ورم معده
اسباب ورم – نکات کلی
درد های طولانی مدت معده (دردهای متطاوله) از شایع ترین علل ورم معده هستند
جالینوس:ورم معده مخوف است خصوصا اگردرجمیع اجزای معده باشد
شیخ می فرماید:بس است که ورم حاد معده مودی به اختلاط ذهن وسرسام و مالیخولیا میگردد
علائم کلی ورم معده
ورم در قسمت قدامی:
وجود درد هنگام لمس شکم
احساس ثقل در معده
نتوء (بر آمدگی معده)بخصوص در بیماران لاغر ونحیف یا بیمارانی که به پشت خوابیده اند
ورم در قسمت خلفی:
وجود اختلاج معده احتمال ورم را قوت می بخشد
دربیشتر موارد تب و درد همراه است. در اورام گرم شدیدتر و در اورام سرد خفیف تر است.
ورم حار معده
بخش عمده ورم های معده از نوع گرم است
ورم های گرم به دو دسته تقسیم می شوند:
دموی یا «فلغمونی»
صفراوی یا «حمره معدی»
اسباب ورم گرم
به سبب جوهر گرم «خون وصفرا»
به سبب حرارت ناشی از«عفونت بلغم» یا «احتراق سودا»
ورم دموی معده
علائم ذهنی :
افزایش تشنگی ،کاهش اشتها ،کرب و التهاب معده
غثیان وقی
علائم عینی : تب شدید ، رنگ چهره سرخ ،زبان سرخ و درشت، درد معده همراه با ضربان ، قی الدم
درمان ورم دموی معده
تغذیه :
بهتر است غذا کم حجم، لطیف،سرد ومحلل باشد مثل آش جووماش
بقولات: مثل اسفناج ، خرفه، کدو – وقت شام خورده نشود
به جای آب ،عرق های کاسنی ،بارهنگ وچنار نوشیده شود
میوه جات : فقط سیب و انار
پس از 20 روز ازبروز ورم ، چلوآبکش با گوشت چرخ کرده و شوربای بزغاله تجویز شود
درمان دارویی ورم دموی معده
1-خاکشی درمخلوط عرق کاسنی وبارهنگ با قرص گل سرخ میل شود،ناشتا(بیش از 15 روز جایز نیست)
2-فلوس خیار شنبر،گل قند،زعفران،گل بنفشه،عنب الثعلب، رب السوس،عرق کاسنی،عرق شیرین بیان
3-در بیماران مبتلا به یبوست از حقنه گل ختمی،گل بنفشه،گل پنیرک استفاده می شود تا رفع کامل یبوست
سایر تدابیر درمانی ورم دموی معده
فصد باسلیق-درصورت مانع حجامت کتفین- در ورم خلفی حجامت بالای معده
ضماد1:صندل سفید،مامیثا،گل سرخ وحضض(هک9م) با آب بستان افروز و مکوه سبزمخلوط وضماد کنند
ضماد2:آرد جو،عدس،خطمی،پوست گردو،گل بنفشه،برگ بارتنگ،تراشه کدو،برگ مکوه(هک5/1ت)، صندلین(9ت)،زعفران (3م)،سرکه(4ت) مخلوط وضماد کنند
ضماد3:اکلیل الملک را با تراشه کدو
ضماد4:بابونه، گلنار،بزرکتان،اکلیل الملک وخطمی ضماد و تکمید آن بسیار مفید است
ورم صفراوی معده
علائم ذهنی :
تشنگی شدید ، تلخی دهان ، التهاب شدید وحرقت قوی ، سقوط اشتها ، وجع ناخس در معده
علائم عینی :
تب تند ، زردی چهره و زبان ، زردی بول و براز ، قی صفراوی ، سایر علائم غلبه صفرا
درمان ورم صفراوی معده
تغذیه:
خرچنگ پخته شده در ماءالشعیر با آب انار میخوش یا رب انار ترش بعنوان غذا
دارویی:
1-برای شکستن حرارت صفرا:
شیره مغز تخم کدو،شیره تخم تربز،شیره تخم کاهو،شیره تخم خرفه
مخلوط آب کاسنی وعنب الثعلب با شربت انار یا شربت تمبر هندی یا شربت غوره یا آب بارهنگ
درمان ورم صفراوی معده(ادامه)
2-برای تلیین طبیعت:
حقنه آب کاسنی بافلوس خیار شنبر
حقنه تمرهندی،آلو بخارا و شیرخشت در آب وگلاب
مغزتخم تربز،فلوس خیار شنبرو گل قند را در عرق کاسنی وعرق عنب الثعلب شیره کشی کرده قبل از صبحانه و شام یک لیوان
در هنگام تشنگی شدید عرق بارهنگ
در هنگام نرمی شکم ازداروهای قابض خفف مثل مطبوخ حماض با آب انار میخوش در طول روز در وعده های متعدد بنوشند
درمان ورم صفراوی معده(ادامه)
ضمادات:
ضماد1:صندل سفید وصندل سرخ را با آب گشنیزسبز، آب عنب الثعلب وگلاب اضافه کرده ضماد کنند
ضماد2:صندل وآرد جو را با آب خیار و آب به ضماد کنند
ضماد3:تراشه کدو،خطمی،آرد جو و آب خیار ضماد کنند
ضماد4:برگ بارهنگ،برگ خرفه،خطمی،آرد جو و طحلب ضماد بسیار مفیدی است
درمان ورم صفراوی معده(ادامه)
پس از 14 روز که ورم به مرحله انتها نزدیک شد از:
فلوس خیار شنبر،گل قند،زعفران،گل بنفشه،عنب الثعلب، رب السوس،عرق کاسنی،عرق شیرین بیان
به مدت 7 روز استفاده کنند و روزانه 3 قرص گل سرخ را زیر زبان قرار داده وبمکند
قرص گل سرخ:گل سرخ ،زعفران،سنبل الطیب،اصل السوس مغز تخم خیار،ترنجبین،کتیرا صمغ عربی
ورم بارد معده
بلغمی یا «ورم رخو»
جرجانی:بندرت دیده می شود
حکیم گیلانی:معده محل تولید بلغم است بنابراین ورم بلغمی بیش از ورم های دموی وصفراوی است
ورم سوداوی یا «ورم صلب»
جرجانی:کمتر دیده می شود و فقط گاهی در آخر اورام گرم ممکن است ورم صلب شود
ورم سرد بلغمی معده
علائم ذهنی :
کاهش اشتها ، سوءهضم ، زیادی آب دهان ، نبود تشنگی
علائم عینی :
رنگ چهره رصاصی ، زبان سفید ، تهبج وجه ، شدت بیاض(سفیدی چشم) ، ورم نرم منتفخ ، سایر آثار غلبه بلغم
درمان ورم سرد بلغمی
تغذیه:
آب یخنی بسیار مناسب است و هنگام گرسنگی شدید بیمار می تواند چند دانه مویز منقی یا کمی آش ماش یا شله میل کند
غذاهای ملطف مثل نخود آب با شیره قرطمی که اندکی دارچینی، فلفل و کرویا در آن ریخته باشند بسیار مناسب است
اگر بیمار تب نداشته باشد:بهتر است شوربای مرغ که در آن چغندر وکرنب باشد میل کند و به جای آب عرق بادیان بنوشد
هلیون و لبلاب را با روغن بادام شیرین ، و چغندر و کرنب را به روغن زیتون پخته و میل کنند
درمان ورم سرد بلغمی(ادامه)
دارویی:
برای پاکسازی معده از بلغم 3 گرم حب ایارج فیقرا را ناشتا با آب گرم میل کنند
روزبعد پس از هر وعده غذا مالش شکم با:روغن گل 20گ ،سرکه 5گ خوب هم بزنند
شب ها قبل از خواب مخلوط خاکستر و سرکه انگوری را بر معده ضماد کنند و صبح باز کنند
ضمادهای مرکب از ادویه محلله،منشفه،معطره و قابضه مفید است
ورم سرد سوداوی معده
علائم ذهنی :
کثرت وسواس و افکار ردیه ، خبث النفس ، ضجر وغم به سبب ظاهر، قلت تشنگی
علائم عینی : نبود تب یا کمی تب ، ورم صلب ، رنگ چهره و زبان مایل به سیاهی ، لاغری بدن ، چشمان خشک و فرو رفته، ازمان بیماری ، سایرعلائم غلبه سودا
درمان ورم سوداوی معده
تغذیه
دستورات غذایی مبتلایان ورم بلغمی معده برای ورم سوداوی معده نیز مفید است
نخودآب جوجه یا شوربا با نان بسیار مفید است
مزورات شامل هلیون،چغندر،لبلاب و خبازی را با روغن بادام شیرین یا کره میل کنند
درمان ورم سوداوی معده(ادامه)
دارویی
بهترین درمان تجویز هر گونه محلل و منضج مناسب با مزاج بیمار است
اگر حرارت برمزاج بیمارغالب باشد:
آب برگ بادیان،کرفس و عنب الثعلب ، خیار شنبر ، گل قند هر کدام 84گ با 7گ روغن بادام مخلوط کرده و میل کنند
اگر حرارت بر مزاج غالب نبود بیمار منضج زیر را چند روز تا حصول نضج مصرف کند:
درمان ورم سوداوی معده(ادامه)
پوست بیخ رازیانه، پوست بیخ هندبا،افتیمون،برگ شاتره ،بادرنجبویه،عنب الثعلب (هک 10گ)
افسنتین،بیخ کبر،بسفایج،صعتر فارسی (هک 5گ)
تخم کاسنی،تخم قرطم (هک 15گ)
گلقند 50گ
سکنجبین افتیمونی علوی خان 25گ
روغن بید انجیر 10گ
طبق دستور مصرف می شود وپس از نضج مریض با ایارجات کبار پاکسازی شود واز مرهم زیر استفاده کند:مغز ساق گاو، روغن زیتون،بادام و موم
درمان ورم سوداوی معده(ادامه)
چنانچه صلابت معده و تهبج اطراف باشد، مسهل زیر مفید است:
آلو بخارا 5 عدد
اصل السوس،بادیان،گل سرخ،گاوزبان،پرسیاوشان،افسنتین رومی (هک 5گ)
سنای مکی،عنب الثعلب،تخم کاسنی،بیخ کاسنی،تربد موصوف (هک 6گ)
زنجبیل 1گ
به مطبوخ صاف شده داروهای فوق گلقند(20گ) فلوس خیارشنبرو روغن بادام (هک 6گ) اضافه کرده ناشتا خورده شود تا حصول نتیجه ادامه داده شود
پایان