1
2
موضوع :
انتخابات ریاست جمهوری ایران
سال های 84 – 88 – 92 – 96
تعریف انتخابات
انتخابات یک فرآیند تصمیم گیری رسمی است که طی آن مردم یا بخشی از مردم برای ادارهٔ امور عمومی خود شخص یا اشخاصی را برای مقامی رسمی به مدت معلوم با ریختن رای به صندوق های انتخاباتی بر می گزینند. از سدهٔ ۱۷ میلادی به این سو، برگزاری انتخابات سازوکار معمول برای تحقق دموکراسی نیابتی بوده است. از انتخابات ممکن است برای اختصاص کرسی های موجود در قوهٔ مقننه استفاده شود. همچنین برخی کشورها سمت های موجود در قوای اجرایی و قضایی و دولت های محلی را نیز با انتخابات به نامزدهای برگزیده اختصاص می دهند. از فرآیند انتخابات در بسیاری از سازمان های خصوصی و تجاری، از باشگاه ها گرفته تا انجمن های داوطلبانه و ابرشرکت ها استفاده می شود.
3
4
تاریخچه انتخابات در جهان
انتخابات از زمان یونان باستان، روم باستان و در طول قرون وسطی برای انتخاب رهبرانی چون امپراتور روم مقدس و پاپ برگزار می شده است.
انتخابات امروزی که شامل گزینش همگانیِ مقامات رسمی دولتی است تا سدهٔ هفدهم میلادی که اندیشهٔ دولت نیابتی در شمال آمریکا و اروپا شکل گرفت ایجاد نشده بود. مسائلی نظیر حق رای بویژه حق رای برای گروه های اقلیت، بخش بزرگی از تاریخ انتخابات را در بر می گیرد. مردان که گروه فرهنگی غالب در شمال آمریکا و اروپا بوده اند غالباً بر انتخابات تسلط داشته اند و هنوز هم در بسیاری از کشورهای جهان چنین وضعی دارند. نخستین انتخابات های دنیا در کشورهای نظیر بریتانیا و ایالات متحده تحت تسلط زمین داران و طبقهٔ حاکمه برگزار شدند. با این حال تا ۱۹۲۰ همهٔ دموکراسی های غرب اروپا و شمال آمریکا (به جز سوئیس) برای مردان بالغ حق رای قائل بودند و در بسیاری از کشورها اندیشهٔ اعطای حق رای به زنان به وجود آمده بود.
تاریخچه انتخابات در ایران
پس از انقلاب مشروطه در شاهنشاهی ایران در زمان مظفرالدین شاه قاجار، حکومت مشروطه در ایران تشکیل شد و نخستین انتخابات ها کمی بعد در ایران آغاز شد.
فرمان مظفرالدین شاه در تاریخ ۱۴ مرداد ۱۲۸۵ خورشیدی برای آغاز به کار مجلس:
مصصم شدیم که مجلس شورای ملی از منتخبین شاهزادگان قاجاریه، علماء، اعیان، اشراف، ملاکین و تجار و اصناف به انتخاب طبقات مرقومه در دارالخلافه تهران تشکیل و تنظیم شود که در مهام امور دولتی و مملکتی و مصالح عامه مشاوره و مداقه لازمه را به عمل آورده به هیئت وزرای دولت خواه ما در اصلاحاتی که برای سعادت و خوشبختی ایران خواهد شد اعانت و کمک لازم را بنماید.
پس از انقلاب اسلامی ایران نیز مردم سالاری تشکیل شد و انتخابات ادامه یافت. هم اکنون قوهٔ مجریه و مقننه توسط مردم انتخاب می شوند و قوه قضائیه توسط رهبر ایران که خود توسط مجلس خبرگان رهبری انتخاب می گردد و اعضای مجلس خبرگان رهبر نیز توسط مردم انتخاب می شوند.
5
6
آمار دوازده دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران به شرح زیر است :
7
برندگان هر دوره :
آمارهای کلی انتخابات ریاست جمهوری سال 1396
شمار نامزدان انتخابات در روز رای گیری: ۴ نامزد
شمار واجدان شرایط رای دهی: ۵۶٬۴۱۰٬۲۳۴ نفر
شمار رای اولی ها: ۱٬۳۵۰٬۲۹۴ نفر
شمار هیئت های اجرایی: ۱۰۶۰ هیئت
شمار دست اندرکاران اجرایی و نظارتی: حدود ۱٬۵۰۰٬۰۰۰ نفر
شمار دست اندرکاران تامین امنیت: حدود ۳۵۰٬۰۰۰ نفر
شمار شعب اخذ رای: ۶۳٬۰۰۰ شعبه
شمار صندوق های اخذ رای: حدود ۱۱۸٬۰۰۰ صندوق
8
9
10
آمارهای کلی انتخابات ریاست جمهوری سال 1392
در این دوره از انتخابات ۵۰٬۴۸۳٬۱۹۲ نفر واجد شرایط رای دهی هستند که از این میان ۱٬۶۳۱٬۲۰۶ نفر رای اولی هستند.
براساس آمار سرشماری سال ۹۰، ۵۵ میلیون نفر بالای شانزده سال وجود داشتند که اکنون واجد شرایط شرکت در انتخابات اند. همچنین حدود سه تا پنج میلیون ایرانی مقیم خارج از کشور در این امار گنجانده نشده است. همچنین برای این انتخابات ۱۳۰هزار صندوق اخذ رایدر قالب ۲۰هزار شعبه درنظر گرفته شده است.بنابر آمار منتشره از شوی سرپرست اداره کل رسانه های خارجی، برای پوشش رسانه ای انتخابات، ۴۲۱ خبرنگار از ۱۹۳ خبرگزاری متعلق به ۲۸ کشور جهان مجوز خبرنگاری در روز انتخابات را دریافت کرده اند.
11
نامزدهای حاضر در انتخابات 92
12
نتیجه انتخابات ریاست جمهوری 1392
بنابر اعلام نتایج رسمی انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۹۲، این دوره با مشارکت داخلی ۷۲٫۷٪ برگزار شد و حسن روحانی با ۵۰٫۷۱٪ کل آرا به عنوان رئیس جمهور منتخب برگزیده شد.این انتخاب با واکنش مثبت سران سایر کشورها مواجه شد و با توجه به دیدگاه های پیشین وی، امیدهای بین المللی نسبت به حل بحران های مرتبط با ایران را بیشتر ساخت.
13
آمارهای کلی انتخابات ریاست جمهوری سال 1388
براساس آمار اعلام شده توسط مرکز آمار ایران تعداد واجدین رای دادن در دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ۴۶٬۱۹۹٬۹۹۷ نفر است. آمار واجدین شرایط به تفکیک استان به شرح زیر است
14
انتخابات ریاست جمهوری ایران در سال ۱۳۸۴ خورشیدی نهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در ایران بود، که طی دو مرحله در تاریخ ۲۷ خرداد و ۳ تیر همان سال برگزار شد و در جریان آن محمود احمدی نژاد به عنوان ششمین رئیس جمهور ایران انتخاب شد.
خراسان رضوی دور اول کل آرا:
خراسان رضوی دور دوم کل آرا:
۲۳۳۵۹۴۵ نفر در صد مشارکت: ۶۲٫۳ درصد
محمود احمدی نژاد: ۱۴۹۰۰۶۴ رای
اکبر هاشمی رفسنجانی: ۸۰۴۳۲۸ رای
آمارهای کلی انتخابات ریاست جمهوری سال 1384
15
نتایج انتخابات ریاست جمهوری ایران (۱۳۸۴)