مراحل و علائم بیهوشی
مرحله اول
بی حسی و فراموشی
مرحله دوم
تحریک پذیری
مرحله سوم
تنفس منظم
مرحله چهارم
دپرسیون تنفسی و قلبی-عروقی
روش های اندازه گیری عمق بیهوشی
پایش علائم حیاتی
تکینیک های نوین کامپیوتری بر اساس متغییری های EEG
Bispectral Index – BIS
Physical state index – PSI
Middle-latency auditory potential – MLAEP
انواع بیهوش کننده های عمومی
استنشاقی:
نیتروس اکساید
هالوتان، ان فلوران، ایزوفلوران، دزفلوران، سوفلوران و متوکسی فلوران
تزریقی
باربیتورات ها: تیوپنتال و متوهگزیتال
بنزودیارپین ها: میدازولام و دیازپام
ضد درد های اپیوئیدی: مرفین، فنتانیل، سوفنتانیل، آلفنتانیل، رمی فنتانیل
پروپوفول
کتامین
داروهای متفرقه: دروپریدول، اتومیدات، دکسمد اتومیدین
بیهوش کننده های استنشاقی
فارماکوکینتیک:
جذب و توزیع:
حلالیت
غلظت داروی بیهوش کننده در هوای دم
تهویه ریوی
جریان خون ریوی
شیب غلظت شریانی-وریدی
حذف:
حلالیت
حلالیت
حلالیت
تهویه ریوی
حذف
بیهوشی از طریق توزیع مجدد دارو از مغز به خون و دفع از طریق ریه ها پایان می پذیرد
سرعت برگشت با حلالیت دارو درخون نسبت معکوس دارد.
هالوتان و متوکسی فلوران بطور قابل توجهی در کبد متابولیزه می شوند.
در سرعت برگشت تاثیر ناچیزی دارد
اهمیت آن در تولید متابولیت های سمی است.
بیهوش کننده های استنشاقی
فارماکودینامی:
اصل Meyer-Overtton: واکنش با ماتریکس لیپیدی غشاء و تغییر در جریانی یونی
نظریه جدید: واکنش اختصاصی ترکیبات با اجزاء غشاء خصوصاً با اعضای کانال های یونی وابسته به لیگاند
گیرنده گابا-A –کانال یونی کلرید
کانال پتاسیمی وابسته به لیگاند
گیرنده نیکوتینی
گیرنده NMDA
ویژگی دوز-پاسخ: حداقل غلظت آلوئولی(MAC)
غلظتی از داروی هوشبر که باعث حذف پاسخ به محرک درد زای استاندارد در نصف بیماران می شود.
سن
وضعیت قلبی عروقی
مصرف داروهای کمکی
MAC در نوزادان و سالمندان کمتر از بزگسالان است
MAC در مصرف چند داروی هوشبر به شکل افزونی می باشد
اثرات هوشبر های استنشاقی
اثرات CNS:
کاهش سرعت متابولیسم
کاهش مقاومت عروقی و افزایش جریان خون و احتمالا افزایش فشار داخل جمجمه
اثرات قلب و عروقی:
غالباً باعث کاهش فشار خون شریانی می شوند
کاهش جریان خون به کلیه و کبد توسط اکثر گازهای هوشبر
ان فلوران و هالوتان: تضعیف کننده قلب
ایزوفلوران گشاد کننده عروق محیطی
افرایش حساسیت قلب به کاتکول آمین ها توسط هالوتان
اثرات تنفسی:
افزایش سرعت تنفس و کاهش حجم تنفس افزایش فشار CO2 شریانی
کاهش پاسخ تهویه ای به هیپوکسی
سمیت
هپاتیت بعد از عمل در مصرف هالوتان
نارسائی کلیوی در مصرف متوکسی فلوران بدلیل آزاد شدن یون فلوراید
آنمی مگالوبلاستیک : درمصرف طولانی مدت نیتروس اکساید به دلیل مهار متیونین سنتاز
هیپرترمی بدخیم: هوشبر های هالوژنه
هوشبر های تزریقی
باربیتورات ها: تیوپنتال، تیامیلال و متوهگزیتال
حلالیت لیپیدی بالا
مصرف در القا بیهوشی و یا جراحی های کوچک
پایان اثر هوشبری ازطریق توزیع مجدد از مغز به خون
حذف دارو از بدن توسط متابولیسم
تضعیف کننده تنفسی و قلبی-عروقی
کاهش جریان خون مغز و کاهش فشار داخل جمجمه
پایان اثر تیوپنتال بدلیل توزیع مجدد آن از مغز به خون است
هوشبر های تزریقی
بنزودیازپین ها:
میدازولام و دیازپام
شروع اثر کند و طولانی تر از تیوپنتال
احتمال تضعیف تنفسی بعد از عمل
فلومازنیل: آنتاگونیست گیرنده بنزودیازپین در برگشت از اثرات میدازولام و دیگر بنزودیازپین ها مورد استفاده قرار می گیرد
هوشبر های تزریقی
هوشبر Dissociative: کتامین
بیمار هوشیار بوده ولی در حالتی از کاتاتونی، بی حسی و فراموشی قرار دارد.
آنتاگونیست گیرنده NMDA
محرک قلب و عروق احتمال افزایش فشار داخل جمجمه
واکنش های همچون جهت یابی نامناسب (Disorientation)،
هیجان و توهم بعد از عمل با مصرف داروهای مثل بنزودیازپین ها قبل از عمل کنترل می شود
هوشبر های تزریقی
اپیوئید ها: مرفین، فنتانیل، رمیفنتانیل، آلفنتانیل
در رژیم هوشبری همراه با دیگر ترکیبات در بیماران با ریسک بالا در القا بیهوشی
ایجاد سفتی دیواره سینه و اختالال در تنفس
تضعیف تنفسی قابل برگشت با آنتاگونیست اپیوئیدی( نالوکسان)
Nerouleptanestheisa:
حالتی از بی حسی و فراموشی که در مصرف توام فنتانیل با دروپریدول و نیتروس اکساید ایجاد می شود
هوشبر های تزریقی
پروپوفول:
شبیه به باربیتورات ها از نظر سرعت القا بیهوشی ولی برگشت سریعتر
دارای خاصیت ضد استفراغ
کاهش فشار خون