معماری باروک
www.arturarch.com
مرکز تخصصی معماری ایران
سبک باروک (1600-1750)میلادی
وجه تسمیه باروک: برگرفته از واژه پرتغالی “ باروکو” : مروارید تغییر شکل یافته
www.arturarch.com
مرکز تخصصی معماری ایران
فهرست مطالب
نام دوره
زمان تحول اندیشه
عوامل ظهور اندیشه
محل بروز اندیشه
زمینه های توسعه اندیشه
مقیاس گسترش اندیشه
موضوع اندیشه
تبلور فیزیکی اندیشه
www.arturarch.com
مرکز تخصصی معماری ایران
نام دوره
باروک اولیه (1590-0625)
باروک پیشرفته (1625-1660)
باروک نهایی (1660-1750)
www.arturarch.com
مرکز تخصصی معماری ایران
زمان تحول اندیشه
سال 1590میلادی :
پس از پایان دوران حکومت پاپ “ سیکستوس پنجم “
همزمان با کارهای “ مایکل آنجلو”
www.arturarch.com
مرکز تخصصی معماری ایران
عوامل ظهور اندیشه
عوامل ناپایدار و اغتشاشات سیاسی در اواخر دوره پاپی سیکستوس پنجم :
– ناآرامی کلیسای کاتولیک به علت نهضت پروتستانها.
– بی نظمی آلمان به علت دو نیم شدن .
– سر بریده شدن ملکه انگلستان .
– سر بریده شدن نیروی دریایی فیلیپ دوم پادشاه اسپانیا.
– رویگردانی انگلستان برای همیشه از مذهب کاتولیک .
– جنگ مردم برای کسب استقلال و کسبه وبازرگانان برای آزادی.
www.arturarch.com
مرکز تخصصی معماری ایران
در پی عوامل ناپایدار:
قابل کنترل شدن پروتستانها.
کنار گذاشتن روشهای خشونت آمیز.
روی آوردن به تبلیغات فریبنده .
همزیستی مصالحت آمیز کاتولیکها و پروتستانها روح حاکم بر جامعه می شود .
www.arturarch.com
مرکز تخصصی معماری ایران
محل بروز اندیشه
رم :
محل آغاز باروک اولیه تحت حمایت پاپ .
تحرک بخشیدن به فضاهای شهری رم :
– کلیساها
– آب نماها
– کاخها
www.arturarch.com
مرکز تخصصی معماری ایران
ایتالیا :
محل بروز باروک پیشرفته .
برنینی در مجسمه سازی .
برمینی در معماری .
داگرتنا در نقاشی .
فرانسه :
محل بروز قوی سبک (باروک نهایی) تحت حمایت لویی چهاردهم .
www.arturarch.com
مرکز تخصصی معماری ایران
زمینه های توسعه اندیشه
معماری
مجسمه سازی
نقاشی
موسیقی
www.arturarch.com
مرکز تخصصی معماری ایران
معماری :
– کاخهای سلطنتی
– کلیساها و نمازخانه ها
– بناهای نظامی
– ماکت در معماری
– شهرسازی
– طراحی منظر
www.arturarch.com
مرکز تخصصی معماری ایران
کاخهای سلطنتی ( دوره حکومت مطلقه سیاسی ):
– از بناهای با شکوه قرن هفده و هجده
– به عنوان سکونتگاه ابرقدرتان
– مرکزی برای حکومت دولتمردان
کاخ ورسای در فرانسه
کاخ “ ریولی “ و “ کاسرتا “ در ایتالیا ( تحت تاثیر کاخ ورسای)
کاخ “ کرملین “ در روسیه ( تحت تاثیر کاخ ورسای)
www.arturarch.com
مرکز تخصصی معماری ایران
کلیساها و نمازخانه ها :
سالهای نخستین قرن هفده
تجدید دوباره نیروی پاپهای کاتولیک در رم
کلیساهای کاتولیک:
– در مقیاس بزرگتر از کلیساهای ماقبل.
– تزیین فضاهای داخلی توسط مجسمه ها.
نقاشی.
– نورپردازیهای شگرف و پرشور.
– فرمهای پویای معماری .
فراخواندن مردم به عکسالعملهای فوری و احساسی.
ایجاد حالتی از احترام و ترس در بیننده.
www.arturarch.com
مرکز تخصصی معماری ایران
معماری نظامى :
قرن هفده دوره جنگهای پیوسته در اروپا (بعد از چهار سال بدون جنگ)
– قلعه ها
– مهمات جنگی
– بخش نظامی نیروى در یایی
نشانه قدرت ملت
امکان دفاعهای سخت و قاطع
ساخت الگوهای
مدلهای فراوان و باقیمانده از قلعه های نظامی مدرک باارزشی از
پیشرفتهای شهرسازی زمان باروک است.
www.arturarch.com
مرکز تخصصی معماری ایران
ماکتهای معمارى :
– فراهم آوردن امکان مطالعه طرح به صورت سه بعدی
– بیان فوری ماهیت پیشنهادی برای متقاضیان
– شرکت در رقابتهای معماری برای طرحهای خواسته شده
– راهنمایی و هدایت کارکنان حین ساختمان سازى
معمار روسی قرن هیجده “ واسیلی ایوانویچ بازنو”:
“ برای درک بهتر از زیبایی و کیفیت کار آینده به ناچار باید آنرا
در پرسپکتیو به تصویر کشاند و برای باوربهتر آن باید ماکتی از
آن تهیه کرد. در واقع ساخت ماکت در قالب انجام نیمی از کار
است.”
www.arturarch.com
مرکز تخصصی معماری ایران
مجسمه سازى :
فلسفه مجسمه سازی:
(شمایل نگارى) در نشان دادن معجزات دین مسیح به کمال میرسد.
(اساطیرى) جهت اعجاز انگاری نوعی اشتیاق را بیان میدارد.
محل ظهور:
نمای قصرها
دیوار اتاقهای پذیرایی
خیابان بندیهای که به پارکها و باغها منتهی
می شوند
شکل دهی به وسط استخرها و اب نماها
شخصیتهای معروف:
– گیان لرنتزو برنینی (1598-1680)
-پیر پگت( فرانسوی)
-آنتونی کمیسوکس ( فرانسوی )
آب نمای چهار چشمه
برنینی
www.arturarch.com
مرکز تخصصی معماری ایران
مجسمه حضرت داوود برنینی 1623
تیتان فرزند پاپتوس نیکلاس سپاستین ادم1737
بیان حرکات و لحظات در مجسمه ها
www.arturarch.com
مرکز تخصصی معماری ایران
برنینی
اب نمای “ تریتون”
1624-43
جزئیات دلفین
www.arturarch.com
مرکز تخصصی معماری ایران
نقاشی :
طبیعت و منظره سازی
تاثیرات خیالی از فضاهای عمیق
گسترش فضاهای داخلی ساختمان با نشان دادن ردیفهای طولانی از
اتاقها یا دیدهایی که از میان دربها . پنجرهها ویا آینه ها گسترده می شوند.
– بکاربردن استادانه طیف رنگها برای ایجاد حسهای زیبا که از رنگهای
ارام “ نیکلاس پازین “ به سمت رنگهای گرم و سوزان “ پیترو دا کرتنا”
و رنگهای قوی “ پیتر پل رابینز گسترش پیدا کرد.
بکارگیری بازی سایه روشنها برای
ایجاد ژرف نمایی و بعد.
– نمود حرکت و احساس
-به رخ کشیدن فخر و تجمل گرایی زاید
www.arturarch.com
مرکز تخصصی معماری ایران
– موسیقی
کمراتا: مجموعه ای از شاعران و موسیقیدانان که عناصر درام یونانی را دوباره زنده می کردند و شیوه اپرا را در اروپا گسترش میدانند.
کلادیومنتوردی و گیوانی گابریل : شخصیت های مهم در موسیقی
باروک اولیه بوده اند که تاثیرات چند سرایی را معرفی کردند.
– پیدایش قطعه های موسیقی . کنسرت گروسو و پیشرفت گونه های محلی اپرا و کانتانا.
www.arturarch.com
مرکز تخصصی معماری ایران
مقیاس گسترش اندیشه
ایتالیا ( محل ظهور اندیشه )
نمایانگر آرمان سیاسی-مذهبى
میدان “ سان پیترو “ در رم
طراحی برنینی
گنبد کلیسا: تجسمی از تمامیت کلیسایی
تجسمی از سروری مسیحیت
در بز گیرنده جهان از لحاظ
آرمانی
www.arturarch.com
مرکز تخصصی معماری ایران
– فرانسه
( نمایانگر ارمان سیاسى)
– “خیمه اورلئان “ اثر “ فرانسوا مانسرو”
– کلیسای “ سنت لویی “ ( نماینده کلیسای باروک فرانسه )
– “ موزه لوور” اثر “ لویی لوور”
– “ کاخ ورسای” ( نماینده واقعی باروک فرانسه )
www.arturarch.com
مرکز تخصصی معماری ایران
– انگلستان (1690-1730)
نمایانگر آرمان شهری و اجتماعی
-” ضیافت وایتهال “ اثر “ اینگیو جونز” .( نخستین بار)
-” کاخ بلنهایم “ و “ کاخ هاوارد” اثر “ وان برو “ .
-” کالج آ ل سول “ و “ ساختمان کلارندون” و “ کالج آکسفورد”
اثر “ نیکلاس هاکسمور” .
کلیسای “ سنت پل” اثر “ کریستفر ورن”
کاخ هاوارد
کاخ بلنهایم
کالج ملکه
www.arturarch.com
مرکز تخصصی معماری ایران
“کاخ زمستانی اثر “بارتولومو رسترلی”
پترزبورگ :
معماران: – میخائیل زمتسو – ایوان کربو – پیتر یربکین
کاستکامر اثر “ زمتسو و …
کلیسای جامع “سمنلی گانونت اثر “بارتولومو رسترلی”
www.arturarch.com
مرکز تخصصی معماری ایران
هلند :
– در پی نیازمندیهای تجارت پیشگان و دانش آموخته ها
– پیرو پروتستان
– اضافه نمودن ویژگیهای محلی به شیوه کلاسیک معماران ایتالیایی
– “ساختمان شهرداری آمستردام” اثر “ یان ون کمینی”
کلیساى باروک در هند
هندوستان:
www.arturarch.com
مرکز تخصصی معماری ایران
موضوع اندیشه
وحدت بین هنرها ( معمارى.نقاشى.مجسمه سازى )
ایجاد تاثیرات بصرى شکوهمند:
تحرک در معماری
سایه روشنها و نور پردازی در نقاشى
نزدیکى معمارى و مجسمه سازى
www.arturarch.com
مرکز تخصصی معماری ایران
وحدت شگفت انگیز روشهاى فکر و احساس (علم و هنر)
– بیان بینهایت بوسیله ابزار مادى :
پرسپکتیو (نقاشى و معمارى)
بى انتهایى در کلیساهاى کوچک رم
بى انتهایى در جو در نقاشىهاى هلندى
بى انتهایى در طبیعت( منظره و جاده) فرانسه
پایه ای براى محاسبات علمى (ریاضى)
– ظهور شخصیتهای علمی همچون :
پاسکال( بسط تئوری احتمالات ): سکوت جاویدان این فضاى بیکران مرا مى ترساند .
نیوتن ( در قوانین نیایی جاذبه زمین )
لایب نیتز ( کشف رابطه درونى بین منادها و کل جهان )
www.arturarch.com
مرکز تخصصی معماری ایران
ویژگیهاى معمارى باروک
عدم توجه به سبک گذشته (داشتن اختیار تام توسط معمار)
سطوح انحنادار و زاویه دار(پرهیز از خطوط مستقیم )
استفاده از تقارن در راه اجلال همراه با ترویج بی قاعدگى و ازادی
تاثیرات ژرف نما
شکلهای کشف شده
تزئینات زیاد و چشم فریبى
هنر جنبش
www.arturarch.com
مرکز تخصصی معماری ایران
گشاده دستى در اختصاص دادن فضاهاى باز و مجموعه هاى برون شهرى ( براى آرایش تصویر قصرها)
باغها
سطوح سبز آرایش شده
حجمهایى که از بهم پیوستن شاخ و برگ درختان بوجود مى آیند
استفاده از بیشترین داده های گیاه شناختى در راستاى اثرگذارى بهتر و دلنشینتر باغها
حضور علم گیاه شناختى به همراه اصل پرسپکتیوهاى زیبا
www.arturarch.com
مرکز تخصصی معماری ایران
پرسپکتیو نامحدود ( در مقابل پرسپکتیومحدود دوره رنسانس)
باززنده سازى محورهاى اصلى شهر
طراحى مدبرانه فضاهای مرکزى شهر
میدانهای نوساز در قلب محله هاى مسکونى بسیار کهن
میدانهاى در ارتباط با هم
www.arturarch.com
مرکز تخصصی معماری ایران
تبلور فیزیکی اندیشه
معماری
فرانچسکو برمینی
گارینو گارینی
بالتازار نویمان
طراحی منظر
لویی چهاردهم:پادشاه
فضای آزاد (قرن هفدهم)
لویی لوو
اندره لنوتره
شهرسازی
لویی پانزدهم:پادشاه میادین (قرن هیجدهم)
لرنتزو برنینی
ژول هاردوئن مانسار
جوزپه والادیه
www.arturarch.com
مرکز تخصصی معماری ایران
معمارى
فرانچسکو برمینى (1667- 1599)
کلیسای “ کارلو آله کواتروفنتانه”
حرکت در معماری
(دیوار موجی شکل)
ادغام معماری و مجسمه سازی
(خاصیت شکل پذیری)
www.arturarch.com
مرکز تخصصی معماری ایران
گوشه های منحنی وار حیاط
بخش داخلی کلیسا
www.arturarch.com
مرکز تخصصی معماری ایران
سقف گنبد
تنها منبع نورانی کلیسا
www.arturarch.com
مرکز تخصصی معماری ایران
– “کلیسای سانت ایوو”(1642-1650)
ستاره شش پر:هسته نامریی کلیسا
– ترکیب هندسه با تخیل و ابتکار
فرانچسکو برمینی (1667- 1599
www.arturarch.com
مرکز تخصصی معماری ایران
تحرک در قسمت داخلی
(بریدگیها) وخارجی بنا
(پنجره فانوس مانند)
www.arturarch.com
مرکز تخصصی معماری ایران
-گارینو گارینی(1624-1683)
– کلیسای”سان لرنتزو”
تورین (1668-87)
بیان بینهایت و تصور فضای نامحدود در سقف بوسیله ابزار معماری:
– نور منتشره از هشت پر سقف
– حس تعلیق سقف در فضا از ستاره هشت پر سقف (تقاطع هلالیهای سقف)
www.arturarch.com
مرکز تخصصی معماری ایران
– لحظه طلوع بینش برای شروع فن در معماری
جنبه عملکردی تزیینات هلالیهای متقاطع حمل کننده بار سقف هستند.
www.arturarch.com
مرکز تخصصی معماری ایران
نمودى از دیوار موجى شکل در قرن بیستم
تاتلین برج یادگار در مسکو 1920
www.arturarch.com
مرکز تخصصی معماری ایران
طراحی منظر
قدرت مطلقه غیر مذهبی لویی چهاردهم
– عدم علاقه پادشاه به شهرهای بزرگ
– چیرگی بر طبیعت
– ساخت قصرهای سلطنتی در خارج از شهر
– نظم فضای خارجی
قصر “و- لو- ویکنت “ (1661-65) اثر “ لویی لوو”
قصر “ورسای “ (1661-1708) اثر “ لویی لوو “
“ ژول هاردوین مانسار”
“ اندره لنوتر”
www.arturarch.com
مرکز تخصصی معماری ایران
– قصر ورسای ( قصر. باغ . بولوار )
مقید نبودن به محدودیتهای شهری.
رابطه نزدیک با طبیعت و تفوق بر طبیعت.
ایفای سه نقش اصلی ( مقر پادشاه. سکونت شاهزادگان.وزارتخانه های فرانسه)
www.arturarch.com
مرکز تخصصی معماری ایران
– قصر – استخرهای تزیینی – باغها – چمن کاری طویل (فرش زمردین ) – گراند کانال( بولوار)
نحوه جدید زندگی ( ارتباط نزدیک عوامل با طبیعت )
www.arturarch.com
مرکز تخصصی معماری ایران
– حجم جدید ساختمان – پنجره های فراوان – خطوط مستقیم – بامهای مسطح -سادگی نما جوابی معماری به خواستی اجتماعی
www.arturarch.com
مرکز تخصصی معماری ایران
منظره های با دورنمایی بی پایان در ماوراء گراند کانال
– بیشه ها و درختها معادل 4/1 مساحت پاریس – بیشه های دایرهای با راههای شعاعی
www.arturarch.com
مرکز تخصصی معماری ایران
استخرهای تزیین یافته
www.arturarch.com
مرکز تخصصی معماری ایران
فضای داخلی قصر
دید از سمت غرب به نمای جلوی قصر
www.arturarch.com
مرکز تخصصی معماری ایران
شهرسازی
تک میدانها
میدانها در ارتباط با یکدیگر (از ویژگیهای اواسط قرن هجدهم )
پیدایش جاده
وحدت معماری و طبیعت
پیدایش مجموعه ای واحد
www.arturarch.com
مرکز تخصصی معماری ایران
تک میدانها
میدان “ ابلیکا “.
سنت پیتر. رم .(برنینى)
نخستین فضاى آزاد بزرگ داخل شهر (بر خلاف میدانهاى محصور رنسانس)
وحدت اجزا (ترکیب سه عامل معمارى)
دقت ساختمانى میدان(پله های طویل جهت نشستن براى جشنهای مذهبى)
www.arturarch.com
مرکز تخصصی معماری ایران
میدان “ پلاس دوژ”.پاریس.1612
(نخستین میدان بزرگ پاریس و به شیوه رنسانس)
میدان “ پیروزى”. پاریس. لوئی چهاردهم
( نخستین میدان پاریس که در آن چندین خیابان باهم مرتبطند)
www.arturarch.com
مرکز تخصصی معماری ایران
میدان “ وان دوم” . پاریس . (اوایل قرن هیجده)
ژول هاردوئن مانسار
(نخستین میدان عمومى بزرگ در پاریس )
www.arturarch.com
مرکز تخصصی معماری ایران
پیدایش جاده ( به مفهوم امروزین)
– جاده متصل کننده قصر” ورسای” به قصر” لوور” در کنار مناظر سبز و خرم ( شانزلیزه)
بر اسا س همان نقشه لوئی جچهاردهم
تنها جاده پاریس که راه به خارج مى برد
میدانها در ارتباط با هم
– “ کارلسروهه “ . آلمان . 1715
– “ سه میدان شهر نانسى” . فرانسه . (1752-55)
www.arturarch.com
مرکز تخصصی معماری ایران
منابع
– زارعى. محمد ابراهیم . 1379.” آشنایى با معمارى جهان”. همدان.
فن آوران
– فلامکى . محمد منصور.1371.”شکل گیرى معمارى در تجارب ایران و
غرب”. تهران . نشر فضا
– گیدیون . زیگفرید.1374. “ فضا.زمان.معمارى “. ترجمه منوچهرمزینى
انتشارات علمى و فرهنگى
– پیرنیا محمد کریم. 1380.” سبک شناسى معمارى ایرانى “. نشرپژوهنده و معمار
– نیلوفرى پرویز. 1363 .”باغهاى ایرانى .پردیس ها و باغهاى بزرگ و
زیباى ایران زمین”. نشر دانشگاهى
– بهبانى هما. 1372.73.” سیر تغییر مفهوم پارکهاى شهرى از قرن پانزده
به امروز در غرب”. فصلنامه علمى فضاى سبز
www.arturarch.com
مرکز تخصصی معماری ایران
-بالتازار نویمان (1687-1753)
– کلیسای چهارده مقدس (1743-1772) – مثالی از تاثیر معماری غیر مذهبی بر کلیسا
وحدت و توازن عالی بین هنرها (معماری و مجسمه سازی و نقاشی)
www.arturarch.com
مرکز تخصصی معماری ایران
-تحرک در فضای داخلی و اتصال همه اجزا به یکدیگر.
-پلکانهای ظریف کاری شده به سبک ایتالیایی همچون جواهری در فضا معلق هستند.
www.arturarch.com
مرکز تخصصی معماری ایران
– اتصال سه بعدی اجزاء داخلی(پیشرفت علم حساب انتگرالی)
– ساخت چهار طاقی (به اشکال مختلف) بجای گنبد در محل تقاطع بیضی و دوایر متقاطع پلان.
www.arturarch.com
مرکز تخصصی معماری ایران
– پنجره های بزرگ (معمول سبک کشورهای شمالی اروپا) – روشنی خیره کننده فضاهای داخلی
www.arturarch.com
مرکز تخصصی معماری ایران