پرسشنامه باورهای غیرمنطقی
معرفی پرسشنامه و کاربرد آن
با تاکید بر نظریه الیس در زمینه درمان عقالنی- برانگیزنده، جونز و همکارانش )1992( تالش نمودند تا اقدامات دقیقی را برای شناسایی باورهای غیرمنطقی انجام دهند و از فعالیت های روانسنجی، استفاده های فراوانی به عمل آوردند. جونز و همکارانش برای اولین بار در سال 1992 پرسشنامه موردنظر خود را منتشر کردند و معتقد بودند که پرسشنامه طراحی شده به وسیله آنان میتواند باورهای غیرمنطقی را به گونه دقیق شناسایی کرده و آنها را تعیین نماید.
این پرسشنامه دارای 100 سوال بوده و از طریق این سواالت، 10 خردهمقیاس را بررسی مینماید. هر 10 سوال پرسشنامه معرف یک خردهمقیاس میباشد. این خردهمقیاسها عبارتند از:
1- نیاز به تایید دیگران
2- انتظار باال از خود
-3 تمایل به سرزنش
-4 واکنش نسبت به ناکامی
-5 بی مسئولیتی هیجانی
-6 نگرانی زیاد توام با اضطراب
-7 اجتناب از مشکل
-8 وابستگی
-9 درماندگی نسبت به تغییر
10- کمالگرایی
این پرسشنامه جهت استخراج باورهای غیرمنطقی افراد مورد استفاده قرار میگیرد و در تمامی زمینههای پژوهشی و مشاورهای کاربرد دارد.
روش نمره گذاری پرسشنامه
پرسشنامه باورهای غیرمنطقی جونز و همکاران از 100 سوال و 10 مقیاس تشکیل شده است که پاسخ به سواالت به صورت 5 گزینه
ای )به شدت مخالف، تاحدی مخالف، نه مخالف نه موافق، تاحدی موافق، به شدت موافق( میباشد. در این پرسشنامه به هر گزینه از
1 تا 5 امتیاز داده میشود. در نهایت، پس از پاسخگویی به همه سواالت، نمرات با هم جمع میشوند. کلید نمرهگذاری مربوط به
خرده
مقیاسها به شرح زیر میباشد.
کلید نمره گذاری پرسشنامه باورهای غیرمنطقی جونز
مقیاس
سواالت
1- نیاز به تایید دیگران
1-11-31-41-51-61-71-81-91
2- انتظار باال از خود
2-12-22-32-42-52-62-72-82-92
-3 تمایل به سرزنش
3-13-23-33-43-53-63-73-83-93
-4 واکنش نسبت به ناکامی
4-14-24-34-44-54-64-74-84-94
-5 بیمسئولیتی هیجانی
5-15-25-35-45-55-65-75-85-95
-6 نگرانی زیاد توام با اضطراب
96-86-76-66-56-46-36-16-26-6
-7 اجتناب از مشکالت
-97-87-77-67-57-47-37-17-27-7
-8 وابستگی
98-88-78-68-58-48-38-18-28-8
-9 درماندگی نسبت به تغییر
99-89-79-69-59-49-39-19-29-9
-21 کمالگرایی
10-20-30-40-50-60-70-80-90-100
اعتبار و روایی پرسشنامه
کامکاری و عسکریان در پژوهشی تحت عنوان " بررسی تفکرات غیرمنطقی در بین دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی تهران"، روایی و اعتبار این پرسشنامه را برآورد نمودهاند. برای دستیابی به این منظور، پس از ترجمه، سواالت به رویت متخصصان روانشناسی رسانده شد و روایی محتوایی پرسشنامه مورد تایید قرار گرفت. در مرحله بعد، پرسشنامه بر روی یک گروه 500 نفری اجرا گردید، ضریب اعتبار آن از طریق ضریب آلفا محاسبه شد و عدد 97% به دست آمد. همچنین، مبستگی هر یک از سواالت با کل پرسشنامه از طریق ضریب همبستگی محاسبه گردید. سپس تجانس درونی سواالت پرسشنامه مشخص گردید. همچنین با تاکید بر روش تحلیل عامل، تمامی عوامل ده گانه پرسشنامه مورد پذیرش تحلیل عامل تاییدی قرار گرفت.
در پژوهش دیگری که توسط اسماعیلزاده و عسکریان و تحت عنوان " بررسی رابطه بین تفکرات غیرمنطقی و پیشرفت تحصیلی در بین دانشجویان دانشگاه ازاد واحد اسالمشهر" انجام گرفت، مشخص گردید که این پرسشنامه از روایی و اعتبار مطلوبی برخوردار و واجد ویژگیهای روانسنجی مناسبی میباشد. ضریب اعتبار پرسشنامه نیز از طریق ضریب آلفا محاسبه شد و عدد 95% به دست آمد.
نام و نام خانوادگی: تحصیلات: جنسیت: تاریخ:
با سلام
این پرسشنامه شامل جملاتی درباره باورها و احساسات شما نسبت به مفاهیم و موقعیت های مختلف است که احتمال دارد شما با آنها موافق یا مخالف باشید. هر جمله را با دقت بخوانید و سپس میزان موافقت یا مخالفت خود را با علامت ضربدر در برگه پاسخنامه مشخص نمائید. توجه داشته باشید که جواب صحیح یا غلط وجود ندارد و لازم نیست در مورد هر جمله زیاد فکر کنید سریع علامت بزنید و به سراغ جمله بعد بروید. سعی کنید حتی الامکان از پاسخ به مورد ( نه موافق و نه مخالف) خودداری کرده و فقط وقتی این مورد را علامت بزنید که در موافق یا مخالف بودن خود نسبت به یک جمله شک و تردید جدی داشته باشید.
1-برایم مهم است که دیگران مرا تایید کنند.
2- از شکست خوردن متنفرم.
3- خطاکاران سزاوار مجازاتی هستند که به آن گرفتار می شوند.
4- هر حادثه یا اتفاقی را بدون ترس و وحشت، عاقلانه می پذیرم.
5- انسان در هر شرایطی که بخواهد می تواند خوشحال باشد.
6- از انجام کارهای پردردسر می ترسم.
7- همیشه سعی می کنم از تصمیم گیر های مهم خودداری کنم.
8- هر شخصی در زندگی به یک انسان قوی تر از خود برای اتکاء و مشورت با او نیازمند است.
9- گرگ زاده عاقبت گرگ می شود.
10- برای انجام هر کاری فقط یک راه درست و صحیح وجود دارد.
11- احترام به دیگران را دوست دارم ولی نه به هر قیمتی.
12- از انجام هر کاری که نمی توانم خوب برایم، دوری می کنم.
13- اکثر جنایتکاران از مجازاتی که سزاوار آن هستند می گریزند.
14- اگر از چیزی ناکام شوم برآشفته نمی گردم.
15- این برداشت ما از وضع زندگی است که باعث آشفتگی می شود نه اوضاع زندگی.
16- به ندرت نگران آینده می شوم.
17- وقتی کاری بر عهده من باشد، سعی می کنم آن را انجام دهم هر قدر هم که خسته کننده باشد.
18- همیشه سعی می کنم در امور مهم با یک فرد قوی تر از خود مشورت کنم.
19- تقریبا غیرممکن است که بتوان بر اثراتی که حوادث گذشته بر ما داشته اند تغییر ایجاد کرد.
20- برای هر کاری فقط یک راه حل کامل وجود دارد.
21- علاقمند هستم همه مرا دوست داشته باشند.
22- مایل نیستم با افراد قوی تر از خود به رقابت بپردازم.
23- کسانی را که خطا می کنند باید سرزنش و توبیخ نمود.
24- زندگی من باید بهتر از وضعی باشد که الان هست.
25- هر شخص خودش عامل وضع حال و حوصله خود می باشد.
26- اغلب نمی توانم بعضی دلواپسی ها را از ذهن خود دور کنم.
27- من از روبرو شدن با مشکلات خودداری می کنم.
28- انسان نیازمند اتکاء به فردی قوی تر از خود است.
29- اگر حادثه ای یکبار زندگی شما را شدیدا تحت تاثیر قرار داده دلیلی ندارد که اثر آن در آینده نیز وجود داشته باشد.
30- به ندرت یک راه آسان برای حل مشکلات زندگی وجود دارد.
31- من می توانم خودم را دوست داشته باشم، حتی اگر دیگران از من بدشان بیاید.
32- دوست دارم در انجام کارها موفق باشم ولی نه به هر قیمتی.
33- افراد فاسد باید به شدت تنبیه شوند.
34- از چیزی که بدم می آید به شدت ناراحت می شوم.
35- عامل بدبختی هر کس خودش می باشد.
36- اگر نتوانم از وقوع حادثه ای جلوگیری کنم ناراحت نمی شوم.
37- همیشه سعی می کنم تا آنجا که ممکن است سریع تصمیم بگیرم.
38- اشخاص معینی هستند که من به آنها متکی هستم.
39- انسان به شدت متاثر از گذشته خود می باشد.
40- به طور طبیعی در زندگی ما بعضی مشکلات وجود دارد.
41- اگر کسی از من متنفر باشد این مشکل خود اوست نه من.
42- برای من خیلی مهم است که در هر کاری موفق باشم.
43- به ندرت دیگران را به خاطر خطاهایشان لعن و نفرین می کنم.
44- واقعیت ها را باید پذیرفت هر چند که با خواست ما ناسازگار باشد.
45- یک فرد همیشه غمگین و عصبانی نخواهد بود مگر آنکه خودش بخواهد.
46- من جراًت (دل به دریا زدن) را ندارم.
47- زندگی آن چنان کوتاه است که هیچ کاری در آن لذت بخش نیست.
48- من دوست دارم در هر کاری روی پای خودم بایستم.
49- اگر تجارب مختلفی داشتم الان وضعم بهتر بود.
50- برای حل هر مسئله ای فقط یک راه درست وجود دارد.
51- انجام کاری که برخلاف انتظار دیگران باشد، فوق العاده مشکل است.
52- از هر فعالیتی به خاطر خودش لذت می برم و مهم نیست چقدر در آن موفق هستم.
53- ترس از کیفر و مجازات در خوب بودن انسان موًثر است.
54- اگر کاری من را اذیت کند بطور کلی آن را رها می کنم.
55- بیشترین مشکل یک انسان این است که نمی تواند به خوشحالی مطلوب خود دست یابد.
56- به ندرت از کاری طفره می روم.
57- من آدم مسئولیت پذیری هستم.
58- من تنها کسی هستم که می توانم واقعیت مشکلاتم را بفهمم و با آنها مقابله کنم.
59- به ندرت فکر می کنم که تجارب گذشته اکنون نیز بر من اثر داشته باشد.
60- ما در جهانی پر از شانس و تصادف زندگی می کنیم.
61- دوست دارم مورد تاًیید دیگران واقع شوم، اما حتما لازم نیست.
62- اگر کسی در چیزی از من بهتر باشد ناراحت می شوم.
63- هر انسانی ذاتا خوب است.
64- هر کاری را در حد توان خود انجام می دهم و بیشتر از آن، از خود انتظاری ندارم.
65- هیچ حادثه ای خود به خود ما را آشفته نمی کند، بلکه برداشت ما از آن باعث ناراحتی ما می شود.
66- من به شدت نگران بعضی حوادث آینده هستم.
67- انجام کارهای ناخوشایند روزانه برای من مشکل است.
68- از کسی که بخواهد در کارهایم به جای من تصمیم بگیرد متنفرم.
69- ما اسیر اعمال گذشته خود هستیم.
70- به ندرت یک راه حل بسیار خوب و کامل برای هر کاری وجود دارد.
71- اغلب نگران این هستم که دیگران تا چه اندازه مرا تاًیید می کنند.
72- اگر اشتباه کنم به شدت عصبانی می شوم.
73- ناعادلانه است که باران رحمت بر روی درست کار و خراب کار یکسان ببارد.
74- من زندگی را آسان می گیرم.
75- انسان باید با چهره گشاده به استقبال مسائل ناخوشایند زندگی برود.
76- ترسی را که از بعضی چیزها دارم نمی توانم از زندگی خود دور کنم.
77- یک زندگی مرفه به ندرت خوشبخت کننده است.
78- به راحتی نصیحت دیگران را می پذیرم.
79- یک اتفاق می تواند زندگی انسان را آن چنان تحت تاثیر قرار دهد که اثر آن برای همیشه باقی بماند.
80- برای حل هر مشکلی باید به دنبال راه حلی عملی بود، نا کامل ترین راه حل آن.
81- نگرانی عمده من این است که مردم چه احساسی نسبت به من دارند.
82- غالبا از کوچک ترین اتفاق بدی به شدت ناراحت می شوم.
83- وقتی از کسی خطائی ببینم به او فرصت می دهم تا اشتباهش را جبران کند.
84- از داشتن مسوًلیت متنفرم.
85- دلیلی وجود ندارد که همیشه غمگین و افسرده باشم.
86- همیشه نگران وقایعی مانند جنگ، تورم، گرانی، کمبود و حوادث طبیعی هستم.
87- وقتی می توانم خوشحال باشم که در حل مشکلی موفق شوم.
88- وابستگی به دیگران تنفرآور است.
89- ذات انسان را هیچ وقت نمی توان تغییر داد.
90- احساس می کنم هر کاری را باید از راه درست خودش انجام داد.
91- اگر مورد انتقاد واقع شوم کمی ناراحت می شوم ولی به شدت آشفته نمی گردم.
92- از انجام کاری که مهارت کاملی در آن ندارم نمی ترسم.
93- هیچکس ذاتا پست نیست و لو که کار بدی هم مرتکب شده باشد.
94- به ندرت به خاطر اشتباه دیگران عصبانی می شوم.
95- هر کسی خودش، جهنم خشم و ناراحتی در دل خود ایجاد می کند.
96- من اغلب نگرانم که اگر در یک موقعیت خطرناک قرار بگیرم چه باید بکنم.
97- اگر کاری ضروری باشد آن را انجام خواهم داد هر چند که ناخوشایند باشد.
98- انتظار ندارم دیگران به فکر رفاه و آسایش من باشند.
99- من با تاًسف و اندوه به گذشته نگاه نمی کنم.
100- همیشه این طور نیست که شرایط ایده آل باشد.
شماره سوالات
به شدت مخالف
تاحدی مخالف
نه مخالف نه موافق
تاحدی موافق
به شدت موافق
شماره سوآلات
به شدت مخالف
تاحدی مخالف
نه مخالف نه موافق
تاحدی موافق
به ّدت موافق
شماره سوآلات
به شدت مخالف
تاحدی مخالف
نه مخالف نه موافق
تاحدی موافق
به شدت موافق
1
29
57
2
30
58
3
31
59
4
32
60
5
33
61
6
34
62
7
35
63
8
36
64
9
37
65
10
38
66
11
39
67
12
40
68
13
41
69
14
42
70
15
43
71
16
44
72
17
45
73
18
46
74
19
47
75
20
48
76
21
49
77
22
50
78
23
51
79
24
52
80
25
53
81
26
54
82
27
55
83
28
56
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
نام و نامخانوادگی: تحصیالت: جنسیت: تاریخ:
با سالم
این پرسشنامه شامل جمالتی درباره باورها و احساسات شما نسبت به مفاهیم و موقعیتهای مختلف است که احتمال دارد شما با آنها موافق یا مخالف باشید. هر جمله را با دقت بخوانید و سپس میزان موافقت یا مخالفت خود را با عالمت ضربدر در برگه پاسخنامه مشخص نمائید. توجه داشته باشید که جواب صحیح یا غلط وجود ندارد و الزم نیست در مورد هر جمله زیاد فکر کنید سریع عالمت بزنید و به سراغ جمله بعد بروید. سعی کنید حتیاالمکان از پاسخ به مورد ) نه موافق و نه مخالف( خودداری کرده و فقط وقتی این مورد را عالمت بزنید که در موافق یا مخالف بودن خود نسبت به یک جمله شک و تردید جدی داشته باشید.
-2برایم مهم است که دیگران مرا تایید کنند. -1 از شکست خوردن متنفرم.
-3 خطاکاران سزاوار مجازاتی هستند که به آن گرفتار میشوند. -4 هر حادثه یا اتفاقی را بدون ترس و وحشت، عاقالنه میپذیرم. -5 انسان در هر شرایطی که بخواهد میتواند خوشحال باشد.
-6 از انجام کارهای پردردسر میترسم.
-7 همیشه سعی میکنم از تصمیمگیرهای مهم خودداری کنم.
-8 هر شخصی در زندگی به یک انسان قویتر از خود برای اتکاء و مشورت با او نیازمند است. -9 گرگزاده عاقبت گرگ میشود.
-21 برای انجام هر کاری فقط یک راه درست و صحیح وجود دارد. -22 احترام به دیگران را دوست دارم ولی نه به هر قیمتی.
-21 از انجام هر کاری که نمیتوانم خوب برایم، دوری میکنم.
-23 اکثر جنایتکاران از مجازاتی که سزاوار آن هستند میگریزند. -24 اگر از چیزی ناکام شوم برآشفته نمیگردم.
-25 این برداشت ما از وضع زندگی است که باعث آشفتگی میشود نه اوضاع زندگی. -26 بهندرت نگران آینده میشوم.
-27 وقتی کاری بر عهده من باشد، سعی میکنم آن را انجام دهم هر قدر هم که خسته کننده باشد. -28 همیشه سعی میکنم در امور مهم با یک فرد قویتر از خود مشورت کنم.
-29 تقریبا غیرممکن است که بتوان بر اثراتی که حوادث گذشته بر ما داشتهاند تغییر ایجاد کرد. -11 برای هر کاری فقط یک راهحل کامل وجود دارد.
-12 عالقمند هستم همه مرا دوست داشته باشند.
-11 مایل نیستم با افراد قویتر از خود به رقابت بپردازم. -13 کسانی را که خطا میکنند باید سرزنش و توبیخ نمود. -14 زندگی من باید بهتر از وضعی باشد که االن هست.
-15 هر شخص خودش عامل وضع حال و حوصله خود میباشد. -16 اغلب نمیتوانم بعضی دلواپسیها را از ذهن خود دور کنم. -17 من از روبرو شدن با مشکالت خودداری میکنم.
-18 انسان نیازمند اتکاء به فردی قویتر از خود است.
-19 اگر حادثهای یکبار زندگی شما را شدیدا تحت تاثیر قرار داده دلیلی ندارد که اثر آن در آینده نیز وجود داشته باشد. -31 بهندرت یک راه آسان برای حل مشکالت زندگی وجود دارد.
-32 من میتوانم خودم را دوست داشته باشم، حتی اگر دیگران از من بدشان بیاید.
-31 دوست دارم در انجام کارها موفق باشم ولی نه به هر قیمتی. -33 افراد فاسد باید به شدت تنبیه شوند.
-34 از چیزی که بدم میآید به شدت ناراحت میشوم. -35 عامل بدبختی هر کس خودش میباشد.
-36 اگر نتوانم از وقوع حادثهای جلوگیری کنم ناراحت نمیشوم. -37 همیشه سعی میکنم تا آنجا که ممکن است سریع تصمیم بگیرم. -38 اشخاص معینی هستند که من به آنها متکی هستم.
-39 انسان به شدت متاثر از گذشته خود میباشد.
-41 به طور طبیعی در زندگی ما بعضی مشکالت وجود دارد. -42 اگر کسی از من متنفر باشد این مشکل خود اوست نه من. -41 برای من خیلی مهم است که در هر کاری موفق باشم.
-43 بهندرت دیگران را به خاطر خطاهایشان لعن و نفرین میکنم. -44 واقعیتها را باید پذیرفت هر چند که با خواست ما ناسازگار باشد.
-45 یک فرد همیشه غمگین و عصبانی نخواهد بود مگر آنکه خودش بخواهد. -46من جراًت )دل به دریا زدن( را ندارم.
-47 زندگی آنچنان کوتاه است که هیچ کاری در آن لذتبخش نیست. -48 من دوست دارم در هر کاری روی پای خودم بایستم.
-49 اگر تجارب مختلفی داشتم االن وضعم بهتر بود.
-51 برای حل هر مسئلهای فقط یک راه درست وجود دارد.
-52 انجام کاری که برخالف انتظار دیگران باشد، فوقالعاده مشکل است.
-51 از هر فعالیتی به خاطر خودش لذت میبرم و مهم نیست چقدر در آن موفق هستم. -53ترس از کیفر و مجازات در خوب بودن انسان موًثر است.
-54 اگر کاری من را اذیت کند بطور کلی آن را رها میکنم.
-55 بیشترین مشکل یک انسان این است که نمیتواند به خوشحالی مطلوب خود دست یابد. -56 بهندرت از کاری طفره میروم.
-57 من آدم مسئولیتپذیری هستم.
-58 من تنها کسی هستم که میتوانم واقعیت مشکالتم را بفهمم و با آنها مقابله کنم. -59 بهندرت فکر میکنم که تجارب گذشته اکنون نیز بر من اثر داشته باشد.
-61 ما در جهانی پر از شانس و تصادف زندگی میکنیم. -62دوست دارم مورد تاًیید دیگران واقع شوم، اما حتما الزم نیست. -61 اگر کسی در چیزی از من بهتر باشد ناراحت میشوم.
-63 هر انسانی ذاتا خوب است.
-64 هر کاری را در حد توان خود انجام میدهم و بیشتر از آن، از خود انتظاری ندارم.
-65 هیچ حادثهای خود به خود ما را آشفته نمیکند، بلکه برداشت ما از آن باعث ناراحتی ما میشود. -66 من به شدت نگران بعضی حوادث آینده هستم.
-67 انجام کارهای ناخوشایند روزانه برای من مشکل است.
-68 از کسی که بخواهد در کارهایم به جای من تصمیم بگیرد متنفرم. -69 ما اسیر اعمال گذشته خود هستیم.
-71 بهندرت یک راهحل بسیار خوب و کامل برای هر کاری وجود دارد. -72اغلب نگران این هستم که دیگران تا چه اندازه مرا تاًیید میکنند. -71 اگر اشتباه کنم به شدت عصبانی میشوم.
-73 ناعادالنه است که باران رحمت بر روی درستکار و خرابکار یکسان ببارد. -74 من زندگی را آسان میگیرم.
-75 انسان باید با چهره گشاده به استقبال مسائل ناخوشایند زندگی برود. -76 ترسی را که از بعضی چیزها دارم نمیتوانم از زندگی خود دور کنم. -77 یک زندگی مرفه بهندرت خوشبخت کننده است.
-78 به راحتی نصیحت دیگران را میپذیرم.
-79 یک اتفاق میتواند زندگی انسان را آن چنان تحت تاثیر قرار دهد که اثر آن برای همیشه باقی بماند. -81 برای حل هر مشکلی باید به دنبال راهحلی عملی بود، نا کاملترین راهحل آن.
-82 نگرانی عمده من این است که مردم چه احساسی نسبت به من دارند. -81 غالبا از کوچکترین اتفاق بدی به شدت ناراحت میشوم.
-83 وقتی از کسی خطائی ببینم به او فرصت میدهم تا اشتباهش را جبران کند. -84از داشتن مسوًلیت متنفرم.
-85 دلیلی وجود ندارد که همیشه غمگین و افسرده باشم.
-86 همیشه نگران وقایعی مانند جنگ، تورم، گرانی، کمبود و حوادث طبیعی هستم. -87 وقتی میتوانم خوشحال باشم که در حل مشکلی موفق شوم.
-88 وابستگی به دیگران تنفرآور است.
-89 ذات انسان را هیچوقت نمیتوان تغییر داد.
-91 احساس میکنم هر کاری را باید از راه درست خودش انجام داد.
-92 اگر مورد انتقاد واقع شوم کمی ناراحت میشوم ولی به شدت آشفته نمیگردم. -91 از انجام کاری که مهارت کاملی در آن ندارم نمیترسم.
-93 هیچکس ذاتا پست نیست و لو که کار بدی هم مرتکب شده باشد. -94 بهندرت به خاطر اشتباه دیگران عصبانی میشوم.
-95 هر کسی خودش، جهنم خشم و ناراحتی در دل خود ایجاد میکند.
-96 من اغلب نگرانم که اگر در یک موقعیت خطرناک قرار بگیرم چه باید بکنم. -97 اگر کاری ضروری باشد آن را انجام خواهم داد هر چند که ناخوشایند باشد. -98 انتظار ندارم دیگران به فکر رفاه و آسایش من باشند.
-99من با تاًسف و اندوه به گذشته نگاه نمیکنم. -211 همیشه اینطور نیست که شرایط ایدهآل باشد.