پرسشنامه فرسودگی شغلی مزلاچ1 (مقیاس شدت)
خیلی زیاد
زیاد
متوسط به بالا
متوسط
کم
خیلی کم
سوالات
ردیف
احساس می کنم کارم به لحاظ روانی توان و نیروی مرا گرفته است .
1
در پایان یک روز کاری احساس می کنم مورد سوء استفاده قرار گرفته ام .
2
صبح روزی که باید سرکار بروم از تصور رفتن به سر کار احساس خستگی می کنم.
3
به آسانی می توانم احساسات دانشجویان ( دانش آموزان) را درک کنم.
4
احساس می کنم با برخی از دانشجویان (دانش آموزان) به صورت اشیایی بدون شخصیت انسانی برخورد می کنم.
5
کار با دانشجویان (دانش آموزان) برای تمام روز واقعا برایم سخت و طاقت فرساست .
6
احساس می کنم به راحتی می توانم با مشکلات دانشجویان (دانش آموزان) به راحتی کنار بیایم.
7
احساس می کنم کارم به لحاظ روانی توان و نیروی مرا گرفته است .
8
احساس می کنم از طریق شغلم بر زندگی دانشجویان ( دانش آموزان) تاثیر مثبت می گذارم.
9
از زمانی که این شغل را انتخاب کرده ام نسبت به دیگران بی تفاوت شده ام .
10
از این نگرانم که این شغل مرا نسبت به مردم سنگدل کند.
11
احساس می کنم سرشار از نیرو و انرژی هستم.
12
شغلم باعث شده که احساس بیهودگی کنم .
13
احساس می کنم کار را به سختی انجام می دهم.
14
واقعا برایم مهم نیست بر سر بعضی از دانشجویان (دانش آموزان) چه می آید.
15
سرو کار داشتن با دانشجویان ( دانش آموزان) سخت است و مرا تحت فشار روانی قرار می دهد.
16
به آسانی می توانم محیط آرامی برای دانشجویان ( دانش آموزان) فراهم کنم .
17
پس از کار با دانشجویان (دانش آموزان) احساس نشاط و شادمانی می کنم.
18
شغلم دست آوردهای مهم و با ارزشی برایم داشته است .
19
احساس می کنم به آخر خط رسیده ام.
20
در حیطه شغلی خود با مشکلات عاطفی و روانی بسیار با متانت برخورد می کنم .
21
احساس می کنم دانشجویان (دانش آموزان) برای برخی از مشکلات مرا مقصر می دانند.
22
معرفی پرسشنامه و کاربرد آن
پرسشنامه فرسودگی شغلی مزلاچ برای معلمان در سال 1958 توسط مزلاچ ساخته شده است. این ابراز، پرسشنامه ای است که برآورد جدیدی از پدیده تنیدگی یا فرسودگی مبتنی است. این پرسشنامه دارای 22 سوال میباشد که به سنجش فرسودگی هیجانی، پدیدههای شخصیت زدایی و فقدان تحقق شخصی را در چارچوب فعالیت حرفهای اندازهگیری میکند و به خصوص برای سنجش پیشگیری از پدیده فرسودگی در گروههای حرفهای، مانند پرستاران، معلمان و غیره به کار برده میشود.
روش نمرهگذاری پرسشنامه:
شیوه نمره گذاری این پرسشنامه 22 سوالی از دستورالعمل زیر پیروی میکند:
سوالات 1، 2، 3، 6، 8،13، 14، 16 و 20 معرف خرده مقیاس خستگی عاطفی میباشد. سوالات 5، 10، 11، 15 و 22 معرف خرده مقیاس مسخ شخصیت میباشد و سوالات 4، 7، 9، 12، 17، 18، 19 و 21 نیز معرف خرده مقیاس عملکرد فردی می باشد.
دامنه نمره هر سوال از صفر تا 6 تغییر مینماید. مجموع نمرات سوالات هر مقیاس، نشان دهنده نمره فرد در آن مقیاس است. در این پرسشنامه، گزینههای مابین (به ندرت، کم، گاهی، متوسط، زیاد و همیشه) معرف نمرات 1، 2، 3،4 و 5 میباشد و اکتساب نمره بیشتر نیز نشان دهنده مشکلات بیشتر است. تفسیر نمرات بدست آمده به شرح زیر میباشد:
الف) در خرده مقیاس خستگی عاطفی، نمره بالاتر از 30 معرف میزان "خستگی عاطفی زیاد" نمره بین 18-29 معرف میزان "خستگی عاطفی متوسط" و نمره کمتر از 17 معرف میزان "خستگی عاطفی کم" میباشد.
ب) در خرده مقیاس مسخ شخصیت، نمره بالاتر از 12 معرف میزان "مسخ شخصیت زیاد" نمره بین 6-11 معرف میزان "مسخ شخصیت متوسط" و نمره کمتر از 6 معرف میزان "مسخ شخصیت کم" میباشد.
ج) در خرده مقیاس عملکرد فردی، نمره بالاتر از 40 معرف میزان "عملکرد فردی زیاد"، نمره بین 34-39 معرف میزان "عملکرد فردی متوسط" و نمره کمتر از 33 معرف میزان "عملکرد فردی کم" میباشد.
پایایی و روایی پرسشنامه:
به منظور سنجش اعتبار این پرسشنامه، مزلچ و جکسون از رو ضریب آلفای کرونباخ استفاده کردند و میزان اعتبار هر یک از خرده مقیاسها را به تفکیک معادل یا موارد زیر گزارش نمودند (به نقل از ساعتچی، 1389):
ضریب اعتبار پرسشنامه فرسودگی شغلی به گزارش مزلچ و جکسون
خرده مقیاس
آلفای کرونباخ
خستگی عاطفی
92/0
مسخ شخصیت
79/0
عملکرد فردی
71/0
****************************************
منبع:
ساعتچی، محمود ؛ کامکاری، کامبیز ؛ عسکریان، مهناز (1389). آزمونهای روان شناختی. نشر ویرایش.
****************************************
1 Maslach burnout inventory
—————
————————————————————
—————
————————————————————