مدریت مواد زاید جامد نخاله های ساختمانی(C&D)
دانشجو: صفورا شهیدی
بهار 1391
استاد راهنما: دکتر فرهاد نژادکورکی
مواد زایدی که در اثر ساخت و ساز یا تخریب و مرمت یا حفاری و گود برداری حاصل از فعالیت های عمرانی و یا بلایای طبیعی باقی می ماند نخاله های ساختمانی نام دارد .
نخاله ها
حاصل از فعالیت عمرانی
حاصل از بلایای طبیعی
مواد باز مانده از ساخت و ساز اولیه و تعمیرات ثانویه
مواد حاصل از تخریب ساختمان ها و یا تعمیر آن
چرا بازیافت؟
30%تا40% گاز گلخانه ای جهان مربوط به ساخت و ساز است.
حجم نخاله ها در بین سایر زباله ها 13% تا 29%میباشد.
عمر مفید ساختمان ها در جهان 40سال و در ایران 30 سال براورد شده است و 25%بافت شهری ایران فرسوده است.
نخاله ها سبب آلودگی بصری در اطراف شهر ها و ایجاد گرد و غبار می شوند.
در تهران روزانه 19هزار تن نخاله تولید میشود .
در زلزله بم بیش از 16میلیون تن نخاله تولید شد.
در برخی موارد تا 90% نخاله ها قابل بازیافت هستند .
مشکلات نخاله ها:
مشکلات زیست محیطی
مسائل بهداشتی
نیاز به مکان دفن زباله
انتشار آزبست از مصالح ساختمانی
وجود فلزات سنگین در باطری ها و لامپ ها
الودگی محیط آبی در اثر نفوذ الاینده های نخاله ها
وجود فرمالدئید در مواد نگهدارنده ی چوب و نئوپان
کاهش زیبایی مناظر شهری و طبیعی
ترکیب نخاله ها:
ترکیب و درصد مواد تشکیل دهنده ی نخاله ها ی ساختمانی در مناطق مختلف دنیا تابع نوع و نحوه ی زندگی –نوع صنعت ساختمان – ترکیب و بافت جمعیتی و فراوانی منابع قرضه است .
به طور کلی ترکیب نخاله ها شامل :
50% بتن ، آسفالت ، آجر ، سنگ ساختمانی ، گچ و
50%فلزات(فولادوAl) ، شیشه ، پلاستیک ، چوب ، اجزای بام
منبع تولید نخاله ها:
خاکبرداری ، تخریب ، نوسازی ، تعمیرات ، حفاری ، تونل سازی ، سد سازی ، راه سازی ، شهر سازی
انواع بازیافت:
بازیابی حلقه ی بسته : فراورده درست به صورت ماده ی اولیه با کاربری مشابه تولید میگردد(شیشه ، فلزات)
بازیابی حلقه ی باز: فرآورده ی مصرف شده را به محصول متفاوتی تبدیل می کنند ( پلاستیک ، بتن)
تخصیص محصولات جنبی : عموماَ با دور ریزهای صنعتی ارتباط دارد ((Al
روش های جدا سازی :
جدا سازی دستی : خیلی ساده
جدا سازی با سیال :
آسیاب (خرد کن):با استفاده از روش های مکانیکی
سرند: جهت جدا سازی مواد با اندازه های دلخواه
جدا سازی مغناطیسی : برای جدا کردن قطعات آهنی
جداسازی بادی: برای جدا کردن ذرات سبک
جداسازی پرتابی: با توجه به وزن واندازه ی حرکت
جداسازی گرد و خاک : بااستفاده از هودها و فیلترها و سیلکون ها
جداسازی الکترونیکی: جهت تشخیص ذرات ، تشخیص فلزات آهنی غیر آهنی و تعیین رنگ اجسام
جداسازی : ممکن است درمحل تولید (به صورت ساده )یا محل انباشت موقت و یا در تاسیسات بازیافت صورت گیرد.
شستشو با آب
غوطه ور سازی در سیال
با صرف 3میلیارد تومان میتوان یک سایت بازیافت نخاله های ساختمانی احداث کرد .
در کشورهای آلمان ، بلژیک، نروژ ، انگلیس ، دانمارک ، امارت تحقیقات زیادی صورت گرفته و دارای سایت بازیافت نخاله ها هستند .
آژانس جمع اوری نخاله ها و ضایعات شهرداری برای اولین بار در اصفهان شروع به کار کرد .
شهرداری تهران یک سایت بازیافت نخاله ها در گود آبعلی تاسیس کرد و محصول ان تنها مصالح راه سازی است که به علت استاندارد نبودن آن مورد استقبال قرار نگرفت .
اتوبان بابایی
آسفالت در محل بازیافت میشد و آسفالت سرد تبدیل به آسفالت گرم میشد .
بازیافت بتن :
بتن:
مسلح: نیاز به جدا سازی میلگرد دارد و سپس مورد بازیافت قرار میگیرد .
غیر مسلح : مستقیما مورد بازیافت قرار میگیرد .
بتن جدا سازی شده توسط بولدوزر –چرخ زنجیری یا سنگ شکن فکی خرد شده و پس از دانه بندی به عنوان سنگ دانه در ساخت بتن جدید و خرده سنگ ثانویه مورد استفاده قرار میگیرد که از خرده سنگ ثانویه در زیر ساخت ها و تسطیح استفاده میشود .
بازیافت آجر :
استفاده از اجر جوش برای شیب بندی بام ، زیر سازی و کف سازی پارکینگ .
استفاده از اجر جوش برای تهیه ی آجر وبلوک بتنی که با قالب گیری قابل تهیه است .
استفاده از اجر جوش در ساختمان های جدید و پوشش زمین .
میتوان آجر را آسیاب کرد و به عنوان پوزولان در بتن و ملات استفاده کرد.
به منظور جداسازی ملاط از آجر:
آجر + حرارت
سیمان های سخت شده در حرارت 500درجه تجزیه و تخریب میشوند .
ترکیبات آهکی در حرارت 900درجه مجددا به حالت قابل محلول در می آیند .
آجر در 1000تا 1060درجه مجددا سخت و محکم میشوند
بازیافت آسفالت :
ساخت آسفالت جدید :
آسفالت
حرارت در 140تا160درجه
افزودن گرد و غبار
اختلاط و تلاطم در 2تا3 دقیقه
غربال و الک کردن
بازیافت ذرات آسفالتی
جداسازی ذرات درشت و ریز
فرش کردن خیابان ها و جاده ها
فرش کردن جاده ها +تولید بتن
بازیافت چوب:
شامل در و پنجره ، کابینت ها ، دکور ها ، کمد ها ، صندوق ها ، تنه و شاخه ی درختان
بازیافت و استفاده در کاغذ سازی
استفاده برای عایقکاری سلولوزی
استفاده به عنوان سوخت
بازیافت پلاستیک
از پلاستیک بازیافتی میتوان در تهیه ی وسایل ورزشی ، ابزار های باغبانی ، کالاهای الکتریکی ، کالاهای الکترونیکی ، سپر ماشین ، کلاه ایمنی و … استفاده کرد .
بازیافت شیشه :
شیشه میتواند بارها موردبازیافت قرار گیرد بدون انکه کوچکترین تغییری در کیفیت آن بوجود آید .
3تا5% زباله ها شیشه است .
میتوان از شیشه درتولید آسفالت شیشه دار استفاده کرد .
میتوان از شیشه به عنوان ماده ی اولیه در تولید موزائیک و سنگفرش کردن خیابان ها استفاده کرد.
بازیافت سنگ:
تحویل به کارخانه جات سنگ کوب و تبدیل به موزائیک
استفاده از خرده سنگ به عنوان پودر سنگ ، خاک سنگ ، شن وماسه و استفاده در ملات بتن
استفاده از خرده سنگ ها برای پر کردن گودال های نا خواسته ، پی سازی ، کف سازی محوطه ها ، زیر سازی و کف سازی پارکینگ ها استفاره کرد .
تولید سنگ های تزئینی از سنگ های ساختمانی
به هم چسباندن خرده سنگ ها و استفاده در نمای ساختمان
بازیافت کاشی و سرامیک :
به روش دستی جدا شده و در ساختمان های جدید و پوشش زمین استفاده شود .
تولید پوزولان
بازیافت آهن آلات :
شامل قطعات آهنی ، در و پنجره ، تیرچه ، میلگرد
جداسازی دستی یا مغناطیسی
بازیافت از طریق انتقال به کارخانجات ذوب فلزات و استفاده ی مجدد از آن
جداسازی و بازیافت مواد متفرقه نخاله های ساختمانی :
مقایسه ی ویژگی ژئوتکنیکی مواد بازیافتی با مواد اولیه :
دانه بندی مصالح : دانه بندی درشت دانه تر و تیز گوشه تر ولی معمولا در دامنه ی استاندارد قرار میکیرند.
وزن مخصوص : کم تر و علت آن پایین بودن وزن مخصوص سیمان است که به مصالح چسبیده است.
جذب آب : بالاتر .
سایش لس آنجلس : تقریبا در شرایط استاندارد قرار دارد .
دوام پذیری : به علت وجود سیمان دوام انان در برابر سولفات ها کم است .
مقاومت بتن بازیافتی 5%تا24% کمتر از بتن طبیعی است .
تاثیر خرده شیشه بر روی رفتار آسفالت :
مزایا:
کاهش هزینه ی ساخت
بهبود رفتار دینامیکی
افزایش انعکاس نور در جاده
افزایش مقاومت آسفالت در برابر ترک و اصطکاک
معایب:
افزایش قدرت آب دوستی
کاهش جذب قیر
نتیجه گیری :
بازیافت نخاله ها ی ساختمانی از جنبه های زیست محیطی و اقتصا دی حایز اهمیت است چون بازیافت نخاله ها علاوه یر تولید مواد و انرژی به حفظ محیط زیست نیز کمک میکند ، چون با کاهش استخراج مواد اولیه از منابع طبیعی و کاهش آلودگی ناشی از تلنبار این مواد در طبیعت همراه است .
با تشکر