی معمولاً قبل از پایان هر ماه مبلغی به عنوان مساعده به کارگران پرداخت می گردد که علت آن نیاز کارگران به حقوق خود در پایان هر هفته یا هر پانزده روز
می باشد . دایره حسابداری در هنگام تنظیم لیست حقوق دستمزد ، مبلغ مساعده یا پیش پرداخت را از دستمزد کارکنان کسر می کند .

نحوه بودجه بندی :
بودجه بندی دارای یک ستون افقی و یک ستون عمودی می باشد که در قسمت افقی آن هزینه ها و در قسمت عمودی آن دوایر انجام هزینه قرار دارد
ـ کل هزینه ها در هر بودجه در چهار گروه قرار گرفته اند :
1ـ حقوق و مزایا : شامل حقوق ، اضافه کاری ، نوبت کاری ، بیمه کارفرما ، بیمه 3% بیکاری ، بیمه 3% کارآموزی .
2ـ کارکنان : شامل هزینه اقامت سفر ، پوشاک ، غذا ، بهداشت و درمان .
3ـ عملیاتی : شامل تعمیر و نگهداری ، انواع سوختها ، برق و آب و گاز ، مواد اولیه مصرفی ، ابزار مصرفی و ملزومات .
4ـ استهلاک : شامل ماشین آلات ، ساختمان و تاسیسات ، اثاثیه و منسوجات ، وسائط
نقلیه .

دوایر انجام هزینه شامل دوایر زیر می باشد :
رب گوجه ، کنسرو غیرگوشتی ، خیارشور و ترشیجات ، کمپوت جات ، فریز ، انبارها ، سردخانه ، تعمیر و نگهداری ، آزمایشگاه ، اداری ، مالی ، تحقیق و توسعه ، مدیریت ، واحد تولید و غیره . پیش بینی تولید محصولات سال جدید با تشکیل شورای مدیران برای تایید آن صورت می گیرد که در این شورا به پیش بینی هزینه ها ، خریدها ، فروش ها و موجودی در پایان دوره مورد بحث قرار می گیرد .
پیش بینی هزینه ها :
پیش بینی هزینه ها در پایان 9 ماهه اول هرسال باید صورت گیرد که 9 ماهه گذشته مبنای واقعی برای پیش بینی هزینه ها می باشد یعنی به وسیله این 9 ماهه اول سال ، 3 ماهه چهارم پیش بینی می شود پس از محاسبه 3 ماهه پیش بینی شده آن را با 9 ماهه واقعی جمع می کنیم این مبلغ را در ضریب نرخ تورم که در حال حاضر در کشور ما ( 1380 ) آن 7/11 اعلام کرده اند ضرب کرده و مبلغ بدست آمده را با 9 ماهه واقعی و 3 ماهه پیش بینی شده جمع می کنیم که نتیجه بدست آمده هزینه پیش بینی شده می باشد .
بطور مثال چنانچه هزینه واقعی 9 ماهه اول سال را 27000000 ریال فرض می کنیم با نرخ تورم 7/11 بودجه لازم برای انجام هزینه را به صورت زیر پیش بینی می کنیم :
هزینه واقعی 9 ماهه 3 ماهه پیش بینی شده جمع نرخ تورم مبلغ بودجه
27000000 9000000 36000000 7/11 40000000
4000000 = 7/11 * 36000000 3000000 = 9 ÷ 27000000
40000000 = 4000000 + 36000000
پیش بینی 3 ماهه چهارم 9000000 = 3 * 3000000

پیش بینی خرید :
شرکت باید پیش بینی کند که چه مقدار مواد اولیه باید خریداری نماید . بطور مثال چنانچه برای تولید رب گوجه چه مقدار گوجه فرنگی خریداری نماید و برای این مقدار ، چه تعداد قوطی برای رب گوجه خریداری نماید .
پیش بینی فروش و موجودی پایاین دوره :
برای اینکه شرکت به سود مورد انتظار دست یابد باید پیش بینی کند که باید چه مقدار فروش کند و چه مقدار موجودی پایان دوره در نظر بگیرد . بدین منظور باید موجودی اول دوره و تولید پیش بینی شده را با هم جمع کرده و در ضریب موجودی پایان دوره که در شرکت بین % 25 ـ 15 می باشد ضرب و جواب بدست آمده را از مبلغ پایه کم می کنیم و بدین ترتیب مقدار فروش و مقدار موجودی پایان دوره معین برای کسب سود مورد انتظار بدست می آید. بطور مثال چنانچه موجودی اول دوره 100 قوطی و تولید 6000 قوطی باشد مقدار فروش و موجودی پایان دوره پیش بینی شده برای سود مورد انتظار به صورت زیر می باشد :

موجودی اول دوره + تولید = جمع ـ موجودی پایان دوره ( % 25 ـ 20 ) = فروش
100 قوطی 6000 قوطی 6100 1220 = % 20 * 6100 4880
پیش بینی فروش توسط مدیر بخش بازرگانی محاسبه می شود اما در صورتی که از مبلغ پیش بینی فروش شورای مدیران کمتر باشد از طرف حسابداری به قسمت بازرگانی برگشت داده می شود تا میزان پیش بینی فروش توسط مدیر بازرگانی با پیش بینی فروش توسط شورای مدیران یکسال شود .
بطور مثال چنانچه فروش توسط مدیر بازرگانی در بالا 4000 ریال پیش بینی شود 880 ریال اختلاف وجود دارد در نتیجه این پیش بینی به مدیر بازرگانی برگشت داده می شود .
در پایان محاسبه بودجه به این نکته می رسیم که رکن اصلی بودجه بندی تعیین دقیق هزینه ها می باشد .

دستمزد مستقیم :
عبارت است از حقوقی که برای تبدیل مواد اولیه به محصول مورد نظر به کارگران پرداخت می شود و در محاسبه قیمت تمام شده اثر مستقیم وموثری دارد
هزینه های غیرمستقیم ( سربار ) :
عبارت است از هزینه هایی که درکارخانه مصرف می شوند و جزء مواد اولیه و دستمزد مستقیم نیستند
بعضی از این هزینه ها عبارتنداز : مواد غیرمستقیم ، دستمزد غیرمستقیم ، هزینه بیمه اجتماعی کارگران ، سوخت ، روشنایی ، هزینه تعمیر و نگهداری ماشین آلات .
محاسبه هزینه های غیرمستقیم و دستمزد برای تعیین قیمت تمام شده با استفاده از نرخهای از پیش تعیین شده می باشد که این نرخ در این شرکت
30% قیمت تمام شده مواد می باشد .

نحوه گردش مدارک انبار :
بخشهای مختلفی در کارخانه عملیات مربوط به گردش کالا از قبیل خرید ، نگهداری و غیره را انجام می دهند . در اینجا ما در مورد بعضی از این بخشها که در اکثر کارخانجات وجود دارند توضیح می دهیم
1ـ حسابداری :
در واحدهای صنعتی جهت نگهداری حسابهای مالی شرکت و آماری تولیدی و انجام عملیات بر مبنای آنها دو بخش حسابداری وجود دارد .
1ـ حسابهای مالی
2ـ حسابداری صنعتی
حسابداری مالی ارتباط کمتری با سیستم انبار دارد و حسابداری صنعتی بیشتر با سیستم انبار ارتباط دارد و وظیفه اصلی حسابداری صنعتی محاسبه قیمت تمام شده می باشد که توضیح آن در بخش قیمت تمام شده داده شده است .
2ـ اداره خرید :
فعالیتهای مربوط به خرید کالا در شرکت معمولاً در قسمتی به نام اداره خرید متمرکز
می باشد . این اداره نماینده شرکت برای تماس با فروشندگان و انجام عملیات مربوط به خرید می باشد . وظیفه اداره خرید را می توان بصورت زیر بیان کرد :
خرید کالای مناسب ، به مقدار مناسب ، با قیمت مناسب ، در زمان مناسب واز فروشنده مناسب .
3ـ انبار :
درصد زیادی از سرمایه اکثر موسسات صنعتی را مواد اولیه ، لوازم ، وسایل یدکی کالای ساخته شده و نیم ساخته و نظایر آن تشکیل می دهند که قسمت عمده سرمایه در گردش صرف تهیه اجناس و وسایل مذکور می شود . لذا نگهداری دقیق از آنها و برقراری یک سیستم دقیق اطلاعاتی برای موجودی انبار ضرروی است .
عوامل مختلفی در میزان موجودی انبارها دخالت دارند . بطور مثال روش تولید ، دوره تولید ، میزان بکارگیری ماشین آلات ، نوع محصول ساخته شده ، بازار مصرف ، نوع مواد اولیه مورد احتیاج و غیره .
تعریف انبار در واحدهای تولیدی :
انبار ، محل و فضایی است که در آن مواد اولیه برای ساخت محصولات کالای نیم ساخته محصولات ساخته شده . مواد و لوازم مصرفی ، قطعات یدکی ماشین آلات ، ابزار آلات و اجناس نگهداری می شود .
در زیر کالاهایی که موجودی های انبار را تشکیل می دهند شرح داده شده است .
1ـ مواد اولیه برای ساخت محصولات :
مواد خریداری شده جهت تولید کالا را مواد اولیه می نامند . این مواد در ساخت محصولات کارخانه مورد استفاده قرار می گیرند و کار تولید به روی آنها انجام می شود .

2ـ کالاهای نیم ساخته :
کالاهای نیم ساخته یا در جریات ساخت به کالاهایی که مقداری از عملیات تولیدی بر روی آنها انجام گرفته است ولی هنوز بصورت کالای آماده برای فروش در نیامده اند را گویند .
3ـ کالای ساخته شده :
کالاهایی که تمام عملیات تولیدی روی آنها انجام گرفته است و کاملاً آماده برای فروش هستند ، کالای ساخته شده گویند .
4ـ مواد و لوازم مصرفی :
مواد و لوازم مصرفی به انواع مواد ، لوازم و خدماتی گفته می شود که در کار تولید بطور غیرمستقیم کمک می کنند . به عبارت دیگر مستقیماً در تولید دخالت ندارند ولی جهت تولید ضروری هستند مانند گریس ، روغن ، ملزومات و غیره .
5ـ قطعات یدکی ماشین آلات :
عبارت است از قطعاتی که در تعمیر و نگهداری ماشین آلات و دستگاهها بکار می روند .
6ـ اجناس اسقاط :
اجناسی هستند که غیرقابل استفاده و مستهلک شده باشند . معمولاً این اجناس در موقعیت مناسب به مزایده گذاشته می شوند .
وظایف انباردار در ارتباط با سیستم اطلاعاتی بشرح زیر می باشد :
1ـ صدور برگ درخواست خرید در صورت لزوم و بایگانی یک نسخه از آن .
2ـ صدور برگ رسید انبار هنگام دریافت کالا و بایگانی یک نسخه از ان .
3ـ صدور برگ مرجوعی کالا به انبار در هنگام دریافت کالای برگشتی از قسمت ها و بایگانی یک نسخه از آن .
4ـ صدور برگ برگشتی از خرید هنگام برگشت کالا به فروشنده و بایگانی یک نسخه از آن.
5ـ صدور حواله انبار در هنگام تحویل کالا به متقاضی و بایگانی یک نسخه از آن .
6ـ صدور سایر فرمهایی که بسته به نوع کارخانه لازم تشخیص داده می شوند و بایگانی یک نسخه از آن .
7ـ تهیه یک کارت برای هر یک از اقلام انبار و ثبت نقل و انتقالات کالا در آن .
8ـ تهیه گزارش نقل و انتقالات انبار در صورت لزوم .
9ـ تهیه گزارش مصرف غیرعادی از یک کالا ( که می تواند به علل مختلفی از قبیل ضایعات زیاد در مواد اولیه و بی دقتی کارگران در کار و غیره باشد )
10ـ تهیه گزارش از کالاهائیکه بلا استفاده در انبار موجود هستند جهت اطلاع مدیریت .
در صفحه بعد نمودار نحوه گردش کالا و مدارک انبار آورده شده است .
و بعد از آن 4 نوع از مدارک انبار آورده شده است .

مدارک انبار (فرمهای سیستم اطلاعاتی انبار ):
فرم وسیله ای است برای مستند نمودن نوع عملیات ثبت مجوزهای مربوطه از طریق امضاء یا زدن مهرهای مجاز روی آن جمع آوری و تبادل اطلاعات بین قسمتها .
بعضی از اهداف فرمهای سیستم اطلاعاتی به شرح زیر می باشد :
1ـ ثبت موجودی حاضر و نشان دادن اختلاف در موقع موجودی برداری .
2ـ تامین اطلاعات لازم برای تدارک کالاهایی که کارخانه به آنها نیاز دارد .
3ـ کم کردن نیاز به دوباره نویسی اطلاعات در بخشهای مختلف .
4ـ کاهش سوالات از بخشها .
5ـ دادن اطلاعات لازم به بخشها .
بعنوان مثال به وسیله یک کارت انبار می توانیم کالاهایی را که نیاز به سفارش جدید دارند را به کمک یک نقطه سفارش از قبل تعیین شده که مقدارش روی کارت درج گردیده مشخص نمود .
همچنین می توان زمان مورد انتظار تحویل کالا و میزان موجودی در دست اطلاعات مربوط به ورود و خروج سفارشهای معوقه و اطلاعاتی از این قبیل را به کمک کارت انبار بدست آورد .
نکته مهم در این امر این است که حتی جامع ترین و بهترین فرمها هم تا زمانی که به روز در نیامده باشند فاقد ارزش است .
در زیرچند نمونه از فرمهایی که در سیستم اطلاعاتی انبار بکار می روند آورده شده است :
1ـ برگ درخواست و تحویل از انبار : این فرم جهت دریافت کالاازانبار مورداستفاده قرارمی گیرد
( قسمت مصرف کننده )
2ـ حواله انبار محصول : این فرم جهت تحویل کالا از انبار محصول به خریدار داده
می شود ( قسمت فروش یا انبار )
3ـ برگ انتقال تولید به انبار محصول : ورودی انبار کالای ساخته شده از انبار کالای نیم ساخته
4ـ برگ تولید و تحویل نیم ساخته : ورودی انبار نیم ساخته از تولید .

برگ درخواست خرید:
تاریخ: …………
شماره: ………..
شرکت ×
انبار: ….
داخل سفارش خرید 
نوع خرید: شماره:
خارج برگ ارسال و تحویل 
شماره ردیف
واحد
درخواست کننده
شماره
کالا
نام جنس
واحد
مقدار تقاضا
مقدار خرید
شماره رسید
موارد مصرف
ملاحظات

تهیه کننده:…….. تائید کننده: ………. تصویب کننده: ……… تایید تدارکات: ……….. مدیر امور مالی: ……
توزیع نسخ
1-اداره خرید سفید 2-حسابداری آبی 3-کاردکس مرکزی نارنجی 4-انبار زرد

برگ سفارش خرید:
این فرم برای عقد قرارداد با فروشنده کالای مورد نظر استفاده می شود و توسط اداره خرید تهیه و برای خریدهای خارجی بر مبنای فرم درخواست خرید تنظیم می شود و دارای کاربردهای زیر است.
(1) به عنوان درخواست خرید رسمی و قطعی از فروشنده است.
(2) اعلام مشخصات دقیق و شرایط مورد قبول به فروشنده.
(3) تایید سفارش توسط فروشنده از طریق امضا؛ و عودت یک نسخه از فرم.
(4) پیگیری اقلام سفارش شده توسط سرپرستی انبار یا انبارداری.
(5) مبنای کنترل اقلام مورد سفارش به هنگام دریافت آنها.
فرم بر گ سفارش خرید به شکل زیر است:

برگ سفارش خرید:
اسم و آدرس فروشنده: …….
کارخانه ×
فرم سفارش خرید
مبدا ……… تاریخ ………
مقصد …….. شماره ………
سفارش خرید … شماره اعتبار ….
شماره فروشنده: …………
شرایط پرداخت:
تاریخ تحویل:
محل تحویل:
شماره درخواست: ………..

مبلغ کل
قیمت واحد
مشخصات کالا
توضیحات
شماره کالا
واحد
مقدار
ردیف

تصویب کننده: …………… تائید کننده: ………………… تهیه کننده:……………..
توزیع نسخ
1- سفید و آبی فروشنده 2-نارنجی حسابداری 3-سبز سرپرستی انبارها 4- زرد تدارکات

برگ ارسال و تحویل کالا:
در شرایطی که کالا توسط تدارکات دفتر مرکزی خریداری می گردد از این فرم برای کنترل ارسال اقلام خریداری شده توسط تدارکات دفتر مرکزی به کارخانه و همچنین برای کنترل و تحویل و تحول اقلام ارسالی از کارخانه به دفتر مرکزی مورد استفاده قرار می گیرد و دارای کاربردهای زیر می باشد:
(1) درج مشخصات کل اقلام ارسالی به کارخانه.
(2) مبنای ارسال کالا توسط تدارکات مرکز و پی گیری رسیدن اقلام ارسالی به شعب
و کارخانجات.
(3) مبنای تحویل و تحول اقلام ارسالی به کارخانه.
(4) به عنوان رسیدی در دست تحویل دهنده.

این فرم به شکل زیر می باشد:

برگ ارسال و تحویل کالا:
شماره: ……
کارخانه ×
برگ ارسالی و تحویل کالا
تاریخ: …………
شماره ردیف
شماره درخواست
شماره رسید و تحویل مستقیم
شرح
واحد
مقدار
ملاحظات

اقلام فوق در … بسته طی بارنامه شماره … وسیله نقلیه شماره ….. توسط آقای …….. ارسال گردبد.
تدارکات مرکز
انبار کارخانه
تهیه کننده: ……. تایید کننده: …….
نام امضاء: ……… تاریخ ارسالی: …….
تحویل گیرنده: ….. تایید کننده: ……
نام امضاء: ……….. تاریخ دریافت: …..
توزیع نسخ
1-سفید تحویل دهنده 2-آبی سرپرستی انبارها 3-نارنجی تدارکات

حواله انبار محصول:
این فرم جهت تحویل کالا از انبار محصول به خریدار صادر شده و توسط قسمت انبار محصول یا فروش تنظیم می شود.
برگ برگشت (مرجوعی)کالا به انبار:
هنگامیکه مازاد کالای دریافتی به انبار برگردانده می شود تنظیم می گردد و توسط انبار یا برگشت دهنده تکمیل می شود و دارای کاربردهای زیر می باشد:
(1) نشان دادن مشخصات مواد، قطعات و سایر اقلام برگشتی به انبار با ذکر مشخصات اقلام برگشتی.
(2) رسیدی در دست برگشت دهنده است.
(3) مبنای قیمت گذاری اقلام برگشتی.
(4) مبنای ثبت کارتهای موجودی و حسابداری انبار.

برگ برگشت کالا به انبار:
شماره: ……
تاریخ: ……..
کارخانه ×
انبار ………
برگ مرجوعی کالا به انبار
واحد برگشت دهنده: ……
شماره ترتیب انبار: ……
ردیف
حواله انبار
مشخصات اجناس برگشتی
نظر انبار دار
این قسمت مخصوص حسابداری است

شرح
کد کالا
واحد
مقدار کل برگشتی
مقدار معیوب
مقدار سالم
نرخ
مبلغ – ریال

سرپرست قسمت تحویل دهنده
تحویل دهنده: …….
تحویل گیرنده : ……
مدیر انبارها: ……..
کاردکس ها: ….
حسابداری انبارها: …
توزیع نسخ:
1-سفید رنگ
حسابداری مالی
2-زرد رنگ
کادرکس
3 -سبز رنگ
حسابداری انبارها
4-نارنجی رنگ
حسابداری صنعتی
5- آبی رنگ
انبار
6-لیموئی رنگ
قسمت تحویل دهنده
تذکر: در هر سازمان و یا شرکتی نسخها بر حسب سلیقه ممکن است متفاوت باشد.
روشهای تهیه و مصرف مواد :
روشهای حسابداری تهیه و مصرف مواد شامل فرمها و مدارک لازم برای ثبت های دفتر کل در سیستم حسابداری مالی بوده و همچنین شامل اطلاعاتی است که جهت هزینه یابی یک مرحله یا یک دایره مورد نیاز می باشد. فرم های درخواست خرید، درخواست کالا از انبار، صورتحساب خرید مواد، گزارش ضایعات و خلاصه مواد مصرف شده در زمره فرم هایی هستند که برای کنترل مواد در یک سیستم هزینه یابی مورد استفاده قرار می گیرند.
خرید مواد مستقیم – خرید هر گونه مواد غالباً توسط دایره خرید که در راس آن مدیر خرید قرار دارد، انجام می گیرد. در هر صورت لازم است روشهای منظم و مدونی برای تعیین مسئولیت و ارائه اطلاعات کامل در مورد مصرف نهایی موادی که سفارش داده شده و دریافت گردیده اند، وجود داشته باشد. دایره خرید باید (1) درخواست های خرید برای مواد مستقیم، مواد غیر مستقیم و ماشین آلات را دریافت کند.(2) از منابع تهیه کالا، قیمت ها و برنامه های زمان بندی تحویل کالا آگاهی داشته باشد. (3) ارتباط منظم و مناسبی را از طریق گزارشات بین دوایر خرید ( تدارکات و بازگانی ) و حسابداری برقرار نماید.
خرید مواد غیر مستقیم، دریافت خدمات و تعمیرات – روش مورد استفاده برای خرید مواد مستقیم را می توان در تمامی دوایر و قسمتهای شرکت به کار گرفت. استفاده از برگ های در خواست خرید برای خرید وسایل و تجهیزات مورد نیاز دوایری از قبیل حسابداری، رستوران، حفاظت و نگهداری ساختمان ها، فروش، باسکول، کشاورزی و سایر دوایر مناسب می باشد. برای مثال اگر دایره حسابداری به چاپ فرم های جدید نیاز داشته باشد، باید یک برگ درخواست خرید به مسئول خرید ارسال داشته و بعد از آن مسئول خرید به چاپخانه برای تهیه فرم های مورد نیاز مراجعه می کند. به منظور اعمال کنترل های صحیح در مورد کلیه خریدها، وجود برگ های درخواست و صورتحساب برای تمامی کالاهای خریداری شده و خدمات دریافت شده، ضروری می باشد.
در بعضی موارد سرپرست دایره یا یکی از کارکنان می تواند از طریق تلفن، خدمات مورد نیاز را درخواست کنند تا کار تعمیرات در اسرع وقت انجام گیرد. در چنین مواردی مامور خرید یک برگ درخواست خرید تکمیل نشده را امضاء نموده و بدین ترتیب هزینه تمامی تعمیرات و خدمات را بدون آگاهی از هزینه واقعی آن تایید می کند. هنگامی که صورتحساب تعمیرات دریافت گردید، مسئول تایید صورتحساب ها مبلغ صورت حسابهای مربوط را با رئیس دایره ای که تعمیرات مزبور برای آن صورت گرفته است کنترل می نماید و سپس صورتحساب را برای پرداخت، تایید می کند.
فرم خرید – فرم اصلی مورد استفاده برای خرید شامل فرم درخواست خرید می باشد. هنگامی که موجودی یک قلم کالا به میزان حداقل می رسد، برگ درخواست خرید توسط انباردار، که مسئول آگاه ساختن مامور خرید است، مدیر کارگاه که نیاز به خرید مواد مشخص را پیش بینی و تعیین می کند، یکی از کارکنان دایره مهندسی یا تحقیقات که نیاز به خرید مواد با ماهیتی خاص را تشخیص می دهد، تنظیم می گردد. در مورد مواد استاندارد، مامور خرید ممکن است، باستناد شماره موجودی، به اطلاعات زیادی نیاز نداشته باشد و از قضاوت شخصی خود برای منابع تهیه کالا و مقدار آن استفاده کند. در مورد سایر درخواست های خرید، ممکن است ارسال جرئیات، شماره کاتالوگ، وزن، استانداردها، نام های تجاری انواع مختلف کالا و قیمت پیشنهادی توسط درخواست کننده، ضروری باشد.
رسید موقت انبار:
این فرم مشخص کننده این است که جنس به انبار رسیده و تحویل انباردار گردیده ولی بدلایلی چون نرسیدن کامل اجناس ویا بزرگ بودن محموله و در راه بودن بقیه، همه آن نرسیده است و دارای کاربردهای زیر است:
(1) ضبط اطلاعات کلی اقلام وارده هنگامیکه بررسی دقیق اقلام به سرعت امکانپذیر نباشد.
(2) به عنوان رسید موقت در دست تحویل دهنده است.
(3) مبنای پرداخت پسکرایه حمل است.
-توزیع نسخ: فرم رسید موقت در چهار نسخه توسط انباردار تنظیم شده که به شرح زیر توزیع می گردد:
نسخه اول: این نسخه به امور مالی جهت پیگیری و دریافت رسید قطعی انبار صادر می شود.
نسخه دوم: به واحد انبار جهت برسی صندوقها، بستها و غیره ارسال می شود تا اقدام به کنترل و بازرسی و تحویل قطعی کالا گردد.
نسخه سوم: برای تحویل دهنده کالا (آورنده جنس) به عنوان رسید موقت جهت دریافت هزینه حمل و غیره فرستاده می شود.
نسخه چهارم: آخرین نسخه به واحد کنترل و بازرسی برای مستند نمودن گزارشهای خود ارسال می گردد.
رسید موقت انبار:
شماره رسید موقت : ……
تاریخ صدور رسید: …….
کارخانه ×
انبار: …………..
تاریخ درخواست کالا: …….
تاریخ درخواست خرید کالا: …….
ردیف
کد کالا
شرح کالا
شماره برگ درخواست
واحد اندازه گیری
مقدار تعداد
ملاحظات

اقلام فوق تحت بارنامه شماره ………. توسط. آقای ……….. به کامیون شماره ……….
در تاریخ ……… تحویل گردبد. امضاء: ……….. تائید سرپرست انبار: ………………
توزیع نسخ:
1-سفید رنگ امور مالی 2-زرد واحد انبار 3-قرمز تحویل دهنده 4-سبز واحد کنترل و بازرسی

رسید دائم انبار:
هنگام دریافت و رسید کالا به انبار این فرم به منزله تایید تحویل کالا به انبار بوده و توسط انبار تنظیم می شود و دارای کاربردهای زیر می باشد:
(1) اعلام و تایید رسید اقلام وارده به انبار و ذکر مشخصات اقلام.
(2) اعلام رسید محموله های برگشتی از فروش به انبار محصول.
-توزیع نسخ:
نسخه اول: جهت حسابداری انبارها تا پس از قیمت گذاری از روی فاکتور فروشنده برای صدور سند حسابداری و ثبت کارت حسابداری انبارها ارائه می شود.
نسخه دوم: برای حسابداری مالی که همراه برگ درخواست فاکتور فروشنده و سایر مدارک مربوط ملاک تسویه حساب واقع می شود.
نسخه سوم: این نسخه برای کاردکس جهت ثبت مقدار اجناس در کارتهای مربوط به خودشان و بایگانی این نسخه در آن قسمت ارسال می شود.
قابل ذکر است اگر کاردکس در محل انبار باشد کاردکس نویس می تواند از همان نسخه مخصوص انبار استفاده نماید ولی در صورتی که کاردکس نویس نزد مدیر انبارها خدمت کند ارسال یک نسخه از رسید انبار جهت ثبت در کارت انبار توسط کاردکس نویس الزامیست.
نسخه چهارم: این نسخه در انبار جهت بایگانی به صورت شماره پیاپی باقی می ماند.
نسخه پنجم: مخصوص آورنده جنس (تحویل دهنده کالا) به عنوان رسید جهت مراجعه به شرکت و تسویه حساب ارائه می گردد.

برگ رسید دائم انبار:
شماره سفارش خرید: ………..
شماره رسید موقت: …………
تاریخ صدور رسید دائم: ……..
تاریخ صدور رسید موقت: ……
کارخانه ×
انبار ………
رسید دائم
نام فروشنده: …………….
شماره سند حسابداری: ……….
تاریخ سند حسابداری: ………..
شماره ردیف
شماره درخواست
شرح جنس
شماره یا کد جنسی
واحد
مقدار
یا تعداد
توسط حسابداری تکمیل شود
ملاحضات

نرخ
مبلغ کل

کنترل کننده: …….
تحویل گیرنده: ….
تحویل دهنده: ……
مدیر انبارها: ……..
مسئول کاردکس : ….

حسابداری انبارها: …
توزیع نسخ:
1-سفید رنگ
حسابداری انبارها
2-زرد رنگ
حسابداری مالی
3 -سبز رنگ
کاردکس ها
4- آبی رنگ
انباردار
5- قرمز رنگ
تحویل دهنده

برگ رسید و تحویل مستقیم:
در شرایطی که اقلام خریداری شده مستقیماً به درخواست کننده تحویل داده شود این فرم توسط قسمت مصرف کننده که نقش انباردار را ایفا می گند تنطیم می شود و دارای کاربردهای زیر می باشد:
(1) اعلامیه و تاییدیه اقلام (غیر انبار) خریداری شده و ذکر مشخصات دقیق آنها.
(2) مبنای رسید جنس به تحویل گیرنده نهایی(متقاضی).
(3) مبنای قیمت گذاری اقلام خریداری شده.
-توزیع نسخه های فرم انبار مستقیم:
نسخه اول: به واحد مصرف کننده برای تعیین قیمت و صدور سند حسابداری.
نسخه دوم: حهت تسویه حساب با فروشنده کالا یا مامور خرید به حسابداری مالی ارسال گردد.
نسخه سوم: ب انبار جهت پشت شماره نمودن فرم انبار ارسال گردد.
نسخه چهارم: به عنوان رسید تحویل کالا و بایگانی نمودن آن به واحد تدارکات و سفارشات ارسال گردد.

رسید انبار مستقیم (اقلام غیر انبار):
شماره: ……………
تاریخ: ……………
نام فروشنده: ………
کارخانه ×
رسید اقلام غیر انبار
شماره سفارش اعتبار: …………
شماره سفارش خرید: ………….
خرید داخلی  خارجی 
ردیف
شماره
توسط انبار تکمیل شود
توسط حسابداری پر شود
تحویل گیرنده نهایی: …

نام واحد: …..

شرح جنس
واحد
مقدار
شماره جنس
نرخ
مبلغ
هزینه
نام
امضاء

تحویل گیرنده:
نام …………..
امضاء ………..
تکمیل کننده
نام …………….
امضاء …………
تایید سرپرستی انبارها
نام ……………….
امضاء ……………
در کارت سفارش ثبت شد. 
در کارت معین هزینه ثبت شد. 
در کارت دارائی ثبت شد. 

توزیع نسخ:
1-سبز رنگ
سرپرستی انبارها
2-سفید رنگ
حسابداری
3- آبی رنگ
درخواست کننده
4- نارنجی رنگ
تدارکات

کارت حساب انبار:
این کارت توسط مسئول کار دکس مرکزی عمل می شود و تقریبا مثل کارت انبار است. با این فرق که ستون مبلغ هم در آن وجود دارد.
یک کارت حساب هم مقدار فیزیکی و هم ریالی را کنترل می نماید.
کارت حساب انبار: محل نگهداری کاردکس مرکزی
نام کالا: …………..
شماره کالا: ………
واحد مصرف کننده: ………
نوع یا مدل: …………
کارخانه ×

کارت حساب انبار
شماره صفحه: …………
شماره قفسه: …………..
نقطه سفارش: ………….
میزان سفارش: ………..
بهای خرید واحد

تاریخ خرید

تاریخ
شرح
مقدار سفارش داده شده
کل سفارش در راه
وارده
صادره
موجودی

مقدار
نرخ واحد
کل مبلغ
مقدار
نرخ واحد
کل مبلغ
مقدار
نرخ واحد
کل مبلغ

ماه
فروردین
اردیبهشت
خرداد
تیر
مرداد
شهریور
مهر
آبان
آذر
دی
بهمن
اسفند

سال

مصرف

مصرف

کارت سفارش انبار:
این کارت دارای کاربردهای زیر می باشد:
(1) پیگیری اقلام درخواستی از طریق واحد سرپرستی انبارها
(2) درج و کنترل مقدار اقلام درخواستی، سفارش داده شده و تعداد دریافت شده مربوط به هر سفارش
(3) تعیین اقلام مورد درخواست سفارش داده شده یا دریافت شده

کارت سفارش انبار: محل نگهداری سرپرستی انبارها
شماره جنس: ……
نوع جنس: …….
کارخانه ×
انبار ……..
کارت سفارش انبار
واحد جنس: ……..
کد محل جنس: ……
درخواست خرید
سفارش خرید
رسید انبار
مانده
درخواست
مانده
سفارش
شماره
تاریخ
مقدار
شماره
تاریخ
مقدار
شماره
تاریخ
مقدار