پاورپوینت خسارت موشهای ورامین به کشاورزی


خسارت موشهای ورامین به کشاورزی

مقدمه
سازمان بهداشت جهانی تخمین زده است که سالیانه تقریباً 33 میلیون تن مواد غذائی در تمام دنیا توسط موش ها از بین میرود که این مقدار براساس ارزیابی سازمان خواربار وکشاورزی جهانی معادل 0.5درصدکل تولید مواد غذائی جهان بوده وبرای تغذیه 130میلیون نفر انسان گرسنه کفایت میکند.
موش ها خسارات فوق العاده و غیر قابل تصوری به مزارع ، دامداری ها ، کشتارگاهها ، کارخانجات مواد غذایی و صنعتی ،مجتمع های مسکونی واداری،انبارهای مواد وغیره وارد میکنند.ولی به یقین میتوان ادعا کرد که خسارت وارده به محصولات کشاورزی و مواد غذایی در انبار ها و مزارع بسیار زیاد و قابل ملاحظه است.

زیست شناسی
این جوندگان(موش ها)از حیواناتی هستندکه خودراباهرگونه شرایط زیست سازش داده وتقریبادرهمه جا هستند0بیشترشان مانند موش آبی و موش ورامین درجاهای مرطوب وکنار جوی ها ونهرهازندگی می کنند0
موش ورامین درزمین دالانهای طولانی به طول چندمتر وتا عمق 1متری حفر می کند0

آناتومی موش

(Nesokia indicaموش ورامین(
موش ورامین از خطرناک ترین جوندگان ازنظر میزان فعالیت وخسارت در کشور می باشد.این موش با کندن زمین برای لانه سازیش باعث خسارت به شبکه های آبیاری وبا جویدن قستهای مختلف ازجمله قسمت های زیرزمینی گیاه به گیاه خسارت میزند.وبازخم کردن میزبانش آن را درمقابل بیماری های قارچی ،باکتریایی والبته ورود نماتد آماده تر میکند.

از Nesokia indica موش ورامین
-phylum…Choradata
-sub phylum…Vertebrata
-class…Mammalia
-order…Rodentia
-sub order…Mymorpha
-familly…Muridae
-sub familly…Murinae
-spacies…Nesokia

مقایسه ی موش ورامین باسایرموش ها

قسمت دهان واستخوان سر موش ورامین

مورفولوژی موش ورامین
موش ورامین جونده ای با جثه ی متوسط و دم نسبتا کوتاه ، که طول آن از بدن و سر کوتاه تر است. دم دارای پوشش فلسی است که روی آن ، موهای کوتاه روییده است. سبیل ها رشد کمتری داشته و طول آنها تا 35میلیمتر میرسد و اغلب به رنگ سیاه و سفید است. بطور کلی رنگ بدن در پشت مخلوطی از زرد نارنجی و خاکستری یا سیاه میباشد.

زیست شناسی موش ورامین

محل زندگی و تغذیه

موش ورامین بیشتر در جاهای مرطوب، کنار رودها، نهرها، جوی های کشتزارها و باغ ها زندگی میکند و در سطح زمین بندرت دیده میشود. لانه ی آنها ازدالانهای بلند بطول چند متر که تا1متری عمق زمین حفر میشود تشکیل شده است. این موش از ریشه وقسمت های زیر زمینی گیاهان وگاهی از ساقه وبرگ ومیوه تغذیه میکند.

تولیدمثل
بنظر میرسد که در سراسر سال تولید نسل دارد و تعداد جنین در ماده ها از 2 تا 8 عدد متغیر است.

محدوده جغرافیایی
این جوند در ایران اغلب در قسمتهای شمال شرقی از بابلسر تا شمال خراسان، قزوین، اطراف تهران، بلوچستان، کرج، محلات، قصر شیرین و بوشهر گزارش شده است

کنترل ومبارزه
موثرترین واقتصادی ترین راهبردهای کنترل صحیح جوندگان استفاده از مدیریت تلفیقی آفات میباشد.
برای جونده ای چون موش ورامین که محل تغذیه اش یا در واقع بهتر است بگوییم محل خسارتش در زمین کشاورزی وبیشتر قسمت های زیرزمینی گیاه کاشته شده است، کنترل ، پیشگیری و حفاظت مشکلتر است. همچنان که در بیشتر موارد مناطق وسیعی درگیر میشوندو ممانعت عملی نیست .

درهرصورت چندین اقدام بازدارنده ی غیر شیمیایی دردسترس هستند که درصورت عمل به آن میتواند در کنترل موش ورامین در مزرعه بسیار موثر واقع شود׃
1-کاهش وسعت پناهگاها در داخل واطراف مزرعه بوسیله ی حذف
-پوشش گیاهی
-زباله
-بقایای گیاهی بعد برداشت
2-غرقاب نمودن زمین قبل ازکاشت بدین صورت که برای کشتن یا بیرون کردن موش ها از زمین پناه گاهایشان را که در داخل زمین بصورت دالانهایی طولانی حفر کردند را از آب پر میکنیم

البته درسطح وسیع بطوریکه تمام زمین غرقاب شود موثرتر است.
2-وارد کردن دوداگزوز اتو مبیل بطوریکه تمام پناهگاهای موش شناشایی شده و البته مسدود شده باشد درین صورت از یک طرف دود را وارد کرده.این کار باعث خفه شدن بسیاری از نوذادان موش میشود
(در2 عمل ذکر شده در بالا ما نمیتوانیم با پرکردن سوراخهای پناهگاه موش بوسیله ی خاک یا بقایای گیاهی و..

جلوی خروج یا فرار موش رابگیریم ولی همان طور که گفته شد باعث مرگ نوذادانش میشود)
3-در مورد بعضی محصولات شخم عمیق بعد از برداشت برای خراب کردن لانه ها وبیرون کردن جونده استفاده میشود.و همچنین این کار باعث خواهد شد که بقایای محصول کمتر در دسترس موش قرار بگیرد
4- چرای چهارپایان بطور موقتی هم باعث خراب شدن دالانهای موش میشود

5-استفاده از گیاهان تله-به این صورت که در کنار گیاه زراعی کاشته شده بصورت کشت مخلوط یاردیفی گیاه غیر مثمری که البته از خانواده ی گیاه زراعی و مورد طبع موش ورامین باشد بکاریم.این کار تاحدود رضایت بخشی از خسارت وارده به زمینمان میکاهد.
6-استفاده از فرایند آیش..
7-استفاده از گربه هاوپرنده های تربیت شده در زمین های ترجیحا محدود به حصار..

8-سوزاندن مزارع بعد برداشت برای کشتن یا بیرون کردن موش یک روش معمول است.
بعد از اقدامات ذکر شده برای اینکه متوجه بشویم که به نتیجه ی مطلوب رسیدیم در بعضی از سوراخ های شناسایی شده خاک میریزیم فردای آن روز بررسی میکنیم اگر سوراخ ها دوباره باز شده باشند ناشی از حضور موش است واقدام به مبارزه ی شیمیایی میکنیم

در شرایطی که موش ها،تهدیدی اصلی برای محصولات کشاورزی باشند ، طعمه مسموم باید علاوه بر روشهای ذکر شده در بالا برای ایجاد کنترل مناسب، استفاده شود. قبل از شروع یک برنامه طعمه گذاری، گزینه های دردسترس و نقاط قوت و ضعف شان می باید ارزیابی شوند
امروزه 3 رده اصلی از سموم جونده کش وجود دارد׃
1- قدیمی ترین آنها، سموم حاد هستند. که شامل ترکیباتی مانند آرسنیک، استرکنین، فسفید روی، مونوفلوئوراستات سدیم و غیره می باشد. از بین این ترکیبات فسفید روی ایمن ترین است و تنها سمی است که هنوز در تعدادی از کشورهای توسعه یافته استفاده اش مجاز می باشد. از زمان قدیم، سموم حاد برای خرید در فرم فعال تکنیکال دردسترس بوده اند و بطور قانونی یا به شکلی دیگر بوسیله استفاده کنندگان نهایی برای مخلوط کردن با مواد غذایی متفاوت و ساخت طعمه های مورد نیاز خود استفاده می شده است. مسئله عمومی سموم حاد این است که بسیار سریع عمل می کنند و جونده ظرف مدت کوتاهی بعد از خوردن طعمه آسیب خواهد دید و پس از آن دیگر طعمه مسموم را نخواهد خورد. این اثر به طعمه گریزی معروف می باشد و در تمام سموم حاد رخ می دهد اگر موش به میزان کافی طعمه مسموم را در اولین تغذیه نخورد، در مرحله بعد طعمه را دوباره نخواهد خورد و درنتیجه منجر به مرگش نمی شود. به دلیل وجود اثر طعمه گریزی در سموم حاد، طعمه نبایستی در کمتر از 60 روز مجددا استفاده شود و حتی با وجود این شرایط به 100 درصد کنترل در مزرعه منتج نخواهد شد.

به علت اثر طعمه گریزی و اغلب کیفیت نسبتا پایین فرمولاسیون "خانگی" نتایج کنترل با طعمه های حاد خانگی تا حدودی اندک هستند.. امروزه در آمریکا، فسفید روی به علت عدم وجود مشکلات باقیمانده محصول و اثرات خطر ثانویه اش (حیوانات شکارچی ممکن است از جوندگانی که دراثر سم از بین رفته اند، استفاده کنند و این مورد موجب مرگ حیوانات شکارچی شود) تنها جونده کش مجاز برای طعمه گذاری در زمین های زیرکشت است. در آمریکا فرمولاسیون پلت های آماده فسفید روی، بسیار مطبوع و خوشایند برای جوندگان هستند و برای استفاده نسبتا ایمن و ضد آب می باشند. پلتهای آماده فسفید روی برای طعمه گذاری در مزارعی مانند مزارع نیشکر بسیار مناسب هستند. اینچنین فرمولاسیونی هنوز برای استفاده کاملا اقتصادی و مقرون به صرفه هستند و به شکل هوایی قابل پاشیدن در زمین های کشاورزی هستند. به هر حال به علت طعمه گریزی، عموما رسیدن به 100 درصد کنترل با طعمه حاد غیر ممکن است.
2-دومین و فراوانترین رده از جونده کش ها، سموم ضد انعقادی هستند که با ایجاد خونریزی داخلی سبب مرگ جونده می شوند. این سموم جزء سموم مزمن و انباشتی هستند که چندین روز برای کشتن وقت صرف می شود. به علت اثر تاخیری، جونده هرگز نمی داند سم در حال مریض کردن او است، بنابراین اثر طعمه گریزی رخ نمی دهد.

این طرز عمل تاخیری و وجود یک پادزهر موثرہ(ویتاین کا1) و آماده، این گروه از ترکیبات را از زمان عرضه شان در سال 1950 بطور باور نکردنی عمومی و موفق ساخته است. به هر حال یک جنبه منفی با سموم ضد انعقادی وجود دارد. بدین علت که گروهی از ترکیبات اولیه که به عنوان "سموم ضد انعقادی نسل اول" شناخته می شوند از جمله وارفارین، کوماتترالیل ، دی فاسینون ، کلروفاسینون ، کوماکلر و غیره گسترش یافتند. این ترکیبات بعد از استفاده مکرر در برخی مناطق غیرموثر بودند. این اثر که در آن جوندگان مقدار کشنده ای از سم را می خوردند اما به علت مقاومت ژنتیکی و وراثتی به سم، نمی مردند. استفاده مکرر سم در یک منطقه می تواند مقاومت و تولیدمثل جوندگان را تغییر دهد. بنابراین تداخل مقاومت در میان اولین نسل از سموم رخ داد و استفاده از دو سم متفاوت از سموم ضد انعقادی نسل اول مشکل مقاومت به این سموم را حل نکرده است. به هر حال گفته می شود که هنوز سموم ضد انعقادی نسل اول در بیشتر مناطق جهان به خصوص در کشورهای در حال توسعه کاملا موثر هستند. از اواسط تا اواخر سال 1970، یک گروه از ترکیبات شناخته شدند که به عنوان "سموم ضد انعقادی نسل دوم" گسترش یافتند.

این ترکیبات شامل برومادیالون، دی فناکوم، برودی فاکم (کلرات)، فلوکومافن و دی فتیالون هستند که بطور قابل توجهی سمی ترند و جوندگانی را که به سموم ضد انعقادی نسل اول مقاوم هستند از بین می برند
3-سومین و آخرین رده از جونده کش ها که در حال حاضر در سطح وسیعی استفاده نمی شوند سموم نیمه مزمن هستند که شامل کالسیفرول (ویتامین دی)و برومتالین می باشد. این سموم نسبت به سموم ضد انعقادی سریعتر عمل می کنند و کاملا حاد نیستند و چنان که انتظار می رود 1 تا 3 روز برای کشتن وقت صرف می شود. مزیت این ترکیبات این است که جوندگان مقاوم به سموم ضد انعقادی را خواهند کشت، اما از آنجایی که اینها کاملا حاد نیستند، مشکل طعمه گریزی را ندارند. همچنین این سموم پتانسیل بسیار پایینی برای ایجاد خطرات و عوارض ثانویه دارند و عمل "توقف –تغذیه" در جوندگانی که به ندرت بیشتر از دوز کشنده خواهند خورد، نشان می دهند. یکی از جنبه های منفی این سموم عدم وجود پادزهر برای درمان مسمومیت ها و جنبه منفی دیگر آن قیمت بالای این سموم می باشد.

نکات ضروری در استفاده از طعمه ی مسموم
1-نوع سم به ثبت رسیده و سایر ویژگیها به میزان زیادی در تعیین اثر بخشی یک طعمه مهم هستند.2- قابلیت خوشایندی بسیار مهم است زیرا برای ایجاد اثر کشندگی سم، جونده باید با وجود منبع غذایی که ممکن است در اطرافش فراوان باشد، طعمه را با میل و با یک نظمی بخورد برای مثال، در انبار غلات یا در یک مزرعه با محصول رسیده.3- همچنین طعمه ها باید قابل پاشیدن باشند، زیرا اغلب در محیط های مرطوب طعمه ها می باید خوشایندی شان را برای موثر بودن حفظ کنند.4- بالاخره، طعمه آماده فرموله شده، تاریخ مصرفی دارد که در طی این زمان قابلیت خوشایندی و اثر طعمه برای دوره ای کمتر از یک یا دو سال حفظ می شود. طعمه با فرمولاسیون پیشرفته، به صورت پلت یا مکعب های قالب ریزی شده کاملا مقاوم به تغییر شکل در معرض هوا ساخته می شود و چنانچه انتظار می رود بهترین گزینه را در چارچوب قابلیت خوشایندی، قابلیت تغییر شکل در معرض هوا و تاریخ مصرف فراهم می کند(برنامه طعمه گذاری دائمی در دراز مدت بسیار اقتصادی تر از طغیان جوندگان برای مستقر شدن و تولید مثل کردن، مصرف کردن و آلودن محصول انبار و سایر آسیب ها است.)

برای محصولات زراعی، یک راهبرد، طعمه گذاری برای حفاظت از طغیان جوندگان اقتصادی ترین گزینه برای کاهش خسارت محصول است. از نقطه نظر هم اقتصادی و هم مدیریت مقاومت به سموم، یک شیوه تلفیقی می تواند شامل یک برنامه نوبتی طعمه گذاری باشد.

5-نکته ی آخر که بسیار حائز اهمیت است اینست که
-طعمه هایی که درمزرعه بر علیه موش ورامین بکار میبریم میبایست حداقل تماس با بوی بدنمان داشته باشد ،چون موش بعلت حس بویایی قوی که دارد به محض احساس کردن بوی بدنمان به طعمه از آن استفاده نمیکند ،از دستکش های مخصوص که به گیاه مورد علاقه ی موش آغشته شده استفاده کنیم
– طعمه را در سوراخ هایی قراردهیم که مطمئن باشیم موش درآن حضور دارد
-ودرآخر اینکه طوری طعمه گذاری کنیم که به پرندگان وحیوانات آن منطقه که درپیرامون مزرعه رفت وآمد دارند آسیب وارد نشود

Strychnin استریکنین
Strychnin akaloid and sulfat نام شیمیایی…
C21H22N2O2 فرمول مولکولی…
شکل ظاهری…پودر کریستال بی رنگ
LD50سمیت… 5میلی گرم بر کیلو گرم
مقدار صرف…0.5-1درصد بصورت طعمه های خشک یا5تا10گر از س درهر کیلوگر طعمه

Calciferol
کالسیفرول
D2 نام شیمیایی…ویتامین
شکل ظاهری…بصورت کریستال بی رنگ
میلی گرم بر کیلو کرم 56 LD50 سمیت…
مقدار مصرف…به نسبت 0.1درصد که معمولا با0.025وارفارین مخلوط مصرف میشود

منابع
کتاب موش ها(جوندگان)
تالیف مهندس علی اکبر سپیدار
کتاب آفت کشها و کاربرد آنها
تالیف غلام حسین ثنایی
www.rodent.info
www.beritanica.com
www.fr.wikipedia.org
www.thefreedictionary.com
www.p30lords.com
www.magiran.com
www.itis.com