قالَ رَسول الله(ص)
ذِکرُِ عَلیٍّ عِبَاده
1:احمد بن حنبل- المسند ج5 ص30
2:کنز العمال –ج6ص152
:
موضوع:
خلاصه ی کتاب امام علی (ع)ازنگاه اندیشمندان غیرشیعه
مقدمه
حقیقت وجودی حضرت علی (ع) ومطالعه ی فضائل ورفتار آن حضرت
افکارهر اندیشمندی را به خود جلب نموده ومتحیّر ساخته است.
هر چند دهها وبلکه صدها کتاب بوسیله علمای شیعه وسنی ودیگران در
باب فضایل آن حضرت نوشته شده است اما هرقدر ازفضایل آن حضرت
نوشته وگفته شودبازکم است شاهد این سخن روایتی است که از
پیامبراکرم(ص) واردشده است.ابن عباس می گوید:رسول خدا فرمود:
اگر تمامی باغها قلم،ودریاها مرکب، وهمه ی اجنه
حسابگروتمام انسانها نویسنده شوند،قادر به شمارش
فضایل علی بن ابیطالب (ع) نخواهند بود.(1)
«المناقب خوارزمی –ص32؛ح1»
کتاب مورد ذکررا می توان به سه بخش تقسیم نمود:
1).نقل نمونه ای از آیات وروایات درشان امام علی (ع) درمنابع اهل سنت
2).امام علی(ع) از دیدگاه اندیشمندان اهل سنت
3).امام علی(ع) ازنگاه اندیشمندان غیرمسلمان
بخش اول:
الف:آیات
ب:روایات
-از یزید بن رمال روایت شده (تعداد آیاتی که در شان علی (ع)نازل شده در
موردهیچ کس نازل نشده است)
(سیوطی –تاریخ الخلفا-ص171)
-ونیز از ابن عباس روایت شده که در شان علی (ع) سیصدآیه نازل شده است
(ابن حجر-الصواعق المحرقه-ص76)
1.جریان لیله المبیت «وَمِنَ الناسِ مَن یَشری نَفسَه اِبتِغاءَ مَرضاتِ لله»
(سوره ی بقره -207)
(ابن اثیر-اسد الغابه فی معرفه الصحابه-ج4-ص25)
«آیات»
2.«قَُل کَفی بِِِِِالله شَهیدا بَینی وبَینَکُم وَمَن عِندَهُ عِلمُ الکِتاب» (رعد-43)
از عبدالله بن سلام نقل شده است :که از رسول خدا(ص) درباره ی آیه شریفه «کسی که نزد اوست علم و(اسرار) کتاب(قرآن)»سوال شد،حضرت فرمود:
این آیه منحصرا ًدر موردعلی بن ابیطالب (ع) است.
(امام ثعلبی ،تفسیرالکشف والبیان،ج5سوره ی رعد ذیل آیه ی شریفه-سیوطی،الاتقان،ج1،ص13و…)
3.«اَلَذین یُنفِقونَ اَموالَهُم بِالَیلِ وَالنَهارِ سِراً وعَلانیَّه فلَهُم اَجرُهم عِندَ رَبِهِم ولا خَوفٌ عَلَیهِم وَلا هُم یَحزَنون » (بقره 274) ابن عباس می گوید:
این کلام خدا در شان علی بن ابی طالب (ع)نازل شده است که در نزد ایشان چهار درهم بود ، آن حضرت یک درهم را شب ودرهم دیگر را درپنهانی ویک درهم دیگر را آشکارا انفاق نمود.
(التفسیر کبیر،ج7،ص89)و…
4.«اِنَما وَلیُکُمُ اللهُ ورَسُولُهُ واَلَذینَ امَنوا اَلَذینَ یُقیمونَ الصَلاهَ ویُوتونَ الزکاهَ وهُم راکِعون»(مائده55)
-ضریس از علی (ع)نقل می کند:
این آیه (اِنَّما ولیُّکم الله…)بر پیامبر (ص) نازل شد
پس از آن درحالی که مردم مشغول نماز بودند ،پیامبر (ص) وارد مسجد شدند ودیدند که یک نفر سائل ایستاده،حضرت رو به سائل کردند وفرمودند :
ای سائل آیا کسی به تو چیزی داده است؟عرض کرد:
نه یا رسول الله،جز آن رکوع کننده
(به علی(ع)اشاره کرد)که انگشترخود را به من داد،غیر از او کسی چیزی به من نداده است.
(ابن کثیر دمشقی،البدایه والنهایه جزء7،ص358و…)
5 .از انس بن مالک در تفسیر آیه 17سوره ی هود
روایت شده است که گفت :
مراد ازآیه ی« اَفَمَن کانَ علی بَیِِّنۃٍ مِن رَبِّهِ »
پیامبر اکرم(ص)است ومنظور از « َوَیَِِِِتلُوهُ شاهِدٌ مِنه»
علی بن ابیطالب (ع) می باشد به خدا سوگند علی(ع)زبان
گویای پیامبر(ص) می باشد.
(شیخ سلیمان قندوزی حنفی،ینابیع الموده،ص115،باب 26ـ
ابن مغازی شافعی ،المناقب،ص270،ح318و…)
6.«وَقِفُوهُم اِنَّهَم مَسولونَ» (صافات -24) از ابی سعید خدری واز ابواسحاق واز ابن عباس روایت شده است که پیامبر اکرم (ص) درتفسیر این آیه شریفه می فرمود :«یعنی از ولایت علی بن ابی طالب (ع)سوال می شود.به درستی که کسی حق عبور ازصراط را ندارد،مگر آنکه در دستش برات ولایت علی بن ابی طالب (ع)باشد» (ذهبی،میزان الاعتدال،ج3ص118، شماره5802ـگنجی شافعی ،کفایۃ الطالب،ص247،باب62- شیخ سلیمان قندوزی حنفی،ینابیع الموده،ص133،باب 37و…)
7 .«ثُمَّ لَتسٲَلنَّ یَومئذٍ عَنِ النَّعیم»(تکاثر8).
از امام جعفربن محمد(ع)روایت شده
مراد از نعمتی که در قیامت از آن سوال می شود ولایت علی بن ابی طالب (ع)است.
(حافظ الحسکانی،شواهد التنزیل،ج2ص368و….)
8.«یاایُهاالرَّسولُ بَلِّغ ما اٌنزِلَ ِالیکَ مِن رَبِّکَ واِن لَم تَفعَل فَما بَلَّغتَ رسالَتَه ،واللهُ یَعصِمُکَ مِنَ الناسِ ،انَّ اللهَ لایهدِی القومَ الکافرینَ»(مائده67)
﴿﴿ازابن عباس در مورد این آیه شریفه روایت شد که گفت :
در مورد علی(ع)نازل شد.خداوند در این آیه به ﭙیامبرش فرمان داد
که در مورد علی (ع)تبلیغ نماید وولایت وی را ابلاغ کند
.ﭙس ﭙیامبر(ص)دست علی(ع)را گرفت وفرمود :
هرکس که من آقا ومولایش هستم ﭙس علی آقا ومولای اوست،
خداوندا؛ دوست بدارهرکس او را دوست بدارد
ودشمن بدار هرکسی با او دشمنی می کند﴾﴾
(سِِِِیِوطی،تفسِرالدر المنثور،ج2،ص327
وده ها کتاب دیگرکه نقل آنها از حوصله این مختصر خارج است)
9« الیوم اَکملت لکم دینََکم واَتمَمت عَلَیکم نِعمتی ورَضیتُ لَکُمُ الاسلامَ دیناً»(مائده4)
ابو سعیدخدری می گوید:وقتی این آیه بر رسول اکرم (ص)نازل شدفرمودند:
﴿الله اکبر بر تکمیل شدن دین واتمام نعمتﭙروردگار وخشنودی خداوندازرسالت من وولایت علی بعد از من﴾
( ابن مغازی شافعی ،المناقب،ص19،ح24و…)
﴿روایات﴾
1.علی (ع)با قرآن وقرآن با علی(ع)
از ام سلمه روایت شد که گفت:ازرسول خدا(ص)شنیدم که می فرمود:
﴿علیُّ معَ القرانِِ ِ والقرانِ ِمعَ علیٍّ لَن َیفتَرِقا حتی یَرِدا علیَّ الحَوض﴾
( حاکم نیشابوری، المستدرک علی الصحیحین،ج3،ص124و…)
2.حق باعلی وعلی باحق
﴿ علی ٌّمع الحقِّ والحقُّ مع علیٍّ،ولن یفترقا حتی یردا علیَّ الحوض یومَ القیامۃِ ﴾
«ابوثابت غلام ابوذرگفت:بر ام سلمه وارد شدم واو را گریان دیدم درحالی که امیر المومنینعلی (ع) را یاد می کرد ومی گفت:
از رسول اکرم(ص)شنیدم که چنین می فرمودند.
(شیخ سلیمان قندوزی حنفی،ینابیع المودۃ، ج1،ص269،باب20و…)
3.ﭙیامبر(ص)شهرعلم وعلی (ع)باب آن
﴿انا مدینۃُ العلمِ وعلیٌّ بابُها ،فمَن اَرادَ العلمَ فلیاتِ بابَ المدینۃِ﴾
(البدایۃ والنهایۃ ،ج7،ص359و…)
4.دوستان علی(ع)مومن ودشمنان او منافقند
زرّبن جیش گفت از علی(ع) شنیدم که فرمود :
﴿قسم به خدایی که دانه را بشکافت ومخلوقات را به وجود آورد ﭙیمانی است که رسول اکرم (ص)بامن کرده است که :ای علی تنها شخص مومن دوستدارتواست وکسی با تو دشمنی نمی کند مگر شخص منافق ﴾
(فرائدالمسطین ،ج1،ص130،ح93-البدایه والنهایه،ج7،ص355و…)
5.علی (ع)و
شیعیان او رستگارند
ازامیر المومنین علی(ع)روایت شده که فرمود،ﭙیامبر(ص)فرمودند:﴿یاعلی روزقیامت گروهی از قبرهای خود
بیرون می شوند که لباسشان نور است وبرناقه هایی ازنورسوار می باشندکه لجامهای آن ناقه ها از یاقوت سرخ است وفرشتگان ،آنان رابه سوی محشر حرکت می دهند،ﭙس علی(ع) گفت:تبارک الله ،این قوم چقدر در نزدخداوند گرامی هستند! رسول خدا(ص) فرمود :
آنان شیعیان ودوستداران تو می باشند ،که تو را به دوستی من دوست دارندومرا به دوستی خداوند دوست می دارند،آنان درروزقیامت کامیاب ورستگارند.﴾
(ترجمۃ الامام علی(ع)،بتحقیق الشیخ محمد باقر المحمودی،ج2، ص346و…)
6.ﭙیامبر(ص)وعلی(ع)حجت خداوند
﴿عن اَنَسٍ ،قال، قال َالنبیُّ )ص)اناوعلیٌّ حجَّۃُ اللهِ علی عبادهِ ﴾
(هیثمی مجمع الزوائد،ج10،ص21؛گنجی شافعی ،کفایۃ
الطالب،باب86،ص313و…)
7.آزارعلی (ع)،آزار ﭙیامبر(ص)
﴿عن عَمروبن شاسِ اَنَّه سَمع النَّبی(ص)یقولُ: مَن اَذی علیّاًفقداذانی﴾
(ینابیع المودۃ ،باب مناقب السبعون،ص275،حدیث9ـ
احمدبن حنبل،المسند،ج3،ص483،ط 1 و…)
8.حبّ علی (ع)، سبب بخشش گناهان
﴿عن ابن عباس قال،قال رسول الله(ص):
حبُّ علیٍّ بن ابی طالبٍ یاکلُ السَّیِّئاتَ کما تاکلُ النّارُ الحطبَ﴾
(متقی هندی،کنزالعمال،ج15،ص218،شماره1261و…)
9.اطاعت از علی(ع)اطاعت ازﭙیامبر(ص)
﴿عن ابی ذر(رض) قال،قال:رسولُ الله (ص) مَن اَطاعَنی فقد اطاعَ اللهَ
ومَن عَصانی فقد عصی الله ومَن اَطاعَ علیّاً فقد اَطاعَنی و
مَن عَصی علیّاً فقد عَصانِی﴾
(المستدرک علی الصحیحین ج3،ص121و…)
10.علی(ع) رهبر تمام مومنین
﴿عن عَمرو بن میمون عن ابن عباس انّ رسول الله(ص) قال لِعلیٍّ (ع) :
«انتَ وَلِیُّ کُلِّ مومنٍ بعدی»﴾
(ابوالفداءالحافظ ابن کثیر الدَّمشقی،البدایه والنهایه ج7،ص346)
11.دوستی علی(ع) ،دوستی خدا
﴿عن ابن عباس انّ رسول الله(ص)
نَظَرَاِلی علیٍّ فقالَ:
«اَنتَ سیّدٌ فی الدُّنیا والاخره،مَن اَحَبَّکَ فقد اَحبَّنی و حبیبُکَ
حبیبُ اللهِ،ومن ابغضَکَ
فقدابغَضَنی وبغیضُکَ بغیضُ اللهِ،ووَیلٌ لِمَن ابغَضَکَ مِن بعدی﴾
(البدایهوالنهایه،ج7،ص356و…)
………..
اینها نمونه هایی از آیات وروایات وارده در
منابع اهل سنت ،درباره ی امیرمومنان
حضرت علی(ع)است.
«امیدواریم پیرو خوبی برای آن حضرت باشیم»
امام امیرالمومنین(ع)
ازنگاه علمای اهل سنت
برخی ازعلماءو دانشمندان حنبلی و حنفی
برخی ازعلماءو دانشمندان شافعی و مالکی
بعضی دیگر از علماءو دانشمندان اهل سنت
بخش دوم:
به ذره گر نظر لطف بوتراب کند
به آسمان رود و کار آفتاب کند
*برخی از علماء و دانشمندان حنبلی و حنفی
الف)احمدبن حنبل شیبانی (ﭙیشوای مذهب حنبلی)
«آن همه فضیلتها که برای علی بن ابی طالب بوده ونقل شده برای
هیچ یک از اصحاب رسول الله نبوده است»
(الصوائق المحرقه،ص120،باب7،فصل 2و…)
عبدالله فرزند احمد بن حنبل می گوید:ازﭙدرم در مورد
فضیلت اصحاب رسول خدا(ص)سوال کردم،ایشان گفت:
ابوبکروعمر وعثمان(یعنی ابوبکر از عمر افضل وعمر از عثمان افضل است)،
گفتم ﭙس علی بن ابی طالب،در چه مرتبه است ؟گفت:هو مِن اهل بیت
لا یقاس به هولاء(یعنی)او(علی(ع))ازاهل بیت است اینان با او قابل
قیاس نیستند.(بوستان معرفت،ص634،
به نقل ازینابیع الموده،باب52،ص152و…)
ب)ابوحنیفه (ﭙیشوای مذهب حنفی)
«کسی با علی به قتال وجنگ بر نخواست مگر آنکه علی از وی اولی به حق بود واگر علی به مقابله باآنها برنمی خاست ، هیچ کس نمی دانست سیره ی بین مسلمین وتکلیف شرعی با این گونه گروههاازچه قرار است.»
(علی خورشیدبی غروب ،ص269،به نقل از مناقب ابوحنیفه،ج2،ص83، ط حیدرآباد)
« تو سینه ی صد چاک زما خواستی و ما
حتی ز فراق تو گریبان ندریدیم»
ج)خطیب خوارزمی (ادیب وخطیب ودانشمند مشهور حنفی)
خطیب خوارزمی در مقدمه مناقب میگوید:
«اوست امیرالمومنین ،قطب دائره مردانگی،
دارای میراث علم نبوت ،بیناتراز همه ی صحابه درقضاوت،داناترازهرکسی ،برادر رسول خدا ،
برطرف کننده غم و اندوهش ،خونش خون
ﭙیامبر،گوشتش گوشت ﭙیامبر،استخوانش استخوان
ﭙیامبر،دانشش دانش ﭙیامبر، صلح با او صلح با
ﭙیامبروجنگ با او جنگ باﭙیامبراست.»
(خوارزمی،المناقب،ص- 42-43)
«آیا چون ابو تراب ،جوانمردی هست ؟آیا چون او ﭙیشوای
ﭙاک سرشتی روی زمین وجود دارد؟
محمد(ص)وعلی(ع)چون موسی و هارون می باشند،
این تمثیل از ﭙیامبربزرگوار است در مسجد خود، درهای خانه های دیگران را
مسدود کردوتنها درب خانه علی(ع)باز ماند.
مردمان همگی قشرند،سرورمان علی مغزاست.ولایتش-بی شک-
مانند گردن بند ،برگردن مومنین افتاد وبینی دشمنان رابر خاک مالید.
هرگاه عمر(فرزندخطاب) درجواب مسائل به خطا رفت علی(ع)راه صوابش
نمود.وعمر ازره انصاف گفت:اگرعلی(ع)نمی بود، ﭙاسخ خطای من ،
مرابه هلاکت وتباهی می راند.
هرکس خواهد خاندانی راستایش کند،من ثناخوان اهل بیت رسول(ص) هستم
اگرمهر آنان مایه ی ننگ وعار باشد،-وهیهات که چنین باشد-
من از روزی که در خود عقلی یافتم ،قرین این ننگ وعارم.»
(خوارزمی ،المناقب،ص399، 400، 401)
د).مولانا جلال الدین رومی (از دانشمندان و شعرای بزرگ مذهب حنفی)
مولانا در مدح وفضائل امام امیر المومنین علی(ع)اشعار فراوانی را سروده است
از آن جمله است مجموعه ذیل:
در شجاعت شیر ربّانیستی در مروت خود که داند کیستی… رازبگشا ای علیّ مرتضی ای پسِ سوءالقضاء،حسن القضاء.. چون تو بابی آن مدینه علم را چون شعاعی آفتاب حلم را باز باش ای باب بر جویای باب تا رسد از تو قشور اندر لباب بازباش ای باب رحمت تا ابد بارگاهِ ما لَهُ کُفواً احد…
(مثنوی معنوی)
*برخی ازعلماءودانشمندان
شافعی ومالکی
الف).محمدبن ادریس شافعی
(ﭙیشوای مذهب شافعی)
«اگرمرتضی علی(ع)حقیقت حال و باطن امرخویش را ظاهرمی ساخت مردم کافر می شدند،زیراکه همه به شبه خدایی نزد او به سجده می افتادند.از فضل ومنقبت وی همین بس که درباره او بعضی شک نمودند که آیاازخداست یاازخلق.»
(یحیی برقعی ،چکیده ی اندیشه ها ، ص297 )
امام شافعی اشعار فراوانی را در مدح اهل بیت(ع)به خصوص حضرت علی(ع)سروده است.قسمتی از سروده های ایشان این چنین است:
علیٌّ حَُبُّهُ جُنَّه امامُ الناسِ والجِنَّه
وصیُّ المُصطَفی حَقّاً قَََسیمُ النّارِ والجَنَّه
و…(فرائدالمسطین،ج1،ص326)
ب).ابوحامدغزّالی(ازعلمای مذهب شافعی)
ایشان درکتاب سرّالعالمین می نویسد׃
«حجاب ازصورت دلیل برداشته شدواجماع جمیع مسلمین بر صحت وقوع قضایای غدیرخم وشمول خطبه آن روز نسبت به موضوع مورد بحث منعقد است که حضرت فرمود׃هرکس که من مولای اوهستم ،پس علی مولای اوست.درآن روزعمربن خطاب گفت :مبارک باد،مبارک بادبرتویااباالحسن،
به تحقیق که صبح کردی درحالی که مولای من ومولای هرمومن ومومنه ای هستی.»(سلطان الواعظین،شبهای پیشاور،چاپ38،ص608و609 –به نقل ازسر العالمین غزالی)
*
اما همه ی این اعمال نتیجه ای نداشت جز آنکه مقام ونام ویاد علی(ع)بالاتر رفت.
نام علی (ع)ویاداومانند مُشک بودکه هرچه آن را می پوشاندند باز بوی عطر آن منتشر می شدوهمچون خورشیدِ تابان بود که با کف دست پوشیده نمی شود که اگریک نفر آن رانمی دید دیدگان دیگران می دید.ومن چه بگویم درباره ی بزرگمردی که تمام فضایل انسانی به او منتهی می شودوتمام فرقه های اسلامی خود را به او منسوب می کنند.و…
چه بگویم درباره ی کسی که پیشتر از مردم به خدا ایمان آورده وبندگی خدا را انجام داده است،در حالی که مردم سنگ را می پرستیدند ”اوکسی بودکه جز رسول خدا (ص)احدی از مردم در توحید بر او سبقت نگرفت.
(شرح نهج البلاغه ازابن ابی الحدید،ج1،مقدمه،ص30-16)
ب)شیخ محمد عبده (مفتی بزرگ اهل سنت واز پیشوایان نهضت فکری مصر)
ایشان درمقدمه شرح نهج البلاغه خویش درباره ی کلام آن حضرت می نویسد:
اهل این زبان (عربی)همه قائلند که کلام امام علی بن ابی طالب(ع)پس از کلام خدای متعال وپیامبرش(ص)
شریفترین و بلیغترین کلام است.
کلام اوسرشارترین کلام از لحاظ مواد
و دارای بهترین شیوه ودر بر گیرنده
بزرگترین معانی است.
(محمد عبدوه،شرح نهج البلاغه ،ص14)
..پس…
ج).عبدالفتاح عبد المقصود
(نویسنده ودانشمند مشهور مصری)
… پس از محمد(ص)کسی را ندیدم که شایسته باشد پس از او قرار گیرد ،
یا بتواند درردیفش بیاید ،جز پدر فرزندان پاک وبرگزیده پیغمبر
«علی بن ابی طالب»ومن در این سخن به طرفداری تشیّع وادار نشده ام ،
بلکه این رایی است که مادر روزگار تا پایان عمر خود چون او نزاید ،
واوست که هرگاه هدایت طلبان به جستجوی اخباروگفتارش
برآیند ،ازهر خبری برای آنان شعاعی می درخشد.
آری او مجسمه ای از کمال است که در قالب بشریت ریخته شده است.
(داستان غدیر، ص291،به نقل ازتقریظ«الغدیر»،ج6)
زمخشری ضمن نقل این حدیث قدسی:«من احبّ علیاً ادخله الجنه
وان عصانی ،ومن ابغض علیاً ادخله النار وان اطاعنی» گفته است:
«محبت وولایت علی(ع)سبب کمال ایمان است ،وبا کمال ایمان ،معصیت درفرعی از فروع ،زیانبخش نیست.ولی با فقدان ولایت ومحبت علی(ع)ایمان ناقص است،لذافاقد آن،مستحق آتش جهنم می باشد.»(علی خورشید بی غروب،ص270)
د).زمخشری (دراصول،معتزلی ودرفروع،حنفی)
من چه بگویم درباره ی مردی که فضائل او را دشمنانش از راه
کینه جویی وحسد انکارکردند ،ودوستان او از ترس وبیم پنهان
داشتند ،ولی از این میان آن قدر فضیلت های وی انتشار یافت که
خاور وباختر را فرا گرفت.(سیمای نهج البلاغه ،ص46)
ه).فخر رازی (دانشمند معروف ومفسّر اهل سنت)
«هر کس در دین علی بن ابی طالب (ع)راپیشوای خود قرار دهد،همانا رستگار شده است ،به دلیل فرمایش پیامبر اکرم(ص)که فرمود:خداوندا علی هر گونه باشد،حق را بر محور وجودش بچرخان.
(فخررازی،تفسیرکبیر،ج1،باب چهارم،ص205)
ودر عبارت دیگر می گوید:«هرکس در دینش،علی بن ابی طالب(ع)راامام خود قرار دهد ،در دین ونفس به دستگیره محکم خداوند دست زده است»(تفسیرکبیر،ص207)
بخش سوم:
امام امیرالمومنین(ع)از نگاه علمای غیر مسلمان
-عده ی زیادی ازاندیشمندان غیر
مسلمان اعم از مسیحی وغیر مسیحی
درباره ی فضایل امام امیرالمومنین
(ع)مطالبی را بیان نموده اند.به جهت
اختصار به چند نمونه اشاره می کنیم
…….
1).جبران خلیل جبران (نویسنده معروف مسیحی)
«علی(ع) روح کلی بود که آهنگ ابدیت را در فضای عرب منعکس نمودوچون بزرگتر
از زمان خودش بود ،مردم نه او را شناختند ونه سخنش رادرک کردند،آری آنچه هر کس
درباره ی او گفته است ،به منزله ی قطره ای در کنار دریا ،یا دانه ای در فضای
صحراست ،علی از دنیا رفت در حالی که شهید عظمت خود گشت.و…»
(سیمای نهج البلاغه ،ص50)
2).دکتر بولس سلامه (ادیب وحقوقدان بزرگ مسیحی بیروتی)
«آری،من یک مسیحی هستم ،ولی دیده ی باز دارم وتنگ بین نیستم.من یک مسیحی
هستم که درباره ی شخصیت بزرگی صحبت می کنم که مسلمانان درباره ی او
می گویند:خدا از او راضی است ،صفا با اوست .ومسیحیان در اجتماعات خود از او
سخن می گویندواز تعلیماتش سرمشق می گیرند .علی ،جایی را اشغال کرده است که
یک دانشمند ،او را ستاره درخشان آسمان علم وادب می بیند،ویک نویسنده ی برجسته
از شیوه ی نگارش او پیروی می کند ،ویک فقیه، همیشه بر تحقیقات وپدیده های او
تکیه دارد.»(سیمای نهج البلاغه،ص51،52 )
3).پروفسور استانسیلاس گویارد (دانشمند فرانسوی)
«معاویه از بسیاری جهات بر خلاف قوائد اسلام رفتار نموده ،چنان که با
علی بن ابی طالب (ع)که پس از پیغمبر(ص)،بزرگترین،شجاعترین،پرهیزگارترین،
فاضلترین،وخطیب ترین افراد عرب به شمار می رفت ،درافتاد.»
(سازمانهای تمدن امپراتوری اسلام ،پرفسور گویارد،ترجمه فارسی،ص18)
4).سلیمان کتّانی (ازدانشمندان مسیحی لبنان)
«درمیان نخستین مهاجران ،علی بن ابی طالب ازهمه نامدارتر وبرتر بود .کسانی که
در انجام فتوحات وتحقق پیروزی نقش عمده ای داشتند بسیار بودند،اما از آن میان
علی بن ابی طالب بیش از همه در دل پیامبر جای داشت،زیرا او تربیت شده اش بود
ورفیقش،مشاورش،مصاحب جدایی ناپزیرش،برادرش،همسردخترش که از همه کس
برای او عزیزتر بودوپدرحسن وحسین که ذریه ودودمان پیامبر درایشان خلاصه
می شود.
ذ
او نخستین کسی بود که ایمان آورد وتواناترین مدافع دین
بودودلیرترین مبارز ،پایدارترین جنگاور،هوشمندترین
حادثه پرداز،شیواگوترین دانشمند سخنوروموفق ترین
پیکارگر،پیامبر(ص)ازتمام این حقایق با چنین سخاوتی
پرده برداشته است:«خدایا،هرکه را با او دوستی کند،
دوست بداروهرکه را با اودشمنی ورزد دشمن بدار»،
«علی از من است ومن از علی هستم»…«علی با
قرآن است وقران باعلی»و…
-مواهب وفضائلی که در شخصیت علی بن ابی طالب(ع)
شکل گرفت به جلوه ی پیشوایی تبلور یافت که انسان،
ارزش خویش را از او می گیرد وبه او مدیون است.و…
(سیمای نهج البلاغه ،ص50)
5).نرسیسیان (از علمای مسیحی وسردبیر
سفارتخانه بریتانیا در بغداد)
«اگر این خطیب بزرگ(علی«ع»)درعصرما،هم اکنون بر منبر کوفه پا می نهاد ،می دیدید که مسجد کوفه با آن همه پهناوری اش از سران وبزرگان اروپا موج می زد،می آمدند تا از دریای سر ریز دانش او روحشان را سیراب کنند»
( سیمای نهج البلاغه ،ص51،به نقل ازکتاب پیرامون نهج البلاغه ،ص60)
6).شبلی شُمَیِّل (طبیب ومحقق مسیحی)
«امیرالمومنین علی بن ابی طالب (ع)،بزرگ بزرگان ویکتا نسخه ای است که خاور و باختر ،درگذشته وحال صورت دیگری از آن که مطابق با اصل باشد،به خود ندیده است.»
(امام علی(ع)صدای عدالت انسانیت،ج1،ص53)
گفتا حجاب وصلت باشد هوای نفست
چون نفس را شکستی دستت رسد به دستم
نتیجه گیری
مطالبی که ذکر شد نمونه هایی است که
هر کدام بیانگر گوشه ای از فضایل
بی نهایت امام امیر المومنین علی بن
ابی طالب(ع)می باشد .امید است خداوند
منان ما را از پیروان حقیقی آن حضرت
قرار داده واز عنایات وتوجهات خاصه ی
ایشان بهره مند سازد.
«والسلام علی محمدالمصطفی(ص) و
علی المرتضی (ع)وفاطمه الزهراو
اولادهم المعصومین
حجج الله»
گفتم که روی ماهت از من چرا نهان است
گفتا :تو خود حجابی ،ورنه رخم عیان است
افلاک به فیض ازلی محتاج است
بر مرحمت لم یزلی محتاج است
///
درعلم وهنر بشر به هرجا که رسد
بر آل محمد و علی محتاج است
«برمحمد(ص)وآل محمد صلوات»
«پایان»
زیر نظر استاد:
جناب آقای دکتر مجتبوی
گردآورندگان:
مهدی فرهمند
بهروز شتربان
(دینی وعربی 86)