بنام خدا
گواهی های پزشکی(گواهی فوت وجوازدفن) وجنبه های قانونی وحقوقی آن
گواهی پزشکی سند معتبری است که در باره سلامت یا بیماری یا امر دیگری مربوط به پزشکی تنظیم می شود .
گواهی ها از نظر اهمیت دو نوع هستند : 1- گواهی های معمولی که عمدتاً به تقاضای خود اشخاص است . 2- گواهی های رسمی که از ادارات دولتی یا مراجع قضایی درخواست می شود .
مواردی که باید به هنگام صدور گواهی مد نظر داشته باشیم :
الف : شرافت حرفه ای پزشک در گرو صحت گواهی صادره است..
ب: موردی را که شخصاً به آن یقیین داریم گواهی نمائیم.
ج : گواهی صادر شده ممکن است زمانی بعنوان مدرکی مهم در عالیترین مرجع قضائی مورد استدلال و استفاده قرار گیرد .
د- آیا صلاحیت صدور گواهی را داریم؟
ه- آیا شخص صلاحیت در خواست گواهی را دارد؟
انواع گواهی :
1- گواهی در خصوص فرد زنده
2- گواهی در مورد فرد فوت شده
انواع گواهی ها : 1- گواهی هایی که توسط پزشکان شاغل در امور بهداشت و درمان ( اعم از دولتی یا خصوصی ) صادر می شود . 2- گواهی هایی که جهت امور مربوط به مسائل قضایــــــی یا پزشکی قانونی صادر می شود ( مثل پاسخ به استعلام پزشکی قانونی از پزشک معالج ) .
گواهی های معمولی پزشکی : 1- گواهی برای استخدام دولت ( سالم بودن ) یا خارج شدن از استخدام دولت ( بیمار بودن ) 2- گواهی برای معافیت سربازی 3- گواهی برای شرکت در اجتماعات (مدارس، , مسابقات ورزشی , سفر حج ) 4- گواهی برای سازمان هایی نظیر بیمه ( از کار افتادگی ) 5- گواهی ولادت 6-گواهی فوت
گواهی های مربوط به پزشکی قانونی : 1- گواهی صدمات و جراحات زمان مراجعه ( ساعت و تاریخ ) – شرح حال ارائه شده – نوع صدمات – اقدامات درمانی مورد نیاز ( انجام شده یا در حال انجام ) – سیر بهبودی – پیش آگهی – نقص عضوی احتمالی 2- گواهی های روانپزشکی 3- سلامت جسمانی 4- تعیین سن 5- تعیین نقص عضوی یا از کارافتادگی 6- بیماری های شغلی 7- معاینات جنسی و حاملگی 8- تحمل یا عدم تحمل کیفر 9- سقط درمانی
نکاتی که در تنظیم گواهی پزشکی باید رعایت گردد:
1- درج مشخصات پزشک (نام ، نام خانوادگی ،نوع تخصص ،شماره نظام پزشکی ،نشانی وتلفن محل کار)
2- مشخصات بیمار (نام،نام خانوادگی،سن، شماره شناسنامه ،الصاق عکس و یا اثر انگشت فرد معاینه شده)
3- تاریخ وساعت معاینه (در موارد مهم به حروف نگاشته شود )
4- متن گواهی باید واضح و صریح بوده و قابل شرح و تفسیر نباشد .
5- لزوماً گواهی به خود شخص داده شود
6- نوع بیماری ذکر نگردد .
7- گواهی مهم در دو نسخه تنظیم گردد .
8- علت تنظیم گواهی و اینکه گواهی به خود شخص تحویل شده است ذکر گردد .
9- در صورت گواهی آثار ضرب و جرح و یا تغییرات هایمن ذکر تمام جزئیات از قبیل نوع ،تعداد ،ابعاد، شکل، زمان ،محل و…… ضایعات ضروری است.
تاریخ گواهی
صدور گواهی در تاریخ گذشته
مواردی که باید به هنگام صدور گواهی مد نظر داشته باشیم :
الف : شرافت حرفه ای پزشک در گرو صحت گواهی صادره است..
ب: موردی را که شخصاً به آن یقیین داریم گواهی نمائیم.
ج : گواهی صادر شده ممکن است زمانی بعنوان مدرکی مهم در عالیترین مرجع قضائی مورد استدلال و استفاده قرار گیرد .
د- آیا صلاحیت صدور گواهی را داریم؟
ه- آیا شخص صلاحیت در خواست گواهی را دارد؟
از هویت صاحب گواهی مطمئن شوید . – از آقای …………….. با ارائه
( کارت شناسایی , گواهینامه , شناسنامه ) به شرح زیر معاینه به عمل آمد :
راههای تشخیص هویت به ترتیب اولویت: 1-مدارک هویتی معتبر(شناسنامه-کارت ملی- گواهینامه-دفترچه بیمه) 2-الصاق عکس معاینه شونده و ممهور نمودن آن 3-اثر انگشت امضاء شده توسط معاینه شونده
4-چنانچه فرد توسط مامورین مراجع نظامی وانتظامی همراهی میشود , هویت فرد معاینه شونده توسط مامور همراه تایید می شود بطور مثال:”از مصدوم با هویت آقای/خانم …………….که به تایید مامور نیروی انتظامی آقای/خانم…………..رسیده است معاینه بعمل آمد و نتیجه به شرح ذیل اعلام میگردد”
درگواهی های معمولی : – مشخصات کامل بیمار را بنویسید .
– نوع بیماری بارضایت بیماراعلام می شود – مدت وکیفیت استراحت ذکر شود .
– به خود آنان تحویل می شود .
– از تحویل گواهی به افراد ناشناس و فاقد صلاحیت بپرهیزید .
– متن گواهی باید مطابق با واقعیت باشد .
– علائمی را که بیمار اظهار می دارد , از علائمی که در معاینه یا پاراکلینیک درمی یابید جدا کنید . – تاریخ شروع و اتمام استراحت و مدت آن را به حروف و عدد بنویسید .
در ذیل گواهی چنین بنویسید :
این گواهی بنا به درخواست ……….. تنظیم گردید و تحویل ……….. شد . – از گواهی های مهم یک نسخه رونوشت نزد خود نگه دارید .
در هنگام تنظیم گواهی ها مشخصات کامل خود شامل نام ونام خانوادگی , شماره نظام پزشکی ,آدرس محل کار , ساعت و تاریخ معاینه و ساعت و تاریخ صدور گواهی را بنویسید .
بدینوسیله گواهی می شود در تاریخ …….. نامبرده با اظهار شکایت از درد ناحیه زانوی چپ به اینجانب مراجعه نمود . در معاینه تندرنس شدید زانو لمس شد . در پاراکلینیک ( گرافی , آزمایش , سونوگرافی , … ) شکستگی پاتلا محرز گردید . با توجه به شرح فوق تشخیص اینجانب شکستگی پاتلا بود که درمان از طریق جا اندازی بسته و گچ گیری انجام شد . پیگیری مجدد دو ماه دیگر توصیه می شود .
مجازات گواهی نامه پزشکی خلاف واقع
صدور گواهی خلاف عملی خلاف اخلاق، انضباط و قانون است.
صدور گواهی خلاف باعث کاستن از اعتبار، و اهمیت شغل پزشکی میشود.
صدور گواهی برای فرد فوت شده :
الف: گواهی فوت
ب: جواز دفن
ج: گواهی و شرح صدمات و پاتولوژی های موجود منجر به فوت وسایر موارد موجود (پزشکی قانونی )
انواع مرگ ها:
1-مرگ مشکوک
2-مرگ غیرمشکوک
انواع مرگ ازنظرنحوه وقوع:
1-طبیعی
2-غیرطبیعی: الف)حادثه
ب)قتل(جنائی)
ج)خودکشی
د)نامعلوم
گواهی فوت
مدرکی است که بعد از مرگ افراد صادر می شود
و موید قطعی بودن فوت فرد میباشد.
با صدور گواهی فوت مهر تایید برعدم لزوم اقدامات
امداد رسانی و احیاء زده میشود و درواقع با صدور
گواهی فوت مجوز انتقال جنازه به سرد خانه و
. پیگیری اقدامات بعدی داده میشود
.گواهی فوت مجوزی برای دفن جنازه نیست
جواز دفن
مدرکی است که توسط پزشکان صادرمیشود و مجوزی برای دفن جنازه می باشد
فقط توسط پزشکان صادر میگردد
پزشک شاغل در مراکز درمانی دولتی و خصوصی فقط مجاز به صدور جواز دفن در مورد مرگ های طبیعی و غیر مشکوک میباشد
وقتی پزشک مجاز به صدور جواز دفن میباشد که
1- علت مرگ متوفی را تشخیص داده باشد.
2- علت مرگ طبیعی باشد ( یعنی نحوه وقوع مرگ طبیعی باشد)
3- درخصوص وقوع مرگ درحال وآ ینده احتمال
شکایتی مطرح نباشد .
4- جسدمجهول الهویه نباشد.
مواردی که الزامی است جهت معاینه و صدور جواز دفن به پزشکی قانونی ارجاع گردند
1- مرگ متعاقب تصادف و حادثه ( حتی اگر بیمار
چند ماه بعد از تصادف فوت نماید )
2- مرگ متعاقب سوختگی و خودسوزی
3- مرگ به علت قتل
4- مرگ به دنبال مسمومیت دارویی وشیمیائی
5- مرگ به دنبا ل سوء مصرف مواد مخد ر
6- مرگ حین جراحی
7- مرگ حین و بعد از بیهوشی
8- مرگ درحین طبابت و اقدامات درمانی خاص
9- مرگ به دنبال سقوط از بلندی
10- مرگ به علت برق گرفتگی
11- مرگ به علت غرق شدگی
12- مرگ های ناشی از صدمات سلاحهای سرد
13- مرگ ها ی ناشی از صدمات سلاحهای گرم
14- مرگ های ناگهانی و غیرمنتظره
15- مرگ به دنبال تزریقات
16- مرگ متعاقب نزاع و مشاجره ( حتی لفظی)
17- مرگ به دنبال کودک آزاری
18- مرگ دربازداشگاهها و زندانها
19- مرگ درمراکز نظامی ، مجتمع هاو خوابگاه ها
20- مرگ به علت گاز گرفتگی
) (هر نوع گاز شیمیائی، صنعتی و خانگی
21- مرگ حین کار
22- مرگ متعاقب سقط
23 – فوت جانبازان
24- فوت افرادمجهول الهویه
لازم بذکر است که درمراکز درمانی چنانچه علت فوت معلوم و طبیعی باشد و ازمصادیق موارد فوق الذکر نباشد و شکایتی نیز مطرح نباشد صدورجواز دفن بلا مانع است و هیچگونه مشروطیت زمانی مطرح نمی باشد و نیاز به اقامت حداقل 24 ساعت بیمار دربیمارستان و یا هر گونه مرکز درمانی دیگر وجود ندارد
مراحل صدور جواز دفن
الف – پزشک باید شخصاً جنازه را مجدد از نظر وجود حیات موردبررسی قرار دهد و مطمئن گردد که به طور حتم فرد فوت نموده است
ب – ضرور ی است تمام البسه فوت شده مورد بررسی قرار گیرد و ازنظر وجود پارگی ، لکه و نامرتبی و غیره مورد دقت قرار گیرد
ج- تمام البسه فرد فوت شده از بدن وی خارج گردد و پزشک شخصاً جنازه را ازنظر هر گونه آثار ضرب و جرح و یافته غیر طبیعی موردبررسی قرار دهد .
د – اخذ شرح حال درخصوص نحوه فوت وبررسی مدارک بالینی
ه – درصورت لزوم اخذ مدارک کتبی درخصوص عدم وجود شکایت درخصوص فوت درحال و آیند ه
مجازات گواهی نامه پزشکی خلاف واقع
صدور گواهی خلاف عملی خلاف اخلاق، انضباط و قانون است.
صدور گواهی خلاف باعث کاستن از اعتبار، و اهمیت شغل پزشکی میشود.
ماده 538 قانون مجازات اسلامی
هر کس شخصا یا توسط شخص دیگری برای معافیت خود یا شخص دیگری از خدمت دولت یا نظام وظیفه یا برای تقدیم به دادگاه گواهی پزشکی به اسم طبیب جعل کند به حبس از شش ماه تا یکسال یا به سه تا شش میلیون ریال جزای نقدی محکوم خواهد شد
ماده 539 قانون مجازات اسلامی
هر گاه طبیب تصدیق نامه بر خلاف واقع در باره شخصی برای معافیت از خدمت در ادارات رسمی یا نظام وظیفه یا برای تقدیم به مراجع قضائی بدهد به حبس از شش ماه تا دو سال یا به سه تا دوازده میلیون ریال جزای نقدی محکوم خواهد شد وهرگاه تصدیق نامه مزبور به واسطه اخذ مال یا وجهی انجام گرفته علاوه بر استرداد و ضبط آن به عنوان جریمه به مجازات مقرر برای رشوه گیرنده محکوم میگردد
ماده 540 قانون مجازات اسلامی
برای سایر تصدیق نامه های خلاف واقع که موجب ضرر شخص ثالثی باشد یا آن که خسارتی بر خزانه دولت وارد آورد مرتکب علاوه بر جبران خسارت وارده به شلاق تا (74) ضربه یا به دویست هزار ریال تا دو میلیون ریال جزای نقدی محکوم خواهد شد
ماده پنجم از قانون لزوم ارائه گواهینامه پزشکی قبل از ازدواج مصوب 1317
هر پزشکی که بر خلاف واقع گواهی تندرستی به فرد بدهد یا بدون جهت و از روی غرضی از دادن گواهی نامه خودداری کند به حبس تادیبی از 6 ماه تا دوسال …
مجازاتهای انتظامی نظام پزشکی
تذکر یا توبیخ شفاهی در حضورهیئت مدیره نظام پزشکی محل
اخطار وتوبیخ کتبی و درج در پرونده نظام پزشکی محل
توبیخ کتبی و درج در پرونده نظام پزشکی و نشریه نظام پزشکی محل یا الصاق رای در تابلو اعلانات نظام پزشکی محل
مجازاتهای انتظامی نظام پزشکی
محرومیت از اشتغال به حرفه های پزشکی و وابسته از سه ماه تا یکسال در محل ارتکاب تخلف
محرومیت از اشتغال به حرفه های پزشکی و وابسته از سه ماه تا یکسال درکشور
محرومیت از اشتغال به حرفه های پزشکی و وابسته بیش از یکسال تا پنج سال در کشور
محرومیت از اشتغال به حرفه های پزشکی و وابسته بطور دایم در کشور
فرارسیدن میلادحضرت رسول اکرم(ص) وامام صادق(ع) برشمامبارک