پایان نامه راهکارهای ایجاد انگیزه – خانم ملک حسینی



مقدمه :
تاریخ همواره شاهد نبردها و مصیبت هایی بوده که به دلیل سرکشی نفس بشرپدیدآمده اند دیروز صدای شمشیرها و امروز غرش انواع سلاح های جنگی راکسانی برپاکرده اند که یا تعلیم ندیده اند یا تعلیم آنها همراه با تهذیب نفس نبوده پس هیچ گاه نباید نقش و جایگاه ارزشمند معلم را نادیده گرفت . معلم امانتی خطیر و پرارزش را دراختیار دارد و باید امانتدار باشد اوچه درتربیت فرزندان درمحیط خانه وچه رهبری سیاسی- اجتماعی نقش مهمی دارد وباید برای معلم شرایطی فراهم باشد تا به این وظیفه مهم خودجامعه عمل بپوشاند و درقرآن کریم نیز به نقش ارزشمند معلمان اشاره شده است و نهج البلاغه بهای معلم را با بهشت مقایسه کرده است . بهترین برنامه ها و غنی ترین محتوای آموزشی بدون وجود مربیانی کارآزموده و با انگیزه به ثمرنخواهد رسید پس می توان با افزایش انگیزه در فردکارایی او را افزایش داد تا از اتلاف وقت و هدر رفتن نیروهای بالقوه جلوگیری کرد امروزه رابطه انگیزه وکارآمد بودن کارکنان و بازده سازمانی اهمیت فراوان دارد . (گنجی 1376 ، ص 23 ) .
در دهه های اخیربه این مطلب تاکید شده است که آموزش و پرورش زیربنای توسعه اجتماعی ، اقتصادی ، سیاسی و فرهنگی هرجامعه است . بررسی عوامل موثردر پیشرفت و ترقی جوامع نشان می دهدکه همه این کشورها ، آموزش وپرورش توانمند وکارآمدی داشته اند . نگاهی به تاریخ ملل نیز بیان کننده این واقعیت است که دوران شکوفایی و درخشیدن آنها با رشد و پویایی نظام های آموزشی و پرورش آنان مقارن بوده است . از
سوی دیگرامروزه تعلیم و تربیت آدمی را از دشوارترین ، ظریف ترین و پرثمرترین کارهای انسان می دانند . آن را امری پرارج ووقت گیرتوصیف می کنند دراین میان معلمان برترین نقش را به عهده دارند و نقطه آغاز هم تحول آموزشی وپرورشی به شمار می روند همه کشورها به معلمان اثربخش و با انگیزه به عنوان یکی از ارکان اصلی آموزش و پرورش نیاز دارند تا بتوانند جوانان خود را درقالب سیستم تعلیم وتربیت خود پرورش داده و برای آینده ای بهتر مجهزکنند . ( تدریس حسنی ، 1378 ، ص 14 )
تحولات سریع آموزشی به طورچشمگیری نیاز به ظرفیت سازی گسترده ذهن معلمان و شناخت بیشتر پیچیدگی های تعلیم وتربیت را آشکارمی سازد و میل آنان را برای افزایش دانش حرفه ای خود برمی انگیزد . ( بهرنگی ، 1384 ، ص 22 )
درسالهای اخیر اهمیت بررسی عوامل ایجادکننده انگیزه در رفتار معلمان به منظور حل مشکلات آموزشی و تربیتی کشورها بیش ازگذشته مشهودگردیده است .
اکثرصاحبنظران،شناخت عوامل ایجادکننده انگیزه درمعلمان راازعوامل مهم سازگاری معلم باشغل خودمی دانند و همچنین تاکید دارندکه چنانچه معلم باانگیزه کافی درشغل خودحاضرشود،میزان عملکردوکارایی اوافزایش می یابد.(تدریس حسنی،1378،ص20) و برطبق نظرمحقق دراین صورت ازروش های نوین آموزشی با انگیزه بیشتری استفاده می کند .
نظام آموزش وپرورش ،گرچه دارای معلمان دلسوز زیادی است مع هذا تعلیم و تربیت
مطلوبی ندارد . به عبارت دیگر شرایط و وضعیت حاضر، موید ومحرک فعالیت حرفه ای معلمان نیست ، درنتیجه نظام آموزش وپرورش به طورکلی دستخوش نابسامانی است که پیامدآن کاستی های متعدد ازجمله افت تحصیلی به عنوان نمونه بارزآن می باشد .تلاش برای اصلاح چنین وضعی بدون توجه به رشد حرفه ای معلمان وایجاد انگیزه جهت دستیابی و اجرای روشهای نوین تدریس کاری عبث و بیهوده است زیرا معلمان بیش ازهر عامل دیگری درپیشرفت فعالیت های تربیتی تاثیردارد .
دردنیای پیچیده امروز هیچ کس بی نیاز ازتعلیم وتربیت نیست . امروز فعالیت درمدرسه و آموختن ، خود بخش عظیمی از زندگی انسانها شده است ، دیگرنمی توان باطرزتلقی گذشته به شاگرد و تربیت او نگریست از برکردن بدون فهم مطالب درسی ، دلهره و اضطراب ناشی از امتحان وسرزنش معلمان و والدین همیشه موجب نفرت وگریز ازکلاس درس ومحیط آموزشی می شد . ( سعادتی ، 1378 ، ص 35 )
درگذشته که هدف های تعلیم وتربیت منحصرا معطوف بود به انتقال تجارب و معلومات پیشینیان به نسل های نو ، فرآیند تدریس به شیوه معلم محوری اجرامی گردید . اما با تحولاتی که به تدریج درقرون وسطی به بعد ونگرش نسبت به کودکان صورت گرفت
دیدگاههای مربیان نسبت به فرآیند آموزش دگرگون شد واندیشه های معلم محوری جای خود را درتعلیم و تربیت به کودک محوری داد . ابدای روش های نوین تدریس و به کارگیری آنها درکنار روش های سنتی ، استفاده ناگزیر وگسترده از ابزارهای آموزشی و علمی شدن شیوه های ارزشیابی مهمترین پی آمدهای این تحولات ، تغییراتی است که در نظام های تعلیم و تربیت درسطح جهانی ایجادگردیده است .
معلمین علاوه بربرخورداری از شخصیت برجسته ، می باید آگاهی و شناخت از اصول و روش های جدید تعلیم وتربیت کسب نمایند تا درکارخود موفق و موید باشند امروز ما نمی توانیم صرفا به اتکای داشتن مدرک دیپلم و لیسانس یا بالاتر واردکلاس شویم زیرا شناخت شاگردان وآگاهی از فرآیند تدریس نخستین نیازی است که هرمعلم کارآمد باید احساس کند .
روش های تدریس تا آنجا درامر آموزش اهمیت داردکه گروهی از علمای تربیتی ، تسلط به روش های تدریس را مهمتر از دانش و اطلاعات علمی معلم دانسته اند . بنابراین لازم است که ما درجهت پیشرفت و تعالی ، همگام با جهان امروز از آخرین دستاوردهای نظام های پیشرفته تعلیم و تربیت بهره گیریم . ( اندرسون 1، 1377 ، ترجمه امینی، ص10، 11، 16 ) .

بیان مسئله :
با عنایت به اینکه یکی ازمشکلات نظام های آموزش وپرورش درسراسرجهان افت تحصیلی است وجامعه ما هم دراین رهگذر سالانه میلیاردها ریال از سرمایه کشور را از دست می دهد و با توجه به اینکه روش های سنتی و بدون انعطاف گذشته دراین امر دخالت بسیاری دارد وهمچنین دراین راستا نقش معلم در پیشگیری ازاین افت ، حیاتی است و با عنایت به اینکه کسب علوم وفنون جدید درسایه بهره گیری از روشهای نوین آموزشی امکان پذیراست و معلم درجهت دستیابی به این هدف نقش اساسی را به عهده دارد لذا شناخت معلم وکشف نیازها وعوامل ایجادکننده انگیزه های وی می تواند در اثر بخشی فرایند تدریس نوین باعث پویایی و رشد نظام یادگیری وکارایی نظام آموزش و پرورش شود و همچنین باتوجه به ارتباط بین انگیزه معلمان با عملکرد دانش آموزان و اینکه معلم با انگیزه دانش آموز با انگیزه بارمی آورد این سئوال مطرح است که راهکارها و عوامل ایجادکننده انگیزه معلمان چیست ؟ به نقل از رضوی 1373 : " باتوجه به اینکه بررسی های مختلف نشان می دهدکه فردی که نسبت به شغل خود انگیزه کافی را ندارد و از آن احساس رضایت نمی کند ، همواره تا آخرین روزهای زندگی شغلی خود ، هم خود رنج می برد و هم دیگران ؛ به ویژه اگر معلم باشد موجب نابسامانی های رفتاری ، عاطفی وآموزشی دانش آموزان می شود " .
باتوجه به این زمینه ها برآن شدیم تا راهکارهای ایجاد انگیزه معلمان را برای استفاده از
روشهای نوین آموزشی مورد مطالعه قراردهیم ودراین میان به سئوالاتی از این قبیل که : آیا بین نظرمعلمان درخصوص راهکارهای افزایش انگیزه درمعلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی تفاوت معنی داری وجود دارد ؟
آیا بین میزان تحصیلات ، عوامل سازمانی و محیطی ( روابط انسانی با مدیروکارکنان و وجود امکانات ) ، عوامل مادی ومعنوی شغل ، سن ، جنس وسابقه کار وراهکارهای ایجاد و افزایش انگیزه درمعلمان رابطه معنی داری وجود دارد ؟ پاسخ دهیم .

اهمیت و ضرورت تحقیق :
اثربخشی آموزش تاحدود زیادی به اثربخشی معلمان مربوط است . درواقع بدون تایید و تصدیق معلمان ، حتی بهترین و غنی ترین مواد آموزشی نیز درقفسه های بایگانی به غبار فراموشی سپرده می شود . بنابراین جهت اصلاح وپیشرفت اساسی درکیفیت آموزش و پرورش دانش آموزان لازم است فرایند آموزش وچگونگی اثربخشی معلمان را در کلاس های درس مورد بررسی و مطالعه قراردهیم ودراین میان توجه به عوامل انگیزشی معلمان می تواند در اولویت های این بررسی قرارگیرد .
معلم ازیک سو باید محتوا و روش های دانش زمان خود را به نسل جوان منتقل سازد و آنان را آماده کشف اندیشه های نوکند و ازسوی دیگر رشد جسمی ، شناختی و عاطفی آموزندگان را به گونه ای رهبری کندکه استقلال فکری ، مسئولیت اجتماعی ، قدرت ابتکار ، آزاد اندیشی و دهها صفت دیگررا به صورت پایدار دردانش آموزان به وجود آورند . چنین امری بدون داشتن انگیزه های شغلی یکی از اهداف بسیار مهم و تعیین کننده افزایش انگیزه معلمان درفرایند تدریس وکارایی نظام آموزش و پرورش می تواند باشد . ( اندرسون 2، 1377 ، ترجمه امینی ، ص 5 )
به علاوه با عنایت به اینکه یکی ازمشکلات نظام های آموزش وپرورش درسراسرجهان افت تحصیلی است و جامعه ما هم دراین رهگذر سالانه میلیاردها ریال از سرمایه کشور و میلیاردها ساعت از عمرمفید قشرجوان که می بایست درمسیر زندگی و قطع وابستگی از
کشورهای خارجی مصرف گردد ، به هدرمی رود . دراین راستا نقش معلم درپیشگیری از این افت ، حیاتی است . لذا شناخت معلم وکشف نیازها وعوامل ایجادکننده انگیزه وی می تواند در اثربخشی فرایند تدریس نوین ، موثر باشد . از سوی دیگر اگربخواهند در کشوری پایه های توسعه اقتصادی و اجتماعی را بسازند و درجهت توسعه آن برنامه ریزی نمایند . قبل از هراقدامی زمینه چنین برنامه ای را درآموزش وپرورش آن کشور ایجاد می کنند چراکه پیشرفت کشور به وجود نظام آموزش وپرورش پویا و درسطح عالی بستگی دارد از این روست که تمام جوامع به معلمان مجرب و باذوق و با انگیزه نیاز دارند تا بتوانند جوانان مملکت را درقالب سیستم آموزشی نوین تربیت نمایند وآنها را درجهت پیشبرد اهداف جامعه آماده سازند . ( نریمانی ، 1380 ، ص 12 )
باتوجه به اینکه وظیفه معلمین درفرآیند آموزش ، تنها انتقال واقعیت های علمی نیست و معلمان باید موقعیت مطلوب یادگیری را فراهم کنند و چگونه اندیشیدن وچگونه آموختن را به شاگرد بیاموزند و با توجه به اینکه با سازماندهی درست محیط آموزش وتعیین روشن هدف های آموزشی زمینه ی مناسب تجارب و فعالیت های آموزشی فراهم می آیدکه این موجب می شود یادگیری خود به خود صورت گیرد .
معلم اگربا اصول و مبانی هدف های آموزش وپرورش ، ویژگی های شاگردان و نیاز آنان روشها و فنون تدریس و سایر مهارت های آموزشی آشنایی نداشته باشدهرگز قادر نخواهد بود زمینه شکوفایی استعداد شاگردانش را فراهم کند . (رافقی ، 1380 ، ص 19)
دراین صورت ایجاد انگیزه در معلمان با ایجاد امکانات و منابع کافی و تهیه کتب مناسب با روشهای نوین تدریس و تشویق معلمان و ارزیابی از کارآنان براساس استفاده از روش های نوین آموزشی و دادن امکان به معلمین که بتوانند تجربیات عینی و عملی در زمینه ی تدریس خود پیدا نمایند ضروری می نماید .

اهداف تحقیق :
– بررسی راهکارهای ایجاد انگیزه در معلمان نسبت به استفاده از روش های نوین آموزشی
– بررسی تغییر درمنابع (کتاب های ) درسی و تاثیرآن در افزایش انگیزه معلمان
– بررسی تشکیل کلاس های آموزشی ضمن خدمت و تاثیرآن درافزایش انگیزه معلمان
– بررسی امکان ادامه تحصیل برای معلمان و افزایش انگیزه در آنها
– بررسی وجود امکانات بیشتر درمدرسه و تاثیرآن در افزایش انگیزه معلمان
– بررسی دایرکردن کارگاه های آموزشی و تحقیقی و تاثیرآن در افزایش انگیزه معلمان
– بررسی داشتن روابط انسانی با مدیران و تاثیرآن درافزایش انگیزه معلمان
– بررسی شناخت روشهای نوین آموزشی ازطریق جزوه وکتاب و تاثیرآن درافزایش انگیزه معلمان .

سئوالات تحقیق :
باتوجه به نرخ افت تحصیلی که ازگذشته تاکنون به دلایل مختلف از جمله استفاده از روشهای سنتی و غیرموثر وجود داشته است و با توجه به اهمیت یافتن روشهای نوین آموزشی و تاثیرفزاینده آنها در یادگیری دانش آموزان و همچنین باتوجه به اهمیت نقش حیاتی انگیزه معلمان در امر فرایند تدریس نوین و تاثیر این عوامل در رشد و پویایی نظام آموزش وپرورش درپژوهش حاضردرصدد هستیم که برای راهکارهای افزایش انگیزه در معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی به سئوالات زیر پاسخ دهیم :
1- آیا بین نظرمعلمان درخصوص راهکارهای افزایش انگیزه در معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی تفاوت معنی داری وجود دارد ؟
2- آیا بین میزان تحصیلات و راهکارهای افزایش انگیزه درمعلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی رابطه ی معنی داری وجود دارد ؟
3- آیا بین عوامل سازمانی و محیطی ( روابط انسانی با مدیروکارکنان ووجود امکانات) و راهکارهای ایجاد و افزایش انگیزه در معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی رابطه ی معنی داری وجود دارد ؟
4- آیا بین عوامل مادی ومعنوی شغل وراهکارهای ایجاد وافزایش انگیزه درمعلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی رابطه ی معنی داری وجود دارد ؟
5- آیا بین سن و راهکارهای افزایش انگیزه در معلمان برای استفاده از روشهای نوین
آموزشی رابطه ی معنی داری وجود دارد ؟
6- آیا بین جنس و راهکارهای افزایش انگیزه درمعلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی رابطه ی معنی داری وجود دارد ؟
7- آیا بین سابقه کار و راهکارهای افزایش انگیزه در معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی رابطه ی معنی داری وجود دارد ؟

فرضیه های تحقیق :
1- بین نظرمعلمان درخصوص راهکارهای افزایش انگیزه درمعلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی تفاوت معنی داری وجود دارد .
2- بین میزان تحصیلات و راهکارهای افزایش انگیزه درمعلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی رابطه ی معنی داری وجود دارد .
3- بین عوامل سازمانی ومحیطی( روابط انسانی بامدیروکارکنان ووجودامکانات)و راهکارهای ایجادوافزایش انگیزه درمعلمان برای استفاده ازروشهای نوین آموزشی رابطه ی معنی داری وجود دارد .
4- بین عوامل مادی ومعنوی شغل و راهکارهای ایجاد و افزایش انگیزه در معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی رابطه ی معنی داری وجود دارد .
5- بین سن و راهکارهای افزایش انگیزه درمعلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی رابطه ی معنی داری وجود دارد .
6- بین جنس و راهکارهای افزایش انگیزه درمعلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی رابطه ی معنی داری وجود دارد .
7- بین سابقه کار و راهکارهای افزایش انگیزه درمعلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی رابطه ی معنی داری وجود دارد .

تعاریف عملیاتی :
راهکار :
ازنظرمحقق راهکار پیشنهاداتی است که برای بهبود و پیشبرد ( انجام کاری به مسئولان امر داده می شود ) .
انگیزه :
ازنظرمحقق عاملی درونی می باشدکه رفتار واعمال فرد را درجهت معینی هدایت می کند و دراو شوق و اشتیاق برای انجام کاری را بوجود می آورد و دراثربوجود آمدن این انگیزه فردکوششی را از میان سایرکوشش هایش برای انجام کار مورد نظرانتخاب می کند .
روش های نوین :
ازنظرمحقق روشهای جدیدی هستندکه جایگزین روشهای سنتی گذشته مانند : سخنرانی محض و بدون انعطاف می باشند و این روشهای نوین تاثیر بسیاری دریادگیری دانش آموزان دارند .

تعاریف مفهومی انگیزه
اصطلاح انگیزه 3درزندگی روزمره در حوزه وسیع تر ازمعنی کاربردی آن درروانشناسی بکارمی رود . زیرا تمام عادتها ، محرک های خارجی ، هیجانها و هدفها را شامل می شود ( علوی ، 1371 ، ص 121 )
کلمه ( Motivation ) از ریشه لاتینی ( Movere ) به معنای جنبش و حرکت مشق شده است و بنا براعتقاد " مان ( Munn ) " انگیزش تنها برباعث ها و انگیزه های ذاتی زیاد یا درونی اطلاق می شود " .
همچنین تیوان و اسمیت 4 ساختارلازم برای فعالیت یک موجود زنده را انگیزش می نامند ( اورنسون 5 ، ترجمه شکوکن ، 1370 ، ص 80 ) .
ابراهام مزلو 6 می گوید :
" قبل ازهرگونه تعریف از انگیزش فرد بایستی به عنوان یک کل وسازمان درنظرگرفته شود، بدین معنی که انگیزش برطرف کننده نیاز بخشی از موجود نیست ، بلکه کل یک موجود را برمی انگیزد . بنابراین در تعریف از انگیزش کاربرد عباراتی همچون نیاز معدی دهانی یا نیاز تناسلی بی معنی است . " ( مزلو ، 1370 ، ص 121 ، ترجمه احمد رضوانی)
موری 7 معتقد است که فرآیند انگیزش ازدیدگاه نظریه پردازان مختلف تعاریف

گوناگونی دارد . اما همه روانشناسان دراین نکته متفق القولندکه : " انگیزش عاملی است درونی که رفتار شخص را برمی انگیزد و آن را جهت داده و هماهنگ می سازد واگرچه انگیزه را بطور مستقیم نمی توان مشاهده کرد ولی وجود آن را از روی رفتار شخص می توان استنباط کرد " ( خواجه زاده ، 1373 ، ص 45 ) .
به اعتقاد موری هرانگیزه معمولا دوعامل و عنصراساسی دارد . عنصراول سائق است که مراد از آن فرآیندهای درونی بخصوصی است که شخص را به عمل خاصی وامی دارد. عنصردوم پاداشی است که شخص به محض دستیابی به آن حالت انگیزش خود را از دست داده ورفتارش برای مدتی از حوزه سلطه انگیزه خارج می شود(خواجه زاده ، 1373 ، ص 46 ) .
انگیزش را می توان به طورکلی به عنوان نیرویی که سبب فعالیت می شود ، تصورنمود این نیرو مبتنی برنیازها وخواسته های افراد است . ( میرسپاسی ، 1375 ، ص 37 )
انگیزه از نظر روابط انسانی ، عبارت است از وسایلی که مدیر به وجود می آورد تا به وسیله آن ،کارمندان کوشش خود را برای رسیدن به هدف سازمان صرف کنند (حاتمی، سرمدی ، 1384 ، ص 55 ) .
در روانشناسی انگیزه را نوعی محرک می دانندکه موجود زنده را از درون به فعالیت وا می دارد و به آن " دینامیک رفتار " نیز می گویند .
درفرصت های یادگیری بعد از عوامل محیطی و وراثت مهمترین دلیل تفاوت درعملکرد
یادگیری عامل انگیزه است و به این خاطرجزء مباحث مدیریت ، روان شناسی تربیتی ، روان شناسی اجتماعی و . . . آورده شده است . عوامل وراثت را نمی توان تغییر داد یا شرایط محیطی را تاحدودی می توان بهبود بخشید ولی با افزایش و تقویت انگیزه می توان از این دوعامل کمک گرفت و به خودشکوفایی رسید . (فرخی ، 1378، ص 53 )
– دانستن این نکته مهم است که بدانیم :
انگیزه قلب آموزش وپرورش است . انگیزش چند وجهی است و دو عامل مهمترآن همان برانگیختن ( فعال کردن ، انرژی زایی ) و انتخاب رفتاراست . درهرسازمانی انگیزه برای کار مهم و ضروری است و این موضوع برای آموزش وپرورش و در راس آن معلم باید بیشترمورد توجه قرارگیرد زیرا معلمان سرمشق فضائل اخلاقی وسرشار از روح خدمتگزاری هستند . انگیزه حالت روانی است که رفتار را درجهت هدف یا اهداف نیرو، نیرو می بخشد فعال می سازد و هدایت می کند .( بال 8، ترجمه مسدد ، 1373 ، ص8 )
برگزیده ای مختصر از تعریف های ارائه شده در زمینه انگیزه که نشان می دهدچگونه این اصطلاح به کاربرده شده است :
– تاثیرهای همزمان بلافاصله درهدایت ، قوت و تداوم کنش ( اتکینسون 9،1964)
– چگونه رفتار آغازمی شود ، نیرومی گیرد ، نگاهداری و هدایت می شود ، باز می ایستد و چه نوع واکنش ذهنی درموجود زنده ، به هنگامی که همه اینها درجریان است ، وجود
دارد ( جونز10 ، 1955 )
-فراگرد حاکم برگزینش هایی که ازسوی اشخاص یا موجودات پست تر و از میان شکل های گوناگون فعالیت ارادی ، به عمل می آید . ( وروم 11 ، 1964 )
– انگیزه با یک دسته پیوندهای متغیرمستقل یا وابسته که جهت ، وسعت و دوام رفتار فرد را بیان می کند و آثار، استعداد ، مهارت ، فهم وظیفه را ثابت نگاه می دارد و همچنین باز دارنده هایی که درمحیط عمل می کنندکار دارد .(کمبل ، پریچارد 12، 1967 )
همه پدیده های بالا سه وجه مشترک دارندکه می توان پدیده انگیزش را مشخص کنند، بدین معنی که وقتی ما از انگیزش سخن به میان می آوریم ، نخست این موارد را درنظر داریم :
1- آنچه به رفتارشخص نیرو می بخشد .
2- آنچه چنین رفتاری را هدایت می کند یا به آن جهت خاصی می دهد
3- چگونه این رفتار نگهداری یا تقویت می شود ( ستیرز، دبلپر، ترجمه علوی ، 1373، ص 37 ) .

انگیزه شناسی معلمان
فرانسس کمرر 13 ( 1990 ، ص 175 ، ترجمه نفیسی ، 1377 ) درمورد حمایت جامعه و وزارت آموزش وپرورش از هنجارهای عملکردی معلمان جهت تقویت انگیزه های آنها می نویسد :
" معلمان برای اینکه درعملکرد خود اثربخش باشند و اهداف تعلیم وتربیت یا آموزش و پرورش را به پیش ببرند همواره لازم است به نحو ممکن برای بروز عملکرد مناسب در ایفای نقش خود برانگیخته شوند ، یعنی ازطرف مدیرمدرسه ، اداره ، جو مدرسه و . . . با تقویت رفتارهای مثبت روبرو شود . "
تشکیلات آموزش وپرورش می بایست با تامین و تعریف سازوکارهای لازم همواره درصدد تقویت انگیزه معلمان برآینده معلمی که برای تدریس خود مطالعه می کند و با آمادگی لازم درکلاس حاضرمی شود با سایرمعلمان متفاوت است و مرجع پشتیبانی کننده این رفتار پسندیده را باید تقویت نماید ( هورست 14، 1990 ، ص 213 ) .
درغیراین صورت معلم پرکار دچارنارسایی انگیزشی می شودکه نشانگرعدم تمایل به عملکرد مطلوب است . نارسایی های ناشی از دانش شغلی معلم و مهارت های او درپاسخ به نارسایی های انگیزشی شکل می گیردکه عامل آن را باید درضعف نظام استخدام تربیت معلم ، نگه داشت نیروی انسانی ، برآوردن نیازمندی های طبیعی پرسنل جستجوکرد. حتی
نارسایی ناشی از تسهیلات هم موجب بروز عملکرد نامطلوب درمعلمان می شود. (کومینگز15، 1990 ، ص 214 ) .
لذا منشا مشکلات عملکرد مطلوب معلم امکان می دهدکه به طور مستقیم برای مشکل خاصی راه چاره ای اندیشیده شود مانند حذف موانع برسرراه عملکرد مطلوب ، تجدید ساختار وظایف ، فراهم کردن تسهیلات ، برپایی دوره ضمن خدمت و غیره. انگیزه شناسی معلمان به قدری ظریف ، حساس و غیردستوری است که مستلزم بررسی مستمر و نظر سنجی مداوم از خود معلمان است . مثلا فرصت ادامه تحصیل برای معلم جوان یک انگیزه قوی محسوب می شود ولی برای معلم با سابقه انگیزه ای ضعیف و غیرموثر تلقی شود. بنابراین دیگران ازجمله ی اداره آموزش وپرورش به تنهایی نمی توانند راهکارهای عملکردی معلمان را برای تقویت انگیزه شناسی ابلاغ و اجرا نمایند . حداقل ازطریق یک نظر سنجی فراگیر و یا انجام تحقیقات میدانی می توانند به این مهم دست یابند و لذا گفته می شود شرایط لازم برای عملکرد مطلوب آن است که معلمان چیزی را که طالب اند، از تدریس بدست آورند ( جانسون 16 ، 1995 ، ص 218 ) .
معلمان ازنظر بهداشت روانی برای دریافت پاداش مناسب منتظرتقدیر اولیاء دانش آموزان هستند ( همان ) . لذا طبق نظرمحقق مدیرمدرسه و اداره آموزش و پرورش همواره لازم است درصدد تامین راهکارهای انگیزه شناسی و سپس برانگیختگی معلمان برآیند .
( آقا زاده ، 1382 ) .
یک نمودارکلی فراگرد انگیزشی اساسی 17( از اثر دانت وکرچر 18، 1965 ) .

معلمان با انگیزه از دیدگاه اسلام
اخلاق الهی در حفظ روحیه سالم موثر است . در آیات قرآن به هشت عامل اساسی که باعث مصونیت از فشارروانی و ایجاد انگیزه شغلی می گردد اشاره شده است که عبارتند از :
1- ایما به خدا به عنوان اصلی ترین و اساسی ترین معنای مفهوم بخش حیات
2- ایمان به آخرت به معنای جاودانه بودن انسان و بازگشت او به سوی خداست
3- انجام عمل صالح و مفید و سازنده و ارزنده
4- بخشش به عنوان یک عمل صالح بسیار ارزنده که به شخص نیروی سازندگی می بخشد .
5- توکل و استعانت از نیروی لایزال الهی درکلیه امور
6- صبر و شکیبایی در مقابل مشکلات و سختی ها
7- اطمینان خاطر و آرامش روحی
8- گشایش و فرج پس از سختی ها توسط خداوند ( هاشمی ، 1373 ، ص 80 ).

ویژگیهای معلمان با انگیزه:
معلمان با انگیزه :
* هدف دارند
* منتظر موفقیت همه دانش آموزان هستند
* تحمل ابهام را دارند
* برای ارضای نیازهای بچه ها تمایل به تغییر و هماهنگی دارند
* از ندانستن ناراحت نمی شوند
* به کارشان فکرمی کنند
* از مدلهای مختلف یادمی گیرند
* ازکار وشاگردانشان لذت می برند
معلمان با انگیزه هدف دارند
شما نمی توانید به معنای کلی خوب باشید ، بلکه باید درچیزی یا کاری خوب باشید به عنوان معلم معنایش این است که بدانید دانش آموزانتان چه انتظاری دارند و برای رسیدن به این انتظارات برنامه ریزی کنید ، شما هم درباره آنچه درکلاستان رخ می دهد ، برپایه اهدافی که می خواهید به آنها برسید ، انتظاراتی دارید . اگرمی خواهید بچه ها را برای اشتغال آماده کنید ، از آنها وقت شناسی و توجه خوب ، انتظار دارید . اگر دریک کلاس کنکور تدریس می کنید ، به توضیح شکل تست وکمک به بهبود مهارت های امتحان
دادن بچه ها وقت می گذرانید و اگرمی خواهید شاگردانتان درخواندن کتاب بهتر وجدی تر بشوند باید درکلاس وقتی برای خواندن و منابع وکتاب های لازم اختصاص بدهید. (شعاری نژاد، 1378، ص 200 )
معلمان با انگیزه منتظر موفقیت همه دانش آموزان هستند
این پارادوکس بزرگ تدریس است اگر ما خودارزیابی مان راکاملا برپایه موفقیت شاگردانمان قرار بدهیم ، حتما ناامید خواهیم شد . در همه سطوح ، فاکتورهای زیادی در زندگی دانش آموزان وجود دارد که نمی گذارد معلم موفقیت همه را تضمین کند درعین حال اگر ما با دیدگاهی جبری ، دانش آموزانمان را به رفتار " دست من که نیست" واگذار کنیم ، بچه ها بی تعهدی ما راحس می کنند و ناامید می شوند ولی ما می توانیم با یک سئوال ساده محیط شادی را درست کنیم : آیا من همه کارهایی را که می توانستم دراین کلاس ، دراین زمان برای رسیدن به نیازهای همه بچه ها ، برای رسیدن به همه موفقیت ممکن انجام بدهم ، انجام داده ام ؟ تا وقتی می توانید بگویید " بله " ، شما محیط موفقیت را فراهم کرده اید . ( شعاری نژاد ، 1378 ، ص 220 )

معلمان با انگیزه می توانند با ابهام کنار بیایند
یکی از بزرگترین چالش های تدریس از نبود بازخورد آنی و دقیق سرچشمه می گیرد . دانش آموزی که امروز درحال سرتکان دادن و زیر لب زمزمه کردن درس جبر ازکلاس می رود ، ممکن است فردا بگوید که موفقیت عالی ای درریاضی به دست آورده و از درس دیروزتان تشکرکند . راهی برای پیش بینی دقیق نتایج بلند مدت کارمان وجود ندارد اما اگر ما درانتخاب استراتژی و محتوا هدف داشته باشیم و سعی در موفقیت همه دانش آموزان بکنیم کمتر دچار غافلگیری خواهیم شد و به جای آن ، روی چیزهایی که می توانیم کنترل کنیم تمرکز خواهیم کرد و اعتماد خواهیم داشت که آمادگی بافکر و تامل احتمالا نتایج خوبی خواهد داشت نه نتایج بعد . ( شعاری نژاد ، 1378 ، ص219)

معلمان با انگیزه برای رسیدن به نیازهای بچه ها تغییرمی کنند و منطبق می شوند
آیا واقعا می توانیم ادعاکنیم درکلاس جغرافی درس داده ایم ، در حالیکه هیچ کس مفاهیم تدریس ما را نفهمیده است ؟ اگر هیچ کدام از دانش آموزانمان بیرون ازکلاس کتاب به دست نگیرد ، آیا ما واقعا به آنها خواننده خوب بودن را آموخته ایم ؟ ما اغلب به این جنبه ها فکرنمی کنیم اما آنها در قلب تدریس موثرجا دارند . یک طرح درس عالی و یک درس عالی دو موضوع کلا متفاوت هستند ؛ وقتی یکی از آنها در پی دیگری اتفاق می افتد خیلی خوب است ، اما همه می دانیم که این اتفاق هرروزی نیست . ما به بچه ها درس می دهیم که یاد بگیرند و وقتی یاد نمی گیرند ، باید استراتژی های تازه ایجادکنیم ، به راههای تازه فکرکنیم ، وکلا هرکاری که بتوانیم برای زنده کردن فرآیند یادگیری انجام دهیم . داشتن متدولوژی خوب ، عالی است اما بهتراست بچه هایی داشته باشیم که در یادگیری خوب ، شرکت می کنند ( پارسا، 1374، ص 53 ) .

معلمان با انگیزه متفکر هستند
این ویژگی شاید تنها خصوصیت مطمئن و مطلق تمام معلم های با انگیزه است چون که بدون آن هیچ کدام از ویژگی هایی که گفتیم به رشد و بلوغ نمی رسد . معلم های با انگیزه به طورعادی به کلاس شان ، دانش آموزانشان ، روش هایشان و محتوای تدریس شان فکرمی کنند آنها مقایسه می کنند و درتضاد بررسی می کنند ، تمایزها و تشابه ها را ترمیم می کنند ، دوره می کنند ، حذف می کنند و ذخیره می کنند . عدم موفقیت در مشاهده آنچه درکلاس رخ می دهد ما را از تدریس و فرایند یادگیری جدامی کند و اگر خودمان جدا باشیم ، چطورمی توانیم ارتباط پدید بیاوریم ؟ ( پارسا ، 1374 ،ص85) .

معلمان با انگیزه از ندانستن ناراحت نمی شوند
اگرما صادقانه و متفکرانه به آنچه درکلاس روی می دهد فکرکنیم ، اغلب مشکلات و معماهایی را خواهیم یافت که نمی توانیم فورا آنها را حل کنیم ، سئوالاتی که نمی توانیم پاسخ بدهیم . راینرماریاریکله در نامه هایش به یک شاعر جوان چنین نوشته است : "بکوش تا خود سئوالات را دوست بداری چنانکه گویی آنها اتاق هایی با دربسته هستند یا کتاب هایی که به زبانی بسیار غریبه نوشته شده اند . اکنون با سئوالات بزی شاید پس از این ، روزی در آینده دور ، اندک اندک و بدون توجه بتوانی راهت را به سوی پاسخ زندگی کنی " . ( 1986 )
به همین ترتیب تدریس ما درصورتی سودمند است که بتوانیم اندکی با یک سئوال زندگی کنیم ، بیندیشیم و مشاهده کنیم و بگذاریم پاسخ سئوال در جواب وضعیت خاصی که درآن هستیم خود رشدکند . ( بال ، ترجمه ی مسدد ، 1373 ، ص 135 ) .

معلمان با انگیزه الگوهای نقشی خوب دارند
دوباره به سه معلم خوبتان فکرکنید .چطوره نحوه تدریس خود شما ، خود آگاه یا ناخود آگاه ، توسط اعمال و رفتار آنها شکل گرفته است ؟ به بدترین معلمی که داشتید فکر کنید . از چه چیزهایی مطلقا پرهیزمی کنید چون به یاد می آوریدکه چه اثر تخریب کننده ای برشما و هم شاگردی هایتان داشته اند ؟ ما تدریس را به تدریج یاد می گیریم و ایده ها و رفتارها را به آرامی از بسیاری از منابع جذب می کنیم . تابه حال چند فیلم دیده ایدکه شخصیت معلم درآنها حضور داشته است و چطور این فیلم ها به شما الگو داده اند ؟ ما همیشه از تاثیرات خوب و بد روی تدریسمان آگاه نیستیم . با اندیشیدن به الگوهای تدریس و نحوه گرفتنشان بهترمی توانیم با چالش های جدید تطبیق و تغییرکنیم . ( پارسا، 1374 ، ص 23 ) .

معلمان با انگیزه از کارشان و دانش آموزانشان لذت می برند
این نکته بدیهی به نظرمی رسد اما به همین سادگی هم فراموش می شود . معلمانی که از کارو بچه ها لذت می برند با انگیزه اند ، انرژی دارند وخلاق هستند . درنقطه مقابل لذت، بی حوصلگی است ، وضعیتی که هیچ کس درآن جرقه ای از علاقه نمی یابد. توجه داشته باشیدکه لذت بردن ازکارو لذت بردن از دانش آموزان دوچیز جداگانه است . تمرکز بدون توجه به تفاوت های بنیادی ای مثل : سبک ، شخصیت ، اهداف و الگوهای برهم کنش آنها با دانش آموزان است . من تا آنجا پیش می روم که بگویم شباهت های معلم های خوب با هم- در هرمقطع و برنامه ای- بیش از آن چیزهای مشترکی است که با سایر همکارانشان درموفقیت های مشابه دارند . ( بال ، ترجمه مسدد ، 1373 ، ص 110 )

رابطه نیاز با انگیزه
انگیزه ها به راستی بیان نیازهای افراد به شمارمی آیند ، زیرا نیازها موجب تنش هایی در فردمی شوندکه با توجه به عوامل محیطی وی دست به اقداماتی برای رسیدن به خواسته های خود می زند . از این رو انگیزه ها درونی و شخصی هستند ولی ازسوی دیگری از آنجا که شخص در محیط مشغول به کارمی باشد عوامل محیطی و بیرونی مانند شرایط مناسب کار ، مزایای جنبی کار وپاداش های در نظرگرفته شده ، در ایجاد انگیزه موثر است . بدین ترتیب که کارکنان براساس ارزشیابی که از تمامی موقعیت به عمل می آورند برانگیخته می شوند تا اقداماتی برای تامین نیاز خود بکنند . برخی از صاحبنظران رابطه نیاز و انگیزش را به این صورت توصیف کرده اندکه : " نیاز در فرد ایجاد محرک کرده و محرک باعث می شود فرد به سمت هدفی برای ارضای نیاز خودحرکت کند و انگیزش اتفاق بیفتد " 19 براین اساس محرک یا انگیزه احساس نیازی است که جهت دار شده و به سمت هدفی موجد حرکت شده است . نیاز یک احساس است اما محرک با انگیزه حاوی اقدام و عمل بوده و نیروئی زائیده و برخاسته از نیاز است .کراس 20 معتقد است که : " شخصیت فردی انسان منتج از انگیزه های درونی اوست و این انگیزه ها در او سبب بروز رفتار می شوند. براساس این نظریه نقش شخصیت و عوامل سازنده آن و نمایش ادراکات در بروز رفتار باید بطورجدی مدنظرقرارگیرد " ( رضائیان ، 1375 ، ص 420 ) .
انواع طبقه بندی انگیزه ها
از آنجا که انگیزه ها درون افراد هستند و نمی شود آنها را مستقیما مشاهده کرد لهذا مجبور هستیم که برای شناخت انواع و تعداد انگیزه های موجود مبنای عطفی به وجود آوریم به علت وجود همین مشکل است که افرادی که در زمینه تئوری انگیزش مطالعه می کنند غالبا در مورد طبقه بندی انگیزه ها به نتایج مختلفی دست می یابند .
به طوری که انگیزه ها را براساس محتوای خاص و خصوصیات مشترکشان در گروه های نسبتا وسیعی با روش های متنوعی طبقه بندی کرده اند .

انگیزه های اولیه و ثانویه
دراین روش طبقه بندی ، انگیزه ها را براساس زمینه های تکاملی آنها به دو نوع مهم اولیه و ثانویه طبقه بندی کرده اند . انگیزه های اولیه مانندگرسنگی ، تشنگی و غیره . . . بر نیازهای زیستی و شیمیایی موجود زنده استوارند و اساسا فطری هستند. در صورتی که انگیزه های ثانویه مستقیما با خواص شیمیایی بدن ارتباطی ندارند و به نظرمی رسدکه موجود زنده آنها را درمحیطش از طرق یادگیری اجتماعی آموخته و تجربه می کنند. (خواجه زاده، 1373، ص 75)

انگیزه های گرایشی و اجتنابی
دومین روش طبقه بندی برنوع پاسخ موجود زنده مبتنی است و انگیزه ها را به دو دسته تقسیم می کند :
الف- انگیزه های گرایشی یا اشتیاقی
ب- انگیزه های اجتنابی یا تنفری
هرگاه یک انگیزه اشتیاقی ( گرایشی ) برانگیخته شود ، پاسخ موجود زنده این خواهد بودکه به سوی مثبت حرکت کند واگر چنانچه یک انگیزه اجتنابی ( تنفری ) برانگیخته شود پاسخ موجود زنده این خواهد بودکه از هدف منفی دور شود .
در روشهای دیگر نیز انگیزه ها را به دو دسته فیزیولوژیک ( فطری ) و غیر فیزیولوژیک (اکتسابی ) طبقه بندی کرده اند . شایان ذکراست که هرکدام از این روش های طبقه بندی مستقل هستند ، بدین معنی که طبقه بندی انگیزه ای دریک روش ، طبقه بندی آن را در روش دیگر محدود وغیرممکن نمی کند ( خواجه زاده ، 1373 ، ص 83 ) .

انگیزه های فیزیکی ، اجتماعی و روانی
براساس یکی دیگر از این طبقه بندی ها انگیزه ها را به سه گروه اصلی فیزیکی ، اجتماعی و روانی تقسیم می کنند . البته این تقسیم بندی هم مانند تقسیم بندی های دیگربراساس مبنای فرضی انجام می رود ( لئوناردکازمایر 21، ترجمه نوروزیان ، 1370 ، ص215 )
انگیزه های فیزیکی
گروه یا بُعدی از انگیزه ها که به نیازهای بیولوژیکی مانندگرسنگی ، تشنگی، نیازهای جنسی و یا ترجیح دادن پاره ای از شرایط جوی ( درجه حرارت رطوبت ) مربوط می شود بعد فیزیکی خوانده می شود . (کازمایر، ترجمه نوروزیان ، 1370 ، ص 216 )
انگیزه های اجتماعی
علاوه برانگیزه های فیزیکی آن دسته از انگیزه ها که ارضاء آنها به همکاری یا پذیرش از طرف سایر افراد بستگی دارد مربوط به بعد اجتماعی است . مثلا پذیرش فرد به عنوان عضوی ازگروه کارهمسان موجب ارضاء انگیزه اجتماعی می شود . موقعیت های همچون همکاران مطبوع ، سرپرست صمیمی و داشتن شغلی که ازنظردیگران مهم تلقی می شود به ارضای بعد اجتماعی انگیزه ها بیشتر مربوط می شود .
شیوه روابط انسانی در سازمان که از اوایل دهه 1930 آغاز شده تاحدودی واکنشی در برابر این فرض بودکه کارگران تنها برای ارضاء انگیزه های اقتصادی کوشش می کنند در مقابل این فرض ، دانشمندان روابط انسانی براهمیت روابط افراد وگروه های غیررسمی
تاکیدکردند .
از نظرتئوری انگیزش ، شیوه روابط انسانی براهمیت بعد اجتماعی انگیزش به عنوان عامل موثر دربازدهی کارگران تاکید داشته است . ( کازمایر22، 1370 ، ص 217 )
انگیزه روانی
درحالیکه رفتارکلیه حیوانات نشان دهنده تصوراساسی ترین بعد انگیزه ها یعنی انگیزه های فیزیکی است ، به نظرمی رسدکه برخی از حیوانات ممتازتر ، تحت تاثیرانگیزه های اجتماعی هم باشند آن گروه از انگیزه ها که اساسا مختص انسانهاست انگیزه های روانی است .
هدف هایی که از این نظرجالب توجه اندکه به ارزش های شخصی فردچیزی می افزایند سه شرط از شرایط کارکه بیشتر از بعد روانی انگیزش متاثراست ، عبارتند از : موقعیت برای کمک به افراد دیگر ، موقعیت برای انجام کاری سودمند و موقعیت برای انجام کار بطورمستقل ( کازمایر، 1370 ، ص 220 ) .

نظریه های انگیزش
نظریه های انگیزش را می توان دردوگروه کلی نظریه های محتوایی 23و نظریه های فرایندی تقسیم کرد ( الوانی ، 1375 ) . نظریه های محتوایی می کوشند تا عواملی که افراد را به کاربرمی انگیزد دقیقا مشخص سازند . دراین تئوری ها ، نیازها و محرک هایی که موجب انگیزش می شوند برشمرده شده و غالبا نحوه ارضای آنها در سازمان بیان گردیده اند . به فرض درمکتب نظریه علمی ، پول و پاداش های مادی به عنوان ابزارهای اصلی انگیزشی عنوان گردیده و درمکتب روابط انسانی نیازهای غیرعادی چون نیاز به محبت وصمیمیت ، حرمت و احترام و نحوه سرپرستی اساس انگیزش کارکنان قلمداد شده اند . همانطورکه ملاحظه می شود دراین تئوری ها تلاش برآن بوده که عوامل موثر در انگیزش کارکنان دقیقا تعیین شده و بیان گردند .
در تئوری های فرآیندی بیشتر برجریان و فرایند انگیزش افراد تاکید شده است به عبارت دیگر در تئوری های فرآیندی قبل از آنکه به یک یا چند عامل خاص که موجب انگیزش می گردد ، تکیه شود به چگونگی و نحوه انگیزش افراد از نظر ادراکی پرداخته شده است به عنوان مثال ، درتئوری انتظار و احتمال ویژگی های ادراکی انگیزش و نحوه ارتباط آنها با هم نشان داده شده ، تئوری درمورد اینکه چه عواملی در سازمان موجب انگیزش کارکنان می شود ، مطلبی ارائه نمی دهد . به طورکلی تئوری های فرآیندی به دنبال بیان و تشریح فرآیند و جریان کلی انگیزش در افراد انسانی هستند . (رضائیان، 1385، ص103)
نظریه های انگیزه و رفتار
1- نظریه کورت لوین 24
کرت لوین به عنوان روان شناسی معتقد به دیدگاه گشتالت و به پیروی از سنت آلمانی ها دراین رشته ، نخست به " ادراک " و سپس به " انگیزه " توجه کرد . به اعتقاد لوین ، انسان صرفا به محرک های خارجی- به خصوص یک محرک خاص پاسخ نمی دهد ، بلکه "میدانی از نیروها" است که او را تحت تاثیرقرار می دهد و موجب بروز رفتار دروی می شود . به عبارت دیگر، رفتارهرفرد وقتی قابل درک است که روان شناسی بتواند به کلیه نیروهای تاثیرگذار بررفتار فرد آگاهی پیدا کند و این نیروها را نه از دید خود به عنوان یک روان شناس ، بلکه از دید خود فرد و آنطورکه چیزها به نظرشان می آید ، درک کند به هرحال ، نکته مهم دراین نظریه این است که " میدان نیروها " به ظاهر بیضی شکل است و معنی تلویحی آن ، این است که بعضی از عوامل تاثیرگذار بر رفتار فرد ، جاذبه بیشتری بر او دارند و بعضی کمتر ، و این همان بعد انگیزشی نظریه لوین است .
براساس نظریه لوین قشرمعلمان برای برانگیختگی شغلی وحرفه ای خویش نیازمند تعامل با محیط حرفه ای و سازمانی هستند و آموزش وپرورش می بایست همواره درصدد شناسایی عوامل تاثیرگذار برانگیزش شغلی معلمان برآید و در عملکردهای خود تجدیدنظرنماید (کدیور ، 1381 ، ص 156 ) .

2- نظریه مزلو
مشهورترین نظریه رفتاری ، نظریه سلسله مراتب نیازهای مزلو است . مزلو پیشنهادکردکه رفتار فرد تنها با یک تاثیر یا نیاز تعیین نمی شود ، بلکه در واقع تابع پنج مجموعه متمایز از نیازهاست که در سلسله مراتبی از اهمیت قرار دارند ، در قاعده این سلسله مراتب ، نیازهای جسمی و زیستی که ادامه حیات انسان به آنها وابسته است ، جای دارد . سپس از آن نیازهای سلامتی و امنیت قراردارد ، سپس عشق یا نیازهای اجتماعی ، نیازهای خود (عزت نفس ) و منزلت اجتماعی و درآخر نیازهای خودشکوفایی ، تحقق خود و رضایت از خود قرارمی گیرد . تاکید وی براین نکته است که نیازهای هرسطح باید برآورده شود تا نیازهای سطح بعد بتواند عامل موثرمهمی در رفتار به شمارآید . مثلا نیازهای جسمانی بر نیازهای سلامتی پیشی می گیرد و نیازهای سلامتی از نیازهای عزت نفس حیاتی تر تلقی می شوند و همین طور تا انتهای سلسله مراتب نیازها . ( مزلو ، 1370 ، ترجمه رضوانی، ص 181 ) . البته اگرچه نیازها بررفتار آدمی اثرگذار هستند ولی باز هم ممکن است گروه هایی یکسان درمکان های مختلف انگیزه ها و نیازهای متفاوتی داشته باشند . برای مثال: ممکن است انگیزه هایی که معلمی درکشورهای توسعه یافته به آنها پاسخ می دهد با انگیزه های معلمی که درشرایط نامطلوب تربه آنها جواب می دهدکاملا متفاوت باشد. مشارکت در تصمیم گیری و فرصت های پیشرفت ممکن است برای معلمی که به لحاظ کفایت حقوق ، دستمزد ، امنیت شغلی خاطری آلوده دارد ، دل مشغولی های مهمی باشد
اما همین عوامل ممکن است برای معلمی که حقوق مکلفی دریافت نمی کند یا حتی برای چند ماه حقوقی دریافت نکرده است چندان اهمیتی نداشته باشد ، علاوه بر سلسله مراتب نیازهای مزلو سه نظریه رفتاری محتواگر به الدرفر 25( 1975 9 ، هرزبرگ 26 (1985 )، موسنر27 ( 1985 ) و سیندرمن 28 ( 1959 ) و مک لند 29 ( 1975 ) منتسب است . اثر الدرفر به نام نظریه نیازهای سه گانه تعداد نیازها را از پنج مجموعه کاهش می دهد، وجود نیازهای جسمانی و امنیت ، وابستگی نیازهای اجتماعی و برخی نیازهای منزلت اجتماعی و رشد وبرخی نیازهای منزلت اجتماعی و نیازهای خودشکوفایی . الدرفر تاکیدمی کندکه بهتر است این طبقه بندی را به صورت یک پیوستار درنظر بگیریم تا یک سلسله مراتب دقیق . او همچنین تاکیدمی کندکه دقت شرایط خاص ، یک نیاز عالی ترمانند عزت نفس یا منزلت اجتماعی ممکن است بریک نیاز پست ترمانند سلامتی یا امنیت پیشی بگیرد. تاثیر عمده هرزبرگ خط فاصلی بودکه او بین اثرات رفتاری عواملی مانند برانگیزاننده ها و عوامل بهداشتی ترسیم کرد .
برانگیزاننده ها شامل اثرات رضایت شغلی هستندکه کارمند را ازکارش راضی یا ناراضی می کند این عوامل بیشتر ذاتی کار و مرتبط بارضایت خاطر ازچالش ها یا موفقیت های کارهستند . شرایط کار یا عوامل بهداشتی شامل تاثیرهایی است که شناخت آنها بیشتر عمومیت دارد مانند دستمزدها ، مزایا ، شرایط فیزیکی محیط کار وامنیت شغلی .
شواهد نشان می دهدکه عوامل رضایت شغلی دربسیاری مشاغل به ویژه آموزش وپرورش انگیزه ای جنبه حیاتی دارد ، اما نه هنگامی که عوامل زمینه ای مثبت حاضرنباشد . به این ترتیب ، یک شغل مدیریتی جذاب و چالش انگیز و نیز لذت کار با همکاران و دانش آموزان ممکن است برای معلمان و مدیران آموزشی انگیزه ای بسیارقوی به شمارآید اما نه درغیاب یک حداقل قابل قبولی از دستمزد ، مزایا ، محیط کاری مطبوع . با وجود این، سنت های معین درآموزش وپرورش ( مثل پرداخت حقوق یکسان به معلمان ، صرفنظر از میزان تخصص آنها و تقاضای بازارکار ) خنثی کننده طرح هایی است که حاصل مشارکت جمعی است آنچه لازم است مدیران رعایت کنند ، مشخص کردن منافعی است که باید برای همه کارکنان فراهم شود سپس نوبت به همکاری با کارکنان به منظور شناسایی رفتارهای ویژه ای می رسدکه مستحق پاداش باشد و نیز تعیین میزان پاداش هاست ( ابراهیمی ، 1382 ، ص 161 ) .
برطبق نظرمحقق متاسفانه دربسیاری ازکشورهای جهان ، علاوه برحقوق و منابع رسمی، هیچ نظام انگیزشی تفاوت گذاری ( که برحسب عملکرد میان کارکنان فرق بگذارد) برقرار نیست . دراین زمینه مدیران باید خلاق باشند و از وسایل غیرمالی برای برانگیختن کارکنان خود بهره ببرند .

3- نظریه انتظار
نظریه انتظار ، که با توجه به کارهای ادوارد لالر30 ولی پورتر31 بنیاد نهاد شده است، بیشتر نشان دهنده پویایی انگیزه هاست تا یک چشم انداز نظری ویژه ، دراین رویکرد ، درک رفتار برچهار یافته عمده پژوهش در برانگیختگی مبتنی شده است :
1- افراد درمورد انتخاب های پیش رو ، رجحان های نسبتا روشنی دراختیاردارند.
2- مدیران انتظار دارندکه اقدامات معین ( انگیزه ها ) به نتایج مساعد معین ( رفتارهای مطلوب ) منجرگردد .
3- معلمان انتظار دارندکه درمقابل رفتارهای معین ، پاداش های مشخص دریافت کنند.
4- انتخاب هایی که توسط افراد صورت می گیرد ، درعمل حاصل ، رجحان و انتظارات آنهاست .
تاثیر ویژه نظریه انتظار در تاکید آن برسه عنصر رفتار است ؛ رجحان ها ، انگیزه ها و هدایت و اداره ، طراحان انگیزه ها باید رجحان های افرادی را که امیدوارند بررفتار آنها تاثیربگذارند ، بشناسند و بکوشندکه احتمال انتظارهای بالا تضمین شود .این فعالیت ها باید براساس ارزشیابی های تکوینی و پایانی هدایت شود . هدایت تکوینی جهت شناسایی رجحان ها وکارهایی که می توان برای تقویت پیوند بین تلاش و عملکرد به انجام رساند ، ضرورت دارد . ارزیابی پایانی نیز برای حصول اطمینان از این امراست که کسانی که وظیفه خود را به درستی انجام می دهند ، شناسایی شوند و پاداش دریافت کنند . (رضائیان، 1385، ص 134)

طبقه بندی معاصر از تئوری های انگیزش
رشد و توسعه مطالعات و تداوم پژوهش در زمینه انگیزش به ویژه در نیمه دوم قرن حاضر موجب تکوین وحرکت تکاملی دانش روزگار ما از نظروی گردیدکه یکی ازحساس ترین و ظریف ترین شعبه های علوم انسانی است ( نائلی ، 1373 ، ص 19 ) .
1- تئوری های درون زاد و تئوری های برون زاد
ریمودکتزل و دوناتامپسون 32 در مقاله اخیرشان ، تئوری های عمده انگیزش را در دو طبقه کلی تئوری های برون زاد 33 و تئوری های درون زاد 34 قرار داده اند .
الف- تئوری های برون زاد :
تئوری هایی هستندکه در انگیزش برای کار ، آن تعداد از متغیرهای مستقل موثردر انگیزش را مدنظرقرارمی دهدکه تحت کنترل عوامل بیرونی هستند . این متغیرها (مشوق های سازمانی و پاداش ها و عوامل اجتماعی چون رفتاررهبروگروه ) جهت دگرگون ساختن انگیزش کارکنان مورد استفاده قرارمی گیرند ( نائلی ، 1373 ، ص 20 ).

انواع تئوری های برون زاد
تئوری انگیزه یا نیاز :
انسان به طورفطری یا اکتسابی تمایل داردکه به سوی محرک های خاصی کشیده شود و یا از آنها دوری گزیند چنین گرایش هایی که انگیزه 35یا نیاز نامیده می شوند رفتار را تحت تاثیرقرارداده و تعیین کننده های عمده عملکرد به شمارمی آیند ( نائلی ، 1373، ص 20)
تئوری مشوق :
درفرهنگ کار ، مشوق به عنوان یک محرک خارجی ، عبارت از عطیه ( پاداشها ، تقویت کننده ها ) سازمانی درقبال آن دسته از رفتارهای کارکنان است که مورد انتظارسازمان می باشد پاسخ های کارکنان نسبت به مشوقها یکسان نیست و ساختار روانی فیزیولوژیکی آنان در رفتارشان موثراست ( نائلی ، 1373 ، ص 20 ) .
تئوری هدف :
این تئوری براین فرض استوار است که اگر هدف های دشوار، اختصاصی و پرجاذبه مشخص شوندکارکنان عملکرد بهتری خواهند داشت . برای اینکه کار در سطح عالی انجام پذیرد ، پاداش های عینی مانند پول ، یا مشارکت درهدف گذاری ، فرد را درجهت رسیدن به هدف هرچه بیشتر متعهد می سازد ( نائلی ، 1373 ، ص 20 ) .

تئوری تقویت :
برپایه این تئوری ، اگرکارکنان با پیامدهای مثبتی از عملکرد روبرو شوند بهتر برانگیخته خواهند شد درضمن ، در قبال رفتار غیرموثر آنان نیز نباید به تقویت مثبت و یا تنبیه متوسل گردید . عمدتا برنامه های زمان بندی شده تقویت تاثیرات مشخصی در رفتار به وجود می آورد و دراین تئوری آنچه مهم است همین برنامه های زمان بندی شده است نه ویژگی هایی که درتقویت کننده ها به چشم می خورد ( نائلی ، 1373 ، ص 21 ) .
تئوری منابع انسانی و مادی :
محدودیت ها و قید و بندهایی که در مقابل توانائی ها و فرصت های کارکنان در رسیدن به هدف هایشان خودنمایی می کنند ، خصلت غیرانگیزشی دارند چنین موانعی درنهایت موجب می شوندکه کارکنان احساس خوبی نسبت به سازمان نداشته باشند و مشکلی از مشکلات سازمان را حل نکنند . چنانچه شرایط سازمان رسیدن به هدفها را تسهیل نماید در کارکنان انگیزش مثبت مشاهده می شود عوامل اشاره شده می تواند شخصی و فردی (مانند سطح مهارت کارکنان ) و یا مادی و فیزیکی ( مانند تجهیزات ) باشد ( نائلی ، 1373 ، ص 21 ) .
تئوری گروه و هنجار :
بنابراین تئوری در صورتی انسان برای عملکرد بهتر برانگیخته می شودکه هم گروه های وی آن را تایید و تسهیل نمایند . دراکثر موارد ، پویایی گروه های رسمی به یکپارچگی
گروهی ، پیدایش هنجارهای گروهی و همنوایی اعضاء گروه نسبت به آن هنجارها منتهی می گردد . هرگروه کار هنجارهای شکل گرفته را معتبرمی شمارد و درمقابل رعایت آنها به اعضاء پاداش اجتماعی داده و نسبت به تخلف از آنها مجازاتی تعیین می کند .کارکردن فرد درکنار سایر اعضاءگروه خود ، به ویژه اگرکار او را مورد ارزیابی قراردهند ، برانگیزاننده است همچنین انسان مستعد جذب نگرش ها و الگوهای رفتاری هم گروه های خود می باشد ( نائلی ، 1373 ، ص 21 ) .
تئوری سیستم اجتماعی فنی :
از مفروضات تئوری سیستم اجتماعی فنی برمی آیدکه وقتی نظام کارطوری طراحی شود که شرایطی هماهنگی شده ای برای کارکردهای شخصی اجتماعی و تکنولوژیکی فراهم آید ، فرد جهت عملکرد بهتر برانگیخته می شود . درضمن کار باید چالشی ، معنی دار و متنوع باشد وکارکنان ازمهارت و آزادی عمل سود برده و منابع لازم را دارا باشند (نائلی، 1373 ، ص 21 ) .
ب- تئوری های درون زاد :
این تئوری ها با متغیرهای فرایندی یا میانجی ( انتظارات ، نگرشها و مانند آنها ) سروکار دارند . تحول این متغیرها تابع و در پاسخ تغییراتی است که در متغیرهای برون زاد ظاهر می گردد در اینجا نیز به طوراختصار، تئوری های درون زاد را معرفی می کنیم (نائلی، 1373 ، ص 22 ) .
تئوری برانگیختگی :
مجموعه تئوری های برانگیختگی 36 تئوری های هستندکه فرایندهای درونی موجود زنده را مرکز توجه قرارمی دهند . این فرایندها به عنوان میانجی بین تاثیرات شرایط کار و عملکرد عمل می کنند . حالت های فیزیولوژیکی و عاطفی از جمله میانجی هایی هستند که ذهن نظریه پردازان تئوری های برانگیختگی را به خود مشغول داشته اند (نائلی، 1373 ص 22 ) .
تئوری انتظار- جذابیت :
فرض اساسی این تئوری این است که درمقابل کوشش موجود زنده انتظار دسترسی به عملکردخوب و از ماحصل آن رسیدن به پیامدهای با ارزش در وی به وجود می آید (نائلی ، 1373 ، ص 22 ) .
تئوری برابری 37 :
براین فرض متکی است که مردم به دلیل نیازی که به رفتار و سلوک منصفانه دارند برانگیخته می شوند . عدالت موازنه ای مابین درون دادهای کارکنان ( مثلا ، توانایی، سابقه کار ، تحصیلات ) و پیامدهای حاصل از هرموقعیت ( پول ، ارتقا شغلی ) به وجود می آورد . برابری هنگامی تامین می گرددکه نسبت برونداد / درون داد فرد در مقایسه بایک منبع مورد مقایسه ( بنا به فرض ، همکار یا سطح تخصص ) وضعیت موازنه به خودگیرد
( نائلی ، 1373 ، ص 22 ) .
تئوری نگرش 38 :
این است که افرادی که نگرش های مساعد نسبت به شغل وکار ویا سازمان ها دارند برانگیخته می شوندکه درآن شغل ، کار یا سازمان خدمت کنند . همچنین ازاصل همسانی شناختی 39 برمی آیدکه کنش مردم همواره در راستای نگرش آنها است خشنودی شغلی (بعد عاطفی شغل ) و پایبندی شغلی واهمیت شغل برای دارنده آن دونگرش عمده در رابطه با کارهستند ( نائلی ، 1373 ، ص 22 ) .
تئوری قصد یا هدف :
عملکرد هرفرد در را به هدف هایی که وی خود راملزم به انجام آنها می داند مشخص می گردد . قصد ، عبارت از تجسم شناخت هدف هایی است که فرد خود را موظف به انجام آنها می داند . افرادی که خود را برای رسیدن به هدف های مشخص و دشوار متعهد می دانند درمقایسه باکسانی که هدف های آسان و مبهم دارند عملکرد بهتری نشان می دهند (نائلی ، 1373 ، ص 22 ) .

2- تئوری دو جنبه ای انسان 40
دراین تئوری دو دسته مفروضات متضاد درباره طبیعت انسان و نحوه نظارت و سرپرستی او ارائه شده است . ازیک سو در جنبه منفی ، انسان موجودی توصیف شده است که طبیعتا علاقه ای به کار نداشته و راحت طلب و ازکارگریزان است به همین جهت از قبول مسئولیت نیز حتی المقدور پرهیزمی کند و تنها راه کار خواستن از او ، اجباروکنترل مستقیم و ترس از تنبیه است . دراین بخش از تئوری چون شغل وکارفرد هیچ گونه انگیزه ای ایجاد نمی کند باید با محرکه های خارجی مثل پاداش و تنبیه فرد را به کار وادارکرد. از سوی دیگر در جنبه مثبت ، انسان موجودی قلمداد شده است که طبیعتا علاقه به کار در ذات و فطرت او به ودیعه نهاده شده و از مسئولیت گریزان نیست . با چنین پیش فرضی در مورد انسان ، درصورتی که برای وی شرایط مطلوب کار فراهم شود ، او درجستجوی مسئولیت و طالب کار خواهد بود وبرای کارکردن نیازی به اجبار وارعاب نیست . در این توصیف از انسان ، فرددرکارمناسب ، خودکنترل و خودانگیز است و در راه رسیدن به اهداف سازمان از هیچ گونه تلاشی دریغ نمی کند . براساس این نظریه فشاری که موجب کار وفعالیت خاصی می شود در بیرون از شخص قراردارد . براساس نظریه دیگر این نیرو درونی است . برهمین اساس " داگلاس مک گرگور " 41 این نظریه بیرونی و درونی را با عنوان نظریه های y , x مطرح کرده است ( علوی ، 1371 ، ص 30 ) .
2- تئوری انگیزش موفقیت 42
دراین تئوری کوشش می شود تا انگیزه هایی که باعث می شوند فردی از فرد دیگر بیشتر تلاش کرده و جویای توفیق باشد ، شناخته شده و این نکته مشخص گرددکه آیا می توان این انگیزه ها را در افرادی که ظاهرا فاقد آنها هستند به وجود آورد . اصولا انگیزه توفیق طلبی محرکی است که اگردرفرد ایجاد شود او را وامی دارد تا حداکثرکوشش خود را در نیل به اهداف مورد نظر به عمل آوردکسانی که این انگیزه را دارا هستند حد متعالی از مخاطره را درکار می پذیرند ، علاقه مند به دریافت بازخوردهای آنی درشغل وکارشان می باشند از انجام کارشان لذت برده و ارضا می شوند و بالاخره تمام توجه و توان خود را معطوف به کارمی کنند تا بتوانند به طورکامل به انجامش رسانند .
درصورتی که بتوان چنین انگیزه ای را در افراد فعال نمود ، مسلما آنان درحد بالایی تلاش کرده و درتحقق اهداف سازمانی نقش موثری خواهند داشت . براساس این تئوری باید به افراد توانایی ها و استعدادهایشان را شناساند و برخلاف این نظرکه انگیزه های اصلی در کودکی شکل می گیرند و نمی توان آنها را تغییر داد ، می توان به کمک هدایت و آموزش افراد را توفیق طلب و دوستدار موفقیت تربیت نمود .
براساس تئوری " مک کلند " 43 نیازهای اساسی انسان به سه گروه تقسیم می شود :
نیاز به کسب موفقیت ، نیاز مربوط به همبستگی و به هم پیوستگی و نیاز به کسب قدرت،
به نظرمک کلند این سه نیاز در همه مردم موجود است ( علوی ، 1371 ، ص 32 ) .
3- تئوری نیازهای زیستی ، تعلق و رشد 44
این تئوری شباهت زیاد به تئوری سلسله مراتب نیازها دارد ، ولی تفاوت عمده این دو تئوری دراین است که در تئوری فوق الذکر مراتبی برای نیازها وجود ندارد و آنها دریک پیوستار قرارگرفته اند . هرفردی براساس شخصیت ، روحیات ، فرهنگ و آموخته های خود ممکن است گروهی از نیازها برایش مطرح شده و اهمیت پیداکنند . نیازهای مذکور دراین تئوری عبارتند از : نیازهای زیستی ، تعلق و رشد . نیازهای زیستی در واقع همان نیازهای جسمانی و امنیت در تئوری سلسله مراتب نیازها می باشند . نیاز به تعلق شامل نیازهایی چون محبت و ارزش و احترام بوده و نیاز به رشد ، میل به کمال و تعالی درآدمی است . این تئوری نیزچون تئوری نیازها می کوشد تا مسئله انگیزه را از این طریق تبیین نماید ( الوانی ، 1375 ، ص 53 ) .

انگیزش در عمل :
نظریه های انگیزش زمانی می توانند مثمرثمر واقع شوندکه بتوان عملا آنها را مورد استفاده قرارداد و درعرصه سازمان از آنها سود جست ، طراحی شغل مناسب ترین جایگاه برای کاربردی ساختن نظریه های انگیزش است ( الوانی ، 1375 ، ص 43 ) .
1- مهندسی شغل 45 :
هدف از مهندسی شغل آن است که از طریق مطالعه کار، زمان سنجی و روش سنجی بتوانیم بهترین راه انجام کار را به دست آوریم . به کمک مهندسی شغل فرد می تواند با خستگی کمتر و سرعت بیشترکارکند و بازدهی بیشتر و دریافت بالاتری حاصل نماید. مهندسی شغل از جهت انگیزشی متکی برپاداش های مادی وکاهش خستگی درفرد می باشد . درحال حاضرنیز مهندسی شغل تحت عنوان تکنولوژی زیستی 46مطرح گردیده است ( الوانی ، 1375 ، ص 50 ) .
2- توسعه شغل 47 :
مشاغل تخصصی و جزء جزء شده پس از مدتی باعث کسالت و دلزدگی شاغلین می شوند و انگیزه به کار را درآنان تضعیف می کنند . برای جلوگیری ازاین وضعیت می توان شغل را با افزودن وظایفی توسعه داد و از حالت یکنواختی و یکسانی خارج کرد .بدین طریق با متنوع ساختن شغل درمشاغل ایجادانگیزه می شود( الوانی ، 1375 ، ص52 ).
3- چرخش شغل 48 :
سوپر 49و همکاران : " اگربتوان افراد را درمشاغل هم خانواده و همگون که با آنها آشنایی دارند جابجا نمود چرخش شغلی ایجاد می شود . به وسیله چرخش شغلی افراد با مشاغل بیشتری آشنا شده و درکار خود از تنوع وگوناگونی بالاتری برخوردارمی گردند ودر نهایت انگیزه به کار در آنان تقویت می شود . " ( الوانی ، 1375 ، ص 55 ) .
4- غنی سازی شغل 50 :
غنی سازی شغل براین فرض استوار است که برای ایجاد انگیزه درکارکنان باید نیاز به توفیق ، شناخت ، مسئولیت پذیری و رشد وکمال را درآنها برآورده ساخت و شغل باید به گونه ای طراحی شودکه حتی المقدور این نیازها را در شاغلین ارضا کند .
به عبارت دیگر شغل باید غنی ، با معنی و دارای اختیارات کافی باشد ، به طوری که شاغلین بتوانند درآن شغل با استقلال کارکرده ، برکار خودکنترل داشته و زمینه مساعدی برای رشد و خلاقیت داشته باشند . در توسعه شغل ، با افزودن وظایف عملیاتی به شغل آن را به طور افقی توسعه می دادیم ، اما درغنی سازی شغل ، با دادن اختیارات و مسئولیت های بیشتر بدون آنکه وظایف را اضافه کنیم ، شغل را از جهت عمق توسعه می دهیم (شفیع آبادی ، 1367 ، ص 137 ).

5- مشاغل گروهی :
دراین شیوه از طراحی شغل ، یک گروه را مامور به انجام یک شغل می کنند و به آنان استقلال می دهند تا درامور داخلی گروه خود تصمیم گرفته و عمل نمایند . از آنجایی که سهیم شدن افراد در تصمیم گیری نسبت به کارخود می تواند فضای کاری مساعدی را در سازمان ایجادکرده و موجب علاقه مندی بیشتر به کارگردد ، این شیوه از طراحی شغل در برخی از سازمانها مورد استفاده قرارگرفته و نتایج مطلوبی را از جهت انگیزش کارکنان حاصل نموده است . در این سازمانها گروه های کوچک کاری دارای استقلال هستند، سرپرست خودشان را خود انتخاب می کنند همه اعضاء به طوریکسان درکارها مشارکت دارند ، میزان کارگروه به جای کارفرد ملاک است ، در برنامه ریزی زمانی کنترل ، خود افرادگروه تصمیم گیرنده هستند و شیوه انجام امور را خود تنظیم می کنند این نحوه عمل غیبت ، ترک حرفه و بی علاقگی به کار را تقلیل داده و موجب انگیزش قوی ترمی گردد ( شفیع آبادی ، 1367 ، ص 140 ) .
6- خصوصیات مطلوب شغلی :
دراین شیوه از طراحی شغل نظربراین است که وجود خصوصیات درشغل مانند تنوع در وظایف ، استقلال و اختیارکافی درانجام شغل ، روابط متقابل با سایر مشاغل و مسئولیت و مهارت کافی درشغل می تواندموجب انگیزش شاغلین گردد .
در مطالعه دیگری به خصوصیاتی از قبیل احساس هویت درکار 51، وجود بازخورد در شغل ارتباط کافی و صمیمانه با سایرین ، تنوع درشغل و استقلال و اختیار اشاره شده و وجود این گونه از عوامل در شغل موجد انگیزش شناخته شده است . مدلی که دراین زمینه ارائه شده است 52 ، ابعادی را برای شغل معین نموده و نتایج این عوامل را با توجه به حالات روانی فرد بیان داشته است ( شفیع آبادی ، 1367 ، ص 145 ) .
درپژوهش کنونی که هدف آن بررسی عوامل ایجادکننده انگیزه معلمان به منظور استفاده از روشهای نوین آموزشی است . راهکارهای انگیزش درعمل نیز مورد مطالعه قرارمی گیرد تا نقش هریک از این راهکارها درچگونگی انگیزش معلمان مشخص گردد .

برخی راهکارهای ایجاد انگیزه در معلمین
برگرفته از سایت اینترنتی :
از آنجا که کار، ضرورت توسعه است واکثریت افراد بیشتر وقت خود را درمحیط کار می گذارنند عامل انگیزه مهم و ضروری است هرشغلی با فرسودگی همراه است اما در برخی مشاغل بنا به نوع کار، تنوع وظایف و مسئولیت های آن فرسودگی بیشتر است و معلمی یکی از حرفه هایی است که درمعرض این فرسودگی قرارداردکه با راهکارهای مناسب می توان از فرسودگی شغلی این قشرزحمت کش و دلسوزجامعه کاست و رضایت شغلی ایجادکردکه بازده و نتیجه آن پیشرفت و توسعه جامعه خواهد بود و همه از آن بهره مند می گردند . دراینجا به راهکارهایی که می توانند انگیزه معلمان را افزایش دهند اشاره می کنیم :
الف- عوامل فیزیکی ساختمانی مدرسه :
* دل انگیزکردن محیط کار : ایجاد نورکافی ، رنگ مناسب، پاکیزگی اتاقها، قرار دادن گلدان و تابلوهای نقاشی و تصاویر زیبا و . . .
* تامین و آماده ساختن وسایل و امکانات مورد نیاز معلم برای تدریس .
ب- عوامل مالی :
درهرسازمانی افراد معمولا تلاش وکوشش و آنچه که نتیجه آن است را درمقابل دریافتی خود از آن سازمان حقوق و مزایا قرارمی دهند اگر آنچه کارکنان به سازمان می دهند .
کار ، تلاش ، فکر و وقت و . . . بیشتر از آنچه باشدکه از سازمان دریافت می کنند دچار دوگانگی و فشار روانی می شوند و با رعایت عدالت و عدم تبعیض می توان انگیزه را پر رنگ ترکرد .
پ- عوامل سازمانی :
سبک مدیریت و رهبری مدیران سازمان آموزش وپرورش ، صدور بخش نامه های فراوان و مکرر و تدوین خط مشی های مختلف سازمانی ، دسترسی نداشتن به مراجع تخصصی در مدارس که پاسخگوی مسائل ومشکلات مربوط به حرفه معلمان باشد باعث فشار روانی معلمان می شودکه با مشخص کردن میزان وظایف خواسته شده از شخص و حمایت اجتماعی در محیط کارمی توان اثرمثبتی دراحساس اعتماد به نفس و احساس به کمال رسیدن فرد و رضایت شغلی او ایجادکرد . رهبری و مدیریت مناسب موجب ایجاد روحیه خلاقیت و نوآوری کارکنان می گردد ، درک محدودیت های فردی و زمانی ازجانب مدیران موجب تلاش دوچندان کارکنان می شود . ( http : //www.bttt .ir )

روش های نوین تدریس
تعریف روش :
روش در مقابل واژه ی لاتینی " متد " به کارمی رود و واژه ی متد درفرهنگ فارسی "معین" و فرهنگ انگلیسی به فارسی " آریانپور" به روش ، شیوه ، راه ، طریقه ، طرز، اسلوب معنی شده است . به طورکلی " راه انجام دادن هرکاری " را روش گویند . روش تدریس نیز عبارت از راه منظم با قاعده و منطقی برای ارائه درس می باشد .
" اصطلاح تدریس ، اگرچه در متون علوم تربیتی مفهومی آشنا به نظرمی رسد.اکثر معلمان و مجریان برنامه های درسی با معنی و ماهیت درست آن آشنایی دارند . برداشت های مختلف معلمان از مفهوم تدریس می توانددرنگرش آنان نسبت به دانش آموزان و نحوه ی کارکردن با آنها تاثیرمثبت یا منفی برجای گذارد . برداشت چندگانه از مفهوم تدریس می تواند دلایل مختلفی داشته باشد ؛ از مهمترین آنها ضعف دانش پایه و اختلاف در ترجمه و برداشت نادرست معلمان از دیدگاههای مختلف تربیتی است گاهی آشفتگی و اغتشاش در درک مفاهیم تربیتی به حدی است که بسیاری ازکارشناسان ، معلمان و دانشجویان این رشته مفاهیمی چون پرورش ، آموزش ، تدریس و حرفه آموزی را یکی تصورمی کنند و به جای هم به کارمی برند . این مفاهیم اگرچه ممکن است دربرخی جهات وجوه مشترک و درهم تنیده داشته باشند ، اصولا مفاهیم مستقلی هستند و معانی خاص خود را دارند.
به هیچ وجه نمی توان مفهوم " پرورش " را با مفاهیمی چون آموزش ، تدریس و یا حرفه آموزی یکی دانست . پرورش مفهومی کلی است که می تواند سایرمفاهیم را دردرون خود جای دهد .
مفهوم آموزش برخلاف پرورش یک نظام نیست ، بلکه آموزش فعالیتی است هدفدار و از پیش طراحی شده که هدفش فراهم کردن فرصت ها و موقعیت هایی است امر یادگیری را در درون یک نظام پرورشی تسهیل کند وسرعت بخشد . بنابراین آموزش وسیله ای است برای پرورش ، نه خود پرورش .
آموزش یک فعالیت مشخص و دقیق طراحی شده است ؛ پس هدفهای آن دقیق تر و مشخص تر و زودتر از هدف های پرورشی است . آموزش ممکن است باحضور معلم و یا بدون حضور معلم از طریق فیلم ، رادیو ، تلویزیون و سایر رسانه ها صورت گیرد .
مفهوم تدریس به آن قسمت از فعالیت های آموزشی که با حضور معلم درکلاس درس اتفاق می افتد اطلاق می شود .
تدریس بخشی از آموزش است و همچون آموزش یک سلسله فعالیت های منظم ، هدفدار و از پیش تعیین شده را دربرمی گیرد و هدفش ایجاد شرایط مطلوب یادگیری از سوی معلم است . به آن قسمت از فعالیت های آموزشی که به وسیله ی رسانه ها و بدون حضور و تعامل معلم با دانش آموزان صورت می گیرد به هیچ وجه تدریس گفته نمی شود بنابراین آموزش معنایی عام تر از تدریس دارد . به عبارت دیگرمی توان گفت هر تدریسی
آموزش است ولی هرآموزشی ممکن است تدریس نباشد . چهارویژگی خاص در تعریف تدریس وجود داردکه عبارتند از :
الف- وجود تعامل بین معلم و دانش آموزان
ب- فعالیت براساس اهداف معین و از پیش تعیین شده
ج- طراحی منظم با توجه به موقعیت و امکانات
د- ایجاد فرصت و تسهیل یادگیری ( شعبانی ، ص 9 ، 1385 ) .
تعریف تدریس :
" تدریس عبارت است از تعامل یا رفتار متقابل معلم و شاگرد براساس طراحی منظم و هدفدار معلم ، برای ایجاد تغییر دررفتار شاگرد . تدریس مفاهیم مختلف مانند نگرش ها، گرایش ها ، باورها ، عادت ها و شیوه های رفتار و به طورکلی انواع تغییراتی را که می خواهیم در شاگردان ایجادکنیم در برمی گیرد " ( میرزا محمدی ،1383 ، ص17 ).

روش های نوین تدریس
روش کنفرانس ( گرد هم آیی ) :
" این روش با روش سخنرانی تفاوت دارد زیرا در روش سخنرانی ، معلم مسئول دادن اطلاعات به دانش آموزان است . در حالیکه دراین روش اطلاعات توسط دانش آموزان جمع آوری و ارائه می گردد . این روش می تواند مشخص کندکه دانش آموزان تا چه اندازه می دانند . این روش یک موقعیت فعال برای یادگیری به وجودمی آورد . نقش معلم درکنفرانس صرفا هدایت و اداره کردن جلسه و جلوگیری از مباحثاتی است که منجر به انحراف از موضوع کنفرانس و روال منطقی آن شود این روش برای کلیه دروس و سنین مختلف کاربرد دارد ( شعبانی ، 1385 ، ص 43 ) .
روش شاگرد- استادی :
قدمت این روش به زمانی که انسان مسئولیت آموزش دهی انسانهای دیگررا چه از طریق غیررسمی و چه از طریق رسمی به عهده گرفت می رسد و قدمت آن به صدراسلام برمی گردد . مسجد نخستین موسسه ای بودکه چنین سیستمی را برای تعلیم و تربیت مسلمانها به کار برده است . از روشهای تعلیمی که در روش شاگرد- استادی حائز اهمیت است روش حلقه یا مجلس است که پیامبرعظیم الشان اسلام از این روش به مردم آن زمان آموزش می داد . همه افراد درکودکی دوست دارند نقشی غیراز نقش واقعی خود بازی کنند . روش شاگرد- استادی به این نقش خیالی ، جامه عمل می پوشاند . دراین روش به دانش آموزان
اجازه داده می شودکه نقش معلم را ایفاکنند .
هدف اساسی این روش آن است که شاگرد ، معلم گرددو از این طریق تجارب تازه و ارزشمندی به دست آورد . دراین روش ، درصورت فقدان معلمان متخصص ، تعداد زیادی از دانش آموزان مهارت خاص را آموخته اند و می توان ازآنها استفاده کرد (صفوی ، 1381 ، ص 30 ) .
روش چند حسی ( مختلط ) :
استفاده از این روش مستلزم به کارگرفتن همه حواس است و جریان یادگیری ازطریق تمام حواس صورت می گیرد . از طریق کاربست این روش می توان ، مطالب و مهارتها را درک کرد ، ارتباط موثرتری برقرارکرد . مهارت ها و مطالب را از یک موقعیت به موقعیت دیگر تعمیم داد . دریادگیری روش چند حسی به طورکلی از همه حواس استفاده می شود . به بیان دیگر ، یادگیری بصری که 75 % از مجموع یادگیری ما از طریق دیدن است . یادگیری سمعی که 13 % از مجموع یادگیری ما از طریق شنیدن است ، لمس کردن که 6 % از مجموع یادگیری ما از طریق لمس کردن است . چشیدن که 3 % از مجموع یادگیری ما از طریق چشیدن است و بوییدن که 3 % از مجموع یادگیری از طریق بوییدن است . ( صفوی ، 1381 ، ص 38 ) .

روش حل مسئله :
این روش یکی از روشهای فعال تدریس است . اگر نظام آموزشی بخواهد توانایی حل مسئله را به دانش آموزان یاد دهد ( البته مسئله به معنی مشکل ومعضل نیست به بیان دیگر مسئله موضوعی نیست که برای ما مشکل ایجادکند ، بلکه رسیدن به هدف درهر اقدامی، به نوعی حل مسئله است ( خورشیدی ، غندالی ، موفق ، 1378 ) .
در این روش آموزش در بستر پژوهش انجام می شود و منجر به یادگیری اصیل و عمیق و پایدار در دانش آموزان می شود دراین روش ابتدا معلم باید مسئله را مشخص ، سپس به جمع آوری اطلاعات توسط دانش آموزان پرداخته شود و بعد از جمع آوری اطلاعات براساس اطلاعات جمع آوری شده دانش آموزان فرضیه سازی و درنهایت فرضیه ها را آزمون و نتیجه گیری شود . اگر روش حل مسئله درست انجام شودمی تواند منجربه بارش یا طوفان فکری گردد یعنی اگرمعلم روش تدریس حل مسئله را به درستی انجام دهد دانش آموزان می کوشند تا برای حل مسئله با استفاده از تمام افکار و اندیشه هایی که دارند درکلاس راه حلی بیابند و آن را ارائه دهند . به بیان دیگراگرمعلم درروش تدریس حل مسئله به درستی عمل کند منجر به روش تدریس بارش مغزی نیز می شود .به طور کلی اگرنظام آموزش وپرورش بخواهد درجهت تقویت زمینه های بالقوه خلاقیت نقش مهمی ایفاکند همانا بست روش های تدریس حل مسئله و بارش فکری درکلاس درس
توسط معلمان است ( شعبانی ، 1385 ، ص 40 ) .
روش پروژه ای :
روش تدریس پروژه ای به دانش آموزان امکان می دهد تا قدرت مدیریت ، برنامه ریزی و خودکنترلی را درخودشان ارتقاء بخشند . دراین روش دانش آموزان می توانند با توجه به علاقه ی خود موضوعی انتخاب و به طور فعالانه در به نتیجه رساندن آن موضوع شرکت نمایند . براین اساس دراین روش دانش آموزان یادمی گیرندکه چگونه به طورمنظم و مرحله ای کاری را درس انجام دهند واین روش باعث تقویت اعتماد به نفس دردانش آموزان می شود زیرا بین آنها و معلم رابطه صحیح آموزشی برقراراست و در نهایت این روش باعث تقویت همکاری ، احساس مسئولیت ، انضباط کاری صبر وتحمل در انجام امور و تحمل عقاید دیگران و مهارت های اساسی پژوهش در دانش آموزان می شود (صفوی ، 1381 ، ص 48 ) .
شیوه بازگویی :
بازگویی شیوه ای است که معلم بکارمی برد تا فراگیر را در بیاد سپردن اشعار، قواعد، فرمولها ، تعاریف و اصطلاحات تشویق کند . در بازگویی معمولا معلم از دانش آموز انتظار داردکه موضوع بیاد سپرد را کلمه به کلمه بیان کند . شیوه بازگویی مطالب با آنکه اغلب درکلاسها مورد استفاده قرارمی گیرد ولی متاسفانه ضرورتا دلالت برتحقق یادگیری نمی کند .کاربرد این شیوه تنها نشان می دهدکه دانش آموز مطالب مورد نظر را بیاد
سپرده است .گاهی هدف معلم اساسا این است که دانش آموز موضوعی را بخاطر بسپارد تا برای درک مفهوم خاصی از آن را بکار برد ، دراین روش صورت بکارگرفتن این شیوه ممکن است مفید باشد ( دهنوی ، 1380 ، ص 51 ) .
شیوه پرسش و پاسخ :
شیوه پرسش و پاسخ شیوه ای است که معلم به وسیله آن فراگیر را به تفکردرباره مفهومی جدید یا بیان مطالبی فراگرفته شده تشویق می کند معلم وقتی که می خواهد مفهوم دقیقی را درکلاس مطرح نماید یا توجه فراگیران را به موضوعی جلب کند شیوه پرسش و پاسخ را به کارمی برد و نیز بدین وسیله فراگیر را تشویق می کند تا اطلاع خود را درباره موضوعی بیان کندممکن است برای مرور کردن مطالبی که قبلا تدریس شده اند مفید باشد یا وسیله خوبی برای ارزشیابی میزان درک فراگیر از مفهوم مورد نظر باشد (دهنوی، 1380 ، ص55 ) .
شیوه تمرینی :
معلم معمولا به وسیله تمرین ، فراگیر را به تکرار مطلب یا کاربرد آن تشویق می کند تا فراگیر درموضوع مورد نظر تبحرلازم راکسب کند . مثلا معلم انگلیسی از فراگیرمی خواهدکه با تکرار شفاهی اصطلاحات ، تلفظ صحیح آنها را فراگیرد. یا بعد از یافتن طرز ساختن جملات شرطی ، پنج جمله شرطی بسازد ممکن است معلم ریاضی، پس ازدرس دادن مفهوم مشتق وطرزمشتق گیری از توابع ، از دانش آموزان بخواهدکه ده مسئله در
رابطه با این موضوع حل کنند . درتمام موارد بالا معلم با استفاده از شیوه تمرینی ، دانش آموزان را به تکرار یا کاربرد مفاهیم مورد نظرتشویق می کند ( صفوی ، 1381 ،ص45).
شیوه بحثی :
در شیوه بحثی ، دانش آموزان فعالانه در یادگیری شرکت می کنند و مفهوم مورد نظر را ازیکدیگرمی آموزند دراین شیوه معلم را می توان به عنوان محرک ، شروع کننده بحث و راهنما تصور کرد . معلم طوری سئوال یا مسئله را مطرح می کندکه دانش آموزان را به پاسخگویی یا حل مسئله تشویق کند این شیوه در دو مورد زیرکاربرد خاصی دارد:
1- موقعی که معلم می خواهد مفهوم جدیدی را به فراگیران بیاموزد ( مانند موقعیت بالا) و انتظار داردکه همه آنها مفهوم را به شکلی واحد دریابند دراین صورت معلم سعی می کندکه بحث را به جهتی بکشاندکه شکل صحیح مفهوم ازآن نتیجه گیری شود .
2- هدف معلم این است که ذهن دانش آموز را به تکاپو و جستجو وادارد . دراین صورت معلم مسئله ای را عنوان می کندکه تا دانش آموزان راه حل آن را پیشنهاد کنند در این موقعیت معلم سعی می کندکه موضوع بحث را به دلخواه خودکنترل نکند تا راه حلی راکه خود درنظردارد به کلاس تحمیل نکرده باشد ( بهرنگی، 1384 ، ص 261 ).

شیوه نمایشی :
دراین شیوه معلم معمولا برای فهماندن مطلبی خاص به فراگیران از وسایل و اشیاء گوناگون استفاده می کند درصورتی که معلم نتواند برای فهماندن مطلب درسی آزمایش انجام دهد . شیوه نمایشی می تواند شیوه خوبی برای روشن ترکردن مفهوم برای فراگیران باشند . ( سنگری ، 1383 ، ص 103 )
شیوه آزمایشی ( روش اجرا کردن یا یادگیری به وسیله عمل ) :
آزمایش فعالیتی است که درجریان آن فراگیران با به کاربردن وسایل و مواد بخصوصی درباره مفهومی خاص عملا تجربه کسب می کنند . آزمایش معمولا درآزمایشگاه انجام می گیرد ، اما نداشتن آزمایشگاه مجهز یا وسایل مناسب درمدرسه نباید دلیلی برای انجام ندادن آزمایش درکلاس باشد وسایل بسیار ساده ای لازم است که معلم و حتی دانش آموز می تواند به آسانی آنها را تهیه کند . آزمایش ، گاهی به منظورآشناکردن دانش آموزان با جنبه های عملی یک مفهوم ، مورد استفاده قرارمی گیرد . برای اینکار معلم دستورعمل انجام آزمایش را در اختیار فراگیران می گذارد و انتظار داردکه دانش آموزان با استفاده از دستورکار سرانجام به نتیجه یکسانی برسند . درموارد دیگر آزمایش به منظور فراهم آوردن محیطی مناسب برای حل مسئله تلقی می شود . در این صورت معلم جهت کلی فعالیت را مشخص می کند و فراگیران را برآن می دارد تا دراجرای آزمایش به طورمستقل تصمیم گیری و نتیجه گیری کنند . آزمایش برای تدریس مفاهیم علوم تجربی به ویژه
فیزیک بسیار لازم است و بدون آن دانش آموز نمی تواند مفاهیم مورد نظررا به درستی فراگیرد ( سنگری ، 1383 ، ص 104 ) .
شیوه گردش علمی :
گردش علمی به دانش آموزان امکان می دهدکه از طریق مشاهده طبیعت ، وقایع ، فعالیتها اشیاء و مردم تجزیه علمی بدست آورد . درگردش علمی دانش آموزان با مشاهده واقعیت ها می توانند مفاهیمی را که درکلاس مورد بحث قرارمی گیرد بهتر در ذهن خود بپرورانند و معلم می تواند با استفاده از این شیوه کنجکاوی فراگیران را درباره موضوعی خاص برانگیزد . در بعضی موارد ، می توان ازگردش علمی برای جمع آوری اطلاعات لازم برای انجام گرفتن آزمایش ، یا یک پروژه ، بهره گرفت . مثلا اگر هدف درس (شناختن کانی های دارای ارزش اقتصادی ) باشد می توان دانش آموزان را به چند معدن برد تا کانی های مختلف را جمع آوری کنند و آنها را درکلاس بعد از آزمایش های لازم بشناسند . ( میرزا محمدی ، 1383 ، ص 87 ) .

استفاده از منابع دیداری و شنیداری :
استفاده از منابع دیداری و شنیداری در تدریس را درحقیقت نمی توان شیوه مستقل و مجزا دانست . معلم درهرگونه تدریسی می تواند از وسایل دیداری و شنیداری کمک بگیرد. گاهی می توان در تدریس از وسایلی نظیر رادیو ، تلویزیون و ضبط و پخش صوت، نمودار و نقشه استفاده کرد . مثلا معلم درهنگام سخنرانی ممکن است ازعکس استفاده کند یا برای نمایش دادن یک رابطه علمی از نمودارکمک بگیرد . درمواردی که معلم می خواهد یک موضوع اجتماعی را تدریس کند ممکن است بحث رادیویی مناسبی را که روی نوار ضبط شده است برای فراگیران پخش کند . به طورکلی کاربرد صحیح منابع دیداری و شنیداری برای برانگیختن کنجکاوی دانش آموزان و تشویق آنها به فراگیران بسیار موثر است ( میرزا محمدی ، 1383 ، ص 80 ) .
الگوی کاوشگری به شیوه حقوقی :
این الگو برای کمک به دانش آموزان در بررسی مسایل اجتماعی از قبیل عدالت ، برابری فقر، قدرت ، تقویت رشد عمومی و اجتماعی آنها برای توجیه و حل این گونه مسایل به شیوه مذاکره است . در این الگو معلم آغازگر، کنترل کننده ی جو برای ایجاد یک فضای مثبت کاری و عقلی ، باز و پویا است و به فراگیران تفهیم می کندکه یکدیگر را مستقیم ارزیابی ننمایند و به عقاید و نظرات همدیگر احترام بگذارند . این الگو بیشتر برای دوره های دبیرستان و دانشگاه کاربرد دارد و درنهایت باعث تقویت روحیه همدلی ، قضاوت
منطقی درخصوص مسائل اجتماعی تحلیل مناسب مسائل روز وتقویت کاردسته جمعی در دانش آموزان می شود . مثال : فرض کنید بعضی از دانش آموزان با سهمیه ای شدن کنکور سراسری مخالف هستند ، معلم ازطریق شرکت سهامی فکر با دانش آموزان به بررسی این مهم می پردازند و درنهایت به کمک خود دانش آموزان آنها را قانع می نماید (بهرنگی ، 1384 ، ص 131 ) .
الگوی آموختن کنترل خود :
هدف این الگو ایجاد تغییررفتار مناسب در دانش آموزان است . مثال : دانش آموزی که در امتحان دچار اضطراب می شود یا ازدرس ریاضی می ترسد به اومی آموزدکه چگونه رفتار خود را تغییر داده و موجب کاهش این اضطراب و ترس در خود شود . دراین الگو معلم حامی دانش آموزان است و یک فضای مثبت ایجاد می کند تا آنها به اصلاح رفتار خود بپردازند . این الگو درسنین مختلف و همه دوره های تحصیلی کاربرد دارد و در نهایت دانش آموزان را قادر به توصیف ، توضیح ، پیش بینی ، کنترل و تغییر رفتار خود می نماید . بطورکلی معلم ازطریق این الگو می تواند تغییرات مطلوب را در رفتار دانش آموزان ایجاد نماید . ( حریر فروش ، 1377 ، ص 15 ) .

الگوی ایفای نقش :
هدف این الگو ، رشد همدلی با دیگران و بررسی مسائل و واقعیت ها و ارزش های اجتماعی در عمل است . این الگو می تواند باب افتتاح گفتگودرباره ی ارزشها و چگونگی اثرآنها در زندگی روزانه باشد . در این الگو معلم مسئول شروع و هدایت دانش آموزان است به نحوی که آنها را قادر به تحلیل رفتار، ارزش های فردی ، همدلی ، حل مسائل میان فردی ، نقش ارزشها در مسائل اجتماعی و آسودگی در ابراز عقاید نماید این الگو در همه برنامه های آموزشی وپرورشی و سنین مختلف کاربرد دارد . بطورکلی این الگو باعث افزایش فهم دانش آموزان در بهبود وگسترش ارزش های اجتماعی می شود برای مثال : معلم می تواند ازطریق این الگو مسائل خوب و بد اجتماعی و یا رفتارهای خوب و بد را توسط دانش آموزان به نمایش بگذارد و سپس درمورد آن به کمک فراگیران به بحث وارزشیابی بپردازد . بدین ترتیب معلم از طریق عمل ( نمایش) به بررسی مسائل اجتماعی ، رفتاری و ارزشیابی آن توسط دانش آموزان می پردازد .( حریر فروش، 1377 ، ص 30 ) .
روش کارگاهی :
روش تدریس کارگاهی یکی از روش های موثر یاددهی و یادگیری است که در بیشتر موارد با روش سخنرانی ، سمینار ، کنفرانس و سمپوزیوم یکسان بکار برده می شود . برای درک بهتر روش کارگاهی ابتدا به مفاهیم ذکرشده می پردازیم و سپس روش کارگاهی
را شرح می دهیم :
سمینار :
عده ای صاحب نظرهستندکه دورهم جمع شده و تبادل نظرمی کنند . ( البته تعداد افراد در سمینار محدود باشد ، حداکثر100 نفرکه به گروه های کوچک 10 الی 15 نفری تقسیم می شود و تبادل نظرمی کنند و در نهایت کل گروهها به تبادل نظرمی پردازند ) .
کنفرانس :
محققی به نظریه ای رسیده است آن را برای دیگران مطرح می کند .
سمپوزیوم :
مانند سمینار است و تنها تفاوت آن با سمینار دراین است که افرادی که در سمپوزیوم شرکت می کنند تخصصی تر سطح آگاهی آنها از دیگران برتراست ( درسطح بالاتری از سمینار قرار دارد ) .

روش تدریس کارگاهی
مرحله ارائه درس کوتاه :
این مرحله مبانی نظری مورد بحث توسط مدرس کارگاه تبیین و تحلیل می شود .
مرحله فعالیت و کار :
دانش آموزان ، دانشجویان و یا کارورزان و مربیان شرکت کننده درکارگاه به گروه های کوچک 2 الی 3 نفره یا انفرادی تقسیم و برروی موضوعات تعیین شده فعالیت می نمایند.
مرحله مشارکت :
دراین مرحله مجددا دانش آموزان شرکت کننده درکارگاه که به گروه های 2 الی 3 نفره یا انفرادی تقسیم شده بودند دور هم جمع می شوندکه به بحث و بررسی جمع بندی موضوعات تعیین شده می پردازد . ( حداکثر زمان این مرحله ازکل زمان کارگاه است )
بدیهی است که در اجرای کلاس کارگاه آموزش باید از روش مهارت آموزی ( ابتدا و انتهای فعالیت کاملا مشخص شده است ) سود جست . کاربست روش تدریس کارگاهی می تواند نتایج آموزش را تضمین کند البته با رعایت نکات زیر :
مرحله درسی کوتاه و فشرده :
1- معلم ابتدا اهداف و انتظاراتی که از کارورزان و دانش آموزان دارد دقیقا بیان و تحلیل می نماید و از طریق آزمون تشخیصی ، رفتار ورودی آنها را می سنجد .
2- معلم مبانی نظری هرمحورکلی را درسالن عمومی تبیین و تحلیل نموده و به رفع اشکالات کارورزان یا دانش آموزان در ابعاد نظری می پردازد . البته بهتر است قبل از تشکیل کارگاه مبانی نظری را ( به منظور تسلط دانش آموزان ) برای آنها ارسال کند .
3- سپس معلم ( مدرس ) دانش آموزان را به گروه های کوچک کاری تقسیم نموده و یک نفر به عنوان مسئول وگزارشگر ویک نفر به عنوان منشی انتخاب که جلسات کارگاهی را اداره و نکات کلیدی را یادداشت نمایند .
4- زمان بهینه برای این مرحله حداکثر معادل کل زمان کارگاه آموزشی است .

مرحله فعالیت گروهی و انجام وظایف انفرادی :
1- دراین مرحله کار مسئول گروه کاری ، همانا استخراج مفاهیم کلیدی براساس مباحثات همه کارورزان است سپس منشی گروه کاری کلیه نکات کلیدی را که درمورد توافق اکثریت گروه است نوشته و طبقه بندی می نماید . شایسته است که منشی جلسه کلیه نکات مطروحه را بر روی تابلو نوشته تا کلیه دانش آموزان آنها را مشاهده و سرانجام پس از نهایی شدن روی کاغذ منعکس نماید .
2- زمان بهینه برای این مرحله حداکثر معادل کل زمان کارگاه آموزشی است .
3- محل تشکیل گروه های کاری باید جدا از یکدیگر باشد .

مرحله مشارکت و جمع بندی :
1- کلیه دانش آموزان درسالن عمومی جمع شده و سپس مسئولین گروه های کاری به ترتیب گزارشی از نتایج مباحثات برروی موضوعات مطروحه را ارائه و سپس نکات کلیدی مشخص و توصیه های کاربردی به عمل می آورند .
2- زمان بهینه برای این مرحله همان حداکثرمعادل کل زمان کارگاه آموزشی است . در پایان یعنی مرحله ارزشیابی و بازخورد کارگاه ، مدرس به اجرای آزمون پس خروجی پرداخته و آن را با آزمون پیش ورودی مقایسه می نماید ونگرش دانش آموزان را نسبت به کارگاه ( البته بدون ذکرنام ) دریافت می کند . ( بهرنگی ، 1384 ، ص 139 ) .
الگوی دریافت مفهوم :
این الگو برای یاد دادن نحوه طبقه بندی کردن ، نحوه فکرکردن و چگونگی دریافت مفهوم به دانش آموزان اهمیت دارد . دراین الگو معلم به عنوان حامی وهدایت گر فرضیه های دانش آموزان است به نحوی که از قبل مفاهیم را انتخاب و در نمونه های مثبت و منفی سازمان می دهد و فراگیران را جهت نیل به این مفهوم هدایت می کند . این الگو دانش آموزان قادر به مفهوم سازی پیشرفته ، مفاهیم خاص ، استدلال استقرایی ، تسلط و آگاهی به چشم اندازها ، دورنماها ، تحمل ابهام و حساسیت به استدلال منطقی در ارتباطات می نماید .

مراحل الگوی تدریس دریافت مفهوم به شرح زیر است :
* عرضه مطالب و شناسایی مفهوم
* آزمون دستیابی به مفهوم
* تحلیل راهبردهای تفکر ( شعبانی ، 1385 ، ص 150 ) .
الگوی تفکر استقرایی :
این الگو باعث بهبود ظرفیت تفکر ، گردآوری ، سازماندهی وکنترل اطلاعات و نامگذاری مفاهیم می شود به بیان دیگر این الگو به علت گردآوری اطلاعات سازماندهی وکنترل مطالب می شود . دراین الگو معلم آغازگر فعالیت است زیرا فعالیت ها از قبل به وسیله معلم تعیین می شوند اما جو همکاری و دوستانه بین معلم و شاگردان وجود دارد تماس یکایک دانش آموزان برای دسترسی به اطلاعات فراهم نماید . این الگو منجر به افزایش آگاهی فردی و رشد خودکنترلی دانش آموزان می گردد و درهمه سطوح تحصیلی کاربرد دارد .
مراحل تدریس الگوی تفکر استقرایی عبارتند از :
* تکوین مفهوم
* تفسیر مطالب
* کاربرد اصول یا عقاید ( شعبانی ، 1385 ، ص 159 ) .

الگوی آموزش کاوش گری :
این الگو باعث تقویت استدلال فراگیران ، شناخت مفاهیم ، فرضیه ها و آزمون آنها در دانش آموزان می شود دراین الگو جو همکاری بین معلم و شاگردان وجود دارد ولی سیستم اجتماعی بیشتر توسط معلم به ترقیب فراگیران جهت آغاز کاوشگری می پردازد و شیوه های کاوشگری را به آنها یاد می دهد این الگو منجر به یادگیری و تقویت مهارت های جریان علمی ،کاوشگری خلاق ، تقویت روح خلاقیت ، استقلال در یادگیری، تحمل ابهام و موقتی بودن دانش در دانش آموزان می شود .
مراحل تدریس الگو عبارت است از :
* مواجه نمودن فراگیران با مسئله
* گردآوری داده ها درخصوص مسئله و اثبات آن
* طبقه بندی داده ها ( اطلاعات )
* تجزیه و تحلیل داده ها
* تحلیل جریان کاوش ( بهرنگی ، 1384 ، ص 420 ) .

الگوی پیش سازمان دهنده :
این الگو باعث یادگیری با معنا در دانش آموزان می شود و در آن معلم ، ساخت ذهنی را در دست دارد و همواره مطالب قبلی تمیز دهنده را دردست دارد و همواره مطالب یادگیری را به سازمان دهندگان ارتباط می دهد و به شاگردان کمک می کند تا مطالب جدید را از مطالب قبلی تمیزدهند این الگو منجر به تقویت مفاهیم ، درون سازی معنی دار اطلاعات و افکار، عادت به تفکر منظم و منطقی و تقویت روحیه کاوشگری در دانش آموزان می شود و برای کلیه سطوح تحصیلی مناسب است .
مراحل پیش سازمان دهنده :
1- از طریق روشن کردن منظور درس به وسیله مثال و تکرار
2- ارائه مطالب ، یا وظیفه مورد نظر برای دانش آموزان بایک نظم منطقی .
3- تحکیم سازمان شناخت از طریق یادگیری فعال و توافق مجدد و یک نظم منطقی
4- تحکیم سازمان شناخت ازطریق یادگیری فعال و توافق مجدد و یکپارچه (دهنوی، 1380، ص 68)

الگوی یاد سپاری :
این الگو باعث تاکید بر پردازش اطلاعات ، افزایش یادسپاری و درونی کردن اطلاعات در دانش آموزان می شود . معلم و شاگردان بصورت یک گروه برای دادن مطالب جدید جهت یادسپاری تلاش می کنند . این الگو نیاز به عکس ، وسایل مجسم ، فیلم و سایر مطالب دیداری و شنیداری دارد . معلم شاگردان را درتعیین موضوع ها ، جهت ها و تصویرهای کلیدی یاری می کند . این الگو دانش آموزان را در تسلط برحقایق و افکار سیستمی برای یادسپاری تقویت قدرت ذهنی و افزایش یادسپاری کمک و درتمام مراحل و سنین کاربرد دارد .
مراحل تدریس این الگو عبارت است از :
1- توجه به مطالبی که باید یادسپاری شوند ازطریق خط کشیدن زیرآنها و. . .
2- ایجاد ارتباط از طریق فنون کلمه کلیدی وکلمه جایگزین
3- بسط تصاویر
4- تمرین و یادآوری به منظور آموختن شدن کامل ( شعبانی ، 1385 ، ص182).

الگوی رشد عقلی :
این الگو باعث سازگاری و متناسب نمودن آموزش با مراحل رشد فراگیران می شود در این الگوکاوش گری درجوی اجتماعی و عقلی آزاد همراه است . معلم باید جو تسهیل کننده ای ایجاد تا شاگرد احساس خود را آزادانه بیان کند این الگو منجر به تقویت جنبه های انتخابی رشد شناختی و جنبه های عاطفی و اجتماعی در دانش آموزان می شود .
مراحل تدریس الگو عبارتند از :
1- به وجود آوردن موقعیتی که مطابق رشد دانش آموز باشد .
2- کاوش گری از طریق دریافت پاسخ های دانش آموزان .
3- انتقال از طریق بررسی استدلال دانش آموزان ( یغما ، 1381 ، ص 50 ).
الگوی کاوش گری علمی
این الگو باعث آموزش علمی به سبک های مشخص و آموزش مفاهیم بنیادی در دانش آموزان می گردد . رسالت معلم دراین الگو پرورش کاوشگری ، ایجاد جوی توام با همکاری و داشتن انعطاف است . این الگو منجر به دانش علمی تعهد به کاوشگری علمی، ژرف اندیشی و روح مهارت همکاری در دانش آموزان می شود .
مراحل این الگو عبارتند از :
1- فراهم آوردن زمینه جستجو برای دانش آموزان
2- تعیین مسئله از سوی دانش آموزان
3- مشخص کردن مسئله درهر جستجو توسط دانش آموزان
4- دانش آموزان حدس درخصوص راههای توضیح مشکل می پردازند( یغما ، 1381، ص 41 ) .
الگوی تدریس غیر مستقیم :
این الگو باعث مشارکت فراگیران در یادگیری شده و به آنها یاد می دهدکه چگونه خود را به فراگیری مطالب پرداخته و مسائل را حل نمایند . معلم نقش هادی ، راهنماو تسهیل کننده را دارد و دانش آموز آغازکننده به نحوی که معلم به دانش آموزان کمک می کند تا مسائل را تعریف و برای حل موفقیت آمیز آنها اقدام نمایند . همچنین معلم بایستی مکانی آرام توام با جو مثبت و اطلاعات مورد نیاز برای دانش آموزان فراهم نماید . این الگو دانش آموزان را قادر به افزایش آگاهی فردی ، رشد خود ، هدفهای اجتماعی و تحصیلی متنوع می نماید .
مراحل تدریس این الگو عبارتند از :
1- تعریف موقعیت توسط فراگیر به نحوی که معلم ابراز احساسات را ترغیب می کند.
2- کشف مشکل به وسیله دانش آموزان .
3- رشد بینش توسط بحث دانش آموزان درباره مسئله و حمایت معلم از آنها .
4- برنامه ریزی و تصمیم گیری توسط دانش آموزان .
5- یکپارچگی از طریق توسعه بینش دانش آموزان درخصوص مسئله و حمایت معلم
از آنها ( سنگری ، 1383 ، ص 221 ) .
الگوی بدیع پردازی ( افزایش تفکر خلاق )
هدف این الگو افزایش تفکرخلاق و مشکل گشایی درمواقع خاص ، برهم زدن سنت های متداول وگسترش افق های فردی و اجتماعی در دانش آموزان است . معلم سئوالاتی از دانش آموزان می نماید ، ولی پاسخ دانش آموزان کاملا باز است و معلم بایستی کمک کند تا شاگردان تفکر خود را بسط دهند این الگو باعث رشد خلاقیت و نوع آوری، همبستگی گروه و برهم زدن سنت ها در نزد انظار می شود .
مراحل تدریس الگو عبارتند از :
1- توصیف وضعیت جدید به کمک معلم
2- قیاس مستقیم به نحوی که معلم قیاس مستقیم ( مقایسه ساده از دو موجود یا دو مفهوم) را پیشنهاد و از شاگردان می خواهد آنها را توصیف کنند .
3- قیاس شخصی به نحوی که معلم شاگردان را به قیاس مستقیم ( شدن ) ترغیب می کند
4- مقایسه قیاس ها از طریق شاگردان
5- توضیح تفاوت ها به کمک شاگردان
6- اکتشاف به کمک شاگردان
7- قیاس زایی ، شاگردان مجدد به بیان شباهت ها و تفاوت های قیاس می پردازند (بهرنگی ، 1384 ، ص 251 ) .

الگوی آگاهی یابی :
اهداف این الگوکمک به دانش آموزان برای توسعه آگاهی از توانایی های خویشتن در تفکر واحساسات گروهی ، مناسب انسانی و ایجاد تصورذهنی از خود است . معلم باید در این الگو انعطاف پذیر باشد این الگو منجر به افزایش آگاهی ، خود یکپارچگی روابط میان فردی می شود .
مراحل این الگو عبارتند از :
1- مشخص کردن تکلیف برای شاگردان از طریق ایجاد محیط امن برای آنها
2- بحث و تحلیل درخصوص گام اول ( میرزامحمدی، 1383، ص 56)
الگوی دیدار درکلاس درس :
این الگو برای کمک به فراگیران در پذیرش مسئولیت رفتار و شرایط اجتماعی است معلم بایستی دارای شخصیتی صمیمی و ماهر در فنون بحث میان فردی باشد این الگو باعث استقلال و خود محبت دهی و آزاد اندیشی می شود .
مراحل الگو عبارتند از :
1- استقرار فضایی از پذیرش مشارکت ( تشویق دانش آموزان برای مشارکت و سخن گفتن ) .
2- طرح مسئله برای بحث به وسیله دانش آموزان یا معلم و بررسی پیامدهای آن
3- بررسی قضاوت ارزشی توسط فراگیران درخصوص مسئله
4- تعیین اقدام دیگر جایگزین از طریق توافق دانش آموزان که کدام مسئله را پیگیری نمایند .
5- التزام علمی دانش آموزان در برابر جمع
6- پیگیری رفتاری از طریق سنجش رفتارهای جدید ایجاد شده در دانش آموزان (یغما، 1381 ، ص 64 ) .
الگوی پژوهش گروهی ( تفحص گروهی ) :
این الگو برای کمک به دانش آموزان در تقویت مردم سالاری ، تشریک مساعی و آموزش آنها ازطریق همکاری کاوشگرانه در فهم و مسائل اجتماعی و تحصیلی است در این الگو معلم مانند یک مشاور عمل می کند و بایستی بتواند به درخواست های دانش آموزان پاسخ دهد و به کمک آنها نیازمندی های آموزش را فراهم آورد . این الگو نیازمند یک جو مثبت برای استدلال و مذاکره می باشد و در همه سنین و سطوح تحصیلی و انجام کارهای گروهی کاربرد مناسبی دارد این الگو در نهایت منجر به کاوش گری منظم ،کنترل و پویش موثرگروهی ، تقسیم کار ، مردم سالاری ، تعهد و تمایل نسبت به کاوشگری و هم کوششی در دانش آموزان می شود ( حریر فروش ، 1377، ص50 ).

الگوی آموزش آزمایشگاهی :
این الگو باعث افزایش فهم اجتماعی ، مهارت ، توانایی یادگیری و تقویت کارگروهی در دانش آموزان می شود . معلم دراین الگو نقش مشاور را ایفا نموده و دانش آموزان را حمایت می نماید . درنهایت منجر به تقویت یادگیری و آموزش دربستر پژوهش درآنها می شود . این الگو برای کلیه دروس به ویژه علوم دقیق و در تمام دوره های تحصیلی و سنین مختلف کاربرد دارد . ( شعبانی ، 1385 ، ص 91 )
الگوی کاوشگری علوم اجتماعی :
این الگو باعث درک مسائل اجتماعی ، از قبیل : مردم شناسی ، جامعه شناسی ، فرهنگ شناسی ، مهارت عقلی ، آموختن اطلاعات ، تشکیل مفاهیم و استفاده مناسب از مفاهیم در دانش آموزان می شود . در این الگو معلم موقعیت کاوشگری را ایجاد و از دانش آموزان می خواهد تا به بررسی و نتیجه گیری در مورد آن بپردازند . این الگو در تمام سنین و دوره های تحصیلی به ویژه در درس علوم اجتماعی کاربرد دارد و درنهایت باعث تقویت فهم و درک دانش آموزان درخصوص مسائل اجتماعی می شود ( بهرنگی ، 1384، ص269 ) .

الگوی یادگیری درحد تسلط آموزش مستقیم
( نظریه اجتماعی یادگیری )
هدف این الگو ایجاد و تقویت مهارت های اساسی ، مطالب آموختنی از ساده به مشکل و دادن مطالب درسی به صورت انفرادی به دانش آموزان و استفاده از تکنولوژی دیداری و شنیداری و دانش آموزان است . دراین الگو معلم حامی دانش آموزان است و به آنها کمک می کند تا مستقل یاد بگیرند . این الگو در نهایت دانش آموزان را قادر به تسلط بر محتوای علمی ، تقویت انگیزه درس خواندن ، توانایی کنترل خود و تقویت عزت نفس می نماید این الگو در همه دوره های آموزشی و سنین مختلف کاربرد دارد (میرزا محمدی ، 1383 ، ص 38 ) .
الگوی آموزش برای رشد مفهوم و مهارت :
این الگو معمولا به دو صورت زیر است :
1- الگوی نظریه و عمل :
مانند یک مهارت ریاضی که درآن مهارت با نشان دادن ممارست ، بازخورد و نظارت در هم می آمیزد تا دانش آموز برآن مهارت تسلط یابد .
2- شبیه سازی که از توصیف موقعیت های زندگی ایجاد می شود :
مثال : معلم در درس جغرافیا ، کره زمین است و یا از مولاژ استفاده می کند و اندامها و دستگاه های مختلف بدن انسان را نشان می دهد . دراین الگو معلم نقش هادی و راهنما را
دارد و بایستی یادگیری با تشکیل شرکت سهامی فکر بین دانش آموزان و معلم انجام گیرد این الگو در همه سنین و سطوح تحصیلی کاربرد دارد و در نهایت باعث افزایش مفاهیم و مهارت های آگاهی درباره سیستم های اجتماعی ، همدردی ، آگاهی از تنش تغییر و احساس اثربخشی در دانش آموزان می شود ( محمدی ،1383 ، ص 49 ) .

تکنولوژی آموزشی و روش های جدید تدریس
مطالب این بخش برگرفته از دو سایت اینترنت است :
هرنظام آموزشی درصورتی در انجام رسالت خود موفق خواهد شدکه دارای معلمانی برخوردار از صلاحیت های علمی و آشنا به روش های آموزشی و مجهز به مهارت های آموزشی و شغلی و حرفه ای باشد . پس بنابراین 3 بال معلم جهت پرواز موفقیت آمیز در فضای آموزش را می توان :
1- صلاحیت های علمی مورد نظر
2- جزئیات مفید و موثر آموزشی و اطلاعات عمومی
3- تلفین آگاهی های علمی و تجربیات علمی نام برد .
تعریف تکنولوژی آموزشی :
اصول و راهبردهایی است که برای حل مسائل آموزشی درسطح کاربردی به کار می رود.
ضرورت استفاده از تکنولوژی آموزشی :
1- رفع مسائل و مشکلات نظام آموزشی
2- نقش بسیار مهم حواس پنجگانه دریادگیری
3- ویژگی های مربوط به یادگیری

عوامل موثر در لزوم کاربرد تکنولوژی آموزشی :
1- هماهنگی و همکاری نظام آموزشی با پیشرفت سریع علوم و تکنولوژی
2- رفع ، کاهش و پیشگیری از افزایش مسائل و مشکلات نظام آموزشی
3- مشارکت و فعالیت هرچه بیشتر حواس فراگیران درجریان آموزش به منظور تحقق یادگیری بنیادی و موثر عمیق .
عوامل انتخاب تکنولوژی :
1- هدف های آموزشی
2- ویژگی های دانش آموزان
3- فنون تدریس
4- محرک های مورد نیاز موضوع درسی
5- شرایط علمی
اهداف و فواید تکنولوژی آموزشی :
1- تکنولوژی می تواند آموزش و یادگیری را انفرادی کند .
2- راه حل لازم را برای طراحی شرایط ارائه دهدکه از همه روش ها نزدیکتر شود
3- دسترسی به فرهنگ آموزش را به طوریکسان برای همه میسر می سازد .
4- تکنولوژی موثرترین وسیله برای تحقق اهداف است .
5- تکنولوژی در جستجوی حلقه های گمشده ای است تا بتواند به وسیله آنها رشته
های وسیع وگسترده ای از علوم و دانش را به هم متصل نماید .
6- وسیله ای است مطمئن برای بهره بردن و ایجاد تغییر در وضعیت موجود .
پیشنهاداتی در زمینه به کارگیری تکنولوژی آموزشی و روش های جدید تدریس :
1- توجه مدیران به تکنولوژی آموزش مدارس به منظور ارتقاءکیفیت تدریس معلمان جهت یادگیری آسان و بهتر دانش آموزان
2- استفاده از افراد متخصص در پست تکنولوژی یا سمعی بصری مدارس .
3- جذب معلمین با مدرک بالاتر در رشته های تخصصی و آشنایی با تکنولوژی های موجود روز در امر تدریس .
4- ارج نهادن به معلمینی که از تکنولوژی آموزشی بهینه استفاده می نمایند
5- اختصاص بودجه های خاص در وزارتخانه ها به امرتکنولوژی مدارس و مراکز تربیت معلم .
6- تشکیل کنفرانس ها و میزگردها برگزاری کلاس های ضمن خدمت کوتاه مدت برای اساتید و معلمان با موضوعات تکنولوژی آموزشی .
7- اطلاع رسانی به معلمان و اساتید در رابطه با آخرین یافته های مربوط به تکنولوژی و روش های جدید تدریس .
8- جهت استفاده ی مطلوب ازکلاسها و بالا بردن کیفیت آموزش در سطوح مختلف با به کارگیری تکنولوژی آموزشی درامر تدریس بهتر است سقف دانش آموزان کلاسها بیش
از 20 نفر نباشد .
تکنولوژی آموزشی در منظر بزرگان علم
1- تکنولوژی آموزشی ، طراحی ، اجرا و ارزیابی نظام یافته تمام فرایند یادگیری و آموزش همراه با تعیین هدف های مشخص تر و نیز استفاده از تجربه تحقیقات در زمینه های یادگیری ، ارتباط جمعی و به کارگرفتن مجموعه ای از منابع انسانی و غیر انسانی جهت فراهم آوردن شرایط آموزش موثر . ( الن ویلیام )
2- تکنولوژی آموزشی در مفهوم ساده و مقدماتی به سخت افزارهایی مانند کامپیوتر، پروژکتور ، اورهد و سایر وسایل سمعی و بصری اطلاق می شودکه معلمان درامر آموزش از آنها استفاده می کنند ( اصطلاحات آموزش علوم و تکنولوژی- انتشارات یونسکو).
3- تکنولوژی آموزشی کاربرد نظری و علمی تکنولوژی در نظام آموزشی ( ویژه نامه تکنولوژی آموزشی مجله دانشمند ) .
4- تکنولوژی آموزشی عبارت است از کاربرد یافته های علمی درباره یادگیری و شرایط یادگیری .( مرکز عالی برنامه ای بریتانیا )

استفاده از ابزار و تکنولوژی جدید در امر آموزش و پرورش :
برای اولین بار درسال 1900 آموزش وپرورش آمریکا اصطلاحاتی مثل "کمک دیداری" و " وسایل کمک تدریس " را وارد جریان آموزش وپرورش نمود و همچنین در دانشگاه ها و دوره های تربیت معلم آمریکا اولین بار درس وسایل دیداری ، شنیداری و تکنولوژی سمعی و بصری متداول شد .
عکس العمل روانشناسان در مقابل این پدیده نوین این بودکه آن را با رویکرد فناورانه نپذیرفتند ، بلکه بیشتر به رویکرد فردگرایانه آموزش و رغبت و توانایی یادگیری فراگیران توجه نمودند .
بنیاد فورد در سال 1954 تلویزیون آموزشی را راه اندازی و وارد مدارس کرد و سنای آمریکا طرح دفاع ملی تعلیم و تربیت را از تصویب گذراند و مدارس بلافاصله شروع به خرید ابزار آموزشی نمودند .
ازآن تاریخ تا امروز ابزار تکنولوژی آموزشی توسط مدارس خریداری می شود وپس از گذشت سالها هنوز شاهد خرید بی رویه این ابزار برای مدارس و در پی آن پرشدن جیب سهامداران شرکت های ابزار ساز هستیم با کمال تاسف با اینکه بعضی از مدارس ما از ابزار تکنولوژی آموزشی غنی هستند ولی در آزمایشگاه های این مدارس کمترکسی از معلمان و دانش آموزان فناور شده است و این یعنی شکست و مهمترین دلایل این شکست را " عدم توجه مسئولین به مفهوم واقعی تکنولوژی آموزشی بیان کرده اند " .
هدف تکنولوژی آموزشی ترویج تلویزیون ، رادیو ، ماشین آلات آموزشی ، کامپیوتر و دستگاه های الکترونیکی نیست ولی به معنای نفی آنها هم نیست .
تکنولوژی آموزشی عبارت است از روش سیستماتیک ، طراحی ، اجرا و ارزیابی کلی فرایند یاددهی ، یادگیری که درآن هدف ها معین باشد و از یافته های روانشناسان و علوم ارتباطات استفاده گردد تا آموزش موثرتر و پایدارتر ارائه گردد . طبق این تعریف تکنولوژی آموزشی نرم افزاری است که ابزار را به خدمت می گیرد ، هرچه زمان به پیش می رود ابزار مدرن تری پدید می آید اگر دیروز با تایپ سربی کتاب های درسی در اختیار فراگیران قرارگرفته می شد امروز کتاب الکترونیکی با قابلیت تغییر فونت های مختلف در اختیار آنان قرارمی گیرد .
اگر ابزار و تجهیزات کلاس درس دیروز ( متاسفانه در ایران امروز) میز و تخته ای سیاه رنگ یا سبزرنگ و چند قطعه گچ بود امروز برنامه های رایانه ای یا طرح درس رایانه ای می توانند با هدایت و نظارت معلمان ، امر آموزش و پرورش را تسهیل ببخشد .
ابزارهای تکنولوژی در طول تاریخ همواره برای آموزش و تسهیل بخشیدن به فرایند یاددهی ، یادگیری مفیدوکارآمد بوده اند نکته مهم نوع نگاه مدیران و مسئولان به طرز استفاده از این ابزارها است امروز در دوره عمومی ( ابتدایی و راهنمایی ) با توجه به رویکرد تولید کتاب های درسی ، طبیعت به عنوان کارگاه واقعی دانش آموزان معرفی شده است و علیرغم این نگرشی بعضی از مدیران تلاش می کنندکه دانش آموزان را در
اتاقک های شیشه ای به نام آزمایشگاه گرفتار نمایند با این باورکه دانش آموزان را تکنولوژیست کنند حال آنکه با وضعیتی که آزمایشگاه های کنونی مدارس دارند دانش آموزان می توانند تنها به شناخت بعضی از ابزار شیشه ای آزمایشگاه ها برسند و عملا به هیچ فناوری خاصی دست پیدا نکنند .
آنچه مهم است این است که معلمان در طبیعت یا کارگاه یا آزمایشگاه یا حتی کلاس درس بتوانند دانش آموزان را در دنیای ذهن خود با محیط زندگی درگیرکنند و زمینه را برای تولید فکر آنان ایجاد نمایند .
از این نظر :
– اگر دبیر ادبیات بتواند دانش آموزان خود را جوری پرورش دهدکه خوب مطالعه کنند و قصه بنویسند و شعر بسرایند فن آوری آموزشی به کاربسته است .
– اگر دبیرعلوم کاری کندکه دانش آموزان او خود دست به آزمایش بزنند تکنولوژی آموزشی به کارگرفته است .
– اگر دبیرعلوم اجتماعی کاری کند تا دانش آموزان در انتخابات شورای دانش آموزی به رای اکثریت احترام کنند ومشارکت فعال داشته باشند فناوری آموزشی به کاربسته است.
با این تعریف تکنولوژی آموزشی تجهیزات آموزشی نیست اگرچه تجهیزات و ابزار می تواند درخدمت تکنولوژی آموزشی قرارگیرد تکنولوژی آموزشی به تعبیری فن به کارگیری ابزار برای تسهیل فرآیند یاددهی ، یادگیری می باشد .
سخن اینجا است که امروز روش تدریس خطابه ای و سخنرانی روشی بسیارکهنه است اگرچه هنوز به عنوان یکی از روش های آموزشی در بعضی مواقع خیلی هم سودمند به کارگرفته می شود اما روحیه ی نسل حاضر وحضور رقابتی دیگر رسانه ها درمقابل صدا و لحن معلم ایجاب می کندکه مسئولین ابزار تکنولوژی را به استخدام معلمان درآورند و در این میانه معلم را تنها نگذارند .
اگر تجهیزات لازم و متناسب تئوری های تغییر فراهم نگردد ممکن است همه این تلاش ها بی نتیجه بماند وقتی ما برای معلمان سمینار وکارگاه برگزار می کنیم و از روش های فعال تدریس سخن می گوییم ازطرفی نرم فراگیران هرکلاس 50 تا 60 نفر می باشد و وجود میز و نیمکت های خلاقیت کش فرصت حضور چهره به چهره ی دانش آموزان را از دست داده است و درکلاس های غیراستاندارد وکوچک بدون نورکافی تدریس صورت می گیرد یعنی پنبه کردن آنچه ریسه شده است .
وقتی که درمراکز تربیت معلم اساتید ضمن خدمت که دوره های روش تدریس فعال را تدریس می کنند ، خود بدون استفاده از کمترین ابزار تکنولوژی آموزشی هنوز از روش سخنرانی استفاده می کنند چگونه باید انتظار داشت دانشجویان درآینده معلمان مجری روش های تدریس مشارکت جویانه باشند .
آموزش وپرورش ناگزیر است که برای هماهنگی با تئوری تغییر نگرش و روش نسبت به بکارگیری تجهیزات مناسب و ابزار مدرن تکنولوژی آموزشی اقدام نماید و همچنین
نسبت به تهیه مهمترین وسیله و ابزار دنیای فراصنعتی از تاریخ یعنی رایانه همت بگمارد و تلاش کندکه تکنولوژی و استفاده از آن را نیز به فراگیران بیاموزند چراکه اگر دیرتر اقدام نماید دیری نمی پایدکه استفاده از رایانه به عنوان یک وسیله سرگرمی درباور فراگیران نهادینه شود مطمئن باشیدکه اگر رایانه نتواند درخدمت فرآیند یاددهی ، یادگیری درآید به طوری که معلمان و فراگیران به وسیله آن به اطلاعات جدیدی برسند و خود نیر اطلاعات جدیدتری تولید نمایند بی شک یک ابزار افیونی برای نیروی انسانی درآموزش و پرورش محسوب خواهد شد .
ظرفیت آموزش وپرورش در قالب مدرسه یا دانشگاه مجازی ظرفیتی نیست که به سادگی بتوان ازکنارآن گذشت توجه به مدرسه مجازی و راه اندازی آن در ایران با توجه به بحث آموزش از راه دور و بچه های لازم التعلیم قطعا موجب صرفه جوئی اعتبارات کلانی خواهد شد .
از این مبحث که بگذریم بحث آموزش و پرورش مادام العمر Lifelonglearning و استفاده از مهارت های زندگی در طول تدریس و تحصیل های نیمه وقت همه و همه دست به دست هم می دهند تا هرروز مدرسه مجازی معنای کاربردی تری در زندگی بشر فردا پیدا کند .
امروز آمارهای فراگیران مدارس مجازی در ایران تا مرز دو میلیون نفر تخمین زده شده است ( گزارش کارشناسان وزارت آموزش وپرورش سال 1382 ) و اگر توجه به مدارس
مجازی با این سرعت به پیش برود طولی نمی کشدکه درشهرهای صنعتی وکلان کشور بازارمدارس رسمی ایران هم کساد شود و دانش آموزان فقط برای کسب مدرک در مدارس ایران ثبت نام نمایند هرچند بسیاری از روشنفکران و صاحبنظران اعتقاد دارند که فراگیران بعضی از مهارت ها را باید در مدارس و در اجتماع دانش آموزان بیاموزند اما بعضی دیگر اعتقاد دارندکه دوره ابتدایی به تنهایی می تواند برای کسب این مهارت ها کفایت کند . به هرحال پدیده مدرسه مجازی یک پدیده ای جدی و باورشدنی است و نظام آموزش وپرورش ایران برای رضایت مشتریان خود و از دست ندادن آنها مجبور به پذیره از این مبحث جدید است هرچند پیش زمینه استفاده از اطلاعات الکترونیکی و یادگیری الکترونیکی ( E- learinng ) مدرن دنیا داشتن شاهراه های اطلاعاتی درکشور می باشد .
سخن آخر :
اینکه آموزش و پرورش ناگزیر است برای استفاده از ظرفیت دنیای مدرن و هماهنگی با جهانی جدیدکه در انتظار آن است تلاش کند تا به ترویج و توسعه ی تکنولوژی آموزشی متناسب با آموزش وپرورش مترقی توجهی آگاهانه و جدی داشته باشد .
منابع و ماخذ :
http :// www.bttt . ir
http :// amoozeshenovin . blogfa . com

پیشینه تحقیق
شماره 1
نام ، نام خانوادگی محقق : زهرا اوحدی .
عنوان تحقیق :
بررسی نگرش معلمان دوره راهنمایی در مورد طراحی آموزشی روشهای نوین تدریس کاربرد رسانه های آموزش و شیوه های ارزشیابی .
مکان و زمان تحقیق : استان همدان ، 1382
جامعه آماری :
کلیه آموزگاران زن ومرد مقطع راهنمایی استان همدان .
حجم نمونه :
ده درصد جامعه ی آماری با روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شده است .
فرضیه های تحقیق :
1- بین علاقه ی معلمان دوره راهنمایی به شغل معلمی و طراحی آموزشی روشهای نوین تدریس ، کاربرد رسانه های آموزش و شیوه های ارزشیابی رابطه ی معناداری وجود دارد.
2- بین علاقه ی معلمان دوره راهنمایی به مقطعی که تدریس می کنند وطراحی آموزشی روش های نوین تدریس ،کاربرد رسانه های آموزش وشیوه های ارزشیابی رابطه ی معناداری وجود دارد .
3- بین میزان احساس موفقیت معلمین دوره راهنمایی و طراحی آموزشی روش های نوین تدریس ، کاربرد رسانه های آموزش و شیوه های ارزشیابی رابطه ی معناداری وجود دارد.
4- بین میزان علاقه مندی معلمان دوره راهنمایی به دامنه ی تحصیل و طراحی آموزشی روش های نوین تدریس ، کاربرد در رسانه های آموزش و شیوه های ارزشیابی رابطه ی معناداری وجود دارد .
5- بین تنظیم برنامه ی تدریس معلمان دوره ی راهنمایی تحصیلی به هدف های درس و رفتاری و طراحی آموزشی روش های نوین تدریس ، کاربرد در رسانه های آموزشی و شیوه های ارزشیابی رابطه ی معناداری وجود دارد .
6- بین آشنایی معلمان دوره ی راهنمایی با روش های گوناگون تدریس ( سنتی نوین) و طراحی آموزشی روش های نوین تدریس ، کاربرد در رسانه های آموزش وشیوه های ارزشیابی رابطه ی معناداری وجود دارد .
نوع تحقیق :
این تحقیق از نوع پیمایشی بوده و ابزار مورد استفاده برای جمع آوری اطلاعات مشاهده و مصاحبه و پرسش نامه است .
ابزار جمع آوری اطلاعات :
ابزار جمع آوری اطلاعات این پژوهش پرسش نامه است . ابتدا پرسش نامه فرم تجربی با 68 پرسش و سئوال باز و بسته و به تعداد محدود تنظیم و به وسیله دانشجویان تربیت معلم
بین تعدادی از دبیران دوره ی راهنمایی توزیع و جمع آوری گردید .
پس از اجرا و استخراج نتایج پرسش نامه فرم تجربی و تجزیه و تحلیل داده ها و پرسش های آن پرسشنامه فرم نهایی با 36 پرسش و 26 پرسش سئوال باز تنظیم و اجراگردید.
روش های آماری و بررسی و تجزیه و تحلیل داده های تحقیق
پس از جمع آوری پرسش نامه ها وکدگذاری سئوالات و محاسبه فراوانی ها و تبدیل آنها به درصد نمودار ، درصدی گزینه های هر پرسش رسم داده ها براساس پرسش های تحقیق مورد بررسی قرارگرفت .
برای مقایسه نظریات پاسخ دهندگان زن و مرد از آزمون خی دو استفاده گردیده :

نتیجه گیری :
بعد از بررسی و ارزیابی انجام شده براساس یافته های تحقیق و جداول مربوط نتیجه می گیریم که عوامل " علاقه ی معلمان دوره راهنمایی به شغل معلمی ، علاقه معلمان دوره راهنمایی به مقطعی که تدریس می کنند ، میزان احساس موفقیت معلمین ، میزان علاقه مندی به ادامه ی تحصیل ، توجه به تنظیم برنامه تدریس به هدف های درسی ورفتاری، برنامه ای منظم برای تدریس هرجلسه از درس خود وآشنایی معلمان با روش های گوناگون تدریس " درنگرش معلمان دوره راهنمایی در مورد طراحی آموزشی روش های نوین تدریس ، کاربرد رسانه های آموزشی و شیوه های ارزشیابی دخالت دارد .
شماره 2
نام و نام خانوادگی محقق : محمد حسن فرضی
عنوان تحقیق :
بررسی راههای ایجاد انگیزه برمعلمان به منظور ارتقای کیفیت آموزشی دانش آموزان.
مکان و زمان : سنندج ، سال 1379 .
جامعه آماری :
کلیه آموزگاران زن و مرد مقطع راهنمایی استان سنندج .
حجم نمونه :
ده درصد جامعه آماری با روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شده است .
فرضیه های تحقیق :
1- بین نیازهای روانی معلمان و ایجاد انگیزه درآنان به منظور ارتقای کیفیت آموزشی رابطه ی معناداری وجود دارد .
2- بین نحوه ی مطلوب برخورد مسئولان و ایجاد انگیزه در معلمان به منظور ارتقای کیفیت آموزشی رابطه ی معناداری وجود دارد .
3- بین علاقه به شغل معلمی و ایجاد انگیزه در معلمان به منظور ارتقای کیفیت آموزشی رابطه ی معناداری وجود دارد .
4- بین اعتبار و منزلت اجتماعی معلمان و ایجاد انگیزه درآنان به منظور ارتقای کیفیت
آموزشی رابطه ی معناداری وجود دارد .
5- بین تامین نیازهای مادی معلمان و ایجاد انگیزه درآنان به منظور ارتقای کیفیت آموزشی رابطه ی معناداری وجود دارد .
6- بین رضایت از شغل در بین معلمین زن و مرد و ایجاد انگیزه درآنان به منظور ارتقای کیفیت آموزشی رابطه ی معناداری وجود دارد .
7- بین سابقه ی خدمت و رضایت از شغل و ایجاد انگیزه در معلمان به منظور ارتقای کیفیت آموزشی رابطه ی معناداری وجود دارد .
8- بین تمایل به ادامه تحصیل و رضایت از شغل و ایجاد انگیزه در معلمان به منظور ارتقای کیفیت آموزشی رابطه ی معناداری وجود دارد .
9- بین میزان تحصیلات و رضایت از شغل و ایجاد انگیزه در معلمان به منظور ارتقای کیفیت آموزشی رابطه ی معناداری وجود دارد .
10- بین تشویق معلمان و ایجاد انگیزه درآنان به منظور ارتقای کیفیت آموزشی رابطه ی معناداری وجود دارد .
نوع تحقیق :
این تحقیق از نوع پیمایشی بوده و ابزار مورد استفاده برای جمع آوری اطلاعات مشاهده و مصاحبه و پرسش نامه است .

ابزار جمع آوری اطلاعات :
ابزار جمع آوری اطلاعات این پژوهش پرسش نامه است . این پرسشنامه شامل 70 پرسش بودکه بعد از جمع آوری اطلاعات از طریق این پرسشنامه به تجزیه و تحلیل آن ازطریق آثار توصیفی و استنباطی پرداخته شده .
روش های آماری و بررسی و تجزیه و تحلیل داده های تحقیق :
پس از جمع آوری پرسشنامه ها وکدگذاری سئوالات و محاسبه فراوانی ها و تبدیل آنها به درصد ، نمودار درصدی گزینه های هرپرسش رسم و داده ها براساس پرسش های تحقیق مورد بررسی قرارگرفت .
برای مقایسه نظریات پاسخ دهندگان زن ومرد از آزمون t استودنت استفاده گردید .
نتیجه گیری :
یافته های این تحقیق عبارت است از :
1- هرچه نیازهای روانی معلمان تامین می شودکارایی آنان نیز افزایش می یابد .
2- هراندازه نحوه برخورد مسئولان مطلوب ترباشد ، میزان کارایی آنان افزایش می یابد.
3- بین علاقه به شغل معلمی و میزان کارایی آنها رابطه دیده می شود .
4- اگر اعتبار و منزلت اجتماعی معلمان درجامعه بالا باشد ، رضایت شغلی آنها نیز بالا خواهد رفت .
5- تامین نیازهای مادی معلمان در افزایش رضایت شغلی آنان موثر است .
6- رضایت معلمان از شیوه های ارزشیابی از عملکرد آموزشی آنان ضعیف است.
7- گروه نمونه رغبت چندانی به اینکه فرزندانشان درآینده معلم شوند نشان ندادند.
8- رضایت از شغل دربین معلمان زن بیشتر از مرد است .
9- بین سابقه ی خدمت و رضایت از شغل رابطه ی معنی داری مشاهده نشد .
10- بین تمایل به ادامه تحصیل و رضایت از شغل رابطه ی معناداری مشاهده نشد.
11- بین میزان تحصیلات و رضایت از شغل رابطه ی معنی داری مشاهده نشد.
12- تشویق بیشتر معلمان براثر فعالیت های آموزشی در افزایش کارایی آنها موثراست.

شماره 3
نام و نام خانوادگی : محمدحسین حسنی
عنوان تحقیق :
بررسی راهکارهای ایجاد انگیزه در معلمان برای ارتقای کیفیت آموزشی
مکان و زمان تحقیق : گیلان ، 1380
جامعه آماری :
بدین منظور جامعه آماری این پژوهش ، معلمان دوره های ابتدایی ، راهنمایی و دبیرستان های استان گیلان بودند . تعداد این معلمان در دوره ابتدایی 16828 نفر ، دوره راهنمایی تحصیلی 11829 نفر و دوره متوسطه 9862 نفر می باشندکه در دوره های مختلف تحصیلی مشغول تدریس بودندکه دارای مدرک تحصیلی : دیپلم ، فوق دیپلم ، لیسانس و بعضا فوق لیسانس بودند .
حجم نمونه :
بعد از مشخص شدن شهرستان های مربوط به نمونه برحسب تصادف 393 نفر از دوره های مختلف تحصیلی انتخاب شدندکه به پرسش نامه های مربوط به خود پاسخ دهد برای تعیین حجم نمونه و توزیع نمونه ها در دوره های مختلف تحصیلی ابتدا با استفاده از فرمول تعیین حجم نمونه 384 نفر مشخص شدند .

فرضیه های تحقیق :
به منظور دستیابی به اهداف تعیین شده تحقیق ، فرضیه ها و سئوالات پژوهشی زیر مورد بررسی قرارگرفت :
1- بین عوامل شغلی ( همچون : جنبه ی رفاهی و اجتماعی شغل ، جنبه ی مطلوبیت و انتظاری شغل ، جنبه ی مدیریت و روابط انسانی شغل و جنبه ی توسعه ، تحرک و تعالی شغل ) با راههای ایجاد و افزایش انگیزه معلمان به منظور بهبودکیفیت امرآموزش چه به صورت ساده و چه به صورت چندگانه ( ترکیبی ) رابطه وجود دارد .
2- بین عوامل شغلی ( همچون : جنبه ی رفاهی و اجتماعی شغل ، جنبه ی مطلوبیت و انتظاری شغل ، جنبه ی مدیریت و روابط انسانی شغل و جنبه ی توسعه ، تحرک و تعالی شغل ) با راههای ایجاد و افزایش انگیزه معلمان به منظور بهبودکیفیت امرآموزش باتوجه به متغیرهای جنسیت ، دوره خدمت و مدرک تحصیلی معلمان چه به صورت ساده و چه به صورت چندگانه رابطه وجود دارد .
نوع تحقیق :
این تحقیق از نوع پیمایشی بود .
ابزار جمع آوری اطلاعات :
ابزار جمع آوری اطلاعات این پژوهش پرسشنامه است . این پرسشنامه دارای 38 سئوال بسته پاسخ و یک سئوال باز پاسخ بودکه برای هرسئوال 5 پاسخ پیشنهادی تهیه شده بودکه
این پرسشنامه ابتدا به صورت آزمایشی به شیوه ی نمونه گیری کومه ای دراختیار تعدادی از معلمان و اساتید قرارگرفت و پس از دوبار اجرای آزمایشی پرسشنامه و رفع ابهامات آن پرسشنامه ی نهایی که از اعتبار محتوایی مناسبی برخوردار بود تهیه گردید .
روش آماری :
در پژوهش حاضر تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از رایانه و با استفاده از روش های آماری زیر صورت گرفته است :
– فراوانی و درصد فراوانی و رسم نمودار برای نشان دادن توزیع و فراوانی پاسخ های هر یک از سئوالات پرسشنامه نمونه تحقیق و برای بررسی پاسخ های آزمودنی ها به سئوالات مبنی براینکه چه ترجیحی در انتخاب گزینه ها وجود دارد .
– استفاده از ضرایب همبستگی برای سنجش ضریب روایی و پایانی پرسشنامه .
– استفاده از رگرسیون چند متغیره به منظور مشخص کردن عوامل چهارگانه انگیزه ی معلمان به صورت چندگانه ( ترکیبی ) .
– استفاده از آزمون F پس از بکارگیری رگرسیون چند متغیر به منظور مشخص کردن سطح معنی داری عوامل چهارگانه انگیزه معلمان .
– استفاده از نسبت T به منظور مشخص کردن اولویت انگیزه های معلمان دردوره های مختلف تحصیلی ، مدرک تحصیلی و جنسیت آزمودنی ها .

نتیجه گیری :
چنانچه نتایج تحقیق نشان داده است هریک از عوامل چهارگانه انگیزشی شغل چون جنبه ی مادی و اجتماعی ، جنبه ی انتظاری و مطلوبیت ، جنبه ی مدیریت و روابط انسانی و جنبه ی تحرک ، توسعه و تعالی شغل معلمی صرفنظر از ویژگی های فردی همچون جنسیت ، سن ، تحصیلات و . . . با ایجاد و افزایش انگیزه معلمان به منظور بهبودکیفیت امر آموزش رابطه معنی داری دارد . در نتیجه ایجاد وگسترش ارضاء انگیزه های چهارگانه شغلی در ارتباط با کلیه همکاران دوره های ابتدایی ، راهنمایی و متوسطه صرفنظر از جنسیت ، سن ، تحصیلات و . . . عامل تعیین کننده ای در افزایش و ایجاد انگیزه معلمان به منظور بهبودکیفیت امرآموزش است .

شماره 4
نام و نام خانوادگی : محمدعلی پرویزیان
عنوان تحقیق :
تقویت انگیزه معلمان نسبت به مطالعه و پژوهش برای ارتقای کیفیت آموزشی در استان مرکزی .
مکان و زمان تحقیق : استان مرکزی ، 1384
جامعه آماری :
عبارت است از معلمان شاغل تدریس در دوره های ابتدایی ، راهنمایی ، متوسطه در مدارس استان مرکزی در سال تحصیلی 84 .
حجم نمونه :
1892 نفر معلم که به تفکیک جنسیت و دوره های تحصیلی با شیوه طبقه بندی تصادفی انتخاب شده اند .
فرضیه های تحقیق :
1- بین تقویت انگیزه در معلمان و میزان مطالعه و پژوهش برای ارتقای کیفیت آموزشی آنها رابطه ی معنی داری وجود دارد .
2- بین تقویت انگیزه در معلمان در حوزه حقوقی و میزان شرایط انگیزشی نسبت به انجام مطالعه و پژوهش برای ارتقای کیفیت آموزشی رابطه ی معنی داری وجود دارد .
3- بین تقویت انگیزه در معلمان در حوزه معیشتی و میزان شرایط انگیزشی نسبت به انجام مطالعه وپژوهش برای ارتقای کیفیت آموزشی رابطه ی معنی داری وجود دارد .
4- بین تقویت انگیزه در معلمان در حوزه تحصیلی و میزان شرایط انگیزشی نسبت به انجام مطالعه و پژوهش برای ارتقای کیفیت آموزشی رابطه ی معنی داری وجود دارد.
5- بین تقویت انگیزه در معلمان والگوی نظارتی و ارزشیابی جهت برانگیختن معلمان نسبت به انجام مطالعه و تحقیق برای ارتقای کیفیت آموزشی رابطه ی معنی داری وجود دارد .
6- بین تقویت انگیزه در معلمان و میزان حضور الگوهای انسانی در امر مطالعه و پژوهش ارتقای کیفیت آموزشی رابطه ی معنی داری وجود دارد .
نوع تحقیق :
این تحقیق از نوع پیمایشی است .
ابزار جمع آوری اطلاعات :
ابزار جمع آوری اطلاعات عبارت از : پرسشنامه معلمان ، سیاهه ثبت نمرات ، مصاحبه روش های آماری و بررسی و تجزیه و تحلیل داده های تحقیق :
روش تجزیه و تحلیل اطلاعات استفاده از شاخص های آمارتوصیفی و استفاده از آموزن تحلیل واریانس برای داده های کمی و تحلیل محتوا برای داده های کیفی بوده است.

نتیجه گیری :
یافته های این تحقیق عبارت است از :
1- سطح مطالعه و پژوهش معلمان استان مرکزی از نظرکمی دارای میانگین 60 /14 بوده است و از نظرکیفی با درجه خوب ارزیابی می شود .
2- از نظرمعلمان استان مرکزی سه اولویت راهکارهای انگیزشی حوزه عملکردی برای پرداختن آنها به مطالعه و پژوهش که می بایست از طریق اداره آموزش و پرورش اجرا شود عبارت از : انتشار آثار علمی معلمان ، برگزاری معلم پژوهنده ، تشکیل گروه های آموزشی .
3- از نظر معلمان اولویت حوزه های انگیزشی هفت گانه مطرح شده به صورت زیر می باشد :
1- حوزه تحصیلی 2- حوزه بهداشت روانی 3- حوزه حقوقی
4- حوزه عملکردی 5- حوزه معیشتی و رفاهی 6- حوزه نظارت و ارزشیابی
7- حوزه الگوی انسانی .

روش تحقیق :
روش تحقیق از نوع زمینه یابی ( پیمایشی ) می باشد .
جامعه آماری :
جامعه آماری مورد مطالعه دراین تحقیق تمام معلمین زن و مرد در مقطع راهنمایی استان مرکزی می باشد .
حجم گروه نمونه و روش نمونه گیری :
از بین شهرستان های استان مرکزی دو شهرستان خمین و محلات جهت اجرای تحقیق به صورت تصادفی انتخاب و از بین 731 نفر معلمین مقطع راهنمایی دو شهرستان 120 نفر از آنها را با روش نمونه گیری تصادفی با استفاده از جدول تصادفی اعداد انتخاب نموده.
ابزار اندازه گیری :
دراین پژوهش از طریق پرسشنامه خود ساخته اطلاعات و داده های مورد نیاز جمع آوری شده که این پرسشنامه شامل تعداد 30 سئوال 5 گزینه ای است که ابتدا برروی 20 معلم اجرا شده و بعد از رفع ابهامات برروی 120 نفر معلم اجرا شده است .
روایی و اعتبار ابزار اندازه گیری :
دراین پژوهش برای برآورد ضریب اعتبار و روایی آزمون از فرمول آلفا کرونباخ استفاده شده است .

ضریب آلفای کرونباخ بر روی پرسشنامه مزبور برابر با 94 % بدست آمد .
روش جمع آوری اطلاعات :
دراین پژوهش اطلاعات مورد نیاز در شهرستان های خمین و محلات درسال 1387 با توزیع پرسشنامه بین 120 نفر معلمین دوره راهنمایی جمع آوری شد .
روش آماری :
آمار توصیفی :
پس از جمع آوری پرسشنامه ، اطلاعات بدست آمده رشته بندی و تنظیم گردیده و برای هر سئوال جدول توزیع فراوانی و شاخص های آماری و درصد آنها تنظیم گردیده که جدول مربوط به هرسئوال تنظیم و اطلاعات مربوط به هرسئوال درآن ثبت شده است .
آمار استنباطی :
به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات بدست آمده و تعیین اینکه آیا تفاوت معنی داری بین فراوانی های مشاهده شده و مورد انتظار وجود دارد یا خیر از آزمون ، مجذورکا 53 (X2 ) استفاده گردیده است .

تجزیه و تحلیل داده ها
برای تجزیه و تحلیل توصیفی داده ها از جدول فراوانی و درصد آن برای هرسئوال استفاده شده است و برای تعیین تفاوت معنی دار بین فراوانی های مشاهده شده و مورد انتظار از مجذورکا ( X 2 ) 1 استفاده شده است .
در بسیاری از موقعیت های آزمایشی پژوهشگر علاقه مند است که مجموعه ای از فراوانی های مشاهده شده را با مجموعه ای از فراوانی های نظری مقایسه کند . فراوانی های مشاهده شده ، فراوانی هایی هستندکه به طور تجربی از طریق مشاهده مستقیم یا آزمایش به دست می آیند . فراوانی های نظری براساس چند فرضیه یا مجموعه ای از حدس های نظری به وجودمی آیندکه از داده های موجود مستقل هستند . سئوالی که دراینجا مطرح می شود آن است که آیا تفاوت هایی میان فراوانی های مشاهده شده و نظری معنادار هستند یا خیر؟ ( دلاور، نقش بندی ، 1377 ، ص 265 )
جدول شماره ( 1-1 ) توزیع فراوانی سطح تحصیلات معلمان حجم نمونه
تعداد درصد
سطح تحصیلات
تعداد
درصد فراوانی
لیسانس وبالاتر از لیسانس
74
3 / 38
دیپلم و فوق دیپلم
46
7 / 61
جمع
120
—

جدول شماره ( 2-1 ) توزیع فراوانی سن معلمان حجم نمونه
تعداد درصد
سن
تعداد
درصد فراوانی
تا 5 / 37
68
66 / 56
از 5 / 37 تا 59
52
33 / 43
جمع
120
—

جدول شماره ( 3-1 ) توزیع فراوانی جنس معلمان حجم نمونه
تعداد درصد
جنس
تعداد
درصد فراوانی
مرد
56
66 / 46
زن
64
33 / 53
جمع
120
—

جدول شماره ( 4-1 ) توزیع فراوانی سابقه کار معلمین حجم نمونه
تعداد درصد
سابقه کار
تعداد
درصد فراوانی
از 3 تا 17
73
83 / 60
از 17 تا 35
47
16 / 39
جمع
120
—

جدول شماره ( 1-2 ) توزیع فراوانی نتایج پاسخ های پرسشنامه
1- آیا تغییر در منابع ( کتاب های درسی ) می تواند در افزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روش های نوین آموزش تاثیرداشته است ؟
پاسخ
شاخص
خیلی زیاد
5
زیاد
4
کم
3
خیلی کم
2
نظری ندارم
1
بدون جواب
جمع
F o
33
54
29
2
1
2
120
F e
6 / 23
6 / 23
6 / 23
6 / 23
6 / 23
0
120
درصد فراوانی
6 / 26
45
2 / 24
7 / 1
8 / 0
7 / 1
100 %

01/ 0 ≤ P 4 = d- f 76 / 84 = x2 oe
چنانچه درجدول فوق ( جدول شماره 1-2 ) مشاهده می گردد مقدار مجذورکا محاسبه شده ( 76 / 84 ) بزرگتر ازمجذورکا جدول ( 28 / 13 ) با درجات آزادی 4 و سطح 01/0 است . بنابراین فرض H0 رد می شود یعنی با اطمینان 99 /0 می توان نتیجه گرفت که بین نسبت پاسخ های حاصل تفاوت معنی دار وجود دارد بدین ترتیب اکثردبیران براین باورند که تغییر درمنابع ( کتب ) درسی می تواند به طور زیاد در افزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روش های نوین آموزشی تاثیرداشته باشد .

جدول شماره ( 2-2 ) توزیع فراوانی نتایج پاسخ های پرسشنامه
2- آیا تشکیل کلاس های آموزش ضمن خدمت می تواند درافزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی تاثیر داشته باشد ؟
پاسخ
شاخص
خیلی زیاد
5
زیاد
4
کم
3
خیلی کم
2
نظری ندارم
1
بدون جواب
جمع
F o
49
50
14
4
0
3
120
F e
4 / 23
4 / 23
4 / 23
4 / 23
4 / 23
—
120
درصد فراوانی
83 / 40
6 / 41
6/ 11
3 / 3
0
5 / 2
100 %

01/ 0 ≤ P 4 = d- f 48 / 101 = x2 oe
چنانچه درجدول فوق ( جدول شماره 2-2 ) مشاهده می گردد مقدار مجذورکا محاسبه شده ( 48 / 101 ) بزرگتر از مجذورکا جدول ( 28 /13 ) با درجات آزادی 4 و سطح 01/0 است . بنابراین فرض H0 رد می شود . یعنی با اطمینان 99 /0 می توان نتیجه گرفت که بین نسبت پاسخ های حاصل تفاوت معنی داروجود دارد . بدین ترتیب اکثردبیران بر این باورندکه تشکیل کلاس های آموزش ضمن خدمت می تواند به طورزیاد درافزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روش های نوین آموزشی تاثیرداشته باشد .

جدول شماره ( 3-2 ) توزیع فراوانی نتایج پاسخ های پرسشنامه
3- آیا شرکت درکلاس های آموزش ضمن خدمت بطوراجباری می تواند درافزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی تاثیرداشته باشد ؟
پاسخ
شاخص
خیلی زیاد
5
زیاد
4
کم
3
خیلی کم
2
نظری ندارم
1
بدون جواب
جمع
F o
28
25
36
25
3
2
120
F e
6 / 23
6 / 23
6 / 23
6 / 23
6 / 23
—
120
درصد فراوانی
33 / 23
8 / 20
30
8 / 20
5 / 2
07 / 1
100 %

01/ 0 ≤ P 4 = d- f 47 / 125 = x2 oe
چنانچه درجدول فوق ( جدول شماره 3-2 ) مشاهده می گردد مقدار مجذورکا محاسبه شده ( 47 / 125 ) بزرگتر از مجذورکا جدول ( 28 / 13 ) با درجات آزادی 4 و سطح 01/0 است . بنابراین فرض H0 رد می شود یعنی با اطمینان 99 /0 می توان نتیجه گرفت که بین نسبت پاسخ های حاصل تفاوت معنی داروجود دارد . بدین ترتیب اکثردبیران بر این باورندکه شرکت درکلاس های آموزش ضمن خدمت بطور اجباری می تواند به طور کم درافزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی تاثیرداشته باشد .

جدول شماره ( 4-2 ) توزیع فراوانی نتایج پاسخ های پرسشنامه
4- آیا شناخت روش های موثر آموزش از طریق جزوه وکتاب می تواند درافزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روش های نوین آموزشی تاثیرداشته باشد ؟
پاسخ
شاخص
خیلی زیاد
5
زیاد
4
کم
3
خیلی کم
2
نظری ندارم
1
بدون جواب
جمع
F o
43
50
16
6
4
1
120
F e
8 / 23
8 / 23
8 / 23
8 / 23
8 / 23
—
120
درصد فراوانی
8 / 35
6 / 41
3 / 13
5
3 /3
8 / 0
100 %

01/ 0 ≤ P 4 = d- f 65 / 76 = x2 oe
چنانچه درجدول فوق ( جدول شماره 4-2 ) مشاهده می گردد مقدار مجذورکا محاسبه شده ( 65 / 76 ) بزرگتر از مجذورکا جدول ( 28 / 13 ) با درجات آزادی 4 و سطح 01/0 است . بنابراین فرض H0 رد می شود . یعنی با اطمینان 99 /0 می توان نتیجه گرفت که بین نسبت پاسخ های حاصل تفاوت معنی دار وجود دارد . بدین ترتیب اکثر دبیران براین باورندکه شناخت روش های نوین آموزشی از طریق جزوه وکتاب می تواند بطورزیاد در افزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی تاثیرداشته باشد .

جدول شماره ( 5-2 ) توزیع فراوانی نتایج پاسخ های پرسشنامه
5- آیا امکان ادامه تحصیل می تواند درافزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی تاثیرداشته باشد ؟
پاسخ
شاخص
خیلی زیاد
5
زیاد
4
کم
3
خیلی کم
2
نظری ندارم
1
بدون جواب
جمع
F o
85
21
8
3
0
3
120
F e
4 / 23
4 / 23
4 / 23
4 / 23
4 / 23
—
120
درصد فراوانی
8 / 70
5 / 17
6 / 6
5 / 2
0
5 / 2
100 %

01/ 0 ≤ P 4 = d- f 7 / 213 = x2 oe
چنانچه درجدول فوق ( جدول شماره 5-2 ) مشاهده می گردد مقدار مجذورکا محاسبه شده ( 7 / 213 ) بزرگتر ازمجذورکا جدول ( 28 / 13 ) با درجات آزادی 4 و سطح 01/0 است . بنابراین فرض H0 رد می شود . یعنی با اطمینان 99 /0 می توان نتیجه گرفت که بین نسبت پاسخ های حاصل تفاوت معنی دار وجود دارد بدین ترتیب اکثر دبیران براین باورندکه امکان ادامه تحصیل می تواند به طورخیلی زیاد درافزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی تاثیرداشته باشد .

جدول شماره ( 6-2 ) توزیع فراوانی نتایج پاسخ های پرسشنامه
6- آیا تشویق شدن معلمان نمونه توسط مدیران می تواند در افزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی تاثیرداشته باشد ؟
پاسخ
شاخص
خیلی زیاد
5
زیاد
4
کم
3
خیلی کم
2
نظری ندارم
1
جمع
F o
50
50
13
5
2
120
F e
24
24
24
24
24
120
درصد فراوانی
66 / 41
66 / 41
8 / 10
2 / 4
7 / 1
100 %

01/ 0 ≤ P 4 = d- f 56 / 96 = x2 oe
چنانچه درجدول فوق ( جدول شماره 6-2 ) مشاهده می گردد مقدارمجذورکا محاسبه شده ( 56 / 96 ) بزرگتر از مجذورکا جدول ( 28 / 13 ) با درجات آزادی 4 و سطح 01/0 است بنابراین فرض H0 رد می شود یعنی با اطمینان 99 /0 می توان نتیجه گرفت که بین نسبت پاسخ های حاصل تفاوت معنی دار وجود دارد . بدین ترتیب اکثردبیران براین باورند که تشویق شدن معلمان نمونه توسط مدیران می تواند به طورخیلی زیاد در افزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی تاثیرداشته باشد .

جدول شماره ( 7- 2 ) توزیع فراوانی نتایج پاسخ های پرسشنامه
7- آیا انتخاب شدن به عنوان معلم نمونه می تواند درافزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی تاثیرداشته باشد ؟
پاسخ
شاخص
خیلی زیاد
5
زیاد
4
کم
3
خیلی کم
2
نظری ندارم
1
جمع
F o
36
56
20
5
3
120
F e
24
24
24
24
24
120
درصد فراوانی
30
6 / 46
7 / 16
16 / 4
5 / 2
100 %

01/ 0 ≤ P 4 = d- f 73 / 82 = x2 oe
چنانچه درجدول فوق ( جدول شماره 7-2 ) مشاهده می گردد مقدارمجذورکا محاسبه شده ( 73 / 82 ) بزرگتر از مجذورکا جدول ( 28 / 13 ) با درجات آزادی 4 و سطح 01/0 است بنابراین فرض H0 رد می شود یعنی با اطمینان 99 /0 می توان نتیجه گرفت که بین نسبت پاسخ های حاصل تفاوت معنی دار وجود دارد . بدین ترتیب اکثردبیران براین باورند که انتخاب شدن بعنوان معلمان نمونه می تواند به طورخیلی زیاد در افزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی تاثیرداشته باشد .

جدول شماره ( 8-2 ) توزیع فراوانی نتایج پاسخ های پرسشنامه
8- آیا پاداش های معنوی می تواند در افزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی تاثیرداشته باشد ؟
پاسخ
شاخص
خیلی زیاد
5
زیاد
4
کم
3
خیلی کم
2
نظری ندارم
1
جمع
F o
58
43
9
4
6
120
F e
24
24
24
24
24
120
درصد فراوانی
33 / 48
8 / 35
5 / 7
3 / 3
5
100 %

01/ 0 ≤ P 4 = d- f 73 / 102 = x2 oe
چنانچه درجدول فوق ( جدول شماره 8-2 ) مشاهده می گردد مقدارمجذورکا محاسبه شده ( 73 / 102 ) بزرگتر از مجذورکا جدول ( 28 / 13 ) با درجات آزادی 4 و سطح 01/0 است بنابراین فرض H0 رد می شود یعنی با اطمینان 99 /0 می توان نتیجه گرفت که بین نسبت پاسخ های حاصل تفاوت معنی دار وجود دارد . بدین ترتیب اکثردبیران براین باورند که پاداش های معنوی می تواند به طورخیلی زیاد در افزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی تاثیر داشته باشد .

جدول شماره ( 9-2 ) توزیع فراوانی نتایج پاسخ های پرسشنامه
9- آیا پاداش های مادی می تواند در افزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی تاثیرداشته باشد ؟
پاسخ
شاخص
خیلی زیاد
5
زیاد
4
کم
3
خیلی کم
2
نظری ندارم
1
بدون جواب
جمع
F o
52
46
9
5
7
1
120
F e
8 / 23
8 / 23
8 / 23
8 / 23
8 / 23
—
120
درصد فراوانی
3 / 43
33 / 38
5 / 7
2 / 4
8 / 5
5 / 0
100 %

01/ 0 ≤ P 4 = d- f 01 / 90 = x2 oe
چنانچه درجدول فوق ( جدول شماره 9-2 ) مشاهده می گردد مقدارمجذورکا محاسبه شده ( 01 / 90 ) بزرگتر از مجذورکا جدول ( 28 / 13 ) با درجات آزادی 4 و سطح 01/0 است بنابراین فرض H0 رد می شود یعنی با اطمینان 99 /0 می توان نتیجه گرفت که بین نسبت پاسخ های حاصل تفاوت معنی دار وجود دارد . بدین ترتیب اکثردبیران براین باورند که پاداش های مادی می تواند به طورخیلی زیاد در افزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی تاثیر داشته باشد .

جدول شماره ( 10-2 ) توزیع فراوانی نتایج پاسخ های پرسشنامه
10- آیا دایرکردن کارگاههای آموزشی و تحقیقی می تواند در افزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی تاثیرداشته باشد ؟
پاسخ
شاخص
خیلی زیاد
5
زیاد
4
کم
3
خیلی کم
2
نظری ندارم
1
جمع
F o
69
41
4
5
1
120
F e
24
24
24
24
24
120
درصد فراوانی
5 / 57
16 / 34
3 / 3
2 / 4
8 /0
100 %

01/ 0 ≤ P 4 = d- f 15 / 150 = x2 oe
چنانچه درجدول فوق ( جدول شماره 10-2 ) مشاهده می گردد مقدارمجذورکا محاسبه شده ( 15 / 150 ) بزرگتر از مجذورکا جدول ( 28 / 13 ) با درجات آزادی 4 و سطح 01/0 است بنابراین فرض H0 رد می شود یعنی با اطمینان 99 /0 می توان نتیجه گرفت که بین نسبت پاسخ های حاصل تفاوت معنی دار وجود دارد . بدین ترتیب اکثردبیران براین باورند که دایرکردن کارگاههای آموزشی و تحقیقی می تواند به طورخیلی زیاد در افزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی تاثیرداشته باشد .

جدول شماره ( 11-2 ) توزیع فراوانی نتایج پاسخ های پرسشنامه
11- آیا هماهنگی میان همکاران در استفاده از روشهای نوین می تواند در افزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی تاثیرداشته باشد ؟
پاسخ
شاخص
خیلی زیاد
5
زیاد
4
کم
3
خیلی کم
2
نظری ندارم
1
جمع
F o
47
57
8
3
5
120
F e
24
24
24
24
24
120
درصد فراوانی
16 / 39
5 / 47
7 / 6
5 / 2
2 / 4
100 %

01/ 0 ≤ P 4 = d- f 48 / 111 = x2 oe
چنانچه درجدول فوق ( جدول شماره 11-2 ) مشاهده می گردد مقدارمجذورکا محاسبه شده ( 48 / 111 ) بزرگتر از مجذورکا جدول ( 28 / 13 ) با درجات آزادی 4 و سطح 01/0 است بنابراین فرض H0 رد می شود یعنی با اطمینان 99 /0 می توان نتیجه گرفت که بین نسبت پاسخ های حاصل تفاوت معنی دار وجود دارد . بدین ترتیب اکثردبیران براین باورند که هماهنگی میان همکاران در استفاده از روشهای موثر می تواند به طور زیاد در افزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی تاثیرداشته باشد .

جدول شماره ( 12-2 ) توزیع فراوانی نتایج پاسخ های پرسشنامه
12- آیا فراهم کردن امکانات آزمایشگاهی سمعی ، بصری درمدرسه می تواند در افزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روش های نوین آموزشی تاثیر داشته باشد ؟
پاسخ
شاخص
خیلی زیاد
5
زیاد
4
کم
3
خیلی کم
2
نظری ندارم
1
بدون جواب
جمع
F o
70
41
3
5
1
0
120
F e
24
24
24
24
24
0
120
درصد فراوانی
5 / 58
16 / 34
3 / 2
2 / 4
8 / 0
7 / 1
100 %

01/ 0 ≤ P 4 = d- f 15 / 151 = x2 oe
چنانچه درجدول فوق ( جدول شماره 12-2 ) مشاهده می گردد مقدارمجذورکا محاسبه شده ( 15 / 151 ) بزرگتر از مجذورکا جدول ( 28 / 13 ) با درجات آزادی 4 و سطح 01/0 است بنابراین فرض H0 رد می شود یعنی با اطمینان 99 /0 می توان نتیجه گرفت که بین نسبت پاسخ های حاصل تفاوت معنی دار وجود دارد . بدین ترتیب اکثردبیران براین باورند که فراهم آوردن امکانات آزمایشگاهی ، سمعی و بصری درمدرسه می تواند به طورخیلی زیاد در افزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی تاثیر داشته باشد .

جدول شماره ( 13-2 ) توزیع فراوانی نتایج پاسخ های پرسشنامه
13- آیا گردهمایی های علمی و پژوهشی می تواند در افزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی تاثیرداشته باشد ؟
پاسخ
شاخص
خیلی زیاد
5
زیاد
4
کم
3
خیلی کم
2
نظری ندارم
1
بدون جواب
جمع
F o
50
54
10
3
2
1
120
F e
8 / 23
8 / 23
8 / 23
8 / 23
8 / 23
0
120
درصد فراوانی
6 / 41
45
3 / 8
5 / 2
7 / 1
8 / 0
100 %

01/ 0 ≤ P 4 = d- f 33 / 93 = x2 oe
چنانچه درجدول فوق ( جدول شماره 13-2 ) مشاهده می گردد مقدارمجذورکا محاسبه شده ( 33 / 93 ) بزرگتر از مجذورکا جدول ( 28 / 13 ) با درجات آزادی 4 و سطح 01/0 است بنابراین فرض H0 رد می شود یعنی با اطمینان 99 /0 می توان نتیجه گرفت که بین نسبت پاسخ های حاصل تفاوت معنی دار وجود دارد . بدین ترتیب اکثردبیران براین باورند که گردهمایی های علمی و پژوهشی می تواند به طور زیاد درافزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی تاثیرداشته باشد .

جدول شماره ( 14-2 ) توزیع فراوانی نتایج پاسخ های پرسشنامه
14- آیا داشتن روابط انسانی با مدیران می تواند در افزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روش های نوین آموزشی تاثیرداشته باشد ؟
پاسخ
شاخص
خیلی زیاد
5
زیاد
4
کم
3
خیلی کم
2
نظری ندارم
1
بدون جواب
جمع
F o
64
40
4
7
1
4
120
F e
2 / 23
2 / 23
2 / 23
2 / 23
2 / 23
—
120
درصد فراوانی
3 / 53
3 / 33
3 / 3
8 / 5
8 / 0
3 / 3
100 %

01/ 0 ≤ P 4 = d- f 34 / 132 = x2 oe
چنانچه درجدول فوق ( جدول شماره 14-2 ) مشاهده می گردد مقدارمجذورکا محاسبه شده ( 34 / 132 ) بزرگتر از مجذورکا جدول ( 28 / 13 ) با درجات آزادی 4 و سطح 01/0 است بنابراین فرض H0 رد می شود یعنی با اطمینان 99 /0 می توان نتیجه گرفت که بین نسبت پاسخ های حاصل تفاوت معنی دار وجود دارد . بدین ترتیب اکثردبیران براین باورند که داشتن روابط انسانی با مدیران می تواند به طورخیلی زیاد در افزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی تاثیرداشته باشد .

جدول شماره ( 15-2 ) توزیع فراوانی نتایج پاسخ های پرسشنامه
15- آیا پیشرفت تحصیلی بهتر دانش آموزان می تواند در افزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی تاثیرداشته باشد ؟
پاسخ
شاخص
خیلی زیاد
5
زیاد
4
کم
3
خیلی کم
2
نظری ندارم
1
بدون جواب
جمع
F o
68
45
4
1
1
1
120
F e
8 / 23
8 / 23
8 / 23
8 / 23
8 / 23
8 / 23
120
درصد فراوانی
66 / 56
5 / 37
3 / 3
8 / 0
8 / 0
8 / 0
100 %

01/ 0 ≤ P 4 = d- f 11 / 161 = x2 oe
چنانچه درجدول فوق ( جدول شماره 15-2 ) مشاهده می گردد مقدارمجذورکا محاسبه شده ( 11 / 161 ) بزرگتر از مجذورکا جدول ( 28 / 13 ) با درجات آزادی 4 و سطح 01/0 است بنابراین فرض H0 رد می شود یعنی با اطمینان 99 /0 می توان نتیجه گرفت که بین نسبت پاسخ های حاصل تفاوت معنی دار وجود دارد . بدین ترتیب اکثردبیران براین باورند که پیشرفت تحصیلی بهتر دانش آموزان می تواند به طورخیلی زیاد درافزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی تاثیر داشته باشد .

جدول شماره ( 16-2 ) توزیع فراوانی نتایج پاسخ های پرسشنامه
16- آیا داشتن فرصت استقلال فکر وعمل در تدریس می تواند در افزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی تاثیرداشته باشد ؟
پاسخ
شاخص
خیلی زیاد
5
زیاد
4
کم
3
خیلی کم
2
نظری ندارم
1
جمع
F o
65
51
3
0
1
120
F e
24
24
24
24
24
120
درصد فراوانی
16 / 54
5 / 42
5 / 2
0
8 / 0
100 %

01/ 0 ≤ P 4 = d- f 82 / 164 = x2 oe
چنانچه درجدول فوق ( جدول شماره 16-2 ) مشاهده می گردد مقدارمجذورکا محاسبه شده ( 82 / 164 ) بزرگتر از مجذورکا جدول ( 28 / 13 ) با درجات آزادی 4 و سطح 01/0 است بنابراین فرض H0 رد می شود یعنی با اطمینان 99 /0 می توان نتیجه گرفت که بین نسبت پاسخ های حاصل تفاوت معنی دار وجود دارد . بدین ترتیب اکثردبیران براین باورند که داشتن فرصت استقلال فکر وعمل درتدریس می تواند به طورخیلی زیاد در افزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی تاثیرداشته باشد .

جدول شماره ( 17-2 ) توزیع فراوانی نتایج پاسخ های پرسشنامه
17- آیا رسیدن به احساس رضایت درونی از نحوه تدریس می تواند در افزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روش های نوین آموزشی تاثیرداشته باشد ؟
پاسخ
شاخص
خیلی زیاد
5
زیاد
4
کم
3
خیلی کم
2
نظری ندارم
1
جمع
F o
81
34
2
0
3
120
F e
24
24
24
24
24
120
درصد فراوانی
5 / 67
3 / 28
07/ 1
0
5 / 2
100 %

01/ 0 ≤ P 4 = d- f 06/ 202 = x2 oe
چنانچه درجدول فوق ( جدول شماره 17-2 ) مشاهده می گردد مقدارمجذورکا محاسبه شده ( 06 / 202 ) بزرگتر از مجذورکا جدول ( 28 / 13 ) با درجات آزادی 4 و سطح 01/0 است بنابراین فرض H0 رد می شود یعنی با اطمینان 99 /0 می توان نتیجه گرفت که بین نسبت پاسخ های حاصل تفاوت معنی دار وجود دارد . بدین ترتیب اکثردبیران براین باورند که رسیدن به احساس رضایت درونی از نحوه تدریس می تواند به طورخیلی زیاد در افزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی تاثیرداشته باشد .

جدول شماره ( 18-2 ) توزیع فراوانی نتایج پاسخ های پرسشنامه
18- آیا فرصت مشارکت درتعیین اهداف آموزشی می تواند در افزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی تاثیرداشته باشد ؟
پاسخ
شاخص
خیلی زیاد
5
زیاد
4
کم
3
خیلی کم
2
نظری ندارم
1
بدون جواب
جمع
F o
44
63
10
0
3
3
120
F e
4 / 23
4 / 23
4 / 23
4 / 23
4 / 23
—
120
درصد فراوانی
66 / 36
5 / 52
3 / 83
0
5 / 2
5 / 2
100 %

01/ 0 ≤ P 4 = d- f 99 / 133 = x2 oe
چنانچه درجدول فوق ( جدول شماره 18-2 ) مشاهده می گردد مقدارمجذورکا محاسبه شده ( 99 / 133 ) بزرگتر از مجذورکا جدول ( 28 / 13 ) با درجات آزادی 4 و سطح 01/0 است بنابراین فرض H0 رد می شود یعنی با اطمینان 99 /0 می توان نتیجه گرفت که بین نسبت پاسخ های حاصل تفاوت معنی دار وجود دارد . بدین ترتیب اکثردبیران براین باورند که فرصت مشارکت در تعیین اهداف آموزشی می تواند به طور زیاد در افزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی تاثیرداشته باشد .

جدول شماره ( 19-2 ) توزیع فراوانی نتایج پاسخ های پرسشنامه
19- آیا احترام گذاشتن به معلم در محیط خارج از مدرسه می تواند در افزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی تاثیرداشته باشد ؟
پاسخ
شاخص
خیلی زیاد
5
زیاد
4
کم
3
خیلی کم
2
نظری ندارم
1
بدون جواب
جمع
F o
54
46
12
4
2
2
120
F e
6 / 23
6 / 23
6 / 23
6/ 23
6 / 23
—
120
درصد فراوانی
45
3 / 38
10
3 / 3
7 / 1
7 / 1
100 %

01/ 0 ≤ P 4 = d- f 14 / 102 = x2 oe
چنانچه درجدول فوق ( جدول شماره 19-2 ) مشاهده می گردد مقدارمجذورکا محاسبه شده ( 14 / 102 ) بزرگتر از مجذورکا جدول ( 28 / 13 ) با درجات آزادی 4 و سطح 01/0 است بنابراین فرض H0 رد می شود یعنی با اطمینان 99 /0 می توان نتیجه گرفت که بین نسبت پاسخ های حاصل تفاوت معنی دار وجود دارد . بدین ترتیب اکثردبیران براین باورند که احترام گذاشتن به معلم در محیط خارج از مدرسه می تواند به طورخیلی زیاد در افزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی تاثیرداشته باشد .

جدول شماره ( 20-2 ) توزیع فراوانی نتایج پاسخ های پرسشنامه
20- آیا داشتن شرح وظایف شغلی ( اینکه معلم بداند چه انتظاری ازاو می رود) می تواند در افزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی تاثیرداشته باشد ؟
پاسخ
شاخص
خیلی زیاد
5
زیاد
4
کم
3
خیلی کم
2
نظری ندارم
1
جمع
F o
52
54
11
0
3
120
F e
24
24
24
24
24
120
درصد فراوانی
3 / 43
45
2 / 9
0
5 / 2
100 %

01/ 0 ≤ P 4 = d- f 93/ 119= x2 oe
چنانچه درجدول فوق ( جدول شماره 20-2 ) مشاهده می گردد مقدارمجذورکا محاسبه شده ( 93 / 119 ) بزرگتر از مجذورکا جدول ( 28 / 13 ) با درجات آزادی 4 و سطح 01/0 است بنابراین فرض H0 رد می شود یعنی با اطمینان 99 /0 می توان نتیجه گرفت که بین نسبت پاسخ های حاصل تفاوت معنی دار وجود دارد . بدین ترتیب اکثردبیران براین باورند که داشتن شرح وظایف شغلی ( اینکه معلم بداند چه انتظاری از او می رود ) می تواند به طور زیاد در افزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی تاثیر داشته باشد .

جدول شماره ( 21-2 ) توزیع فراوانی نتایج پاسخ های پرسشنامه
21- آیا استقبال از همکاری های داوطلبانه معلمین می تواند در افزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی تاثیرداشته باشد ؟
پاسخ
شاخص
خیلی زیاد
5
زیاد
4
کم
3
خیلی کم
2
نظری ندارم
1
بدون جواب
جمع
F o
38
64
13
0
2
3
120
F e
4 / 23
4 / 23
4 / 23
4/ 23
4 / 23
—
120
درصد فراوانی
7 / 31
33 / 53
8 / 10
0
7 / 1
5 / 2
100 %

01/ 0 ≤ P 4 = d- f 13 / 127 = x2 oe
چنانچه درجدول فوق ( جدول شماره 21-2 ) مشاهده می گردد مقدارمجذورکا محاسبه شده ( 13 / 127 ) بزرگتر از مجذورکا جدول ( 28 / 13 ) با درجات آزادی 4 و سطح 01/0 است بنابراین فرض H0 رد می شود یعنی با اطمینان 99 /0 می توان نتیجه گرفت که بین نسبت پاسخ های حاصل تفاوت معنی دار وجود دارد . بدین ترتیب اکثردبیران براین باورند که استقبال از همکاری های داوطلبانه معلمین می تواند به طورزیاد درافزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی تاثیرداشته باشد .

جدول شماره ( 22-2 ) توزیع فراوانی نتایج پاسخ های پرسشنامه
22- آیا امکان برقراری ارتباط مستقیم با سلسله مراتب بالاتر اداری جهت تبادل نظرات و پیشنهادات می تواند در افزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی تاثیرداشته باشد ؟
پاسخ
شاخص
خیلی زیاد
5
زیاد
4
کم
3
خیلی کم
2
نظری ندارم
1
بدون جواب
جمع
F o
46
44
24
2
2
2
120
F e
6 / 23
6 / 23
6/ 23
6/ 23
6 / 23
—
120
درصد فراوانی
3 / 38
66 / 36
30
7 / 1
7 / 1
7 / 1
100 %

01/ 0 ≤ P 4 = d- f 41 / 78 = x2 oe
چنانچه درجدول فوق ( جدول شماره 22-2 ) مشاهده می گردد مقدارمجذورکا محاسبه شده ( 41 / 78 ) بزرگتر از مجذورکا جدول ( 28 / 13 ) با درجات آزادی 4 و سطح 01/0 است بنابراین فرض H0 رد می شود یعنی با اطمینان 99 /0 می توان نتیجه گرفت که بین نسبت پاسخ های حاصل تفاوت معنی دار وجود دارد . بدین ترتیب اکثردبیران براین باورند که امکان برقراری ارتباط مستقیم با سلسله مراتب بالاتراداری جهت تبادل نظرات و پیشنهادات می تواند به طورخیلی زیاد در افزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی تاثیرداشته باشد .

جدول شماره ( 23-2 ) توزیع فراوانی نتایج پاسخ های پرسشنامه
23- آیا همکاری مداوم اولیا با معلم می تواند در افزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی تاثیر داشته باشد ؟
پاسخ
شاخص
خیلی زیاد
5
زیاد
4
کم
3
خیلی کم
2
نظری ندارم
1
بدون جواب
جمع
F o
54
53
8
3
1
1
120
F e
8 / 23
8 / 23
8 / 23
8 / 23
8 / 23
—
120
درصد فراوانی
45
33 / 43
66 / 6
5 / 2
8 / 0
8 / 0
100 %

01/ 0 ≤ P 4 = d- f 63 / 124 = x2 oe
چنانچه درجدول فوق ( جدول شماره 23-2 ) مشاهده می گردد مقدارمجذورکا محاسبه شده ( 63 / 124 ) بزرگتر از مجذورکا جدول ( 28 / 13 ) با درجات آزادی 4 و سطح 01/0 است بنابراین فرض H0 رد می شود یعنی با اطمینان 99 /0 می توان نتیجه گرفت که بین نسبت پاسخ های حاصل تفاوت معنی دار وجود دارد . بدین ترتیب اکثردبیران براین باورند که همکاری مداوم اولیا با معلم می تواند به طورخیلی زیاد درافزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی تاثیرداشته باشد .

جدول شماره ( 24-2 ) توزیع فراوانی نتایج پاسخ های پرسشنامه
24- آیا فراهم آوردن کتابخانه مجهز درمدرسه می تواند در افزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی تاثیرداشته باشد ؟
پاسخ
شاخص
خیلی زیاد
5
زیاد
4
کم
3
خیلی کم
2
نظری ندارم
1
جمع
F o
57
46
12
4
1
120
F e
24
24
24
24
24
120
درصد فراوانی
5 / 47
33 / 38
10
3 / 3
8 / 0
100 %

01/ 0 ≤ P 4 = d- f 23 / 110 = x2 oe
چنانچه درجدول فوق ( جدول شماره 24-2 ) مشاهده می گردد مقدارمجذورکا محاسبه شده ( 23 / 110 ) بزرگتر از مجذورکا جدول ( 28 / 13 ) با درجات آزادی 4 و سطح 01/0 است بنابراین فرض H0 رد می شود یعنی با اطمینان 99 /0 می توان نتیجه گرفت که بین نسبت پاسخ های حاصل تفاوت معنی دار وجود دارد . بدین ترتیب اکثردبیران براین باورند که فراهم آوردن کتابخانه مجهز درمدرسه می تواند به طورخیلی زیاد در افزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی تاثیرداشته باشد .

جدول شماره ( 25-2 ) توزیع فراوانی نتایج پاسخ های پرسشنامه
25- آیا کاهش تعداد دانش آموزان کلاس می تواند در افزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی تاثیرداشته باشد ؟
پاسخ
شاخص
خیلی زیاد
5
زیاد
4
کم
3
خیلی کم
2
نظری ندارم
1
بدون جواب
جمع
F o
74
28
10
4
3
1
120
F e
8 / 23
8 / 23
8/ 23
8 / 23
8 / 23
—
120
درصد فراوانی
66 / 61
33 / 23
3 / 8
3 / 3
5 / 2
8 / 0
100 %

01/ 0 ≤ P 4 = d- f 26 / 149 = x2 oe
چنانچه درجدول فوق ( جدول شماره 25-2 ) مشاهده می گردد مقدارمجذورکا محاسبه شده ( 26 / 149 ) بزرگتر از مجذورکا جدول ( 28 / 13 ) با درجات آزادی 4 و سطح 01/0 است بنابراین فرض H0 رد می شود یعنی با اطمینان 99 /0 می توان نتیجه گرفت که بین نسبت پاسخ های حاصل تفاوت معنی دار وجود دارد . بدین ترتیب اکثردبیران براین باورند که کاهش تعداد دانش آموزان کلاس به طورخیلی زیاد در افزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی تاثیرداشته باشد .

جدول شماره ( 26-2 ) توزیع فراوانی نتایج پاسخ های پرسشنامه
26- آیا همکاری سایرکارکنان مدرسه با معلم می تواند در افزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی تاثیرداشته باشد ؟
پاسخ
شاخص
خیلی زیاد
5
زیاد
4
کم
3
خیلی کم
2
نظری ندارم
1
جمع
F o
59
46
6
3
6
120
F e
24
24
24
24
24
120
درصد فراوانی
2 / 49
3 / 38
5
5 / 2
5
100 %

01/ 0 ≤ P 4 = d- f 57 / 116 = x2 oe
چنانچه درجدول فوق ( جدول شماره 26-2 ) مشاهده می گردد مقدارمجذورکا محاسبه شده ( 57 / 116 ) بزرگتر از مجذورکا جدول ( 28 / 13 ) با درجات آزادی 4 و سطح 01/0 است بنابراین فرض H0 رد می شود یعنی با اطمینان 99 /0 می توان نتیجه گرفت که بین نسبت پاسخ های حاصل تفاوت معنی دار وجود دارد . بدین ترتیب اکثردبیران براین باورند که همکاری سایرکارکنان مدرسه با معلم می تواند به طورخیلی زیاد در افزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی تاثیرداشته باشد .

جدول شماره ( 27-2 ) توزیع فراوانی نتایج پاسخ های پرسشنامه
27- آیا آگاهی از تجربیات معلمان موفق در تدریس می تواند در افزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی تاثیرداشته باشد ؟
پاسخ
شاخص
خیلی زیاد
5
زیاد
4
کم
3
خیلی کم
2
نظری ندارم
1
جمع
F o
74
42
2
1
1
120
F e
24
24
24
24
24
120
درصد فراوانی
66 / 61
35
7 / 1
8 / 0
8 / 0
100 %

01/ 0 ≤ P 4 = d- f 9 / 181 = x2 oe
چنانچه درجدول فوق ( جدول شماره 27-2 ) مشاهده می گردد مقدارمجذورکا محاسبه شده ( 9 / 181 ) بزرگتر از مجذورکا جدول ( 28 / 13 ) با درجات آزادی 4 و سطح 01/0 است بنابراین فرض H0 رد می شود یعنی با اطمینان 99 /0 می توان نتیجه گرفت که بین نسبت پاسخ های حاصل تفاوت معنی دار وجود دارد . بدین ترتیب اکثردبیران براین باورند که آگاهی از تجربیات معلمان موفق در تدریس می تواند به طورخیلی زیاد در افزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی تاثیرداشته باشد .

جدول شماره ( 28-2 ) توزیع فراوانی نتایج پاسخ های پرسشنامه
28- آیا نظارت و ارزیابی خود معلم از نحوه تدریس خویش می تواند در افزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی تاثیرداشته باشد ؟
پاسخ
شاخص
خیلی زیاد
5
زیاد
4
کم
3
خیلی کم
2
نظری ندارم
1
بدون جواب
جمع
F o
68
47
2
1
1
1
120
F e
8 / 23
8 / 23
8 / 23
8 / 23
8 / 23
8 / 23
120
درصد فراوانی
66 / 56
16 / 39
7/1
8 /0
8 / 0
8 / 0
100 %

01/ 0 ≤ P 4 = d- f 33 / 168 = x2 oe
چنانچه درجدول فوق ( جدول شماره 28-2 ) مشاهده می گردد مقدارمجذورکا محاسبه شده ( 33 / 168 ) بزرگتر از مجذورکا جدول ( 28 / 13 ) با درجات آزادی 4 و سطح 01/0 است بنابراین فرض H0 رد می شود یعنی با اطمینان 99 /0 می توان نتیجه گرفت که بین نسبت پاسخ های حاصل تفاوت معنی دار وجود دارد . بدین ترتیب که اکثردبیران براین باورندکه نظارت و ارزیابی خود معلم از نحوه تدریس خویش می تواند به طورخیلی زیاد درافزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی تاثیرداشته باشد .

جدول شماره ( 29-2 ) توزیع فراوانی نتایج پاسخ های پرسشنامه
29- آیا نظارت و ارزیابی دیگران از نحوه تدریس معلم می تواند در افزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی تاثیرداشته باشد ؟
پاسخ
شاخص
خیلی زیاد
5
زیاد
4
کم
3
خیلی کم
2
نظری ندارم
1
بدون جواب
جمع
F o
42
56
17
2
1
2
120
F e
6 / 23
6 / 23
6/ 23
6 / 23
6 / 23
0
120
درصد فراوانی
35
66 / 46
16/ 14
7 /1
8 / 0
7 / 1
100 %

01/ 0 ≤ P 4 = d- f 06 / 102 = x2 oe
چنانچه درجدول فوق ( جدول شماره 29-2 ) مشاهده می گردد مقدارمجذورکا محاسبه شده ( 06 / 102 ) بزرگتر از مجذورکا جدول ( 28 / 13 ) با درجات آزادی 4 و سطح 01/0 است بنابراین فرض H0 رد می شود یعنی با اطمینان 99 /0 می توان نتیجه گرفت که بین نسبت پاسخ های حاصل تفاوت معنی دار وجود دارد . بدین ترتیب که اکثردبیران براین باورندکه نظارت و ارزیابی دیگران از نحوه تدریس معلم می تواند به طور زیاد در افزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی تاثیر داشته باشد .

جدول شماره ( 30-2 ) توزیع فراوانی نتایج پاسخ های پرسشنامه
30- آیا ترتیب دادن بازدیدهای علمی و اردوهای تربیتی می تواند در افزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی تاثیرداشته باشد ؟
پاسخ
شاخص
خیلی زیاد
5
زیاد
4
کم
3
خیلی کم
2
نظری ندارم
1
بدون جواب
جمع
F o
59
39
12
6
1
3
120
F e
4 / 23
4 / 23
4 / 23
4 / 23
4 / 23
—
120
درصد فراوانی
2 / 49
5 / 32
10
5
8
5 / 2
100 %

01/ 0 ≤ P 4 = d- f 48 / 104 = x2 oe
چنانچه درجدول فوق ( جدول شماره 30-2 ) مشاهده می گردد مقدارمجذورکا محاسبه شده ( 48/ 104 ) بزرگتر از مجذورکا جدول ( 28 / 13 ) با درجات آزادی 4 و سطح 01/0 است بنابراین فرض H0 رد می شود یعنی با اطمینان 99 /0 می توان نتیجه گرفت که بین نسبت پاسخ های حاصل تفاوت معنی دار وجود دارد . بدین ترتیب که اکثردبیران براین باورندکه ترتیب دادن بازدیدهای علمی و اردوهای تربیتی می تواند به طورخیلی زیاد درافزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی تاثیرداشته باشد .

جدول شماره ( 1- 3 ) رتبه بندی میانگین واریانس عوامل موثر درایجاد انگیزه جهت استفاده از روشهای نوین تدریس در معلمان
رتبه
میانگین
واریانس
شماره سئوال
1
56 / 4
348 / 0
27
2
54 / 4
755 / 0
17
3
52 / 4
991 / 0
12
4
50 / 4
025 / 1
5
4
50 / 4
403 / 0
16
5
49 / 4
454 / 0
28
6
46 / 4
638 / 0
15
7
36 / 4
940 / 0
10
8
35 / 4
053 / 1
25
9
33 / 4
51 / 0
20
10
26 / 4
769 / 0
23
11
25 / 4
710 / 0
24
12
24 / 4
042 / 1
26
12
24 / 4
176 / 1
30
13
20 / 4
170 / 1
8
14
18 / 4
840 / 0
13
14
18 / 4
823 / 0
6
15
15 / 4
624 / 0
11
16
13 / 4
259 / 1
19
17
10 / 4
536 / 1
14
18
07 / 4
330 / 1
9
19
06 / 4
122 / 1
2
20
04 / 4
065 / 1
22
21
02 / 4
117 / 1
21
22
00 / 4
941 /
29
22
00 / 4
941 / 1
4
23
99 / 3
042 / 1
18
24
89 / 3
904 / 0
1
25
88 / 3
011 / 1
7
26
30 / 3
459 / 1
3
جمع
7 / 125
—
—
میانگین
19 / 4
—
—
میانگین ها
—
—
—

این جدول بیانگر رتبه بندی هریک از سئوالات پرسشنامه برحسب میانگین ، واریانس و به ترتیب سئوالاتی را که بیشترایجاد انگیزه می نمایند نشان می دهد .

جدول ( 1- 4 ) توزیع فراوانی میزان تحصیلات
1- بین میزان تحصیلات و افزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای موثر آموزشی رابطه معنی دار وجود دارد.
میزان تحصیلات
افزایش انگیزه
دیپلم و فوق دیپلم
لیسانس و فوق لیسانس
جمع

O
E
O
E

بالای میانه ( 128 )
28
23
32
37
60
پایین میانه ( 128 )
18
23
42
37
60
جمع
46
46
74
74
120

05/ 0 ≤ P 1 = d- f 96 / 3 =e x 2 o

جدول شماره ( 2- 4 ) درصد فراوانی میزان تحصیلات
میزان تحصیلات
افزایش انگیزه
دیپلم و فوق دیپلم
لیسانس و فوق لیسانس
جمع

فراوانی
درصدفراوانی
فراوانی
درصدفراوانی
فراوانی
درصد
بالای میانه ( 128 )
28
33 / 23
32
66 / 26
60
50
پایین میانه ( 128 )
18
15
42
35
60
50
جمع فراوانی
46
33 / 34
74
66 / 61
120
100%

چنانچه درجدول فوق ( جدول شماره 2- 4 ) مشاهده می گردد مجذورکا محاسبه شده (96 /3 ) بزرگتر از مجذورکا جدول ( 84 / 3 ) با درجات آزادی 1 و سطح 05 /0 است بنابراین فرض H0 رد می شود یعنی با اطمینان 95 /0 می توان نتیجه گرفت که بین میزان تحصیلات و افزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی رابطه معنی دار وجود دارد و همچنین 33 / 34 % از جمع معلمین پاسخ دهنده به پرسشنامه سطح تحصیلاتشان دیپلم و فوق دیپلم و 66 / 61 % درصد از معلمین سطح تحصیلاتشان لیسانس و فوق لیسانس می باشد .

جدول ( 3- 4 ) توزیع فراوانی سن
2- بین سن و افزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزش رابطه معنی دار وجود دارد.
سن
افزایش انگیزه
تا 5 / 37 سال
از 5 / 37 تا 59 سال
جمع

O
E
O
E

بالای میانه ( 128 )
32
34
28
36
60
پایین میانه ( 128 )
36
34
24
26
60
جمع
68
68
52
52
120

05/ 0 ≤ P 1 = d- f 52 / 0 =e x 2 o

جدول شماره ( 4- 4 ) درصد فراوانی سن
سن
افزایش انگیزه
تا 5 / 37 سال
از 5 / 37 تا 59 سال
جمع

فراوانی
درصدفراوانی
فراوانی
درصدفراوانی
فراوانی
درصد
بالای میانه ( 128 )
32
66 / 26
28
33 / 23
60
50
پایین میانه ( 128 )
36
30
24
20
60
50
جمع فراوانی
68
66 / 56
52
33 / 43
120
100%

چنانچه درجدول فوق ( جدول شماره 3- 4 ) مشاهده می گردد مجذورکا محاسبه شده (52 /0) است که کوچکتراز مجذورکا جدول ( 84 / 3 ) با درجات آزادی 1 و سطح
05 /0 است بنابراین فرض H0 رد می شود یعنی با اطمینان 95 /0 می توان نتیجه گرفت که بین سن و افزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی رابطه معنی دار وجود ندارد و همچنین ( 66 / 56 ) درصد از افراد نمونه سنشان تا 37 سال و نیم (33/43 ) درصد از افراد نمونه سنشان از 5 / 37 تا 59 سال می باشد .

جدول ( 5- 4 ) توزیع فراوانی جنس
3- بین جنس و افزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزش رابطه معنی دار وجود دارد.
جنسیت
افزایش انگیزه
مرد
زن
جمع

O
E
O
E

بالای میانه ( 128 )
25
28
35
32
60
پایین میانه ( 128 )
31
28
29
32
60
جمع
56
56
64
64
120

05/ 0 ≤ P 1 = d- f 14 / 1 =e x 2 o

جدول شماره ( 6- 4 ) درصد فراوانی جنسیت
جنسیت
افزایش انگیزه
مرد
زن
جمع

فراوانی
درصدفراوانی
فراوانی
درصدفراوانی
فراوانی
درصد
بالای میانه ( 128 )
25
83 / 20
35
16 / 29
60
50
پایین میانه ( 128 )
31
83 / 25
29
16 / 24
60
50
جمع فراوانی
56
66 / 46
64
32 / 53
120
100%

چنانچه درجدول فوق ( جدول شماره 5- 4 ) مشاهده می گردد مجذورکا محاسبه شده (14 /1) است که کوچکتراز مجذورکا جدول ( 84 / 3 ) با درجات آزادی 1 و سطح
05 /0 است بنابراین فرض H0 پذیرفته می شود یعنی با اطمینان 95 /0 می توان نتیجه گرفت که بین جنس و افزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی رابطه معنی دار وجود ندارد و همچنین ( 66 / 46 ) درصد از افراد نمونه ( مرد ) و ( 32 / 53 ) درصد از افراد نمونه زن می باشند .

جدول ( 7- 4 ) توزیع فراوانی سابقه کار
4- بین سابقه کارو افزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزش رابطه معنی دار وجود دارد.
سابقه کار
افزایش انگیزه
از 3 تا 17 سال
از17 تا 35 سال
جمع

O
E
O
E

بالای میانه ( 128 )
41
5 / 36
19
5 / 23
60
پایین میانه ( 128 )
32
5 / 36
28
5 / 23
60
جمع
73
73
47
47
120

05/ 0 ≤ P 1 = d- f 82 / 2 =e x 2 o

جدول شماره ( 8- 4 ) درصد فراوانی سابقه کار
سابقه کار
افزایش انگیزه
از 3 تا 17
از 17 تا 35
جمع

فراوانی
درصدفراوانی
فراوانی
درصدفراوانی
فراوانی
درصد
بالای میانه ( 128 )
41
16 / 34
19
83 / 15
60
50
پایین میانه ( 128 )
32
66 / 26
28
33 / 23
60
50
جمع فراوانی
73
82 / 60
47
16 / 39
120
100%

چنانچه درجدول فوق ( جدول شماره 7- 4 ) مشاهده می گردد مجذورکا محاسبه شده (82 /2) است که کوچکتراز مجذورکا جدول ( 84 / 3 ) با درجات آزادی 1 و سطح
05 /0 است بنابراین فرض H0 پذیرفته می شود یعنی با اطمینان 95 /0 می توان نتیجه گرفت که بین سابقه کار و افزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی رابطه معنی دار وجود ندارد و همچنین ( 82 / 60 ) درصد از افراد نمونه سابقه کارشان از 3 تا 17 سال بوده و ( 16 / 39 ) درصد از افراد نمونه سابقه کارشان از 17 تا 35 سال می باشد.

یافته های تحقیق :
1- برطبق جداول شماره ( 1-1 ) الی (4-1 ) توزیع فراوانی متغیرهای حجم نمونه به شرح زیر می باشد :
از نظرسطح تحصیلات ، معلمین لیسانس و بالاتر به تعداد 74 نفر و ( 3 / 38 ) درصد فراوانی و معلمین دیپلم و فوق دیپلم به تعداد 46 نفر با ( 7 / 61 ) درصد فراوانی تشکیل می دهند .
از نظر سن ، معلمین تا 5 / 37 سال به تعداد 68 نفر و ( 66 / 56 ) درصد فراوانی و معلمین از 5 / 37 تا 59 سال به تعداد 52 نفر و ( 33 / 43 ) درصد فراوانی را تشکیل می دهند .
از نظرجنس ، معلمین مرد به تعداد 56 نفر و ( 66 / 46 ) درصد فراوانی و معلمین زن به تعداد 64 نفر و ( 33 / 53 ) درصد فراوانی را تشکیل می دهند .
از نظر سابقه کار ، معلمین با سابقه کار 3 تا 17 سال به تعداد 73 نفر و (83 / 60 ) درصد فراوانی و معلمین با سابقه کار 17 تا 35 سال به تعداد 47 نفر و ( 16 / 39 ) درصد فراوانی را تشکیل می دهند .
2- با توجه به نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل آماری آزمون مجذورکا ( x 2 ) طی جداول شماره ( 1-2 ) الی ( 30-2 ) می توان گفت ( فرضیه شماره 1 : بین نظرمعلمان درخصوص افزایش انگیزه برای استفاده از روشهای نوین آموزش تفاوت معنی دار وجود دارد ) تایید می شود و رابطه معناداری بین فراوانی های مشاهده شده وجود دارد .
براین مبنا می توان گفت اکثریت سئوالات پرسشنامه می توانند بعنوان عاملی درجهت افزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین تدریس می باشد و هرچه این عوامل افزایش یابند انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی بیشترخواهد شد .
3- برطبق جدول شماره ( 1-3 ) که نشان دهنده میانگین و واریانس پاسخ های سئوالات پرسشنامه می باشد . برخی از سئوالات نسبت به سئوالات دیگرانگیزه بیشتری را درمعلمین ایجاد می نمایند . شکل اولویت بندی سئوالات به ترتیب از سئوالاتی که بیشترین انگیزه را ایجاد می نمایند شروع و تا انتها ادامه می یابد .
سئوال 27- آگاهی معلمین از تجربیات معلمان موفق در تدریس نوین با میانگین (56/4)
سئوال 17- رسیدن به احساس رضایت درونی از نحوه تدریس با میانگین (54 /4 ) .
سئوال 12- فراهم آوردن امکانات آزمایشگاهی ، سمعی و بصری در مدرسه با میانگین (52/4 ) .
سئوال 5- امکان ادامه تحصیل با میانگین ( 50 / 4 )
سئوال 16- داشتن فرصت استقلال فکروعمل درتدریس با میانگین ( 50 / 4 )
سئوال 28- نظارت و ارزیابی خود معلم از نحوه تدریس خویش با میانگین ( 49 /4 )
سئوال 15- پیشرفت تحصیلی بیشتر دانش آموزان با میانگین ( 46 / 4 )
سئوال 10- دایرکردن کارگاه های آموزشی وتحقیقی با میانگین ( 36 / 4 )
سئوال 25- کاهش تعداد دانش آموزان کلاس با میانگین ( 35 / 4 )
سئوال 20- داشتن شرح وظایف شغلی با میانگین ( 33 / 4 )
سئوال 23- همکاری مداوم اولیا با معلم با میانگین ( 26 / 4 )
سئوال 24- فراهم آوردن کتابخانه مجهز درمدرسه با میانگین ( 25 /4 )
سئوال 26- همکاری سایرمعلمان منطقه با مدرسه با میانگین ( 24 / 4 )
سئوال 30- ترتیب دادن بازدیدهای علمی و اردوهای تربیتی با میانگین ( 24/4 )
سئوال 8- پاداش های معنوی با میانگین ( 20 / 4 )
سئوال 13- گردهمایی های علمی و پژوهشی با میانگین ( 18 / 4 )
سئوال 6- تشویق شدن معلمان نمونه توسط مدیران با میانگین ( 18 / 4 )
سئوال 11- هماهنگی میان همکاری در استفاده ازاین روشهای نوین با میانگین (15/4)
سئوال 19- احترام گذاشتن به معلم درمحیط خارج از مدرسه با میانگین ( 13 / 4 )
سئوال 14- داشتن روابط انسانی با مدیران با میانگین ( 10 / 4 )
سئوال 9- پاداش های مادی با میانگین ( 07 / 4 )
سئوال 2- تشکیل کلاس های آموزشی ضمن خدمت با میانگین ( 06 /4 )
سئوال 22- امکان برقراری ارتباط مستقیم با سلسله مراتب بالاتر اداری جهت تبادل نظر با میانگین ( 04 /4 )
سئوال 21- استقبال از همکاری های داوطلبانه معلمین با میانگین ( 02 /4 )
سئوال 29- نظارت و ارزیابی دیگران از نحوه تدریس معلم با میانگین ( 4 )
سئوال 4- شناخت روشهای نوین آموزشی از طریق جزوه وکتاب با میانگین (4 ) .
سئوال 18- فرصت مشارکت در تعیین اهداف آموزشی با میانگین ( 99 /3 )
سئوال 1- تغییر درمنابع (کتاب های درسی) با میانگین ( 89 /3 )
سئوال 7- انتخاب شدن به عنوان معلم نمونه ، با میانگین ( 88 /3 )
سئوال 3- شرکت درکلاسهای آموزشی ضمن خدمت به طوراجباری با میانگین (30/3)
4- برطبق جدول شماره ( 1-4 ، 2- 4 ) و با توجه به نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل آماری آزمودن مجذورکا ( x2 ) با اطمینان 95 % می توان گفت ( فرضیه شماره 2 بین میزان تحصیلات و راهکارهای ایجاد و افزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی رابطه معنی داری وجود دارد ) تایید می گردد و بین فراوانی های مشاهده شده رابطه ی معنی داری وجود دارد .
ویلیام جیمز 54 از دانشگاه هاروارد دریک بررسی نتیجه گرفت که اگرکارکنان آموزش دیده و متخصص به طورشایسته دریک سازمان انتخاب شوند . 80 تا 90 درصد از توانائی ها و قابلیت های خود را درجهت پیشبرد اهداف سازمان به کارمی برد وچنین نیروهایی با حداکثر انگیزه درسازمان کارمی کنند ( رحیمی نیک ، 1374 ، ص 52 ) .
یکی از دلایل بارز موفقیت آمیزبودن وضعیت اقتصادی اتریش وجود نیروی کار
متخصص آموزش دیده و با انگیزه می باشد نیروی کارکشور اتریش درسطح جهان از جایگاه خاص برخوردار می باشد .کشور اتریش با وجود انتظارات بالا از سطح تخصصی افراد هنگام استخدام ، دارای افراد متخصص زیادی می باشد ( میرکمالی، 1374، ص321).
5- برطبق جداول شماره (24-2 ، 14-2 ، 12- 2 ، 11-2 ، 10-2 ) و با توجه به نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل آماری آزمون مجذورکا ( x2 ) ، با اطمینان 99 % می توان گفت (فرضیه شماره 3 بین عوامل سازمانی و محیطی ( داشتن روابط انسانی با مدیر و همکاران، وجود امکانات ) و راهکارهای افزایش انگیزه در معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی رابطه ی معنی داری وجود دارد ) تایید می گردد .
داشتن روابط انسانی با مدیر موجب برانگیختن افراد در سازمان و به وجود آمدن همکاری با سایرکارکنان و موجبات تحقق هدف های سازمان می شود ( کیت دیویس 55، ترجمه رحیمی ، 1356 ، ص 50 ) .
اگر قرارباشدکه محیطی مثبت و توام با همکاری درآموزشگاه ایجادگردد ، باید در نشست های شورای معلمان به کارکنان آموزشگاه فرصت کافی داده شود تا درباره مسائل آموزشگاه مذاکره کنند و برای حل آنها راههای عملی بیندیشند . مسلم این است که شرکت در حاصل تجربه های دیگران سبب رشد و نمو فردی خواهد شد و انگیزه افراد را بالا خواهد برد از راه تجدید تجربه ها ، عمل یادگیری صورت می گیرد و تجربه ها
موقعی تجدید و احیا خواهند شدکه افراد با عقاید و آراء و تجربه ها و اندوخته های ذهنی دیگران تماس ومجاورت داشته باشند ( کیمبل وایز 56 ، ترجمه طوسی، 1376 ، ص21) هرمدرسه باید به کتابخانه ای مجهز و امکانات آزمایشگاهی مناسب با مقطع تحصیلی و نیازهای دانش آموزان و معلمان مجهز باشد تا هرمعلم بتواند با توجه به رشته ی تخصصی خود از آنها بهره بگیرد که این امرخود موجب انگیزه کاری درمعلمان خواهد شد (میرکمالی ، 1374 ، ص 214 ) کارگاه های آموزشی به عنوان وسیله کار آموزش ضمن خدمت در موسسه های تربیت و دیگر برنامه های تعلیم و تربیت ملی و منطقه ای چنان موثر بوده است که بسیاری از حوزه های آموزش وپرورش برای توسعه و بهبود برنامه های خود از آن استفاده می کنند . ( کیمبل ، ترجمه طوسی ، 1376 ، ص 197 ) .
6- برطبق جداول شماره ( 9-2 ، 8-2 ) و با توجه به نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل آماری آزمون مجذورکا ( x2 ) ، با اطمینان 99 % می توان گفت ( فرضیه شماره 4 بین عوامل : مادی و معنوی شغل و راهکارهای افزایش انگیزه درمعلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی رابطه ی معنی داری وجود دارد ) تاییدمی گردد .
هنگامی که درمقابل تولید بیشتر ، پاداشی در اختیارکارکنان قرارگیرد ، عملکردآنان افزایش می یابد . افزایش عملکرد وقتی کاملا مشخص است که از پاداش های درونی مانند تحسین و تمجید هم استفاده شود ( گالبرایت وکامینگز57، ترجمه اعرابی، 1373،
ص 112 ) .
برای افراد درستکار حس رفاه مهمتر ازپول است و عواملی که بررفاه تاثیرمی گذارند عبارتند از : تمایل انسانی ، اعتماد متقابل ، حس ارج نهاده شدن و با عدالت رفتار شدن است . ( هاگمن 58، ترجمه ی گودرزی ، 1378 ، ص 55 ) .
7- برطبق جدول شماره ( 4- 4 ، 3- 4 ) و با توجه به نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل آماری مجذورکا ( x2 ) با اطمینان 95 % می توان گفت ( فرضیه شماره 5 بین سن و راهکارهای افزایش انگیزه در معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی رابطه ی معنی داری وجود دارد ) تایید نمی گردد و بین فراوانی های مشاهده شده رابطه ی معنی داری وجود ندارد .
باورهمگان براین است که بالا رفتن سن بازدهی راکاهش می دهد . یک تحقیق جامع کتابخانه ای که به تازگی در رابطه با سن افراد و عملکرد و انگیزه کاری آنها انجام شد، نتوانست چنین مطلبی را تاییدکند . نتیجه طبیعی که می توان گفت این است که تقاضا برای بیشترکارها ، حتی کارهایی که به تخصص و هنردستی افراد نیاز دارند به گونه ای نیست که بالا رفتن سن بتواند باعث کاهش بازدهی شود حتی اگر بالا رفتن سن موجب نوعی کاهش دراین زمینه گردد ، بازهم تجربه فرد آن را جبران خواهدکرد . ( استیفن پی رابینز 59 ، ترجمه علی پارسائیان و سید محمد اعرابی ، 1374 ، ص 132 ) .
8- برطبق جدول شماره ( 6- 4 ، 5- 4 ) و با توجه به نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل آماری آزمون مجذورکا ( x2 ) با اطمینان 95 % می توان گفت ( فرضیه شماره 6 بین جنس و راهکارهای افزایش انگیزه در معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی رابطه ی معنی داری وجود دارد ) تایید نمی گرددو بین فراوانی های مشاهده شده رابطه ی معنی داری وجود ندارد .
یکی از موضوعاتی که بیشترین مباحث را پیرامون خود برانگیخته است مسئله مقایسه عملکرد زنان و مردان است . مدارک بدست آمده نشان می دهدکه بین مرد و زن هیچ تفاوت مهمی وجود نداردکه برعملکرد آنان اثرگذارد. برای مثال بین زن ومرد از نظرتوان فردی ، درحل مسئله یا مشکل ، مهارت و تجزیه وتحلیل مسائل ، رقابت پویایی ، انگیزش، رهبری ، یادگیری یا سازش با دیگران هیچ تفاوت فاحش و ایستایی وجود ندارد (پی رابینز60 ، ترجمه پارسائیان و اعرابی ، 1374 ، ص 134 ) .
9- برطبق جدول شماره ( 8- 4 ، 7-4 ) و با توجه به نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل آماری آزمون مجذورکا ( x2 ) با اطمینان 95 % می توان گفت ( فرضیه شماره 7 بین سابقه ی کار وراهکارهای افزایش انگیزه درمعلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی رابطه ی معنی داری وجود دارد ) تایید نمی گردد و بین فراوانی های مشاهده شده رابطه ی معنی داری وجود ندارد .

درباره بازدهی و سابقه ی کار افراد درسازمان ، تحقیقات کتابخانه ای بسیار زیادی انجام شده است . درحالی که عملکرد گذشته فرد با بازدهی وی درپست جدید رابطه زیادی دارد ولی سابقه خدمت به خودی خود نمی تواند نشانه بازدهی و افزایش انگیزه کارکنان باشد . به بیان دیگر درصورت شرایط مساوی دلیلی ندارد تا چنین پنداشت که افراد با سابقه دریک شغل خاص ، ازکسانی که سابقه خدمت کمتری درآن شغل دارند، بازدهی بیشتری داشته باشند . ( رضائیان ، 1385 ، ص 138 )

پیشنهادات
باتوجه به یافته های تحقیق و اولویت بندی بدست آمده از عوامل ایجاد انگیزه در معلمان پیشنهادات زیرارائه می گردد :
– پیشنهادمی گردد مسئولین آموزش وپرورش معلمان موفق را شناسایی نموده و تجربیات آنها را ازطریق دایرکردن کارگاههای آموزشی و تحقیقی دراختیار دیگرمعلمان قراردهند.
– پیشنهادمی گردد امکانات آزمایشگاهی ، سمعی و بصری وکتابخانه مجهز درمدارس تامین گردد .
– پیشنهاد می گردد امکان ادامه تحصیل و ارتقاء سطح علمی معلمین ازطریق آموزش عالی و آموزش ضمن خدمت ایجادمی گردد .
– پیشنهادمی گردد فرصت استقلال فکروعمل درتدریس و ارتباط نزدیک با مسئولین آموزش وپرورش و اولیاء دانش آموزان درغالب سیاست ایجادمدرسه محوری بوجود آید
– پیشنهادمی گردد مدیران روابط انسانی را درمدرسه ایجاد و معلمین را از تشویق های مناسب و پاداش های معنوی و مادی بهره مند سازند .
– پیشنهادمی گردد نحوه ارزیابی صحیح و علمی به معلمین آموزش داده شود تا ازکار خود بنحو شایسته ارزیابی به عمل آورند و ازبازخورد آن بهره مندگردند وهمچنین نظارت و ارزشیابی اداری را از حالت بازرسی که شیوه ای دیگرکنترلی است به شیوه خودکنترلی درآورند .
– پیشنهادمی گردد روشهای نوین آموزشی ازطریق آموزش ضمن خدمت وکتابها و نشریات متعدد برای معلمین شناسانده شود تا از آنها برای بهبودکیفیت تدریس خویش استفاده نمایند .
محدودیت های تحقیق :
1- یکی از محدودیت های که پژوهشگر با آن روبرو بوده است ، آشنایی اندک اکثر معلمین با روشهای نوین آموزشی است . در رابطه با آن پژوهشگر با دادن توضیح در مورد روش های " نوین " آموزشی درحدامکان سعی دررفع این محدودیت نمود .
2- دومین محدودیت عدم وجود پیشینه تحقیق کافی می باشد به دلیل جدید بودن موضوع تحقیق ، پژوهشگر تنها به چندمورد از تحقیق هایی که در داخل کشور، موضوعی نزدیک به این تحقیق را دارند دست پیدا نمود .
3- ازجمله مهمترین محدودیتی که پژوهشگر با آن مواجه بوده است عدم وجودکتابخانه های مجهز درشهر پژوهشگر بوده است . و برای رفع این محدودیت پژوهشگر از کتابخانه ها و مراکز پژوهشی شهرهای دیگر استفاده کرده است.

کتابهای درسی آموزش وپرورش که با توجه به روشهای تدریس آموزش نوین تالیف گردیده اند .
الف- کتاب حرفه و فن سال اول دوره راهنمایی تحصیلی :
این کتاب درجهت تحقق اهداف زیر تالیف شده است :
1- ایجاد هماهنگی میان مغز با دست ، چشم و سایر اعضای بدن از طریق انجام کارهای عملی .
2- دست ورزی وکار با مواد مختلف مقابل دست درمحیط زندگی .
3- تقویت روحیه انجام کارگروهی در دانش آموزان .
4- ایجاد زمینه برای شکوفایی استعدادهای علمی و عملی و پرورش خلاقیت در دانش آموزان .
5- آشنایی با فرآیند طراحی و ساخت ( و تولید ) و ارزیابی و به کارگیری آن در طراحی وساخت کارهای ساده .
6- ایجاد تفکر سیستمی و درک فنی .
7- آشنایی دانش آموزان با مشاغل مختلف موجود در محیط زندگی
ب- کتاب علوم تجربی سال اول دوره راهنمایی تحصیلی :
دراین کتاب دانش آموزان با انجام اعمال زیردرس را می آموزند .
1- جمع آوری اطلاعات
2- تصمیم گرفتن
3- تفسیرکردن
4- آزمایش کردن
5- فکرکردن
6- مشاهده کردن
7- اندازه گیری کردن
8- تحقیق کردن
ج- کتاب جغرافی سال سوم دوره راهنمایی تحصیلی ، تالیف (1379)
برای درک و یادگیری بهتر مطالب این کتاب فعالیت های و تمرین هایی برای دانش آموزان طراحی شده است بدین ترتیب دانش آموزان به محیط پیرامون خود بیشتر توجه می نمایند تاچگونگی عمل قوانین و پدیده های جغرافیایی را درمحیط زندگی خود دریابند.

بسمه تعالی
با سلام خدمت همکارگرامی :
پرسشنامه حاضرمربوط است به تحقیقی در مورد روش های نوین تدریس و افزایش انگیزه درکارکنان درجهت بکارگیری این روشها .
خواهشمند است پرسشنامه را مطالعه نموده و به سئوالات آن با دقت پاسخ دهید .
میزان تحصیلات :
سن : جنس : سابقه کار :
به نظرشما هرکدام از عوامل زیر تاچه حد می تواند در افزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روشهای نوین آموزشی تاثیر داشته باشد ؟

خیلی زیاد
زیاد
کم
خیلی کم
نظری ندارم
1- تغییر در منابع ( کتاب های ) درسی

2- تشکیل کلاسهای آموزشی ضمن خدمت

3- شرکت درکلاسهای آموزش ضمن خدمت بطور اجباری

4- شناخت روشهای نوین آموزشی ازطریق جزوه وکتاب

5- امکان ادامه تحصیل

6- تشویق شدن معلمان نمونه توسط مدیران

7- انتخاب شدن به عنوان معلم نمونه

8- پاداش های معنوی

9- پاداش های مادی

10- دایرکردن کارگاههای آموزشی و تحقیقی

11- هماهنگی میان همکاران دراستفاده ازاین روشهای نوین .

12- فراهم کردن امکانات آزمایشگاهی ، سمعی و بصری در مدرسه

13- گردهمایی های علمی پژوهشی

14- داشتن روابط انسانی با مدیران

15- پیشرفت تحصیلی بهتر دانش آموزان

16- داشتن فرصت استقلال فکروعمل درتدریس

17- رسیدن به احساس رضایت درونی از نحوه تدریس

18- فرصت مشارکت درتعیین اهداف آموزشی

19- احترام گذاشتن به معلم درمحیط خارج از مدرسه

20- داشتن شرح وظایف شغلی(اینکه معلم بداند چه انتظاری از او می رود )

21- استقبال ازهمکاری های داوطلبانه معلمین

22- امکان برقراری ارتباط مستقیم با سلسله مراتب بالاتر اداری جهت تبادل نظرات و پیشنهادات

23- همکاری مداوم اولیا با معلم

24- فراهم آوردن کتابخانه مجهز در مدرسه

25- کاهش تعداد دانش آموزان کلاس

26- همکاری سایرکارکنان مدرسه با معلم

27- آگاهی از تجربیات معلمان موفق درتدریس

28- نظارت وارزیابی خودمعلم ازنحوه تدریس خویش

29- نظارت و ارزیابی دیگران از نحوه تدریس معلم

30- ترتیب دادن بازدیدهای علمی و اردوهای تربیتی

منابع :
1- دکتر شعاری نژاد- اکبر- یادداشت هایی درباره نظریه های انگیزش در آموزش وپرورش- انتشارات پویا- چاپ اول سال 1378 .
2- دکتر پارسا- محمد- روان شناسی تربیتی- انتشارات سخن- جلد اول- بهار 1374
3- بال- ساموئل- انگیزش درآموزش وپرورش- ترجمه ی دکترسیدعلی اصغر مسدد- انتشارات دانشگاه شیراز- چاپ اول 1373 .
4- هاشمی- سید مهدی- قران درمانی- سمینار روان شناسی در اسلام- انتشارات آگاه- سال 1373
5- گنجی- حمزه- بهداشت روانی- انتشارات ارسباران- سال 1376
6- الوانی- سید مهدی- مدیریت عمومی- انتشارات نشر نی- تهران- سال 1375
7- میرکمالی- سیدمحمد- رهبری و مدیریت آموزشی- انتشارات رامین- سال 1374
8- علوی- سیدامین ا . . .- روان شناسی مدیریت و سازمان از رفتار سازمانی- انتشارات مرکز آموزش مدیریت دولتی- سال 1371 .
9- رحیمی نیک- اعظم- تئوری نیاز و انگیزش- انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی- واحدتهران- سال 1374 .
10- شعبانی- حسن- مهارت های آموزشی روشها و فنون تدریس- انتشارات سمت- تهران- سال 1385 .
11- میرزا محمدی- محمد حسن- الگوها وفنون تدریس- انتشارات پوران پژوهش- تهران- سال 1383
12- صفوی- امان ا.. . .- کلیات روشها و فنون تدریس- انتشارات نشرمعاصر- تهران- سال 1381
13- دهنوی- محمدعلی- الگوها و روشهای مطالعه و تدریس- انتشارات رشد- تهران- سال 1380
14- بهرنگی- محمدرضا- الگوها و فنون تدریس- انتشارات اشکان- تهران- سال 1384
15- سنگری- محمد رضا- طراحی آموزشی و روش تدریس- انتشارات مدرسه- تهران- سال 1383
16- حریرفروش- زهرا- راهنمایی عملی الگوهای تدریس- انتشارات شورا- سال 1377
17- یغما- عادل- کاربرد روشها و الگوهای تدریس- انتشارات مدرسه- سال 1381
18- نایلی- محمدعلی- رهبری و مدیریت آموزشی- انتشارات رامین- سال 1374
19- دلاور نقش بندی- علی- تحلیل آماری در روان شناسی و علوم تربیتی- انتشارات ارسباران- سال 1377 .
20- دکتر رضائیان- علی- مبانی مدیریت رفتار سازمانی- انتشارات سمت- 1385
21- خواجه زاده- محمد- فصلنامه مدیریت آموزشی- انتشارات معلم- سال 1373
22- تدریس حسنی- داریوش- بررسی راهکارهای ایجاد انگیزه در معلمان برای ارتقای کیفیت آموزشی- انتشارات مدرسه- بهار 1378
23- شفیع آبادی- عبدا. ..- راهنمایی و مشاوره شغلی و حرفه ای- انتشارات دانشگاه روان شناسی و علوم تربیتی- تهران- بهار 1367
24- ابراهیمی- محمدرضا- بررسی روشهای تقویت انگیزه مطالعه و پژوهش درمعلمان- شورای تحقیقات- استان اصفهان- سال 1382
25- آقازاده- محمد- بررسی انگیزه شناسی کار – فصلنامه انگیزش – انتشارات نوپردازان – سال 1382
26- کدیور- پروین- بررسی انگیزش بر کار و رفتار- فصلنامه پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت شماره 8- بهار 1377
27- فرخی- سعادتی- محمدحسن- ناصر- راههای افزایش کارایی و انگیزه معلمان به منظور ارتقای کیفیت آموزش- اداره کل آموزش و پرورش استان اصفهان- سال 1378
28- رافقی- نریمانی- مهدی- فریده- بررسی عوامل موثر در رضایت و عدم رضایت شغلی معلمان و افزایش کارایی آنان- چکیده تحقیقات- 1380
29- اورنسون- روان شناختی اجتماعی- ترجمه دکترحسین شکرکن- انتشارات رشد- سال 1370
30- لئونارد- کازمایر- اصول مدیریت- ترجمه اصغر نوروزیان- انتشارات مرکز آموزش مدیریت دولتی- سال 1375
31- مازلو- آبراهام- انگیزش و شخصیت- ترجمه احمد رضوانی- چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی- سال 1370
32- دیویس- کیت- مقدمه ای بر روابط انسانی- ترجمه ناصر رحیمی- انتشارات مرکز آموزش مدیریت دولتی- سال 1356
33- وایلزکمبل- مدیریت و رهبری آموزشی- ترجمه محمدعلی طوسی- انتشارات مرکز آموزش مدیریت دولتی- سال 1376
34- هاگمن- گیزلا- انگیزش و مدیریت تحول- ترجمه علی محمدگودرزی- انتشارات خدمات فرهنگی رسا- سال 1378 .
35- پی رابینز- استیفن- مبانی مدیریت رفتارسازمانی- مترجمان علی پارسائیان- سید محمد اعرابی- انتشارات موسسه مطالعات و پژوهش ها- سال 1374
36- گالبرایت وکامینگز- مدیریت رفتار در سازمانها- ترجمه اعرابی- انتشارات رسا- سال 1376
37- ستیرز- دبلپر- ریچارد ام- سیمان- انگیزش و رفتار درکار- ترجمه سید امین ا . . . علوی- انتشارات پیام نوین
38- ان کمرر- فرانسس- برنامه ریزی آموزشی مبتنی برانگیزش- ترجمه عبدالحسین نفیسی- انتشارات پژوهشکده تعلیم و تربیت- سال 1378
39- اندرسون- لوین- اثر بخشی معلمان در فرایند تدریس – ترجمه محمد امینی- انتشارات پیام-1377
منابع و ماخذ اینترنتی :
http : // amooze she novin . blong fa . com
http : // www . bttt . ir

دانشگاه پیام نور خمین

موضوع پروژه :
بررسی راهکارهای ایجاد انگیزه درمعلمان برای استفاده از روش های نوین آموزشی در مقطع راهنمایی استان مرکزی

استاد راهنما :
جناب آقای حسینی

پژوهشگر:
فاطمه ملک حسینی

شماره دانشجویی:
8312020811

تابستان 87

فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول 1
مقدمه 2
بیان مسئله 6
اهمیت و ضرورت تحقیق 8
اهداف تحقیق 11
سئوالات تحقیق 12
فرضیه های تحقیق 14
تعاریف عملیاتی 15
فصل دوم : ادبیات و پیشینه تحقیق 16
تعاریف مفهومی انگیزه 17
انگیزه شناسی معلمان 21
ویژگی های معلمان با انگیزه 32- 25
رابطه نیازه با انگیزه 33
انواع طبقه بندی انگیزه ها 34
انگیزه های اولیه و ثانویه 35
انگیزه های گرایشی و اجتنابی 36
انگیزه های فیزیکی ،اجتماعی، روانی 37
نظریه های انگیزش 39
نظریه های انگیزه و رفتار 40
نظریه کورت لوین 40
نظریه مزلو 41
نظریه انتظار 44
طبقه بندی معاصرازتئوری های انگیزش 46
تئوری های درون زاد و برون زاد 51- 46
تئوری دو جنبه ای انسان 52
تئوری انگیزش موفقیت 53
تئوری نیازهای زیستی تا تعلق و رشد 54
انگیزش در عمل 58- 55
برخی راهکارهای ایجاد انگیزه در معلمین 59
روشهای نوین تدریس 91- 61
تکنولوژی آموزشی و روشهای جدید تدریس 92
استفاده از ابزار تکنولوژی جدید درامرآموزش وپرورش 96
پیشینه تحقیق 115-102
فصل سوم : روش اجرای تحقیق 116
جامعه آماری 117
حجم نمونه 117
ابزار اندازه گیری 117
روایی و اعتبار ابزار اندازه گیری 117
روش جمع آوری اطلاعات 118
روش آماری 118
فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده ها 119
فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری 162
یافته های تحقیق 171-163
پیشنهادات 172
محدودیت ها 173
ضمائم و منابع 174

فهرست جداول فصل چهارم
جدول شماره ( 1-1 ) 120
جدول شماره ( 2-1 ) 121
جدول شماره ( 3-1 ) 121
جدول شماره ( 4-1 ) 121
جدول شماره ( 1-2 ) 122
جدول شماره ( 2-2 ) 123
جدول شماره ( 3-2 ) 124
جدول شماره ( 4-2 ) 125
جدول شماره ( 5-2 ) 126
جدول شماره ( 6-2 ) 127
جدول شماره ( 7-2 ) 128
جدول شماره ( 8-2 ) 129
جدول شماره ( 9-2 ) 130
جدول شماره ( 10-2 ) 131
جدول شماره ( 11- 2 ) 132
جدول شماره ( 12- 2 ) 133
جدول شماره ( 13-2 ) 134
جدول شماره ( 14-2 ) 135
جدول شماره ( 15-2 ) 136
جدول شماره ( 16-2 ) 137
جدول شماره ( 17-2 ) 138
جدول شماره ( 18-2 ) 139
جدول شماره ( 19-2 ) 140
جدول شماره ( 20-2 ) 141
جدول شماره ( 21-2 ) 142
جدول شماره ( 22-2 ) 143
جدول شماره ( 23-2 ) 144
جدول شماره ( 24-2 ) 145
جدول شماره ( 25-2 ) 146
جدول شماره ( 26-2 ) 147
جدول شماره ( 27-2 ) 148
جدول شماره ( 28-2 ) 149
جدول شماره ( 29-2 ) 150
جدول شماره ( 30-2 ) 151
جدول شماره ( 1- 3 ) 152
جدول شماره ( 1- 4 ) 154
جدول شماره ( 2- 4 ) 155
جدول شماره ( 3- 4 ) 156
جدول شماره ( 4- 4 ) 157
جدول شماره ( 5-4 ) 158
جدول شماره ( 6- 4 ) 159
جدول شماره ( 7- 4 ) 160
جدول شماره ( 8- 4 ) 161

1 .Anderson
2 . Anderson
3 . Motive
4 . Teevan & Smith
5 Orenson
6 . Maslow
7 . Murray
8 . ball
9 . Atkison
10 . Jones
11 . Vroom
12 . Campbell & Prichard
13 . Frances Kemmerer
14 . Hurst
15 . Cummings
16 . John son
17 . ریچارد ام . سیترز دیمان دبلپرپورتر- انگیزش درکارو رفتار- ترجمه سید امین الله علوی ، 1379 ، ص 40
18 . Dunett and kitcher
19 . F. Luthans
20 . Keras
21 . Lconard J Kazmicr
22 . Kazmier
23 . Kazmier
24 . Krut Lewin ( 1901 )
25 . Alderfer 1975
26 . Herzbery
27 . Mausner
28 . Snyderman 1959
29 . Mccle lland 1975
30 . Edward lawler 1973
31 . Layman porter 1968
32 . R. A. Katzell and D.E. Thompson ,1990, p.14453
33 . Exogenous
34 . Endogenous
35 . Motive
36 . Arousal
37 . Equity theory
38 . Attitude theory
39 . Principle of cognitive
40 . MC Gregor's theory x and theory y
41 . Douglas MC Gregore
42 . Mcclelland's A Chievementmotivation
43 . Meclclland
44 . ERG ( Existence Relatedness and Growth )
45 . Job engineering
46 . Ergonomics or biotechnology
47 . Job entargmnt
48 . Job rolation
49 . Donald super
50 . Job enrichment
51 . Taskidcntry
52 . Hackman ( 1971 )
53 . Chi square
1 . Chi Square
54 . William James
55 . Keith Davis
56 . Keimbel
57 . Galbraith & Cummings
58 . Hagemann
59 . Rabinz
60 . Rabinz
—————

————————————————————

—————

————————————————————