پرندگان
مقدمه
پرندگان مهره داران خونگرمی هستند که بال، پر و یک منقار دارند، دندان ندارند، اسکلتی دارند که در آن استخوانهای زیادی با هم ترکیب شده وهم استخوانهای زیادی در آن غایب هستند، و یک کارایی بی نهایت زیادشان، سیستم تنفس شان است. پرندگانی که پرواز می کنند استخوان های قوی، پوک و ماهیچه های پرواز قدرتمند دارند.
بیشتر پرندگان می توانند پرواز کنند. پرندگان یک قلب بسیار قوی و یک راه موثر تنفس دارند.
این ها برای این که پرندگان پرواز کنند لازم هستند. همچنین پرندگان موقعی که پرواز می کنند انرژی فوق العاده زیادی را مصرف می کنند و بنابراین نیاز دارند تا مقدار بسیار زیادی غذا بخورند تا قدرت پرواز داشته باشند.
ساختمان بدن پرندگان
بال
بال ها وسیله ی پروازند. بال های کوتاه و گرد ویژه گونه هایی است که در داخل و پیرامون درختان پرواز می کنند مانند بلدرچین و بسیاری از گنجشک ها و پرندگان مانند بلبل و چکاوک بال های باریک متعلق به پرندگانی است که در فضای آزاد با سرعت زیاد می پرند مانند پرستوها، بازها و پرستوهای دریایی
بال های پهن در پرندگان نواحی وسیع دیده می شود مانند عقاب ها، قوش ها و . . . که عمدتا بلند پروازند و دور می گردند و چرخ می زنند.
پنگوئن ها و اوک ها که پرندگانی شبیه پنگوئن هستند و در دریای شمالی زندگی می کنند پاهایی پرده دار و دم و بال های کوتاهی که به منزله پارو در شنا کردن زیر آب به کار می آیند دارند.
شتر مرغ که یک نوع پرنده ی بی بال متعلق به نیوزیلند است و چند پرنده دیگر بال های تکامل نیافته ای دارند و نمی توانند پرواز کنند.
دم
دم پرنده از گروهی پرهای بزرگ تشکیل شده که بادبزنی شکل بوده و به دمبالچه اتصال دارند.
دم در پرواز نقش سکان را بازی می کند و وسیله ی هدایت و تعیین مسیر پرواز است و ممکن است پهن یا بلند باشد، چین بخورد، پایین افتاده یا کج شود. به هنگام نشستن روی چیزی مثل شاخه درخت به منزله ی وسیله ی تعادل است.
دم های پهن در کبوترهایی که پروازشان را به طور ناگهانی متوقف می کنند دیده می شود و در گونه هایی که در آب های باز زندگی می کنند مانند اردک ها و مرغ های دریایی و یا آن ها که در هوا به سر می برند مانند پرستو ها، دم کوچک است
در پرندگانی که محل شکارشان روی درختان است مانند دارکوب، ساقه ی پرهای دم محکم و قوی بوده و بدن پرنده را به هنگامی که در سطح قائم غذا پیدا می کند، ثابت و استوار نگه می دارد.
پا
پاهای پرندگان برای دویدن یا بالارفتن، نگاه داشتن بدن به هنگام استراحت، تنظیم و ترتیب مواد و لوازم لانه و در بعضی گونه ها برای لمس غذا و حمله مورد استفاده قرار می گیرد.
به طور معمول طرز قرار گرفتن انگشت ها،۳ انگشت در جلو و ۱ انگشت در پشت است.
این خاصیت پرنده را قادر می سازد که در اطراف گیاهان و درختان زندگی کند و به آسانی روی شاخه ی درختان بنشیند.
در بلدرچین و سایر پرندگانی که روی زمین به سر می برند پاها قوی بوده و به کار پنجه کشیدن و خراشیدن زمین می آید. در پرندگانی که روی آب یا داخل آن شنا می کنند میان انگشتان پا پرده وجود دارد.
باز ها و جغد ها دارای پنجه های تیز و خمیده ای هستند که طعمه ی خود را با چنگال محکم بگیرند.
پاها در پرندگانی که در آب راه می روند مانند حواصیل ها و آنها که در زمین های باز زندگی می کنند مانند شترمرغ دراز است.
ساختار پرندگان
پرندگانی که روی شاخ و برگ درختان به سر می برند گردن کوتاه است، اما در قوها و درناها گردن خیلی دراز است.
بعضی از پرندگان برای رساندن غذا به بچه های خود از چینه دان استفاده می کنند و بچه ها هم به دو راه تغذیه می شوند. غذای بالا آورده شده را می خورند و یا آن که سر خود را در مری مادر فرو می برند.
در کبوتر ها ماده ای به نام شیر کبوتر که در چینه دان درست می شود برای تغذیه جوجه ها در آشیانه به کار می رود. بعضی از پرندگان گوشت مانند ماهیخورک چینه دان ویژه ای وجود ندارد و معده کیسه ی قابل انباسطی است که دیواره های نازک دارد.
روده ی پرندگانی که از جانوران تغذیه می کنند کوتاهتر از روده آن هایی است که مواد گیاهی می خورند.
لانه ها و تخم ها پرندگان
پرندگان جوجه هایشان را در تخم هایی با پوسته های محکم به دنیا می آورند که بعد از مدت زمانی جوجه ها از تخم در می آیند. بعضی از پرندگان مانند مرغ ها، هر روز تخم می گذارند. بعضی از پرندگان هم ممکن است سال ها بین هر تخم گذاری فاصله بیندازند.
شترمرغ در میان پرندگان بزرگ ترین تخم ها را می گذارد که بیش از 11 در 18 سانتی متر محیط و وزنی 1400 گرمی دارند.
پرندگان لانه هایشان را برای تولید مثل در درختان، روی صخره ها یا روی زمین می سازند. بیشتر پرندگان دست کم به وسیله یکی از والدین مورد مراقبت قرار می گیرند تا وقتی که بتوانند پرواز کنند و غذایشان را به دست آورند.
دوره نهفتگی تخم های پرنده از گونه ای به گونه ای دیگر متفاوت است. همچنین بعضی از تفاوت ها به دما بستگی دارد.
بعضی از پرندگان مانند فاخته تخم هایشان را در لانه پرندگان دیگر می گذارند. پرنده بزرگسال هم بی اطلاع از این که این تخم فاخته است، از آن مراقبت میکند. بعضی از فاخته ها حتی تخم های دیگرشان را در لانه می کشند تا مطمئن شوند که تخم شان غذای کافی به دست می آورد.
ضربان قلب و تنفس پرندگان
پرندگان برای پرواز کردن، به مقدار زیادی اکسیژن نیاز دارند که آن را از راه تنفس از هوا و با استفاده از شش به دست می آورند. پرندگان همچنین به سیستم گردش خون قوی نیاز دارند که شامل یک قلب قوی است تا اکسیژن را در بدنشان گردش دهد.
قلب یک پرنده خیلی سریع تر از قلب ما می زند. قلب مرغ مگس خوار حدود 1000 بار در هر دقیقه می زند. قلب انسان حدود 60 تا 90 بار در هر دقیقه می زند.
پرندگان دو شش نسبتاً کوچک دارند (جایی که تبادل گاز در آن انجام می شود)، اما شش ها به وسیله کیسه های هوای ریه مانند (جایی که هیچ تبادل گازی رخ نمی دهد) تقویت شده اند.
این کیسه های هوا به طور دایم شش ها را باد کرده نگه می دارند (حتی موقعی که پرنده هوا را بیرون می دهد). در حالی که شش های ما به طور متناوب پرو خالی می شوند. سیستم تنفسی پرنده 20%حجم پرنده را گرفته (سیستم تنفسی ما تنها 5% حجم ما را گرفته).
در سیستم تنفسی پرنده، هوا ابتدا از میان کیسه های هوا جریان می یابد (که حتی در داخل استخوان های خالیشان واقع شده) که هوای اکسیژن دار تازه را مستقیم به داخل شش های تیوب مانند جاری می کند. هم موقعی که پرنده می دمد و هم هنگامی که باز می دمد.
این سیستم، کارایی پرنده را در تنفس افزایش می دهد و به او اکسیژن کافی برای پرواز می دهد.
تغذیه پرندگان
پرندگان به دلیل ثابت و منظم بودن دمای بدن، فعالیت زیاد، و وزن سبک بیش از برخی جانوران دیگر به غذای پر انرژی نیاز دارند. این جانوران بدون غذا نمی توانند مدت زیادی زنده بمانند
بلدر چین و بسیاری از پرندگان دیگر بیشتر گیاهان برگ مانند را می خورند.
عده ای دیگر از مواد متراکمی مانند دانه ها یا میوه های درختان تغذیه میکنند.
برخی جانوران گوناگون از جمله کرم ها، بند پایان، نرم تنان و مهره داران را می خورند.
بعضی دانه خواران در فصل لانه گزینی به خوردن حشرات تمایل نشان می دهند.
بسیاری از مگس گیر های کوچک، پرندگان خوش آواز و ویریو تقریبا فقط حشره خوار می باشند.
حواصیل ها غوک ها را می خورند.
مارها و سوسمار ها توسط باز ها شکار می شوند.
مهاجرت پرندگان
گاهی تغییرات ناگهانی فصول و خشکسالی و یا باران های نابهنگام انگیزه ای برای مهاجرت به وجود می آورد.
بعضی از محققان دلایل دیرین شناسی را بیان کرده و معتقدند حداقل در مورد پرندگانی که در نیمکره شمالی می زیسته اند ، دوران های یخبندان آنها را ملزم به ترک زادگاه خود نموده ، ولی برخی از آنها در نتیجه دلبستگی زیادی که به زاگاه خود داشته اند در فصل تابستان که هوا ملایم تر شده باز به زادو بوم خود رجعت نموده اند.
درحقیقت این نظریه مهاجرت پرندگان را نتیجه عوامل تاریخ طبیعی یا عوامل تکاملی دانسته ، معتقدند که مهاجرت پرندگان در نیمکره شمالی به علت تاثیر دوره یخبندان پلیوئیستوسن است.
بعضی از پرندگان موقعی مهاجرت می کنند که هوا نامساعد بوده و مواد غذایی کم باشد اما گاهی مهاجرت در شرایط کاملا متفاوت انجام می گیرد.
عواملی از قبیل طول شب و روز ، درجه حرارت هوا ، مقدار مواد غذایی و غیره هم اثراتی غیر مستقیم در مهاجرت پرندگان دارند اما نمی توان یکی از این عوامل را عاملی قطعی و اساسی به حساب آورد.
طول روز ، درجه حرارات هوا و میزان غذا به طور مستقیم در مهاجرت پرندگان نقش دارند. اما هرگز نمی توان گفت که تنها یک عامل باعث بوجود آمدن انگیزه مهاجرت می شود.
شباهت های میان پرندگان و خزندگان
تفاوت های میان پرندگان و خزندگان
با تشکر از توجه شما عزیزان