پروپوزال بررسی اثر بخشی ورزش بر میزان عزت نفس ، شادکامی و کیفیت زندگی جوانان


عنوان:
بررسی اثر بخشی ورزش بر میزان عزت نفس ، شادکامی و کیفیت زندگی جوانان
بیان مسئله
اصطلاح سبک زندگی1، اصطلاح رایجی است که بیشتر اوقات برای اشاره به روش زندگی مردم به کار می رود و بازتاب دامنه کامل ارزش های اجتماعی، طرز برخورد و فعالیت ها است(باقیانی، 2003). سبک زندگی شامل رفتارهایی مانند عادات غذایی، خواب و استراحت، فعالیت بدنی و ورزش، کنترل وزن، استعمال دخانیات و الکل، ایمن سازی در مقابل بیماری، سازگاری با استرس و توانایی استفاده از حمایت های خانواده و جامعه می باشد(فیپس2، 2003).
بیش از یک سوم کل موارد مرگ و میر در دنیا، به دلیل چند رفتار تهدید کننده سلامتی می باشد که ناشی از نادرستی سبک زندگی فردی و اجتماعی است و مهم ترین آن ها شامل رژیم غذایی نامناسب، کمی فعالیت بدنی، استعمال سیگار و رفتار جنسی نامناسب می باشد (فیپس، 2003). کنترل عوامل خطر در سبک زندگی و عادات بهداشتی مانند تغذیه نادرست، فقدان فعالیت ورزشی، استعمال سیگار، مصرف الکل و مواد مخدر تقریباً سبب کاهش حدود50 درصد از مرگ های زودهنگام می شود(چارکازی3، 2009).
در زمینه رابطه ورزش و سلامت روانی قبلاً تصور عموم بر این بود که فعالیت های ورزشی برای سلامت جسمانی مفید است. امروزه به این امر توجه شده که ورزش علاوه بر سلامت جسمانی، می تواند در ارتقای سلامت روانی نیز موثر باشد (لاندرز، 2005). تحقیقات نشان داده اند که فعالیت های حرکتی منظم به طور فوق العاده ای بر وضعیت جسمانی و روانی افراد تاثیر مثبت دارد (ست کوئیز و مازر4، 2006). لاندرز و پتروزیلو5 (1994) در زمینه بررسی نتایج 27 مطالعه بین سالهای 1960 تا 1991 نشان دادند که 81 درصد پژوهشگران به این نتیجه دست یافته اند که فعالیت جسمانی با کاهش اضطراب مرتبط است. رایلی و استارت6 (1995) نیز عنوان کرده اند که دانش آموزان ورزشکار در مقیاس های سلطه گری، مردم آمیزی، خودپذیری، اجتماعی شدن و احساس سلامتی بالاتر از غیر ورزشکاران هستند.
همچنین پژوهش ها نشان داده است که ورزش باعث افزایش سلامت روانی، تقویت احساس ارزشمندی، کاهش اضطراب و افسردگی (گیاکوبی، هازون بلاس و فرای7، 2005) و افزایش قدرت ذهنی (لوی8 و لوی، 2005) می شود.
ورزش آثار مفیدی بر روی خلق وخوی افراد دارد، برخی شواهد پژوهشی نشان داده اند که فعالیت عضلانی سبب ترشح موادی در مغز می گردد که موجب بروز شادی و نشاط در شخص می شود. امروزه ورزش در درمان اختلالات روحی و روانی مورد توجه طب ورزش و رواندرمانی قرار گرفته است .فشارهای روحی و عصبی که هر روزه با ماشینی شدن زندگی بیشتر شده و استرسهای روزمره زندگی افزوده می گردند، متخصصان و کارشناسان را بر آن داشته است که از ورزش به عنوان واکسنی جهت درمان بیماریهای جسمی و روانی استفاده کنند، زیرا ورزش یکی از ساده ترین، بی خطرترین، کم هزینه ترین و طبیعی ترین راههای مقابله با مشکلات جسمی و روحی است(بنایی، 1384). ورزش زمانیکه به صورت گروهی انجام شود باعث می شود تا افراد با همدیگر در تماس و ارتباط باشند، روابط اجتماعی فرد را تقویت میکند و بیان احساسات، بدن را شکوفا می سازد، همچنین فعالیت هماهنگ، یکی از روش هایی است که اثرات مفیدی بر خلق وخو و تفکرات فرد دارد و افکار منفی و مخرب را از بین می برد(گرافت9، 2000).
در بیست سال گذشته توجه بسیاری به مساله رواندرمانی همراه با فعالیت بدنی و اثرات مفید ورزش، در ارتباط با سلامت روان شده است (مارتینسن10، 2004). پرداختن به فعالیت ورزشی به نحوی سبب تخلیه هیجان می شود، بدین معنا که برخی از عواطف منفی، تضاد و تعارضات درونی فرد تخلیه شده و حس اعتماد به نفس، احترام به خویشتن، احساس شادابی و سلامت جسمی در فرد نمایانگر می شود. به عبارتی می توان گفت ورزش و فعالیت بدنی برنامه ریزی شده، سبب تقویت و بهبود دستگاههای بدن مانند قلب و تنفس و بهبود آمادگی جسمانی در فرد می شود، چون جسم و روان انسان مانند یک جزء واحد عمل می کنند، لذا میتوان انتظار داشت که بهبود یکی بر دیگری اثر مثبت داشته باشد.
ورزش با تعریق و افزایش ضربان قلب ، کاهش اضطراب و افسردگی را موجب می شود، ورزش مستمر به طوریکه بدن شروع به تعرق کند ، باعث افزایش تراوش هورمونهای آندورفین، آنکفالین و دانپورفین که خاصیت تسکین دهندگی دارند می شود . نقش ورزش مستمر در افزایش هورمون رشد که باعث ایجاد انگیزه ، شور و شوق زندگی در فرد می شود ، در سن 20 سالگی حداکثر تراوش خود را دارد و طبق تحقیقات متخصصین در هر 10 سال ، 15 درصد از تراوش این هورمون کاسته می شود ، در حالیکه ورزش مرتب میزان تراوش هورمون رشد را در سنین بالا در بدن تنظیم می کند . از دیگر فواید ورزش ، جلوگیری از فشار خون و سکته های قلبی و مغزی می باشد. ورزش مستمر ،کاهش چربی مضر خون( L.D.L)و افزایش چربی مفید خون(H.D.L ) است که این امر از تجمع چربی داخل عروق و تنگی و انسداد رگها جلوگیری می کند و در مجموع از وقوع سکته های قلبی و مغزی و افزایش فشار خون جلوگیری می کند. پس زمانیکه در اثر ورزش سیستم ایمنی بدن قوی تر شد ، سلولهای سرطانی نیز کمتر خود را نشان می دهند و این امر موجب کاهش احتمال بروز سرطان در افراد است . هر یک از ارگانهای بدن دارای عمر خاصی است ، به عنوان مثال قلب انسان از هنگام حیات حدود 2 میلیارد بار می تپد که در این رابطه ضربان قلب انسانهای مضطرب و عصبانی حدود 80 الی 85 بار است که با ضرب این تعداد در دقیقه و ساعت و روز و تقسیم آن بر 2 میلیارد ، عمر متوسط افراد عصبانی حدود 50 سال در می آید ولی با توجه به اینکه نبض افراد ورزشکار در حالت سکون حدود 50 بار در دقیقه می زند(ضربان قلب ورزشکاری که در سیستم اسید لاکتیک یا غیر هوازی کار می کند حدود 151 بار می باشد) با انجام عملیات قبلی ، طول عمر متوسط این افراد به حدود 85 می رسد و این نشان می دهد که ورزشکاران حدود 30 سال بیشتر از بقیه افراد عمر می کند(باقری، 1378) .
از جمله متغیر های مهمی که جزء شاخص های سلامت روان محسوب می شوند و در این پژوهش مورد بررسی قرار می گیرند؛ می توان به عزت نفس11، شادکامی ذهنی12 و کیفیت زندگی 13 اشاره کرد.
عزت نفس از جمله سازه های روانشناختی است که در چند دهه اخیر مورد توجه بسیاری از روانشناسان و پژوهشگران قرار گرفته است. بطورکلی ارزیابی هایی که فرد از خود می کند عزت نفس او را شکل می دهد(هنری ماسون، ترجمه یاسایی، 1375).همچنین عزت نفس درجه تصویب، تائید، پذیرش و ارزشمندی است که فرد نسبت به خود احساس می کند. عزت نفس از خود پنداره متفاوت است ، خود پنداره عبارت است از مجموعه ویژگی هایی که فرد برای توصیف خویش بکار می برد در حالیکه عزت نفس عبارت است از ارزشیابی اطلاعاتی که فرد درخود پنداره دارد و از اعتقادات فرد در مورد تمام صفات و ویژگیهایی که در او هست ناشی می شود(نوربخش، 1384). مطالعات نشان داده است که اشخاص با عزت نفس بالا از لحاظ اعتماد به نفس در سطح بالایی قرار دارند و تلاش هایشان آنها را به سوی موفقیت سوق می دهد. در این افراد احساس شایستگی و لیاقت عاملی برای دستیابی به سطوح بالایی از انگیزش درونی می باشد. انتظارات بالا موجب شکل گیری اهداف مشکل می شود و اهداف مشکل به برانگیختن تمرکز و چالش های مداوم کمک می کند که نتیجه آن پیشرفت و تقویت عزت نفس می باشد. اما افراد با عزت نفس پایین، انتظارات پایینی را برای عملکرد های خود در موقعیت های گوناگون در نظر می گیرند و اغلب توانایی های اولیه خود را دست کم می گیرند؛ چرا که فاقد اعتماد به نفس می باشند و از شکست می ترسند. به طور طبیعی نتیجه انتظارات پایین، تلاش کمتر و شکل گیری اهداف نه چندان دشوار و متوسط است. اهداف کوچک، عملکرد متوسط و تلاش کمتر را به دنبال دارد(غفاری، 2007).
تاکنون مطالعات در زمینه عزت نفس و ورزش صورت گرفته است که تفاوت معناداری را در عزت نفس افراد ورزشکار و غیر ورزشکار گزارش کردند و تاثیر برنامه تمرینی منظم بر افزایش عزت نفس را آشکار کردند. مجموعا مطالعات این حوزه تاکید دارند که فعالیت های ورزشی، موفقیت و شکست را به سرعت آشکار می کنند. به عبارت دیگر اجرای موفقیت آمیز در ورزش بازخورد های فوری را برای ورزشکار فراهم می آورد، این باز خورد مثبت باعث به وجود آمدن احساس شایستگی و عزت نفس می شود(ملکی، 1390).
یکی دیگر از متغیر های پژوهش حاضر شادکامی ذهنی است. واژه شادکامی چندین مفهوم متفاوت را به ذهن متبادر می کند ( برای مثال شادی ، خشنودی ، لذت ، خوشایندی) که در برگیرنده انواع ارزشیابی هایی است که فرد از خود و زندگی اش به عمل می آورد ( دانیر ، 2002). این ارزشیابی ها مواردی از قبیل رضایت از زندگی ، هیجان و خلق مثبت و فقدان افسردگی و اضطراب را شامل می شود و جنبه های مختلف آن نیز به شکل شناخت ها و عواطف است ( دانیر و ساه ، 1997). در صورتی که افراد از شرایط زندگی راضی بوده و عواطف مثبت بیشتر و عواطف منفی کمتری را تجربه کنند ، گفته می شود که از شادکامی بالایی برخوردارند( ادینگتون و شومن14 ، 2004).به عقیده صاحب نظران، شادی صرفنظر از چگونگی کسب آن می تواند سلامت جسمانی را بهبود بخشد. افراد شاد آسانتر تصمیم می گیرند ، روحیه مشارکتی بیشتری دارند و نسبت به کسانی که با آنها زندگی می کنند ، بیشتر احساس رضایت می کنند ( مایرز15 ، 2002).
شادی از عوامل چندی از قبیل رضایت کمی از زندگی ، رضایت از مقوله های خاص زندگی ، وجود عواطف مثبت فراوان (خلق و عواطف خوشایند) و فقدان مبنی عواطف منفی ( خلق و عواطف ناخوشایند ) تشکیل می گردد. این مولفه ها را می توان به اجزای کوچکتر تقسیم کرد. عواطف مثبت را می توان تحت مفاهیمی مانند : خوشی ، وجد رضایت ، غرور ، محبت ، شادی و شور تقسیم بندی کرد. عواطف منفی را نیز می توان به مفاهیمی مانند : احساس گناه ، شرم ، غمگینی ، اضطراب ، نگرانی ، خشم ، استرس ، افسردگی و حسادت طبقه بندی کرد. رضایت از زندگی را نیز می توان به اجزایی از قبیل : رضایت از زندگی فعلی ، رضایت از گذشته ، آینده و افراد مهم تقسیم بندی نمود. رضایت از مقوله های مهم را نیز می توان به مقوله هایی مانند: کار ، خانواده ، تفریح ، سلامتی ، امور مالی خود و گروه تقسیم بندی نمود ( ادینگتون و شومن، 2004).
بررسی مطالعات حوزه شادکامی نیز نشان می دهد که یکی از مهمترین عوامل در ایجاد شادکامی، پرداختن به ورزش و فعالیتبدنی است(بن مک ناویل، 2003). مطالعات نشان داده است که کسانی که به طور منظم ورزش میکنند، از شادکامی بالاتری برخوردار هستند(بن مکانویل، 2003). همچنین بیدل و موتری(1991) بیان کردند، ورزش عزت نفس را تقویت و موجب افزایش شادی میگردد. ورزش منظم در دانشآموزان رضایت از زندگی بیشتری را نیز به همراه دارد. (رولند و همکاران، 2003). به اعتقاد کوپر اسمیت(2005) ورزشکاران از پایداری هیجانی و اعتماد به نفس بالایی برخوردارند و نسبت به خود و زندگی تصورات مثبتی دارند و عوامل شخصیتی آنان نیز به نحو بارزی رشد یافته است(به نقل از امینی، 1390).
امروزه کیفیت زندگی جمعیت ها به عنوان چارچوبی برای ارائه خدمات متناسب با جنبه های مختلف زندگی و تخصیص منابع مورد استناد قرار می گیرد. اهمیت سنجش کیفیت زندگی به حدی است که برخی بهبود کیفیت زندگی را به عنوان مهمترین هدف مداخلات درمانی نام می برند(کاسگینگ16، 2002) .
سازمان بهداشت جهانی، کیفیت زندگی را به این صورت تعریف کرده است: ادراکی است که افراد از وضعیتی که در آن زندگی می کنند و زمینه فرهنگی و سیستم ارزشی که در آن هستند دارند که این ادراک براساس اهداف، انتظارات، استانداردها و علایق آنها می باشد (سازمان بهداشت جهانی ،1998). اصطلاح کیفیت زندگی یک مفهوم بین رشته ای در رشته های روان شناسی، پزشکی و جامعه شناسی است.
تمام دانشمندان در مورد تعریف مفهوم کیفیت زندگی بر روی سه اصل توافق دارند:
1-کیفیت زندگی حاصل یک ارزشیابی ذهنی است وخود بیمار بهتر از هرکس دیگری می تواند راجع به کیفیت زندگی خود قضاوت کند. اما گاهی شرایطی وجود دارد که این قضاوت را برای بیمار مشکل می سازد که در این موارد خاص، از فرد مراقبت کننده پزشک و پرستار می خواهیم ارزیابی را انجام دهد.
2- کیفیت زندگی یک ماهیت پویا و دینامیک است نه یک ماهیت ایستا، بدین معنا که در طول زمان همگام باتغییرات درونی و بیرونی تغییر می کند.
3- کیفیت زندگی یک مفهوم چند بعدی می باشد وباید از زوایا و ابعاد مختلفی سنجیده شود که این ابعاد محور اصلی چهارچوب تحقیقات کیفیت زندگی را تشکیل می دهد(نائینیان، 1384).
یک توافق کلی در بین پژوهشگران وجود دارد که سازه کیفیت زندگی، متشکل از عوامل عینی (کارکردهای جسمانی، روانی ـ اجتماعی) و عوامل ذهنی (بهزیستی ذهنی) است. عوامل ذهنی بیشتر بر رضایت از زندگی تاکید دارند، درحالی که عوامل عینی بیشتر بر نیازهای مادی و مشارکت در فعالیت ها و روابط بین فردی متمرکز هستند (لمبر و نبر17،2004). شاخص های عینی، مواردی مانند سطح سواد، سطح در آمد، شرایط کاری، وضعیت تاهل، امنیت، جایگاه اجتماعی و تولید اقتصادی هستند که هم می توانند به طور منفرد و هم به صورت ترکیبی در تعیین کیفیت زندگی مورد تحلیل قرار بگیرند. شاخص های ذهنی، براساس ارزیابی و برداشت در مورد سطح رضایت، شادی وامیدواری و نظیر این ها به دست می آیند. در واقع شاخص های عینی در بهترین حالت، فرصت ها و امکانات ارتقای کیفیت زندگی را فراهم می کنند. ولی به تنهایی، نمی توانند آن را تامین کنند ( کاستانزا، فیشر، عالی18 ، 2007).مرور نتایج تحقیقات در زمینه نقش و تاثیر فعالیت های بدنی و ورزش بر ابعاد مختلف کیفیت زندگی (تندرستی، رضایت شغلی، خلاقیت، روابط اجتماعی و خانوادگی) نقش و تاثیر تردید ناپذیر این فعالیت ها و مداخله های تمرینی را بر تندرستی و سلامت روانی و رشد اجتماعی نشان می دهد. فعالیت های بدنی موجب کاهش افسردگی و اضطراب و افزایش روحیه شاد و تعامل اجتماعی(تقوی، 1385) ، کاهش عوامل خطر قلبی و عروقی(صدیق، 1385) افزایش خودپنداره، کاهش فشار خون و ده ها اثر مثبت دیگر می شود(رمضانی نژاد، 1389) .با توجه به آنچه گذشت و با عنایت به نقش سه متغیر عزت نفس ، شادکامی و کیفیت زندگی به عنوان شاخص های مهم سلامت روان، هدف پژوهش حاضر اثر بخشی ورزش بر کیفیت زندگی، شادکامی و عزت نفس جوانان خواهد بود تا بدینوسیله بتوان به نقش کلیدی ورزش بر برخی عوامل روانشناختی انسان و درنهایت به نقش ورزش بر بهداشت روان بیشتر پی برده شود.

اهمیت و ضرورت تحقیق
اختلالات روانی از قبیل افسردگی و اضطراب بر زندگی میلیون ها نفر از مردم جهان تاثیر گذاشته و با افزایش مرگ و میر و هزینه مراقبت های بهداشتی ارتباط دارد. این مساله بسیار جدی و دردناک است و میتواند زندگی شخص، خانواده، دوستان و دیگران را مختل نماید. این اختلالات در سنین مختلف و با درجات گوناگون بروز می نماید. یکی از بهترین، ساده ترین و مقرون به صرفه ترین عامل جهت داشتن سلامت روانی، فعالیتهای ورزشی است.
افرادی که در حرفه پزشکی و علوم بیولوژیک فعالیت می کنند، تاثیر ورزش در پیشگیری از مشکلات جسمی را تائید کرده اند. همچنین متخصصان سلامت روان معتقدند که ورزش در پیشگیری و درمان مشکلات مربوط به سلامت روان نقش مهمی را ایفا می نماید. بایدل و فوکس(2000) با انجام تحقیقاتی در این زمینه نشان داده اند که بین ورزش و سلامت روان ارتباط قوی وجود است و ورزش سبب کاهش اضطراب و افسردگی، افزایش اعتماد به نفس و خودباوری، بخصوص در زمینه فیزیکی میشود. به علاوه، مقابله با استرس را بهبود می بخشد(نقل از ذوالفقاری،1381). انجمن ملی بهداشت روان آمریکا 6 مورد از مواردی که نیاز به تحقیقات بیشتر دارند را به صورت زیر معرفی کرده است:
1- ورزش با کاهش اضطراب همراه است.
2- ورزش افسردگی خفیف تا متوسط را کاهش می دهد.
3- ورزش طولانی مدت با کاهش عصبانیت و اضطراب همراه است.
4- ورزش در کنار درمان، بر روی افسردگی شدیدتر موثر است.
5- ورزش شاخصهای مختلف استرس را کاهش می دهد.
6- ورزش تاثیر مفید هیجانی روی دو جنس و در همه سنین دارد.
چنانچه مشهود است اهمیت تاثیر ورزش برروی متغیر های روانی مورد تاکید است و البته متغیر هایی چون اضطراب و افسردگی به عنوان پایه های سلامت روان، به طور مستقیم بر روی کیفیت زندگی، شادکامی و عزت نفس تاثیر می گذارند.
از طرفی اکثر مطالعات انجام شده در مورد ورزش و سه متغیر کیفیت زندگی، شادکامی و عزت نفس به صورت توصیفی و پژوهش های همبستگی یا علی پس رویدادی بوده اند. لذا نه تنها رابطه علی ورزش بر این شاخص ها مشخص نشده است بلکه مقادیر اندازه تاثیرات ورزش نیز بسیار معدود است. از طرفی با توجه به اهمیت روز افزون پیشگیری و روان شناسی سلامت در سالهای اخیر پژوهش عمیق تر در زمینه ورزش می تواند راهگشای پیشگیری از اختلالات و همچنین افزایش سلامت روانی فرد باشد.لذا هدف پژوهش حاضر آزمودن اثر بخشی ورزش بر روی کیفیت زندگی، شادکامی و عزت نفس جوانان و تعیین ضرایب اتا یا معنی داری عملی این تاثیر می باشد.

بهره وران
1-آموزش و پرورش
2-موسسات توانبخشی و باز توانی
3-ارگان های ذی ربط تربیت بدنی
4-مراکز مشاوره و روان درمانی
5-وزارت علوم و فناوری
6-وزارت ورزش و جوانان

فرضیه های پژوهش
فرضیه اصلی پژوهش:
ورزش برمیزان عزت نفس ، شادکامی و کیفیت زندگی جوانان تاثیر دارد.
فرضیه های فرعی:
ورزش بر عزت نفس و مولفه های آن(عزت نفس عمومی ،عزت نفس اجتماعی، عزت نفس تحصیلی وعزت نفس خانوادگی) در جوانان تاثیر دارد.
ورزش بر شادکامی ذهنی و مولفه های آن(خود پنداره، رضایت از زندگی، آمادگی روانی، سرذوق بودن، احساس زیبایی شناسی، خود کارآمدی، امیدواری) جوانان تاثیر دارد.
ورزش بر کیفیت زندگی و مولفه های آن(سلامت جسمی ، سلامت روان شناختی ، روابط اجتماعی و سلامت محیطی) جوانان تاثیر دارد.
اهداف تحقیق :
هدف اصلی:
تعیین میزان اثربخشی ورزش بر عزت نفس ، شادکامی و کیفیت زندگی جوانان.
اهداف فرعی:
تعیین میزان اثربخشی ورزش بر عزت نفس و مولفه های آن(عزت نفس عمومی،عزت نفس اجتماعی، عزت نفس تحصیلی وعزت نفس خانوادگی) در جوانان.
تعیین میزان اثربخشی ورزش بر شادکامی ذهنی و مولفه های آن(خود پنداره، رضایت از زندگی، آمادگی روانی، سرذوق بودن، احساس زیبایی شناسی، خود کارامدی، امیدواری) در جوانان.
تعیین میزان اثربخشی ورزش بر کیفیت زندگی و مولفه های آن(سلامت جسمی ، سلامت روان شناختی ، روابط اجتماعی و سلامت محیطی) در جوانان.

تعاریف مفهومی:
کیفیت زندگی: یک سازه روان شناختی است که شامل ابعاد مختلف زندگی از جمله 1-جسمانی، روانی، اجتماعی و معنوی می شود(نجات، 2008).
عزت نفس: عزت نفس درجه تصویب، تائید، پذیرش و ارزشمندی است که فرد نسبت به خود احساس می کند(نوربخش،2004).
شادکامی ذهنی عبارتست از ارزیابی های شناختی و هیجانی فرد از زندگی . این ارزیابی از سویی واکنش های هیجانی به حوادث و در سویی دیگر قضاو ت های شناختی در مورد رضایت و به سرانجام رساندن وظیفه را در بر می گیرد(کار، 2003).

تعاریف عملیاتی:
کیفیت زندگی: منظور میزان نمراتی است که شرکت کننده در پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت کسب می کند.
عزت نفس: منظور میزان نمراتی است که شرکت کننده در پرسشنامه عزت نفس کوپر اسمیت کسب می کند.
شادکامی ذهنی: منظور میزان نمراتی است که شرکت کننده در پرسشنامه شادکامی ذهنی آکسفورد کسب می کند.
تعریف مفهومی ورزش بدنسازی: به انجام یک سری تمرینات بدنی با وسیله و دستگاههای گوناگون به طرق مختلف اطلاق می شود که با کمک تغذیه اصولی و علمی آمادگی های جسمی را رشد داده و تاثیرات مطلوبی بر توانایی های بدنی و روحی فرد به جا می گذارد.
تعریف عملیاتی ورزشکار مبتدی: ورزشکاری که برای اولین بار از باشگاه بدنسازی استفاده می کند و طبق برنامه شماره 1 سالن عمل می کند.

برنامه شماره 1
مبتدی های تازه کار(0 الی سه ماه تمرین)
عضله
حرکت
ست
تکرار
پشت بازو
پشت بازو ایستاده با کابل
3
12ـ10

پشت بازو خوابیده با هالتر
3
12ـ10
جلوبازو
جلو بازو ایستاده با هالتر
3
12ـ10

جلو بازو با دمبل نشسته
3
12ـ10
ساعد
مچ با هالتر
3
15-12

نوع روش تحقیق:
این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی است که با طرح پژوهشی پیش آزمون- پس آزمون 19 با گروه کنترل انجام شد. در جدول (1) نگاره طرح مورد بحث را نشان می دهد که 1T (پیش آزمون)، X (متغیر مستقل) و 2T (پس آزمون) می باشد.
جدول 1-3طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل(برگرفته از دلاور، 1385)
2T
X
1T
گروه آزمایشی
2T
_
1T
گروه کنترل

جامعه آماری
جامعه آماری را کلیه جوانان ورزشکار مبتدی و عادی در شهرستان داراب در تابستان 1392 تشکیل می دادند.
نمونه و روش نمونه گیری
شیوه نمونه گیری به صورت در دسترس از بین ورزشکاران مبتدی مراجعه کننده به باشگاه بدنسازی شهرستان داراب انجام شد.حجم نمونه برای هر گروه به تعداد 60 نفر انتخاب شد و 60نفرگروه کنترل نیز از نظر جنس، سن و تحصیلات با گروه آزمایش همتا شدند.

ملاک های انتخاب نمونه: حداقل تحصیلات دبیرستانی. حداقل سن 18 سال، جنس مذکر
ملاک های حذف نمونه: مصرف دارو یا هر مداخله دیگر در حین جلسات ورزشی ، بی سوادی و داشتن سن کمتر از 18 سال.
-یافته های جمعیت شناختی
در بخش نخست متغیر های جمعیت شناختی گروه ها به تفکیگ ارائه می شود:
جدول(2-3): میانگین و انحراف معیار سن شرکت کنندگان به تفکیک گروه:
متغیر
گروه آزمایش
گروه کنترل

میانگین
انحراف معیار
میانگین
انحراف معیار
سن
88/20
37/2
08/21
47/2
چنانکه در جدول توصیفی مشاهده می شود گروه آزمایشی و گواه به صورت نسبی در یک محدوده ی سن هستند. حداقل سن شرکت کنندگان18 و حداکثر 26 بود و اکثرا در رده سنی 19 سال قرار داشتند.

جدول(3-3) فراوانی و درصد تحصیلات شرکت کنندگان به تفکیک گروه ها:
وضعیت تحصیلی
گروه آزمایش
گروه کنترل

فراوانی
درصد
فراوانی
درصد
دبیرستانی
8
3/13
7
7/11
دیپلم و پیش
14
3/23
22
7/36
دانشجو
38
3/63
31
7/51
کل
60
100
60
100
جدول فوق فراوانی و درصد متغیر وضعیت تحصیلی شرکت کنندگان به تفکیک گروه ها را نشان می دهد. نتایج بیانگر این است که توزیع این متغیر نیز در بین دو گروه در محدوده یکسانی قرار دارد و بیشتر شرکت کنندگان دو گروه دانشجو بودند.

جدول(4-3) فراوانی و درصد طبقه اقتصادی اجتماعی شرکت کنندگان به تفکیک گروه:
طبقه اقتصادی
گروه آزمایش
گروه کنترل

فراوانی
درصد
فراوانی
درصد
پایین
9
15
6
10
متوسط
43
71
42
70
بالا
8
3/13
12
20
کل
60
100
500
100
در جدول(4-2-3) فراوانی طبقه اقتصادی اجتماعی شرکت کنندگان ارائه شده است.

این متغیر قبل از تحلیل به سه قسمت طبقه اقتصادی بالا متوسط و پایین تقسیم شد. نتایج بیانگر این است توزیع متغیر طبقه اقتصادی اجتماعی در دو گروه نسبتا یکسان است. ضمن اینکه اکثر شرکت کنندگان هر دو گروه طبقه اقتصادی اجتماعی خود را متوسط گزارش کردند.

متغیرهای پژوهش
متغیر مستقل: آموزش ورزش بدنسازی
2متغیر های وابسته: متغیر های عزت نفس، شادکامی ذهنی و کیفیت زندگی.
متغیر کنترل: نمره ی پیش آزمون
ابزار گردآوری اطلاعات
پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت
پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت توسط سازمان جهانی 20WHOQOL (1999) به منظور سنجش کیفیت زندگی طراحی شده است. فرم کوتاه این پرسشنامه دارای 26 سوال است. جهت سنجش سلامت جسمی 7 گویه، سلامت روان شناختی 6 گویه، روابط اجتماعی 3 گویه و سلامت محیطی 8 گویه طراحی شده است، 2 سوال اول نیز حیطه کلی کیفیت زندگی را میسنجند (نجات، 2008) در ایران فرم کوتاه 26 سوالی آن هنجار یابی شده و روایی و پایایی آن مطلوب گزارش شده است(نصیری، 1385).

جدول2-3 خرده مقیاس ها و نمره گذاری پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت
زیر مقیاس ها
گویه ها
سلامت جسمانی
3/4/5/6/7/8/9
سلامت روانی
10/11/12/13/14/15
روابط اجتماعی
16/17/18
سلامت محیط
19/20/21/22/23/24/25/26

پرسشنامه عزت نفس کوپراسمیت: جهت بررسی میزان عزت نفس عمومی توسط کوپراسمیت(1967) طراحی و مورد استفاده قرار گرفته است، شامل 58 سوال می باشد.کوپر اسمیت و همکاران ( 1967) ضریب باز آزمایی 88صدم را بعد از 5 هفته و ضریب باز آزمایی 70 صدم را بعد از سه سال برای مقیاس عزت نفس به دست آورده اند تحلیل عوامل نشان داده است که فرد ، مقیاسها عامل های متفاوتی از عزت نفس را می سنجند(نقل از انصاری، 1374).
فلسفی نژاد(1388) میزان پایایی این پرسشنامه را به شیوه آزمون باز آزمون برابر 83/0 گزارش کرده است. همچنین در پژوهش دیگری میزان همسانی درونی از طریق آلفای کرونباخ معادل 81/0 بدست آمد(نقل از بیابانگرد، 1372). شیوه نمره گذاری به صورت صفرویک است، به این معنا که در عبارات 4/8/9/14/19/20/27/28/29/33/37/38/39/42/43/47 پاسخ بلی، نمره یک و پاسخ خیر نمره صفر می گیرد. بقیه عبارات به صورت معکوس نمره گذاری می شوند. لذا حداقل نمره صفر و حداکثر 50(به استثنای دروغ سنج) خواهد بود.(بیابانگرد، 1372).

جدول3-3 پرسشنامه شامل 4 خرده مقیاس اصلی و یک دروغ سنج به شرح زیر است:
خرده مقیاس ها
تعداد و شماره گویه
مقیاس عزت نفس عمومی
1/3/4/7/10/12/13/15/18/19/24/25/27/30/31
/34/35/38/39/43/47/48/51/55/56/57
عزت نفس اجتماعی
5/8/14/21/28/40/49/52
عزت نفس خانوادگی
6/9/11/16/20/22/29/44
عزت نفس تحصیلی
2/17/23/33/37/42/46/54
دروغ سنج
26/32/36/41/45/50/53/58

پرسشنامه شادکامی آکسفورد
پرسشنامه شادکامی آکسفورد در سال 1989 توسط آرگایل ولو تهیه شده است و شامل 29 گویه است. در بررسی های گوناگون ، پایایی بازآزمایی 81/0 پس از 4 ماه ، 67/0 پس از 5 ماه ، 53 پس از 6 ماه گزارش شده است. برای بررسی روایی با استفاده از قضاوت دوستان دو بررسی انجام گرفت. آرگایل ، مارتین و کروسلند ( 1989) از دانشجویان خواستند تا دوستانشان را بر اساس یک مقیاس ده درجه ای شادمانی درجه بندی کنند، که همبستگی میان این درجه بندی و پرسشنامه شادکامی آکسفورد 43/0 بود. والیانت ( 1993) نیز در یک بررسی ، همبستگی 64/0 و 49/0 را از راه درجه بندی دوستان و نمره پرسشنامه شادکامی آکسفورد گزارش کرده است. همچنین در پژوهش آرگایل و همکاران ( 1989) هفت عامل زیر به دست آمده است : خود پنداره، رضایت از زندگی، آمادگی روانی، سرذوق بودن، احساس زیبایی شناسی، خود کارامدی، امیدواری ( علی پور و نوربالا ، 1378).به منظور بررسی مقدماتی پایایی و روایی پرسشنامه شادکامی آکسفورد ، 101 دانشجوی دانشگاه های علامه طباطبایی و شاهد ( 62 زن و 39 مرد) با میانگین سنی 5/22 با دامنه 39-19 سال مورد بررسی قرار گرفتند.در این پژوهش که توسط علی پور و نور بالا( 1378) انجام گرفت ، همسانی درونی مواد پرسشنامه نشان داد که تمام مواد 29 گانه آن با نمره کل همبستگی بالایی دارند. آلفای کرونباخ 93/0و پایایی بازآزمایی پرسشنامه بعد از سه هفته(25=n ) ، 79/0 بود. همچنین برای بررسی روایی صوری پرسشنامه از 10 کارشناس نظر خواهی شد که همگی توان سنجش شادکامی را توسط این آزمون تایید کردند.
در ادامه نمره گذاری عامل های پرسشنامه ارائه می شود:

جدول4-3 خرده مقیاس ها و نمره گذاری پرسشنامه شادکامی آکسفورد
خرده مقیاس
تعداد و شماره گویه ها
خود پنداره
1/6/10/13/14/19/23/24
رضایت از زندگی
3/9/12
آمادگی روانی
18/20/21/25
سر ذوق بودن
11/15
احساس زیبایی شناسی
2/4/7/16/27
خود کارامدی
8/17/22/26
امیدواری
28/29

روش تجزیه و تحلیل اطلاعات:
با توجه به اینکه در این پژوهش از طرح دو گروهی پیش آزمون و پس آزمون استفاده شده است و در این نوع طرح ها تاثیر یک متغیر (مستقل) بر متغیر (یا متغیر های) دیگر (وابسته) سنجیده می شود، آنچه اهمیت دارد کنترل متغیر های همگام است. داده های این پژوهش با استفاده از تحلیل مانکوا یا تحلیل کواریانس چند متغیری(در صورت عدم برقراری پیش فرض ها از مانوا)، شاخص های آمار توصیفی، تحلیل ترسیمی و با بکارگیری نرم افزاری آماری16- SPSS تحلیل شدند.

منابع فارسی
احمدی، عزت ا…؛ شیخ علیزاده، سیاوش؛ شیر محمدزاده، محسن. (1385). بررسی آزمایشی تاثیر ورزش برسلامت روانی دانشجویان. مجله حرکت، شماره 28، 19-29.
آرگایل، مایکل. (1383). روان شناسی شادی. ترجمه مسعود گوهری انارکی و همکاران. چاپ دوم. انتشارات جهاد دانشگاهی واحد اصفهان.
آقایی نژاد جان بابا، فرامرزی سالار، عابدی احمد. تاثیر یک دوره فعالیت منظم ورزشی بر عزت نفس دانش آموزان کم توان ذهنی آموزش پذیر. تعلیم و تربیت استثنایی. 1392; 5 (118) :5-13
ام. هی وود،کاتلین-رشد و تکامل حرکتی در طول عمر ، چاپ نهم -مترجمین : مهدی نمازی زاد ومحمدعلی اصلان خانی (۱۳۸۷) -انتشارات سمت
امیرتاش ع.، سبحانی نژاد م. و عابدی ا. (1385). مقایسه رشد اجتماعی دانش آموزان پسر ورزشکار و غیرورزشکار دوره راهنمایی تحصیلی. فصلنامه المپیک. 2، 61-53.
امینی، ا (1390) ارتباط ابعاد شادکامی وکیفیت ورزش کردن دانش آموزان پسردبیرستانی. اولین همایش ملی شادکامی.
انصاری جابری، علی.(1374) بررسی تاثیر برنامه ورزشی طراحی شده بر میزان عزّت نفس سالمندان ساکن در مجتمع خدمات بهزیستی و معلولین و سالمندان شهید هاشمی نژاد کهریزک.پایان نامه کارشناسی ارشد رشته آموزش پرستاری. دانشگاه تربیت مدرّس، دانشکده علوم پزشکی، 1374
انور الخلولی ، امین – ورزش وجامعه ، چاپ دوم – مترجم حمیدرضاشیخی ( ۱۳۸۳ )- انتشارات وزارت امورخارجه
باقری، پیمان: "زنجیره اعتیاد در نوجوانان و جوانان"، نشر علم و ورزش، 1387
برزو سمیرا، ارسطو علی اصغر، قاسم زاده رویا، زاهدنژاد شهلا، حبیبی عبدالحمید، لطیفی سیدمحمود. تاثیر تمرین های ورزشی هوازی بر کیفیت زندگی سالمندان مقیم سرای سالمندان شهرستان اهواز. مجله سالمندی ایران. 1390، 6 (19).
بنائی،مهدی،(1384). ورزش واکسنی برای پیشگیری ازبیماریهاوناهنجاریها. انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد
بیابانگرد، اسماعیل(1372). روش های افزایش عزت نفس در کودکان و نوجوانان. تهران. انتشارات انجمن اولیا و مربیان.
پاول هنری ماسن؛ جروم کیگان؛ مترجم:مهشید یاسایی – نشر مرکز – 672 صفحه – وزیری – چاپ 2 سال 1370
پروین، ‏ لارنس ای. روانشناسی شخصیت نظریه و تحقیق ‏ ؛ مترجمان محمدجعفر جوادی؛ پروین کدیور ‏تهران، ‎۱۳۷9
تقوی،امید.(1385) . "بررسی وضعیت اجتماعی – اقتصادی وانگیزه های شرکت درورزش همگانی"، پایان نامهکارشناسی ارشد،دانشگاه گیلان.
توماس، ریموند -روانشناسی ورزشی،چاپ اول-مترجم: محمدحسین سروری (۱۳۷۰ )- انتشارات یگانه
ثالثی محسن، جوکار بهرام. اثر ورزش و فعالیت بدنی بر میزان شادی زنان یائسه . مجله سالمندی ایران. 1390; 6 (20)
جمشیدی، عالیه (1379)،"بررسی کیفیت زندگی کاری کارکنان مراکز توانبخشی روزانه دولتی بهزیستی استان تهران" پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی.
خوارزمی،ش(1386)،کیفیت زندگی وانقلاب دیجیتال. درج دروب گاه آینده نگر به نشانی www.Ayandehnegar.org :
خیرجو اسماعیل، احدی حسن، جمهری فرهاد(1391). مقایسه سبک زندگی ارتقاءدهنده سلامت در بیماران زن مبتلا به آرتریت روماتوئید با زنان سالم و ارتباط آن با عوامل جمعیت شناختی.دانش و پژووهش در روان شناسی. 1. 1391; 13 (50) :6-6
ذوالفقاری منش،خشایار. 1381. فصلنامه طب ورزشی. سال هفتم. شماره 78
رمضانی نژاد،رحیم(1389)مقایسه کیفیت زندگی افرادشرکت کننده وغیرشرکت کننده درورزش همگانی. "تربیت بدنی و مدیریت ورزشی " زمستان 1389 – شماره 7 (علمی-پژوهشی). (18 صفحه – از 93 تا 110)
س . رابرتس ،گلین و س .اسپسنک ،کوئن و ل . پمبرتن،سینتال-روانشناسی ورزشی ، چاپ اول- مترجمین: محمد کاظم واعظ موسوی و معصومه شجایی(۱۳۸۲) -انتشارات رشد
سلطانی شال رضا، آقا محمدیان شعرباف حمید رضا، غنایی چمن آباد علی. اثربخشی ورزش بر سلامت عمومی، کیفیت خواب و کیفیت زندگی دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی قزوین. 1392; 17 (4) :39-46.
شاملو،سعید،(1372).بهداشت روان،ویرایش دوم،تهران،انتشارات رشد.
شکوهی مقدم سولماز ، زیوری رحمان محمود ، لسانی مهدی ، بررسی نقش ورزش در سلامت روان و شادکامی دانش آموزان مقطع متوسطه شهر کرمان. فصلنامه سلامت و روان شناسی ، شماره 3، پاییز 1390.
شمس، ثریا. (1383)بررسی اثربخشی روش های القای خلق شامل تصویرسازی مثبت، خواندن جملات مثبت و ایجاد حالت خندان در افزایش میزان شادمانی دانش آموزان دوره متوسطه شهر اصفهان. گزارش تحقیق. اصفهان: وزارت آموزش و پرورش.
شیرسوار محمدحسن، امیرتاش علی محمد، جلالی شهین، کوشان محسن، کیوانلو فهیمه، سیداحمدی محمد. مقایسه اثربخشی دو روش بازتوانی همراه با ورزش و بدون ورزش بر کیفیت زندگی و عزت نفس افراد معتاد. 1. 1392; 20 (3) :292-301
صدیق،سلمان(1385). "بررسی سبک زندگی دانش آموزان ورزشکارو غیرورزشکار شهررشت". پایان نامهکارشناسی ارشد،دانشگاه گیلان
عابدی ، محمد رضا .( 1383) ، شادی در خانواده ، تهران ، انتشارات مطالعه خانواده ، چاپ اول.
عبدالهی،ف.محمدپور،ع.(1385).بررسی کیفیت زندگی سالمندان مقیم درمنزل وسرای سالمندان در شهرستان ساری درسال1384.دومین کنگره سراسری آسیب شناسی خانواده درایران دانشکده شهید بهشتی،پژوهشکده خانواده.
عبدلی ، بهروز ( ۱۳۸۶ ) -مبانی روانی واجتماعی تربیت بدنی وورزش،چاپ دوم-انتشارات بامدادکتاب
عزیز آبادی فراهانی ، ابوالفضل ( ۱۳۷۳ ) -تربیت بدنی عمومی(۲) ،چاپ هشتم-تهران،انتشارات دانشگاه پیام نور
علی پور، احمد؛ نوربالا ، علی. (1378) ، بررسی مقدماتی پایایی و روایی پرسشنامه شادکامی آکسفورد در دانشجویان دانشگاه تهران، فصلنامه اندیشه و رفتار، سال پنجم ، شماره 1و2.
فروم، اریک. (1375). هنر عشق ورزیدن. ترجمه عزت الله فولادوند. انتشارات مروارید، چاپ پنجم. تهران.
قاسم پور عبدالله، جودت حیدر، سلیمانی معصومه، ژاله شعبانلو کیومرث. شادکامی به عنوان پیشگوی بهزیستی روانشناختی دانش آموزان پسر ورزشکار. تازه های علوم کاربردی ورزش. 1392; 1 (2) :25-32.
کار، آ. (1385). روان شناسی مثبت. ترجمه پاشاشریفی، تجفی زند، چاپ اول، تهران:انتشارات سخن.
کوشافر ، علی اصغر (۱۳۸۱) -اصول ومبانی تربیت بدنی،چاپ اول-انتشارات دانشگاه آزاداسلامی تبریز
کوئن،بروس – درآمدی برجامعه شناسی،چاپ سیزدهم مترجم: محسن ثلاثی(۱۳۸۶) -انتشارات توتیا
کارلسون، نیل آر.روان شناسی فیزیولوژیک.ترجمهیدکترمهردادپژهان. ارکان دانش. تهران.1380
کشاورز،امیر.بررسی رابطه بین شادکامی، جزمیت-انعطاف پذیری و ویژگی های جمعیت شناختی در مردم شهر اصفهان،(1384) ،پایان نامه کارشناسی ارشد.
کوزه چیان هاشم، نوروزی رسول، سیدحسینی مرادی، حدیث. مقایسه عزت نفس و رضایت از زندگی دانشجویان ورزشکار و غیرورزشکار دانشگاه تربیت مدرس مطالعات مدیریت ورزشی (پژوهشکده تربیت بدنی) تابستان 1391 شماره 14
گائینی ، عباس و رجبی حمید (۱۳۸۶) -آمادگی جسمانی،چاپ چهارم-انتشارات سمت
گودرزی،محمود؛ حمایت طلب،رسول. مقایسه عوامل مربوط به شادکامی بین ورزشکاران رشته های انفرادی و تیمی دانشگاه تهران .پژوهش در علوم ورزشی. پژوهش در علوم ورزشی " تابستان 1386 – شماره 15 (علمی-پژوهشی). (10 صفحه – از 57 تا 66)
مکی ماتیو، مترجم: مهرناز شهر آرای، رشد و افزایش عزت نفس، تهران، نشر آسیم،چاپ اول،1387، تهران.
ملکی،ب؛محمد زاده،ح؛سید عامری،م؛زمانی ثانی،ج.(1390).بررسی رابطه عزت نفس و انگیزش پیشرفت در ورزشکاران موفق و ناموفق استان آذربایجان غربی.پژوهش در علوم توانبخشی،سال هفتم،شماره1
منشئی،غلامرضا(۱۳۷۶)- روانشناسی تندرستی، چاپ اول- انتشارات غزل
نائینیان ، م. ر. شعیری، م. ر. ، روشن، ر. صیدمحمدی، ک. و خامی، ز. (1384). مطالعه برخی ویژگی های روان سنجی پرسشنامه کیفیت زندگی(QOL) . دوماهنامه علمی – پژوهشی دانشور رفتار. دانشگاه شاهد. سال دوازدهم، دوره جدید، شماره 13.
نشاط دوست، حمید طاهر(1388)،تعیین عوامل موثر در شادکامی کارکنان فولاد مبارکه، مجله علمی پژوهشی دانشگاه اصفهان، سال بیستم، شماره پیاپی 33،بهار.
نصری، صادق(1389) فواید روان شناختی فعالیت جسمانی، بهمن ماه 1389، آکادمی ملی المپیک.
نصیری، حبیب اله و جوکار، بهرام. (1385). معناداری زندگی، امید، رضایت از زندگی و سلامت روان در زنان. مجله پژوهش زنان. دوره 6، شماره 2، 176-157
نور بخش،پ:ضرغامی،م:حسنی،س(1384).مقایسه جهت گیری ورزشی دانشجویان دختر و پسر ورزشکار رشته های انفرادی و گروهی شرکت کننده در هفتمین المپیاد ورزشی و رابطه آن با انگیزه های رقابتی.حرکت.شماره 3.ص ص 121-103.
نوری، ع(1390)بررسی رابطه بین کیفیت زندگی مرتبط باتندرستی با سطح فعالیت بدنی شرکت کنندگان درورزش همگانی شهرگرگان[ نخستین همایش ملی دستاوردها ی جدیدعلمی درتوسعه ورزش). گرگان
نیازی. م (1390). ارتباط بین سلامت روانی وشادکامی زنان شرکت کننده درورزش همگانی. همایش منطقه ای سلامت زنان.
نیازی،سیدمحمد. (1386). "بررسی وضعیت سلامت عمومی افرادشرکت کننده وغیرشرکت کننده در ورزش همگانی". پایان نامهکارشناسی ارشد،دانشگاه شمال
هاشمی جواهری سید علی اکبر، محمد رحیمی ناصر، سید احمدی محمد، کیوانلو فهیمه. بررسی تاثیر یک دوره تمرینات منظم ورزشی در آب بر کیفیت زندگی مردان سالمند.فصلنامه رستمینه. 1. 1390; 3 (4) :67-78.
ولی زاده محمد و همکاران(1387)"فلسفه یوگ" ،انتشارات زرقلم ، چاپ سوم ،تهران
ویلمور، اچ . ، جک و ال . کاستیل ، دیوید -فیزیولوژی ورزشی وفعالیت های بدنی،چاپ ششم- مترجمین : مینامعینی؛فرهادرحمانی نیا؛حمیدرجبی؛حمیدآقا علی نژادوفاطمه اسلامی (۱۳۸۶)-انتشارات مبتکران پیشروان .
یزدانی،فضلاله. آزاد،حسین(1382) ،بررسی رابطه بین نگرش دینی،سبک مقابلهای وشادکامی دردختران وپسران دبیرستانی اصفهانی. مجله دانش وپژوهش درعلوم تربیتی. ش(5) 78-86.
یعقوبی حمید، برادران مجید. همبسته های سلامت روانی: شادکامی، ورزش و هوش هیجانی. پژوهش های نوین روانشناختی تبریز سال ششم پاییز 1390 شماره 23

منابع لاتین
Aglamiş B1, Toraman NF, Yaman H. Change of quality of life due to exercise training in knee osteoarthritis: SF-36 and WOMAC.J Back Musculoskelet Rehabil. 2009;22(1):43-5, 47-8, 46. doi: 10.3233/BMR-2009-0219.
American Heart Association (AHA) (2001). Heart and Stroke Facts. New York: American Heart Publication.
Argyle,m,martin,m,lu,l.(1995).testing for stress and happiness:the role of social and cognitive factors. In c.d.spielberger and i.g.sarason(eds),stress and emotion (pp.173-87).washington:taylor and francis.
Baghiani Moghadam MH, Ehrampoush MH. The principles of health. 1st ed. Yazd: Gheragh-e- danesh and Albab .pub; 2003.
Bahrke, M.S., & Morgan, W.P. (1978). Anxiety reduction following exercise and mediation cognitive therapy and research. 2, 323-333.
Baldwin, M. W.; Sinclair, L. (1996). "Self-esteem and 'if…then' contingencies of interpersonal acceptance". Journal of Personality and Social Psychology 71 (6): 1130-1141.
Bandura, A. (1998). Health promotion from the perspective of social cognitive theory. Psychology & Health, 13, 623-649.
Ben Macconville,"Revealed: nine ways to find your inner happiness",www.the costman.co.uk/inde:126272003.2003.
Ben Mcconville ; "Revealed: nine ways to find your inner happiness" , www.thecostman.co.uk/inde.cfm?id: 126272003. 2003.
Besharat MA, Abbasi QR, Shojaoldin S. The relationship between self-esteem and sport achievement amangfootball and wrestling athletes. University of Tehran Electronic Journals, Harakat 2002; 12: 31-44.
Biddel, S. J. H., Boutcher S.H. & Fox K.R. (2000) Physical activity and psychological well-being.
Biddle, S., & Mutrie, N. (1991). Psychology of physical activity and exercise. London: Springer -Verlage.
Boyd KR, Hrycaiko DW. The effect of physical activity intervention package on the self-esteem of pre-adolescent and adolescent females. Adolescence 1997; 32(127): 693-708.
Boyd KR, Hrycaiko DW. The effect of physical activity intervention package on the self-esteem of pre-adolescent and adolescent females. Adolescence 1997; 32(127): 693-708.
Bruin de , Woertman L , C. Bakker F, Oudejans R.(2009). Weight-Related Sport Motives and Girls' Body Image, Weight Control Behaviors, and Self-Esteem. Sex Roles Volume 60, Numbers 9-10.
Carr, Alan.,( 2003). Positive Psychology .Handbook of psychology. New York : runner-Routledge Press.
Catherine De Maeyer,corresponding author Paul Beckers, Christiaan J. Vrints, and Viviane M. Conraads(2012)Exercise training in chronic heart failure. Ther Adv Chronic Dis. May 2013; 4(3): 105-117. doi: 10.1177/2040622313480382.
Chadwick Jon, Tanni Grey Thompson (2005), "Physical activity strategy
Charkazi A, Koochaki GM, Shahnazi H, Ekrami Z, Bahador E. Lifestyle of teachers working in Gorgan City in.2009. J Health Syst Res 2009; 6(3): 522-31.
Cheng S. & Chan A. (2005). Measuring psychological well-being in the Chinese. Personality and Individual Differences. 38, 1307-1316.
Clapp, et al. "Acute effects of thirty minutes of high intensity intermittent exercise on patients with chronic fatigue syndrome", Physical therapy, 1999. 79:8, pp:749-756.
Cohen & L. Syme. Social support and health. Orlando, FL: Academic Press.
Coopersmith, S. (1967). The Antecedents of Self-Esteem. New York: W. H. Freeman
Coopersmith, S. (1967).The antecedents of self-esteem. San Francisco: W. H. Freeman & Co.
Costa,p.t.mccrae,r.r.(1980).influence of extraversion and neuroticism on subjective well-being :happy and unhappy people. Journal of personality and social psychology,38,668-678.
Costanza, R., Fisher, B., Ali, S. & et a1. (2007). Quality of life: an approach integrating opportunities, human needs and subjective well- being. Ecological economics 61, 267-276.
Cox, Richard H. Sport psychology concepts and application MC, fifth edition 2002; (128, 129, 180, 181).
David Leonhardt. "Investing as a sport? Money doesnot generally buy happiness", www. Power stress managment. com /articale.asp.section-id=4,article=80, 2002.
Deeneve,k,m&cooper,h.m.(1998).the happy personality : a metaanalysis of 137 personality trits and subjective well-being. Psychology bulletin,124,197-229.
Didie E R., Kuniega-Pietrzak T, Phillips K A.(2010) Body image in patients with body dysmorphic disorder: Evaluations of and investment in appearance, health/illness, and fitness Body Image.Volume7,Issue1,Pages66-69.
Diener, E., & Diener, C. (1996). Most people are happy, Psychological science. 7, 181-185.
Diener , E., Suh, E., Oishi, S. (1997). Recent finding on subjective well-being . Indian Journal of clinical Psychology.
Diener,E.,Lucas,R.E & Oishi,S.(2002). Subjective well – being. Journal of clinical psychology.24,25-41.
Dilorenzo, et al. "Long-term effects of aerobic exercise on psychological outcomes" preventive Medicine 1999,28,pp: 75-85.
Edington , N. , Shuman , R. (2004).Subjective well-being .Presented by continuity.Psychology Education,61,282-312.
Elavsky S, McAuley E, Motl RW, Konopack JF, Marquez DX, Hu L, Jerome GJ, Diener E. Physical activity enhances long-term quality of life in older adults: efficacy, esteem, and affective influences. Ann Behavior Med. 2006 Oct; 30(2):138-45.
Fava,G.A., Fatanelli,C., lazzaro,M., conti,S.,& Grandi, S. (1998).Well-being therapy a novel psychotherapeutic approach for residual symptoms of affective disorders. Psychological Medicine,28,475-480.
Fei Zheng, Xianju Zhou, Changjong Moon, Hongbing Wang. Regulation of brain-derived neurotrophic factorexpression in neurons Int J Physiol Pathophysiol Pharmacol 2012;4(4):188-200
Findlay LC, Bowker A. The link between competitive sport participation and self-concept in early adolescence: aconsideration of gender and sport orientation. J Youth Adolesc 2009; 38(1): 29-40.
Fontine, K.R. (2007). Physical activity improves mental health. Journal of Physicians and Sports Medicine, 28:10.
Fox, K. R. (2000a) Physical activity and mental health promotion: the natural partnership. International Journal of Mental Health Promotion., 2, 4-12 (38ref).
Frisch, Ml, B. (2006) .Quality of life Therpy, New Jersey: John Wiley &sons pres.
Ghafari F, Fatokian Z, Mazloom SR. The Effects of Croups Regular Training on Self-esteem in nurse student.Medical Sciences Babol University Journals 2007; 9(1): 52-7.
Giacobbi, P.R., Jr., Hausenblas, H.A., & Frye, N.E. (2005). A naturalistic assessment of the relationship between personality, daily life events, leisure-time exercise, and mood. Psychology of Sports and Exercise, 6, 67-81.
Graft , II, Lander, DM , The effect of exercise clinical depression resultingfrom mental illness :meta analysis , J Sport and Exercise Psychol , 2000 ,20,339-357.
Greenberg, J., Solomon, S., Pyszczynski, T., Rosenblatt, A., Burling, J.,Lyon, D., & Simon, L. (1992). Assessing the terror managementanalysis of self-esteem: Converging evidence of an anxiety-bufferingfunction. Journal of Personality and Social Psychology, 63, 913-922.
Gucciardi, D., Gordon, S., & Dimmock, J. (2009). Towards an Understanding of Mental Toughness in American Football. Journal of Applied Sport Psychology, 20(3), 261-281
Gucciardi, Daniel F., Gordon, Sandy., & Dimmock, James A. (2009). Developmental and preliminary validation of a mental toughness inventory for Australian football. Psychology of Sport and Exercise, 10, 201-209.
Gutierrez,j,l,g,Jimenez,b,m,Hernandez,e,g,Puente,l.p.(2005).personality and subjective well-being : big five correlated and demographic variables. Personality and individual differences,38,1561-1569.
Hajiran, H. (2006). Toward a quality of life theory: Netdomestic product of happiness. Dictators Research, 75, 31-43.
Harper, J.M., Schaalye, B.G., & Sandberg, J.G. (2000).Daily hassles, intimacy and marital quality in later life marriages. The American Journal of FamilyTherapy, 28, 1-18, 3.
Hayes,N,&Joseph.S.(2002).Big 5 correlates of three measures of subjective well-being.personality and individual differences.34,723-727.
Hayes,s.d.,crocker,p.r.e,Kowalski,k.c.gender differences in physical self_ perception,global self_ esteem and physical activity: evaluation of the physica self_perception profile model. Journal of sport behavior,(1999).vol.22,no.1.
Headey,b&wearing,a.(1992).understanding happiness:a theory of subjective well-being .melbourne,Australia:Longman Cheshire.
Hills,p&argyle,m.(2001).happeness,introversion-extroversion-extraversion and happy introvert. Personality and individual difference,30,595-608.issues and perspective.Londen:Nelson Thorenes.
Howard, G. S. (1999). Sport psychology. The sport psychologist. 8: 262-270.
Hughes, c., Hawange, B. K., J. E., Eisenman, L., et al. (1995). Quality of life is applied research: A review and analyses of emrical measures. American journal of mental retardation, 99,623-641.
Ireson, J., Hallam, S. (2009). Academic self-concepts in adolescence: Relations with achievement and ability grouping in schools. Learning and Instruction, n 19 , 201-213.
Karnofsky, D. A. & Burchenal, 1. H. (1949). The clinical evaluation quality of life chemotherapeutic agents in corner. New York: Columbia university press.
Kasghing H, Krautgartner M, Sartorius N, Gaebel W, Lopez JJ, Maj M, Quality of life: a new dimension in mentalhealth care, Psychiatry in society, Wiley, 2002, 171-85.
Ketchian, Lionel (2006). Your keys to Happiness PK @ aol. com. The website www. Happiness club. Com.
Kirkcaldy B.D , Shephard R. J. , Siefen R. G.(2002). The relationship between physical activity and self-image and problem behaviour among adolescents. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol 37: 544-550. DOI 10.1007/s00127-002-0554-7.
Knapen J, Vermeersch J, Van Coppenolle H, Cuykx V, Pieters G, Peuskens J (2007) The physical self-concept in patients with depressive and anxiety disorders 14(1): 31-6.
Kolt, , G. Schofield, N. Kerse, N. Garrett and I. Ashton. Healthy steps: The effect of a primary care physical activity program on quality of life in low-active older adults. Journal of Science and Medicine in Sport. 2010, 12, 227-236.
Kraut, R. (1979). Two conceptions of happiness. Philosophical Review, 87, 167-196.
Kubota Y, Sasaki S. Aerobic exercise and self-esteem in children. J Behav Med 2002; 24(12): 127-35.
Landers, D.M. (2005). The influence of exercise on mental health. http://www. Fitness. gov/mentalhealth.htm.
Landers, D.M., Petruzzello, S.J. (1994). Physical activity fitness and anxiety, Champaign. IL: Human Kinetics Publishers.
Larsen,Randy J.,&Diener,Edward. (1987). Affect intensity as an individualdifference characteristic: Areview. Journal of Research in Personality, 21, 1-39.
Laurin, D. et al. (2001) Physical activity and riskof cognitive impairment and dementia in elderlypersons. Arch. Neurol. 58, 498-504.
Lee C, Russell A. Effect of physical activity on well-being among older Australian women: Cross- Sectional and longitudinal analyses J psychosis Res 2003; 54(2): 155-160.
Levy, S. S., & Levy, V. (2005). The exercise and self- esteem model in adult woman, the inclusion of physical acceptance. Personality of Sport and exercise, 6(5): 571-584.
Lewis GD, Shah R, Shahzad K, Camuso JM, Pappagianopoulos PP, Hung J, Tawakol A, Gerszten RE,Systrom DM, Bloch KD, Semigran MJ.Sildenafil improves exercise capacity and quality of life in patients with systolic heart failure and secondary pulmonary hypertension.Circulation. 2007 Oct 2;116(14):1555-62. Epub 2007 Sep 4.
Lmbert, M. & Naber, D. (2004). Current issues in schizophdria: over view of patients acceptability, functioning capacity and quality of life. eNS drugs (suppI2).18,5-17
Lowther.J. Lane.A. &Lane. H. (2002). Self-Efficacy and Psychological Skills during the Amputee Soccer World Cup, the Online Journal of Sport Psychology, August 2002 Volume 4, Issue 2.
Lykken,d&tellegen,a.(1996).happinessis a stochastic phenomenon.psychology science,7,180-189.
Lyumbomirsky, S. Sheldon, K. M. (2005). Achieving sustainable new happiness: Prospects, practice and prescriptions. in P.A., Linley, & S. Joseph. Positive psychology.
Mac. Donald, D.G., and Hodgdon, J.A. (1991). "The psychological effects of aerobic fitness training: research and theory". New York, springer – verlag.
Magnus, K.; Diener, E.(1991)A Longitudinal Analysis of Personality, Life Events, and Subjective Well-Being. 63rd Annual Meeting of the Midwestern Psychological Association, 1991, Chicago, USA.
Martinsen , Egil ,W & et al, Comparing aerobic with nonaerobic forms ofexercise in the treatment of clinical depression , Comprehensive Psychiatry ,Volume 30,Issue 4, 2004,Pages324 -333.
Martinsen EW. Physical activity in the prevention and treatment of anxiety and depression. Nord J Psychiat 2008: 62 Suppl 47: 25-9.
Maslow, A. H. (1970). Motivation and personality. New York, Harper & Row, 2nd Edition, (First Edition 1954).
McAuley E, Elavsky S, Motl RW, Konopack JF, Hu L, Marquez DX. Physical activity, self-efficacy, and self-esteem: longitudinal relationships in older adults. Journal of Gerontology Behavior Psychology Science. 2005, 60(5):P268-75.
Moksnes U.K., Moljord I.E.O., Espnes G.A. & Byrne D.G. (2010). Leisure time physical activity does not moderate the relationship between stress and psychological functioning in Norwegian adolescents. Mental Health and Pysical Activity. 3, 17-22.
Musanti R . A study of exercise modality and physical self-esteem in breast cancer survivors. Med Sci Sports Exerc. 2012 Feb;44(2):352-61. doi:
10.1249/MSS.0b013e31822cb5f2
Myers,d.g.The Pursuit Of happiness:Who is happy – Why.(2002).Morrow and co.
Myers,d.g&diener,e.(1995).who is happy? Psychological science,6,10-19.
Nejat S, Montazeri A, Holakouee K, MohammadK, Majdzadeh R. Psychometric properties of theIranian interview-administered version of theWorld Health Organization's Quality of LifeQuestionnaire (WHOQOL-BREF): a populationbasedstudy. BMC Health Serv Res2008; 8: 61. [Farsi]
Norvell. N., Belles. D, "Psychological and physical benefits of circuit weight trouning in law enforcement personal" J- Consult – Clinical – psychology, 1998, 12 , p: 89.
Nourbakhsh P, Hassanpour GhR. A comparison of self-esteem and self-concept between school male studentathletes and non-athletes from educational districts in Ahwaz and investigate their relationships with the students'academic achievement. Harakat journals 2004; 21: 19-32.
Oncu J, DurmazB. Short-term effects of aerobic exercise on functional capacity, fatigue and quality of life in patients with post-polio syndrome. Clinical Rehabilitation 2009;23(4):155-163.
Org / tem plates / story. 5295168.
Parker J., Scott J. Strath, and Ann M. Swartz. Physical Activity Measurement in Older Adults: Relationships With Mental Health. Journal of Aging and Physical Activity, 2008, 16, 369-380.
Pate RR, Health GW, Dowda M, Trost SG. Associations between physical activity and other health behaviors in a representative sample of U.S. adolescents. Am J Public Health 1996; 86(11): 1577-81
Patterson, L. C. (1977). Self-esteem in youth and factors relating to overall self-esteem.Dissertation Abstracts International, 40(6). (AAT MQ66719)
Peluso MAM and De Andevade LHSG. Physical activity and mental health: The association between exercise and mood. CLINTCS 2005; 60: 61 -70.
Phillips, D. (2006). Quality of Life .( Concept, Policy. And Practice) Routledge Press.
Phipps WJ, Monahan FD, Monahan JK, Marek JF, Neighbors M. Medical-surgical nursing: health and illnessperspectives. 7th ed. Philadelphia: Mosby; 2003.
Plante Thomas. G, Robin Judith , " phtsical fitness and enhanced psychological health", Current psychology – Research and review, 2006 , 21, pp:36-39
Pronk , Np, Course. SF, Rohack, JJ," Maximal and acute mood response in women", J – physiology – Behavior, 2005, 27, pp: 56-62.
Rasmussen Martin. Psychological benefits of exercise in children and adolescents Master of Science in Health, Organization and Communication Psychology Department of Psychology
Rasmussen, Martin; Laumann, KarinThe role of exercise during adolescence on adult happiness and mood.Leisure Studies, Volume 33, Number 4, 4 July 2014, pp. 341-356(16).
Richardson CR, Foulkner G, Mcdevitt J, skrinar GS, Hutchinson DS, piette JD. Integrating physical activity into mental health services for persons with serious mental illness. American psychiatric Association psychiatry Serv 2005; 56 (3): 324 – 31.
Riley, E., & Start, K. B. (1995). The effect of physical practice on personality trait. Australian Journal of psychical Education, 20: 13-16.
Robazza, Claudio, &Bortoli, Laura. (2007). Perceived impact of anger and anxiety on sporting performance in rugby players. Psychology of Sport and Exercise, 8, 875-890.
Roland Melin, Kerstin S. Fugl-Meyer and Axel R. Fugl-Meyer From the Department of Neuroscience, Rehabilitation Medicine, Uppsala University, Sweden J Rehabil Med 2003; 35: 84-90
Ryan, R, & Deci, E. (2001). On happiness and human potentials: a review of research on hedonic and eudemonic well- being. Annuall review of psychology. 52, 141-66.
Ryff, C.D & Singer. B.(l998).The contours of positive human health. Psychology Inquiry. 9 ,1- 28.
Sackheim, H.A. (1983). Self-deception, self-esteem, and depression: The adaptive value of lying to oneself. In J. Masling (Ed.), Empirical studies of psychoanalytic theories (Vol. 1, pp. 101-157). Hillsdale, NJ: Erlbaum.
Salmon, p. (2000). Effect of physical exercise on anxiety, depression and sensitivity to stress: A unifying theory. Clinical psychology Review. 21: 53-61.
Sanglache B. The study of effectiverehabilitation services on Quality of life MSpeople. These is of MA rehabilitation university.1384.
Saxena, S. & O'connell, K. (2002). A commentary cross- cultural quality of life assessment at the end of life. Geromologist 42,81-85.
Setkowicz, Z. & Mazur, A. (2006). "Physical Training Decreases Susceptibility to Subsequent Pilocarpine-Induced Seizures in the Rat". Epilepsy Research, in Press.
Smith, Tovia, (2007). Finding happiness in Harvard classroom. http:// www. Npr.
Solomon, S., Greenberg, J., & Pyszczynski, T. (1991b). Terror managementtheory of self-esteem. In C.R. Snyder & D. Forsyth (Eds.),Handbook of social and clinical psychology: The health perspective(pp. 21-40). New York: Pergamon Press.
Sonstroem, J.C. (1978). Physical estimation and attraction scales: rational and research. Medicine and scienes in sports, 10, 97-102, Medline.
Sonstroem, J.C. (1978). Physical estimation and attraction scales: rational and research. Medicine and scienes in sports, 10, 97-102, Medline.
Spilker, B. (1996). Quality of life and pharmacoecomonics in, clinicaltrials (2 nd ed). New Yark: Lippincott- Raven press.
Stubbe J, Demoor M. The association between exercise participation and well-being. Preventive Medicine.2007;44(1):148-152.
Taylor & Et Al (1994) Affects of Adjunctive Swedish massage And Vibrations Therapy on Short-Term Postoperative Outcomes. Vole; 27:314-26
Tetlie T, Eik-Nes N, Palmstierna T, Callaghan P, Nottestad JA. The effect of exercise on psychological and physical health. J Psychosoc Nurs Ment Health Serv 2008; 46(7): 38-43.
Thel Well, R. C., Greenles, L. A. (2003). Developing comptative enduranc performance using mental skills training. The Sport Psychology, 17, 318-37.
Tokuyama, W. et al. (2000) BDNF upregulationduring declarative memory formation in monkeyinferior temporal cortex. Nat. Neurosci. 3, 1134-1142
Valliant GE.(1993) Adaptive mental mechanisms:their role hn a psychology. Ampsychol:55:39-98
Veitch, Jenny et al(2010).Mental health and physical activity among adolescents. DEAKIN UNIVERSITY.
Vennhoven, R. (1996). The greatest happiness principle. Happiness as a policy aim. Positive psychology in practice. Chichester, Wilely.
Visovsky, C. D., C. (2005) Exercise and cancer recovery. Online Journal of Issues in Nursing, 10.
Wang F, Orpana HM, Morrison H, de Groh M, Dai S, Luo W.Long-term association between leisure-time physical activity and changes in happiness: analysis of the Prospective National Population Health Survey. Am J Epidemiol. 2012 Dec 15;176(12):1095-100.
Waterman, A. S. (1990). The relevance of Aristotle's conception of eudaimonia for the psychological study of happiness. Theoretical and Philosophical Psychology, 10, 39-44
Watson ,D.(2000). Mood and temperament. New York: Guilford.
Watson, D., Clark, L. A., & Tellegen, A. (1988). Development and validation of brief measures of positive and negative affect: The PANAS scales. Journal of Personality and Social Psychology, 54, 1063-1070.
Weinberg, RS Gould, D. (1995). Foundations of sport and exercise psychology. Human Kinetics.
Whitelaw, Swift, Goodwin &Clark,(2008). Physical Activity and Mental Health: the role of physical activity in promoting mental wellbeing and preventing mental health problems. Published by NHS Health Scotland.
WHO quality of life group. (1998). World health organization quality of life survey- abbreviated version: Author.
World Population Prospects: The 2006 Revision Department of Economic and Social Affairs Population Division.. Musanti R . A study of exercise modality and physical self-esteem in breast cancer survivors. Med Sci Sports Exerc. 2012 Feb;44(2):352-61. doi: 10.1249/MSS.0b013e31822cb5f2.
Wu, Ping. (1998). Goal structures of materialists vs. non-materialists: Theeffects of TV exposure on materialism and the relationship between materialismand happiness. Unpublished doctoral dissertation, CommunicationsDepartment, University of Michigan, Ann Arbor.

3-life style
2 – Phips
3 -Charkazi
4 -Setkowicz & Mazur
5 -Landers & Petruzzello
6 -Riley & Start
7 -Giacobbi, Hausenblas, & Frye
8 -Lowy
9 -Graft
10 – Martinsen
11 -self – esteem
12 -Subjective Well being
13 – quality of life
14 – Edington& shuman
15 – Mayers
1-Kasghing
17 – Lamber & Neber
18 -Costanza, Fisher, Ali
19- Pretest-post test randomized group design
20 -World Health Organization's Quality of Life Questionnaire
—————

————————————————————

—————

————————————————————

15