فرم پیشنهاد تحقیق
پایاننامه ی کارشناسی ارشد
الف- عنوان تحقیق
1- عنوان به زبان فارسی:
"ارزش های دینی خانواده و نقش آن در پیشگیری از گرایش به مواد مخدر"
2- عنوان به زبان انگلیسی/(آلمانی، فرانسه، عربی):
" Religious values of the family and its role in the prevention of drug trends"
تذکر: صرفاً دانشجویان رشتههای زبان آلمانی، فرانسه و عربی مجازند عنوان پایاننامه خود را به زبان مربوطه در این بخش درج نمایند و برای بقیه دانشجویان، عنوان بایستی به زبان انگلیسی ذکر شود.
ب – تعداد واحد پایاننامه: 6 واحد
ج- بیان مساله اساسی تحقیق به طور کلی (شامل تشریح مساله و معرفی آن، بیان جنبههای مجهول و مبهم، بیان متغیرهای مربوطه و منظور از تحقیق) :
اعتیاد ابتلای اسارت آمیز فرد به ماده یا مواد مخدر است، به گونه ای که او را از نظر جسمی و روانی به خود وابسته می کند و کلیه رفتارهای فردی و اجتماعی او را تحت الشعاع قرار می دهد. اعتیاد امروزه به عنوان مهم ترین آسیب اجتماعی، جامعه انسانی را مورد هجوم قرار داده است (اصغری و همکاران، 1392). یافته های بالینی گویای آن است که در شکل گیری وابستگی به مواد مخدر ویژگی های شخصیتی، شیوه زندگی، روابط اجتماعی، نگرش، باورها، احساسات، دلبستگی ها، عواطف و رفتارهایی که در طی رشد فرد شکل گرفته اند، نقش اساسی ایفا می کنند (آرتگا1 و همکاران، 2010؛ استون و همکاران، 2012). در این میان به نظر می رسد که نقش مذهب به لحاظ احاطه داشتن بر همه شئون زندگی انسان تعیین کننده باشد (دلاورپور و همکاران، 1387). دین برای آدمی موهبتی الهی است که او را به یک فلسفه حیات مسلح می کند. باورهای دینی همواره در طی تاریخ حیات بشر با او همراه بوده اند و در هیچ دوره و زمانی بشر بدون اعتقادات دینی نبوده است. دین از طریق یک نظم اخلاقی، تدارک فرصت هایی برای بدست آوردن شایستگی های یاد گرفته شده و تهیه قوانین اجتماعی نقشی موثر در بروز یا پیشگیری از مشکلات اجتماعی و اخلاقی، سلامت جسمانی و حتی مسایل بهداشت روانی دارد (برگ، 2011؛ یانکر2 و همکاران، 2012). از جمله نظریات مطرح در زمینه مذهب، نظریه آلپورت و راس3 (1967) است که به تعیین سوگیری مذهبی به دو شکل درونی و بیرونی پرداختند. آلپورت و راس معتقدند افرادی که دارای سوگیری مذهبی درونی هستند به عنوان کسانی توصیف می شوند که کاملا نسبت به عقاید مذهبی شان تعهد دارند و تاثیر مذهب در اکثر حوزه های زندگی شان مشهود است. از سوی دیگر، افراد با سوگیری مذهبی بیرونی کسانی هستند که از مذهب برای شرکت در گروه های مقتدر و مفید و کسب حمایت استفاده می کنند.
واژه ارزش در اصطلاح، عقیده و باور نسبتا پایداری است که فرد با تکیه بر آن یک شیوه رفتاری خاص یا یک حالت غایی را که شخصی یا اجتماعی است، به یک شیوه رفتاری خاص یا یک حالت غایی، که نقطه مقابل حالت برگزیده قرار دارد، ترجیح می دهد (ولیخانی، سعادت فر و رحیمی،1392). آلپورت و همکاران اولین و مهم ترین تحقیقات را در زمینه تعیین و طبقه بندی ارزش ها انجام دادند آن ها شش نوع ارزش را شناسایی و طبقه بندی نموده اند که شامل: ارزش علمی، ارزش سیاسی، ارزش زیباشناختی، ارزش اقتصادی، ارزش اجتماعی و ارزش دینی می باشد(به نقل از همان منبع).
یکی از عوامل مرتبط با حوزه اعتیاد، خانواده است. خانواده به طرق مختلف نقش اساسی در گرایش یا عدم گرایش فرزندان به سمت مواد مخدر دارد (بنن و همکاران، 2012). از آنجایی که فرزندان عموما از تربیت مذهبی والدین شان تاثیر می پذیرند، می توان به مساله ارتباط میان میزان دینداری خانواده و گرایش فرزندان به مصرف مواد مخدر اشاره کرد. تحقیقات اندک این حوزه عموما موید وجود رابطه معنادار منفی بین دینداری خانواده و مصرف مواد است(مریل4 و همکاران، 2005؛ چمراتریترانگ5 و همکاران، 2010). کارآمد ترین روش برای پیشگیری از بروز و افزایش شیوع اعتیاد در جامعه، پیشگیری اولیه جوانان در رویارویی با دارو های ممنوعه می باشد (میرزایی علویجه و همکاران، 1392).عوامل و راههای گوناگونی در زمینه پیشگیری مطرح شده است، ولی با توجه به ارتباط قوی بین نگرش و رفتار و تاکید محققان بر این مساله که چنانچه در مورد نگرش افراد اطلاعاتی به دست آید می توان عکس العمل کلی آنها را در موارد گوناگون پیش بینی کرد و یا با ایجاد و تغییر نگرش آنها، آن را در جهت دلخواه خود هدایت کرد (تری مک الراث، امری و جانسون6، 2011).
بنابراین، با توجه به اهمیت خانواده در کشور ایران و تربیت دینی در دین اسلام، این تحقیق در صدد بررسی ارزش های دینی خانواده و نقش آن در پیشگیری از گرایش به مواد مخدر است.
د – اهمیت و ضرورت انجام تحقیق (شامل اختلاف نظرها و خلاءهای تحقیقاتی موجود، میزان نیاز به موضوع، فواید احتمالی نظری و عملی آن و همچنین مواد، روش و یا فرآیند تحقیقی احتمالاً جدیدی که در این تحقیق مورد استفاده قرار میگیرد:
براساس گزارش دیلی و مارلات (2005)، هم اکنون اختلالات مصرف مواد و عواقب وخیم و ناخوشایند ناشی از آن، یکی از مهم ترین مشکلات سلامت عمومی در سراسر دنیا است. این اختلالات با بسیاری از مشکلات جدی پزشکی، روان پزشکی، خانوادگی، شغلی، قانونی، مالی، معنوی، و اخلاقی رابطه دارد. اختلالات مصرف مواد نه تنها باعث درد و رنج فرد مصرف کننده می شوند، بلکه بار و آسیب فراوانی را نیز بر خانواده و جامعه تحمیل می کنند(به نقل از کرد میرزا، 1388). ارتباط مصرف مواد و رفتارهای اعتیاد آمیز با سایر مشکلات و انحرافات اجتماعی مانند خشونت خانگی، کودک آزاری، طلاق و بیماری های واگیردار مانند ایدز و هپاتیت و در گیر شدن بیشتر جوانان نسبت به سایر قشرها بر دامنه آسیب زایی آن می افزاید (سیام، 1385). به دلیل عواقب و آثار زیان بار سوء مصرف مواد گسترش هرچه بیشتر و بهتر راهبرد های پیشگیری از مصرف مواد امری ضروری است. بنابراین، پیشگیری از آن جهت که چاره ای منطقی برای ایمن سازی روانی و جسمانی ارایه می دهد، امری بسیار مهم است.
در سال های اخیر پژوهش های گسترده ای درباره عوامل خانوادگی موثر در رفتار و طرز فکر کودک انجام شده است. این پژوهش ها نشان می دهند که تاثیر عوامل و روابط خانوادگی بر شخصیت کودک بسیار مهم و حیاتی است. و همچنین در دهه های اخیر روان شناسان برای ارتقای سلامت روان و درمان بیماری های روانی به دین توجه ویژه ای نموده اند. از جمله عواملی که می تواند در پیشگیری و کاهش اختلالات روانی و همچنین مشکلات ناشی از از آن مانند خودکشی، اعتیاد به مواد مخدر، افسردگی و اضطراب نقش موثری داشته باشد، داشتن اعتقادات مذهبی است. باورهای مذهبی در تمام مراحل زندگی یک اقدام پیشگیری کننده برای کاهش اختلالات روانی است (اصغری، کرد میرزا و احمدی، 1392). بنابراین به دلیل اینکه کشور ما کشور اسلامی و مذهبی است ضرورت دارد که به بررسی نقش ارزش های دینی بر گرایش به اعتیاد، پیشگیری ها و اقدامات لازم به عمل آید.
ه- مرور ادبیات و سوابق مربوطه (بیان مختصر پیشینه تحقیقات انجام شده در داخل و خارج کشور پیرامون موضوع تحقیق و نتایج آنها و مرور ادبیات و چارچوب نظری تحقیق):
چارچوب نظری تحقیق:
تحقیقات نشان می دهد که در یک مقیاس گروهی داشتن اتکای مذهبی می تواند با کاهش مصرف مواد مخدر ارتباط داشته باشد. سوالی که اینجا پیش می آید این است که چه ساز و کاری در مذهب وجود دارد که باعث کاهش مصرف مواد می شود؟ در پاسخ به این سوال دو نظریه وجود دارد که عبارتند از: 1. نظریه مهار اجتماعی؛ 2. نظریه یادگیری اجتماعی.
نظریه مهار اجتماعی
نظریه پردازان مهار اجتماعی بر این باورند که، انسان ها ذاتا ضد اجتماعی اند و طبیعتا قابلیت ارتکاب جرایم را دارند و از آنجایی که رفتار انحرافی پاسخی طبیعی در برابر قوانین است، بنابر این بهتر است از واژه ی همرنگی به جای انحراف استفاده شود(قربانی،1384).
هیرشی (1969) درباره مصرف مواد اینگونه فرض کرده است که مواد مخدر در جامعه به راحتی قابل دسترسی است و این طبیعی است که، مردم هم، مصرف را تجربه کنند. پس به جای این که سوال کنیم چرا مردم مواد مصرف می کنند؟ می باید بپرسیم که، چرا مردم مواد مصرف نمی کنند؟ همرنگی در جامعه بستگی به التزامی دارد که بین افراد و جامعه به وجود می آید و آنان را از شکستن قوانین باز می دارد. ایالتزام و قرارداد اجتماعی شامل چهار عنصر است:وابستگی، تعهد، پیروی و اعتقاد. نظریه مهار اجتماعی پیش بینی می کند که، اگر افراد در وابستگی، تعهد و پیروی و اعتقاد در سطح بالایی باشند، کمتر مستعد انحراف از هنجارهای اجتماعی، از جمله مصرف مواد خواهند بود. یکی از نهادهای اجتماعی مهمی که به وسیله بسیاری از نظریه پردازان مهار اجتماعی نادیده گرفته شده مذهب است. با توجه به این دیدگاه می توان اظهار داشت که پایبندی مذهبی فرد را به چند طریق از مصرف مواد باز می دارد:
1. افرادی که به مذهب وابستگی پیدا می کند خواه ناخواه با افراد مذهبی ارتباط متقابل دارند و اگر مواد مصرف کنند مورد سرزنش و طرد انان قرار می گیرند.
2. مشارکت در فعالیت های مذهبی زمان کمی برای تجربه مواد در فرد باقی می گذارد.
3. تعهد نسبت به مذاهب و هدف های ان به زندگی فرد معنا می دهد به گونه ای که در این صورت مصرف مواد، دیگر جذابیتی ندارد.
4. نظام اعتقاد اکثر مذهب مخالف با مصرف مواد است و آموزش های آنان تقویت کننده عقاید منفی در برابر مصرف مواد است.
خلاصه کلام اینکه، مذهب مردم را در برابر فعالیت های متداول سرگرم می سازد و شبکه اجتماعی ای را پدید می آورد که مصرف مواد در آن غیر قابل پذیرش است.
نظریه یادگیری اجتماعی
بر پایه نظریه یادگیری اجتماعی، رفتار های انحرافی و مجرمانه، اساسا به وسیله تداعی های فرد رخ می دهند. تداعی ها، معانی یا الگوهای رفتاری هستند که فرد قبلا ان را کسب کرده و اجازه بروز (تقویت) یا منع(تنبیه) چنین رفتارهایی را می دهد. نظریه پردازان یادگیری اجتماعی معتقدند که همرنگی امری طبیعی است و این سوال را مطرح می کنند که چرا مردم قوانین را زیر پا می گذارند؟ و خود نیز پاسخ می دهند که: بر پایه نظریه یادگیری اجتماعی، فرد یاد می گیرد که قانوان شکن باشد، چرا که، از طریق گرو ههای اولیه مثل خانواده و دوستان این اعمال را یاد گرفته است. بنابراین آنانی که مواد مصرف می کنند، تمایل دارند دوستانی داشته باشند که، آنان هم مواد مصرف می کنند. آنان از طریق این دوستان نگرش های خوشایند و شیوه های مصرف مواد را یاد می گیرند و حمایت های لازم را برای نگرش و رفتارها یشان دریافت می کنند(قربابی، 1384).
با توجه به مواردی که ذکر شد مذهب می تواند به مثابه عامل کلیدی در جهت کاهش مصرف مواد در جامعه تلقی شود. و همچنین خانواده ها می بایست تلاش کنند وبا بکار گیری روش های مناسب نسبت به پرورش اصول دینی و مذهبی در کودکان و نوجوانان خود مباردت ورزند و ارزش های سازندهی اجتماعی را به آنان بیاموزند تا از آسیب پذیری آنان در برابر اعتیاد بکاهند.
تحقیقات انجام گرفته در داخل و خارج کشور :
محمد پور اصل؛عباسی قهرمانلو؛ اله وردی پور؛ و اگنر (2014) پژوهشی تحت عنوان "سوء مصرف مواد در رابطه با مذهب و حمایت خانوادگی در دانشجویان دانشگاههای ایران" انجام دادند. نتایج پژوهش آنها نشان داد که داشتن اعتقادات مذهبی موجب کاهش خطر از مصرف الکل و مواد مخدر می شود.
فلتچر و کومر (2014)پژوهشی تحت عنوان "مذهب و رفتار های مخاطره آمیز سلامت در میان نوجوانان و بزرگسالان ایالات متحده" انجام دادند. نتایج پژوهش های آنها نشان داد که مذهب اثر قابل توجهی بر روی کاهش وابستگی به استفاده و سوء استفاده از مواد مخدر دارد.
موسکاتی و مزوک7 (2014) به بررسی رابطه دینداری در طول زندگی و سوء مصرف مواد پرداختند. نتایج پژوهش آنها نشان داد که بین دینداری در طول زندگی و سوء مصرف مواد رابطه معکوس وجود دارد.
سوخول و سومان8 (2013) در پژوهش خود به بررسی معنویت،مذهب و باورهای مرتبط با الکل در میان دانشجویان دانشگاه پرداختند. نتایج پژوهش آنها نشان داد که: معنویت و دینداری با نگرش کمتر نسبت به مصرف الکل مرتبط است؛ تفاوت های جنسیتی در تاثیر مذهب در استفاده از الکل وجود دارد؛ و ارتقای معنویت و مذهب به عنوان یک استراتژی پیشگیرانه ذکر کرده اند.
مکارم و زنجانی (1392)پژوهش تحت عنوان"رابطه دینداری فرد، خانواده و اعتقاد به پیامدهای مصرف مواد با میزان مصرف مواد مخدر" انجام دادند نشان پژوهش آنها نشان داد که بین میزان دینداری خانواده با میزان مصرف مواد رابطه معنادار وجود ندارد.
میری و همکاران (2011) پژوهش تحت عنوان رابطه مذهب و فاکتور های جمعیت شناختی با سوء مصرف مواد در دانشجویان دانشگاه انجام دادند. نتایج پژوهش های آنها نشان داد که بین مذهب و سوء مصرف مواد رابطه منفی وجود دارد. و مذهب و جنسیت بهترین پیش بینی کننده سوء مصرف مواد هستند.
چانگ و یونگ9(2011) یک متا آنالیز از روابط بین مذهب و رفتارهای سازنده و مخرب در نوجوانان انجام دادند. نتایج پژوهش های آنها نشان داد که بین مذهب و رفتارهای سازنده در نوجوانان رابطه مثبت و بین مذهب و رفتار های مخرب در نوجوانان رابطه منفی وجود دارد.
چمراتریترانگ10 و همکاران (2010) در پژوهش خود به بررسی تاثیر معنویت در خانواده و پیشگیری از رفتارهای پر خطر سلامتی پرداختند. نتایج پژوهش آنها نشان داد که معنویت در خانواده موجب پیشگیر از رفتار های پرخطر نوجوانان می شود.
سانچز و ناپو11 (2008) پژوهش تحت عنوان "درمان های مذهبی برای اعتیاد دارویی: یک مطلعه اکتشافی در برزیل" انجام دادند. نتایج پژوهش های آنها نشان داد که مداخلات مذهبی می تواند به عنوان یک درمان مکمل برای درمان های مرسوم اعتیاد استفاده شود.
یزدی مقدم و اسماعیل آبادی (1387) پژوهشی تحت عنوان"بررسی تاثیر باورها و عوامل اعتقادی بر پیشگیری و درمان اعتیاد" انجام دادند. نتایج پژوهش های آنها نشان داد که باورها و عوامل اعتقادی نقش کمکی و حمایتی در مواجهه با مشکلاتی همچون اعتیاد ایفا می کند.
و – جنبه جدید بودن و نوآوری در تحقیق:
با توجه به این که مذهب یکی از مولفه های تعیین کننده در زمینه پیشگیری از اعتیاد است و با توجه به گسترش اعتیاد در بررسی های یاد شده بیشتر به نقش عقاید و باورهای فردی در اعتیاد پرداختند و به ارزش های دینی خانواده در زمینه اعتیاد توجه کافی نشده است. پژوهش حاضر در این چارچوب با هدف تعیین نقش ارزش های دینی خانواده در پیشگیری از گرایش به مصرف مواد می پردازد.
ز- اهداف مشخص تحقیق (شامل اهداف آرمانی، کلی، اهداف ویژه و کاربردی):
هدف اصلی این تحقیق عبارت است از تعیین نقش ارزش های دینی خانواده در پیشگیری از گرایش به مصرف مواد مخدر.
ح – در صورت داشتن هدف کاربردی، نام بهرهوران (سازمانها، صنایع و یا گروه ذینفعان) ذکر شود (به عبارت دیگر محل اجرای مطالعه موردی):
ط- سوالات تحقیق:
آیا بین ارزش های دینی خانواده و گرایش به مصرف مواد مخدر رابطه وجود دارد؟
آیا بین ارزش های دینی خانواده و گرایش به مصرف مواد مخدر با متغیر جنسیت رابطه وجود دارد؟
ی- فرضیههای تحقیق:
بین ارز های دینی خانواده و گرایش به مصرف مواد مخدر رابطه معنادار وجود دارد.
بین ارزش های دینی خانواده و گرایش به مصرف موادمخدر با متغیر جنسیت رابطه معنادار وجود دارد.
ک- تعریف واژهها و اصطلاحات فنی و تخصصی (به صورت مفهومی و عملیاتی):
تعریف مفهومی واژه ها:
ارزش های دینی خانواده: تمایل به ادراک هستی به صورت کل، ارتباط دادن خود به کلیت فراگیر هستی، وحدت وجودی در پدیده ها، معارف و اهل تصوف بودن و توجه به عنصر خدایی در هر کار(موسگراوس12، 1999)
گرایش به مصرف مواد مخدر: باورها و نگرش های افراد درباره مواد و پیامد های منفی و مثبت مصرف آن را گرایش به مصرف مواد گویند (بلوس و میوتو13،2003).
تعریف عملیاتی واژه ها:
ارزش های دینی خانواده: در این پژوهش منظور از ارزش های دینی خانواده نمره ایی است که فرد از آزمون مذهب خانواده کسب کرده است.
گرایش به مصرف مواد مخدر: در این پژوهش گرایش به مصرف مواد نمره ایی است که فرد در پرسشنامه گرایش به مصرف مواد کسب کرده است.
5-روش شناسی تحقیق:
الف- شرح کامل روش تحقیق بر حسب هدف، نوع داده ها و نحوه اجراء (شامل مواد، تجهیزات و استانداردهای مورد استفاده در قالب مراحل اجرایی تحقیق به تفکیک):
تذکر: درخصوص تفکیک مراحل اجرایی تحقیق و توضیح آن، از به کار بردن عناوین کلی نظیر، "گردآوری اطلاعات اولیه"، "تهیه نمونههای آزمون"، "انجام آزمایشها" و غیره خودداری شده و لازم است در هر مورد توضیحات کامل در رابطه با منابع و مراکز تهیه دادهها و ملزومات، نوع فعالیت، مواد، روشها، استانداردها، تجهیزات و مشخصات هر یک ارائه گردد.
با توجه به این که هدف اصلی این نوع پژوهش تعیین نقش ارزش های دینی خانواده در پیشگیری از گرایش به مصرف مواد مخدر است؛ بنابراین پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی از نوع همبستگی است.
ب- متغیرهای مورد بررسی در قالب یک مدل مفهومی و شرح چگونگی بررسی و اندازه گیری متغیرها:
متغیر تعدیل کننده
متغیر پیش بین متغیر وابسته
* متغیر پیش بین: ارزش های دینی خانواده
* متغیر تعدیل کننده : جنسیت
* متغیر وابسته: گرایش به مصرف مواد
ج – شرح کامل روش (میدانی، کتابخانهای) و ابزار (مشاهده و آزمون، پرسشنامه، مصاحبه، فیشبرداری و غیره) گردآوری دادهها :
> پرسشنامه مذهب خانواده: این پرسشنامه که براساس پرسشنامه مذهب خانواده (مریل و همکاران، 2001 و 2005) تدوین شد، شامل 8 سوال است که میزان دینداری خانواده را مورد سنجش قرار می دهد. این پرسشنامه با رعایت اصول ترجمه به فارسی برگردانده شد و در برخی از گزینه های آن با توجه به فرهنگ و مذهب در ایران تغییراتی اعمال شد. همسانی درونی بر حسب آلفای کرونباخ برابر 76% و روایی همگرای آن با مقیاس سوگیری مذهبی برابر 40% بدست آمد.
> پرسشنامه گرایش به مصرف مواد14: پرسشنامه گرایش به مصرف مواد متشکل از سه خرده مقیاس گرایش به مصرف مواد (APS)، مقیاس پذیرش اعتیاد (AAS) ، و مقیاس استعداد الکل یا می بارگی MacAndrew می باشد. پاسخ های ارائه شده به هریک از مواد مقیاس شامل" بله" یا "خیر" است. در ایران پایایی این پرسشنامه با استفاده از روش آلفای کرونباخ 53%و از طریق روش دو نیمه کردن نیز 53% محاسبه شده است. آدرم و نیک منش (1391) در پژوهش خود ضریب آلفای پرسشنامه را با نمونه 67 نفری 80% گزارش کردند.
د – جامعه آماری، روش نمونهگیری و حجم نمونه (در صورت وجود و امکان):
جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجویان دانشگاههای دولتی تهران که در سال تحصیلی 94-1393 مشغول به تحصیل هستند را تشکیل می دهند.
نمونه به تعداد 300 نفر از جامعه دانشجویان دانشگاه ههای دولتی تهران به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب می شوند. برای انتخاب نمونه، از بین دانشگاههای دولتی تهران، سه دانشگاه به صورت تصادفی انتخاب می شود. و سپس از هر دانشگاه دو دانشکده به صورت تصادفی برگزیده می شود. سپس از هر دانشکده 50 نفر (30 نفر دختر و 20 نفر پسر) به عنوان گروه نمونه انتخاب می شوند.
هـ – روش ها و ابزار تجزیه و تحلیل دادهها:
برای تجزیه و تحلیل اطلاعات بدست آمده از دو روش آمار توصیفی و آمار استنباطی استفاده خواهد شد. از آمار توصیفی برای بدست آوردن فراوانی، درصد، میانگین، انحراف استاندارد، و خطای استاندارد داده ها استفاده خواهد شد. سپس از آمار استنباطی برای بدست آوردن همبستگی و تحلیل واریانس به کمک نرم افزار spssاستفاده خواهد شد.
و- منابع تحقیق:
منابع فارسی:
آدرم، مهدیه و نیک منش، زهرا (1391). گرایش به مصرف مواد در جوانان براساس ویژگی های شخصیت. مجله تحقیقات و علوم پزشکی زاهدان. دوره 14ف شماره 2: ص104-101.
اصغری، فرهاد؛ کرد میرزا، عزت اله؛ و احمدی، لیلا. (1392). رابطه نگرش مذهبی، منبع کنترل و گرایش به سوء مصرف مواد در دانشجویان. فصلنامه اعتیاد پژوهی سوء مصرف مواد، سال هفتم، شماره 25، ص103-112.
سیام، شهره. (1385). بررسی شیوع سوء مصرف مواد اعتیاد آور بین دانشجویان پسر دانشگاه های مختلف رشت. مجله طیب شرق، 8، (4)، 279-285.
قربانی، حسین. (1384) نقش مذهب در پیشگیری از اعتیاد. اصلاح و تربیت، شماره 44: ص48-50.
کردمیرزا نیکو زاد، عزت الله. (1388).الگویابی زیستی- روانی- معنوی در افراد وابسته به مواد و تدوین برنامه مداخله برای ارتقائ تاب آوری مبتنی بر روایت شناسی شناختی و روان شناسی مثبت نگر. پایان نامه دکتری رشته روان شناسی،دانشگاه علامه طباطبایی.
میرزایی علویجه، مهدی؛ مظلومی، سید سعید؛ یاسینی، سید مجتبی؛ عسکر شاهی، محسن؛ جلیلیان، فرزاد؛ زینت مطلق، فاضل؛ و حاتم زاده، ناصر.(1392). قصد رفتاری و رفتار پدران در پیشگیری از گرایش به اعتیاد فرزندان به مواد اعتیاد آور. فصل نامه علمی- پژوهشی آموزشی بهداشت و ارتقای سلامت، سال اول، شماره 2: ص 64-55.
ولیخانی، ماشائاله؛ سعادت فر، حس و رحیمی، عبدالواحد. (1392). شناسایی ارزش های کارکنان بر اساس نظریه سیستم ارزشی آلپورت (مطالعه موردی: دانشگاه علوم پزشکی شهر کرد). مجله دانشگاه علوم پزشکی شهر کرد. دوره 15، شماره 6:ص 158-150.
یزدی مقدم، حمیده و اسماعیل آبادی، علی رضا. (1387). بررسی تاثیر باورها و عوامل اعتقادی بر پیشگیری و درمان اعتیاد. مهندسی فرهنگی، شماره 19 و 20: ص 61-67.
منابع انگلیسی:
Adotescents. A Report and Discussion Austeralian Newsland. Journal of Sociology, 20 (2), 82-96.
Allport, G. W. and Ross, J. M. (1967). Personal religious orientation and prejudice. Journal of Personality and Social Psychology, 5, 432-433.
Arteaga, I., Chen, C.-C., & Reynolds, A. J. (2010). Childhood predictors of adult substance abuse. Children and Youth Services Review, 32(8), 1108-1120.
Bannon, J. W. M., Beharie, N., Olshtain-Mann, O., McKay, M. M., Goldstein, L., Cavaleri, M. A., Lawrence, R. (2012). Youth substance use in a context of
Boles SM, Miotto K. Substance abuse and violence: A review of the literature. Aggress Violent Behav 2003; 8: 155-174.
Burg, S., Mayers, R. A., & Miller, L. J. (2011). Spirituality, Religion and Healthy Development in Adolescents. In B. B. B. Editors-in-Chief & J. P. Mitchell (Eds.), Encyclopedia of Adolescence (pp. 353-359). San Diego: Academic Press.
Chamratrithirong, A., Miller, B. A., Byrnes, H. F., Rhucharoenpornpanich, O., Cupp, P. K., Rosati, M. J., Chookhare, W. (2010). Spirituality within the family and the prevention of health risk behavior among adolescents in Bangkok, Thailand. Social Science & Medicine, 71(10), 1855-1863.
Cheung,C & Yeung,J.W. (2011). Meta-analysis of relationships between religiosity and constructive and destructive behaviors among adolescents. Children and Youth Services Review. 33, 2: 376-385.
family homelessness. Children and Youth Services Review, 34(1), 1-7.
Merrill, R. M., Folsom, J. A. & Chiristopherson, S. S. (2005). The influence of family religiosity on adolescent substance use according to religious preference. Journal of Social Behavior and Personality, 33, 8, 821-836.
Merrill, R. M., Salazar, R. D. & Gardner, N. W. (2001). Relationship between family religiosity and drug use behavior among youth. Journal of Social Behavior and Personality, 29, 4, 347-358.
Miri, M; Bahrami, H; Shahyad, S; Asadi, M; Siavoshi, H; Mohamadpur, H; & Shiralipour, A. (2011). The Relationship between Religiosity and Demography Factors with Narcotics Abuse in University Student. Procedia – Social and Behavioral Sciences,15: 877-881.
Mohammadpoorasl, A; Abbasi Ghahramanloo, A; Allahverdipour, H; & Augner, C. (2014). Substance abuse in relation to religiosity and familial support in Iranian college students. Asian Journal of Psychiatry, 9 : 41-44.
Moscati, A & Mezuk, B.(2014). Losing faith and finding religion: Religiosity over the life course and substance use and abuse. Drug and Alcohol Dependence 136, 1 : 127-134.
Musgravs Peter, w. (1999). The Maral Values Of Some Austeralian
Sanchez, Z .M & Nappo,S. A. (2008). Religious treatments for drug addiction: An exploratory study in Brazil. Social Science & Medicine, 67, 4: 638-646.
Stone, A. L., Becker, L. G., Huber, A. M., & Catalano, R. F. (2012). Review of risk and protective factors of substance use and problem use in emerging adulthood. Addictive Behaviors, 37(7), 747-775.
Sukhwal, M & Suman, L.N. (2013). Spirituality, religiosity and alcohol related beliefs among college students. Asian Journal of Psychiatry, 6 : 66-70.
Terry-McElrath, Y. M., Emery, S., Szczypka, G., & Johnston, L. D. (2011). Potential exposure to anti-drug advertising and drug-related attitudes, beliefs, and behaviors among United States youth, 1995-2006. Addictive Behaviors, 36(1-2), 116-124.
Yonker, J. E., Schnabelrauch, C. A., & DeHaan, L. G. (2012). The relationship between spirituality and religiosity on psychological outcomes in adolescents and emerging adults: A meta-analytic review. Journal of Adolescence, 35(2), 299-314.
1Arteaga
2 Yonker
3 Allport& Ross
4Merrill
5 Chamratrithirong
6 Terry-McElrath, Emery & Johnston
7 Moscati & Mezuk
8 Sukhwal & Suman
9 Cheung & Yeung
10 Chamratrithirong
11 Sanchez & Nappo
12 Musgravs
13 Boles & Miotto
14Addiction potential scale
—————
————————————————————
—————
————————————————————
3