پرسشنامه رفتار رانندگی منچستر (MDBQ)
ردیف
وجدان
هرگز
به ندرت
گاهگاهی
بیشتر اوقات
به طور مکرر
همیشه
1
تلاش برای فرار از چراغ خطر با دنده 3.
2
سرعت سنجتان را نگاه می کنید و متوجه می شوید نادانسته سرعت تان بیش از حد مجاز بوده است.
3
در حالی که کلید ماشین هنوز داخل است، از ماشین خود خارج شده اید.
4
از راننده ای که آهسته رانندگی می کند، حوصله تان سر می رود و از او سبقت می گیرید.
5
در شب در جاده خارج شهر با چراغ خاموش به سرعت رانندگی می کنید.
6
قبل از آنکه ماشین را روشن کرده باشید خواسته اید رانندگی کنید.
7
نزدیک اتومبیل جلویی رانندگی می کنید و مرتبًا به آن چراغ می زنید تا از سر راه شما کنار برود.
8
فراموش کرده اید که اتومبیلتان را در کجای یک پارکینگ چند طبقه پارک کرده اید.
9
به علت مشغله ذهنی، تشخیص این که اتومبیل جلویی سرعت خود را کاهش داده یا نه برایتان مشکل شده و برای جلوگیری از تصادف مجبور هستید ترمز کنید.
10
خواسته اید برف پاک کن را روشن کنید اما به جای آن چراغ را روشن کرده اید و بالعکس.
11
وسیله ای از پشت سر می آید که شما او را ندیده اید یا با سرعت آن را اشتباه تخمین زده اید و انحراف به چپ داشته اید.
12
در هنگام پارک ماشین، فاصله خود را با ماشین مجاور اشتباه تخمین زده و تقریبًا به آن برخورد کرده باشید.
13
ناگهان متوجه شده اید که نمی دانید در امتداد کدام جاده رانندگی کرده اید.
14
راه خروجی یک مسیر ماشین رو را گم کرده اید و مجبور شده اید یک مسافت طولانی را دور بزنید.
15
فراموش کرده اید با چه دنده ای در حال رانندگی هستید و مجبور شده اید آن را چک کنید.
16
در یک مسیر دو طرفه که پشت سر یک ماشین که کند حرکت می کند، گیر افتاده اید و تصمیم می گیرد در یک شرایط خطرناک از ماشین جلویی سبقت بگیرید.
17
تصمیم گرفته اید به مقصد A بروید، اما ناگهان متوجه شده اید در مسیری به مقصد B قرار دارید.
18
از چراغ خطری که تازه قرمز شده است، عبور کرده اید.
19
از رفتار راننده ای عصبانی شده اید و او را تعقیب می کنید تا عصبانیت خود را به او نشان دهید.
20
قبل از آنکه آینه خود را نگاه کنید، تصمیم گرفته اید سبقت بگیرید که با شنیدن صدای بوق اتومبیل پشت سرتان، متوجه می شوید که او قبل از شما سبقت خود را شروع کرده است.
21
عمدًا سرعت قانونی را در اواخر شب یا صبح خیلی زود نادیده گرفته اید.
22
اینکه چه موقع تاریخ بیمه یا مالیات جاده شما تمام می شود را فراموش کرده اید و متوجه شده اید که غیرقانونی رانندگی کرده اید.
23
فراموش کرده اید که چراغ های ماشینتان روشن کنید تا هنگامی که متوجه شده اید بقیه اتومبیل ها برای شما چراغ می زنند.
24
در پیچیدن به سمت چپ با یک دوچرخه سوار که در کنار شما بوده است، برخورد کرده اید.
25
در حالی که اتومبیل ها در یک باند جاده به سمت چپ جاده اصلی می پیچند، آنقدر حواستان به ترافیکی که از سمت راست می آید جلب شده، که ناگهان با اتومبیل جلویی برخورد می کنید.
26
متوجه شده اید که به دلیل محدودیت های پزشکی خاصی (مانند افت قند خون یا بالا رفتن فشار خون ) وضعیت مناسبی برای رانندگی ندارید.
27
نسبت به بعضی از رانندگان بیزاری دارید و به هر صورتی که هست می خواهید خصومت خود را به آنها نشان دهید.
28
آن قدر در افکار خودتان غرق شده اید که به یک عابر پیاده در محل خط کشی یا ماشینی که از چراغ خطر قرمز عبور کرده، توجهی نکرده اید.
29
در یک خط زرد به صورت دوتائی که احتمال جریمه شدن هم وجود دارد، پارک کرده اید.
30
در موقع سبقت گرفتن سرعت ماشین جلویی خود را اشتباه تخمین زده اید.
31
در موقع عقب رفتن به کسی که او را ندیده اید، برخورد کرده اید.
32
به کسی که از پشت یک اتوبوس یا وسیله نقلیه پارک شده ناگهان پیدایش می شود، توجه نکرده اید و برای ترمز کردن هم دیر شده است.
33
مسیر را اشتباهی را انتخاب کرده اید و به ترافیکی که از آن می توانسته اید اجتناب کنید، برخورد کرده اید.
34
نها برای اینکه بفهمید که آیا وسایل نقلیه برای عبور از یک خیابان یک طرفه یا چراغ های خطر جاده عبور کنند، از روی خط ممتد از یک وسیله نقلیه کند رو، سبقت گرفته اید.
35
در داخل یک کوچه یا یک مسیر سخت اتومبیل رو از یک وسیله ای که کند حرکت می کند، سبقت گرفته اید
36
به هنگام سبقت از سمت ر است، برای اجتناب از برخورد با ماشین رو به رو به طور سر سام آوری سرعت گرفته اید.
37
خطوط تقاطع را در جهت مسیر مخالف قطع کرده اید.
38
علامت رانندگی تابلو را نتوانسته اید بخوانید و از تقاطع جاده به یک مسیر اشتباهی رفته اید.
39
به اتوبوسی که دارد چراغ می زند، راه نمی دهید.
40
برای این که به ترافیک برخورد نکنید، از سمت راست جاده حرکت می کنید و سبقت می گیرید.
41
قبل از آنکه به آینه توجه کنید، خواسته اید به سمت چپ یا راست بروید یا دور بزنید.
42
در سبقت گرفتن از وسیله نقلیه ای، متوجه نشده اید که برای گردش به راست، علامت می دهد.
43
در یک مسیر اشتباهی که به یک خیابان یک طرفه منتهی می شود، عمدًا رانندگی می کنید.
44
به چراغ قرمز موقعی که شب و دیر هنگام است، توجه نمی کنید.
45
موقع رانندگی، در حالی که حواستان به جاده است به چیزهای دیگر مانند عوض کردن موج رادیو یا گوش کردن به موسیقی هم، توجه می کنید.
46
موقع پیچیدن از جاده اصلی به جاده کناری، متوجه عابرین پیاده نبوده اید.
47
با راننده دیگری در خیابان به مسابقه پرداخته اید (کورس گذاشته اید).
48
با ماشین هایی که از عقب می آیند، در یک مسیر باریک یا مسدود شده، مسابقه می گذارید.
49
در یک جاده لغزنده سریع ترمز گرفته اید و یا در اثر سر خوردن وارد یک مسیر انحرافی شده اید.
50
موقع رفتن به سمت راست، در تخمین فاصله عبوری اشتباه کرده اید اما از آن موقعیت جان سالم به در برده اید.
شیوه نمره گذاری:
این پرسشنامه دارای 50 سوال بوده و هدف آن تعیین انواع نا هنجاری های رانندگی (خطاها و تخلفات) از ابعاد مختلف (لغزش ها، تخلفات عمدی، اشتباهات، تخلفات غیرعمدی) می باشد. در طراحی پرسشنامه از طیف پنج گزینه ای لیکرت استفاده شده که یکی از رایج ترین مقیاس های اندازه گیره گیری به شمار می رود. امتیاز بندی پرسشنامه بصورت زیر می باشد:
گزینه
هرگز
به ندرت
گاهگاهی
بیشتر اوقات
به طور مکرر
همیشه
امتیاز
0
1
2
3
4
5
این پرسشنامه دارای چهار بعد بوده که در جدول زیر ابعاد و نیز شماره سوال مربوط به هر بعد ارائه گردیده است:
سوالات مربوط به هر خرده مقیاس
خرده مقیاس
1، 3، 6، 8، 9، 10، 13، 14، 15، 17، 20، 23، 24، 25، 30، 32، 38، 41، 42، 45، 46
لغزش ها
4، 7، 16، 18، 19، 21، 26، 27، 29، 35، 36، 39، 40، 43، 44، 47، 48
تخلفات عمدی
5، 11، 12، 31، 33، 34، 37، 49، 50
اشتباهات
2، 22، 28
تخلفات غیرعمدی
برای بدست آوردن امتیاز مربوط به هر بعد، مجموع امتیازات مربوط به تک تک سوالات ان بعد را با هم جمع نمائید. برای بدست اوردن امتیاز کلی پرسشنامه، مجموع امتیازات تک تک سوالات کل پرسشنامه را با هم محاسبه نمائید.
روایی و پایایی:
در پژوهش عریضی و همکاران (1388) روایی و پایایی ابزار با آزمون های آماری به دست آمد. نتایج تحلیل عامل اکتشافی (Eploratory Factor Analysis) چهار عامل لغزش ها، اشتباهات، تخلفات عمدی و تخلفات سهوی رانندگی را به وضوح از هم متمایز کرد و نتایج تحلیل پایایی نشان داد که هر ٤ عامل این مقیاس از ضرایب همسانی درونی زیادی (لغزش: 77/0، تخلفات عمدی 86/0، تخلفات غیر عمدی 65/0 و اشتباهات 81/0) برخوردارند. پرسشنامه رفتار رانندگی به مثابه یک ابزار پایا و روا می تواند در پژوهش های رفتار رانندگی مورد استفاده قرار گیرد.
**************************************************
منبع:
عریضی، حمیدرضا ؛ حقایق، سیدعباس (1388). ویژگی های روان سنجی پرسشنامه رفتار رانندگی منچستر. فصلنامه پایش،. سال نهم، شماره اول، زمستان 1388 صص 28-21.
****************************************************