سیاستهای تبلیغاتی در صنایع مواد غذایی ایران
عنوان ارائه :
ارائه دهندگان :
بهار 87
زیر نظر استاد ارجمند :
مقدمه
انسان امروز ، زیر بمباران شدیدی از تبلیغات زندگی می کند . تعداد آگیههای تلویزیونی که فرد در زندگی می بیند به حدی زیاد است که باور آن حتی برای خودمان که زیر فشار چنین حجم غریبی هستیم مشکل است .
یک میلیون آگهی در مدت حیات یک فرد ایرانی به قدری زیاد است که بدون شک تاثیری عمیق به درون فرد و ارتباط او با افراد دیگر می گذارد .
تعریف تبلیغات
واژه تبلیغ از نظر لغوی ، از ریشه ابلاغ و به معنای رساندن پیام است ، و از نظر فنی ، Advertising عبارت از پیش بینی ، تهیه و ارایه پیام های سمعی و بصری توسط عوامل تبلیغاتی در ازای بهای نشر، اطلاعاتی از خصوصیات و امتیازات یک کالا و خدمت یا فکر در جهت افزایش فروش کالا و استقبال عمومی از آن می باشد .
اهداف تبلیغات
آگاهی بخشی
متقاعد سازی
یادآوری
سیاست گذاری های آگهی های تبلیغاتی در ایران
آیین نامه اجرایی قانون انتخابات شوراهای اسلامی مصوب 28/4/1368 ( ماده 26) در ذیل ماده 12 به 10 بند شامل مقررات آگهی های رادیو تلویزیونی صدا و سیما به شرح زیر اشاره دارد:
1- آگهی های تبلیغاتی باید با موازین شرعی و قانونی کشور منطبق باشد.
2ـ استفاده از تصاویر و عناوین مقامات عالی رتبه مملکتی و تمثال پیشوایان مذهبی و شخصیت های تاریخی و فرهنگی کشور در تبلیغاتی که با هدف ارائه کالاهای مصرفی و خدماتی مشابه صورت می گیرد ممنوع است.
3- آگهی های تبلیغاتی نباید خدمات یا کالاهای دیگران را بی ارزش یا فاقد اعتبار جلوه دهد.
4- ادعاهای غیر قابل اثبات و مطالب گمراه کننده نباید در آگهی های تبلیغاتی گنجانیده شود.
5- آگهی های تبلیغاتی نباید حاوی گفتار یا تصاویری باشد که اخلاق معتقدات مذهبی و عفت عمومی را مورد اهانت قرار دهد.
6- در آگهی های تبلیغاتی نمی توان از قول منابع علمی ادعایی را مطرح کرد که از طرف منابع موثق نرسیده است .
7- تبلیغ کالای بازرگانی و خدمات تجارتی در کودکستان ها، دبستا ن های و دبیرستان ها ممنوع است .
8- تحقیر و استهزا دیگران چه به طور تلویحی و چه به صراحت در آگهی های تبلیغاتی ممنوع است.)
9- تبلیغاتی که مروج فساد یا مخالف ادیان رسمی و برخلاف عفت عمومی یاشد، ممنوع است.
10- تعیین جایزه در مقابل تشویق به خرید و مصرف ممنوع است.
معضلات عدم سیاست گذاری در تبلیغات
– مخدوش کردن الگوی مصرف جامعه
– تغییر دادن ذائقه مردم در جهت مصرف کالا های خارجی
– تبلیغ و ترویج مصرف گرایی
– سوق دادن جامعه به سمت رفاه طلبی و تجمل پرستی
-عدم استقلال صنعت تبلیغات بازرگانی
شاخص های موفقیت صنایع غذایی در بازاریابی
نگاهی به شاخص های کلان عملکرد شرکت های صنایع غذایی نشان می دهد که از حدود 4700 شرکت فعال در زمینهء صنایع غذایی ، 2300 شرکت تقریبا غیر فعال و زیر 50 درصد ظرفیت کار می کنند و400ر2 شرکت نیز با 50 درصد ظرفیت به فعالیت مشغول هستند . دلیل این وضعیت علاوه بر صدور مجوزهای بدون توجیه اقتصادی و عملکرد سرمایه گذاران این شرکت ها تحت تاثیر موج 20 سال گذشته که انبوهی از شرکت های تولیدکننده کالاهایی مانند ماکارونی، پفک و تنقلات کودکان، رب گوجه فرنگی و … را برجای گذاشت ، به عوامل دیگری نیز مرتبط است که هر یک از این عوامل در جای خود قابل بررسی است .
رقبا چه می کنند؟
یکی از مشکلات موجود بی توجهی به سلیقه ها و عملکرد شرکت های رقیب است . شرکت های خارجی در حوزهء خلیج فارس به بسته بندی ها و طعم و مزهء انواع غذاها و نوشیدنی ها توجه دارند و حتی موفق شده اند در بازار ایران بطری هاو قوطی های نوشیدنی و انواع کنسروهای مواد غذایی را به قیمت های چند برابر مشابه ایرانی آن ها بفروشند .
دیپلماسی و فرهنگ
همانطور که سیاست خارجی و رایزن های اقتصادی و سیاسی کشور و اتاق های بازرگانی می توانند در بازاریابی مواد غذایی ایران در کشورهای منطقه مفید باشند ، شناخت فرهنگ و ذایقهء مردم کشورها ، سنت ها و طعم و سلیقهء آن ها نیز می تواند در شناخت مزیت های اقتصادی صنایع غذایی در منطقه و بازارهای صادراتی مفید باشد.
در شرایطی که چینی ها حتی سنگ قبر، مهر و تسبیح و انگشتر و انواع سنگ های زینتی را برای بازار ایران تولید می کنند که کارهایی متناسب با سنت ها و علایق مردم ایران است ، ما هم می توانیم از مزیت های صنایع غذایی و محصولات کشاورزی در نقاط مختلف کشور پهناور ایران ، برای پاسخگویی به انواع نیازهای غذایی و نوشیدنی های کشورهای مقصد بهره ببریم .
استانداردهای اخلاقی تبلیغات و بازاریابی برای مواد غذایی و آشامیدنی
برخی از این استانداردها عبارتند از:
بازاریابی نباید تشویق به مصرف بیش از اندازه باشد.
اندازه بسته های مواد خوراکی متناسب باشد.
ادعا در خصوص سلامتی و مغذی بودن مواد مبنای علمی داشته باشد.
بسته های خوراکی نباید به عنوان جایگزین یک وعده غذایی معرفی شود.
خوراکی و نوشیدنی نباید برای سلامتی مهم جلوه داده شود.
استفاده از کارتون های شادی بخش برای کودکان قابل قبول است ، اما نباید آنان را از تغذیه واقعی گمراه کند.
تبلیغات نباید کودک را به این توهم اندازد که استفاده از یک خوراکی او را محبوب زرنگ و موفق در مدرسه و ورزش نشان می دهد.
برچسب بسته ها باید با حروف و شیوه ای نوشته شود که برای کودک قابل درک باشد .
سیاست های جدید تبلیغات مواد غذایی در صدا و سیما
سازمان صدا و سیما موظف است تخصیص روزانه حداقل 5 پیام رسانه ای با موضوع تغذیه را عملیاتی نماید. از این پس کلیه تبلیغات محصولات غذایی باید قبل از پخش از طریق سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران به تایید کارگروهی که در آن نمایندگان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی حضور داشته باشند برسد.
شورای اطلاع رسانی دولت با اعلام تصمیماتی که هیات وزیران در مورخه بیست و هشتم اسفندماه 84 اتخاذ کرده است از سیاست های تازه تبلیغات مواد غذایی در صدا و سیما، خبر داد.
بزرگترین و مهمترین مشکل کنونی صنایع غذایی در کشور بازاریابی و تبلیغات است
بازاریابی و تبلیغات در سطح بین المللی برای شرکتها بسیار پر هزینه است به طوری که می توان گفت از سطح توان اقتصادی کنونی کارخانه های صنایع غذایی کشور خارج است .
در این موارد خاص دولت باید زمینه سازی لازم را انجام دهد و به جای تبلیغ محصولات خارجی به معرفی و تبلیغ محصولات داخلی کشور اقدام کند .
تبلیغات مواد غذایی باید در راستای برنامه های سلامتی مردم باشد
می دانید که تبلیغات یک نوع خاص غذا می تواند منجر به مصرف بی رویه آن شود . اینجاست که اهمیت و مسوولیت رسانه ها در این امر آشکار می شود . تبلیغات خصوصاً در زمینه مواد غذایی نباید مغایر سیاستهای تندرستی مردم شکل گیرند و ما نباید تنها به دلیل افزایش عرضه فروش و بازاریابی روی مواد غذایی که امکان ابتلای مردم و یا کودکان را به بیماریهای خاصی در آینده افزایش می دهد. تبلیغ کنیم .
نتیجه گیری
متاسفانه حجم کارهای کپی برداری در میان تبلیغات آن قدر زیاد است که جای تاسف دارد ، چه کپی برداری از روی نمونه های خارجی و چه کپی برداری از شرکتهای مشابه داخلی این کپی برداری و تقلید موجب سرعت گرفتن روند تبلغات موزیکال شده است که بسیار خسته کننده شده است و اشعار بی محتوا ، موسیقی های کوچه بازاری و شتابزده ، موجبات آزردگی و ناراحتی مخاطب را فراهم می آورد .
چرا مصرف کننده در کشور ما به شدت متاثر از خرده فروش است ؟ پاسخ این سوال را در ضعف نظام ارتباطی و تبلیغی سازمانها باید جستجو کرد .
مطالبی که گفته شد زنگ هشداری است برای کلیه دست اندرکاران تبلیغ و صاحبان کالا و نیز سیاستگذاران امر تبلیغ در کشور ، که موضوع تبلیغ را جدی تر گرفته و هر چه سریعتر در عرصه کلان دست به سیاستگذاریهای صحیح تر و در عرصه خرد تبلیغات هدفمند تر بزنند .
فهرست منابع :
1- محمدیان ، محمود . مدیریت تبلیغات . تهران : حروفیه ، 1379
2- آیین نامه تاسیس و نظارت بر نحوه کار و فعالیت کاون های آگهی و تبلیغات مصوب 27/12/1358.
3- نشریه حیاط نو اقتصادی شماره 24/5-84
4- نشریه ایران 1و -3/4/77
5- نشریه همشهری 8/4-84
6- سایت اطلاع رسانی آفتا ب www.aftab.ir
7- سایت اطلاع رسانی دانشنامه رشد : www.daneshnameh.roshd,ir
8- سایت اطلاع رسانی تبیان : www.tebyan.net
قیمت و ارزش هر کس به اندازه کاری است که به خوبی می تواند انجام دهد. امام علی (ع)