پرسشنامه تحریف های شناختی
معرفی پرسشنامه
پرسشنامه حاضر توسط عبداهللزاده و ساالر درسال 1389 با هدف دستیابی به ابزاری آسان برای آگاهی از تحریفهای شناختی استفاده شده در زندگی روزمره ساخته شده است. پرسشنامه حاضر میتواند به عنوان یک ابزار، در خدمت اهداف آموزشی، پژوهشی، بهداشتی درمانی، در رابطه با کار و روابط انسانی، مدیریت و سازماندهی و سیاستگذاری مورد استفاده قرار گیرد. این پرسشنامه بر مبنای تحریفهای شناختی الیس ساخته شده است و به سنجش 10تحریف شناخته شناسایی شده توسط البرت الیس میپردازد.
روش اجرا و نمره گذاری
این پرسشنامه شامل20 سوال 5 گزینهای است که براساس مقیاس لیکرت نمرهگذاری میشود. این پرسشنامه 10بعد را به شرح زیر میسنجد: که به شیوه زیر تقسیمبندی و نمرهگذاری میشود.
جدول 3-1زیرمقیاسها وسواالت مربوط به آنها در پرسشنامه تحریف شناختی
مقیاس
تعداد سواالت
شماره سواالت
همه یا هیچ
2
1-2
تعمیم مبالغه آمیز
2
3-4
فیلتر ذهنی
2
6-5
بی توجهی به امرمثبت
2
7-8
نتیجه گیری شتابزده
2
9-10
درشت بینی-ریزبینی
2
11-14
استدالل احساسی
2
12-13
باید-بهتر
2
16-15
برچسب زدن
2
18-17
شخصی سازی
2
19-20
به هریک از سوالها بسته به پاسخ داده شده از 1تا5 نمره تعلق میگیرد، که در آن گزینه کامال موافقم نمره1، موافقم نمره2،
نظری ندارم نمره3، مخالفم نمره4، کامال مخالفم نمره5 دارند. و تنها سوال شماره یک به صورت معکوس از 5 تا1 نمرهگذاری
میشود. براساس نمرهگذاری هر فردی که نمره بیشتری را کسب کند از تفکر مناسبتری برخوردار است، و هر کس نمره کمتری
را به خود اختصاص دهد از تحریفهای شناختی بیشتری استفاده کرده است)عبداهلل زاده و ساالر،.)1389
روایی واعتبار
این پرسشنامه دارای اعتبار و روایی داخلی میباشد. این آزمون توسط عبداهللزاده و ساالر در سال1389 بر روی جمعیت
ایرانی،151زن و146مرد هنجاریابی شد. در این فرآیند اطالعات جمعآوری شده توسط ابزار تحقیق، به وسیله آزمون Tمستقل
برای مقایسه دوجنس با میانگین سنی 8/25درمیزان استفاده از تحریفهای شناختی استفاده شده است. و اطالعات به صورت جدول زیر ارایه گردیده است.
همچنین برای تعیین همسانی درونی پرسشنامه تحریفهای شناختی از آزمون آلفای کرونباخ استفاده شد. در تحقیق حاضر ضریب آلفا به دست آمده به صورت استاندارد برابر با))80%، است. به همیت سبب میتوان نتیجه بگیریم که آزمون حاضر از همسانی درونی مناسبی برخوردار است.
جدول )2-4میانگین وانحراف استاندارد شاخصهای مربوط به ازمون تحریف شناختی
شاخص ها
میانگین
انحراف استاندارد
A
68/7
04/1
B
58/7
80/1
C
21/7
68/1
D
53/7
62/1
E
82/6
89/1
F
83/7
77/1
G
04/6
92/1
H
5/76
89/1
I
82/7
73/1
J
82/6
69/1
نمره کل
07/71
14/10
جدول)4-4نمره میانگین و انحراف استاندارد تحریفهای شناختی درجنسیت
جنس
حجم نمونه
میانگین
انحراف استاندارد
زن
151
61/64
48/10
مرد
149
51/72
59/9
هم چنین در تحقیق محقق نیز ضریب آلفای کرونباخ مطابق جدول زیر برابر با))90%به دست آمد.
جدول3-4 ضریب پایایی
تعداد سواالت
الفای کرونباخ
20
90%
کاملا
مخالفم
مخالفم
نظری
ندارم
موافقم
کاملا
موافقم
عبارات
شماره
پس از اتمام کارهایم، احساس میکنم به نتیجه دلخواه رسیده ام
1.
با کوچکترین خطایی که از من سر بزند، خود را ناالیق و بی ارزش قلمداد میکنم.
2.
اگر فردی شما را ناراحت کند، پیش خود میگویید که :در آینده نیز تکرار خواهد کرد. اصلاً
همه قصد ناراحت کردن مرا دارند.
3.
در هنگام قدم زدن در چاله ای می افتید، پیش خود می گویید :لعنت به این شانس همه چاله ها
باید جلوی پای من سبز شوند.
4.
با مشاهده عینی در دیگران فکر میکنم سر تا پای چنین فردی تماما عیب است و هیچ حسنی
ندارد.
5.
با دیدن کوچکترین بینظمی براشفته میشوم وهمه جا در نظرم نامرتب و شلوغ پلوغ به نظرمی اید
6.
زمانی که به خاطر کاری که کرده ام یا لباسی که پوشیده ام مورد تحسین و تعریف دیگران قرار
میگیرم، پیش خودم میگویم، نه واقعا این طور که میگویند نیست. میخواهند لطفی به من
کرده باشند.
7.
اگر در آزمونی نمره بسیار عالی کسب کنم، فکر میکنم توانایی من در این حد نبوده و این اتفاق
شانسی رخ داده است.
8.
در جمعی مشغول صحبت کردن هستید، متوجه میشوید یکی از افراد در حال خمیازه کشیدن
است، پیش خود میگویید؛ از صحبت من خسته شده و خوابش گرفته، حتماً حرفهایم
کسلکننده اند.
9.
همیشه منتظر اتفاق ناگواری هستم.
10.
به نظرم میزان نکات مثبتم از اشتباهاتم کمتر است
11.
بعضی از افراد به نظرم بد میرسند.پس حتما آدمهای بدی هستند.
12.
از تمیز کردن اتاق طفره میروم، زیرا به خودم میگویم؛ فکر آن اتاق کثیف که میافتم حالم گرفته میشود.تمیزکردنش غیرممکن است.
13.
همیشه کارهای نادرستی که انجام میدهم، بیشتر ازکارهای درستم به چشم می آید
14.
زمانی که در عمل نمیتوانید براساس بایدها ونبایدهای موردنظر به خواستههایتان برسید و از
معیارهای مورد نظرتان عقب میمانید، احساس خجالت و گناه برشما چیره میشود
15.
چون دیگران ننمتوانند اتنظارات مرا برآورده سازند،رنجیده خاطر میشوم
16.
وقتی در یک بازی دوستانه می بازم، به خودم میگویم من همیشه بازنده هستم
17.
از یک برنامه غذایی برای لاغری استفاده میکنید، پس از آنکه یک وعده کامل خوردید و رژیم
خود را میشکنید، پیش خود می گویید:)راستی چه آدم احمقی هستم،اصلا آدم نیستم(.
18.
بدون دلیل مشخصی اتفاقی ناگوار را بیآنکه ربطی به شما داشته باشد از بیلیاقتی خود تلقی
میکنید.
19.
خود را نسبت به کارهای دیگران مسول میدانم و قصد کنترل کردن امورشان را دارم.
20.