موضوع :مسئولیت اخلاقی سازمان در قبال رقبا
فهرست مطالب
چکیده
مسئولیت اخلاقی سازمان در قبال رقبا
1. خاستگاه بنگاه های اقتصادی نوین
۲. جهان رقابتی
3. از رقابت گریزی تا رقابت پذیری
4. باز انگاری
5. رقبا کدامند؟
۶. روشهای رقابت
میدان رقابت فرصت شناخت خود
7. مسئولیت سازمان در قبال رقبا
چکیده
ساده ترین انگاره از اخلاق، مسئولیت اخلاقی است. وقتی از اخلاقی بودن فرد و یا سازمان سخن می گوییم در واقع او را مسئولیت پذیر می انگاریم. فرد یا سازمانی را که نسبت به وظایف اخلاقی خود، مسئولیت گریز است، غیر اخلاقی می خوانیم.
مسئولیت اخلاقی سازمان در قبال رقبا
تامل در فهرست شرکتهای برتر جهان به ویژه شرکتهایی که برتری خود را همیشه حفظ کرده اند و در صنعت خود در مقامهای اول تا سوم قرار دارند نکته آموز است. این شرکتها چه ویژگیها و چه خاستگاهی دارند تحول مستمر نوآوری و خلاقیت ویژگی عمده آنهاست این ویژگی با خاستگاه آنها ارتباط معناداری دارد.
1. خاستگاه بنگاه های اقتصادی نوین
بنگاههای ،موفق شرکتهایی نیستند که بدون ایجاد ارزش پول های گروهی را به یک موضع سوق دهند؛ چرا که این اساساً کسب و کار نیست بلکه نوعی دزدی است. بنگاه های موفق سهم مهمی در تولید علم و اختراع داشته اند.
جهان امروز محیط رقابتی است ،رقابت پویایی و تحول می آورد. در جهان رقابتی برای برخورداری از جایگاه انحصاری همیشه باید به دنبال نوآوری و توسعه بود.
سازمانها در جهان رقابتی از طریق رقابت به جایگاه انحصاری دست می.یابند ،بنابراین کسب و کار جهانی محتاج انحصار رقابتی است و نه انحصار .موهبتی در مفهوم راهبردی ،بازار بین جهان خواری یعنی به دست آوردن سهم ،بازار با کشف جهان جدید ،بازار تمایز مهمی وجود دارد. بنابراین رقابت جهت گیری خاصی پیدا می کند.
سازمانها در جهان رقابتی باید رقابت پذیر باشند رقابت گریزی به معنای تلاش در به دست آوردن جایگاه انحصاری موهبتی و نیز رقابت ستیزی به معنای جنگ و تخریب برای برخورداری ظالمانه و زورگویانه از جایگاه انحصاری پاسخگو نیست؛ بلکه تنها راه ماندگاری در جهان ،رقابتی رقابت پذیری اخلاقی است.
۲. جهان رقابتی
سازمانهای رقابت گریز در فضایی رشد میکنند که امکان رقابت وجود ندارد این سازمانها و بنگاه ها با دستیابی به جایگاه انحصاری،موهبتی برخورداری از بازار تضمین شده مانند بازار در وضعیت کمتر بودن عرضه از تقاضا در معرض رقابت قرار نمی گیرند و در صورت رقابتی شدن محیط سعی میکنند به محیطی سوق یابند که رقابتی نباشد بنگاه رقابت گریز هیچ تصور روشنی از رقیب ندارد.
جهانی شدن کسب و کار بزرگترین خطر و تهدید بر چنین بنگاههایی است زیرا یکی از لوازم جهانی شدن کسب و کار روبه رو شدن با رقبای قدرتمند است.
بنگاه های رقابت ستیز شرکتهایی اند که با تصوری نارسا از رقیب، او را دشمن و مانع پیشرفت خود میدانند و بخشی از هزینه های خود را صرف از میدان به در کردن رقیب و تخریب وی میک .کنند توطئه تبلیغات سوء بدخواهی سعی در دستیابی به اسرار رقیب و افشای آنها نمونه هایی از اقدامهای خصمانه ای است که بنگاههای رقیب ستیز انجام میدهند.
3. از رقابت گریزی تا رقابت پذیری
سازمانهای کسب و کار از حیث رقابت به سه گروه قابل تقسیم هستند:
1. رقابت گریز
۲. رقابت ستیز
۳. رقابت پذیر
بنگاه های رقابت پذیر شرکتهایی اند که محیط رقابتی سالم را ضامن توسعه کسب و کار میدانند بر اساس این تلقی که ،رقیب همکار و شریک ما در صنعت است رابطه برد – برد را الگوی عملکرد سازمانی خود با رقبا قرار می.دهند. آنها دستیابی به جایگاه انحصاری را نه در برخورداری از انحصارهای موهبتی میدانند و نه از طریق رانت خواری به آن دست مییابند بلکه رقابت سالم را طریق دستیابی به جایگاه انحصاری می دانند شرکتهای رقابت پذیر با تکیه بر توان رقابتی خود بر اساس رابطه برد – برد به استقبال رقبا میروند عده ای برتری رقابتی را به توانایی سازمان در تنظیم راهبردهایی برای به کارگیری فرصتهای سودآور اطلاق می کنند به شرط آنکه از طریق این راهبردها بازده سرمایه گذاری خود را به حداکثر برسانند.
بنگاه های رقیب ستیز بزرگترین خطر در توسعه کسب و کارند. زیرا آنها سبب می شوند جنگ دولتها به کارزار گسترده بنگاه های کسب و کار تبدیل شود.
چه انگاره ای از رقیب داریم؟ آیا رقیب دشمن ما جایگزین و دستی افزونتر در بازار ماست؟ چنین انگاره ای سبک رفتاری ما با رقیب را به صورت -برد باخت و رقیب ستیزانه در می آورد چنین سبک رفتاری در رقابت ،علمی، ورزشی، سیاسی و تجاری با مشکل های ،دلخراش خود را نمایان میسازد.
4. باز انگاری
رفتار ما با رقبا ناشی از نگاه ما به آنان است
انگاره دیگر شریک دانستن رقیب است رقبا شریکان ما در صنعت هستند و تعهد حرفه ای و عشق به ،حرفه ریشه شریک انگاری رقیب است انگاره ای که سبک رفتاری برد – برد را رقم میزند و کامیابی رقیب را سبب توسعه و رشد حرفه می داند.
باید رقیب در مفهوم سازی رایج در کسب و کار کسی است که به نحوی با ما هم سرنوشت است و در تعریف رایج رقیب کسی است که منابع مشترک با ما دارد .
5. رقبا کدامند؟
رقبای یک بنگاه
رقبایی که میتوانند به راحتی وارد صنعت ما بشوند چگونه رفتار کنیم؟ پاسخ اولیه آن است که کاری کنیم که کسی به راحتی به حد و مرز ما ،نیاید یعنی به جایگاه انحصاری اکتسابی (نه موهبتی و نه تخریبی) دست یابیم .
رقیب جدید وارد عرصه ،شود سهم بازار ما را میگیرد به جای اینکه با تخریب و فشارهای غیر اخلاقی مانع ورود وی به صنعت شویم و یا مانع دستیابی او به سهمی از بازار شویم ظرفیت را در بازار بالا ببریم به گونه ای که رقیب برای ورود به بازار باید با ظرفیت بالا بیاید از این ،طریق خطرپذیری ورود به بازار بالا میرود.
این امر از راه های مختلفی قابل تحقق است:
یک صرفه جویی اقتصادی یکی از ابزارهای جلوگیری از ورود آسان به قلمرو صنعت با صرفه جویی اقتصادی حاصل از مقیاس است صرفه جویی اقتصادی منحصر در تولید نیست بلکه آن بستگی به استراتژی بنگاه دارد ،نوآوری مارکتینگ و تولید.
دو، تمایز در محصول ارائه محصول متمایز راه دوم برای افزایش ظرفیت بازار است مقایسه صنعت خودرو با صنعت سیمان روشنگر این مطلب است.
سه حجم بالای سرمایه بری ورود به صنعت فولاد آسان نیست؛ زیرا انرژی بالاوسعت زیاد و مواد اولیه بسیار گران سبب حجم بالای سرمایه بری می شود.
چهار عدم دسترسی به کانال .توزیع اگر بنگاهی از حیث دسترسی به کانال توزیع جایگاه انحصاری داشته باشد امکان ورود به قلمرو آن کم می شود
۶. روشهای رقابت
سرمایه گذاری کلان برای افزایش برند بنگاه قدرت چانه زنی کانال توزیع را پایین می آورد و همین توان رقابتی را افزایش می دهد کانال توزیع همان بخشی از اقتصاد اسـت کـه تــوان رقابتی می آورد. بنگاه های ایرانی ،موفق غالباً کسانی بودند که قبلاً توزیع کننده خوبی بودند.
میدان رقابت فرصت شناخت خود
افراد در موارد فراوانی، نقاب بر چهره دارند آنکه خود بدانند غالب ترین ، نقاب ماسک اخلاق .است جلوه گری در شخصیت اخلاقی در غالب افراد وجود دارد عرصه رقابت به ویژه در رقابت حرفه ای زمینه ای است که نقاب اخلاق از چهره فرو میافتد افراد خصلتهای نهانی خود را آشکار میکنند به همین دلیل عرصه رقابت و فعالیت ،رقابتی به ویژه تبلیغات رقابتی نشانگر میزان پایبندی افراد به ارزشهای اخلاقی .است به عنوان مثال تبلیغات انتخاباتی نامزدهای انتخاباتی و طرفداران آنها را به تلاش برای معرفی خویش و جذب سهم فراوان از آراء سوق می دهد.
۱-۷ انتفاع طرفین ایجاد رابطه برد-برد با رقیب و اجتناب از رابطه برد-باخت یکی از تعهدات اخلاقی است توجه به این رابطه مواجهه بنگاه با رقیب را منصفانه تر سامان میدهد
۲-۷ احترام اصیل به رقبا اجتناب از هرگونه توهین و خوار داشتن رقیب و احترام به او به عنوان شریک ،صنعت الزام اخلاقی است در باب احترام در فصل نهم بحث کردیم
۳-۷. زیان نرساندن هرگونه تخریب ضرررسانی مادی و معنوی، تهمت و شایعه سازی علیه رقیب، اقدامی غیراخلاقی است.
۴-۷ تلاش در رقابتی کردن محیط سازمانهای اخلاقی از انحصار طلبی غیراخلاقی می پرهیزند. رقابت پذیری اخلاقی در گرو رقابتی کردن محیط به ویژه شفاف سازی قلمرو کسب و کار .است عقد قراردادهای انحصاری با خریداران تامین کنندگان مشترک با رقبا شبکه توزیع و به طور کلی اعمال قدرت بر علیه منافع رقباء به رقابتی بودن محیط آسیب میزند اما ایجاد و توسعه زمینههای رقابتی و افزایش ظرفیت بازر مصداقی از رقابت اخلاقی است.
۵-۷ سوق رقابت به رفاقت منافع ملی و توسعه کشور در گرو آن است که در بسیاری از قلمروها به ویژه در مناقصههای فرامرزی از توان رقبا در جهت منابع ملی بهره جست. رقابت را به رفاقت و همکاری تبدیل کرد یکی از مواضع مهم سوق رقابت به رفاقت در تعهدات اخلاقی نسبت به مصرف کنندگان است. تبانی با رقبا در تخریب بازار و کاهش قدرت خرید غیر اخلاقی است.
7. مسئولیت سازمان در قبال رقبا
۶-۷ اجتناب از روابط غیراخلاقی با کارکنان بنگاه رقیب یکی از شگردهای رقیب ستیزی سوء استفاده از کارکنان شرکت رقیب است به کارگیری آنان از طریق هدایای گرانبها و رشوه به منظور نفوذ در سازمان رقیب و اخذ اطلاعات محرمانه یا جاسوسی اطلاعاتی، اقدامی ضد اخلاقی است.
۷-۷ رعایت حقوق رقبا در بازاریابی پرهیز از به کار گرفتن ابزارها و شیوه های بازاریابی تهاجمی و تخریبی برای حفظ سهم بازار (دمپینگ) از اصول مهم رقابت اخلاقی است.ایجاد جنگ روانی علیه رقیب به باد سخره گرفتن محصولات ،آن نمونههایی از رقیب ستیزی هستند.
۷-۸ حفظ حریم رقبا و صیانت از اسرار آنها جاسوس گماری در شرکتهای رقیب و به روشهای متعدد در صدد تخلیه اطلاعاتی رقبا بودن و دستیابی به اطلاعات منتشر نشده رقبا جهت استفاده سوء از آنها از جمله در (خرید اندرونی) اقدامهای غیراخلاقی اند. رازداری مهمترین شرط رقابت اخلاقی است افشای راز رقیب جهت تخریب آن ضداخلاقی است.