درس بیست و سوم مطالعات اجتماعی نهم
درس 23 بهره وری چیست؟
آیا تاکنون برای شما پیش آمده است که بخواهید وسایل و لوازم خود را در یک ساک یا چمدان بگذارید و در همان آغاز ببینید که همه ان وسایل را نمیتوانید در ان جا بدهید؟ در اینصورت، ممکن است با فکر کردن و آزمودن راه حلهای مختلف ــ مثلا تا کردن لباس ها به شیوه ای خواص جابهجا کردن وسایل و یا جدا کردن یک وسیله بسته بندی شده و مانند ان ــ سرانجام موفق شوید تمام وسایل را درون ساک یا چمدانتان جادهید. به علاوه، وسایلی را که به آنها بیشتر نیاز دارید، در دسترس بگذارید.
ما در هر محیطی که هستیم، در خانه، مدرسه، اداره، کارخانه، مزرعه و…، میتوانیم با فکرکردن و چاره اندیشی، کارها را موثرتر و مفیدتر انجام دهیم. به عبارت دیگر، میتوانیم هدفهای درست را انتخاب کنیم، از امکاناتی که داریم عاقالنه و صحیح بهره ببریم و از اسراف و اتلاف منابع بپرهیزیم.
به چند مثال در زندگی روزانه توجه کنید.
آقای اسدی:
خانم صدیقی:
امیر مسعود:
آقای حسنی:
فرزانه:
آقای احمدی:
بهره وری چیست؟
بهره وری یعنی کار درست را با روش درست انجام دهیم. ( کارآیی٭ و اثر بخشی٭)
فرهنگ بهره وری
بهرهوری از زمان های دور در زندگی مردم جا داشته است و آنها همواره برای بهبود کارها و استفاده بهتر از امکانات، چاره اندیشی میکرده اند. ابداع و حفر قنات، ذخیره کردن آب در آب انبارها، خشک کردن و ذخیره محصولات کشاورزی و تعاون و همیاری در امور کشاورزی، نمونه هایی از تفکر بهرهوری در زندگی مردم در روزگار گذشته است. در فصل نهم دریافتید که فرهنگ شامل نمادها، هنجارها، ارزشها، عقاید و باورهای یک جامعه است و نقش مهمی در امور آن جامعه دارد. اصولاً فرهنگ عین زندگی جامعه است و نمیتوان آن را از زندگی جدا کرد. بهرهوری، یک نگرش نسبت به زندگی است. نگرشی که براساس آن، انسان میکوشد هوشمندانه کار کند، با بهکارگیری روشهای عاقلانه، بهتر به اهداف مادی و معنوی خود برسد و بهترین نتیجه را به دست آورد.
فرهنگ، نقش مهمی در افزایش بهرهوری یک جامعه دارد. اگر بهرهوری در فعالیتهای مختلف به صورت ارزش دربیاید، جامعه از نظر مادی و معنوی پیشرفت می کند. نکته درخور توجه این است که در عقاید دینی ما مسلمانان، بر نکات مهمی تاکید و سفارش شده است که بر بهرهوری در امور و کارها تاَکید دارند.
َ متن رو به رو را مطالعه کنید.
اگر به زندگی فردی و اجتماعی خود و همچنین محیط زندگیمان بیشتر دقت کنیم، در می یابیم که گاه ارزشها و هنجارهایی در زندگی ما شکل گرفته اند که با این آموزه ها و آرمان های دینی مغایرت دارند. برای آنکه وضع موجود را به وضع مطلوب تبدیل کنیم، باید تغییراتی در شیوه زندگی خود به وجود بیاوریم.
بهره وری در زندگی فردی و خانوادگی اکنون که مهمترین عوامل موثر در بهرهوری را شناختیم، میتوانیم به چند راهکار مهم برای افزایش بهرهوری در زندگی اشاره کنیم: ٭استفاده مناسب از وقت و زمان: یکی از عوامل مهم در بهرهوری، ارزش زمان است. وقت و زمان ثروتی است که قابل ذخیره و پس انداز نیست. اگر برنامه و اولویت بندی مناسب نداشته باشیم و از وقت، درست استفاده نکنیم، وقت تلف میشود و زمان دیگر به عقب برنمیگردد.
٭ نظم، ترتیب و انضباط در کارها: وسایل و لوازمی که با آنها در محیطهای مختلف سروکار داریم، باید مرتب و منظم باشند. ساعت مقرر سرکار حاضر شدن و با برنامه ریزی به کارها رسیدگی کردن موجب افزایش بهرهوری میشود. ٭ اصلاح عادتهای غلط مصرفی: باید خوب فکر کنیم و ببینیم مصرف یا روش مصرف چه چیزهایی درست نیست و موجب اتلاف هزینه و منابع میشود. صرفهجویی کم مصرف کردن نیست بلکه مصرف درست و به اندازه است. برای مثال، برخی خانوادهها در خرید مایحتاج زندگی یا برگزاری مهمانی ها و تهیه غذا اسراف یا زیادهروی میکنند و اغلب، بخشی از مواد غذایی را دور می ریزند. استفاده صحیح از منابع و انرژی و اتلاف نکردن آنها نیز باید مورد توجه قرار بگیرد. برای مثال، با توجه به مشکل جدی کمبود آب در کشورمان باید مصرف درست آب را تمرین کنیم.
٭ انجام دادن کارها از روی آگاهی: با کسب دانش و مهارت لازم برای هرکار، بازدهی کار ما بیشتر میشود و کمتر اشتباه میکنیم. برای مثال، اگر روش تعمیر وسیله ای را ندانیم و به آن دست بزنیم، ممکن است آن را خراب تر کنیم یا اگر اطلاعات کافی درباره خرید یک وسیله نداشته باشیم، ممکن است پول زیادی را صرف تهیه آن کنیم. برخی از مواد و وسایل به دلیل ناآگاهی افراد از روشهای درست نگهداری آنها از بین میروند. برای مثال، اگر شیوه صحیح شستوشوی یک لباس یا نگهداری مواد غذایی را ندانیم، زودتر از بین میروند یا غیرقابل استفاده میشوند. ٭ تنظیم جدول بودجه اقتصادی: تنظیم جدولی که درآندرآمدها و هزینهها (دخل و خرج)ی ماهانه افراد یا خانواده نوشته میشود و همکاری بین اعضای خانواده نیز از راهکارهای کمک به بهرهوری است.
پایان
با تشکر از توجه شما🌹