انسان برای پیروزی خلق شده، او را می توان نابود کرد، اما نمی توان شکستش داد. »ارنست همینگوی«
بنام خدا
تست های تشخیصی
سیستم گوارش
3
Common sites of referred abdominal pain.
آزمایشات خونی:
1.آزمایشات خونی عمومی شامل:
شمارش کامل سلولهای خونی CBC
آزمایش کامل بیوشیمیایی خون ،تری گلیسیرید،تست های کبدی ،آمیلاز ،لیپاز
زمان پروترومبین و ترومبوپلاستین نسبی PT/PTT
2. آزمایشات خونی اختصاصی شامل:
تعیین آنتی ژن کارسینوامبریونیک ((CEA:پروتئین (نوع سرطان را مشخص نمی کند،کمک به تعیین گستردگی و تعیین پیش آگهی )
آنتی ژن سرطان CA19-9 (پروتئین حساس به سرطان کولو رکتال،پانکراس ،ریه…… )
آلفا فیتوپروتئین (حساس به سرطان کبد)
آزمایشات مدفوع:
آزمایشات عمومی شامل بررسی مدفوع از نظر:
رنگ
قوام
خون مخفی (OBT)
آزمایشات مدفوع اختصاصی شامل بررسی میزان:
اوروبیلینوژن
چربی
نیتروژن
لکوسیتهای مدفوع
وجودانگل
پاتوژنها
باقیمانده های غذایی
6
Stool is normally light to dark brown.the ingestion of certain foods and medications, can change the appearance of stool
روش تهیه نمونه مدفوع:
معمولا تصادفی :ارسال فوری
جمع آوری نمونه های 24-72 ساعته:نگهداری در یخچال تا زمان ارسال
رعایت رژیم غذایی یا دارویی خاص در برخی موارد
تست های خون مخفی :
HEMOCCULT :تحت تاثیر رژیم غذایی و داروهامثبت کاذب
اختصاصی تر آزمایشات ایمونولوژیک:
HEMO QUANT
HEMATEST 2 SENSA
تست DNA مدفوعی:مرتبط با سرطان کولون ،محدودیت غذایی یا دارویی ندارد،
آزمون های تنفسی:
جهت ارزیابی :
1. جذب کربو هیدراتها
2. رشد بیش از حد باکتریهای روده و سندرم روده کوتاه
3. تعیین مقدار هیدروژن خارج شده در تنفس بعد از تولید در کولون
آزمون تنفسی اوره:
برای تشخیص حضور هلیکو باکترپیلوری انجام می شود.
آزمون تنفسی اوره
تهیه نمونه تنفسی 10-20 دقیقه بعد از مصرف کپسول نشاندار شده با اوره (هلیکوباکتر سریعا اوره را متابولیزه می کند. کربن نشاندار جذب می شود >>تعیین کربن در دی اکسید کربن بازدمی
آموزش به بیمار :قطع مصرف آنتی بیوتیک یا لوپرامید یکماه قبل از تست ،سوکرالفیت و امپرازول یکهفته قبل ،سایمتیدین ،رانیتیدین و فاموتیدین 24 ساعت قبل
آزمون بررسی سطح آنتی بادی سرم
آزمون دیگر بررسی هلیکوباکتر
آزمون DNA
بررسی خطرات ژنتیکی قبل از تولد
کمبود لاکتوز
التهابات روده
سرطان کولون
مطالعات تصویری
اولتراسونوگرافی شکمی:
یک روش تشخیصی غیر تهاجمی است که در آن امواج صوتی با طول موج بلند به داخل ساختمان های بدن عبور داده می شود سپس انعکاس های صدا روی یک اوسیلوسکوپ ثبت می شود که با توجه به غلظت های متفاوت بافتی آنها قابل تمایز از یکدیگرند.
موارد استفاده:
1.تعیین اندازه و وضعیت احشاء شکمی
2.تشخیص سنگ های مجاری صفراوی
3.التهاب کیسه صفرا
4.بزرگی کیسه صفرا یا پانکراس یا آپاندیسیت
5.دیورتیکولیت حاد کولون
معایب
محدودیت در پشت بافتهای استخوانی
عدم انتقال امواج در صورت وجود هوا یا مایع در شکم یا هوای ریه
مداخلات
ناشتا 8-12 ساعت قبل از تست بخاطر کاهش گاز روده
غذای بدون چربی در صورت بررسی کیسه صفرا
در صورت مطالعه باریم ،اول سونو بعد باریم
EUS= اولترا سونوگرافی اندوسکوپیک
بافتهای چربی ،استخوان ،گازهای روده ای
مانع ایجاد نمی کنند.
مطالعات مربوط به سیستم گوارشی فوقانی:
کل لوله گوارش به وسیله اشعه ایکس و بعد از دریافت یک ماده حاجب مانند سولفات باریم قابل مشاهده است با استفاده از آن می توان به هر گونه نقص ساختمانی یا عملکردی قسمت فوقانی دستگاه گوارش پی برد.
همچنین در تشخیص زخمها، واریسها، تومورها، التهاب موضعی و سندرم سوءجذب هم کمک کننده اند.
کاربرد دو ماده حاجب:
در این روش ابتدا باریم سولفات غلیظ به بیمار داده می شود ( برای مشاهده دیواره معده و مری ) سپس قرص های آزاد کننده دی اکسید کربن همراه با آب داده می شود.در این روش معده و مری دقیق تر مشاهده می شوند در نتیجه علایم اولیه تومورهای سطحی قابل بررسی خواهد بود.
مداخلات پرستاری:
آموزش به بیمار شامل:
1.تغییر در رژیم غذایی
استفاده از مایعات شفاف
منع مصرف مواد خوراکی از نیمه شب قبل از آزمایش
2.استفاده از ملین ها
3.منع مصرف تمامی داروها
4.منع مصرف سیگار و آدامس
مطالعات سیستم گوارشی تحتانی:
اگر از تنقیه باریم استفاده شود هدف مشاهده ی قسمت های تحتانی لوله گوارش می باشد که با استفاده از آن می توان به وجود پولیپ ها تومور ها و سایر ضایعات روده بزرگ یا هر گونه اختلال در ساختمان یا عملکرد روده پی برد.
سایر روش های مطالعه ی کولون:
بررسی با استفاده از دو ماده حاجب
مطالعه توسط ماده حاجب قابل حل در آب
مداخلات پرستاری:
1. تخلیه کامل روده بزرگ (استفاده از یک رژیم کم باقیمانده یک تا دو روز قبل از آزمایش)
2. استفاده از مایعات شفاف و ملین عصر قبل از آزمایش
3. ممنوعیت مصرف مواد غذایی از نیمه شب قبل از آزمایش
4.استفاده از تنقیه شستشو تا شفاف شدن مایع
تومو گرافی کامپیوتریCT
توموگرافی کامپیوتری تصاویر با اشعه ایکس با یا بدون ماده حاجب در مقاطع عرضی از اندام ها و ساختار های شکمی فراهم می کند. سپس این تصاویر که از زوایای مختلف تهیه شده اند پردازش شده وروی مانیتور نمایش داده می شود.
موارد استفاده:
1. بیماری های کبد، طحال، کلیه ها، پانکراس و اندام های لگن
2.تشخیص بیماری های التهابی مانند؛ آپاندیسیت، دیورتیکولیت، آنتریت ناحیه ای و کولیت اولسروز
:MRI
یک روش غیر تهاجمی می باشد که در تکمیل توموگرافی و اولتراسونوگرافی استفاده می شود.
این روش برای مطالعه بافت نرم شکمی، عروق خونی، آبسه ها، فیستولها، نئوپلاسمها و سایر عوامل ایجاد خونریزی استفاده می شود.
مداخلات پرستاری:
منع مصرف مواد غذایی 8-6 ساعت قبل از آزمایش
تمام جواهرات یا وسایل فلزی قبل از عکسبرداری باید خارج شود
طیبی-عضو هیات علمی دانشکده پرستاری مامایی بجنورد
توموگرافی پوزیترون امیشن
PET
این نوع اسکن با آشکار سازی اشعه ساطع شده از مواد رادیواکتیو که به طور وریدی وارد بدن شده اند تصاویری بدست می آورد. مواد رادیواکتیو در بدن توسط اسکنرها به صورت لکه های داغ ثبت می شوند.
با استفاده از ایزوتوپ های رادیواکتیو با هدف آشکار سازی جا به جایی های ساختارهای تشریحی، تغییر در اندازه اندام و وجود نئوپلاسم یا سایر ضایعات موضعی
.مثل کیست ها وآبسه ها انجام می شود.
سین تی گرافی
سلولهای قرمز خون و لکوسیت ها با ایزوتوپهای رادیواکتیو نشاندار می شوند
در این روش مواد غذایی مصرفی فرد توسط مواد رادیو اکتیو نشانه دار می شود. سپس بیمار زیر ماشین اسکنر قرار می گیرد. این روش در تشخیص اختلالات مربوط به تحرک معده و سندرم دامپینگ مفید است.
در مطالعات مربوط به حرکت کولون یک کپسول حاوی مواد رادیواکتیو به بیمار داده می شود و بیمار از رژیم غذایی معمول خود استفاده می کند سسپس در فواصل زمانی معین توسط اشعه ایکس عکس بردای می شود.
مطالعات مربوط به بررسی حرکات معده وروده
Gastro-intestinal motility study
طیبی-عضو هیات علمی دانشکده پرستاری مامایی بجنورد
35
36
Intervention
Patient preparation includes helping the patient spray or gargle with a local anesthetic, and administering midazolam (Versed) intravenously just before the scope is introduced.
Midazolam is a sedative that provides moderate sedation and relieves anxiety during the procedure
The nurse positions the patient on the left side to facilitate saliva drainage and to provide easy access for the endoscope.
37
After the procedure, the nurse instructs the patient not to eat or drink until the gag reflex
returns (in 1 to 2 hours), to prevent aspiration of food or fluids into the lungs. The nurse places the patient in the Simms position until he or she is awake and then places the patient in the
semi-Fowler’s position until ready for discharge.
کولونوسکوپی فیبراپتیک:
در این روش با استفاده از کولونوسکوپ فیبراپتیک قابل ارتجاع مشاهده مستقیم کولون تا سکوم امکان پذیر می باشد.
کاربرد: تشخیص علت اسهال های نا شناخته
تشخیص علت وجود خون مخفی در مدفوع
نمونه گیری از کولون
برداشتن پولیپ ها
تشخیص بیماری های التهابی
طیبی-عضو هیات علمی دانشکده پرستاری مامایی بجنورد
آنوسکوپی، پروکتوسکوپی و سیگموئیدوسکوپی:
در آنوسکوپی کانال مقعدی مشاهده می شود.
در پروکتوسکوپی راست روده مشاهده می شود.
در سیگموئیدوسکوپی کولون سیگموئید مورد بررسی قرار می گیرد.
کاربرد: تشخیص علت خونریزی از رکتوم، اسهال حاد یا مزمن، زخم ها تومور ها و پولیپ ها
طیبی-عضو هیات علمی دانشکده پرستاری مامایی بجنورد
42
انتروسکوپی روده کوچک:
در این روش اندسکوپ به دو طریق داخل بردن و بیرون کشیدن تا انتهای ایلیوم در مدت زمان تقریبی 10 ساعت وبه وسیله حرکات دودی روده پیش برده می شود و دیواره روده مورد بررسی قرار می گیرد.
کاربرد:
تهیه نمونه بافتی
ارزیابی بیمارانی که خونریزی مداوم دارند.
تشخیص سندرم های سوء جذب
آندوسکوپی از طریق استوما:
در این روش با عبور دادن یک اندوسکوپ قابل ارتجاع از طریق دهانه استوما امکان مشاهده قطعه ای از روده کوچک یا بزرگ فراهم می شود.
از این روش برای ارزیابی آناستوموز یا مشاهده ودرمان خونریزی در قطعه ای از روده استفاده می شود.
دفیکوگرافی:
برای اجرای این روش مقداری باریم غلیظ وارد رکتوم می شود و فلوروسکوپی انجام می شود. طی آن عملکرد راست روده و اسفنکتر مقعدی هنگام دفع باریم مشاهده می شود.
عبارت است از اندازه گیری فشارها با استفاده از یک فشار سنج که به منظور بررسی تحرک معده و روده وفشار های داخل لوله ای انجام می شود.
مانومتری:
لاپاراسکوپی
طیبی-عضو هیات علمی دانشکده پرستاری مامایی بجنورد
پایان