اصول نمونه برداری و ارسال نمونه های طیور
کلیات
اصول کالبدگشایی طیور
اصول نمونه برداری
بیماریهای ویروسی
بیماریهای باکتریایی
بیماریهای انگلی و قارچی
هدف از نمونه برداری
هدف از نمونه برداری و ارسال نمونه، تائید و یا عدم تائید آزمایشگاهی بیماری می باشد.
تشخیص قطعی وجود بیماری در یک کانون به کمک تاریخچه، علائم بالینی و تائید آن به کمک نتایج آزمایشگاهی میسر می باشد و دانستن این نکته ضروری است که تشخیص قطعی بیماری توسط یافته های آزمایشگاهی بدون در نظر داشتن علائم بالینی و یا بالعکس امکانپذیر نیست.
شش قطعه پرنده : 1 پرنده سالم
3 پرنده دارای علایم
2 پرنده در مراحل پیشرفت بیماری
وسایل نمونه برداری
چاقو
چاقوی برش پوست، چاقوی کالبد گشائی، چاقوی برش مغز و چاقوی غضروف بر و …..
قیچی
قیچی صاف و قیچی سرکج، قیچی روده بر، قیچی غضرف بر
پنس
سرنگ
لام و لامل
سواب استریل
فرمالین 10 درصد
پلاستیک های زیپ دار
میکروتیوب و ظروف نمونه برداری پلاستیکی
لوله خون
فرم های لازم
سواب باید سریعا در یخ و یا بسته های ژل منجمد، سرد شده و در اسرع وقت به آزمایشگاه ارسال گردد.
نمونه ها نباید منجمد گردد مگر به این کار نیاز باشد. در صورتیکه نتوان نمونه ها را ظرف 24 ساعت به آزمایشگاه ارسال کرد، باید سریعا منجمد و سپس همراه یخ خشک به آزمایشگاه ارسال گردد.
خون هپارینه برای اینکه خون منعقد نشود
جدا کردن سرم برای آزمایشات سرولوژی( HI و الایزا)
کلیه سرنگ هاپس از لیبل گذاری و آزاد شدن سرم(بیشتر از3/4 حجم لوله نباشد) (کشیدن دسته سرنگ تا انتها بعد از خون گیری و قرار دادن بصورت مایل) در حداقل دمای اتاق(بالای 25 درجه بمدت 15 دقیقه)با هم درون یک پاکت فریزر قرار گرفته و گره زده شود.
دفن لاشه 1- دور از دسترس گوشتخواران 2- دور از منازل ، جاده عمومی ، املاک و اموال مردم 3- عمیق ترین قسمت گودال بالاتر از سفره آب های زیر زمینی 4- خودداری از دفن لاشه در گودالهای مشرف به چاه ، چشمه و آبهای جاری 5- عمق بیش از یک متر و با یک متر خاک پوشیده شود. 6- امکان ورود آب از بیرون به آن نباشد. شرایط سالن کالبدگشایی روشن و دارای نور کافی تهویه مناسب کف بتنی شیر آب گرم و سرد / آب کافی برای شستشو و ضدعفونی میز کالبدگشایی فلزی یا بتنی ظروف نمونه برداری شیشه ای ترجیحا پلاستیکی دهانه گشاد درب دار
اصول کالبد گشایی
الف- خواباندن لاشه
ب- بازرسی خارجی لاشه
– مشاهده
– ملامسه
ج- روش باز کردن لاشه و خارج کردن اندامها
– پوست کردن
– برش استخوان ترقوه
– خارج کردن اندامها
پایدار کننده ها
هدف از پایدار کردن ، حفظ ساختار سلول ها و بافت ها شبیه به حالتی است که در زمان حیات آنها وجود دارد بطوریکه بتوان مقاطعی نازک از آنها تهیه و رنگ امیزی کرد.
حیوان پس از مرگ بعلت اتولیز شدن باعث تغییرات ساختمانی در سلول و بافت می گردد و با پایدار کنندها می توان از این کار جلوگیری کرد
1-فرمالین یا فرمل یا فرم الدئید : نوعی گاز است که در آب محلول بوده و حداکثر به میزان 40-30 درصد در آب حل می گردد. بیشترین محلول پایدار کننده را تشکیل می دهد.
یک قسمت فرمالین و 9 قسمت آب (فرمالین 10 درصد)
2- الکل اتیلیک(انداختن مار در الکل)
3- اسید کرومیک: با ترکیب 2% برای پایدارکردن بکار می رود.
4- دی کرومات پتاسیم
5- اسید پیکریک
6- کلرید جیوه
ظروف نمونه برداری
پلاستیک های زیپ دار
میکروتیوب
لوله خون
فرم های لازم
آنفولانزا
گونه مورد ابتلا: مرغها، بوقلمون و دیگر پرندگان
عامل بیماری: ویروس
علائم بالینی
علائم تنفسی: تنفس با دهان باز،خس خس کردن،ترشحات بینی
علائم عصبی: سرگیجه، پیچش گردن، لرزش، فلج شدن
علائم کالبد گشایی: اغلب فاقد علائم، خونریزی در قسمت معده غده ای یا پیش معده، موکوس در نای و ضخیم شدن کیسه های هوایی، خونریزی در تاج و ریش و اندامهای داخلی
مجموع استاندارد نمونه ها جهت انجام آزمایش انفلوانزا
برای ویروس شناسی خون هپارینه بمقدار 5 سی سی در دمای 4-2 درجه و در کنار یخ
برای آزمایش سرولوژی سرم خون در کنار یخ و در دمای 4-2 درجه
برای آزمایش هیستوپاتولوژی قسمت های ضایعه دار و بصورت فیکس شده در فرمالین 10%
نمونه سواب نای ریه یا کلواک و قرار دادن در محلول PBSیا توسط سواب های اختصاصی
AI – Haemorrhage in the small intestine, between two dark coloured ceca
Bloody cloaca and dark coloured skin of a chicken that died of AI
AI. Edematous, cyanotic comb and wattles of a chicken
بیماری نیوکاسل
گونه مورد ابتلاء: مرغها، بوقلمون و دیگر پرندگان
عامل بیماری :ویروس
علائم بالینی
علائم تنفسی: تنفس با دهان باز،خس خس کردن،ترشحات بینی
علائم عصبی : سرگیجه، پیچش گردن، لرزش، فلج شدن
علائم گوارشی: اسهال بخصوص اسهال سبز، افت تولید در طیور تخمگذار
علائم کالبد گشایی: اغلب فاقد علائم، یا خونریزی در قسمت معده غده ای یا پیش معده، موکوس در نای و ضخیم شدن کیسه های هوایی
نمونه های مورد نیاز برای نیوکاسل
نمونه پرنده بیمار یا مرده در کناریخ
نمونه سواب نای/ دهانی- حلقی یا کلواک
جهت تشخیص هیستوپاتولوژی بافت برداشت شده باید در فرمالین 10% فیکس شود
نمونه خون باید در دمای 4-2 درجه و بصورت غیر منجمد جهت ویرولوژی و یا منجمد جهت تشخیص انتی بادی بوسیله HI یا الایزا
نمونه بافت 5 عدد بصورت مجزا و در ظرف استریل
ND
NCD. Acute form: Haemorrhage in the mucosa of the trachea (upper), large intestine, particularly caecal tonsils (middle), proventriculus (bottom) and gizzard.
IBV
Here, mild to moderate inflammation of the trachea and bronchi can be seen. There is also an accumulation of white caseous exudate in the syrinx and primary bronchi.
IB. Abdominal airsac containing yellowish caseous exudate
IB. Swollen kidneys and ureters containing urolith deposits (uric acid crystals).
LT. Difficult breathing and coughing
برونشیت
38
LT. Inflamed trachea containing cheesy plugs
FP. Cutaneous form (dry pox). Face lesions in young turkey.
FP. Diphtheric form (wet pox).
Caseous lesions in the mouth and throat of a chicken
لکوز
عامل ویروس
گونه پرنده درگیر شامل طیور و تمام پرندگان
علائم وجود تومور در قسمتهای داخلی بدن یا قسمتهای خارجی
جهت ویروس شناسی نمونه خون هپارینه در دمای 4-2 درجه و در کنار یخ
جهت سرولوژی سرم بصورت تازه یا منجمد
جهت هیستوپاتولوژی برداشت ضایعات و فیکس کردن با محلول فرمالین 10%
Avian leucosis complex. Neoplastic lesions of Marek's disease in the leg
Pullorum disease. Multiple grey nodules in the heart.
Fowl cholera. Cheesy exudate in the Infraorbital Sinus
Fowl cholera. Small areas of necrosis in the liver (corn meal liver)
Tuberculosis. Greyish white nodules in the liver
Chronic Respiratory Disease. Cloudy appearance of the abdominal airsacs in this 7 week old chicken
Pericarditis and perihepatitis in an eight week old chicken.
E. coli was isolated from both lesions
IBD
Coccidiosis. Haemorrhage in the ceca
characteristic of E. tenella infection
Intestinal distention, mucoid blood filled exudate
and white spots noted on the serosa
with E. necatrix infection
پایان