ماده 18پروتکل کارتاهینا: مقررات بکارگیری ،حمل و نقل، بسته بندی و شناسائی
1- در اجتناب از اثرات سوء بر حفظ منابع طبیعی و استفاده پایدار از تنوع زیستی و با در نظر گرفتن میزان خطر در سلامت انسان، تمامی اعضا، موظف می باشند، هنگام حمل و نقل بین مرزی سازواره های دستورزی شده ژنتیکی زنده و دربه کارگیری، بسته بندی و انتقال این سازواره هاکه درچارچوب این پروتکل قرار میگیرد را تحت شرایط ایمنی ویا با در نظر گرفتن تمامی قواعد و استانداردهای بین المللی مربوطه انجام دهند.
الف- در مورد سازواره های دستورزی شده ژنتیکی که هدف استفاده از آنها بعنوان غذا جهت انسان یا دام ویا محصولات عمل آوری شده است باید به وضوح وجود سازواره های دستورزی شده ژنتیکی زنده در آن مشخص گرددو نباید چنین سازواره هائی وارد محیط زیست شوند. وجود مکانهائی برای تبادل اطلاعات بیشتر ضروری است. اعضا، در همایشهائی که در مورد بحث و تبادل نظر در مورد این پروتکل گردهم می آیند، حداکثر طی دو سال پس از عضویت در این پروتکل می بایست تصمیماتی در مورد جزئیات واطلاعاتی در مورد خصوصیات هویت و هر مشخصه منحصر به فرد دیگر اخذ نمایند
– ب-سازواره های دستورزی شده ژنتیکی زنده که در فضای بسته قرار می گیرند، می بایستی به وضوح به عنوان سازوارههای دستورزی شده ژنتیکی مشخص شوند و تمامی موارد مورد نیاز در جهت حمل و نقل، انبارداری و انتقال امن آنها و مکانی برای تبادل اطلاعات بیشتر شامل نام و آدرس فرد یا موسسه ای که این سازواره در آن تغییر یافته برای آنها ارسال گردد
ج- سازواره های زنده تغییر یافته که با هدف آزادسازی در محیط زیست وارد کشور شده باشند و یا هر سازواره زنده تغییر یافته دیگر که در دامنه این پروتکل قرار می گیرد. می بایستی به وضوح به عنوان موجودات زنده تغییر یافته مشخص شده و هویت و صفات و با مشخصات مربوط به آنها تعیین شود، تمامی موارد مورد نیاز جهت حمل، انبار کردن و انتقال امن آنها، مکانی برای اطلاعات بیشتر و در صورت امکان نام و آدرس وارد کننده و صادر کننده را در بر گرفته و شامل اظهار نامه ای شود که نشان دهد انتقال این موجودات منطبق با شرایط پروتکل در کشور صادر کننده انجام می پذیرد.
اعضا، در همایشهائی که در مورد بحث و تبادل نظر در مورد
این پروتکل گردهم می آیند می بایستی نیاز و چگونگی
استانداردهای در حال رشد را در جهت عملی کردن مواردی
چون شناسائی ،حمل، بسته بندی و انتقال را با مشورت
ارگانهای بین المللی مربوطه ، مشخص سازد.
حمل ونقل این بخش به 3 قسمت تقسیم می شود : اطلاعات مرجع ، خلاصه قوانین جدید و بخش جزئیات
همه مواد خطرآفرین زیستی که حمل میشوند باید در بسته بندی مخصوص مطابق با استانداردهای بسته بندی“UN 6.2 “ بسته بندی شوند . با بخش حمل و نقل و دریافت بار UCSD برای راهنمائی و کمک (3225 – 536 ) تماس بگیرید . بسته بندی مناسب فراهم شود . 7000 – 766 (800 )
خلاصه قوانین :
الف ) موارد مربوط به واردات و صادرات :
مدل بسته بندی مخصوص باید آزمایش شود و
طبق استانداردهای بسته بندی DOT / UN
تایید گردد .
باید توسط تولید کننده و
با علامتهای مخصوص حمل مواد خطرناک
بین المللی مهر زده شود .
ب ) صادرات :
ممکن است مجوز وزارت بازرگانی مورد نیاز باشد .
ج ) واردات :
مجوزهای واردات و برچسبهای نوع حمل و نقل مورد نیاز است.
بسته های تولید شده در مکانهای خارجی باید
دارای مجوز واردات و برچسبهای نوع حمل و نقل
که توسط سرویس بهداشت عمومی ایالات متحده صادر می شود
ضروری است . اجازه واردات فقط برای وارد کننده ای که
در داخل ایالات متحده می باشد صادر می شود.
برچسب نوع حمل و نقل مثلا حمل با کشتی شامل موارد زیر می باشد :
– علامت جهانی مواد خطرناک زیستی
– آدرس وارد کننده .
– شماره جواز .
تاریخ انقضا مجوز نیز همراه با مجوز برای واردکننده
صادر می شود .
موارد مورد نیاز برای صدور جواز :
-عوامل علت شناسی .
– مواد بیولوژیکی دستورزی شده ژنتیکی
گیاهان وحیوانات دستورزی شده ژنتیکی
وارد کننده باید سه نسخه از این برچسبها را به همراه یک کپی یا بیشتر
از جواز را برای حمل کننده بفرستد .
حمل کننده باید برچسب محافظت و یک نسخه از
مجوز را به بسته ضمیمه نماید .
د) مجوزهای وضعیت خاص:
1 – چنین مجوزهائی باید از طریق سرویس بازرسی بهداشت حیوان و گیاه ( APHIS ) وزارت کشاورزی ایالات متحده USDA) ) برای عوامل ضدعفونی کننده مهم برای احشام و برای مواد بیولوژیکی حاوی سه چهارم ماده حیوانی ( animal material 3/4 )و به خصوص LMO نیاز است
2-مجوزهای وزارت کشور ایالات متحده برای LMO مورد نیاز هستند
برچسب گذاری : برچسب گذاری LMOs در انگلستان توسط کمیته مستقل مشورتی انجام می شود .
قانون اصلی برچسب گذاری بر اساس مقررات برچسب گذاری سال 1996 است که زیر نظر قانون ایمنی غذا است . FAC ابتدا در سال 1993 برای GM اصول برچسب گذاری را منتشر کرد . FAC فقط دو معیار اصلی را برای برچسب گذاری تعیین کرد ، بدین معنی که ژنهای وارد شده پس از فراوری هنوز زنده اند یا نه . FAC توصیه کرده است که برچسب گذاری هر ماده ژ نتیکی که تولیدش شامل تغییر ژنتیکی بوده است معقولانه نیست و پذیرفته است که باید تمهیداتی برای انتخاب سازواره هائی که ممکن است خطرهایی برای جزء قابل توجهی از جمعیت دارند پیش بینی شود بنابراین پیشنهاد کردند کهLMOs باید برچسب گذاری شوند اگر :
– شامل کپی ژنی مشق شده از انسان باشد .
– شامل کپی ژنی حاصل از حیوانی که محدودیتهای غذایی مذهبی دارد باشد .
– گیاه یا مواد میکروبی که حاوی کپی ژنی که در اصل از حیوان مشق شده باشد .
در آمریکا اجازه برای 6 محصول ؛ ذرت ، سیب زمینی ، لوبیای سبز ، گوجه فرنگی ، کتان و تنباکو صادر گردید. APHIS متوجه شد که خطر کمی یا هیچ خطری از این محصولات محیط زیست را تهدید می کند ، برای این محصولات قوانین تجدید نظر واطلاعاتی که جزئیات محصول ونقاط آزمایشی را پوشش دهد وتهیه یک گزارش سالانه و گزارش هر اثر نا مطلوب را درخواست کرد . APHIS گزارش 10 روزه قبل از حرکت داخل ایالتی و 30 روزه قبل از آزمایش میدانی یا وارد کردن به آمریکارا درخواست می کند تا پایان سال 1994 عرضه های مربوط به بازار که به اطلاع دولت می رسید ، مربوط به محصولات ذرت بود .
برچسب گذاری : بیانیه سیاستگذاری سال 1992 ی FDA برچسب گذاری غذاهای بدست آمده از انواع جدید گیاهی را نیز مشخص می کند . فلسفه FDA این است که از تکنیکهای اصلاح ژنتیکی در غذاهایی که از نظر طبقه بندی از غذاهای بدست آمده از سایر روشهای پرورش گیاهان متفاوت اند ، نتیجه نمی دهد ، بنابراین نیازی به برچسب گذاری تکنیک بکار رفته در تولید غذا نیست . اگر ارزیابی ایمنی نشان دهد که تفاوتهای قابل قبولی بین نوع GMO و نوع مشابه متداول از نظر مواد سمی ، آلرژی زا یا ارزش تغذیه ای وجود ندارد ، برچسب گذاری لازم نیست .
برچسب گذاری در شرایطی درخواست می شود که غذایی که از نوعی LMO بدست می آید از همتای مرسوم خود متفاوت باشد .
1- برچسبهای LMO که حاصل مهندسی ژنتیک هستند باید موارد زیر را مشخص کنند :
– خطرهای ایمنی بالقوه برای سلامت افراد یا گروههای جمعیتی مانند ورود آلرژی زاهای غذایی
– تغییرات تغذیه ای یا ساختاری قابل توجه نسبت به منبع غذایی سنتی ( تغییر در وضعیت اسیدهای چرب روغنهای گیاهی )
2- ذکر اینکه محصول از یک فرایند مهندسی ژنتیک بدست آمده است بربرچسبها لازم نیست مگر اینکه این مورد بر سلامت یا ایمنی تاثیر داشته باشد یا تغییرات قابل توجه تغذیه ای یا ساختاری ایجاد کرده باشد .
3- برچسب گذاری LMO یا اجزای غذایی جدید حاصل از مهندسی ژنتیک باید قابل فهم و درست باشند وگمراه کننده نباشند برچسب گذاری مثبت داوطلبانه به منظور نشان دادن اینکه یک غذا یا جزء غذایی جدید از مهندسی ژنتیک بدست آمده است ، اشکال ندارد به شرطی که این ادعا گمراه کننده و گول زننده نباشد و مطابق واقعیت باشد . طرفهای مسئوول باید پاسخگوی ادعاهای خود باشند .
برچسب گذاری : قانون اصلی در برگیرنده برچسب گذاری ، در کانادا قانون دارو و غذا است گر چه باید قانون برچسب گذاری وبسته بندی مشتری نیز در نظر گرفته شود . برچسب گذاری غذاهای GM در کانادا بسیار مورد بحث بود که در نهایت به پیشنهاد منتشر شده توسط اداره کشاورزی و غذا، کشاورزی کانادا در 1995 منجر شد . به طور کلی برچسب گذاری غذایی در کانادا باید سه مورد اصلی زیر را دارا باشد :
1- ارائه اطلاعات کافی ودقیق در مورد سلامت ، ایمنی و مسائل اقتصادی غذا به گونه ای که به مشتریان درانتخاب غذا کمک کند .
2- حمایت از مصرف کنندگان و صنعت در برابر برچسب گذاری ، بسته بندی و تبلیغات جعلی یا گول زننده
3- گسترش رقابت و بازاریابی محصولات به طور سالم .
برچسب گذاری منفی داوطلبانه مبنی بر اینکه غذا از مهندسی ژنتیک حاصل نشده است قابل قبول است به شرطی که این ادعا گمراه کننده نباشد و طرفهای مسئول جوابگو باشند .
4- محدودیتهای تغذیه ای مبتنی بر عقاید مذهبی خارج از دستور العمل فعلی دولت هستند و به اندازه کافی در چارچوبهای مقرراتی فعلی گروههای مذهبی مورد تاکید قرار می گیرند .
5- کانادا باید هم الزامات محلی ، هم الزامات بین المللی مسائل برچسب گذاری غذاها را در نظر داشته باشد.
با تشکر از حضور سبزتان