پاورپوینت آموزشی
درس4
علـوم تجربـی چهارم دبستان
انرژی الکتریکی
1- یک مدار سادهی الکتریکی را بدون دستور العمل ببندند و یک کلید قطع و وصل طراحی و در مدار قرار دهند.
4- با انجام آزمایش، اجسام رسانا و نارسانای الکتریکی را تشخیص دهند.
2- به کاربردهای انرژی الکتریکی در خانه و تبدیل این انرژی به سایر انرژی ها پی ببرند.
اهداف درس
3- لامپ ها را به طور موازی و متوالی بسته و ویژگی های این دو مدار را با هم مقایسه کنند.
مدّت زیادی از شب، نگذشته بود که برق محلّه ای که مهدی و خانواده اش در آن زندگی می کنند، قطع شد.
پرسش: اگر در شب برق قطع شود چگونه می توان خانه را روشن کرد؟
پرسش: اگر برق خانه ی شما یک هفته قطع شود، با چه مشکلاتی روبه رو می شوید؟
با قطع برق محلّه، همه ی خانه ها و مکانها در تاریکی فرو رفتند.
نکات درس
انرژی الکتریکی یکی از شکل های انرژی است. بیشتر وسایل و دستگاهها با انرژی الکتریکی کار می کنند.
انرژی الکتریکی در نیروگاه های برق، تولید می شود و از راه کابل و سیم به خانه ها، مدرسه ها، کارخانه ها، بیمارستان ها و… منتقل می شود.
مثلا اتو، چرخگوشت و… با انرژی الکتریکی کار می کنند. در این وسایل، انرژی الکتریکی به شکل های دیگر انرژی تبدیل می شود.
انرژی الکتریکی
چراغ قوّه، ساعت، کنترل تلویزیون و بعضی از اسباب بازی ها با باتری کار می کنند.
پرسش: کدام باتری در خانه شما بیشتر کاربرد دارد؟
پرسش: چرا در برخی وسایل بیش از یک باتری به کار می رود؟
انرژی ذخیره شده در باتری ها انرژی الکتریکی مورد نیاز این وسیله ها را تامین می کنند. باتری ها گوناگون اند و کاربردهای مختلفی دارند.
باتـری
وسایلی را که درتصاویر زیر می بینید، تهیه کنید. در گروه خود تلاش کنید با این وسایل یک لامپ را روشن کنید.
به چیزی که شما درست کردید تا لامپ روشن شود، یک مدار الکتریکی می گویند.
پس از روشن کردن لامپ، با رسم شکل نشان دهید که سیم، لامپ و باتری را چگونه به یکدیگر وصل کرده اید.
مدار الکتریکی
در لامپِ روشن این مدار، انرژی از چه شکلی به چه شکل های دیگری تبدیل می شود؟
اگر بخواهید لامپ را روشن و خاموش کنید، چه تغییری در مدار ایجاد می کنید؟ شکل این مدار را رسم کنید.
با استفاده از یک باتری و فقط یک قطعه سیم، لامپی را روشن کنید. پس از روشن شدن لامپ، شکل مدار را رسم کنید.
شکل مدار
در مداری که لامپ آن روشن است، انرژی الکتریکی یا الکتریسیته به کمک سیم ها از باتری به لامپ می رسد و لامپ را روشن می کند.
شما هم در گروه خود یک کلید بسازید و با آن یک مدار را قطع و وصل کنید.
با استفاده از کلید می توانیم لامپ را روشن و خاموش کنیم. در شکل زیر برای قطع و وصل کردن مدار از میخ استفاده شده است.
کلید و لامپ
وسایلی که در تصویر روبه رو می بینید، تهیه کنید و با آنها مداری با دو لامپ روشن بسازید.
شکل مدار خود را با شکل مدار گروه های دیگر مقایسه کنید.
پس از روشن شدن هر دو لامپ، شکل مداری را که ساخته اید رسم کنید.
مدار دو لامپی
شکل مدار گروه خود را با شکل های زیر مقایسه کنید. مدار شما به کدام یک شبیه است؟
با آزمایش، درستی پیش بینی خود را بررسی کنید. سپس آنچه را مشاهده می کنید را با دوستان خود در میان بگذارید.
پیش بینی کنید که اگر در مدارهای شکل روبهرو یکی از لامپ ها را باز کنید، لامپ دوم روشن می ماند یا خیر؟
شکل مدار
به شکلهای زیر به دقت توجه کنید. اگر در مدارهای زیر کلید را ببندیم چه اتفاقی می افتد؟
پرسش: کدام لامپ روشن نمی شود؟
پرسش: نور لامپ کدام مدار بیشتر است؟
پس از اینکه به شکل توجه کردید با دوستان خود مشورت کرده و به دو پرسش زیر پاسخ دهید.
کلید در مدار
چراغ راهنما به سه رنگ زرد، قرمز یا سبز دیده می شود. می دانید هر یک از رنگهای چراغ راهنما نشان دهنده چیست؟
چراغ راهنمای گروه خود را به هم کلاسی هایتان نشان دهید و روش کار آن را بیان کنید.
در گروه خود با استفاده از سه لامپ و وسایل لازم، یک چراغ راهنمای ساده بسازید.
چراغ راهنما
آیا الکتریسیته از همه ی مواد عبور می کند؟
فکر می کنید اگر به جای میخ از مداد استفاده کنید لامپ روشن می شود؟
قبلا با استفاده از میخ آهنی برای یک مدار الکتریکی کلیدی درست کردید. آیا موادّ دیگری مانند پاک کن یا گیره ی کاغذ را می توان به جای میخ آهنی به کار برد؟
الکتریسیته
بعضی از جسم ها مانند میخ آهنی، گیره ی فلزّی کاغذ، سکّه و سیمِ مسی، الکتریسیته را عبور می دهند. به این جسم ها رسانای الکتریکی می گویند.
فکر کنید: سیم های برق و روکش آنها را از چه موادّی می سازند؟ چرا؟
بعضی از جسم ها مانند چوب، پلاستیک و شیشه، الکتریسیته را از خود عبور نمی دهند، به این جسم ها نارسانای الکتریکی می گویند.
نارسانا
ما هر روز از انرژی الکتریکی استفاده های مختلفی می کنیم. انرژی الکتریکی یکی از پرمصرف ترین انرژی ها در سراسر جهان است.
مهم ترین منبع تولید این انرژی، سوخت ها هستند. مقدار سوخت ها محدود است؛ یعنی، آنها پس از مدّتی مصرف کردن تمام می شوند.
برای روشن کردن خانه، برقراری تماس تلفنی، فرستادن پیامک، شارژ کردن تلفن همراه، تماشای تلویزیون، شستن لباس ها.
نکات درس
پس باید از مصرف بی رویه ی سوخت ها خودداری کنیم. مصرف سوخت ها، هوا را آلوده می کند.
شما برای اینکه سوختها بیجهت مصرف نشوند چه پیشنهادی دارید؟
ما می توانیم با انجام دادن کارهای درست، در حفاظت از منابع انرژی و کاهش آلودگی هوا سهیم باشیم.
مصرف سوخت
من برای حفاظت از منابع انرژی هنگام خارج شدن از اتاق، لامپ را خاموش می کنم.
پرسش: برای اینکه باتریها دیرتر خراب شوند چه کاری باید انجام دهیم؟
پس از خاموش کردن تلویزیون با کنترل، کلید برق آن را قطع می کنم.
منابع انرژی
در هر سوال، با کلیک روی گزینه مشاهده جواب، پاسخ ظاهر می شود.
مشاهده جواب
الکتریسیته چیست؟
الکتریسیته همان جریان برق درون سیم ها است.
سوال 1
مشاهده جواب
رسانا به چه اجسامی گفته می شود؟
به اجسامی مانند میخ و سیم که جریان الکتریسیته از آنها عبور می کند.
سوال 2
مشاهده جواب
نارسانا به چه اجسامی گفته می شود؟
به اجسامی مثل پلاستیک و پاک کن که جریان الکتریسیته از آنها عبور نمی کند.
سوال 3
مشاهده جواب
یکی از کارآمدترین و پاک ترین شکل های انرژی کدام است؟ چرا؟
انرژی الکتریکی، زیرا می توان آن را به انرژی های دیگری مانند نور، گرما، حرکت و صوت تبدیل کرد.
سوال 4
مشاهده جواب
آیا انرژی الکتریکی قابل ذخیره کردن است؟
بله، انرژی را می توان ذخیره کرد.
سوال 5
مشاهده جواب
اگر برق خانه شما یک هفته قطع شود با چه مشکلاتی روبرو می شوید؟
همه جا تاریک می شود، تمام وسایل برقی از کار می افتد، مواد غذایی داخل یخچال فاسد می شود، از وسایل ارتباطی نمی توانیم استفاده کنیم.
سوال 6
مشاهده جواب
انرژی الکتریکی در کجا تولید می شود؟
در نیروگاه های برق
سوال 7
مشاهده جواب
انرژی الکتریکی چگونه به خانه و بیمارستان و… منتقل می شود؟
از طریق کابل ها و سیم ها
سوال 8
مشاهده جواب
بیشتر وسایلی که از آنها استفاده می کنیم با چه انرژی کار می کنند؟
انرژی الکتریکی
سوال 9
مشاهده جواب
منبع مورد نیاز مدار الکتریکی چیست؟
باتری ها
سوال 10
مشاهده جواب
چرا در برخی وسایل بیش از یک باتری به کار می رود؟
برای قدرت بیشتر و به کار اندازی وسایل
سوال 11
مشاهده جواب
اجزای مدار الکتریکی را نام ببرید.
کلید قطع و وصل، سیم های رابط، لامپ و منبع انرژی
سوال 12
مشاهده جواب
چرا در برخی وسایل بیش از یک باتری به کار می رود؟
چون برخی وسایل برای کار کردن به انرژی الکتریکی بیشتری نیاز دارند. تعداد باتری ها که بیشتر شود مقدار الکتریکی ذخیره شده بیشتر می شود در نتیجه مقدار انرژی الکتریکی که آزاد می شود بیشتر است.
سوال 13
مشاهده جواب
وقتی لامپ روشن می شود. انرژی از چه شکلی به شکل دیگر تبدیل می شود؟
انرژی الکتریکی به انرژی نورانی و گرمایی تبدیل می شود.
سوال 14
مشاهده جواب
اگر بخواهیم در یک مدار لامپ را روشن و خاموش کنیم باید چه تغییری در مدار به وجود آوریم؟
با ساختن یک کلید می توانید لامپ را روشن و خاموش کنیم.
سوال 15
مشاهده جواب
باتری می تواند …………………………….. را ذخیره کند.
انرژی الکتریسیته
سوال 16
مشاهده جواب
از نوار چسب در مدار الکتریکی چه استفاده ای می شود؟
برای عایق کردن قسمتی از سیم که لخت شده است. چون چسب پلاستیکی است و نارسانا می باشد.
سوال 17
مشاهده جواب
مدار الکتریکی چگونه کار می کند؟
الکتریسیته به وسیله سیم از باتری جاری می شود، لامپ را روشن می کند.
سوال 18
مشاهده جواب
رسانای الکتریکی را تعریف کنید.
اجسامی که جریان الکتریسیته از آنها عبور می کند.
مثل: میخ، قیچی، سکّه
سوال 19
مشاهده جواب
در ابتدای این پاورپوینت، خلاصه درس و نکات مهم آن به نمایش در آمده است. هر اسلاید شامل سه پاراگراف و یک عکس می باشد. پاراگراف اول و عکس مربوطه به طور خودکار اجرا می شود ولی برای اجرای پاراگراف دوم و سوم باید کلیک کرد تا متن نمایش داده شود.
در قسمت سوالات، ابتدا سوال نمایش داده شده و به فراگیر فرصت پاسخگویی داده می شود. با کلیک روی آیکون مشاهده جواب، پاسخ ظاهر می شود.
موفق باشید…