بررسی عوامل اقتصادی، اجتماعی و حقوقی بروز پدیده زمین خواری
تعریف زمین خواری:
هر گونه تعدی و تصرف غیر قانونی اراضی ملی اعم از زمین، کوه ، جنگل و…..
مجازات زمین خواری در قوانین جمهوری اسلامی ایران:
طبق ماده 690 قانون مجازات اسلامی از یک ماه تا یک سال و در صورت تصرف مجدد از 6 ماه تا 2 سال حبس تعزیری
ریشه های اقتصادی ، اجتماعی و حقوقی بروز پدیده زمین خواری:
الف- اقتصادی:
1- نگاه سرمایه ای به ملک
2-افزایش شدید قیمت زمین و عدم توانایی خرید برای عموم:
عدم برابری عرضه و تقاضا در بحث بازار زمین
با توجه به اینکه توسعه مسکن روستایی و واگذاری زمین از طرف منابع طبیعی فقط طبق قانون به بنیاد مسکن امکان پذیر است
ب- اجتماعی:
– تغییر شیوه زندگی از شهری به شهری روستایی در طبقه مرفه و نیمه مرفه جامعه
ریشه های اقتصادی ، اجتماعی و حقوقی بروز پدیده زمین خواری:
ج- حقوقی و قضایی:
مقدمه:
1-نحوه ملی نمودن اراضی
2- نحوه اعتراض به ملی شدن اراضی
2 – الف- کمیسیونهای ماد56 و ماده واحده
2- ب- شعبه ویژه رسیدگی به اعتراضات افراد
ریشه های اقتصادی ، اجتماعی و حقوقی بروز پدیده زمین خواری:
نحوه ورود زمین خواران به موضوع تصرفات اراضی ملی:
الف- روش سنتی و رایج
ب- روش حقوقی به اصطلاح زمین خواری با ظاهر قانونی:
1- اعتماد کامل قاضی به نظر کارشناس رسمی دادگستری بدون توجه به توانایی فنی و علمی کارشناس
2- بهره گیری از ترفندهای قضایی و حقوقی مثل اناطه در راستای طولانی نمودن زمان رسیدگی به پرونده های قضایی
ریشه های اقتصادی ، اجتماعی و حقوقی بروز پدیده زمین خواری:
دلایل حقوقی و قضایی زمین خواری
شامل:
1-ضعف قوانین
مثال: شیوه برخورد با غرس نهال در یک زمین ملی:
الف- تشکیل پرونده تخلف و ارجاع امر به سیستم قضایی
ب- بررسی و ارسال موضوع به کارشناس رسمی دادگستری
ج-اعلام نظر کارشناس مبنی بر ملی بودن زمین
د-صدور رای مبنی بر ملی بودن زمین
نحوه برخورد متخلفین با موضوع:
1- ثبت اعتراض در شعبه ویژه و دریافت گواهی ثبت اعتراض
2- اعلام اناطه در پرونده
3-طی مسیر پرونده تا زمانی که سن درخت به 4 سال برسد
4- عدم امکان قلع وقمح علیرغم صدور حکم ملی شدن عرصه
5- استفاده متصرف از درخت بصورت دائم
ریشه های اقتصادی ، اجتماعی و حقوقی بروز پدیده زمین خواری:
2- سیستم قضایی کارشناس محور:
با توجه به عدم حضور قضات در عرصه و اطمینان صد در صد به نظر کارشناس رسمی که عاری از خطا نیست بسیاری از مواقع نظرات نادرستی ارائه و براساس آن رای صادر می گردد.
3- ضعف قوانین:
الف- عدم بازدارندگی میزان مجازات
ب- اطاله پرونده های قضایی
ج- عدم تفکیک از نظر متخصص بودن کارشناسان رسمی
ریشه های اقتصادی ، اجتماعی و حقوقی بروز پدیده زمین خواری:
پیشنهادات:
1- تشکیل شعب تخصصی رسیدگی به اعتراضات اراضی ملی
2- نظارت بیشتر بر نحوه فعالیت و گزارشات کارشناسان رسمی
3- اصلاح قوانین در راستای حمایت از انفال و منابع طبیعی کشور
4- تقویت ادارات منابع طبیعی از نظر امکانات نرم افزاری و سخت افزاری و نیروی انسانی جهت برخورد در مراحل اولیه تصرفات
با سپاس و تشکر فراوان
با سپاس و تشکر فراوان