فرآورده های گیاهی ضد درد و ضد التهاب
لوسیون C.M C.M lotion
موارد مصرف :
ضد درد موضعی، آرتریت روماتوئید، استئوآرتریت، دردهای سیاتیکی، گرفتگی عضلانی، کشیدگی و التهاب تاندونها
اجزاء فرآورده :
هر 100 ml از ماده موثره این لوسیون محتوی 60 ml عصاره بذر گشنیز با نام علمی Coriandium sativum :
20 ml اسانس کرفس با نام علمی Apiumgraveolens هر دو از خانواده چتریان :
1- دانه رازیانه 25% Foeniculum vulgare
2-دانه زیره سبز 12/5% Cuminum cyminum
3برگ بو 12/5% Laurus nobilis
4-دم گیلاس 12/5% Cerasus avium
5-کاکل ذرت 12/5% Zea mays
6-میوه خارخاسک 12/5% Tribulus terrestris
7-تخم خربزه 12/5% Cucumis melo
شکل دارویی :
لوسیون
مواد موثره : املاح پتاسیم ، اسیدهای چرب ، فلانوییدها ، روغن های فرار نظیر آنتول ، فنکون ، سینئول و کاروون.
آثار فارماکولوژیک و مکانیسم اثر :
موادموثره موجود در این فرآورده به علت داتشن اثرات مدر و ضد اسپاسم باعث شل شدن عضلات صاف مجاری ادرار و تسهیل خروج سنگ می گردد .
طریق مصرف و دوزاژ :
بزرگسالان روزی 3 بار ، هر بار 60-50 قطره در یک فنجان آب سرد بعد از غذا میل شود . در موارد حاد ، درمان با سنکل می تواند تا مدت یک ماه ادامه یابد . در درمان حالت مزمن بیماری و به منظور پیشگیری از تشکیل مجدد سنگ مقدار مصرف 30 قطره 3-2 بار در روز برای مدت یک هفته توصیه می گردد که این رژیم درمانی باید هر ماه تکرار شود .
موارد احتیاط :
مصرف مقادیر زیاد این فرآورده ممکن است منجر به اختلال آب و الکترولیتها گردد .
نوشیدن مقادیر زیاد آب و مایعات همزمان با مصرف این دارو توصیه می شود
در صورت بروز اختلالات گوارشی باید بعد از غذا میل شود
در افراد حساس به کاکل ذرت احتمال بروز واکنشهای آلرژیک مانند درماتیت تماسی و کهیر وجود دارد .
انوکسولون ENOXOLONE
موارد مصرف :
انوکسولون در درمان التهابات پوستی و موارد زیر بکار می رود :
– قرمزی پوست نوزادان ناشی از ادرار سوختگی
– قرمزی پوست در اثر آفتاب سوختگی
– اگزماهای ملایم در سطح صورت ، پلکها و اطراف دهان
-خارش ناشی از نیش حشرات ، خارش های انگلی یا خارش دستگاه تناسلی در زنان
اجزاء فرآورده :
پماد انوکسولون حاوی 2% اسید گلیسیریتینیک می باشد که از گیاه شیرین بیان به دست می آید .
شکل دارویی :
پماد جلدی 15 گرمی
مواد موثره : اسید گلیسیریتینیک ( انوکسولون )
آثار فارماکولوژیک و مکانیسم اثر :
مکانیسم اثر پد تورومی اسید گلیسیریتینیک با وجود شباهت ساختمانی آن به هیدروکورتیزون مورد تردید می باشد . مطالعات انجام شده نشان داده است که گلیسیریتینیک اسید تمایل نسبی به اتصال با گیرنده های گلوکورتیکوییدی و میزالوروتیکوییدی را دارد و احتمالا با تاثیر بر این گیرنده ها ، روی فعالیت استروییدهای آندوژن تاثیر می نماید .
همچنین این ترکیبات با وقفه عمل آنزیم11-Beta Hydroxy steroid در کبد و کلیه از تبدیل کورتیزول به کورتیزون غیر فعال جلوگیری می کنند . همچنین ترکیبات موجود در عصاره شیرین با موجب وقفه لیپواکسیژناز و سیکلو اکسیژناز و کاهش فعالیت اسید آراسیدونیک می گردند .
طریق مصرف و دوزاژ :
پس از تمیز کردن پوست روزی 2 تا 4 بار لایه نازکی از پماد روی موضع بمالید
موارد احتیاط :
1- به علت ایجاد حساسیت در اثر تماس با این دارو به مدت طولانی و روی سطح وسیعی از پوست استفاده می شود .
2- در مورد پوست نوزادان روی مخاط و پوستی که هنوز لایه خارجی آن تشکیل نشده استفاده نشود
3-از استعمال پماد در چشم و اطراف آن خودداری شود
عوارض جانبی :
در صورت مصرف دارو به مدت طولانی و در سطح وسیع و آُسیب دیده پوست احتمال بروز علائم میزالوکورتیکوییدی وجود دارد .
کالاندولا CALENDULA
موارد مصرف :
– در ماتیت آلرژیک
– پیشگیری و تسکین التهاب و تحریکپ وست بدن شیرخوار بر اثر تماس با ادرار
– آزردگی های جلدی ناشی از خراش ها و بریدگی های سطحی
– خشکی و ترک پوست
-پیشگیری و درمان آفتاب سوختگی
– تسکین خارش و التهاب ناشی از گزیدگی حشرات
اجزاء فرآورده :
پماد کالاندولا از عصاره تام گلهای کالاندولا Calendula officinalis به میزان 1/5% تهیه شده است
شکل دارویی :
پماد 15 گرمی
آثار فارماکولوژیک و مکانیسم اثر :
– فلانوییدهای موجود در گل همشه بهار از آزاد شدن هیستامین و تولید پروستاگلاندین ها جلوگیری می نمایند . همچنین برای این دسته از مواد گیاه ، اثرات دیگری نظیر تثبیت غشا لیزوزومی و تاثیر بر نفوذ پذیری و مقاومت مویرگی قائل هستند .
-ساپونین های گل همیشه بهار از آزاد شدن هیستامین ، برادی کینین و بعضی از آنزیمهای پروتئولیتیک جلوگیری کرده و با کاهش نفوذ پذیری مویرگها ، مانع ترشح پلاسما به داخل بافتها گردیده و مهاجرت گویچه های سفید را به محل التهاب کاهش می دهند . بعلاوه گزارشهایی مبنی بر وقفه در رشد برخی از باکتریها و قارچها توسط این مواد وجود دارد .
-کاروتنو ئیدهای گل همیشه بهار ، بخصوص بتاکاروتن پیش ساز ویتامین A بوده و به اثرات ضد التهاب و التیام بخش فلانوییدها و ساپرنوزیدهای آن کمک می کنند . کاروتنوئیها همچنین همراه با تانن موجود در گیاه در پیشگیری و بهبود حالت قرمزی پوست ، تورم و درد ناشی از آفتای سوختگی که در اثر اشعه ماوراء بنفش ایجاد می شود موثر گزارش شده اند .
طریق مصرف و دوزاژ :
روزی چند بار پس از تمیز کردن پوست ف به مقدار کافی از پماد روی موضع مالیده شود .
مصرف در حاملگی وشیردهی :
ایمنی مصرف این فرآورده دردوران بارداری و شیردهی به اثبات نرسیده است با این وجود منافع آن در برابر مضار آن باید سنجیده شود.
آنتی میگرن ANTIMIGRAINE
موارد مصرف :
قطره آنتی میگرن به عنوان پیشگیری کننده و برطرف کننده حملات میگرنی و سردردهای با منشاء عصبی بکار می رود .
اجزاء فرآورده :
قطره آنتی میگرن از عصاره هیدروالکلی گیاهان زیر تهیه می شود :
1- دانه رازیانه 30% Foeniculum vulgare]
2-ریشه سنبل الطیب 30% Valeriana officinalis
3-پوست ساقه بید 20% Salix alba
4-برگ بادرنجبویه 20% Melissa officinalis
شکل دارویی :
قطره 30 میلی لیتری
مواد موثره : والرینیک اسید ، والپوتریات ها ، سالیسین ، روغن های فرار نظیر آنتول ، سیترال و سیترونال .
آثار فارماکولوژیک و مکانیسم اثر :
مکانسیم دقیق اثر ضد میگرنی این فرآورده بطو کامل شناخته نشده است . آنتی میگرن به دلیل داشتن سنبل الطیب و بادرنجبویه دارای اثرات مضعف سیستم اعصاب مرکزی می باشد . سالیسین موجود در پوست بید اثر ضد درد مشابه سالیسیلات ها ایجاد می نماید .
طریق مصرف و دوزاژ :
به محض شروع اولین آثار حمله میگرنی 30 تا 40 قطره در یک فنجان آب سرد ریخته و میل شود . در صورت لزوم می توان بعد زا یک ساعت مصرف دارو را تکرار نمود .
تداخل دارویی :
– از مصرف همزمان این فرآورده با داروهای حاوی سالیسیلات ها خودداری شود .
– مصرف این فرآورده موجب تشدید اثر سایر داروهای آرامبخش می شود .
موارد احتیاط :
1- مصرف مقادیر زیاد این فرآورده ممکن است ایجاد خواب آلودگی نماید بنابراین هنگام رانندگی و یا کار با ابزاری که به هوشیاری کامل نیاز دارد با احتیاط مصرف شود .
2- در افراد حساس به سالیسیلیک اسید ، مبتلا به آُسم ، زخمهای حاد گوارشی فهموفیلی ، نقرس ، اختلالات انعقادی و کمی پروترومبین خون با احتیاط مصرف شود .
مصرف در حاملگی وشیردهی :
ایمنی در مصرف این فراورده در دوران بارداری وشیردهی به اثبات نرسیده است با این وجود منافع آن در برابر مضار باید سنجیده شود.
پروستاتان PROSTATAN
موارد مصرف :
قطره پروستاتان در موارد التهاب حاد و مزمن پروستات ، سوزش و تکرار ادرار بکار می رود .
اجزاء فرآورده :
قطره پروستاتان از عصاره هیدروالکلی گیاهان زیر تشکیل شده است :
ریشه گزنه 20% Urtica dioica
اندام هوایی گزنه 10% Urtica dioica
تخم کدوی بدون پوست 20% Cucurbita pepo
گل بابونه 20% Matricaria chamomilla
میوه خارخاسک 20% Tribulus terrestris
میوه انیسون 10% Pimpinella anisum
شکل دارویی :
قطره 30 میلی لیتری
مواد موثره : استروئیها ( سیوسترول ) ، اسکوپولتین ، فنیل پروپان ، ایزولکتین ، پلی ساکاریدها و فلانوییدها ، روغن های فرار و اسیدهای چرب ( اسید لینولیئک)
آثار فارماکولوژیک و مکانیسم اثر :
مطالعات انجام شده نشان داده است که سیتوسترول موجود در این فرآورده با مهار آنزیم 5-آلفا-ردوکتاز ( عامل اصلی تبدیل تستوسترون به 5-آلفا-دی هیدروتستوسترون DHT ) باعث کاهش غلظت دی هیدرو تستوسترون در سرم می گردد و در نتیجه رشد غده پروستات را متوقف می نماید . ایزو لکتین موجود در گزنه با رقابت در اتصال به گیرنده های تستوسترون در بافت پروستات موحب وقفه هایپرلایز پروستات می گردد . همچنین ترکیبات موجود در این فرآورده دارای اثرات ضد التهاب ف محرک سیستم ایمنی و کاهش دهنده تونوس عضلات صاف پروستات می باشد و موجب تسهیل جریان ادرار و بهبود حال بیمار می گردد .
طریق مصرف و دوزاژ :
روزی 3 بار هر بار 30 تا 40 قطره در یک فنجان آب سرد ریخته و بعد از غذا میل شود . قطره پروستاتان را می توان برای مدت 6 تا 12 ماه مصرف نمود .
موارد احتیاط :
با مصرف این فرآورده احتمال بروز اختلالات گوارشی (تحریک معده ) و واکنشهای آلرژیک وجود دارد . در صورت بروز علائم حساسیت از مصرف این دارو خودداری گردد.
این فرآورده در کودکان ممنوعیت مصرف دارد .
هایپیران HYPIRAN
موارد مصرف :
در درمان افسردگی ، بی خوابی ، اضطراب ، سردردهای عصبی ، سردردهای دوران قاعدگی و میگرن بکار می رود
اجزاء فرآورده :
هایپیران از عصاره هیدرو الکلی گیاه علف چای Hypericum perforatum تهیه شده است که هر میلی لیتر آن حاوی 25% میلی گرم هایپریسین می باشد
مواد موثره :
هایپریسین ، پزودوهایپریسین و فلانوییدهای هایپیرین ، کورستین ، ایزوکورستین و روتین .
آثار فارماکولوژیک و مکانیسم اثر :
مطالعات در آزمایشگاه و در انسان نشان داده است که گیاه هایپریکوم بدلیل داشتن هایپریسین و فلانوییدهای دارای اثرات آرام بخش ، مسکن و ضد اضطراب می باشد بررسیهای انجام شده روی هایپریسین نشان داده است که این ماده از طریق مهار آنزیم منو آمینو اکسیداز موجب بروی اثرات ضد افسردگی می گردد .
آخرین تحقیقات انجام شده نشان داده است که عصاره گیاه هایپریکوم می تواند میزان اکسیژن سلولی را افزایش دهد .
شکل دارویی :
قطره 30 میلی لیتری
تداخل دارویی :
تداخلات این فرآورده به اثر القای آنزیمی سیستم سیتوکروم P450 می باشد که منجر به کاهش غلظت های پلاسمایی و در نتیجه کاهش اثرات درمانی برخی از فرآورده های دارویی می گردد . این نکته در بیماران ذیل باید مورد توجه قرار گیرد :
بیماران مبتلا به ایدز تحت درمان با داروهای آنتی رتروویرال ( بویژه ایندیناویر ) زیرا مصرف همزمان این دو فرآورده موجب کاهش اثر بخشی درمان ایدز گردد .
بیماران تحت درمان با داروهای ضد افسردگی ، زیرا مصرف همزمان خطر بروز عوارض ناخواسته دارویی( بی قراری ، تهوع و اختلالات گوارشی ) را افزایش می دهد .
مصرف مقادیر بیش از دوز درمانی ممکن است با سایر داروهای مهار کننده منو آمینو اکسیداز تداخل نماید
مصرف همزمان با کنتراسپتیوهای خوراکی موجب کاهش اثر بخشی این داروها در جلوگیری از بارداری می گردد
قطع مصرف ناگهانی این فرآورده ممکن است منجر به افزایش سطح خونی برخی داروها ( به خصوص سیکلو سپورین ، دیگوکسین ، تئوفیلین وارفارین ) و در نتیجه سمیت ناشی از آنها گردد .
طریق مصرف و دوزاژ :
بزرگسالان : روزی 3-2 بار ، هر بار 0-20 قطره
کودکان بالاتر از سه سال : روزی 2 بار ، هر بار 15-10قطره
در نصف لیوان آّب و یا آّب میوه ریخته و میل شود
عوارض جانبی :
با مصرف این فرآورده احتمال بروز واکنشهای آلرژیک و حساسیت به نور وجود دارد
پماد کاپسیان Capsian Oinment
موارد مصرف :
برای رفع درد و اسپاسم عضلانی، روماتیسم، آرتریت و درد مزمن عضله لومبر (عضله کمر) ، نوروپاتی دیابتیک، استئوارتریت
اجزاء فرآورده :
در هر گرم پماد 12 میلی گرم عصاره خشک میوه گیاه فلفل قرمز وجود دارد که حاوی 65/0- 35/0 میلی گرم کاپسائیسین می باشد.
مواد موثره : مهمترین مواد موثره در فلفل قرمز کاپسائیسین Capsaicin و ترکیبات مربوطه که حدود 15% آنرا تشکیل میدهد. این ماده از نظر ساختار شبیه به اوژنول ماده موثره روغن میخک می باشد که اثر ضد درد موضعی بسیار قوی دارد. افزون بر این حاوی کاروتنوئیدها، ویتامین A و C و اسانسهای فرار که تعداد آنها در حدود 120 عدد است میباشد . فلاونوئیدها، ساپونین های استروئیدی که مخلوط آنها را Capsaicidin می نامند نیز در میوه گیاه وجود دارد.
شکل دارویی :
لوله 30 گرمی
آثار فارماکولوژی و مکانیسم اثر:
آثار فارماکولوژی فلفل قرمز بیشتر مربوط به کاپسائیسین موجود در آن است. هنگامی که پماد کاپسیان به طور موضعی در محل درد استعمال شود، موجب تسکین درد میشود. کاپسائیسین یک ماده محلول در چربی است که روی رسپتورهای انتهای نورونهای حس درد قرار گرفته و آنها را تحریک میکند، سپس موجب تخلیه نورون از وجود ماده P (subsnance P) که در انتقال حس درد موثر است میشود. ماده موثره فلفل قرمز موجب آزاد شدن اندورفین ها در موضع استعمال شده و درد را برطرف میکند. همچنین در این گیاه سالیسیلات ها یافت شده است، که شبیه آسپرین عمل میکند. چندین روز طول میکشد تا اثر آن به طور کامل ظاهر گردد. در تسکین دردهای مزمن بیمار بسیار موثر است. کم شدن ماده P همچنین التهاب مفاصل ناشی از استئوارتریت و آرتریت روماتوئید را کاهش میدهد و با افزایش خون در مفاصل در قسمت های تحتانی سرد شده بدن موجب کاهش درد میگردد.
طریق مصرف و دوزاژ :
روزی 4 مرتبه ، هر مرتبه مقدار کمی از پماد روی موضع دردناک مالیده وخوب مالش داده میشود
عوارض جانبی :
استعمال موضعی پماد کاپسیان ممکن است در چند روز اول موجب بروز درد و سوزش خفیف در محل استعمال شود که موقتی بوده و به زودی برطرف میگردد.
پماد رزماری Rosemary ointment
موارد مصرف :
تسکین دهنده دردهای عضلانی و مفصلی، نورالژیها
اجزاء فرآورده :
هر کپسول نرم حاوی 50 میلی گرم عصاره خالص پوست درخت Pygeum Africanum -African Plum از تیره روزه آسه می باشد که در واقع مخلوطی از ترکیبات اسیدهای چرب پیوند یافته با مشتقات الکل بوده و مهمترین اجزای تشکیل دهنده آن بتاسیتوسترول ؛ اسید اورسولیک و n-docosyl-ferulate می باشند
شکل دارویی :
پماد
آثار فارماکولوژیک و مکانیسم اثر :
مهار پرولیفراسیون فیبروبلاستی ناشی از فاکتورهای رشد که در حال حاضر به نظر می آید در پاتوژنز آدنومای پروستات دخالت دارند
کاهش التهاب و خیز پروستات و مجرای آن از طریق مهار آنزیم لیپواکسیژناز
اصلاح قدرت انفباضی و بهبود الاستیسیته مثانه در اختلال های ناشی از افزایش سن یا اثر بر روی عضله دترسور
اصلاح فعالیت ترشحی جزء اپیتلیال بدون تداخل با فعالیت هورمونی
طریق مصرف و دوزاژ :
یک کپسول 50 میلی گرمی صبح و عصر به صورت خوراکی و ترجیحا پیش از غذا . دوره درمان معمولا 6 هفته می باشد که تا هشت هفته قابل افزایش بوده و این دوره درصورت لزوم و برحسب مزمن بوده علائم تکرار می گردد . به طور تجربی اثرات بهبودی پس از 6 هفته طاهر می گردد.