علل عدم مراقبت دوران بارداری
1- تشخیص دیر حاملگی
2- نداشتن پول و بیمه
مراقبتهای پره ناتال ناکافی:
یکی از سیستمهای که به طور رایج برای بررسی کفایت مراقبتهای پره ناتال به کار می رود ،شاخص “کسنر” است.در این شاخص اطلاعات حاصل از سه موضوع ثبت شده گئاهی تولد لحاظ می شوند.مدیت حاملگی ،زمان اولین ویزیت مراقبت پره ناتال و تعداد ویزیتها،
کارایی مراقبت های بارداری
کاهش میزان مرگ و میر مادری تا حد 100000/ 8
2- کاهش زایمن زود رس
3- کاهش مرگ داخل رحمی 10000/7/2(در مقایسه با 10000/14)
نشانه ها و علایم:
*قطع شده قاعدگی:
قطع شدن ناگهانی قاعدگی در زنان سالمی که در سنین باروری قرار دارند و قبلا دارای قاعدگیهای خو به خود سیکلیک (چرخه ای ) و قابل پیش بینی بوده اند ،شدیدا موید حاملگی است.فقدان قاعدگی فقط در صورتی از شواهد قابل اعتماد حاملگی است که 10 روز یا بیشتر از شروع مورد انتظار دوره قاعدگی سپری شده باشد .گاهی اوقات بعد از بروز حاملگی وخونریزی رحمی که تا حدودی موید حاملگی است ،رخ می دهد .یک یا دو اپیزود ترشح خونی که تاحدودی یاد آور قادگی است و گاهی با قاعدگی اشتباه می شود فدر نیمه اول حاملگی ناشایع نیشت این اپیزود ها به عنوان حالتی فیزیولوژیک تفسیر می شوند و احتمالا در اثر لانه گزینی بلاستو سیست رخ می دهند.
*تغییرات موکوس سرویکس: اگر موکوس سرویکس پس آسپیره شدن درروی یک لام شیشیه ای قرار داده شده و چند دقیقه به حال خو رها شود تا خشک گردد.از حدود روز هفتم تا روز هجدهم سیکل قاعدگی ،الگوی سرخس مانندی fernlike) ( موکوس خشک شده سرویکس دیده می شود .تقریبا بعد از روز بیست و یکم ،الگویی متفاوت با نمای دانه تسبیحی یا سلولار تشکیل می شود این دانه الگوی تسبیحی نیز معمولا دردوران حاملگی به چشم می خورد . کریستالیزه شدن موکوس که برای ایجاد الگوی سرخسی ضرورت دارد ،وابسته با افزایش غلظت کلرید سدیم است . هنگامیکه استروژن ،اما نه پروزسترون ،تولید می شود فموکوس سرویکس نسبتا غنی از کلرید سدیم است.تولید پروژسترون ،حتی در غیاب کاهش ترشح استروزن ، بسرعت غلظت کلرید سدیم را کاهش میدهد و این غلظت را به حدی می رساند که دیگر سرخسی شدن (فرنینگ) رخ نمی دهد ودر دوران حاملگی ،حتی با وجود چشمگیر بودن میزان تولید استروزن ،÷روژسترون معمولا اثر مشابهی را اعمال می کند
*تغییرات پستانها: به طور کلی ،تغییرات آناتومیک پستانها که در همراهی با حاملگی رخ میدهند ،دراولین حاملگی کاملا جنبه مشخص کننده دارند زنان مولتی پار این تغییرات کمتر مشخص هستند
*تغییرات رحم: تقریبا در هفته های 8-6 سن قاعدگی فدر معاینه دودستی می توان سرویکس سفتی را لمس کرد که با توجه نرمتر بودن جسم رحم و قابل فشار بودن و نرمی ایسم،کاملا از این بخشها قابل افتراق است این کنتراست، نشانه هگار hegar sign) ) *تغییرات سرویکس: باپیشرفت حاملگی ،نرم شدن سرویکس افزایش پیدا می کند .درزنان پریمی گراوید فقوام بافت سرویکال احاطه کننده منفذ خارجی ،بیشتر به قوام لبهای دهان شباهت دارد، در حالی که قوام سرویکس غیر حامامله شبیه قوام غضرف بینی است ،حالات دیگری مانند مصرف کنتراسپتیوهای استروژنی –پروژسترونی نیز ممکن است سبب نرم شدن سرویکس شوند
*عملکرد قلب جنین: به طور متوسط در هفته 17 حاملگی می توان از طریق سمع با گوشی استاندارد تقویت نشده (معمولی) ضربان قلب جنین را تشخیص داد . ودرهفتهد 19 تقریبا درتمام حاملگیها در زنان غیر چاق این کار امکان پذیر است .با تجهیزات داپلر ،تقزیبا در تمام موارد می توان در هفته 10 فعالیت قلب جنین را تشخیص داد. درصورت استفاده از سونوگرافی real-time و پروب واژینال ،می توان حتی 5 هفته پس از آمنوره فعالیت قلب جنین را مشاهده کرد.در ماههای آخر ،معاینه کننده اغلبی صداهای دیگری را نیز می شنود که انواع شایعتر آنها به شرح زیراست. 1- سوفل نافی 2- سوفل رحمی 3- صداهای ناشی از حرکات جنین 4- ضربان قلب مادر 5- صداهای حاصل از پریستالیسم روده مادر
درک حرکات جنین: در هفته 20 و یا تقریبا در این زمان ،معاینه کننده می تواند برای اولین بار حرکات جنین را کشف کند. گنادوتروپین کوریونی: کشف hcg در خون و ادرار مادر ، در صورت استفاده از تستهای حساس ،می توان 9-8 روزه بعد از تخمک گذاری این هورمون را در پلاسما یا ادرار مادر کشف کرد
*تشخیص حاملگی با سونوگرافی
در سن قاعدگی 5-4 هفته می توان ساک حاملگی را با سونوگرافی شکمی نشان داد تمام ساکهای طبیعی و بعد از هفته 6 ضربا قلب جنین قابل شناسایی است
اولین بررسی پره ناتال به محض اینکه احتمال قابل قبول حاملگی مطرح شد ،مراقبا پزه ناتال باید آغاز شود.اهداف اصلی این بررسی به شرح زیر است: 1-توصیف وضعیت سلامت مادر و جنین 2- برآمورد سن حاملگی جنین آغز طرحی برای تداوم مراقبتهای زایمانی
پرونده پره ناتال
استفاده از پرونده هاس استاندارد در سیستم مراقبتهای بهداشتی پری ناتال ،اقدامات درمانی قبل از زایمان و حین زایمان را به نحو قابل توجهی تسهیل می کند
تعریفها:
درمورد ثبت یک پرونده پره ناتال صحیح ، تعریفهای چندی به شرح زیر وجو ددارد
نولی گراوید: nulligravida)) :
زنی که در حال حاضر و همچنین قبل از این ،هرگزحامله نبوده است.
گراویداgravida)):
زنی که صرف نظر از پیامد حاملگی ،درحا حاضر یا قبلاحامله بوده است .با تثبیت حاملگی اول از وته پریمی گراوید و با بروز حاملگیهای پی در پی از واه مولتی گراوید استفاده می شود
نولی پار:nullipara)) :
زنی که یک مورد حاملگی را تا بعد از هفته 20حاملگی ادامه نداده است .زن نولی پار ممکن است حامله بوده یا نیاشد و یا ممکن است سقط (یا سقطهای ) خود به خود یا انتخابی (الکتیو) را پشت سر گذاشته شود
پریمی پارپریمی perimipar)): زنی که تاکنون فقط یک بار جنین یا جنینهای مرده ای با طول حاملگی 20 هفته یا بیشتر را به دنیا آمورده است. *مولتی پارmultipar)) زنی که دو یا بیش از دو حاملگی را تا هفته بیستم یا بعد از آن به پیش برده است. پاریته با توجه به تعداد حاملگیها یی که به هفته بیستم رسیده اند و نه بر اساس تعداد جنینهای متولد شده ،تعیین می شود این گفته بدین معنی است که درموارد مرده زایی جنین یا جنینها پاریته تغییر پیدا نمی کند.
مدت طبیعی حاملگی
میانگین مدت حاملگی که از اولین روز آفخرین قاعدگی طبیعی محاسبه می شود بسیار نزدیک به 280 روز یا 40 هفته است.یکی از روشهای مرسوم برای برآوردروز مورد انتظار زایمان افزودن 7 روز به تاریخ اولین روز آخرین پریود قاعدگی طبیعی و کم کردن سه ماه ازتاریخ حاصل است.بطور مرسوم ،دوران حاملگی 3 سه ماهه مساوی با مدت تقریبا سه ماه تقویمی تقسیم میشود .از نظر تاریخی ، سه ماهه اول تا پایان هفته 14 و سه ماهه دوم تا پایان هفته 28 طول می کشد. و سه ماهه سوم از هفته 29 تا پایان هفته 42 ادامه می یابد به عبارت دیگر ،مدت هر سه ماهه را می توان با تقسیم 42 هفته به سه دوره 14 هفته ای محاسبه کرد
بطور روز افزون ،پزشکان برای بیان سن حاملگی از تعداد هفته های کامل حاملگی و تعداد روزهای علاوه بر آن استفاده می کنند به عنوان مثال برای 33 هفته کامل و 3 روز از نماد 7/3 33 استفاده می شود.
شرح حال
شرح حال قاعدگی فوق العاده حائز اهمیت است،درصورت فقدان شر ح حال قاعدگی های منظم ،قابل پیش بینی ،سیکلیک و خودبخود که بر سکل های توام با تخمک گذاری دلالت دارد ،تعیین دقیق مدت حاملگی بر اساس شر ح حال و معاینه فیزیکی دشوار خواهد بود.آگاهی از مصرف یا عدم مصرف کنتراسپتیوهای استروئیدی در دوره قبل از حاملگی ،مسا له ای حائز اهمیت است.
شرح حال
غربالگری روانی- اجتماعی هر سه ماه یک بار انجام شود
غربالگری خشونتهای خانگی موانع مراقبت های بارداری
معاینه فیزیکی عدم ثبات خانواده
معاینه لگن موانع اجتماعی
مصرف سیگار یا مواد مخدر
مشکلات تغذیه اس
دپرسیون
عوارض مصرف سیگار
زایمان زود رس
عوارض مامایی(پرویا دکولمن PROM)
Sudden infant Death
سقط
مرگ داخل رحمی
آنومالی انگشتان
مکانیسم عوارض سیگار
هیپوکسی
کاهش جریان خون رحمی – جفتی
اثر سمی مستقیم نیکوتین
معاینه لگن
برای مشاهده سرویکس ،از اسپکولومی که با آب گرم مرطوب شده است استفاده می شود درحالتطبیعی ،سرویکس در بالاتر از سطح منفذ داخلی متسع نمی شود.سپس براس شناسایی اختلالات سیتولوژیک ،پاپ اسمیر به انجام می رسد و درصورتی که غربالگری از نظر نایسر یاکنوره و کلامید یا تراکوماتیس اندیکاسیون داشته باشد ،نمونه هایی برای شناسایی این ارگانیسمها گرفته می شوند.معاینه انگشتی لگن با لمس کامل می شود و درهنگام انجام این کار،توجه ویژه ای به قوام، طول و اتساع سرویکس نمایش جنین (در اواخر حاملگی) ساختار استخوانی لگن،وهر گونه اختلال واژن و پرینه ( از جمله سیستو سل ،رکتوسلو شل شدن یا پارگی پرینه)معطوف می گردد ولوو وساختمانهای مجاور آن بدقت مورد مشاهده قرار میگیرند وتمام ضایعات سرویکس ،واژا وولو باید با استفاده از مناسب از کولپسکوپی ،بیوپسی،کشت یا بررسی با میکروسکوپ زمینه تاریک ،تحت ارزیابیهای بیشتر قرار گیرند با ید ناحیه پری انال (اطراف مقعد) مشاهده شده و اقدام به معاینه انگشتی رکتوم شود.
تستهای آزمایشگاهی : غربالگری همگانی از نظر ویروس نقص ایمنی انسانHIV) ) باید همرا با آگاهی دادن بیمار همچنین ،تمام زنان حامله باید از نظر عفونت ویروس هپاتیت B غربالگری شوند حاملگیهای پر خطر: عوامل خطر زیادی وجود دارند که می توان آنها را شناسایی کرد و درروند اقدامات درمانی حاملگی آنها را به نحو مناسبی مد نظر قرار داد ویزیتهای پره ناتال بعدی: بطور مرسوم سیر زمانی ویزیتهای پره ناتال بعدی در فواصل 4 هفتگی تا هفته 28 و سپس در فواصل 2 هفتگی تا هفته 36 و بعد از آن هفته ای یکبار برنامه ریزی میشود. در زنان دارای حاملگی های عارضه دار ،اغلب ویزیت مجدد با فواصل 2-1 هفته ای ضرورت دارد
نظارت پره ناتال:
در هرویزیت مجدد،برای تعیین سلامت مادرو جنین از مراحلی استفاده می شود
جنین
تعدا ضربا قلب
اندازه: اندازه فعلی و سرعت تغییر
میزان مایه آمنیون
عضو نمایش و جایگاه آن (دراواخر حاملگی)
فعالیت
مادر
فشار خون:فشار خون فعلی و میزان تغییر
وزن: وزن فعلی و میزاان تغییر
علایم: شامل سردرد،تغییر بینایی ،دردشکم،تهوعو استفراغ ،خونریزی ،نشت مایع از واژن و دیزوری
ارتفاع فندوکس رحم از سمفیز بر حسب سانتی متر
در معاینه واژینال در اواخر حاملگی ،اغلب اطلاعات ارزشمندی به شرح زیر حاصل می شود
شکل و ترتیب عضونمایش
جایگاه عضو نمایش برآورد ظرفیت بالینی لگن
قوام ،افاسمان واتساع سرویکس
بررسی سن حاملگی:
ارتفاع فوندوس :
بین هفته های 20 و 31 ،ارتفاع فوندوس رحم بر حسب سانتی متر ،ارتباط نزدیکی یا سن حاملگی بر حسب هفته دارد.با وجود این ،چاقی ممکن است این ارتباط را برهم بزند قبل از این سنجش مثانه باید تخلیه شود
سونوگرافی:
سونوگرافی در بین هفته های 8 و 16 در پیش بینی موعد واقعی زایمان ،تا جحدودی (تقزبیا به میزان دو روز دقیق تر است)
تستهای آزمایشگاهی بعدی:
– بررسی از نظر آناپلوئیدی هفته 14-11و20-15
– بررسی از نظر NTD هفته 20-15
سیفیلیس و هموگلوبین هفته 29-28
دیابت هفته 28-24
کومس غیر مستقیم هفته 29-28
تستهای پره ناتال فرعی (کمکی)
-دیابت حاملگی:
تمام زنان حامله باید از نظر دیابت شیرین حاملگی غربالگری شوند بررسی آزمایشگاهی در هفته های 28-24 حساسترین رویکرد است
-عفونت کلامیدیایی:
زنانی که در معرض خطر بالای عفونت کلامیدیا تراکوماتیس هستند ،باید در اولین ویزیت پره ناتال از این نظر غربالگری شوند.عوامل خطر به شرح زیر می باشد:و ضعیت مجرد،تغییر اخیر شریک جنسی ، یا وجو همزمان شرکای جنسی متعدد،سن زیر 25 سال ،اقامت در حاشیه شهرها ،وجود یا سابقه سایر بیماریهای آمیزشی ،و ناچیز بودن یا فقدان مراقبتهای پره ناتال
-عفونت گنوکوکی:
عوامل خطر ساز ،شبیه عوامل خطر کلامید یا هستند .
تستهای پره ناتال فرعی (کمکی)
فیبرو نکتین جنینی :
از شناسایی این پروتئین در مایع واژینال ،برای پیش بینی زایمان پره ترم در زنان دارای انقباضات استفاده می شود متخصصان زنان و مامایی امریکا غربالگری روتین این ماده را توصیه نمی کنند
عفونت با استرو پتوکوکهخای گروه B (GBS):
در حال حاضر پیشنهاد می کنند در تمام زنان 37-35 کشت واژن و رکتوم از نظر GBS به انجام برسد .در زنانی که نتیجه کشتهای آنا مثبت است ،پروفیلاکسی ضد میکروبی حین زایمان صورت گیرد در زنان مبتلا به باکتری GBS و یا در زنانی که یکی از نوزادان قبلی آنها دچار بیماری تهاجمی ناشی از این ارگانیسمها بوده است
نظارت پره ناتال:
در هرویزیت مجدد،برای تعیین سلامت مادرو جنین از مراحلی استفاده می شود
جنین
تعدا ضربا قلب
اندازه: اندازه فعلی و سرعت تغییر
میزان مایه آمنیون
عضو نمایش و جایگاه آن (دراواخر حاملگی)
فعالیت
مادر
فشار خون:فشار خون فعلی و میزان تغییر
وزن: وزن فعلی و میزاان تغییر
علایم: شامل سردرد،تغییر بینایی ،دردشکم،تهوعو استفراغ ،خونریزی ،نشت مایع از واژن و دیزوری
ارتفاع فندوکس رحم از سمفیز بر حسب سانتی متر
در معاینه واژینال در اواخر حاملگی ،اغلب اطلاعات ارزشمندی به شرح زیر حاصل می شود
شکل و ترتیب عضونمایش
جایگاه عضو نمایش برآورد ظرفیت بالینی لگن
قوام ،افاسمان واتساع سرویکس
بررسی سن حاملگی:
ارتفاع فوندوس :
بین هفته های 20 و 31 ،ارتفاع فوندوس رحم بر حسب سانتی متر ،ارتباط نزدیکی یا سن حاملگی بر حسب هفته دارد.با وجود این ،چاقی ممکن است این ارتباط را برهم بزند قبل از این سنجش مثانه باید تخلیه شود
سونوگرافی:
سونوگرافی در بین هفته های 8 و 16 در پیش بینی موعد واقعی زایمان ،تا جحدودی (تقزبیا به میزان دو روز دقیق تر است)
تستهای آزمایشگاهی بعدی:
اگر نتایج اولیه تستها طبیعی باشند ،اکثر تستها نیازی به تکرار ندارند غربالگری سرم مادر در هفته های 18-16 برای تشخیص نقایص لوله عصبی باز و برخی از اختلالات کروموزموی توصیه می شود .تعیین هماتو کریت همرا با بررسی سرولوژیک سیفیلیس باید در حوالی هفته های 32-28 تکرار شود در زوجهای که دارای سابقه خانوادگی فیبروز کیستسک هستند و نیز در آن دسته از زوجهای دارای نژاد قفقازی با ریشه ارو پایی ،غربالگری از نظر و ضعیت حامل فیبروز کیستیک ارایه شود.
تستهای پره ناتال فرعی (کمکی)
-دیابت حاملگی:
تمام زنان حامله باید از نظر دیابت شیرین حاملگی غربالگری شوند بررسی آزمایشگاهی در هفته های 28-24 حساسترین رویکرد است
-عفونت کلامیدیایی:
زنانی که در معرض خطر بالای عفونت کلامیدیا تراکوماتیس هستند ،باید در اولین ویزیت پره ناتال از این نظر غربالگری شوند.عوامل خطر به شرح زیر می باشد:و ضعیت مجرد،تغییر اخیر شریک جنسی ، یا وجو همزمان شرکای جنسی متعدد،سن زیر 25 سال ،اقامت در حاشیه شهرها ،وجود یا سابقه سایر بیماریهای آمیزشی ،و ناچیز بودن یا فقدان مراقبتهای پره ناتال
-عفونت گنوکوکی:
عوامل خطر ساز ،شبیه عوامل خطر کلامید یا هستند .
تستهای پره ناتال فرعی (کمکی)
فیبرو نکتین جنینی :
از شناسایی این پروتئین در مایع واژینال ،برای پیش بینی زایمان پره ترم در زنان دارای انقباضات استفاده می شود متخصصان زنان و مامایی امریکا غربالگری روتین این ماده را توصیه نمی کنند
عفونت با استرو پتوکوکهخای گروه B (GBS):
در حال حاضر پیشنهاد می کنند در تمام زنان 37-35 کشت واژن و رکتوم از نظر GBS به انجام برسد .در زنانی که نتیجه کشتهای آنها مثبت است ،پروفیلاکسی ضد میکروبی حین زایمان صورت گیرد در زنان مبتلا به باکتری GBS و یا در زنانی که یکی از نوزادان قبلی آنها دچار بیماری تهاجمی ناشی از این ارگانیسمها بوده است .
تغذیه
*زنانی که شاخص توده بدن آنها) BMI) قبل از حاملگی در محدوده طبیعی قرار داشت،افزایش وزنی در حد 35-25 پوند 16-11/5))را توصیه کرد.
*تمام افزایش وزنی که در طی حاملگی حاصل شده است ،در جریان وضع حمل و بلا فاصله بعد از آن از دست نمی رود یک زن طبیعی با جثه متوسط که در جریان حاملگی 28 پوند (5/12کیلوگرم) افزایش وزن پیدا کرده است ،در هنگام ترخیص پس از زایمان حدود 9 پوند (4/4 کیلو گرم)بیشتر از وضعیت قبل از حاملگی خود وزن دارد.آن دسته از مواد غذایی که می توانند سبب ایجاد آثار سمی شوند،شامل آهن روی، (zinc)سلنیوم و ویتامینهای c،b6،A وDهستند . دردوران حاملگی ،باید از مصرف ویتامینها و مواد معدنی با مقادیر بیش از دو برابر میزان مجاز توصیه شده روزانه خوداری شود
اسکرین بیماریهای ژنتیک خاص
-آسیایی تالاسمی
افریقایی سایکل سل
یهودی تای ساک
تغذیه
کالری: حاملگی نیازمند 80000کیلو کالری اضافی است که عمدتا در 20 هفته آخر تجمع پیدا می کند برای برآوردن این نیاز ،توصیه می شود در طول حالملگی میزان دریافت کالری 300-100 کیلو کالری درروز افزایش داده می شود دریافت کالری برای تامین انرژی ضرورت دارد و هر گاه میزان دریافت کالری ناکافی باشد ،پروتئین به جای محافظت شدن برای ایفای نقشهای حیاتی خود در رشد و نمو جنین ،متابولیزه می شود
* به جز آهن تمام مینرال ها در رژیم های غذایی که کالری کافی تامین کند وجود دارد
تغذیه
*پروتئین :
نیازهای پروتئینی ناشی از عدم رشد و ترمیم جنین ، جفت، رحم و پستانها و نیز نیازهای ناشی از افزایش حجم خون مادر ،به نیازهای اساسی زنان غیر حامله به این ماده غذایی افزوده می شود در طول نیمه دوم حاملگی حدود 1000 گرم پروتئین با میزان 6-5 گرم در روز ذخیره می شود .غلظت اکثر اسیدهای آمینه از جمله اورنیتین، گلیسین، تورین و پرولین در پلاسمای مادر کاهش چشمگیری پیدا می کنند قسمت اعظم پروتئین ترجیحا باید از منابع حیوانی مانند گوشت ،شیر، تخم مرغ، پنیر، گوشت ماکیان و گوشت ماهی تامین گردد
*مواد معدنی:
به استثنای آهن ،عملا تمام رژیمهای غذایی که میزان کافی کالری برای افزایش مناسب وزن فراهم می کنند در صورت مصرف غذاهای یددار،حاوی مقادیر کافی مواد معدنی برای جلوگیری از کمبود هستند.
تغذیه
*آهن:
حدود 300 میلی گرم آهن منتقل شده به جنین و جفت حدود 500میلی گرم آهن وارد شده به توده درحال رشد هموگلوبین مادر ،مورد استفاده قرار می گیرد در این زمان ،میزان کلی نیاز به آهن که از طرف حاملگی و دفع توسط مادر تحمیل شده است حدود 7 میلی گرم در روز است،باید حداقل 27 میلی گرم مکمل آهن فروس در هر روز به زنان حامله تجویز شود این میزان در اکثر وستامینهای پره ناتال وجود دارد.حتی 30 میلی گرم آهن المنتال که به صورت گلوکونات ، سولفات یا فومارات آهن تجویز می شود و هرروز در سرتا سر نیمه دوم حاملگی به مصرف می رسد ،میزان کافی آهن تامین می کند این میزان ،نیاز به آهن را دردوره شیردهی نیز تامین می کند . زنان حامله در صورت بزرگی جثه ،داشتن جننینهای دوقلو ،آغز مصرف مکمل در اواخر حاملگی ،مصرف نا منظم آهن و یا ابتلا به کاهش میزان هموگلوبین ،ممکن است از مصرف 100-60 میلی گرم آهن در روز سود ببرند.چون در 4 ماه اول نیاز اندکی به آهن وجود دارد تجویز مکمل آهن در این دوره زمانی ضروری نیست ،خوردن آهن در هنگام خواب و یا با معده خالی ،جذب آهن را تسهیل می کند و ظاهرا احتمال واکنشهای گوارشی نامطلوب را به حداقل می رساند
تغذیه
*کلیسم:
دز زنان حامله حدود 30گرم کلسیم احتباس پیدا می کند که قسمت اعظم آن در اواخر حاملگی در جنین تجمع می یابد .این میزان کلسیم ،فقط معرف حدود 5/2 درصد میزان کلی کلسیم مادراست کع اکثر آن در استخوان قرار دارد و برای رشد جنین به آسانی به حرکت در می آید .تلاشهای انجام شده برای جلوگیری پره اکلامپسی با استفاده از مکمل کلسیم موثر نبوده اند و کاربرد روتین این روش دردوران حاملگی توصیه نمی شود
*فسفر:
توزع فسفر در تمام منابع، باعث اطمینان از دریافت کافی آن دردوران حاملگی می شود ،میزان پلاسماس فسفر معدنی ،تفوات چندانی با مقادیر قابل مشاهده در افراد غیر حامله ندارد.
*روی:
کمبود شدید روی Zn)) ممکن است سبب کاهش اشتها،رشد کمتراز حد بهینه و اختلال ترمیم زخمها شود. کمبود بسیار شدید روی ممکن است به کوتولگی و هیپو گنادیسم بینجامد . همچنین ،این کمبود ممکن است اختلال پوستی خاصی را به نام آکرودرماتیت انتروپاتیک acrodermatitis enteropathica)) به وجود آمورد میزان روزانه توصیه شده آن در دوران حاملگی حدود 12 میلی گرم است.
تغذیه
*ید:
دردوران حاملگی ،برای جبران افزایش نیازهای جنین و اتلاف ید توسط کلیه های مادر ،مصرف نمک و نان یددار توصیه می شود
*منیزیم:
کمبود منیزیم به علت حاملگی ،شناخته نشده اسن .بی شک در جریان بیماریهای طولانی مدت که با عدم مصرف منیزیم همرا هستند
*مس:
در جریانحاملگی انسان،کمبود مس تاکنون به ثبت نرسیده است هیچ گونه مطالع ای درمورد تجویز مکمل مس به زنان حامله صورت نگرفته است
*سلنیوم:
در زنان امریکایی ،نیز گزارش شده اس به مکمل سلنیوم وجود ندارد
تغذیه
کروم:
میزان اهمیت کروم در تغذیه انسان هنوز مشخص نشده است و داده ای درمورد معقول بودن تجویز مکمل کروم در دوران حاملگی وجود ندارد.
*فلور:
ارزش تجویز مکمل فلور(فلوراید) در حاملگی ،زیر سوال است که در سیر حاملگی ،متابولیسم فلور تغییر چندانی نمی کند آمریکا ،مصرف مکمل فلور رادردوران حاملگی تایید نکرده است
*ویتامینها:
معمولا توسط تمام رژیمهای عمومی که حاوی مقادیر کافی کالری و پروتئین هستند تامین می شود .تمام زنانی که قدر به حامله شدن هستند ،در سرتاسر سالهای باروری خو روزانه 400 میکرو گرم اسید فولیک مصرف می کنند.در زنانی که در حاملگی قبلی خود با نقص لوله عصبی مواجه شده اند ،در صورتی که از یک ماه قبل از حاملگی تا پایان سه ماهه اول روزانه 4 میلی گرم اسید فولیک به رژیم غذایی مادر افزوده می شود، می توان خطر 3 درصدی عود را تا بیش از 70 درصد کاهش داد.
نظارت عملی بر تغذیه
افرادیکه مستقیما مسوول مراقبت از مادر و جنین هستند به ترتیب زیر می توانند مسئولیت خود را به بهترین نحو انجام دهند.
1- به طور کی ،باید به زنان حامله توصیه شود هرچه دوست دارند و به هر میزان می خواهند بخورند و برای بهتر شدن مزه غذاها به آنها نمک بزنند.
2- باید اطمینان حاصل شود که در زنان دچار محرومیت اجتماعی – اقتصادی ،غذای کافی برای خوردن وجود دارد
3- باید میزان افزایش وزن پایش شود و درزنان دارای BMIطبیعی ،هدف از این افزایش دستیابی به 35-25 پوند (8/15-3/11کیلو گرم) اضافه وزن باشد.
نظارت عملی بر تغذیه
4- باید با استفاده از مشاوره تغذیه ای ،به طور دوره ای میزان مصرف غذا بررسی شود تا رزیمهایی که گهگاه مصرف می شوند و از نظر تغذیه ای فاقد محتوای لازم هستند ،تشخیص داده شوند.
5- باید قرصهای املاح ساده آهن که هر روز حداقل 27 میلی گرم آهن تامین می کنند تجویز شوند.قبل از حاملگی و درهفته های اول حاملگی ،باید تجویز مکمل فولات انجام شود.
مسائل شایع
ورزش(فعالیت):
یطور کلی نیازی نیست که زنان حامله فعالیت خود را محدود کنند ،به شرطی که دچار خستگی بیش از حد نشوند و یا درمعرض خطر آسیب قرار نداشته باشند.
قبل از پیشنهاد هر برنامه ورزشی فبررسی بالینی کاملی انجام شود. در صورت فقدان کنتراندیکاسیون زنان حامله باید تشویق شوند در فعالیتهای فیزیکی منظم و با شدت متوسط به مدت 30 دقیقه یا بیشتر در هرروز شرکت کنند. باید از فعالیتهایی که با خطر بالای افتادن یا ترومای شکم همرا هستند ،خوداری شود همچنین باید از شیرجه از سکو پرهیز شود، چون جنین در معرض خطر بالای بیماری ناشی از کاهش فشار قرار دارد.
مسایل شغلی
زنان حامله باید از مشاغلی که آنان را درمعرض فشار فیزیکی شدید قرار می دهند ،اجتناب کنند .در حالت ایده ال ،هیج کار یا تفریحی نباید تا حدی که سبب بروز خستگی بی جهت می شود،ادامه داده شود.در طول مدت کار،باید دوره های کافی استراحت تدارک دیده شود زنان مبتلا به آن دسته از عوارض قبلی حاملگی که احتمال عود آنها وجوددارد.(مانند وزن کم هنگام تولد نوزاد) احتمالا باید کار فیزیکی خود را به حداقل برسانند.چنین نتیجه گیری کرده اند که زنان دارای حاملگی های بدون عارضه معمولا می توانند تا شروع لیبر به شغل خو ادامه دهند.
عوارض کار سنگین:
افزایش زایمان زود رس
افزایش پره اکلامپسی
افزایش PROM
مسافرت
به طور کلی ، در زنان سالم مسافرت اثر خطرناکی بر حاملگی ندارد (انحمن طب هوانوردی2003) مسافرت با هواپیماهای دارای فشار مناسب ،خطر نامعمولی به همراه ندارد
در غیاب عوارض زایمانی یا طبی ، زنان حامله می توانندد به مدت 36 ساعت پرواز بی خطری را پشت سر بگذارندزنان حامله از همان توصیه های مربوط به مسافرت هوایی که برای جمیعت عمومی در نظر گرفتخه شده است ،از جمله حرکت دادن دوره ای اندامهای تحتانی ،راه رفتن حداقل ساعتی یک بار و استفاده از کمربند اینمی در هنگام نشستن ،پیروی کنند. احتمالا بیشترین خطری که در مسافرتها و بویژه در مسافرتها ی بین المللی وجودارد ،این است که فرد به دور از مراکز مجهز برای درمان ،دچار بیماریهای عفونی یا عوارض حاملگی شود زنان حامله باید در هنگام رانندگی از کمربندهای ایمنی سه نقطه ای که وضعیت آنها بدرستی تنظیم شده است استفاده کنند .بخش پایینی کمربند ایمنی باید در زیر شکم زن حامله قرارداده شده و از بخش فوقانی کشاله های ران وی عبور داده شود کمربند باید طوری بسته شود که زن حامله تا آنجا که ممکن است احساس راحتی کند.
استحمام
دردوران حاملگی یا نفاس ،هیچ گونه کنتراندیکاسیونی برای استحمام وجود ندارد .یکی از مسائل مطرح در این زمینه این است که در اوایل حاملگی استفاده از آب داغ یا جکوزی با دمای 100 درجه فارنهایت با افزایش خطر سقط همرا بوده است در اواخر حاملگی رحم سنگین معمولا تعدل زنان حامله را بر هم می زند و احتمال لغزیدن و زمین خوردن در وان حمام را افزایش می دهد .به همین دلایل ،دراواخر حاملگی ممکن است استفاده از دوش بهتر باشد.
لباس پوشیدن
چنین توصیه می شود که لباسهای مورد استفاده دردوران حاملگی باید راحت باشند و سبب اعمال فشار بر بدن نشوند
عادات روده(اجابت مزاج)
علاوه بر ناراحتی ناشی از عبور مدفوع سخت، ممکن است در مخاط ادما و پرخون رکتوم خونریزی و شقاقهای دردناک نیز ایجاد شوند همچنین در زنان حامله شیوع هموروئید افزایش می باد زنانی که قبل از حاملگی دارای اجابت مزلج طبیعی بوده اند ، ممکن است بتوانند از بروز یبوست دردوران حاملگی جلوگیری کنند . این کار از طریق خوردن مقادیر کافی مایعات همرا با مقادیر قابل قبول فعالیتهای روزانه امکان پذیر است .در صورت لزوم می توان به این رژیم ملینهای خفیفی مانند آب آلو ،شیر منیزی ،مواد افزایش دهنده حجم و یا عوامل نرم کننده مدفوع را نیز اضافه کرد.
مسایل دندانی
در معاینه پره ناتال باید معاینه دندانها انجام شود و بهداشت خوب دندانها مورد تشویق قرار گیرد حاملگی سبب تشدید پوسیدگی دندان نمی شود .همچنین ،حاملگی کنتراندیکاسیونی برای درمانهای دندانپزشکی نیست
ایمونیزاسیون:
زنانی که در جریان حاملگی مستعد ابتلا به سرخک هستند ،باید بعد از زایمان واکسن MMR(سرخ-اوریون- سرخجه) دریافت کنن. در دوران شیردهی ،کنتراندیکاسیونی برای تجویز این واکسن وجود ندارد.
داروها
با استثناهای نادر،هر دارویی که بتواند اثر سیستمیکی را در مادر به وجود آورد ،می توانداز جفت عبور کند وبه رویان و جنین برسد .همه پزشکان باید عادت کنن قبل از تجویز دارو به زنان ،احتمال حاملگی را در نظر بگیرند چون تعدادی از داروها پر مصرف به طور بالقوه برای رویان جنین مضر است.
تهوع و استفراغ
تهوع و استفراغ از شکایت های شایع زنان درنیمه اول حاملگی هستند. دراین حالت که به غلط بیماری صبحگاهی نام گرفته است ، علایم معمولا بین اولین و دومین پریود قلعدگی فراموش شده آغاز می شوند و تقریبا تا هفته های 16-14 ادامه پیدا می کنند و اگر چه تهوع و استفراغ معمولا در هنگام صبح شدیدتر هستند ،ممکن است سرتا سر روز ادامه پیدا کند در سه چهارم زنان حامله تهوع و استفراغ گزارش میگردد .
اگر چه دخالت میزان بالای hCGسرم در ایجاد تهوع مطرح شده است، افزایش این هورمون جفتی احتمالا انعکاسی از افزایش میزان استرووژن است .
خوردن غذاهای کم حجم در دفعات بیشتر و دست کشیدن از غذا قبل از سیری ،روشی ارزشمند است.
کمردرد
تقریبا 70 درصد زنان حامله درجاتی از کمردرد را گزارش می کنند کمردرد با افزایش مدت حاملگی شدیدتر می شود سابقه کمردرد و چاقی ،عوامل خطر کمردرد در دوران حاملگی بودند با روشهای زیر می توان کمردرد را کاهش داد
چمباتمه زدن،(سر پا نشستن)به جای خم شدن در هنگام برداشتن اشیا از زمین ،حمایت پشت با بالش در هنگام نشستن ،و پرهیز از پوشیدن کفشهای پاشینه بلند ، درموارد درد شدید ،تا هنگامی که معاینه کامل ارتوپدیک صورت نگرفته است، نباید کمردرد صرفا به حاملگی نسبت داده شود .
علل درد مقاوم :
دسیک
استوارتریت سپتیک
استئوپروز ناشی از حاملگی
واریکوزیته ها (واریسها)
وریدهای بزرگ واریسی، عموما در اثر استعداد مادرزادی به وجود می آیند و در اثر ایستادن طولانی مدت،با افزایش وزن و با طولانی شدن مدت سر پا ایستادن ،واریکوزیته ها بر جسته تر می شوند.
هموروئید:
واریکوزیته های وریدهای رکتوم، ممکن است اولین بار دردوران حاملگی پدیدار شوند.در اکثر موارد ،حاملگی سبب تشدید یا عود هموروئید های قبلی می شود .پیدایش یا تشدید این ضایعات در جریان حاملگی ؛بی شک با افزایش فشار در ورید های رکتال در ارتباط است.
بی حس کننده های موضعی ،گاز های مرطوب گرم و عوامل نرم کننده مدفوع،معمولا دردو تورم را بهبود می بخشند ترومبوز یکی از وریدهای رکتال ممکن است درد قابل توجهی را بوجود آمورد، اما معمولا می توان با برش دادن دیواره ورید تحت بی حسی موضعی، اقدام به خارج سازی لخته کرد.
-پیک (هرزه خواری) چنین عنوان کرده اند که کمبود شدید آهن سبب شعله ور شدن این حالت می شود اگر چه تعدای از این از زنان حامله به این مواد تمایل نشان می دهند.از طرف دیگر این اشتیاق معمولا بعد از اصلاح کم خونی فقر آهن بر طرف می شود – پتالیسم (ترشح بیشاز حد بزاق): – خستگی: دراوایل حاملگی ،اکثر زنان از خستگی و تمایل به خواب بیش از حد شکایت می کنند . این حالت معمولا تا ماه چهارم خودبخود فروکش می کند و اهمیت خاصی دارد.خستگی و تمایل به خواب ممکن است ناشی از اثر خواب آور پروژسترون ها باشد
سردرد: شکایت از سردرد،در ائایل حاملگی شایع است .تعداد کمی از موازد سردرد در اثر سینوزیت یا فشار چشمی ناشی از خطاهای انکساری به وجود می آیند.با وجود این ،در اکثر قریب به اتفاق موارد علتی شناسایی نمی شود درمان عمدتا به صورت علامتی انجام می شود ،تا ائاسط حاملگی اکثر سردرد ها خفیفتر می شوند و یا از بین میرود اهمیت بالینی و پاتولوژیکی سردرد به عنوان عارضه اختلالانت هیپر تانسیون در اواخر حاملگی لکوره زنان حامله به کرات دچار افزایش ترشح واژینال می شوند که در اکثر موارد پاتوژنیک نیست .افزایش ترشح موکوس توسط غدد سرویکس در پاسخ به هیپراستروژنمی ، بی شک یکی از عوامل مسئول لکوره است
واژینو باکتریایی
وازینو باکتریایی که در دید کلی عفونت محسوب نمی شود ،در اثر توزیع نادرست فلور طبیعی واژن به وجو می آید تعداد لاکتو باسیلها کاهش پیدا می کند و معمولا باکتریهای بی هوازی مانند گاردنرلا وازینالیس،موبیلینکوس و برخی از گونه های غالب این فل.ر را تشکیل می دهند شیوع واژینوزدر حاملگی از 10 تا 30 درصد متغیر است و این اختلال با زایمان پره ترم ارتباط دارد.درمان فقط در زنان علامت داری که معمولا از ترشحی با بوی ماهی شکایت می کنند ،صورت می گیرد مترنیدازول خوراکی با دوز 500 میلی گرم دو بار درروز به مدت 7 روز ،تقریبا در 90% موارد سبب درمان قطعی می شود درمان این بیمارن احتمال زایمان پره ترم را کماهش نمی دهد و غربالگری روتین نیز توصیه نمی شود.
تریکومونیاز
تقریبا در 20درصد زنان ،در معاینه پره ناتال تریکو موناواژینالیس کشف می شود عفونت علانمت دار شیوع بسیار کمی دارد.مشخص شده است که مترونیدازول در ریشه کنی تریکومونا واژینالیس موثر واقع می وشد این دارو بهدصورت خوراکی یا واژینال قابل تجویز است
قبلا احتمال تراتوژن بودن این دارو در تماسهاس سه ماهه اول مطرح شده بود بهتر است این دارو در اوایل حاملگی استفاده نگردد
کاندیدیاز
تقریبا در 25 درصد زنان نزدیک به ترم کاندیدا آلبیکانس از واژن کشت داده می شود .کولونیزاسیون بی علامت نیازی به درمان ندارد. این ارگانیسم گاهی اوقات سبب ترشح واژینال محرک و بسیار حجیم همرا با خارش ، حساسیت دردناک و ادم ولو می شود .مایکو نازول ، کلوتریمازول و نیستا تین ، دردرمان کاندیدیاز دردوران حاملگی موثر هستند در این موارد عفونت علامت دار معمولا بعد از حاملگی فروکش می کند
ذخیره کردن خون بند ناف