پاورپوینت علوم ششم دبستان سفر انرژی
جنبشی
(آزاد شده)
پتانسیل
(ذخیره شده)
گرمایی
صوتی
الکتریکی
تابشی(نورانی)
مکانیکی
مغناطیسی
مکانیکی(گرانشی)
مکانیکی(کشسانی)
پتانسیل الکتریکی
هسته ای
مغناطیسی
تقسیم بندی صورت های انرژی:
انرژی:
توانایی و قابلیت انجام دادن کار توسط انسان یا سایر اجسام می باشد. و اگر جسمی انرژی داشته باشد می تواند کار انجام دهد.
انرژی با کار و حرکت همراه است. همچنین برای تغییر مواد مانند سوختن چوب، شکستن چوب، ذوب فلزات به انرژی نیاز داریم تقریبا منبع همه انرژی ها خورشید است.
(انرژی هسته ای خورشید):
گرمای خورشید ما را گرم نگه می دارد باد و باران را پدید می آورد و انرژی لازم برای رشد گیاهان را بوجود می آورد و همچنین مواد غذایی لازم را برای انسان و حیوانات فراهم می کند.
نکته: در هنگام انجام کار انرژی ها به یکدیگر تبدیل شده و یا انرژی از جسمی (با انرژی بیشتر): جسم دیگر(با انرژی کمتر) منتقل می شود.
انواع انرژی:
انرژی جنبشی(آزاد شده)
انرژی پتانسیل (ذخیره شده)
صورت های انرژی
1)گرمایی
2)صوتی
3)الکتریکی
4)تابشی
5)مکانیکی
6)مغناطیسی
7)شیمیایی
8)هسته ای
نکته:
ماهیچه ها با تبدیل انرژی شیمیایی به مکانیکی حرکتی باعث حرکت اندام و بدن می شوند.
ماهیچه ها انرژی پتانسیل شیمیایی را به انرژی جنبشی حرکتی تبدیل می کنند و نباید آن را به عنوان صورتی از انرژی محسوب نمود.
نکته:انرژی از هر صورتی که باشد ممکن است از نوع جنبشی (آزاد شده) یا از نوع پتانسیل (ذخیره شده) باشد.
نکته: انرژی مکانیکی، انرژی اکتریکی و معناطیسی هم به شکل انرژی جنبشی (آزاد شده) و هم به شکل انرژی پتانسیل (ذخیره شده) می تواند وجود داشته باشد.
صورت های مختلف انرژی جنبشی:
1)انرژی جنبشی گرمایی:
به مجموع انرژی جنبشی ذرات جسم گفته می شود.
انرژی گرمایی در شعله ی آتش خورشید و آب گرم وجود دارد و می تواند باعث تبخیر مایعات، ذوب جامدات و حرکت توربین ها می شود.
2) انرژی جنبشی صوتی:
به انرژی حاصل از لرزش اجسام یامولکول ها که به اجسام یا مولکول های دیگر منتقل می شود انرژی صوت گفته می شود.
3)انرژی جنبشی الکتریکی:
به انرژی حاصل از حرکت الکترون ها گفته می شود.
انرژی الکتریکی
به آسانی قابل انتقال از جایی به جای دیگر است.
قابل تبدیل به هر نوع انرژی دیگری می باشد.
نور صورتی از انرژی است که باعث روشنایی و گرما می گردد (مانند نور خورشید)
4) انرژی جنبشی تابشی (نورانی):
5) انرژی جنبشی مکانیکی:
انرژی که اجسام متحرک صرفا به علت حرکتشان دارند انرژی حرکتی یا انرژی جنبشی مکانیکی نامیده می شود. مانند انرژی آب جاری، باد، سنگ در حال غلتیدن، هواپیما در حال پرواز، ماشین در حال حرکت.
انرژی جنبشی اجسام به جرم و سرعت آن ها بستگی دارد.
6) انرژی مغناطیسی:
آهن ربا مواد مغناطیس را به سمت خود می کشد پس توانایی انجام کار دارد مثلا هنگامی که جریان الکتریسته از درون یک سیم پیچ عبور می کند رفتاری شبیه به آهن ربا خواهد داشت و مواد مغناطیسی را جذب می کند و کار انجام خواهد داد که به آن آهن ربای الکتریکی گفته می شود.
انرژی پتانسیل(ذخیره شده):
به هر نوع انرژی ذخیره شده و غیر فعال انرژی پتانسیل می گوییم.
برخی از صورت های انرژی را می توان در اجسام ذخیره کرد.
انرژی پتانسیل در حالت ذخیره قابلیت انجام کار ندارد و بعد از آزاد شد انرژی پتانسیل به صورت های 1)پتانسیل گرانشی 2)پتانسیل کشسانی3)شیمیایی4) الکتریکی5)هسته ای و مغناطیسی وجود دارد.
صورت های مختلف انرژی پتانسیل:
1- انرژی پتانسیل گرانشی:
به انرژی ذخیره شده ای که جسمی صرفا به علت ارتفاعش از سطح زمین دارد انرژی پتانسیل گرانشی گفته می شود.
انرژی پتانسیل گرانشی به جرم جسم و شتاب جاذبه و ارتفاع جسم از سطح مورد نظر بستگی دارد
هر چه وزن جسم بیش تر و ارتفاع جسم از سطح بالاتر باشد انرژی پتانسیل جسم نسبت به آن سطح بیش تر می باشد.
انرژی پتانسیل گلوله در شکل (1) انرژی پتانسیل گلوله در شکل (2)
ارتفاع
زمین
ارتفاع
زمین
(1)
(2)
گلوله ای به جرم مشخص را در نظر بگیرید:
2) انرژی پتانسیل کشسانی:
به انرژی ذخیره شده در فنر فشرده و یا کشیده شده انرژی پتانسیل کشسانی گفته می شود.
کش و کمان تیراندازی نیز همانند فنر انرژی پتانسیل کشسانی را در خود ذخیره می کنند
3- انرژی پتانسیل شیمیایی:
به صورتی از انرژی که در بین مولکول های مواد ذخیره شده است و برای آزاد کردن آن به یک تغییر شیمیایی نیاز است انرژی پتانسیل شیمیایی یا انرژی شیمیایی گفته می شود.
به طور طبیعی انرژی شیمیایی را در خود ذخیره کرده اند
مانند غذاها ، سوخت ها، باتری ها که مصنوعی هستند
می توانند انرژی شیمیایی را در ذخیره کنند.
نکته:
گیاهان سبز به کمک نور خورشید مواد غذایی تهیه می کنند (فتوسنتز) و به این ترتیب انرژی شیمیایی را در خود ذخیره می کنند زندگی همه موجودات زنده اعم از گیاهان و جانوران و انسان به انرژی شیمیایی ذخیره شده در غذاها بستگی دارد.
4- انرژی پتانسیل الکتریکی:
5- انرژی پتانسیل هسته ای:
به صورتی از انرژی که در بین هسته ی برخی اتم ها ذخیره شده و به واسطه ی واکنش های هسته ای آزاد می شود گفته می شود.
6- انرژی پتانسیل مغناطیسی
انرژی درونی:
در اثر مالش دو سطح بر روی یکدیگر مانند زمانی که دست های خود را به یکدیگر می مالید و دست های شما گرم تر می شوند مقداری از انرژی به انرژی درونی دو جسم تبدیل می شود در واقع انرژی جنبشی دست ها به انرژی درونی دست ها تبدیل شده است.
تبدیل انرژی ها:
انرژی دائما از شکلی به شکل دیگر تبدیل می شود. هنگام بالا رفتن از کوه فشرده کردن فنر ، کشیدن فنر، پرتاب توپ به سمت بالا ، انرژی جنبشی به پتانسیل تبدیل می گردد.
هنگام سر خوردن از سرسره ، رها شدن تیر از کمان ، افتادن سنگ از کوه، انرژی پتانسیل به جنبشی تبدیل می گردد.
نکته :
بخش عمده انرژی مورد نیاز ما از انرژی خورشید است تشکیل ابر، باران و پدیده باد ، سوخت ها و مواد غذایی همه از انرژی خورشید حاصل می شوند.در بیشتر موارد سفر انرژی از تابش خورشید شروع می شود و با تولید انرژی های مورد نیاز ما دائما از شکلی به شکل دیگر تبدیل می شود.
جدول تبدیل های انرژی
جدول تبدیل های انرژی
جدول تبدیل های انرژی
قانون پایستگی انرژی:
انرژی یک جسم هیچ گاه از بین نمی رود و خود به خود بوجود نمی آید همواره پایسته (ثابت) می ماند اما ممکن است از یک نوع به نوع دیگر یا از یک صورت به صورت دیگر تبدیل شود.
یکای انرژی:
یکای انرژی در دستگاه بین المللی یکاها ژول می باشد.
یکای رایج انرژی (کالری) است .
ژول
یک کالری
انرژی مکانیکی:
انرژی پتانسیل انرژی جنبشی انرژی مکانیکی
در حالت ایده آل بدون هیچ گونه اصطکاک ، انرژی مکانیکی جسم در هر نقطه از مسیر حرکت با انرژی مکانیکی جسم در ابتدای حرکت برابر خواهد بود.
انرژی مکانیکی جسم در نقطه 1 انرژی مکانیکی جسم در نقطه2 انرژی مکانیکی جسم در نقطه 3 انرژی مکانیکی جسم در نقطه 4 انرژی مکانیکی جسم در نقطه 5
سوالات:
1- زغال سنگ چه صورتی از انرژی را دارد؟
1)پتانسیل 2)گرمایی 3)تابشی 4)شیمیایی
گزینه صحیح 4
2)هنگامی که جسمی انرژی دارد یعنی؟
1)آن جسم انرژی گرمایی دارد 2)آن جسم در حال حرکت می باشد.
3)آن جسم روی ارتفاع قرار دارد 4)آن جسم توانایی حرکت و یا وارد کردن را دارد
گزینه صحیح 4
3) نوع انرژی تولید شده در کدام گزینه با یکدیگر متفاوت نیست؟
1)کمان کشیده شده- سقوط بالن 2)آب پشت سد- پرتاب توپ
3)فنر کشیده شده- سوختن زغال سنگ 4)قطرات باران در هوا- پرتاب دارت
گزینه صحیح 4
4)کدام یک از انرژی های زیر می توانند کار انجام دهند؟
1)انرژی گرمایی 2)انرژی شیمیایی 3)انرژی حرکتی 4)همه ی موارد
گزینه صحیح 4
5)کدام جمله درست است؟
1)انرژی فقط به شکل انرژی خورشیدی وجود دارد.
2)انرژی دائما از شکلی به شکل دیگر تغییر می کند.
3)منبع همه ی انرژی هایی که ما مصرف می کنیم از گیاهان است.
4)بین انرژی و کار رابطه ای وجود ندارد
گزینه صحیح 2
6) در کدام گزینه تبدیل انرژی شیمیایی وجود ندارد؟
1)روشن شدن لامپ 2)شارژ باتری 3)سوختن نفت 4)فتوسنتز
گزینه صحیح 1
7)در کدام گزینه تبدیل انرژی نوشته شده درست نمی باشد؟
1)رها شدن زه کمان: ذخیره ای به حرکتی 3)لامپ روشن:الکتریکی به نورانی و گرمایی
2) 4)مصرف باتری: الکتریکی به حرکتی
گزینه صحیح 4