مهارت افزایش عزت نفس
عزت نفس، یعنی ارزشی که یک فرد برای خود قائل است.
کلمه عزت نفس، بعنی بزرگی، احترام و ارزشمندی و به معنای گرامی داشتن نفس است . واژه مخالف آن ذلت نفس است کهه معنای خواری، زبونی و پست کردن نفس است.
در دین اسلام منظور از کرامت نفس، احترام نفس یا شرافت همان عزت نفس است.
در قرآن کریم اشاره به کرامت انسان شده است
(لَقَد کَرِّمنا بَنس آدَمَ وَ حَمَلنا هُم فِی البَر وَ البَحرِ وَ …)
ترجمه آیه: همانا بنی آدم را گرامی داشتیم و آنها را بوسیله کشتی ها در دریا و خشکی روان کردیم و…
عزّت نفس، یعنی احساس ارزشمند بودن، احساس محترم بودن و شریف بودن و احساس توانایی و کفایت.
نفس خود را با دوری از کارهای پست محترم شمار، مطامع ممکن است که تو را وسوسه کند، ولی تو اعتنا نکن، نفس خود را با هیچ چیز عوض نکن. بندهٔ کسی غیر از خدا مباش، خداوند تو را آزاد آفریده، منفعتی که از راه زشت کاری به دست بیاید، فایده ای برای تو ندارد.
نهج البلاغه، نامهٔ 31
یکی از بزرگان در اهمیت عزت نفس می گوید:
اگر ثروتمند نیستی، مهم نیست، چون خیلی از مردم جهان ثروتمند نیستند.
اگر سالم نیستی بدان که خیلی از افراد با وجود معلول بودن یا بیماری، خوب زندگی می کنند.
اگر زیبا نیستی مهم نیست؛ زیرا افراد زشت هم کم نیستند.
اگر قدرت و مقام نداری، باید بدانی که این شغل ها متعلق به تعداد کمی از انسان هاست.
اما اگر عزت نفس نداری، متاسف باش چون هیچ چیز نداری.
خودپنداره مثبت یا تصور مثبتی که یک فرد از خود دارد، با عزّت نفس مرتبط است.
اگر شما تصور مثبتی از خود دارید، از عزّت نفس بالایی برخوردارید و اگر از خودتان تصور منفی دارید، عزّت نفس شما پایین است. عزّت نفس بالا به شما کمک می کند تا در زندگی خود درست عمل کنید و عاقلانه تر تصمیم بگیرید.
چگونگی شکل گیری عزت نفس:
عزت نفس از زمانی که فرد بسیار کوچک است در فرد خود را نشان می دهد.
با تشویق و تایید دیگران تقویت می شود.
به تدریج که بچه ها بزرگ می شوند، عواملی نظیر موفقیت در تحصیل، پیروز شدن در رقابت های ورزشی و یا تشویق اطرافیان به بالا رفتن عزت نفس آنها کمک می کند.
رفتار توام با احترام و یا تحقیر آمیز با کودکان در عزت نفس آنها موثر است.
عزت نفس نباید با تکبر و غرور اشتباه شود.
انسان نباید بی جهت تصور کند که فردی بدون عیب و نقص است.
بلکه باید به این نکته توجه کند که خودش و یا دیگران با وجود عیب و نقص هایی که دارند بازهم ارزشمند هستند.
به همین دلیل افراد، شایسته دوستی و احترام هستند
عزّت نفس پنج رکن اساسی دارد که عبارت است از:
١ ایمان به خدا و عمل صالح
2 احساس رضایت از وضع جسمانی و روحی خود
٣ احساس مسئولیت در برابر خود و دیگران
٤ احساس پذیرش از سوی دیگران و دریافت محبت و احترام
٥ احساس شایستگی
افرادی که عزت نفس بالایی دارند️:
افرادی واقع بین و خلاق هستند.
آنها از اینکه بگویند اشتباه کردم نمی ترسند.
روحیه همکاری و همدلی در آنها بالاست.
با روی گشاده با دیگران برخورد می کنند.
آنها از خودشان تصور مثبتی دارند.
در مقابل مشکلات عقب نشینی نمی کنند.
تلاش می کنند که آگاهی های خود را توسعه دهند.
از روی فکر عمل کنند
شیوه زندگی خود رابه گونه ای انتخاب می کنند که در بین مردم از عزت و احترام شایسته ای برخوردار شوند.
فردی که عزّت نفس پایینی دارد:
مرتبا خودش را مورد انتقاد و سرزنش قرار می دهد.
معمولا احساس می کند قربانی رفتار دیگران هستد.
احساس تنهایی می کند حتی زمانی که در یک جمع قرار دارد.
در درون خود احساس خلاء و پوچی می کند.
احساس می کند با دیگران تفاوت دارد.
احساس افسردگی، گناه و شرمساری می کند.
نسبت به توانایی های خود برای رسیدن به موفقیت تردید دارد.
از موقعیت های نو و جدید می هراسد.
مرتبا سعی در راضی نگه داشتن دیگران دارد
ده راهکار جهت افزایش عزت نفس:
بدانید که شما موجودی ارزشمندی هستید.
منحصر به فرد بودن خود را جشن بگیرید.
گروهی تشکیل دهید که عزت نفس شما را تقویت کنند.
آگاهی خود را افزایش دهید.
به خودتان اهمیت بدهید.
زمان هایی را فقط به خودتان اختصاص بدهید.
ورزش کنید.
فعالیت های مورد علاقه و جدید را شروع کنید.
اهداف قابل دسترس برای تقویت باور «من خوب هستم»تعیین کنید و برای رسیدن به آن تلاش کنید.
وارد عمل شوید. شما اطلاعات مورد نیاز را دارید.
با تشکر فراوان از توجه شما عزیزان