بسم الله الرحمن الرحیم
بررسی اقلیم
به شرایط آب و هوایی یک منطقه جغرافیایی نظیر دما، رطوبت، فشار اتمسفر، باد، بارش و سایر مشخصه های هواشناسی در مدت زمانی نسبتاً طولانی نسبت داده می شود. در هواشناسی معمولاً شرایط حال حاضر آب و هوا مورد بررسی قرار می گیرد در حالی که در اقلیم شناسی مشخصه های درازمدت آب و هوا مورد توجه است.
اقلیم در مناطق مختلف دنیا با عرض جغرافیایی و ارتفاع از سطح دریا مشخص می شود. ایران فلاتی است مرتفع که در عرض جغرافیایی(۴۰-۲۵)درجه در نیمکره شمالی و در منطقه گرم واقع است. تقسیمات اقلیمی، که بر اساس مطالعات و پیشنهادهای دانشمندان محیط شناس ایرانی تدوین شده عموماً در حیطه معماری شامل تقسیم بندی های چهارگانه به شرح زیر است:
اقلیم گرم و خشک (فلات مرکزی ایران)
اقلیم سرد کوهستانی (مناطق کوهستانی غرب کشور)
اقلیم معتدل و مرطوب (کرانه جنوبی دریای خزر)
اقلیم گرم ومرطوب (کرانه شمالی خلیج فارس و دریای عمان)
اقلیم
نقشه پهنه بندی اقلیمی جهان
نقشه پهنه بندی اقلیمی ایران
1 اقلیم معتدل ومرطوب (سواحل جنوبی دریای خزر)
2 اقلیم سرد ( کوهستان های غربی )
3 اقلیم گرم وخشک ( فلات مرکزی)
4 اقلیم گرم ومرطوب ( سواحل جنوبی)
تقسیمات اقلیمی در ایران
بررسی اقلیم گرم و خشک
به جز نواحی کوهستانی
استان تهران
در نواحی مختلف استان تهران به علت موقعیت ویژه جغرافیایی، آب و هوای متفاوتی شکل گرفته است.
دو عامل جغرافیایی در ساختار کلی اقلیم استان تهران نقش موثری دارند . این دو عامل
عبارتند از وجود دشت کویر در جنوب استان و وجود رشته کوه البرز د ر شمال استان . بطوریکه
مناطق خشک مانند دشت قزوین، کویر قم و مناطق خشک استان سمنان که مجاور استان تهران
قرار دارند، از عوامل منفی تاثیرگذار بر هوای استان تهر ان هستند و موجب گرما و خشکی هوا
همراه با گرد و غبار می شوند. از طرف دیگر وجود رشته کوههای البرز موجب تعدیل آب و هوا در
استان تهران میشود. علاوه بر این دو پدیده جغرافیایی وجود بادهای مرطوب و باران زای غربی
نقش موثری در تعدیل گرمای سوزان بخش جنوبی استان دارند.
آب و هوا
بر اساس دادههای 30 ساله ایسستگاه سینوپتیک تهران، میانگین سرعت باد 2,6 متر بر ثانیه است و میانگین سرعت باد غالب 18,5 متر بر ثانیه بدست آمده است.
باد غالب در استان تهران بادهای غربی است. هرگاه این بادها شدت بگیرند، هوای آلوده را از تهران خارج می کنند البته امتداد کوه های البرز که در میان تهران و کرج واقع شده، تا حدود زیادی بادهای غربی را به سمت شهریار منحرف می سازد و مانع از تخلیه کامل آلودگی می شود (مگر آن که شدت باد زیاد باشد)
پس از باد غربی مهم ترین باد در فصل تابستان از سمت جنوب و از داخل کویر به سمت شهر تهران می وزد و هنگام وزش، موجب انتقال گرمای هوای کویر و حمل گرد و غبار به سمت شهرهای استان می شود
جریان هوای دیگری که در محدوده استان تهران می وزد، نسیم کوه به دشت و برعکس (دشت به کوه) است. این بادها ملایم و آرام می وزند و قدرت پراکنده نمودن مواد آلاینده را ندارند فقط می توانند در ساعات روز که باد از دشت به کوه می وزد، این مواد را با خود به طرف شمال تهران منتقل نمایند. مواد آلاینده پس از برخورد با کوه های بخش شمالی استان، در آنجا می مانند و شب ها با وزش نسیم کوه به سمت دشت، از شمال به جنوب سرازیر می شوند
باد
بر اساس داده های 30 ساله ایسستگاه سینوپتیک تهران ، متوسط بارندگی سالیانه در استان
263,9 میلی متر است . با توجه به شرایط توپوگرافیکی خاص استان تهران میزان بارندگی در مناطق
شمالی به دلیل کوهستانی بودن بیشتر از سایر نقاط است به طوریکه بر اساس آمار دراز مدت ،
میانگین بارندگی سالانه هومند آب سرد 331,5 میلیمتر و تجریش 422,6 میلیمتر می باشد . در
مناطقی جنوبی استان نیز به دلیل شرایط خاص منطقه که پایینترین ارتفاع از سطح دریا را داراست
و همجواری با کویر مرکزی ، کمترین میزان بارندگی نازل می شود بطوریکه مقدار آن در ایستگاه
ابردژ در جنوب ورامین 126,3 میلیمتر در سال و در امین آباد شهر ری 201,7 میلیمتر میباشد.
بارندگی
اگر هوا سرد شود و دمای آن به پایین نقطه شبنم برسد نمی تواند تمام رطوبت موجود در خود را نگه دارد از این رو مقدار بخار آب به صورت
قطرات آب بر روی سطوحی که دمای آنها از نقطه شبنم کمتر است تشکیل می شود.این پدیده عتت اصلی ایجاد بارندگی است.
میانگین حداقل و حدکثر دمای ماهانه
بر اساس داده های 30 ساله ایسستگاه سینوپتیک تهران ، میانگین دمای سالانه تهران 17,3 درجه سانتیگراد است . این مقدار در جنوب استان در ایستگاه ابردژ 26,2 درجه سانتیگراد و در شمال 4استان ایستگاه فیروزکوه 8,9 درجه سانتیگراد می باشد. بررسی دمای استان تهران بر اساس دادههای 30 ساله ایسستگاه سینوپتیک نشان داده که میانگین حداقل روزانه دما در سردترین ماه سال از 5 درجه سانتیگراد کمتر است و بر این اساس در سه کلاس، فراسرد، سرد و معتدل قرار میگیرد.
حرارت
تابش آفتاب
به طور کلی تابش آفتاب با ساطح شدن پنج نوع پرتو یک ساختمان را تحت تاثیر قرار می دهد. به ترتیب اهمیت عبارتند از:
• پرتوی مستقیم با طول موج کوتاه
• پرتو پراکنده از آسمان با طول موج کوتاه
• پرتوی باز تابیده از سطوح اطراف با طول موج کوتاه
• پرتوی ساطع شده از زمین و اجسام گرم شده با طول موج بلند ( بازتاب حرارتی)
• پرتوی ساطع شده از ساختمان به آسمان با طول موج بلند ( بازتاب حرارتی)
تابش آفتاب و رطوبت هوا
رطوبت هوا
منظور از رطوبت هوا ، مقدار آبی است که به صورت بخار در هوا وجود دارد.بخار آب از طریق تبخیر آب سطح اقیانوس ها و دریا ها،همچنین سطوح مرطوبی چون گیاهان وارد هوا می شود. این بخار آب به وسیله جریان هوا و باد به بقیه قسمت های سطوح زمین منتقل میشود. هرچه هوا گرم تر باشد، بخار آب بیشتری را در خود نگه می دارد.حداکثر میزان رطوبت هوا در نواحی خط استواست که با حرکت به طرف قطبین کاهش می یابد.
میانگین پنج ساله رطوبت نسبی
هوای تهران در مناطق کوهستانی دارای آب و هوای معتدل و در دشت نیمه بیابانی است . بطور
کلی استان تهران را می توان به سه بخش اقلیمی زیر تقسیم کرد:
اقلیم ارتفاعات شمالی: بر دامنه های جنوبی، بلندیهای البرز مرکزی، در ارتفاعی بالای 3000 متر
قرار گرفته و آب و هوایی مرطوب و نیمه مرطوب و سردسیر با زمستانهای بسیار سرد و طولانی
دارد. بارزترین نقاط این اقلیم، دماوند و توچال است.
اقلیم کوهپایه: این اقلیم در ارتفاع دو تا سه هزار متری از سطح دریا قرار گرفته و دارای آب و هوایی
نیمه مرطوب و سردسیر و زمستانهایی به نسبت طولانی است .آبعلی ، فیروزکوه ، دماوند ، گلندوک
، سد امیرکبیر و دره طالقان در این اقلیم قرار دارند.
اقلیم نیمه خشک و خشک: با زمستانهای کوتاه و تابستانهای گرم، در ارتفاعات کمتر از 2000 متر
واقع شده است. هر چه ارتفاع کاهش مییابد، خشکی محیط بیشتر میشود. ورامین، شهریار و جنوب
شهرستان کرج در این اقلیم قرار گرفته اند.
طبقه بندی اقلیمی استان
ضریب خشکی است که با توجه به بارندگی و دمای سالانه به 7 طبقه تقسیم A در شکل بالا
نیز میانگین حداقل روزانه دما در سردترین ماه سال بر حسب درجه سانتیگراد می باشد. M . میشود
نحوه طبقه بندی شاخصها بصورت زیر است . از ترکیب این دو شاخص، اقلیم مورد طبقه بندی
می تواند وجود M یک یا چند طبقه از ضرایب A قرار می گیرد. بنابراین برای هر یک از ضرایب
داشته باشد.
ظرفیت حرارتی مصالح ، به وزن مخصوص و گرمای ویژی آنها بستگی دارد
. هرچه وزن مخصوص یک جسم بیشتر باشد ، ظرفیت حرارتی آن بیشتر
است. برای مثال ، مدت زمانی که حرارت ناشی از تابش آفتاب و گرمی هوا
از سطح خارجی به سطح داخلی انتقال می یابد ، برای یک ورق آهنی
حدود چند دقیقه و برای یک دیوار سنگی ضخیم چندین ساعتاست.
هرچه ظرفیت حرارتی دیوار بیشتر باشد ، حرارت با سرعت کمتری از خارج
به طرف داخل انتقال می یابد .این زمان تاخیر باعث می شود در ساعاتی
که هوا در حداکثر درجه حرارت است ، حرارت نفوذ کرده در دیوار های
خارجی در همان جا ذخیره شود و در هنگام عصر که هوا نسبتاً خنک است ، از آن خارج گردد.
در فصل زمستان و بویژه در مناطق سرد که به طور کلی دمای هوای خارج کمتر از ئژدمای هوای گرم شده ی داخلی است ، ظرفیت حرارتی مصالح یک ساختمان فقط دامنه نوسان دمای هوای داخلی آن را کاهش می دهد و تاثیری در جهت حرکت حرارت و میانگین دمای هوا ندارد . ولی در تابستان و در مناطق گرم که سطوح خارجی ساختمان هنگام روز گرم تر و هنگام شب سردتر از هوای داخلی است ، ظرفیت حرارتی علاوه بر آنکه در کاهش تبادل حرارت هوای داخلی و خارجی موثر است ، در جهت حرکت حرارت نیز تاثیر می گذارد ظرفیت
حرارتی زیاد در مناطقی که مشکل گرمای هوای داخلی معمولاً در شب ها نیز وجود دارد (مانند مناطق مرطوب ساحلی) مناسب نیست.
ظرفیت حرارتی
واکنش بدن در برابر شرایط اقلیمی پدیده ای تجربی است ودر فرهنگ ها و مناطق جغرافیایی مختلف، متفاوت است.
اگر حدود تغییرات این ارقام را در جدولی که رطوبت نسبی بر محور افقی و درجه حرارت بر محور عمودی آن مشخص شده ترسیم کنیم، محدوده ای به دست می آید که به آن " منطقه آسایش" می گویند.
در فصل تابستان دمای 24 درجه سانتی گراد و رطوبت نسبی 50 درصد برای 98 درصد اقراد مطلوب است . در حالی که در فصل زمستان ،برای آنکه 97 درصد افراد احساس آسایش کنند ، با حفظ رطوبت نسبی حدود 50 درصد باید دما را به 21 درجه ی سانتی گرادکاهش داد.
حداکثر منطقه آسایش نباید از 85 درجه فارنهایت بیشتر شود. بنا بر این، حدود منطقه آسایش را برای ایران که بین 25 تا 40 درجه عرض25 درجه سانتی گراد / 21 تا 29 درجه در فصل زمستان بین 20 تا 7 / جغرافیایی قرار دارد ، می توان از نظر دمای هوا در فصل تابستان بین 5 فرض کرد.محدوده ی رطوبت نسبی هوا در این دو فصل نیز 30 تا 65 درصد در نظر گرفته می شود.
در منطقه آسایش ، تغییرات رطوبت هوا بیشتر از تغییرات دمای آن برای انسان قابل تحمل است .به همین دلیل دمای هوای فضا های داخلی ساختمان باید با دقت بیشتری کنترل شود. البته میزان رطوبت نسبی هوا نیز باید در نظر گرفته شود،زیرا رطوبت بیش از حد در فصل زمستان باعث ایجاد تعریق بر روی سطوح سرد داخلی مانند سطح شیشه ی پنجره ها و رطوبت کم باعث ایجاد الکتریسیته ی ساکن می شود.
منطقه آسایش
تاثیر عوامل اقلیمی بر منطقه آسایش
دو عامل تابش آفتاب و باد نیز باید در تعیین منطقه آسایش دخالت داده شوند.
دمای آسایش ساکنین شهر تهران در ماه های مختلف
دو اصل کلی برای طراحی اقلیمی در مناطق گرم و خشک عبارت است اند از:
1.جلوگیری از تاثیر هوای گرم در فضاهای داخلی مجموعه
الف.طراحی مناطق نیمه محافظت شده در خارج بنا
ب.استفاده از پوشش گیاهی برای خنک کردن محوطه
ج.استفاده از گیاهان در کنار دیوار های خارجی ساختمان
د.استفاده از بام و دیوار دوجداره جهت تهویه در داخل پوسته ساختمان
ه.استفاده از پوسته های دو جداره جهت جابه جایی حرارت
2.محافظت ساختمان در برابر تابش آفتاب در مواقع گرم سال
الف. طراحی محوطه
ب.ایجاد سایه برای پنجره های رو به آفتاب تابستان
ج.شکل و جهت دادن به بدنه ساختمان به منظور کاهش اثر آفتاب تابستان
د.کاهش انعکاس زمین و سطوح بیرون از پنجره های رو به آفتاب تابستان
ه. تامین سایه برای دیوارهایی که رو به آفتاب تابستانی هستند.
ی. ایجاد سایه برای پنجره های رو به آفتاب تابستان
طراحی اقلیمی
-1 ساختمانها بامصالحی از جمله خشت و گل که ظرفیت حرارتی زیادی دارند بنا شده اند
-2 پلان ساختمانها تا حد امکان متراکمو فشرده است و تلاش شده سطح خارجی ساختمان نسبت به حجم آن کم باشد . این تراکم میزان تبادل حرارت از طریق جداره های خارجی ساختمان را چه در تابستان و چه در زمستان به حداقل می رساند و در نتیجه ، تا حد زیادی ازنفوذ حرارت در تابستان و اتلاف آن در زمستان جلوگیری میکند
-3 تلاش شده است بیشترین سایه ممکن بر سطوح خارجی ایجاد شود.
-4 نتیجه کمبود چوب، سقف ساختمانها به شکل خرپشته، تاق یا گنبد و بدون هیچ اسکلتی از خشت خام و گل ساخته شده است.البته در مناطق نیمه بیابانی به اعتدال نسبی هوا و وجود چوب نسبتاًکافی ،بیشتر بام ها از چوب و به شکل مسطح ساخته شده اشت.
-5 معمولاً سطوح خارجی سفید کاری شده است.
-6 در این مناطق ، تعدادو مساحت پنجره ساختمانها به حداقل میزان ممکن کاهش یافته و برای جلوگیری از نفوذ پرتو های منعکس شده از سطح زمین اطراف ، پنجره ها در قسمت های فوقانی دیوار ها تعبیه شده است.
-7 از ایجاد کوران و ورود هوای خارج به داخل ساختمان جلوگیری شود . تدابیر دیگری از جمله ایجاد بادگیر برای خنک سازی هوای داخلی به صورت طبیعی اندیشه شده که بسیار موثر است.
-8 استفاده از حیاط های داخلی که شامل درخت ، حوض و سطح گیاه کاری شده است ،یکی از موثر ترین عوامل ایجاد رطوبت محسوب میشود.
-9 جهت قرار گیری ساختمانها در این مناطق، جنوب تا جنوب شرقی است.
ویژگی های معماری اقلیم گرم و خشک
در مناطقی که در طول سال فقط یک فصل بحرانی وجود دارد و شرایط حرارتی هوای سایر فصل ها در محدوده ی منطقه آسایش است ،
ویژگی مصالح باید براساس فصل بحرانی تعیین شود. ولی وقتی در منطقه ای دو فصل بحرانی وجود دارد ( مثلاً زمستان های بسیار سرد و
تابستان های بسیار گرم ) ، مقاومت وظرفیت حرارتی مصالح باید به گونه ای باشد که نیاز های هر دو فصل را تامین کند .
در مناطق گرم وخشک ،به دلیل اختلاف زیاد دمای هوای شب و روز ، مصالح ساختمانی باید با دقت بیشتری انتخاب شود.در این مناطق ،
بهترین نتیجه زمانی حاصل می شود که قسمت هایی از ساختمان که هنگام روز مورد استفاده قرار می گیرد ، با مصالح ساختمانی سنگین و
قسمت های مورد استفاده هنگام عصر و شب ، با مصالح سبک و با ظرفیت حرارتی کم ساخته شوند .
انتخاب مصالح متناسب با اقلیم
جزئیات سازه ای دیوارهای متداول در ساختما نها
جزئیات سازه ای دیوارهای متداول در ساختما نها
سردی هوا باعث فشردگی فرم ساختمان و شدت زیاد تابش آفتاب
باعث کشیدگی آن در جهت محور شرقی – غربی می شود .
پلان مربع بهترین فرم ساختمان محسوب می شود . زیرا با وجود
بیشترین حجم، کمترین سطح خارجی را دارد البته این مسئله در
مورد ساختمان های قدیمی که معمولاً پنجره های کوچکی دارد و به
همین دلیل می توان نفوذ بسیار کم آفتاب به داخل انها را نادیده
انگاشت، صدق می کنند. ولی در مورد ساختمان های امروزی که دارای
قسمت های شیشه خور بزرگی است، این مسئله صادق نیست.
یعنی اگر مقدار حرارت انتقال یافته از اضلاع یک ساختمان با اندازه
اضلاع آن رابطه معکوس داشته باشد، فرم ساختمان مطلوب خواهد بود
به عبارت ساده تر، در یک فرم مطلوب، اضلاعی که بیشتر در معرض
تاثیر تابش آفتاب و دمای هوا قرار دارند، کوچکتراند.
ساختمان هایی که به طور کامل و با دقت عایق کاری شده اند یا
ساختمان هایی که نمای جنوبی آنها سایبان دارد، با توجه به اقیلمشان
نیاز بیشتری به تغییر شکل داشته است. برعکس، ساختمانهای که
پنجره های تقریبا کوچکی دارند یا کاملا در سایه هستند، نیاز کمتری
به کشیدگی در طول محور شرقی-غربی دارند.
فرم ساختمان و اقلیم
اقلیم گرم و خشک
می تواند در طول محور شرقی-غربی گسترش یابد. ولی با توجه به شرایط تابستانی، ساختمان ها باید فشرده و مکغبی شکل باشد. در هر
صورت، با بریدن قسمتی از این مکعب و پر کردن حفره ایجاد شده با سایر (سایه دیوار، درخت، پیچک و چفته مو) و هوای خنک شده به
وسیله تبخیر اب سطح چمن، برگ درختان، حوض و فواره می توان فضای نسبتا مناسبی در ساختمان ایجاد کند
فرم ساختمان اقلیم گرم و خشک
انتخاب جهت قرارگیری ساختمان
1) برای ایجاد بهترین شرایط حرارتی در داخل ساختمان باید نمای اصلی ساختمان رو به جنوب باشد.
2) اگرچه نماهای جنوب شرقی و جنوب غربی آفتاب را بطور یکنواخت تر دریافت می کنند، ولی در تابستان گرم تر و در زمستان سردتر از نمای جنوبی می شوند.
3) دیوارهای شرقی و غربی در تابستان گرم تر و در زمستان سردتر از دیوارهای جنوبی، جنوب شرقی و جنوب غربی می شوند.
بطورکلی، در مناطق سردسیر و در عرض های جغرافیایی زیاد که هوا معمولا سرد است، ساختمان باسد در جهتی قرار گیرد که حداکثر
انرِژی خورشیدی را در طول سال دریافت نماید
انتخاب جهت قرارگیری ساختمان
جهت استقرار ساختمان نقش بسیار مهمی در تامین بخشی از نیازهای حرارتی فضاهای داخلی به طور طبیعی ایفا می کند.
در این اقلیم بهتر است ساختمان در جهت دریافت حداکثر انرژی خورشیدی در ماه های سرد و همچنین در جهتی که نمای آن در حوزه بی اثر یا نیمه موثر بادهای سرد زمستانی باشد مستقر گردد.
از نظر دریافت انرژیدر طول سال جهت های جنوب تا 30 درجه شرقی مناسب ترین و 15 درجه غربی مناسب ترین جهت محسوب می شود
جهت استقرار ساختمان
کروکی روش های اقلیمی
به طور کلی محور اصلی بنا باید در جهت غالب باد عمود باشد البته پلان می تواند حول این محور حدود 20 درجه الی 30 درجه بچرخد.
استفاده از مصالح با ظرفیت حرارتی زیاد جهت ذخیره حرارت خورشید
درختان هیشه سبز در قسمت غرب و شمال غرب اغلب می توانند مانعی در مقابل باد زمستان باشند سایر رستنی ها و نرده ها و دیوارها می توانند نقش بادکش داشته باشند.
در سمت غرب ساختمان از گیاهان زیاد بوته ها و پرچین ها استفاده می شود تا مانعی در مقابل آفتاب بعد از ظهر باشد.
استفاده از تابش بند افقی – تابش و نور قابل کنترل
بهترین جهت قرارگیری ساختمان در تهران
در مناطق گرم و خشک باید میزانتهویه طبیعی در روز را به حداقل ممکن رساندچون در اثر ورود هوای گرم خارج به داخل، دمای هوا و سطوح داخلی نیز افزایش می یابد، به خصوص در طولروز که سرعت باد زیاد و در نتیجه میزان تهویه طبیعی نیز زیادتر است، تغییرات دمای هوای داخلی در سطحی نزدیک به دمای خارج تغییر می نماید، از طرف دیگر، چون رطوبت هوای این گونه مناطق کم است، حتی با جریان هوایی با سرعت کم امکان سرد شدن بدن از طریق تبخیر عرق دن وجود داشته و در نتیجه احتیاج به سرعت زیاد هوا برای خنک سازی از راه تبخیر لازم نمی باشد.
سرعت هوا برای ایجاد چنین وضعیتی می تواند 15 سانتی متر در ثانیه باشد و این سرعتی است که درنتیجه اختلاف دمای سطوح و همچنین در نتیجه نفوذ هوای خارج به داخل از طریق درز پنجره ها در هوای اتاق به وجود می آید و بدین ترتیب نیازی به باز بودن پنجره ها نخواهد بود. در عصر و شب به دلیل پایین بودن دمای هوای خارج نسبت به دمای هوا و سطوح داخلی، تهویه طبیعی امکان سزیع خنک شدن هوای داخلی را به وجود می آورد.
نیاز به کوران در عصر و شب، وجود پنجره های بازشو را ضروری می سازد اما باید به این نکته توجه داشت که راندمان تهویه با اندازه پنجره ها متناسب نیست. با هماهنگ ساختن محل، شکلو نحوه باز شدن پنجره ها، اندازه آنها را می توان به قدری کوچک انتخاب نمود که حرارت کسب شده از طریق آنها به حداقل رسانده و در عین حال امکان تهویه به طور مفید را به وجود آورده البتهباید به مشکل ورود گرد و غبار به داخل ساختمان توجه داشت.
موقعیت پنجره و تاثیر آن در وضعیت تهویه ی طبیعی
اگر اتاقی دارای پنجره هایی در قسمت های رو به باد و پشت به باد باشد هنگامی که باد به طور عمودی به پنجره ی رو به باد بوزد هوا از
پنجره ی پشت به باد خارج می گردد. در نتیجه در این حالت نقاطی از اتاق که در مسیر جریان هوا قرار ندارند به طور موثر تحت تاثیر
جریان هوا قرار ندارند به طور موثر تحت تاثیر جریان هوا قرار نمی گیرد. ولی هنگامیکه جهت وزش باد نسبت به پنجره ی رو به مایل باشد
تقریبا تمام نقاط اتاق تحت تاثیر جریان هوا قرار می گیرد وباد با یک حرکت دایره ای شکل در طول دیوارها و گوشه های اتاق به جریان می
افتد اگر پنجره های اتاقی در دیوارهای مجاور هوا تعبیه شده باشند وضعیت تهویه ی طبیعی زمانی مطلوب است که جهت وزش باد عمود بر
سطح پنجره ی رو به باد باشد.
موقعیت پنجره و تاثیر آن در وضعیت تهویه ی طبیعی
با فرض آنکه تهویه مطلوب نتیجه ی وزش عمودی باد بر سطح پنجره است برای استفاده از نیروی باد در ایجاد تهویه ی طبیعی باید
ساختمان را رو به شرق یا غرب بنا کرد که این جهت قرار گیری به ویژه در مورد ساختمان هایی با پلان مستقیم و کشیده مشکلات فراوانی
از نظر ایجاد سایه ی موثر بر روی پنجره های این دو سمت ایجاد می کند به همین دلیل در این مناطق بهترین جهت قرارگیری ساختمان
در ارتباط با وزش باد و تابش آفتاب با هم مغایرت دارند و نتایج فوق نشان می دهد که در مناطقی که بادهای مطلوب از سمت غرب یا شرق
می وزد با 45 درجه چرخاندن نمای اصلی ساختمان به طرف جنوب شرقی یا غربی می توان تهویه ی طبیعی مناسبی در داخل اتاق ها ایجاد
کرد. در این جهت قرار گیری با استفاده از سایبان های کم عمق می توان از تابش مستقیم افتاب به پنجره های جنوب غربی یا شرقی
ساختمان جلوگیری کرد. اگر بادهای مطلوب از شمال غربی جنوب غربی شمال شرقی یا جنوب شرقی بوزند با انتخاب جهت شمالی جنوبی
برای ساختمان می توان تهویه ی مطلوب را در آن ایجاد کرد. این جهت از نظر کنترل تابش آفتاب بر پنجره های جنوبی بسیار مناسب است.
موقعیت پنجره و تاثیر آن در وضعیت تهویه ی طبیعی
اعتدال بهاری
انقلاب تابستانی
مقایسه ی روند حرکت خورشید بر روی سایت در فصول مختلف
اعتدال پاییزی
انقلاب زمستانی
مقایسه ی روند حرکت خورشید بر روی سایت در فصول مختلف
اعتدال بهاری
انقلاب تابستانی
مقایسه ی نحوه ی سایه اندازی در فصول مختلف
اعتدال پاییزی
انقلاب زمستانی
مقایسه ی نحوه ی سایه اندازی در فصول مختلف
نمودار زاویه تابش افقی در فصول مختلف
اعتدال بهاری
انقلاب تابستانی
نمودار زاویه تابش افقی در فصول مختلف
اعتدال پاییزی
انقلاب زمستانی
اعتدال بهاری
انقلاب تابستانی
نمودار های زاویه تابش عمودی در فصول مختلف
اعتدال پاییزی
انقلاب زمستانی
نمودار های زاویه تابش عمودی در فصول مختلف
اعتدال بهاری
انقلاب تابستانی
موقعیت عددی خورشید از طلوع تا غروب
اعتدال پاییزی
انقلاب زمستانی
موقعیت عددی خورشید از طلوع تا غروب