پاورپوینت مدیریت تلفیقی آفت

مدیریت تلفیقی آفت

بسم الله الرحمن الرحیم
Integrated Pest Management
IPM

Integrated Pest Management
in
Indian Agriculture

January 2004

عناوین و سرفصل ها
برگزار کنندگان ؛
پیشگفتار؛
عوامل محدود کننده ؛
میزان خسارت اقتصادی ؛ ومیزان مصرف آفت کش های شیمیایی در هند ؛
دلایل روند رو به کاهش مصرف آفت کش ها طی سال های 1990 ؛
فناوری های قابل دسترس ؛ و استاندارد سازی ؛
اثر بخشی فنی و اقتصادی بودن روشIPM ؛
پذیرش IPM از منظر شرایط اجتماعی- اقتصادی و سیاسی ؛

عناوین و سرفصل ها
پذیرش IPM و ویژگی های فناور ی ؛
نقش سیستم ترویج در توسعه و انتشار فناوری ؛
مشارکت جامعه کشاورزان کلید موفقیت در IPM؛
تامین حشره کش های حیاتی عامل کلیدی در توسعه پایدارIPM ؛
اجرای قانون آفت کش ها به پذیرش IPMکمک خواهد کرد ؛
انگیزه های اقتصادی کشاورزان را تشویق خواهد نمود تا …
لزوم توسعه بازارمحصولات عاری از آفت کش.

Organizers
Indian Council of agriculture Research
(ICAR)
National Centre for Integrated Pest Management
(NCIPM)
National Centre for Agriculture Economic and
Policy Research
(NCAP)

پیشگفتار

تولیدات کشاورزی در هند و در طول چهار دهه اخیر , با هدف دستیابی به خود کفایی در غذا , به طور محسوسی افزایش پیدا کرده است. این افزایش صرف نظر از افزایش سطح زیر کشت, به واسطه استفاده از فناوری های نوین مانند: استفاده از واریته های پر محصول , استفاده از کود های شیمیایی و آفت کش ها ی شیمیایی بوده است.
از آنجایی که افزایش سطح زیر کشت همواره با محدودیت هایی مواجه است , بنا براین , دستیابی به رشد در تولیدات کشاورزی از طریق افزایش بهره وری امکان پذیر است. به د یگر سخن , طی سا ل های آتی, تکنولوژی دررشد تولیدات کشاورزی, یک عامل کلیدی خواهد بود.

عوامل محدود کننده
این عوامل به طور کلی به دو گروه اساسی تقسیم
می شوند:

عوامل حیاتی Biotic
عوامل غیر حیاتی Abiotic

میزان خسارت اقتصادی Dhaliwal and Arora, 1996
برنج 25 %
گندم 5-10 %
حبوبات 30 %
دانه های روغنی 35 %
نیشکر 20 %
پنبه 50 %

میزان مصرف آفت کش های شیمیایی در هند Birthal,2003
سال 1956- 1955 15 گرم در هر هکتار
سال 1966- 1965 90 " "
سال 1976- 1975 266 " "
سال 1991- 1990 404 " “

معهذا , از 1991 میزان مصرف آفت کش های شیمیایی رو به کاهش نهاد و در 98-1999 بدون اینکه تا ثیر قابل توجهی در بهره وری کشاورزی داشته باشد , میزان آن به 265 گرم در هر هکتار کاهش یافت.

دلایل روند رو به کاهش مصرف آفت کش ها طی سال های 1990
اتخاذ سیاست محوری دولت هند و توسعه تکنولوژی در مدیریت آفات.
آموزش مدیریت تلفیقی آفت(IPM) مروجین و کشاورزان در
سرتا سر هند .
افزایش حقوق گمرکی بر واردات آفت کش ها.
حذف مرحله ای یارانه.
در حقیقت , دولت مرکزی هند از 1985 استراتژی IPM را به عنوان اصل محوری کنترل آفت پذیرفت. اما علی رغم این پذ یرش , آفت کش های بیولوژیک تنها 2% از بازار آفت کش های شیمیایی را به خود اختصا ص داد.

فناوری های قابل دسترس Available Technology
برخی از این عوامل که هم اکنون به صورت تجاری در اختیار می باشند عبارتند از :
Trichogrammma
Bracons
Crysoperla carnea
Cryptoneamus montrouzieri
thurigiensis Bacillus
Bacillus sphericus
Trichoderma
Polyhedrosis NuclearViruses (NPV)

استاندارد سازی
علاوه بر برخی از فراورده های گیاهی از قبیل : Azadirachtin ,Pyrethrum , Nicotin , بیش از 160 دشمن طبیعی با هدف به کار گیری علیه حشرات آفت مورد مطالعه قرار گرفته اند(Singh,1997).

فناوری تولید و تکثیر انبوه حشره کش های حیاتی (Biopesticide) برای 26 پارازیتوئید تخم حشرات آفت , 39 پارازیتوئید شفیره و لارو , 26شکارچی و 7 گونه علف هرز استاندارد سازی شده است.

امکان پذیر بودن اثر بخشی فنی و اقتصادی IPM Economic Feasibility & Technical Efficacy
از خصوصیات روش IPM آن است که بامولفه های اقتصادی و فنی سازگار و قابل انطباق می باشد. از دیدگاه فنی , امکان پذ یر بودن روش IPM با دو معیار و یا ضا بطه زیر قضاوت می شود.
تغییر در میزان مصرف آفت کش ها ی مصرفی که هد ف اصلی IPM است.
تغییر در میزان محصول تولیدی در مقایسه با روش های کنترل شیمیایی متداول.
برای تجاری نمودن یک فناوری , اگر چه شرط لازم و ضروری , امکان پذ یر بودن آن از نظر فنی است , اما , شرط کافی نیست. شرط لازم آن است که این فناوری جدید , در مقایسه با روش های متداول و مرسوم سود خالصی را برای تولید کننده تامین نما ید.

پذیرش IPM از منظر شرایط اجتماعی- اقتصادی و سیاسی
بررسی نقطه نظرات محققان , سیاستگذاران و مروجان نشان می دهد ,علی رغم وجود مزایای فنی و اقتصادی IPM , پذیرش این روش در مقابل روش کنترل شیمیایی به سختی به میزان 2% سطح تحت پوشش روش مرسوم حفظ نباتات می رسد (Saxena,2001).

عوامل مختلف تکنولوژی ,اجتماعی ,اقتصادی , ساختاری و سیاستگذاری می توانند پذیرش IPM را در سطوح وسیع با محدودیت هایی مواجه نماید.

IPM ویژگی های فناور ی و پذیرش
ویژگی ها و خصوصیات یک فناوری نقش مهمی در پذیرش IPM توسط کشاورزان دارد
( Lapar and Pandey,1999 ; Adesina and Zinnah,1993 )

IPM روشی است که قویا به روش های تکمیلی و روش های بینابین کنترل آفات ( شیمیایی , بیولوژیکی , زراعی و مکا نیکی ) وابسته است, و به کار گیری هر یک از این عوامل از ویژگی ها و خصوصیات خاصی برخوردارهستند. پیچیدگی موضوع این فناوری به همین دلیل است.

IPM ویژگی های فناور ی و پذیرش
کشاورزان عموما آن دسته از فناوری ها را مورد پذیرش قرار می دهند که دارای اثر فوری بوده و به آسانی قابل دسترس باشند.
در IPM Biopesticide بخش اصلی این استراتژی را تشکیل می دهند . بسیاری از این مواد دارای تاریخ مصرف کوتاه بوده و بطور اختصاصی عمل می کنند.
در مقا یسه با روش معمول شیمیایی وقت گیر هستند (Birthal et al.,2000) .
در حال حاضر عدم بروز مقاومت , عدم ظهور آفات ثا نویه و عدم طغیا ن مجدد آفات.

نقش سیستم ترویج در توسعه و انتشار فناوری Role of Extension System goes Beyond Technology Dissemination
قبل از آنکه فناوری در اختیار کشاورز قرار گیرد , درک صحیح کشاورز از خصوصیات این تکنولوژی , میزبان هدف و رابطه آن با دشمنان طبیعی , و نیز آگاهی به روش های بکار گیری.
عدم درک صحیح از هر یک از این عوامل در پذیرش کنترل تلفیقی آفت اثرات نامطلوبی دارد.
مروجان باید بیشتر به عنوان یک همکار , مشاور و کسی که در امر ترویج این دانش تسهیلاتی را فراهم می کند , با کشاورزان که نقش موثر تری را به عهده دارد , عمل نمایند.

نقش سیستم ترویج در توسعه و انتشار فناوری Role of Extension System goes Beyond Technology Dissemination
در طول شش سال از 1995 تا 2000 مروجان در زمینه IMP بطور متوسط سه دوره آموزش دیدند .
برای انتقال مهارت به کشاورزان بیش از 6200 مدارس مزرعه ای کشاورزان FFS (farmers’ Field Schools) تاسیس شد.
با این همه , تنها 0.2 % از کشاورزان در طول این دوره آموزش دیدند.

مشارکت جامعه کشاورزان IPM کلید موفقیت در
آفات مرز های متداول بین کشور ها را نمی شناسند . به عبارت دیگر , کنترل موفقیت آمیز آفات به یک کوشش همگانی و تلاش جمعی نیازمند است.
از آنجائیکه در روش IPM از عوامل حیاتی استفاده می شود , کاربرد آفت کش های شیمیایی می تواند روی فعالیت این عوامل اثر سو داشته باشد.
جامعه کشاورزان باید از منافع این همکاری دسته جمعی آگاهی یابند , و از هر مکانیسمی برای تقویت و انتشار این آگاهی باید استفاده نمود.

مشارکت جامعه کشاورزان IPM کلید موفقیت در

هنوز در بیشتر مواقع این تلاش به صورت انفرادی صورت می گیرد. بنظر می رسد مدیریت آفات به صورت دسته جمعی در زمینه IPM دارای اثر معنی دار تری باشد.

توجه به برخی از روش های مدیریتی از قبیل : رعایت هم زمانی در تاریخ بذر پاشی ,استفاده از واریته های مقاوم ,تناوب کشت و…در راستای دستیابی به حداکثر اثر بخشی کنترل آفت , به یک همکاری دسته جمعی میان کشاورزان نیازمند است.

تامین حشره کش های حیاتی عاملی کلیدی در توسعه پایدارIPM
استاندارد ها و روش های تولید انبوه , برای برخی از آفت کش های حیاتی توسعه یافته است .
بیشتر میزان تولید و توزیع آفت کش های حیاتی در بخش دولتی توسعه یافته است .
بیش از 70% از 400 آزمایشگاه کنترل حیاتی آفات در هند به بخش دولتی تعلق دارند.
بیشتر آنها کوچک هستند و تنها تامین کننده نیاز خاصی در یک ناحیه کوچک می باشند.
میانگین مزارع برای پوشش با آفت کش های حیاتی بسیار بزرگ هستند.

تامین حشره کش های حیاتی عاملی کلیدی در توسعه پایدارIPM
بیشتر آفت کش های حیاتی مانند حشره کش های شیمیایی نه تنها دارای طیف گسترده نیستند , بلکه دارای اثر بطئ می باشند. بسیاری از آنها , مانند Trichogrammma و Crysoperla دارای تاریخ مصرف کوتاه بین چند هفته تا چند ماه می باشند.
برخی دیگر از دلایل بازدارنده توسعه صنعت آفت کش های حیاتی عبارتند از :عدم وجود نیاز مشخص , فقدان زیر ساخت های مناسب برای حمل ونقل , انبار داری و بازار یابی.

اجرای قانون آفت کش ها و پذیرش IPM
در سال های اخیر دولت هند از ورود برخی از آفت کش های شیمیایی که در کشاورزی کاربرد دارد به دلیل اثرات مخرب انها بر انسان و محیط زیست, جلوکیری به عمل آورده است.
علی رغم این ممنوعیت , هنوز برخی از اقلام منجمله DDT و BHC که مصرف آنها برای کنترل مالاریا مجاز است , به طور گسترده ای در کشاورزی مصرف می شوند.
در حال حاضر بسیاری از سمومی که مصرف آنها در سایر نقاط دنیا ممنوع است و نیز تعدادی از آفت کش های شیمیایی تقلبی برای کشاورز هندی قابل دسترس می باشد .

انگیزه های اقتصادی و تشویق
آفت کش های حیاتی متعلق به بخش دولتی هستند , که در چار چوب برنامه هایIPM از یارانه های دولتی برای تولید اینگونه فراورده ها استفاده می کنند. شواهد نشان می دهد که منافع ناشی از IPMبه مراتب بیشتر از روش کنترل متداول شیمیایی می باشد.
استفاده از روش IPM متضمن منافع اجتماعی و زیست محیطی فراوانی است که دولت باید به آن به عنوان یک جعبه سبز(green box) در مقابل تامین یارانه ها نگاه کند.
برای سرعت بخشیدن به نفوذ IPM در بخش کشاورزی لازم است بین تخصیص اعتبار , بیمه محصولات کشاورزی واجرای برنامه های IPM ارتباط برقرار کرد.
حذف یارانه از آفت کش های شیمیایی و هدایت آن به کاربرد آفت کش های حیاتی , و مربوط ساختن اعتبار و بیمه محصولات کشاورزی با پذیرش مدیریت تلفیقی آفات ,کشاورزان را به سوی پذیرش IPM سوق خواهد داد.

لزوم توسعه بازارمحصولات عاری از آفت کش
انگیزه های اقتصادی برای طولانی مدت پایدار نخواهند ماند.
روش های جایگزینی که بازار های مصرف را در راستای بازارهای عاری از سم ویا تولید فراورده هایی با حداقل باقیمانده های سموم سوق خواهد داد .
ایجاد آگاهی در مصرف کنندگان در خصوص منافع بهداشتی حاصل از مصرف اینگونه فراورده ها.
افزایش آگاهی مردم در خصوص مصرف محصولات کشاورزی ارگانیک .

از توجه شما بسیار سپاسگزارم