مقیاس تاب آوری (CD-RISC) (کانور- دیویدسون، 2003)
هدف: تفکیک افراد تاب آور از غیرتاب آور
دستورالعمل:
لطفاً مشخص کنید که عبارات زیر چقدر در مورد شما صدق میکند. اگر موردی هنوز برایتان رخ نداده است، پاسخ خود را طبق این که دارای چه احساسی بودید اگر آن اتفاق میافتاد، بیان کنید. سعی نمایید به تمامی سوالات پاسخ دهید.
ردیف
عبارات
کاملا غلط
تا حدودی غلط
نظری ندارم
تا حدودی درست
کاملا درست
1
وقتی تغییری رخ می دهد، می توانم خودم را با آن سازگار کنم.
2
حداقل یک نفر هست که رابطه نزدیک و صمیمی ام با او در زمان استرس به من کمک می کند.
3
وقتی راه حل روشنی برای مشکلاتم وجود ندارد. گاهی تقدیر می تواند کمک کند.
4
می توانم برای هر چیزی که سر راهم قرار می گیرد، چاره ای بیندیشم.
5
موفقیت هایی که در گذشته داشته ام چنان اطمینانی در من ایجاد کرده اند که می توانم با چالش ها و مشکلات پیش رو برخورد کنم.
6
وقتی با مشکلی رو به رو می شوم سعی می کنم جنبه های خنده دار آن ها را هم ببینم.
7
لزوم کنار آمدن با استرس موجب قوی تر شدنم می شود.
8
معمولا پس از بیماری، صدمه و دیگر سختی ها به حال اولم بر می گردم.
9
معتقدم در هر اتفاق خوب یا بدی، مصلحتی نهفته است.
10
در هر کاری بیشترین تلاش را می کنم و به نتیجه هم کاری ندارم.
11
معتقدم به رغم وجود موانع، می توانم به اهدافم دست یابم.
12
حتی وقتی اوضاع ناامید کننده می شود مایوس نمی شوم.
13
در لحظات استرس زا و بحران، می دانم برای کمک گرفتن به کجا مراجعه کنم.
14
وقتی تحت فشار هستم تمرکزم را از دست نمی دهم و درست فکر می کنم.
15
ترجیح می دهم خودم مشکلاتم را حل کنم تا این که دیگران همه تصمیم ها را بگیرند.
16
اگر شکست بخورم به راحتی دلسرد نمی شوم.
17
وقتی با چالش ها و مشکلات زندگی دست و پنجه نرم می کنم، خود را فردی توانا می دانم.
18
در صورت لزوم می توانم تصمیم های دشوار و غیرمنتظره ای بگیرم که دیگران را تحت تاثیر قرار می دهد.
19
می توانم احساسات ناخوشایندی چون غم، ترس و خشم را کنترل کنم.
20
در برخورد با مشکلات زندگی، گاهی لازم می شود صرفا بر اساس حدس و گمان عمل کنم.
21
در زندگی یک حس نیرومند هدفمند دارم.
22
حس می کنم بر زندگی ام کنترل دارم.
23
چالش های زندگی را دوست دارم.
24
بدون در نظر گرفتن موانع پیش رو، برای رسیدن به هدفم تلاش می کنم.
25
به خاطر پیشرفت هایم به خود می بالم.
معرفی:
این پرسشنامه توسط کونور و دیویدسون در سال ۲۰۰۳ ساخته شد. این پرسشنامه را کونور و دیویدسون (۲۰۰۳ ) با مرور منابع پژوهشی 1991-1979 حوزه تابآوری تهیه کردند. بررسی ویژگیهای روانسنجی این مقیاس در شش گروه جمعیت عمومی، مراجعه کنندگان به بخش مراقبتهای اولیه، بیماران سرپایی روانپزشکی، بیماران با مشکل اختلال اضطراب فراگیر، و دو گروه از بیماران مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه، انجام شده است. تهیه کنندگان این مقیاس بر این عقیدهاند که این پرسشنامه به خوبی قادر به تفکیک افراد تابآور از غیرتابآور در گروههای بالینی و غیربالینی بوده و میتواند در موقعیتهای پژوهشی و بالینی مورد استفاده قرار گیرد.
روش نمره گذاری و تفسیر:
این پرسشنامه دارای 25 سوال بوده و هدف آن سنجش میزان تاب آوری در افراد مختلف است. طیف پاسخگویی آن از نوع لیکرت بوده که امتیاز مربوط به هر گزینه در جدول زیر ارائه گردیده است:
گزینه
کاملا غلط
تا حدودی غلط
نظری ندارم
تا حدودی درست
کاملا درست
امتیاز
0
1
2
3
4
1- پژوهش کانور و دیویدسون (2003)
1
شایستگی/استحکام شخصی
24
61/0
3
پذیرش عواطف مثبت / روابط امن
1
55/0
12
62/0
4
64/0
11
62/0
5
69/0
25
56/0
2
36/0
10
52/0
8
67/0
23
59/0
4
مهار
22
63/0
17
70/0
13
62/0
16
62/0
21
64/0
2
اعتماد به غرایز شخصی/تحمل عواطف منفی
20
40/0
5
معنویت
3
30/0
18
58/0
9
40/0
15
57/0
6
58/0
7
55/0
19
64/0
14
64/0
هرچند نتایج همسانی درونی، پایایی بازآزمایی و روایی همگرا و واگرای مقیاس، کافی گزارش شده اند و گرچه نتایج تحلیل عاملی اکتشافی وجود پنج عامل)شایستگی/استحکام شخصی ، اعتماد به غرایز شخصی/تحمل عواطف منفی، پذیرش مثبت عواطف/روابط ایمن ، مهار ، معنویت (را برای مقیاس تاب آوری تا یید کرده است، چون پایایی و روایی زیرمقیاس ها هنوز به طور قطع تایید نشده اند، در حال حاضر فقط نمره ی کلی تاب آوری برای هدف های پژوهشی معتبر محسوب می شود )کانور و دیویدسون، 2003).
پژوهش سینگ نانیو (2010)
سینگ و نانیو (2010) در پژوهش خود با عنوان ارزیابی روانسنجی مقیاس تاب آوری کانور- دیویدسون (CD-RISC) در دانشجویان هند 4 عامل زیر را گزارش کردند:
1
جسارت
19-18-17-16-11-7-4
2
خوش بینی
20-15-14-12-10-8-6
3
کاردانی
13-9-5-3-2-1
4
هدف
25-24-23-22-21
2- گارسیا و کالو (2012)
گارسیا و کالو (2012) در بررسی مشخصات روانسنجی این پرسشنامه در نمونه اسپانیا سه خرده مقیاس برای مقیاس تاب آوری کانور- دیویدسون (CD-RISC) معرفی کرده اند:
1
جسارت
24-23-18-17-16-15-14-12-4
2
خوش بینی
21-20-19-10-8-7-6
3
کاردانی
25-22-13-11-5-2-1
در پژوهش گارسیا و کالو (2012) آیتم های 3 و 9 در هیچ دسته بندی قرار نگرفته است.
برای بدست آوردن امتیاز کلی پرسشنامه، مجموع امتیازات همه سوالات را با هم جمع کنید. این امتیاز دامنه ای از 0 تا 100 را خواهد داشت. هر چه این امتیاز بالاتر باشد، بیانگر میزان تاب آوری بیشتر فرد پاسخ دهنده خواهد و برعکس. نقطه برش این پرسشنامه امتیاز 50 می باشد. به عبارتی، نمره بالاتر از 50 نشانگر افراد دارای تاب آوری خواهد بود و هرچ هاین امتیاز بالاتر از 50 باشد، به همان میزان شدت تاب آوری فرد نیز بالاتر خواهد بود و برعکس.
روایی و پایایی:
در پژوهش بشارت و همکاران (1386) روایی و پایایی این پرسشنامه مورد تایید قرار گرفته است (به نقل از حق رنجبر و همکاران، 1390). در پژوهش حق رنجبر و همکاران (1390) نیز پایایی پرسشنامه با استفاده از آزمون ضریب آلفای کرونباخ مورد آزمون قرار گرفت که آلفای 84/0 برای این پرسشنامه بدست آمد. بنابراین این ابزار از پایایی خوبی برخوردار است.
****************************************
منابع:
– Connor, K. M. & Davidson, J. R. T. (2003). Development of new resilience scale: the connor- Davidon, Resilience scale (CD-RISC). Depression and .anvety, 18.
حق رنجبر، فرخ، کاکاوند، علیرضا، برجعلی، احمد، برماس، حامد (1390). تاب آوری و کیفیت مادران دارای فرزندان کم توان ذهنی. نشریه علوم رفتاری، دوره 1، شماره 1، بهار 90.
****************************************